f Effecten- en Onzekerheidselementen
Artis van dag tot dag
Verzet van Britse arbeiders
tegen robot-machines
Kort en bondig
V Geldmarkt J voor Jg conjunctuur
Aanwinsten en geboorten
Vanmorgen in de vishal
en op zee
11
WB verloor in Enkhuizen
van eerste klasser
Opleiding in danskunst
Uit Schotland ontvoerd
meisje blijft bij haar moeder
Leerlooierij te Vlijmen
door brand verwoest
Examens
WOENSDAG 23 MEI 1956
De VVB'ers, die, hoewel voor hun het
competitieseizoen is afgesloten, blijkbaar
De VVB'ers, die, hoewel voor hen het
in Enkhuizen tegen de eerste klasser West-
Frisia een prettige vriendschappelijke wed
strijd gespeeld, welke zij met het kleinste
verschil, 32, verloren. WB had zowel in
de achterhoede als in de aanvalslinie een
vijftal invallers voor bepaald de best ge
renommeerde spelers in deze linies. Welis
waar gaf het meespelen van H. Verswijve-
ren in de voorhoede een technische aan
vulling, maar het hechte teamverband
bleef ontbreken. Bij West-Frisia werd een
experiment toegepast: de aanvalslinie be
stond geheel uit de voorhoedespelers van
het tweede elftal.
Reeds na enkele minuten hadden de gast
heren door hun middenvoor succes, doch
moedig vechten van WB stelde Romeyn
in staat uit een pass van Koppen na tien
minuten gelijk te maken (11). De gast
heren domineerden, maar hielden de aan
vallen te kort. Weliswaar wist de midden
linie van WB het spel te verplaatsen,
nog niet voetbalmoe zijn, hebben maandag
maar ook hier uit kwamen geen
deelpunten. Toen na de hervatting,
Jonkman onder de VVB-lat stond
werd hij spoedig gepasseerd (21), doch
het harde werken van de gasten werd be
loond toen na een half uur Boevink er 22
van maakte. Jonkman bleek tegen de
Westfriese aanvallen zijn plaats wel
waard, totdat een hard schot tien minuten
voor het einde hem te machtig was (32).
Begrafenis P. W. varf Amersfoort
De plechtige uitvaart van de heer P. W.
van Amersfoort, die maandagmorgen is
verscheiden, zal donderdagmorgen om half
tien geschieden in de St. Joseph-parochie-
kerk, waarna de begrafenis op 't r.k. kerk
hof aan de Koningsweg zal plaats vinden.
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft een commissie inge
steld, die de directeur van het Koninklijk
Conservatorium voor muziek moet advi
seren bij de uitwerking van voorstellen,
die deze aan de minister zal dienen voor te
leggen voor de opleiding voor dé danskunst
aan deze instelling. In deze commissie zijn
benoemd: mej. P. Balma te Amsterdam;
mevr. B. Legras-Leoni te Vught; mej. C.
Hartong te Rotterdam en de heren Indra
Kamadjojo te Amsterdam en A. Verstegen
te 's Gravenhage.
(Van onze correspondent in Londen)
De elfduizend stakers van de „Standard Car Works" in Coventry hebben besloten
het werk te hervatten, op voorwaarde, dat niemand van hen zal worden ontslagen.
Twee weken geleden brak de staking uit.
Het is de eerste staking in Engeland, gericht tegen de automatisering. De fabriek is
bezig nieuwe „robot-machines", voornamelijk voor de constructie van traktoren te
installeren, die tot het tijdelijke ontslag van drieduizend arbeiders heeft geleid.
Indien de achteruitgang in de afzet van auto's voortduurt, zullen niet alle arbeiders,
die voor een bepaalde periode aan de kant zijn gezet, worden teruggenomen. Het
personeel eist, dat de arbeidstijd van allen moet worden bekort inplaats van een
deel van de arbeiders naar huis te sturen. De communisten, die een grote invloed
op de stakers hebben,- beschuldigen de regering ervan, dat zij doelbewust werk
loosheid zou willen scheppen, om de economie hanteerbaarder te maken. De staking
in Coventry is echter geen puur communistische aangelegenheid. De arbeiders
vrezen, dat de elektronisch werkende machines hen overbodig zullen maken. Er is
een overeenkomst met hetgeen zich anderhalve eeuw geleden in Engeland heeft
afgespeeld, toen arbeiders in opstand kwamen tegen de invoering van machines,
die tenslotte het levenspeil zouden verhogen. Het waren toen vakkundige hand
werkslieden, die honger leden door de komst van de machine.
De vogelcollectie van Ar
tis heeft de laatste tijd
weer een aantal belang
rijke aanwinsten geboekt.
In het vogelhuis verblijven
reeds enige tijd een paar
zogenaamde klokvogels uit
Brazilië, fraaie witte die
ren, die hun naam danken
aan het, harde, doordrin
gende en metaalachtige ge
luid, dat ze kunnen maken.
Beter nog zou de benaming
smidsevogels zijn, want
wanneer ze hun geluid la
ten horen, kan men zich in
'n smidse wanen, waar de
smid met alle kracht een
stuk ijzer op het aambeeld
bewerkt.
