Prof. Zijlstra
bestaansrecht
sprak over het
der A.R. Partij
„Kennemerduinen" huisvesten
nu al negentig vogelsoorten
Visserij -varia
Bezwaren tegen eventueel te graven
diepzuigmeer te Noordwijkerhout
Artis van dag tot dag
Kort en bondig
Belgische regering gaat de
hausse beteugelen
Old Clothes New
RENAULTFRéGATE
GARAGE DEN HOUT
Ingelanden van drie polders hebben
motie aan ministers gezonden
Recreatief element wordt vergroot:
bunker bestemd tot theehuisje
Kredietbeperking en prijsstabilisatie
Beverwijk
15
Volksinvloed en
overheidsbemoeiing
In de Nieuwe Vleugel
„Stuwing" en A.K.W.
exposeren samen
DRY CLEANING ONLY
G. J. Bierman 25 jaar
bij het P.E.N.
Wilhelminagaat
weer dauwtrappen'
WOENSDAG 9 MEI 1956
De Anti-Revolutionaire partij heeft in de
Gereformeerde Kerk in Franeker haar
eerste verkiezingspropagandabijeenkomst
gehouden. Prof. dr. J. Zijlstra, die hier als
eerste het woord voerde, heeft zich in zijn
betoog gekeerd tegen sommige opvattingen
dat aan de confessionele partijen het be
staansrecht moet worden betwist.
Het merkwaardige is, zo zei prof. Zijlstra,
dat dit ontkennen van ons bestaansrecht
het felst gebeurt door mede-christenen die
aangesloten zijn bij de Partij van de Ar
beid. Men zegt, dat in de 19de eeuw er voor
partijen als de Ant-Revolutionaire zeker
bestaansrecht is geweest. ,.Maar", zegt men,
aldus spreker, ,,de 19de eeuw is voorbij,
en daarmee de typisch 19de eeuwse aan
knopingspunten voor het bestaan van par
tijen als de onze".
,Prof. Zijlstra zei, dat wanneer het ideaal
van de doorbraak verwezenlijkt zou wor
den en het Nederlandse politieke leven
grotendeels zou zijn opgedeeld in z.g. pro
gressieven en z.g. conservatieven, zou dan
in zulk een land de toekomst van de chris
telijke school veilig zijn? Hem leken de
christelijke partijen vooralsnog dringend
nodig om bij de christelijke school de
wacht te blijven betrekken. Men is er niet
zeker van, of bij een verdwijnen van de
christelijke partijen niet soortgelijke ver
schijnselen zouden optreden als die, waar
op in dit opzicht in de 19de eeuw het libe
ralisme ons heeft getracteerd, meende prof.
Zijlstra.
Met betrekking tot de geestelijke struc
tuur zei prof. Zijlstra dat de verschijnselen
intellectualisme en optimisme verdwenen
zijn, maar dat hiervoor in de plaats zijn
gekomen een groeiende normloosheid,
zwartgallig pessimisme en het moderne
existentialisme.
Wie meent, dat hij een politieke partij
In de Nieuwe Vleugel van het Stedelijk
Museum te Amsterdam exposeren tot 27
mei weer twee verenigingen: „Stuwing"
en de Amsterdamse Katholieke Werkge
meenschap. Het is geen onaantrekkelijk
geheel, hetgeen voor een belangrijk deel te
danken is aan een goed etaleren van het
ingezonden werk. De eerste indruk is dat
men vooruit ging. Bij nadere beschouwing
blijkt de winst echter niet zo groot. Het is
bijvoorbeeld een teleurstelling dat een ge
zonde, pretentieloze schilder als Kristiaans
(bij „Stuwing") zijn wijze van uitdrukken,
onder invloed van een mode, veranderde.
Op beide exposities dringen zich zaken
meer op door het formaat of brutale kleur
dan door kwaliteit. Het epigonisme van
een Van Velzen in diens „Apocalyptische
Ruiters" dat door de grootte van het
doek een belangrijk deel van de afdeling
van de A.K.W. uitmaakt is onmisken
baar. Experimenteel gedoe van Au Fey bij
„Stuwing" is me te gemakkelijk.
Er bestaat tegenwoordig de gevaarlijke
tendens uit hoofde van een streven naar
schilderkunstige zuiverheid de verf te zeer
te laten voor wat deze is. Men komt niet
meer uit de verf. Integendeel, het middel is
veelal doel geworden. Het is dan verheu
gend te constateren dat een Henk Willems
(„Stuwing") nu voor de dag komt met een
groot stilleven met schaakbord, dat weer
evenzeer leikleurig is als zijn werk voor
heen, maar geen verforgie bleef. Een hecnt
doortimmerde compositie en meer: een
schilderij met ruimte en atmosfeer, dat
ons werkelijk verplaatst in die andere we
reld, die van de schilder. Maar meer nog
heb ik een voorkeur voor de inzendingen
van W. G. J. Kouwer, die voor het eerst
in de beide gezelschappen mee doet. On
danks de verschillende wijzen van uitdruk,
ken in diens werk, getuigend van ernstig
zoeken, draagt het te midden van dat der
anderen toch een individueel karakter. Het
is duidelijk dat Kouwer in de eerste plaats
echt iets te vertellen heeft. Hoe hij het
zegt dringt zich niet aan ons op. Dit be
scheiden werk is niet gemaakt om op een
tentoonstelling als affiche voor de auteur
te dienen. Het is uit de verf gekomen om
dat het middel, het materiaal, niet in de
eerste plaats door de beschouwer wordt
opgemerkt. Met een enkel ding van Kou-
wers hand, bij „Stuwing" te zien, valt bij
voorbeeld het werk var. G. Princee van de
A.K.W. te vergelijken. Bij de laatste dringt
de manier van doen en het verwerken van
het materiaal zich dan weer, zij het in
bescheiden mate, aan ons op. Hetzelfde
bezwaar heb ik ook tegen het werk van
Buytendijk, om er één te noemen in het
gezelschap „Stuwing", die toch om zijn ori
ginaliteit wat btereft zijn „Vogels in win-
terhok" en zijn eerlijk pogen niet in lege
abstractie te vervallen, gewaardeerd moet
worden. Er zijn minderen dan hij hier ver
tegenwoordigd.
