Alleen de diepvriesfilets kunnen afzet
gebieden in afgelegen landsdelen ontsluiten
Propagandadienst maakt stad na stad
in Duitsland totaal „visgek"
Tal van sporen van verdwenen
buitenplaatsen in Velsen gevonden
Naar stabilisatie van markt en prijs
Bij graafwerk voor haven van Gelder én
tunnel onder spoorlijn naar Hagelingerweg
Aanmeldingsformulier
„De Duitse visserij"
(4 en slot)
Weggelopen metselaars
terug naar patroons
f
Haagse jongeman verdacht
van diefstal van auto
Drie ernstig gewonden bij
i autobotsing te Amsterdam
N.Z.H.-brandweer wint
derde prijs
Noordkaap binnenkort
per auto bereikbaar
Trein reed op melkauto;
chauffeur ernstig gewond
DONDERDAG 28 JUNI 1956
DE GRENS VAN DE VISCONSUMPTIE is in Duitsland zeker nog niet bereikt.
In de bondsrepubliek van 1937 stond het verbruik op 12.4 kg per man en in
1953 was dit 11.5 kg. Ook bestaat er een groot verval in het verbruik tussen de
plaatsen aan de kust en de steden in het binnenland van West-Duitsland. In
Hamburg en Bremen en geheel Sleeswijk-Idolstein wordt per man 32 kg vis
gegeten; in Baden Würtemberg, Bayern en Rheinland daarentegen slechts vier
tot vijf kg. Het is hierop, dat het Duitse visserijbedrijf zich volop gaat werpen.
In de eerste plaats wijdt het propagartdabureau van het Westduitse visserij
bedrijf zich er aan. Hele steden worden af en toe visgek gemaakt; er wordt een
propaganda gemaakt, die op goede resultaten kan wijzen en die in de toekomst
over een zo breed mogelijk front en met nadruk en fantasie zal worden voort
gezet. Die verhoging van de afzet is echter niet alleen met propaganda te berei
ken, al is men daar nog zo goed in. De kwaliteit van het produkt dient verbete
ringen te ondergaan, heeft het bedrijf zich als eis gesteld. En eveneens beslissend
voor het uiteindelijk te bereiken resultaat is een stabilisatie van de markt en de
prijs, verkorting van de afvoerwegen en rationalisatie van de kleinhandel. Alge
meen wordt in Duitsland erkend, welk een stijgende betekenis deze bedrijfstak
voor de voeding van het volk heeft en in de toekomst nog veel meer zal hebben.
In de bondsregering, in de regeringen van de provincies, maar ook in de
bondsdag en de provinciebesturen is het visserijbedrijf steeds weer onderwerp
van gesprek. Noodzakelijk blijkt echter ook in Duitsland de opmerking geweest
te zijn dat hulpverlening van de staat in een ledige ruimte staat, wanneer
diegenen, die ze moeten gebruiken, zelf niet bereid zijn het hunne er toe bij te
dragen. Begrip voor het bedrag, dat nodig is voor de propaganda, is bijvoorbeeld
lang niet overal in het Duitse bedrijf aanwezig. En de staat heeft er al op
gewezen, dat langdradige onderhandelingen over dergelijke „kleinigheden"
vermoeiend moeten werken; ook op de bereidheid tot helpen van de staat.
De propagandadienst
De man, die de propa
ganda voor het visserij
bedrijf van Bremerhaven
10.000 werknemers in
het visserijbedrijf, negen
vistreinen per dag het
binnenland in voor zijn
rekening neemt, is de heer
G. Kernn. Temidden van
de vishallen, de fabrieken
en bedrijven, ook temid
den van het instituut voor
zee-onderzoek, de berich
tendienst, brandweer,
eigen postkantoor en vis
serijmuseum, zetelt hij in
het grote moderne gebouw
van de F.B.G., waarin alle
diensten van het visserij
bedrijf te Bremerhaven
zijn ondergebracht. Dit
bureau „Deutsche Fisch-
werbung e.V." maakt in
twee richtingen propagan
da. Rechtstreeks wordt de
consument opgewekt tot
vis-eten en via de klein
handelaar wordt er nog
eens een schepje bovenop
gedaan. Elke week reizen
een vijfentwintigtal Duit
se kleinkandelaren in vis
naar Bremerhaven om er
in de keuken van de pro
pagandadienst de nieuw
ste recepten te leren, de
vis te bewerken en in de
bedrijven en hallen erva
ringen op te doen. Voorts
wordt om de week een fris weekblad uit
gegeven met tips voor de handel ter stimu
lering van het visverbruik.