Verder hebben er een
aantal krokodilwachters
onderdak gekregen, tame
lijk kleine vogels, die van
de oevers van de Westafri-
kaanse meren en wateren
afkomstig zijn. Van deze
vogels wordt verondersteld,
dat ze „samenleven" met
krokodillen en dat ze bij
deze monsters de voedsel-
resten tussen de tanden
wegpikken, uit dank waar
voor ze niet worden opge
slokt. Levende krokodille-
tandenstokers dus. Maar al
deze verhalen over die
vriendelijke, maar toch op
eigenbelang berustende at
tenties stammen reeds uit
een grijs verleden; door
moderne wetenschappelijke
onderzoekers is dit tanden-
stoken nooit waargenomen.
Ook zijn er een aantal,
eveneens uit Afrika afkom
stige neushoornvogels aan
gekomen, eigenaardige die
ren, waarbij de bovensna
vel tot een soort hoorn is
vergroeid. In de broedtijd
nemen deze vogels het ze
kere voor het onzekere; de
wijfjes worden dan met be
hulp van speeksel en aarde
in een holle boom gemet
seld, zodat ze veilig en in
alle rust eieren kunnen
leggen en deze uitbroeden.
Wel is het mannetje zo
goed om gedurende die tijd
via een kleine opening
voor de menage te zorgen.
Andere grote nieuwe vo
gels zijn de mesbekpauwies,
hoenderachtige, in Zuid-
Amerika voorkomende die
ren, die een messcherpe
rode versiering op de sna
vel dragen.
Grappige nieuwe Artis-
bewoners zijn ook de zoge
naamde „open billed
storks", vrij zeldzame
ooievaartjes, die men niet
vaak in dierentuinen aan
treft. Ze hebben een snavel,
die wel iets op een grote
pincet gelijkt.
De roöfvogëldblleCtfe, die
toch reeds groot genoemd
kon worden, is wederom
uitgebreid, onder andere
met uit de dierentuin van
Tel Aviv afkomstige Egyp
tische gieren en een vale
gier.
Ook de roofdierencollec
tie heeft er nieuwe dieren
bijgekregen, namelijk twee
prachtige Bengaalse tijgers,
die in een van de grote
kooien zijn ondergebracht
en het daar kennelijk goed
naar de zin hebben.
Ook door geboorten is het
Artisgezin de laatste weken
groter geworden. Buiten de
gebruikelijke (en allerlief
ste, hoe „gewoon" ze ook
mogen zijn) dwerggeitjes
en schaapjes op de kinder
boerderij, dartelen er jonge
mouflons, tedals en reeën
rond. De apenfamilie is uit
gebreid met een aandoen
lijke mantelbaviaan, een
klein, ouwemannetjesach-
tig mooraapje en een ma-
kakobaby. En dan zijn
overal in de tuin de ken
tekenen van naderende ge
zinsuitbreidingen zichtbaar.
Het duidelijkst is dit wel
bij de vogels, zoals bijvoor
beeld bij de Stanleykraan-
vogels, waar mama al ge
ruime tijd op twee eieren
troont, terwijl papa ver
woed de wacht houdt bij
het hek en iedereen, die
volgens hem te dicht in de
buurt komt, tracht aan te
vallen. De geboorte van
Stanley- of paradijskraan
vogels is geen alledaagse
gebeurtenis in een dieren
tuin en in Artis wacht men
dan ook met spanning af of
het ook deze keer goed-
gaat.
Onbegrijpelijke kracht
Na in het tehuis voor jonge
mensapen met tientallen
soorten beweegbare rek
stokken te hebben geëxpe
rimenteerd, meende men in
Artis enkele maanden gele
den eindelijk dè oplossing
te hebben gevonden om te
voorkomen, dat dit gym-
nastiektoestel door orang
oetan Sarina als een soort
stormram tegen plafond en
muren werd gebruikt. In
plaats van de twee aan het
plafonds hangende stangen
met aan de onderzijde de
metalen rekstok, werd een
enkele dikke staaf aan het
plafond gemonteerd, waar
aan een grote autoband
werd gehangen. Nu kon
Sarina ~zcr hoog slingeren
als ze wilde, zelfs tegen de
zoldering, doch nu kon dit
door tussenkomst van de
veerkrachtige autoband
niet of nauwelijks meer
worden beschadigd. En ook
dacht men af te zijn van de
narigheid, dat de goedmoe
dige Sarina met een vrien
delijke snuit speels de stan
gen kromboog. Want met
een enkele dikke en han
gende staaf zou zelfs een
mensaap niet veel kunnen
beginnen.
Edoch.... wat een mens
aap kan, grenst aan het
wonderbaarlijke. Al heel
gauw was de staaf kromge
bogen ofschoon Sarina
er, al hangende, ogen
schijnlijk nauwelijks enige
kracht op kon uitoefenen.
En dezer dagen kwam de
klap op de vuurpijl, of lie
ver gezegd, de klap van Sa
rina: de stang brak radi-
kaal middendoor en met
band en al viel de orang
oetan naar beneden. Het
was een behoorlijke klap
en de verzorgster der apen
snelde verschrikt toe om in
het ergste geval de ver
wondingen, maar toch in
elk geval een versufte Sa
rina te gaan bekijken.