Op de expositie van „Stuwing" noteerde
ik als persoonlijke voorkeur: de tekeningen
van Hein Stork, raak gedaan. Boonstra om
duurzaam kan bouwen op een inzicht met
betrekking tot de toevallige concrete vraag
stukken, die vandaag aan de orde zijn, die
vergist zich. Voor een duurzaam cement
is meer nodig. De Partij van de Arbeid zal
dat ervaren. Zij bestaat als zodanig nog
maar zeer kort en de oude S.D.A.P., die
veel langer bestaan heeft, leefde bepaald
niet alleen bij de gratie van een zakelijk
program. Er zijn duidelijke tekenen, die
erop wijzen, dat men in de Partij van de
Arbeid met dit probleem reeds te maken
heeft, aldus prof. Zijlstra.
„Het programma waarmee wij komen op
grond van onze beginselen, is een program
ma van nationale betekenis. Dit is niet een
boodschap voor een verzuild clubje, maar
voor ons gehele volk.
Onze partij is een politieke partij, die
een woord voor de wereld heeft, ook voor
de politieke en maatschappelijke organi
satie van die wereld", zo besloot prof.
Zijlstra.
Overheidsbemoeiing:
Na prof. Zijlstra, heeft mr. J. Algera het
woord gevoerd. Hij stelde vast dat de
groeiende overheidsbemoeiing onvermijde
lijk tengevolge zal hebben dat de volks
invloed op de overheid vermindert, omdat
het de Nederlandse burger steeds moei
lijker wordt een duidelijk inzicht te krijgen
in de gecompliceerde vraagstukken van
deze tijd. Hij betoogde dat de Anti-Revo
lutionaire partij het zwaartepunt legt op
het maatschappelijk leven en een verhoog
de rechtsbescherming van de burger tegen
de staat wil verwezenlijken.
Onze algemene richting is, aldus spreker,
dat wij met kracht strijden tegen een te
grote overheidsbemoeiing en ons sterk ma
ken in de strijd voor de vrijheid. Helaas
brengt de structuur van ons land mee, dat
de overheid zich met veel dingen moet be
moeien. Hier kan men spreken van onver
mijdelijke overheidsbemoeiing. Geheel an
ders is het evenwel met die beschouwing
van de grenzen van de overheidstaak, die
door politieke motieven wordt beheerst. Het
gaat bij de verkiezingen niet om de vraag
Drees of Romme. Het gaat ook niet om de
vraag vooruitstrevend of conservatief, of
anders uitgedrukt: vernieuwing of behoud
van het oude. In wezen bedoelt men met
het begrip „vernieuwing" iets geheel an
ders dan vooruitstrevendheid of progressi
viteit. Vernieuwing betekent in de genoem
de tegenstelling de geleidelijke verwerke
lijking van het socialisme in staat en maat
schappij. Tegen deze ontwikkeling word'
weerstand geboden door de partijen op
principiële grondslag, die wel een sociaal
beleid met kracht nastreven, maar niet een
socialistisch doel, aldus mr. Algera, die he'
tenslotte een gelukkige omstandigheid
achtte dat de Christelijke Volkspartij, die
een vereniging wil van A.R. en C.H., niet
aan de verkiezingen deelneemt. Hij be
treurde het dat de nationale Unie zich wel
op het verkiezingspad begeeft. Men wil het
dirigisme bestrijden, maar daarvoor kan
men bij ons terecht, aldus mr. Algera. Deze
versnippering past precies in de tegenstel
ling, die de P.v.d.A. maakt en is dus koren
op haar molen.
Prijzen van dinsdag. Heilbot 2,402,05;
gr. tong 2,42—2,26; grm. tong 2,141,94; kim.
tong 2,32—2,16; kl. tong I 2,66—2,54; kl. tong
II 1,90—1,80; tarbot I 1,751,40, per kg. Tar
bot II 6765; tarbot IV 6932; tongschar
7063; kl. schol II 3215; schar 148; bot
8; v. haring 2210; makreel 2410; gr. schel
vis 2210; grm. schelvis 2210; kim. schelvis
188; kl. schelvis I 188; kl. schelvis II
189; wijting 148; gr. gul 1917; midd.
gul 18—17; kl. gul 17—14; kl. wolf 28—23;
poontjes 131; kl. koolvis zw. 1512; kl.
koolvis wit 20—16, per 50 kg. Gr. kabeljauw
9846; gr. koolvis zw. 35—31; gr. koolvis wit
5148; gr. leng 4841; gr. wolf 60—54, per
125 kg.