De steden, waar het visverbruik omhoog
kan, worden door de propagandadienst op
gezocht. Vooral in het binnenland van
Duitsland worden tal van steden flink aan
gepakt en „visgek" gemaakt. De winkels
worden overladen met vis, de hele jeugd
loopt met vlaggetjes „Uund heute gibt es
Fisch aus Bremerhaven", meisjes met bla
den, waarop vis is gestapeld, betreden het
raadhuis, er zijn kinderfeesten en de de
monstratiekeuken en „glazen keuken"
draaien op volle kracht. In iedere straat
komt de burger van zo'n stad het woord
vis tegen. In Brunswijk heeft men bijvoor
beeld vorig jaar zo'n actie ondernomen;
het visverbruik is er gestegen met ruim
dertig percent. En voor die propaganda
betaalt de handel 3 pfennig (ongeveer 2.7
cent) per aangevoerde kist vis in de
havens. Die heffing wil men echter bren
gen op 10 pfennig, zodat dan een bedrag
van DM. 3.000.100 voor de propaganda be
schikbaar komt.
Op naar diepvriesfilets
Voor het slagen van die propaganda heeft
de heer Kernn echter een geregelde aan
voer nodig, een goed sortiment, een vaste
nrijs en een goed produkt. Een produkt, dat
tot in de kleinste bergdorpjes van Zuid-
Duitsland prima moet zijn. En dus: diep
vriesfilets!
een vergrote afzet van verse vis zullen
gaan waarnemen. De diepvriesvis moet
hier de pionier zijn en nieuwe vrienden
maken.
Tot nu toe wordt in Duitsland uitsluitend
aan de wal diepvriesvis gereed gemaakt.
Aan boord van het onderzoekingsvaartuig
„Anton Dohrn" is men met proeven bezig
om gegevens te verkrijgen over het diep
vriezen aan boord van een trawler, terwijl
enige rederijen plannen hebben een ver
grote uitgave van een trawler in de vaart
te brengen, waarop het eerste deel van de
vangst wordt diepgevroren. In de Duitse
haven zijn thans al dertien diepvriesbe-
drijven werkzaam met een dagcapaciteit
van 440 ton diepvriesfilets. Een jaarproduk-
tie van 90 tot 100.000 ton kan nu al worden
bereikt.
Proeven in Keulen en Bonn
Uiteraard worden ook proeven genomen
met de afzet van diepvriesprodukten en zo
is begin maart in Keulen en Bonn een
groots opgezette proef begonnen. Vierhon
derd diepvries-containers werden in Bonn
en Keulen geplaatst met financiële steun
van de staat. Vele vragen over de verpak
king, de propaganda, de reactie van de
consument, de doeltreffende organisatie
van de diepvriesketen en de plaats van de
Overal is de machine in het Westduitse visserijbedrijf doorgedrongen. Hier een
kijkje in het diepvriesbedrijf van Kielfrost te Kiel; we zagen er de diepvries
produkten voor een IJmuidense vishandel en een landelijk bekend diepvries-
bedrijf uit de cellen komenVoor export naar Amerika, verzekerde men ons.
„Product of Holland".
Een overzicht van een gedeelte van de
Bondsvisserijtentoonstelling te Kiel,
die vorige week werd gehouden. Op de
voorgrond de met water gevulde plas
tic-zeekaart, waarop de trawlers van
de Duitse havens naar alle met lamp
jes gekleurde visgronden trokken.
Daarachter een model van de trawler
„Nordsee".
Deze vier genoemde punten komt men
telkens weer in het Duitse visserijbedrijf
tegen, wanneer men de afzet ter sprake
brengt. Die afzet kan groter worden; aan
de aanvoer door de vloot zal het niet liggen.