Apen moet men echter
niet met mensen vergelij
ken. Ze schijnen gepant
serde hersenpannen en sta
len botten te hebben
hetgeen ze vermoedelijk
ook wel beseffen, want een
zeer geliefkoosd spelletje
van Sarina was bijvoor
beeld zich met de kop naar
beneden uit een boom te
laten vallen. En waar ze
dan terechtkwam, was voor
haar bijzaak.
Hoe het zij, Sarina was
ondanks de val monter en
wel misschien aanvan
kelijk alleen een beetje
geschrokken. Maar direct
daarna klom ze langs een
hek omhoog, om de breuk
eens aan een diepgaand on
derzoek te onderwerpen
Voor alle zekerheid is ze
toch een paar dagen nauw
lettend geobserveerd, maar
gelukkig werden er geen
nadelige gevolgen gecon
stateerd.
De baas van de technische
dienst peinst nu over oplos
sing nummer zoveel, die
nu eens écht afdoende zal
zijn. En Sarina piekert er
nu al over, hoe ze ook dat
weer kapot kan krijgen!
Het is deze week wel weer duidelijk ge
bleken dat de Amsterdamse beurs en met
name de internationale fondsen met de Ko
ninklijke aan de kop, in sterke mate onder
de invloed staat van het buitenland. Ame
rikaanse, Zwitserse en Franse transacties
spelen niet zelden een overwegende rol en
ditmaal zijn het Amerika en Zwitserland
geweest, die aan de koersbeweigmg op de
Amsterdamse beurs richting hebben gege
ven. Na de koersdaling, welke voor de aan
delen Koninklijke op het bereiken van de
recordstand van 850 pet. intrad, was het
de Zwitserse belangstelling, welke een
flink herstel teweegbracht, welke een
echter buiten de waard, i.e. Amerika had
gerekend, dat met veel lagere koersen af
kwam, zodat men ook hier moest retireren.
Dinsdag j.l. was men in Amsterdam zo on
der de indruk van de flauwe stemming in
Wallstreet, dat aandelen Koninklijke na
beurs tot benedfen 800 pet. terugliepen,
waarmee men ook weer te ver ging, omdat
New York 's avonds boven dit niveau bleef,
hoewel van een koersherstel nog geen spra
ke was. In sterke mate heeft het onzeker
heidselement in Wallstreet tot verkopen ge
leid en in vergelijking met de hoogste stand
voor dit jaar is het Dow-Jones-gemiddelde
voor industriële aandelen terwijl we dit
schrijven van 521.65 tot 492.69 teruggegaan.
Dit onzekerheidselement hield in de eer
ste plaats verband met een nieuw medisch
onderzoek naar de gezondheidstoestand van
de President, dat blijkbaar nog al is mee
gevallen. Wij hebben wel eens de ondeu
gende gedachte dat de officiële berichten
omtrent de gezondheidstoestand van Eisen
hower worden gebruikt om de New Yorkse
beurs in een bepaalde richting te sturen,
vooral wanneer de regering van mening is
dat de hausse op de aandelenmarkt rem
mingen nodig heeft. In elk geval is het zo
dat men op dit punt in een verkiezingsjaar
nog allerlei verrassingen kan verwachten,
want het is wel zeker dat de zittende re
gering noch bij een excessieve hausse, noch
bij een scherpe koersdaling belang heeft.
Het gaat haar om een zo groot mogelijke
stabiliteit van de conjunctuur, omdat de
Amerikaanse kiezer, meer misschien dan in
enig ander land, op materiële overwegin
gen zijn stem uitbrengt.
Een tweede factor van onzekerheid
vormt de in het oog lopende terugslag in
de Amerikaanse automobielindustrie, welke
haar dieptepunt blijkbaar nog niet heeft
gevonden. Hoewel de produktie in de eerste
vier maanden van 1956 met ca. 2.3 miljoen
wagens ca. 20 pet. lager was dan in de over
eenkomstige periode van het vorig jaar,
zijn de voorrraden uit. april tot ca.
900.000 wagens gestegen, doordat de af
zet in die tijd bij de verlaagde pro-
duiktie is achtergebleven. Bijna 400.000
arbeiders van de General Motors en de
Chrysler zijn thanis zonder werk en de ver
wachting is dat als gevolg van de pro
ductiebeperkingen vooreerst 150.000 zon
der werk zullen blijven. Het is duidelijk dat
men tegen het einde van 1955 ten aanzien
van de verkopen overspannen verwachtin
gen heeft gekoesterd. Volgens een Ameri
kaans blad ligt de oorzaak van de vermin
derde afzet in het grotere formaat van de
wagens, het over-gestileerde uiterlijk en
de krachtiger motoren, jvaarop. de. Ameri
kaanse producenten zich sinds het vorig
jaar'hebben toegelegd. Toch is men van
oordeel dat deze terugslag in de Ameri
kaanse automobielenindustrie geen ingrij
pende gevolgen zal hebben voor de Ameri
kaanse conjuictuur in het algemeen, omdat
tot dusver de bij de automobielenindustrie
verminderde vraag door andere sectoren
van het bedrijfsleven is overgenomen. De
vraag naar kapitaalgoederen is in de V.S.
blijkbaar nog steeds niet verzadigd', zodat
voor staal, nikkel en blik ernstige tekorten
zijn ontstaan. Met name de vraag naar
staal is in de V.S. thans uitermate groot.