Aanvoer van dinsdag. 71 kisten tong en
tarbot, 26 kisten heilbot, 12 kisten tongschar
en schai-tong, 42 kisten schol, 45 kisten schar,
15 kisten bot, 630 kisten haring, 3080 kisten
markeel, 1350 kisten schelvis, 525 kisten wij
ting, 880 kisten kabeljauw en gul, 40 kisten
leng, 100 kisten wolf, 25 kisten poon, 1014
kisten koolvis, 35 kisten diversen. Totaal
7890 kisten.
ADVERTENTIE
KONINGSPLEIN 10
TELEFOON 4886
ADVERTENTIE
v.a. ƒ7500.1 jaar garantie
op onderdelen en arbeidsloon.
WAGENWEG 164-168
I
Op 1 april was de heer G. J. Bierman,
controleur eerste klasse bij het P.E.N.vijf
entwintig jaar in dienst van dit bedrijf.
Wegens familie-omstandigheden is de vie
ring van dit jubileum uitgesteld tot maan
dag 7 mei.
De heer Bierman werd 's morgens door
de directie ontvangen en door de directeur,
ir. J. den Boesterd, gefeliciteerd, waarna
deze tevens een gratificatie aanbood. Van
het Provinciaal Bestuur kreeg de jubilaris
een bloemenhulde. Namens het district
Kennemerland werd hij daarna dioor de
naaste collega's gehuldigd, waarbij de he
ren H. Vis en P. J. van den Klinkenberg
het woord voerden.
's Middags ontving de heer Bierman een
cadeau te zijnen huize aan de Terxasweg 13
te Santpoort, waar ook de jubileumcom
missie haar gelukwensen aanbood, bij
monde van de heer L. Kroon.
Ingelanden van de Noordzijderpolder, grote ongerustheid wordt gewekt, dat door
Hoogeveensepolder en Zwetterpolder te
Noordwijkerhout en Noordwijk hebben
dinsdag in een vergadering in hotel
Van der Geest te Noordwijkerhout beslo
ten een resolutie te zenden aan de ministers
van Economische Zaken, Landbouw, Visse
rij en Voedselvoorziening en Verkeer en
Waterstaat, waarin gevraagd wordt niet toe
te staan, dat aan de N.V. Kalkzandsteen
fabriek Van Herwaarden te Hillegom ver
gunning wordt verleend een diepzuigmeer
in de Oosterduinen te Noordwijkerhout te
graven. De heer Van Herwaarden jr., die
ingeland is van een der polders, verklaarde
zich tegen de motie, na tevoren een toelich
ting te hebben gegeven.
In de resolutie wordt opgemerkt, dat de
toch al zo delicate hydrologische toestand
van de Noordzijderpolder ernstig bedreigd
wordt, als tot het graven wordt overge
gaan. In een groot deel van deze polder is
een groot ontginningswerk met overheids
kosten in uitvoering, dat eveneens in ge
vaar komt. Het eventueel te graven diep
zuigmeer komt eventueel te liggen in het
Rijnlandse boezemwater, van waar uit de
Noordzijderpolder moet worden bemalen
en de Hoogeveensepolder en de Zwetten-
polder worden geïnfiltreerd, waarbij de
kinderen, 31 ruiters: 1955:
zijn mooie kleur en de beeldhouwer Paul 137.6OO, 39.700 en 52.
Tijdens een maandagmiddag gehouden
persconferentie heeft ir. E. C. M. Roder-
kerk, directeur van de Stichting „Het Na
tionale Park de Kennemerduinen" de resul
taten in 1955 toegelicht en de ervaringen
verhaald, die in dat jaar zijn opgedaan. Ook
de nieuwe plannen en de vooruitzichten
voor 1956 kwamen daarbij ter sprake.
Ir. Roderkerk legde er de nadruk op dat
het publiek de natuur over het algemeen
weet te eerbiedigen, althans wat het bloe
men plukken betreft. Gestroopt wordt er
niet meer, maar de heer Roderkerk was
helemaal niet te spreken over de talrijke
jongelui die vogelnesten uithalen. Voor
Hemelvaartsdag heeft men zelfs extra per
soneel aan moeten nemen om dit vandalis
me tegen te gaan. De vogelstand is overi
gens, mede door het graven van het duin-
meer op het ogenblik zeer goed. In 1955
werden er al negentig vogelsoorten in deze
duinen aangetroffen, onder meer de zeer
zeldzame zwarte ooievaar en verder lepe
laars, kluten, zeven soorten eenden enzo
voort.