De diepvries geeft het visserijbedrijf ge
legenheid de vis'lange tijd in voorraad te
houden, zodat in tijden van geringe aan
voer van bepaalde soorten zeevis, deze
voorraad kan worden opgenomen om in
het land te worden afgezet. Het produkt
heeft een prima en gelijkmatige verzorging
gehad en bovendien kunnen de mogelijk
heden van transport met diepvriesproduk
ten aanzienlijk worden uitgebreid. Nieuwe
afzetgebieden in afgelegen delen van Duits
land kunnen thans ontsloten worden. En
de prijs kan vrijwel gelijk blijven aan die
wanneer er volop aanvoer is.
De verse vis wordt in Duitsland thans
grotendeels afgezet in plaatsen met meer
dan 10.000 inwoners. De bevolking van de
Bondsrepubliek West-Duitsland verblijft
echter voor 40 percent in steden, die niet
meer dan 10.000 inwoners tellen en het is
op deze steden, dat de vergroting van de
afzet zich gaat concentreren. Ruim 6000
vishandelaren bezitten thans in Duitsland
een bedrijf je,waartegenover 125.000 levens
middelenzaken staan, zodat deze zaken een
belangrijke schakel voor de afzet van diep
vriesvis kunnen worden. Dat de vishandel
van deze afzet via de levensmiddelenzaken
schade berokkend zal worden, wordt in
Duitsland door deskundigen ontkend. Zij
menen, dat de zaken, die thans bestaan en
dus merendeels in verse vis handelen, bij
een groter verbruik van diepvriesvis ook
kleinhandel zullen ongetwijfeld in deze
proef een antwoord vinden.
Verder is in Duitsland op 6 juni van dit
jaar al een „Arbeitsgemeinschaft deutsche
Tiefkuhlkette" opgericht, die zich onder
meer tot doel stelt een vrijwillige controle
dienst in het leven te roepen.
Inkoopcombinaties
Een zeer omstreden probleem rond de
gehele omschakeling in het Duitse visserij
bedrijf blijft het huidige systeem van ver
koop op de zeevismarkten en de invloeden
daarvan op de onstabiliteit van de prijs. De
meningen verschillen sterk in het Duitse
bedrijf en men acht het nog niet eens zo
belangrijk of de gang van zaken zich in de
richting van een beurs, zoals in de U.S.A.
of in die van de veiling, voltrekt. Het is
echter noodzakelijk, dat een echte concur
rentie behouden blijft en geen monopolies
ontstaan, die in de wedijver om de kwali
teit verzwakkend zouden kunnen werken.
Wordt eenzelfde soort vis in ongeveer ge
lijkblijvende hoeveelheden aangevoerd, dan
wordt de speculaties een halt toegeroepen l
en de prijsvorming in
vastere banen geleid.
Zouden handel en indus
trie in Duitsland zich dan
nog bovendien tot in
koopcombinaties aaneen
sluiten, dan zou het niet
meer tot prijsexcessen
wel de voorziening van
de markt als de prijs
stabiliteit in gevaar zou
den brengen. Deze zeer
reëele mogelijkheden
kunnen niet door re
geringsmaatregelen wor
den verwezenlijkt en
daarom wacht men thans
op het initiatief van het
Westduitse visserijbe
drijf. Met de marktwet
voor het visserijbedrijf is
de mogelijkheid gescha
pen door de Bondsrege
ring. Een gezamenlijke
taak van regering en be
drijf ziet men tenslotte
ook nog daarin, dat men
de gevolgen van de on
natuurlijke grens die
Propaganda en nog eens propaganda
voor de vis, dat is het werk van de
Fischwerbung, die haar kantoren in
alle visserijhavens heeft. Hier staat de
reuze-braadpan op de „Tag des Hoch-
seefischers" 1955 te Bremerhaven.
Duizenden porties roodbaars werden
gratis uitgereikt.