Maart wat de zesde achtereenvolgende
maand, waarin het produktiepeil boven de
10 miljoen ton lag, op basis waarvan de
jaarproduktie voor 1956 op 120 miljoen
wordt geraamd1, dat is nog 3 miljoen meer
dan in het recordjaar 1955. In verband met
de loonsverhogingen worden prijsverhogin
gen dan ook noodzakelijk geacht, waarbij
het wachten is op wat de grootste sfaalpro-
ducente, de U.S. Steel Corporation zal
doen, die nog grote uitbreidingsplannen in
petto heeft.
Een derde factor van onzekerheid is in
het leven geroepen door de ontwapênings-
actie van de Sovjetrepubliek in het raam
van de toenadering tot het Westen, welke
de laatste tijd zichtbaar is. Het blijft moei
lijk uit te maken welke de politieke ach
tergronden zijn van deze Russische koers-
wending, maar in economisch opzicht kan
zij in elk geval tot verschuivingen leiden,
omdat er een groot aantal werkkrachten
voor andere doeleinden door vrijkomt,
vooral wanneer de Westerse mogendheden
in meerdere of mindere mate het voorbeeld
van Rusland gaan volgen, hetgeen overi
gens niet erg waarschijnlijk is. De Russi
sche frontverandering is echter van invloed
op de internationale constellatie welke met
de in de Verenigde Staten dit jaar komen
de presidentsverkiezing, de onzekerheid
inzake de toekomstige conjunctuur ver
groot.
In de meeste landen worden sinds de
laatste tijd pogingen in het werk gesteld
om het conjunctuurverloop in handen te
houden, omdat men terecht voor de exces
sen daarvan bevreesd is. In West-Duitsland
hebben de ministers van Economische Za
ken en van Financiën met het directorium
van de Bank Deutscher Lander als hun
mening uitgesproken dat ingrijpende maat
regelen nodig zijn om de overspannen ten
denties van de conjunctuur tegen te gaan.
Zoals reeds bekend was, wil de West-Duit
se regering het zoeken in een verlaging van
de belastingen en van de invoerrechten,
teneinde op d'ie wijze het tot op zekere
hoogte kunstmatig karakter van de prijs
stijgingen in het binnenland te doen ver
dwijnen.
Het is wel zeker dat de algemene volks
welvaart het meest wordt gediend door een
verdere liberalisatie van de internationale
handel, ten aanzien waarvan de laatste
jaren weliswaar vorderingen zijn gemaakt,
maar die haar einddoel nog lang niet heeft
bereikt. Hoewel dit ook nog geldt voor de
handelsbetrekkingen tussen de Benelux-
landen, zo hebben deze niettemin reeds ge
ruime tijd een goed voorbeeld gegeven en
onlangs zijn door het ministerscomité van
de Benelux opnieuw een aantal beslissin
gen genomen, welke voor de ontwikkeling
van de gemeenschappelijke markt tussen
de drie landen van grote betekenis zijn.
Zij hebben betrekking op een verdere con
solidatie van d>e thans bestaande vrije cir
culatie van goederen tussen de drie deel
nemende landen, zowel wat de invoer als
wat de uitvoer betreft. Deze consolidatie,
welke op 15 mei is ingegaan, houdt in dat
de afzonderlijke landen in de toekomst niet
meer kunnen besluiten goederen, welke
vrij mogen circuleren, in het onderlinge
verkeer opnieuw aan beperkingen te on
derwerpen, zonder dat de regeringen van
de Beneluxlanden over een dergelijke wij
ziging overeenstemming hebben bereikt.
Hierdoor wordt uiteraard de gemeenschap
pelijke markt versterkt en de zekerheid
met betrekking tot de vrije concurrentie
vergroot. Voorts zal doormiddel van een
geleidelijke harmonisatie van de economi
sche en sociale politiek een einde worden
gemaakt aan de bestaande uitzonderingen.
Ook al wordt dit ideaal niet aanstonds be
reikt, zo mag toch met voldoening worden
geconstateerd dat de Benelux, waarvan de
praktische betekenis wel eens in twijfel
is getrokken en die in haar uitvoering ook
af en toen door politieke en economische
sentimenten is bedreigd, allengs van meer
invloed zal kunnen zijn op de positie, welke
de drie aangesloten landen ten aanzien van
de wereldhandel innemen.
Het is in dit verband interessant kennis
te nemen van enkele cijfers, welke door de
Nederlandse Kamer van Koophandel voor
België en Luxemburg met betrekking tot
de onderlinge handel zijn gepubliceerd.
Men herinnert zich dat niet zo lang geleden
■in België bezorgdheid bestond over de re
sultaten van de Beneluxovereenkomsten,
welke naar men meende tot een verzwak
king van België's exportpositie zouden lei
den. De feiten wijzen intussen op het
tegendeel. De handelsbalans van België en
Luxemburg ten opzichte van Nederland
toont voor 1955 een overschot van frs. 10
miljard, doordat de export naar Nederland
sinds 1952 met 53 pet. en de invoer uit
Nederland slechts met 16 pet. is gestegen.