Stijgende belangstelling
Eind 1950 werd dit duingebied voor het
publiek opengesteld en uit een overzicht
van het aantal bezoeker? in de periode 1950
tot en met 1955 blijkt dat het bezoek over
de gehele linde, dus zowel wat houders van
dagkaarten als houders van maand- en
jaarkaarten en overnachtingen van kam
peerders betreft, in de loop van die jaien
steeds m stijgende lijn is gegaan. Enkele
cijfers ter illustratie. In 1953: houders van
dagkaarten: 115.000 volwassenen, 23.800
respectievelijk
R. Kingma om zijn wel origineel gecompo
neerde „Jakob en de Engel" (waarvan Ik
me wel afvraag, hoe dit in groter formaat
te realiseren zou zijn). Bij de A.K.W. ver
wacht men natuurlijk christelijke kunst.
Nu is voor mij Kouwers fijne, bescheiden
„Interieur" net zo religieus van voelen als
zijn „Voetwassing". Specifiek katholieke
zaken komen we tegen in die werken, die
met de eredienst te maken hebben. Hier is
veelal sprake van toegepaste kunst. Dat de
(in dit geval katholieke) kerk kunstenaars
tot iets schoons kan brengen, valt te ver
moeden aan Swagemakers' „Kruisiging" en
weet ik persoonlijk door een atelierbezoek
waar ik een dergelijk werk van hem zag,
dat de schilder, terecht, nog niet los dorst
te laten, maar in welk werk iets gebeurt,
dat ik bij deze schilder nog niet zag
een mij ontroerend werk van iemand die
in zijn vorm van belijdenis rust en kracht
zoekt.
Wat de tweelingbroers Hettema aan
beeldjes maken is voor een deel van anek
dotische aard. Dit is vooral van Auke Het
tema afkomstig. Maar in de ontroering, die
de kleine plastieken van beiden ons kun
nen schenken, is hij niet de mindere van
Renze Hettema meer. Maar meer geloof
heb ik in Stauthamers gevoelige kinderpor
tret dan in zijn ongetwijfeld ernstig be
doelde „Crucifix". Dat „Heilig Hart" van
H. Koremans na te bestellen is, acht ik
toch een verheugend feit. gezien de rom
mel die op dit gebied verkocht wordt.
BOB BUYS
In 1.953: houders van maandkaarten: 235
volwassenen, 28 kinderen, 98 gezinnen en
geen ruiters. In 1955; respectievelijk: 263,
39, 130 en twee.
In 1953: houders van jaarkaarten: 154
volwassenen, 81 gezinnen en 5 ruiters, in
1955, respectievelijk: 153, 108 en 10 ruiters.
Overnachtingen kampeerders in 1953:
20.900 volwassenen, 12.500 kinderen, totaal
33.400: in 1955 respectievelijk 36.400. 27.900,
totaal 64.300.
De processen-verbaal, die in de jaren
1951 tot en met 1955 werden opgemaakt,
vertonen een dalende lijn, namelijk van
236 tot 66.
Het aantal bezoekers in 1956 is nu al het
dubbele van verleden jaar om deze tijd,
namelijk 25.000 bezoekers. Zondag was wel
de topdag, aangezien er toen 6500 bezoekers
plus 300 kampeerders in de Kennemerdui
nen werden geteld.
Ieder jaar worden er weer verbeteringen
in dit recreatieoord aangebracht. Bij de
speelvijver op de Lammetjeswei wordt
thans een bunker als theehuisje ingericht
met een klein strand ervoor. Deze thee
schenken], die de naam zal dragen van
„De Watersnip" zal op 1 juni gereed zijn.
Maar zondag is er op dit strandje al danig
gezonnebaad. De speelvijver heeft een op
pervlak van vier hectaren en het water is
er een halve meter diep.
Enige weken geleden waren er twee her
ten in de duinen gesignaleerd, een hinde
en een bok; nu zijn zij beide verdwenen,
waarschijnlijk omdat het weer druk begint
te worden. Wel werd één van de herten
verleden week nog op de Zeeweg gezien.
De plannen voor een theehuis bij Parnas-
sia beginnen vastere vorm aan te nemen:
architect Schipper uit Zaandam heeft al
een tekening klaar en het ziet ernaar uit
dat dit plan in 1957 verwezenlijkt zal wor
den. Ook het museum op deze plaats zal
aanzienlijk uitgebreid worden. Er is nog
ontzettend veel materiaal, waarvoor thans
geen plaats is, ook niet voor de diorama's
Naast het bestaande museum in de bunker
hoopt men dat er in 1957 een nieuw, laag
gebouwtje gereed zal komen, maar dan
bovengronds.
Het kampeerterrein „De Lakens" is ge
deeltelijk geschikt gemaakt voor een nieuwe
vorm van kamperen, zodat men daar nu
zijn auto naast de tent kan neerzetten. Er
is thans ruimte voor dertig auto's. Begin
maart werd er al van de kampeergelegen
heid gebruik gemaakt en nu is men de zes
honderd al gepasseerd.
Er zijn een zestal nieuwe, zeer spectacu
laire wegwijzers voor de diverse speelter
reinen vervaardigd naar een ontwerp van
Henk Ames, onder meer voor de Hazenwei,
de Lammetjeswei en het Rietvlak.
