Stad van Le Corbusier wordt
symbool van het nieuwe India
VANMORGEN IN DE VISHAL
EN OP ZEE
Uitbreiding Hoogovens voor
belangrijk deel voltooid
Kort en bondig
Hongaarse intellectuelen in verzet
tegen het communistische regime
Chandigarh verrijst in groen van de Pendsjaab
Volledige breuk met de
traditie der despoten
Partijbestuur verrast over optreden van^
-handelaars in leugenachtige beweringen
Zesde staaloven nog dit jaar gereed
VRIJDAG 3 AUGUSTUS 1956
11
Hoofdstad
Kuststad
De eerste in de nieuwe
haven van de Velser
papierfabriek
„Cycloop I" nog steeds
in de vaart
Trawler „Klaas Wijker"
naar zee vertrokken
Meer ruwijzer
Beeldje uit 1520 verdwenen
Vermissing in
Bisschoppelijk Museum
Italianen in dienst
Vijfde cementmolen
Geschil in West-Duitsland
over luchtmacht-embleem
TWEEMAAL PER JAAR komt de
Fransman van Zwitserse afkomst Edou-
ard Jeanneret naar de Indiase stad
Chandigarh om er een maand toe te zien
op de vorderingen van zijn levenswerk.
Zoek maar niet op de kaart van India
naar Chandigarh, want het is een vol
komen nieuwe stad, die naar zijn ont
werp verrijst. En zoek niet in de Doeken
wie Edouard Jeanneret is, want men
kent hem als Le Corbusier.
Het is een van de wonderlijkste
uitingen van India's opbouw- en ver
nieuwingsdrift, dit bouwen van een stad
zonder materiële noodzaak, zomaar in
de vruchtbare landbouwvlakte van de
noordelijke staat Pendsjaab. Het ge
beuren doet denken aan het gebaar,
waarmee menige oosterse heerser in een
ver verleden een paleisstad deed ver
rijzen als monument van eigen glorie. Er
is zelfs overeenstemming tussen beide
handelwijzen. Maar het is of het nieuwe
India dit gebaar herhaalt om integen
deel een volledige breuk met de traditie
der despoten aan te geven. Het is of
het voor de wereld een beginselver
klaring wil afleggen door een stad le
bouwen, die in al haar onderdelen ten
dienste zal staan aan het volk in al zijn
•geledingen een alleen maar functio
nele, efficiënte en dus in wezen door en
door democratische, stad.
Die beginselverklaring heeft het ver
sterkt en die breuk verdiept door de
opdracht tot het bouwen van deze stad
te verstrekken aan Le Corbusier, een
der belangrijkste architecten van het
westen en bovendien op zijn terrein de
verguizer bij uitstek van tradities en
heilige huisjes.
Heeft India de bouw van Chandigarh,
waartoe het onmiddellijk na de onafhan-
kelijkwording besloot, bewust bedoeld als
verklaring van eigen beginsel voor zich
en de buitenwereld? Premier Nehroe, de
verklaarde vijand van alle stoffige, heil
loze en onnutte tradities heeft de bevesti
ging van deze vraag bijna uitgesproken
toen hij in 1951 op het lege, maar bouw
rijpe terrein de woorden sprak: „Chandi
garh wordt het symbool van het vrije India, onbelemmerd door
de tradities van het verléden".
Zwichten voor tradities kan men van Le Corbusier niet ver
wachten. Niet als hij werkt voor een particuliere opdrachtgever
en zeker niet als hij zoals in Chandigarh de kans van zijn
leven krijgt: een stad te bouwen, waarvan hij ,heeft gedroomd,
gesproken en geschreven, de „stad van Le Corbusier". Dan zijn
er voor hem geen andere beperkingen dan die welke de functie
van de stad, haar ligging en het klimaat en de leefgewoonten
van de bewoners hem opleggen en in wezen zijn dit geen
beperkingen, maar essentiële gegeven waarden.
Bovengedeelte van het vier verdiepingen hoge gebouw van het Hoog
gerechtshof. Men ziet op deze foto het systeem van zonnebrekers en het
parasoldak.
Medisch 'centrum voor arbeiders in Chandigarh. Een dergelijk centrum
komt er in elke sector van de stad.
lopen langs de stad met aftakkingen naar de stadswegen voor
snelverkeer, die de stad in sectoren verdelen. Van deze snel-
verkeerswegen loopt een „interne circulatieweg" door elke sector.