Terwijl de waarde van de totale uitvoer
van België en Luxemburg thans zesmaal zo
groot is als vóór de oorlog, is de uitvoer
naar Nederland twee maal zo groot en het
dekkingspercentage van de Nederlandse in
voer uit België en Luxemburg, dat in 1952
nog 84 pet. bedroeg, is in 1955 tot 64 pet.
gedaald. Gedurende de eerste twee maan
den van 1956 is dit percentage verder tot
56 teruggegaan en terwijl het onderlinge
Benelux-handelsverkeer een recordhoogte
heeft bereikt, constateert de K. v. K. dan
ook dat de Belgische geluiden over een
overvoering van de binnenlandse markt
met Nederlandse produkten langzamer
hand zijn verstomd.
Ook thans bestaat er een zekere sym
pathie voor de stakers, maar ook nu leeft
het besef, dat automatisering op den duur
zal leiden tot verhoging van de levensstan
daard. In de overgangstijd zullen zich on
vermijdelijk moeilijkheden voordoen. Op
het ogenblik is de economische toestand
van dien aard, dat er overal in het land
meer vacatures staan tegenover het aan
bod van werkkrachten. De mensen voelen
over het algemeen echter weinig voor ver
andering van werkkring. In een democra
tische staat is de massale overschakeling
van arbeiders naar andere bedrijven aller
minst eenvoudig. Vooral in Engeland, waar
men meer dan elders wars is van verande
ring, is zo iets extra moeilijk. De vakbond
van technici, die de staking nog niet of
ficieel steunt, heeft de eis gesteld, dat
de arbeiders, die overbodig worden
door de automatisering zo lang aan het
werk zullen moeten worden gehouden tot
dat zij een andere betrekking hebben ge
vonden.
Achterstand
Groot-Brittannië, dat op vele gebieden
een grote achterstand heeft, zal mee moe
ten doen om zich met Duitsland en de
Sovjet-Unie te kunnen meten. Vele van de
nieuwe machines zijn van Duits fabrikaat,
hetgeen voor de Britten een symbolische
waarschuwing is. De Russen hebben reeds
een afzonderlijk regerings-departement,
voor automatisering opgericht en sturen
aan op geheel mechanisch werkende be
drijven.
De Britse communisten zullen zich moe
ten aanpassen bij de nieuwe situatie, tenzij
zij hun land wensen te zien ondergaan. De
stakers zijn een nationale campagne be
gonnen, om financiële en morele steun te
krijgen. Ze proberen ook de havenarbei
ders te bewegen geen medewerking te ver
lenen bij de verscheping van Standard-
auto's.
De Britse regering heeft de ondernemers
gewaarschuwd reeds vroegtijdig met de
arbeiders besprekingen te voeren, alvorens
over te gaan tot het invoeren van automa
tische produktiemethoden. De minister van
Arbeid, Ian McLeod, deelde in het Lager
huis mede, dat de regering de automati
sering van de produktiemethoden toejuicht
maar inziet, dat de automatisering werk
loosheidsproblemen schept. Deze vraag
stukken kunnen op bevredigende wijze
worden opgelost, indien de regering en de
werkgevers en de werknemers nauw
samenwerken. Minister McLeod verklaar
de, dat de ondernemingen reeds van het
begin af aan rekening moeten houden met
de gevolgen, die voorgenomen automati
seringen voor hun arbeiders zullen hebben.
De regering zal streven naar verbetering
van de technische kennis der arbeiders en
herscholingscursussen organiseren. Ook zal
zij maatregelen nemen ter vergemakkeling
van dé herplaatsing van de arbeiders, die
door de automatisering werkloos worden.
In de loop van deze maand zal de re-
geringsdienst voor wetenschappelijk en
technisch onderzoek een rapport publi
ceren over de vraagstukken, welke de
automatisering stelt.
Vele Labour-afgevaardigden hebben
uiting gegeven aan de ongerustheid, die in
de vakbeweging heerst over de ontwikke
ling der automatisering.
Van 14 tot 17 mei zal in Londen een
studie-conferentie over automatisering
worden gehouden, waaraan ook vertegen
woordigers van vakbonden uit Nederland,
België, Denemarken, Frankrijk, Duitsland,
Italië en Zweden zullen deelnemen. Inge
nieurs uit de Scandinavische landen zullen
tegelijkertijd een vierdaags congres te
Kopenhagen houden over hetzelfde onder
werp. In Denemarken heeft het vraagstuk
reeds een jaar geleden moeilijkheden ver
oorzaakt. De arbeiders van de Kopenhaagse
Philips-fabrieken staakten toen uit protest
tegen wat zij een overmaat van automati
sering en rationalisatie in de fabriek
achtten.