Op een desbetreffende vraag antwoordde
de heer Roderkerk dat men in dit natuur
reservaat gedurende de zeer strenge vorst
periode van vier weken zeer heeft geijverd
om de vogelsterfte tegen te gaan, met het
eindresultaat dat er bij het duinmeer
slechts vijf watervogels van kou omkwa
men. Bij het intreden van de felle kou is
men direct begonnen met extra te voeren
(vier a vijfhonderd kg hard voer extra). Het
gehele personeel werkte daaraan mee en de
plaatselijke comités uit Haarlem en Bloe-
mendaal zonden brood.Vooral de Christiaan
Huygensschool uit Haariem-zuidwest en
daarnaast ook de Koningin Wilhelmina-
school uit Overveen, de St. Josephschool uit
Bloemendaal en de Mr. Bruchschool uit
Haarlem verdienen een pluim voor al het
brood dat zij zonden. Doch ook de particu
lieren hebben het hunne bijgedragen om de
vogels in leven te houden. De lijsterachti-
gen leefden ook veelal van de duindoorn
bessen, vooral ook de kramsvogels. Er zijn
thans opmerkelijk veel wilde eenden in de
Kennemerduinen: uit dankbaarheid voor de
goede zorgen trokken zij blijkbaar met
weg!
Is alles door de langdurige koude nu ook
later in deze duinen? De vogels zijn inder
daad iets later. De grote bomen zijn wat
later met uitbotten, de kruiden echter niet.
De dennen zien er hier en daar wat dor en
bruin uit, maar dat komt allemaal weer
goed als de oude naalden afvallen. De plan
tengroei is ook dit jaar over het algemeen
normaal, want vele planten en struiken
zijn winterhard.
Nog steeds rijden zandauto's van de firma
Verheul en Faas af en aan om per dag
drieduizend kubieke meter zand uit de
duinen te halen en naar de industrieterrei
nen in Haarlem te brengen. Bij de speel
vijver zal in juli een internationaal werk
kamp gehouden worden, waaraan ongeveer
vijfentwintig jongelui, vooral Italianen en
Fransen, in het kader van de internationale
uitwisseling zullen deelnemen. Zij zullen
dan ook bij de werkzaamheden in de dui
nen behulpzaam zijn.
de kwaliteit van het water in de toekomst
schade zal worden aangebracht aan de al
daar te kweken zeer chloor-gevoelige
bloembollengewassen, terwijl als gevolg
van een nieuw te maken meer, klimatolo
gische gevolgen, als mistvorming kunnen
optreden, die in de bloembollen voorko
mende zwam- en bacterie-ziekten in grote
mate zullen activeren.
De heer J. Oostdam heeft een toelichting
gegeven op de resolutie. Hij merkte op, dat
het. nog niet is voorgekomen, dat de be
sturen van drie polders besloten gezamen
lijk een actie te voeren. Dat is echter nodig,
want er dreigt een gevaar. Wat de Noord
zijderpolder betreft zei spreker, dat de pol
der in de afgelopen dertig tot veertig jaar
verscheidene malen bedreigd is. Het ging
steeds over het water, waarbij schade is
aangebracht. Erger werd het, toen de bin-
nenduinen werden afgegraven. De besturen
vrezen thans groot gevaar voor de bloem
bollencultuur als tot het graven wordt
overgegaan. De kwaliteit van het water zal
er vermoedelijk minder van worden. Vol
gens spreker is het noodzakelijk, dat een
stem klinkt uit het „noodgebied". Het gaat
over drie polders, met 657 eigenaren en
1765 bunders grond. De heer Oostdam be
sloot met te zeggen: „Een moordende aan
slag wordt gepleegd op het erfdeel van
onze vaderen en dat dient voorkomen te
worden".
De heer Van Herwaarden jr. deelde mee,
dat hij zich niet met de resolutie kan ver
enigen. Is het echter wel juist de resolutie
in te zenden? Spelen sentiments- en ge
voelsoverwegingen niet een rol in deze?
Voor zover spreker bekend is, zullen de
eventuele gevolgen van een te graven meer
wel meevallen. Voor de kalkzandsteenfa
briek neemt de voorraad zand zienderogen
af en zand is een eerste levensbehoefte
voor de fabriek. Voor de woningbouw is
het noodzakelijk over stenen te beschikken
en in Hillegom wordt een belangrijk dee!
voor het westen van het land gemaakt. Als
de plannen mochten doorgaan dan gaat een
tot twee hectaren bollengrond per jaar ver
loren. Volgens spreker valt dat zeer mee
Hij was van mening, dat de betrokkenen
zich niet bezorgd behoefden te maken
Deskundigen zullen Gedeputeerde Staten
van Zuid-Holland, die een beslissing moe
ten nemen, toch voorlichten.
Nadat nog enkele ingelanden het woord
hadden gevoerd werd de resolutie, met een
stem tegen, aanvaard.