Duitsland in twee delen scheidt, zoveel
mogelijk tracht te verzachten. Het West-
Duitse visserijbedrijf probeert de toe
gang tot zijn traditionele midden- en Oost-
duitse afzetgebieden open te houden of te
heropenen. Men ziet duidelijk in, dat de
weg die kan leiden tot een duurzame sa
nering van het Westduitse visserijbedrijf
geenszins glad en geëffend is. Maar hij
tekent zich naar de mening der deskundi
gen toch duidelijk af en hij zal tot resul
taat leiden, wanneer het het bedrijf gelukt,
alle deelnemers tot een goede samenwer
king op te roepen.
W. N.
Negen Amsterdamse metselaars, die deze
maand kwaad wegliepen,toen hun patroons
hun mededeelden, dat zij niet langer zwarte
Ionen wilden betalen, zijn in een kort ge
ding door de president van de Amster
damse rechtbank naar deze werkgevers
teruggezonden.
Hij beval hen vandaag het werk te her
vatten en niet weer de dienstbetrekking in
strijd met het Buitengewoon Besluit Ar
beidsverhoudingen te verbreken op straffe
van verbeurdverklaring van een dwangsom
per dag van 15 voor iedere metselaar.
Teneinde uitstel der hervatting van het
werk te voorkomen, dat de metselaars mo
gelijk zouden kunnen krijgen wanneer zij
tegen deze beslissing hoger beroep zouden
aantekenen, verklaarde de president het
vonnis bij voorraad uitvoerbaar.
Maandag diende het korte geding voor
de president met negen weggelopen metse
laars als gedaagden. Hun raadsman voerde
toen aan, dat zijn cliënten met hun drie
patroons een mondelinge overeenkomst
hadden, volgens welke boven het werkelijk
loon een percentage extra zou worden uit
gekeerd. De advocaat achtte dit een een
zijdige verbreking van de afspraak. Te
dien aanzien heeft de president, die dins
dag reeds uitspraak deed, als motive
ring tot het vonnis vastgesteld, „dat de
rechter geen bescherming kan verlenen
aan loonafspraken voor zover die in strijd
zijn met de wet en dus nietig".
De president heeft tenslotte in zijn von
nis nog bepaald, dat de metselaars de kos
ten van dit korte geding zullen moeten be
talen. Deze kosten zullen vermoedelijk
enkele honderden guldens bedragen.
BIJ DE VELE GRAAFWERKEN, die de laatste maanden te Velsen plaats vinden,
komen meermalen overblijselen aan het licht van de oude buitenplaatsen, die eens,»
in de zeventiende en achttiende eeuw, als een krans van weelderige lustverblijven
der Amsterdamse kooplieden het Wijkermeer omzoomden. Zo stuitte men bij het
graven van de nieuwe haven voor Van Gelders papierfabriek op zware fundamenten,
die de zandzuigers heel wat moeite veroorzaakten. Deze steenklompen moeten
behoord hebben tot het buiten „Wijkeroog", dat op de bekende kaart van 1723 uit
„het Zegepralend Kennemerlant" op die plaats staat getekend. De heer Vons, belast
met het toezicht op deze havenaanleg, was zo vriendelijk mij attent te maken op een
ronde, van fraaie rode baksteentjes gemetselde waterput, die juist aan de rand van
het Noordzeekanaal tevoorschijn kwam. Het steenformaat wijst op de tweede helft
van de 17e eeuw. Ook toonde hij mij een prachtige blauwe tegel (vervaardigd in
Delft, midden 17e eeuw), ter plaatse gevonden. Op deze tegel staat een merkwaardige
vogel afgebeeld, de Dodo of Dronte, een soort kleine struisvogel, echter korter op
de poten en met minder staartveren.
Nachtelijke ruzie
Het maken van ruzie in het dorp der ge
meente Bloemendaal heeft tot gevolg gehad
de aanhouding van een tweeëntwintig-
jarige Hagenaar, verdacht van diefstal van
een auto, gepleegd in Den Haag.
Een Bloemendaalse agent van politie was
dinsdagnacht om twee uur getuige, dat
een Bloemendaler en een jonge man ruzie
maakten. Laatstgenoemde was in het bezit
van een auto. Besloten werd de zaak op
het bureau van politie nader uit te zoéken
1 en toen kwam aan het licht, dat de jonge-
I man, afkomstig uit Den Haag, niet ae eige-
I naar was van de auto. Een nader onder-
i zoek wees uit, dat de auto dinsdagavond
j in Den Haag verdwenen was. De jonge
j Hagenaar is naar de Haagse politie over-
gebracht.