Naar verluidt hebben Britse autoprodu
centen voor miljoenen automatische ma
chines voor hun fabrieken besteld. De on
dernemingen weigeren echter commentaar
op deze berichten te geven. Volgens de be
richten kan met de bestelde machines
twintig percent van de auto-industrie wor
den geautomatiseerd. Volgens een woord
voerder van de British Motor Corporation,
die Austin, Morris, Wolseley, Riley en de
M.G. vervaardigt, zal de invoering van
nieuwe automatische machines in de fa
brieken van deze maatschappij niet leiden
tot ontslaoe-o.
r. r-rrrïi -
Het 8-jarige meisje Pearl Bulloch blijft
bij haar moeder in Den Haag. Haar moeder
en vader zijn samen met het kind bij de
kinderpolitie in 's Gravenhage geweest. De
man heeft aan de politie meegedeeld, dat
hij er in toestemt, dat het kind bij de moe
der blijft. Er is een afspraak gemaakt, dat
het meisje eens per jaar voor veertien
dagen naar haar vader in Schotland zal
gaan De 30-jarige mevrouw Bulloch-Van
Kuijeren heeft vorige week maandag het
kind in Glasgow uit school gehaald en per
vliegtuig mee naar Nederland genomen.
Schade bedraagt enkele tonnen
Vannacht is de leerlooierij van de N.V.
Van Wagenberg-Festen te Vlijmen door een
felle uitslaande brand verwoest. Het vuur,
dat omstreeks kwart voor tien gisteravond
is ontdekt, is bestreden door de brandweer
van Vlijmen en 's Hertogenbosch met negen
waterstralen en vier nevelstralen. Te half
een 's nachts had men de brand bedwon
gen.
De leerlooierij, waar zestig arbeiders en
veertig man kantoorpersoneel werk vonden
en die een oppervlakte beslaat van 1600 m2
is op het ketelhuis na geheel uitgebrand.
De brand moet ontstaan zijn tijdens werk
zaamheden, die gisteravond in de fabriek
werden verricht, waarbij zeer vluchtige
stoffen gebruikt zijn. De schade is nog niet
bekend, maar wordt geschat op enkele
tonnen.
BINNNLAND
Friezenraad. De Friezenraad, die uit
vertegenwoordigers van West-, Oost- en
Noord-Friezen bestaat, heeft dinsdag in een
bijeenkomst te Aurich prof. dr. Jelle Brou
wer uit Leeuwarden tot voorzitter van het
dagelijks bestuur benoemd.
Gasverstikking. De 76-jarige M. Leyte
uit de Brielselaan te Rotterdam is door gas
vergiftiging om het leven gekomen. De man,
die alleen woonde, is naar de keuken gegaan.
Daar heeft hij op een gasstel een ketel water
gezet. Daarna heeft hij echter de verkeerde
pit opendraaid. Buren roken later een sterke
gaslucht. Toen zij gingen kijken troffen zij
de oude man levenloos aan.
Besmettelijke ziekten. In de week van
6 tot en met 12 mei zijn in Nederland één
geval van paratyfus b, 78 gevallen van
roodvonk, 6 gevallen van difterie en een ge
val van kinderverlamming (Tilburg) gecon
stateerd.
HAARLEM EN OMGEVING
Benoeming. Naar wij vernemen is de
Haarlemse violist Lorenzo Pappolo, die deel
uitmaakt van het Noordhollands Philharmo-
nisch Orkest, benoemd tot tweede violist van
het Residentie-orkest.
Zomerzegels. De verkoop van zomer-
zegels door leden van de Haarlemse U.V.V.
in de tijdelijke kiosken in de postkantoren
is geëindigd. Uiteraard kan men de zomer
zegels nog aan de loketten van de posterijen
kopen, maar de prentbriefkaarten zijn uit
sluitend aan het Bureau van de U.V.V. in het
Proveniershuis, Grote Houtstraat 142, ver
krijgbaar.
Geslaagd. In het Diaconessenhuis te
Haarlem slaagden voor het examen diploma
ziekenverpleging de zusters: A. M. J. Arend-
sen, A. J. de Bakker, J. E. Knibbe, E. M.
Meelhuysen, G. Rensenbrink, L. van Rijs
wijk, J. A. Stolberg, A. Toonen en Br. H.
Schonewille.
Haerlem. „Haarlems, Hollands, Neder
lands" is de titel van de lezing, die het hoofd
van de afdeling dialectologie van de Ko
ninklijke Nederlandse Akademie van Weten
schappen maandagavond 28 mei in Brink-
mann in Haarlem zal houden voor leden van
de vereniging „Haerlem".
„Natura". Over de schoonheid van Bre-
tagne zal de heer Joh. W. B. Beijk dinsdag
avond 29 mei in ,,'t Stoofke" in de Stoofsteeg
in Haarlem een causerie met kleurendia's
houden voor leden, donateurs en vrienden
van de r.-k. zwerversbeweging „Natura",
afdeling Haarlem.
Ontvangst journalisten. B. en W. van
Haarlem zullen op zaterdag 26 mei om half
een officieel ten stadhuize ontvangen de af
gevaardigden van. de Nederlandse Journa
listen Kring en van de Katholieke Neder
landse Journalisten Kring naar de op die
dag in Haarlem te houden jaarvergaderingen.
Duivenvluchten van
„De Snelvlieger"
Door „De Snelvlieger", IJmuiden werd
zondag deelgenomen aan een wedvlucht van
St. Chislain Homu af, over 230 km.