Beertjes naar buiten aldus zodanig, dat het mol- dunne takjes en twijgjes
lige ding op eigen kracht een vloertje op fabriceert
Na ongeveer de drie eer- uit het water kon krabbe- van ongeveer vijf centi-
ste maanden van hun leven len. En toen mama, nadat meter dik. In het midden
veilig met mama Frieda in deze badpartijen-tegen- daarvan bouwt hij het
het beschutte en halfdon- wil-en-dank vijf or zesmaal prieel: twee wanden van
kere binnenhok te hebben waren voorgekomen, in de takjes, die vanboven bij el-
doorgebracht, hebben de gaten kreeg, dat zo'n te- kaar komen en de vorm van
drie jonge bruine beertjes waterlating helemaal niet een hoefijzer hebben Het
in Artis nu ook met de bui- gevaarlijk was, maakte ze zonderlinge is nu, dat de
tenwereld kennisgemaakt, lang zo'n haast niet meer. vogel dit nog niet voldoen-
Een kennismaking, die uit- Pas toen er twee spruiten de vindt, maar 't „straatje
stekend is verlopen, dank tegelijk in het water spar- voor z'n deur ook nog »Y?r~
zij ook de maatregelen, die telden nou ja, spartel- siert met alle mogelijke
door de Artis-mensen wa- den; het water is ongeveer gekleurde voorwerpen, va
ren genomen. Want niet vijf centimeter diep het- riërend van veren, vruchten
alleen was de buitenkooi geen ook voor mama een
gestoffeerd met een paar nieuwe ervaring was,
flinke bomen die het sprong ze snel toe, waarbij
overigens wel niet lang zul- ze zelf niet zo gauw wist,
len maken, want beren zijn wie ze er het eerste moest
fantastische slopers maar uithalen. Ze greep de eer-
ook had men de diepe, op ste de beste toen maar in
grote beren berekende het nekvel, hetgeen uiter-
baadbak aanmerkelijk min- aard de snelste methode is,
der diep gemaakt. om nummer twee met het
Het eerste contact met de gebruikelijke zetje aan
buitenwereld verliep lang- land te helpen,
zaam en zéér voorzichtig. Wanneer dan, met etens-
Mama Frieda heeft eerst tijd, de drie jongen uitge-
geruime tijd, met alleen de laten door en over elkaar WOonte om na feesten, bij-
kop door de deuropening dartelen en met malle eenkomsten van veel pu-
gestoken, zorgvuldig de om- zwabberpootjes rondhollen, bliek e.d. alle „prieeltjes" in
geving verkend, waarbij ze waarbij ze af en toe even -
en bloemen tot slakkenhui
zen, stukjes glas en bij de
mensen gegapte blinkende
en kleurige voorwerpen.
Bekend is het verhaal van
de automobilist, die z'n
contactsleuteltje miste en,
de gewoonten van de ptieel-
vogels kennende, op zoek
ging naar zo'n prieel. Waar
hij z'n sleuteltje inderdaad
terugvond.
De inboorlingen van oost-
Australië hebben de ge-
de buurt af te stropen op
ook nog haar volle aandacht bij mama aanwippen voor zoek naar (joor je vogels
meegenomen geldstukjes.
De eerste reizigers in oost-
Australië dachten aanvan
kelijk, dat de versieringen
het speelgoed van de in-
boorlingenkindertjes vorm
den.
Wat de zaak nog wonder
lijker maakt, is, dat de ver-
aan de drie jongen moest een vriendelijke lik op hun
schenken, die trachtten tuis- neus of een speels tikje met
sen haar logge poten door de dikke berinnepoot, is er
naar buiten te slippen. een stevige portie geduld
Toen Frieda de buiten- voor Frieda nodig om haar
kooi veilig had verklaard, kroost tot de orde van de
mocht het jonge spul naar dag te roepen. Want spelen-
buiten, neen, móést het jon- de beertjes hebben geen zin
ge spul naar buiten. Want in melk - en wat dat betreft
met dezelfde ijver, waar- ziin het precies kinderen, schillende soorten prieelvo
mee ze haar kroost eerst Goedmoedig sjouwt Frieda
had binnengehouden, werd dan heen en weer, pikt een
het nu naar buiten gejaagd, luidkeels protesterend jong
geduwd of gesleept vaak in het nekvel en zet het in
onder krijsend protest, want het donkere binnenhok om
ook jonge beertjes laten daarna de volgende op te
zich niet graag dwingen. halen. Het is een karweitje,
Jonge, spelende beertjes iat een behoorlijk tijdje kan
vormen een verkwikkend duren, want de binnenge-
en hartroerend schouwspel, hrachte beertjes zijn hele-
En dat wordt niet alleen maal nieJ.yan P'an om bin-
veroorzaakt door hun rol- nen te bl«ve" e" huppelen
ronde molligheid, door de ^veer"et 20 hard naar bu!~
hulpeloze indruk, die ze
ten. Maar moeder Frieda is
gels die er bestaan, ook ver
schillende kleuren prefere
ren. In het algemeen moe
ten ze wel overeenkomen
met de kleur van het man
netje. Zo schijnt de in Artis
levende satijnen prieelvogel
vooral blauw en ook wel
geelgroen of olijf-bruin ho
gelijk te waarderen. Onder
zoekingen zouden hebben
uitgewezen, dat het alle
maal niet meer of minder
dan „opschepperij" en „dik-
maken (zo erg hulpeloos §edu]dlS en onvermoeibaar doenerij" betreft: het man
zijn ze trouwens niet, of ?A0U™!,, ze met de bruine netje pronkt niet alleen met
voelen ze zich niet, gezien
hun nijdige aanvalletjes op
een fotograaf, die te dicht
in de buurt kwam), door
de kinderlijke snuitjes of
de bij jonge bruine beer
tjes behorende witte befjes.