Twee personen werden licht en drie
zwaar gewond bij een botsing van een
Volkswagenbusje met een personenauto op
de Stadhouderskade te Amsterdam nabij
het Oosteinde. In het busje bevonden zich
acht inzittenden, in de personenauto twee.
Volgens de politie gaf het busje, dat van
het Oosteinde kwam, geen voorrang aan de
personenauto. Tengevolge van de botsing
kantelde de personenauto. De drie zwaar
gewonden werden in een ziekenhuis te
Amsterdam opgenomen.
Ter gelegenheid, dat voor de tiende maal
in Nederland door de Vereniging van
Brandweercommandanten brandweerwed-
strijden werden georganiseerd, kwamen
voor de derde klasse elf gemeentelijke
ploegen, voor de derde klasse „A" elf be-
drijfsploegen aan de start op het terrein
achter het gemeentehuis in Zaandam, de
Burcht, dat voor een dergelijke wedstrijd
uitstekend geschikt is.
Voor beide klassen was het te bestrijden
doel, een zg. boerderijbrand, hetzelfde, zo
dat door elkaar werd aangetreden. Onder
grote belangstelling van de Zaanse bevol
king werd om even over één gestart en
na precies zes uur hadden allen een beurt
gehad. Over het geheel genomen is er uit
stekend werk verricht en uit alles bleek
dat de Vereniging van Brandweercom
mandanten met het besluit om deze wed
strijden te organiseren, daar heel goed aan
heeft gedaan. Bij de prijsuitreiking, welke
kort na het einde plaats vond, bleek dat
de volgende resultaten waren bereikt,
waarbij we volstaan om van elke groep de
eerste zes te vermelden waarvan alleen de
eerste drie in aanmerking kwamen voor
een prijs, nl.:
Groep bedrijfsbrandweren.
Klasse III a
le prijs PTT (A'dam) met 600 punt.
2e Bensdorp 655
3e N.Z.H.V.M. 640
4e PTT (Bussum) 627
5e Philips 627
6e Chem. fabr. Naarden 624
Het is bekend, dat deze vogel, die niet
vliegen kon, aan het eind van de zeven
tiende eeuw op het eiland Mauritius door
Hollandse matrozen werd uitgemoord. Hij
komt ook voor op de gevelsteen van één
van de mooiste oude huizen in Veere, dat
in de wandeling „de Struys" wordt ge
noemd, echter ten onrechte.
„Hageveld"
Waar bij de bocht van de Hagelingerweg
het nieuwe tracé recht door de weilanden
op de Vondellaan aanloopt, precies op de
plek waar vroeger het voetpad van Sant
poort naar Wijk aan Zee liep, wordt juist
de plaats doorsneden, waar eens het buiten
„Hageveld" stond. Van deze „lustplaets" is
ons meer bekend dan van „Wijkeroog". De
plaats „Haeg en Velt" bestond reeds in
1671. In 1687 werd het buiten gekocht door
Cornelis Calkoen, groothandelaar in Ita
liaanse en Levantijnse zijden stoffen. Hij
was een zoon van Claes Calkoen en Elisa
beth Danckerts, de dochter van de Am
sterdamse stadsbouwmeester, naar wiens
ontwerp de Westertoren werd voltooid,
toen Hendrik de Keyzer gestorven was.
Cornelis Calkoen was schepen en raad van
de stad Amsterdam; hij stierf in 1710. Als
volgende bewoner van Hagenvelt wordt
zijn zoon Nicolaas Calkoen genoemd en
daarna kwam het buiten aan diens zoon
Jan, die tussen 1754 en 1767 zeven maal
burgemeester van Amsterdam was. Hij
stond bekend als een zeer vriendelijk en
goedaardig heer, die elke middag na zijn
drukke zaken in de hoofdstad in een karos
met twee of vier paarden bespannen naar
Velsen reed en daar rust zocht op zijn
buitenverblijf.