De voorlopige uitslag is als volgt: W. Rem
mers 1, 4; F. de Boer 2, 26, 36; A. Schreu-
der 3, 9, 20; J. Waal 5, 13, 35; L. Otte 6, 30,
31; A. Reker 7, 12, 20; L. v. Bremen 8, 19, 33;
A. Schotvanger 9, 22, 32, 37; J. Schaap 10, 23;
H. Broek 11, 17, 18; J. Pieterse 14, 25; B. Glas
15; J. Koorn 16, 17; E. de Boer 21; S. Voet 26;
K. Inia 24, 29, 34; H. v. d. Wiele 25; J. v.
Kamme 29; J. v. Opbergen 38; O. Wezelman
39; F. d. Zwet 40.
Wat er was
Twee trawlers en een noordlogger losten
vanmorgen ruim 3100 kisten vis, waarbij
1250 kisten schelvis en 1100 koolvis.
De „Klaas Wijker" (van 11 mei) was
binnen met 1030 kisten, waarvan 320 schel
vis, 320 koolvis, 100 kabeljauw en gul, 170
makreel, 70 haring, 25 wijting, 25 diversen
en voorts 60 stuks stijve kabeljauwen; de
„Haarlem" (van 15 mei) met 1100 kisten,
waarvan 570 schelvis, 460 koolvis, 60 kabel
jauw en gul, 10 diversen en voorts 180
kleine kisten makreel, 30 kleine kisten
haring en 90 stuks stijve kabeljauwen en
de KW 81 (van 11 mei) met 780 kisten,
waarvan 350 schelvis, 300 koolvis, 30 ma
kreel, 20 haring, 25 wolf en poon, 30
wijting, 15 zwartvis en voorts 120 stuks
stijve kabeljauwen. Een Sylt-kotter voerde
1500 kg tong aan.
Voor de export
Regels en kisten kabeljauw, tong, tarbot,
koolvis en middel-schol gingen voor export
weg. Grote regels kabeljauw maakten
130142, kleine regels 6268, grote
kisten 136168 en kleine kisten 80
142. De grote tong noteerde 2.552.60
grootmiddel 2.60, kleinmiddel 2.80, tong
1 2.30—2.50 en tong II 1.92. Tarbot
haalde 1.501.85, zetschol 5155
en schol I 4654. Grote kisten zwarte
koolvis gingen ook voor het buitenland
weg tegen 33—40 per kist en kleine
kisten voor f 1014.50.
Voor donderdag en vrjjdag
Voor de donderdag komt de Bloemen-
daal (van 15 mei) met 520 kisten vis, waar
van 120 schelvis en piepers, 240 dichte pie
pers en radio, 120 makreel, 30 kabeljauw
en gul, 10 wijting. Verder is de „Medan"
thuisvarende voor de Donderdagmarkt.
Voor de vrijdag komt de „Burgemeester
Heusdens" met 1050 kisten vis.
De haringvloot stoomde vanmorgen op
de Doggersbank ter hoogte van de 55e
breedtegraad. De groep van tientallen log
gers, die gisteravond nog bij elkaar voer,
was vanmorgen uit elkaar gevallen en ver
schillende loggers meldden, dat zij geen
enkel ander schip in de omtrek zagen.
Enkele loggers, waaronder de Katwijkse
„Onderneming", hebben met motorpech te
kampen gekregen, maar men trachtte de
schepen op zee te repareren.
Ook op de Doggersbank was de zee van
morgen nog spiegelglad en opnieuw zon
overgoten. De opvarenden verrichtten kar
weitjes aan boord terwijl de schipper van
de brug af toezicht hield en zijn schip met
negenmijlsvaart naar de 56e breedtegraad
stuurde. Vanavond gaan de schepen aan
schot. Morgenochtend kan de eerste groene
naar Nederland onderweg zijn.
Of misschien vanavond al wanneer een
trawlschip een goede trek heeft gedaan.
Het binnenland In
De makreel bracht vandaag 1929
op, de haring 19—25. Grote schelvis
deed 1418, grootmiddel 1320,
kleinmiddel 11f 17, pennen 1120
en braadschelvis 1319. Grote gul
maakte 3346, middel 2228, tor
gullen 1322. Leng noteerde f 4753,
wijting 1920, schol 2 4146.
Nachtvangsten van de kotters
Leendert Jacoba, stoomt nog. Arendje
Jacoba, 40 kg en 2 m vis. Anne Marie, 50
kg en 2 m. Rein, 80 kg en 3 m. Tiny, stoomt
nog. Stern, weinig te melden. Victoria, 70
kg en 3 m. Hermina 4, 50 kg en 3 m. Cor
nelia Adriana, 160 kg en 4 m en vastgelo
pen. Trijntje, 40 kg en 1 m. Alice, 70 kg
en 3 m. Willy Alida, 90 kg en 2 m. Arend
Cornells, 80 kg en 4 m. Gerda Marianne,
40 kg en 2 m. Prinses Beatrix, 80 kg en 2
m. Johanna Cornelia, 100 kg en 4 m hoops.
Zeearend, 100 kg en 5 m. Adriana Catha
rine, 50 kg en 3 m. Wiron 1, 100 kg en 4 m.