Wat het hart van de toe
schouwer vooral verwarmt,
is de ongelooflijke zorg van
de berin, haar onophoude
lijke waakzaamheid en
haar razendsnelle reacties
bij elk angstig geluidje dat draaiende
de jongen uitstoten. Zoals
bijvoorbeeld toen het meest
brutale jong, na eens een
kijkje bij de waadbak te
hebben genomen, z'n even-
haarballen rond tot deze de
strijd eindelijk opgeven en
de maaltijd kan beginnen.
Een aanvankelijk zeer luid
ruchtige maaltijd.want jon
ge beertjes maken er in het
begin een geluid bij, dat
misschien vergeleken zou
kunnen worden met bet
spinnen van een kat. maar
dan zo luid, dat het enigs
zins lijkt op het ritmische
gerommel van een draaien
de betonmolen. Van drie
betonmolens.
Bluffende vogels
Kort geleden heeft een
onderling vogelpaar onder
wicht niet kon bewaren en dak in het vogelhuis van
hals over kop in het on
diepe water tuimelde.
Artis gekregen: een paartje
satijnen prieelvogels, fami-
Het diertje had nauwelijks beleden van de paradijs
een kik laten horen, of vogels. Aan de vogels zelf is
Frieda was er met één het zonderlinge niet direct
reusachtige sprong bij, af te zien: het mannetje is z'n prieel, waarin hij ook
z'n eigen veren, maar ook
met de kleuren van de door
hem buitgemaakte voor
werpjes, waarmee hij zowel
het wijfje imponeert als z'n
mededingers overbluft.
En tot slot geeft hij het
prieel ook nog een streekje
verf, zwarte verf, dat hij
weet te vervaardigen door
houtskool met z'n speeksel
te vermengen. Met dit papje
bepleistert hij de binnen
muren.
Wat het nut van dit alles
is? Waarschijnlijk alleen
maar een huwelijksnestje
en een soort speeihol. Het
schte nestje, dat de eieren
moet bevatten, wordt door
het wijfje gewoon in een
boom gebouwd. En daarmee
bemoeit het mannetje zich
nu weer niet. Die heeft het
doorlopend veel te druk met
boog zich over de rand en
hielp het jong op de kant
Niet door zomaar de tan
den in het nekvel te zetten,
fraai blauw en het wijfje
xrijs-groenachtig. Het grap-
Dige zit vooral in het gedrag
van manlief, die - de naam
dat was haar kenne- duidt er al op - een prieel
neen,
lijk te gewoon en daarvan
zouden haar jongen niets
kunnen leren. Heel voor
zichtig legde ze haar rech
terpoot om het achterlijfje
van het jong en steunde het
voor zich en zijn geliefde
'louwt. Daartoe maakt hij
^erst een stukje grond met
verblijft zolang z'n echtge
note op de eiertjes zit.
In Artis hoopt men, dat,
zodra de vogels wat zijn in
geburgerd, er ook zo'11
prieel wordt gebouwd. Men
zal de vogels er in ieder
geval het benodigde mate-
:en doorsnede van zestig tot naai voor verschaffen. Met
achtig centimeter schoon en inbegrip van kleurige voor
glad, waarna hij er met werpjes!
XyviOCOOOOOOOOOt
WEEKABONNEMENTEN jj
dienen uiterlijk op Woensdag te worden 5
8 betaald, daar de bezorgers op Donder-
s dag moeten afrekenen.. f
DE ADMINISTRATIE
•^oooooriooocoootxxxKocoGCkioocKXOcociotvroocxx oooooooooooo
Van onze correspondent in Brussel)
De Belgische regering gaat maatregelen
nemen om in deze periode van hoogcon
junctuur de koopkracht van de lonen te
handhaven en de prijzen te stabiliseren.
Er zal minder goedkoop krediet voor de
financiering van nieuwe industriële inves
teringen en van de prive-woningbouw
worden verstrekt. De industriële sectoren,
die niet van de hoogconjunctuur profite
ren, zoals de textiel- en de meeste andere
verbruiksgoederen, zullen tegen lage in
terest, leningen en bij de aankoop van in
dustriële gebouwen subsidies blijven ont
vangen. Om de lonen van de bouwarbei
ders niet te snel te doen stijgen - er wor
den zwarte lonen van vier gulden per uur
betaald - zal de regering de aanwerving van
vreemde arbeiders bespoedigen. Men denkt
aan Italiaanse arbeiders en ook aan Neder
landse bouwvakkrachten. Voor de bouw
van de wereldtentoonstelling hebben zich
reeds Nederlandse bouwvakarbeiders bij
het Brusselse arbeidsbureau gemeld. Werk
lozen, voornamelijk in de minder ontwik
kelde gebieden van België zullen her
schoold worden tot bouwarbeiders. Even
als in Nederland zal de winterwoningbouw
aangemoedigd worden. Bepaalde openbare
werken worden uitgesteld. Een lijst van
deze werken is niet gepubliceerd, waar
schijnlijk om te voorkomen dat in de be
trokken streken onmiddellijk een actie zou
beginnen om de werken alsnog te doen
uitvoeren.