Deze weg loopt aan de achterzijde van winkels, ziekenhuizen en
dergelijke. Voorts maakt hij autobusverkeer mogelijk. Buiteii
deze circulatieweg komt er geen snelverkeer binnen de sector.
Dé Winkelstraten zijn uitsluitend voor voetgangers. De toegangs
wegen naar de woningen liggen buiten het doorgaand verkeer.
Door alle sectoren lopen de fiets- en-wandelpaden, veelal in de
schaduw van de stroken groen en die de snelverkeerswegen op
verschillende hoogte kruisen. Le Corbusier streeft naar snel en
efficiënt verkeer naast rust en veiligheid voor de voetganger en
fietser.
Chandigarh wordt de nieuwe hoofdstad van Pendsjaab. De
oude hoofdstad, Lahore, ging bjj de scheiding voor India ver
loren aan Pakistan. In 1948 koos men voor de bouw in het hart
van Pendsjaab een terrein van veertig vierkante kilometer aan
de grote wegen naar Tibet, Kasjmir, Pakistan en de rest van
India. Door een omlegging van de rails werd de spoorwegverbin
ding met Nieuw Delhi en Calcutta tot stand gebracht. De toe
stand van de bodem is er redelijk, de regen valt in voldoende
hoeveelheid, het landschap is begroeid. In het noorden verheffen
zich aan de horizon de eerste bergen van de Himalayaketen, die
de hitte temperen. De terreingesteldheid maakte natuurlijke
drainering mogelijk. Een nabije stuwdam met krachtstation
levert goedkope stroom. De plek is goed gekozen.
Le Corbusiers opdracht is het bouwen van een stad voor
honderdvijftigduizend inwoners met uitbreidingsmogelijkheden
tot een half miljoen inwoners. In eerste aanleg wordt het een
ambtenaren- en beambtenstad, hoewel er rekening wordt ge
houden met enige kleine industrie. De uitbreidingsplannen zijn
gemaakt, omdat de gunstige ligging en de aanwezigheid van
voldoende water en goedkope elektriciteit de ontwikkeling van
indus'triële bedrijvigheid waarschijnlijk maken.
In april 1952 is de bouw begonnen onder toezicht van Paul
Jeanneret, Le Corbusiers neef en medewerker. Het stadsplan
heeft Le Corbusier zelf ontworpen. Hij heeft het terrein met.
haaks op elkaar staande wegen in vijfentwintig ongeveer ge
lijke en gelijksoortige sectoren verdeeld met een oppervlakte
van een kleine honderd hectare elk. De dichtst bevolkte sec
toren zullen woongelegenheid bieden aan maximaal vijftien
duizend mensen, de dunst bevolkte aan minimaal twaalf
honderd.
Decentralisatie dat is'waar Le Corbusier vooral naar heeft
gestreefd. Iedere sector is een besloten wijk, waarin aan de
dagelijkse behoeften van de bewoners geheel kan worden vol
daan. In elke sector komt een winkelcentrum, een medisch
centrum, scholen voor de verschillende bevolkingsgroepen en
een kinderbewaarplaats. Brede stroken groen komen tussen alle
sectoren. Woningen en woningblokken zijn zo geprojecteerd,
dat alle bewoners ongeveer gelijkelijk profiteren van deze
„stadslongen", zoals Le Corbusier, die een stad anatomisch be
ziet, deze stroken noemt. Geen kind zal meer dan vijftien
minuten naar school behoeven te wandelen. Met het snel
verkeer komt het op die wandeling niet in aanraking.
Voor het eerst kan Le Corbusier zijn leer van de zeven soorten
wegen in praktijk brengen. De interlocale hoofdverkeerswegen
In de centraal gelegen sector, in het hart van de stad, komt
een groot winkelcentrum, dat op de kruising van twee door de
gehele stad lopende boulevards ligt. Hier kunnen de bewoners
hun niet-dagelijkse behoeften bevredigen. Hier komen ook het
stadhuis, de gemeentelijke diensten en het hoofdbureau van
politie.
Om aan Le Corbusiers anatomische visie trouw te blijven:
het hoofd van de stad (ook letterlijk „bovenaan" op de kaart)
wordt gevormd door „het capitool. Dit wordt' het eigenlijke
bestuurscentrum van de staat met het Hooggerechtshof, het
parlementsgebouw en het regeringsgebouw. Het regerings
gebouw wordt het grootste van de stad: met negen ver
diepingen.