Arendje, 90 kg en 4 m. Jacoba, 180 kg en
12 m. Jana, 80 kg en 2 m een trek kwijt.
Alida Jacoba, 100 kg en 5 m. Twee Ge
broeders, 40 kg en 1 m. Emisel, 100 kg en
9 m. Arend Willem, 60 kg en 3 m. Corry,
80 kg en 4 m. Hoop 1, 80 kg en 3 m. Hoop
2, 50 kg en 4 m. Vios, 40 kg en 1 m. Heem
stede, 100 kg en 4 m en een boks in de
last. Nehim 1, 90 kg en 5 m een trek kwijt.
Nehim 2, 80 kg en 4 m. Nehim 3, 70 kg en
3 m. Klaas Jr, 90 kg-en 3 m. Vier Ge
broeders, 80 kg en 4 m. Tiny Dieuw, 120
kg en 4 m en 1 m tarbot. Jan Willem, 50
kg en 2 m. Okko Bosker, 400 kg en geen
vis.
Binnengekomen schepen
IJM. 9 Haarlem, 85 Klaas Wijker, 322,
206, 239, 226, 318, 249, 205, 213. 241, 202;
KW 81 Albertha Hendrika; SCH 65; UK
264, 70; HD 180, 162, 32.
Vertrokken schepen
IJM 79 Soerabaya, 221 Wiron 3, 34 Al-
lanwater, 54 Swift, 75 Gorredijk, 19 Mer
cator, 204 Verwachting, 53 Heemstede, 45
De Hoop, 210 Wiron 1, 8, 249, 205, 226, 202,
206, 239, 241, 213, 318, 11, 4, 27, 218, 22,
59, 40, 52, 78, 3. SCH 117 Onderneming 3,
171 Cornelis Vrolijk, 118 Oceaan 5, 24
Oceaan 3, 65; RO 53 Dirkje, 2 Dolfijn, 29.
HD 87, Pietertje, 180, 134. UK 32. VD 9.
AM 16, 17, 18. TX 14. WR 33, 34, 50, 49.
KW 95 Toenadering. 125 Petronella, 110
Rijnmond 5, 44 Rijnmond 3, 39 Helena, 130
Nederland 7, 38 Bertha, 48 Cornelis Mari-
nus, 67 Noordster 1, 86 Sumatra, 18 Hollan-
dia, 43 Rijnmond 2, 49 Elizabeth, 54 Annie,
127 Borneo, 175 Onderneming, 45 Neptu-
nus, 129 Bali, 163 Janna, 32 Sakina, 47
Noordzee, 78 Excelsior 2, 25 Wilhelmina 1,
2 Dirk Donker Curtius, 147 Wilhelmina 3,
3 Piet en Leendert Huibert, 5 Fierman
Eduard, 168 Eendracht, 170 Zeemeeuw, 14
Anna Cornelia, 29 Margarietha Maria, 151
Vooruit, 37 Nederland 6, 141 Willie, 84
Jan, 65 Willy Alida, 10 Adrianus, 28 Ver
wachting, 105 Jacoba, 26 Concordia, 162
Vier Gezusters, 64 Elizabeth, 107 Jacoba,
91 Alida, 128, 30, 98, 35, 60, 88, 36, 66, 34,
68, 62, 92, 27, 21, 210, 72, 77, 12, 58, 53, 71.
Besommingen van heden
Haarlem f 23.600. Klaas Wijker f 17.600.
KW 81 f 13.400.
Delft. Kandidaatsexamen voor Werktuig
kundig Ingenieur: J. J. Feyen, Breda; S.
Herbst, Delft; J. P. A. Holtzer, Roosendaal;
J. K. Pesman, Alphen aan de Rijn. Inge
nieursexamen voor Scheepsbouwkundig In
genieur: J. M. Dirkzwager, Schiedam. Inge
nieursexamen voor Werktuigkunoig inge
nieur (richting Metaalkunde): E. de Groot,
Eibergen.
Wageningen. Ir. D. E. van der Zaag, te
Wageningen, promoveerde aan de Land
bouwhogeschool te Wageningen op proef
schrift met stellingen getiteld „Overwinte
ring en Epidemiologie van Phytophtora
Infestans; tevens enige nieuwe Bestrijdings
mogelijkheden". Prof. dr. A. J. P. Oort,
hoogleraar in de Plantenziektenkunde, was
de promotor.
Amsterdam. Vrije Universiteit. Kandi
daatsexamen Psychologie: C. van der Kade,
Voorburg; A. F. de Savomin Lohman, Bent
veld.
De uit de Rif-oorlog van de twintiger jaren beruchte Rif-leider Emir Abdel Krim
(met tulband) heeft op een persconferentie in Cairo verklaard te overwegen zich
aan het hoofd van de opstandelingen in Algerije, Tunesië en Marokko te stellen en
zo zijn in 1921 beëindigde strijd voort te zetten. „Wij nemen geen enkele verant
woordelijkheid op ons voor verliezen aan Franse levens en eigendommen", aldus
Abdel Krim, die verder zei: „Ik zal de Fransen de Rif-oorlog van 1921 weer laten
proeven, en heel wat bitterder