Op een kopergravure in „het Zegepralend
Kennemerlant" zien wij „Hageveld" liggen
achter zijn geschoren hagen. Zo juist is de
karos door het statige inrijhek op het voor
plein aangekomen. Boven de haag uit ver
rijzen twee topgevels, die het midden hou
den tussen trap- en halsgevels; beide zijn
bekroond door een leeuwtje met wapen
schild. Na zijn dood erfde een neef de
buitenplaats. „Het was een lantvermaak,
dat met zijne oude, Hollandse deftigheid
omtrent de huizinge en natuurlijke Schik-
kinge en omtrent zijne plantagie en boom-
en moeshoven voor gene van zijne ge-
buuren had te wijken."
Na 1800 is op Hageveld het klein-semi-
narie van het bisdom Haarlem gevestigd;
in oktober 1847 werd dit verplaatst naar
Voorhout. Daarna werd Hageveld boerderij
en zo hebben wij het vóór de oorlog nog
gekend. Omstreeks 1870 behoorde deze
boerderij, die in 1942 op last van de be
zetters werd gesloopt, aan de familie Van
Hoorn. Na de oorlog verrieden slechts
enkele oneffenheden in het weiland de
plaats, waar Hageveld eens gestaan had.
De graafwerken voor de nieuwe weg
hebben heel wat puin van de fundamen
ten naar boven gebracht. Maar ook frag
menten van aardewerk, schotels, kommen
en kannen, die typisch zijn voor eind
zeventiende en begin achttiende eeuw.
Daarnaast stukken van wandtegels, wit en
blauw en vloertegels of plavuizen, dofrood,
of groen en geel geglazuurd.
Tussen de stukjes Delfts aardewerk lig
gen er de resten van de lichtgroene ven
sterruiten. En natuurlijk ontbreekt ook hier
niet, wat bij alle oude buitens tevoorschijn
komt: in prachtige kleuren verwerkte
scherven van de buikige wijnflessen in ge-'
zeischap van vele, verbleekte oesterschalen.
Weldra zullen ook deze laatste resten
verdwenen zijn en het is de vraag, of de
naam Hageveld nog lang zal bestaan, nu
ook de straat van die naam in de oorlog
met de grond werd gelijk gemaakt. Er is
wel eens verband gezocht tussen de naam
van dit buiten en de Hagelingerweg; zeker
heid hierover bestaat niet en waarschijn
lijk is de laatste naam van veel ouder
datum. H. J. CALKOEN
OSLO (United Press) De weg naar de
Noordkaap, het noordelijkste punt van het
Europese continent, zal zaterdag officieel
geopend worden. Met de opening van deze
weg van veertig kilometer lengte tussen
het stadje Honningsvaag en het plateau
van de Noordkaap zal een directe wegver
binding tot stand gekomen zijn van de
Noordkaap naar Gibraltar, de straat van
Messina en Athene. De enige onderbre
kingen in de verbinding te land zullen ge
vormd worden door de Sont tussen Zwe
den en Denemarken en de oversteek tussen
de Deense eilanden Zealand en Funen. Met
de opening van de weg naar de Noord
kaap komen ook de plannen voor een in
tercontinentale hoofdweg van de Noord
kaap in Zuid-Afrika dichter bij verwezen
lijking.
Bij een door knipperlichten beveiligde
overweg tussen Mantgum er. Leeuwarden
is de trein Staveren-Leeuwarden met volle
vaart op een melkauto ingereden. De chauf
feur van de auto werd zeer ernstig gewond
in een van de Leeuwardense ziekenhuizen
opgenomen. De melkwagen werd, evenals
de trein, zwaar beschadigd. Twee passa
giers liepen lichte verwondingen op. Het
reizigersverkeer had ongeveer een half uur
vertraging.
Ondergetekende:
Naam:
Straat:
Plaats:
wenst zich met ingang van
te abonneren op IJmuider Courant
f 6.50 per kwartaal/ 0.50 pet week
Handtekening:
Doorhalen wat niet verlangd wordt.
Zij die zich met ingang van 1 juli 1956 per kwartaal abonneren, ontvangen
de nummers tot en met 30 juni 1956 gratis. Dit geldt alleen voor nieuwe
kwartaalabonne s dus niet voor omzetting van week- in kwartaalabonnementen