Negenentwintig kunstmatige heuvels zullen deze regerings
wijk afschermen van de stad en er de exclusieve rust en een
zame voornaamheid aan verlenen, die bij de functie van zo'n
centrum past.
Omringd door parken komen in de sectoren van de stad een
universiteit (ten dele al gereed), middelbare scholen, een middel
baar technische school, een polytechnicum, een kunstacademie,
een openbare bibliotheek, een museum, een schouwburg en een
stadion. Er is reeds een hotel verrezen: Mountview, strak,
voornaam, vriendelijk en bijzonder geriefelijk.
Aan dit alles werken behalve Le Corbusier en zijn neef
Jeanneret ook de Britse architecten Maxwelli Fry en miss Jane
B. Drew en een staf Indiase architecten. Het leeuwedeel van
het werk ligt nog voor hen. Chandigarh wordt zo min als
Keulen en Aken op één dag gebouwd. Maar hier en daar kan
men al zien welk een wonder van moderne architectuur deze
stad met haar wonderlijk functionele structuur gaat worden.
Het gebouw van het Hooggerechtshof, geeft een staal van deze
architectuur met traploos interieur (hellende gangen verbinden
de vier verdiepingen), gevels van zonbrekers en parasoldak.
Mooi? Miljoenen Europeanen en miljoenen Indiërs vinden
het moderne bouwen niet mooi. Zij geven zich gewonnen aan
het gemak, de functionaliteit, aan de arbeidsbesparing en de
koelte, maar zij missen hun tierlantijnen en stenen franje, zij
hebben heimwee naar hun tradities en vinden het niet „mooi".
Maar zie in de afdeling architectuur van de grote Indiase
kunstacademie te Bombay ziet men in ieder ontwerp de lijn en
de ruimte, -de efficiëntie en de functionaliteit van Le Corbusier
door de traditionele vormen van het land heen uitbreken. Het
jonge India capituleert niet voor Le Corbusier, het verovert hem.
Heeft Nehroe niet gezegd: „Chandigarh wordt het symbool
van een India, bevrijd van de tradities van het verleden....?"
Het was zeker een beginselverklaring! Daarom is het sym
bolische Chandigarh een goede plaats om er deze reeks artikelen
over India's opmars naar de toekomst te beëindigen.
Zonder enig officieel vertoon is de
nieuwe haven van de papierfabriek te
Velsen in gebruik genomen door de
Zweedse stomer „Burgundia", die een
lading houtstof aanbracht. De nieuwe
loskranen zijn nog niet aan de haven, zo
dat de lossing met rijdende kranen en het
vervoer met vrachtauto's geschieden
moest.
De zeesleepboot „Cycloop" (500 pk.), die
in 1898 voor Bureau Wijsmuller werd ge
bouwd en in 1926 naar Engeland werd ver
kocht, is aldus „Dagblad Scheepvaart nog
steed= in de vaart onder de naam „Culler-
coats". Het schip schijnt nog in zo'n goede
conditie te zijn, dat men het thans van een
nieuwe machine-installatie voorziet, af
komstig van een Franse trawler, die met
motoren wordt uitgerust.
De trawler „Klaas Wijker" IJM. 85 van
de rederij „De Daad" is vrijdagmiddag om
12 uur als tweede trawler op de nieuwe
CAOrVoorwaarden voor de Trawlervisserij
naar zee vertrokken.
Woensdag vertrok reeds de „Deining"
KW 8.
De andere rederijen, waarvan de schepen
nog voor de kant liggen, wachten op de
beslissing van het College van Rijksbemid
delaars over de nieuwe CAO.
In het conflict is dus nog weinig ver
andering gekomen.
BINNENLAND
Grensverkeer op 15 augustus. Op 15
augustus (Maria Hemelvaart) zullen alle
Belgische douanekantoren voor het handels
verkeer gesloten zijn. Langs enkele kleine
grensposten zal ook het reizigersverkeer geen
doorgang kunnen vinden.
E.B.U.-tekort over Juli. Het betalings
verkeer met de aan de Europese Betalings
Unie deelnemende landen heeft voor Neder
land in juli 1956 een tekort van f72.184.800
opgeleverd.
HAARLEM EN OMGEVING
Cabaretavond. De C.J.M./C.J.V.F. te
Spaarndam-west organiseert zaterdag 4
augustus in het gebouw naast de Sionskerk
aan de Eksterstraat in Oud-Schoten een
cabaretavond getiteld „Vakantie in Parijs".