In en om Brussel waar voor honderden
miljoenen werken zijn aanbesteed met het
oog op de wereldtentoonstelling, zal een
bescheidener plan worden uitgevoerd. Fa
brikanten, die hun prijzen willen verho
gen, moeten het departement van Econo
mische Zaken tien dagen tevoren verwit
tigen. In de meeste gevallen komt de zaak
voor de prijzeneommissie voor, die in de
vakbonden vertegenwoordigd zijn. De re
gering acht het noodzakelijk, dat de pro
ducenten zich gematigd tonen en dat zij
alle niet gerechtvaardigde prijsverhogin
gen vermijden. De handel mag van de
hoogconjunctuur niet profiteren om op
willekeurige wijze zijn winstmarges te ver
groten. De verbruikers moeten de prijzen
en de kwaliteiten van de produkten aan
dachtig vergelijken. Hierdoor dragen zij
bij tot het behoud van een gezonde con
currentie.
Mochten deze maatregelen niet helpen,
dan moeten krachtiger overheidsbeslissin-
gen worden overwogen. De regering wijst
er op, dat de Belgische prijzen nog steeds
hoger zijn dan die van de meeste buiten
landse concurrenten. Dit is een handicap,
omdat veertig percent van de Belgische
produktie geëxporteerd moet worden.
In de pers van de oppositie wordt gezegd
dat deze maatregelen veel te laat komen
en. dat zij in de normale bevoegdheid lig
gen van de ministers van Economische
Zaken of van Arbeid en dat het dus niet
nodig was hieraan een dergelijke publici
teit te geven in pers en radio. Een blad
van de oppositie stelt voor in overleg met
Nederland een aantal invoerrechten op
levensmiddelen te schorsen en tot het peil
van het vorig jaar terug te brengen.
Daar gedurende een tweetal maanden
het indexcijfer der kleinhandelsprijzen
meer dan 102,7 (1953 gelijk aan 100), heeft
bedragen, zijn op grond van de arbeids
overeenkomsten, met ingang van 1 mei de
lonen en salarissen in een reeks Belgische
bedrijven met 2,5 percent verhoogd. Deze
loonsverhoging geldt voor 195.000 arbei
ders uit de metaalindustrie, 50.000 arbei
ders uit de chemische bedrijven en 150.000
mijnwerkers. De salarissen van de staats
ambtenaren zijn met vijf percent verhoogd.
Deze nieuwe loonsverhogingen betekenen
een stijging van de lasten der Belgische
industrie met 3.5 miljard franks. De staats
uitgaven nemen met 2,5 miljard francs toe.
Het verbond der Belgische industrie
vreest dat de prijzen de lonen zullen vol
gen, zoals in een kettingreactie.
BINNENLAND
Hoornvliestransplantaties. In 1955 wer
den in Nederland 196 hoornvliestransplan
taties verricht, aldus blijkt uit een overzicht
van de werkzaamheden van de hoornvlies-
centra van het Nederlandse Rode Kruis. Dit
brengt het totaal van de sinds de oprichting
der centra in 1950 verrichte transplantaties
op 986. Voor de steden Amsterdam, Arn
hem, Leiden, Rotterdam, en Utrecht luiden
de aantallen in 1955 verrichte transplantaties
in 1955 achtereenvolgens 33, 15, 43, 60 en 45.
HAARLEM EN OMGEVING
Evangelisatie. Woensdag zal in het
jeugdgebouw „Weltevreden" in Oud-Schoten
een evangelisatiesamenkomst belegd worden
voor alle gezindten. Als spreker treedt op
de heer Achtereek uit Amsterdam.
OCOOCOOOOOOf
ccooocoooooc
8 Op Hemelvaartsdag gaat het Santpoort-
3 se fanfarecorps „Wilhelmina" een oude
g traditie herstellen. Nu het wettelijk
weer is toegestaan, gaan de blazers en
trommelaars de tnuzikale ommegang op'
Hemelvaartsdag, zoals vroeger gebrui
kelijk was, weer beginnen. De start is<;
8 al om half acht bij restaurant „De Wey-
'i man" - het wordt dus een matineuze
g muzikaliteit. Als gevolg van de grote
uitbreiding van Santpoort gaat het feest
3 zich alleen in Santpoort-dorp voltrek-
p ken. Bij toerbeurt komt dan volgend
jaar ook Santpoort-station aan bod.
00°<>^ooopooocxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx>ooooooooooooooooooa
Mevr. Schuttevaar besprak haar boek
„Terugkeer"
Voor de leden der plaatselijke afdeling van
de Nederlandse Bond van Plattelandsvrou
wen, heeft mevr. SchuttevaarVelthuis haar
boek „Terugkeer" besproken. Op de van haar
bekende prettige wijze heeft zij haar gehoor
meegenomen naar de tijd rond 1948, waar
in het gezin Windemeer de vader terugkeert
uit Duitsland, nadat hij in 1943 was wegge
voerd door de bezetter. Moeder Windemeer
werkte voor haar gezin en leefde in de waan
dat haar man dood was.
De vaak gespannen situaties die hij de
terugkeer ontstonden liet mevr. Schuttevaar
de aanwezigen met talent mee-beleven en het
werd alleszins geslaagde avond, die met
een woord van dank door de presidente
mevr. Priester—Schaap besloten werd.