VISSERIJBERICHT SCHEVENINGEN
Vangstbericht van hedenmorgen uit volle
zee: SCH 78 met 30 kantjes, 305 met 8,
87 nog 150 mijl, 200 met 7, 195 met 17, 341
geen vangst, 402 weinig vangst, 412 met 45,
159 met 12, 229 met 25, 339 met 12, 23 met
4, 104 met 8, 201 met 7, 264 geen vangst,
57 geen vangst, 181 met 4, 199 met 15, 32
met 17, 48 met 2, 49 met 34, 99 met 40, nog
25 netten, 132 met 4, 133 met 45, 189 met 2,
262 met 1, 285 met 2, 2 met 4, 5 met 5, 9
gisten 90, nog 190 mijl, 15 met 45 uit de
halve vleet, 19 met 68 uit de halve vleet,
25 met 25, 35 met 3, 37 met 20, 45 met 60,
nog 25 netten, 55 gisten 55, 130 met 17,
248 met 15, 250 met 25, 310 met 15, 399
met 12, 20 met 50, 225 gisteren 30, 214 met
3, 79 geen vangst, 141 met 17, 186 met 3,
361 met 12, 50 140 mijl afgelegd, 64 met 30,
nog 35 netten, 66 met 15 uit de halve vleet,
72 gisteren 34, 73 gisteren 50, 81 met 34,
89 met 30, nog 15 netten, 97 gisteren 40,
116 met 1, 123 met 30, 124 met 20 uit de
halve vleet, 180 gisteren 25, 242 met 30
uit de halve vleet, 275 met 25, 3 met 30,
nog 10 netten, 47 geen vangst, 302 gis
teren 50, 24 gisteren 60, 333 gisteren 60,
KW 50 met 10, KW 173 met 2, VL 50 met
7, 53 met 14, 56 met 34, 61 met 4, 71 met
40, 83 met 10, 84 met 4, 86 met 50, nog 20
netten, 89 geen vangst, 207 met 75. Binnen
te Scheveningen: SCH 46 met 10 last en 100
kisten verse haring. SCH 61 met 23 last,
400 kisten verse haring, 150 kisten wijting
en 50 kabeljauwen. SCH 120 met 22 last,
250 kisten verse haring, 10 kisten schelvis
en 50 kabeljauw.
(Van onze correspondent in Wenen)
Het Oostenrijkse weekblad „Die Fur-
che" heeft enkele bijzonderheden ont
huld over de berucht geworden Petöfi-
club in Hongarije, waar onder meer de
twee bekende schrijvers Dery en Tardos
dermate felle critiek op het partijbestuur
hebben doen horen, dat zij als leden van
de communistische partij werden ge
royeerd.
Om de ontevreden geworden intellec
tuelen in de communistische partij gele
genheid tot discussie te geven, had de
jeugdorganisatie „DISZ" een debating
club opgericht, die de naam droeg van de
Hongaarse 'vrijheidsdichter Petöfi. Iedere
woensdagavond kwamen studenten, univer-
siteits-assistenten, geleerden, schrijvers,
kunstenaars, journalisten, en ook politici in
het officierstehuis bijeen om op dat tijdstip
belangrijke vraagstukken te bespreken.
Men debatteerde dikwijls tot diep in de
nacht om tot nieuwe oplossingen te komen.
De communistische schrijvers van Hon
garije waren echter al veel vroeger in op-
Geen grote aanvoer
Van de logger- en kottervloot waren
vandaag binnen de WR50 met 250 kisten
vis. waarvan 60 schelvis, 30 wijting, 100
makreel, 60 horsmakreel en 120 stuks stij
ve kabeljauwen; de „Swift" met 380 kis
ten, waarvan 200 makreel, 140 schelvis en
40 wijting en de KW176 met 700 kisten,
waarvan 500 haring, 100 makreel, 30 wij
ting en 70 diversen.De kleine vaart voerde
aan 2000 kg. tong en 200 kisten schol.
Wat de vis opbracht
De regels grote kabeljauw maakten van
morgen f 100f 90, kleine kabeljauw f 51
f 43. Grootmiddel tong deed f 5.50f 5.
kleinmiddel f4.40f 4-50, tong 1 f3.70
f4, slips f3—f3.10.
Het binnenland kocht grootmiddel schel
vis voor f 50f 46, kleinmiddel voor f 50
f 36, pennen voor f 52f 30 en braadschel-
vis voor f36f26. Wijting deed f27f 18,
grote gul f 43f 56, middel f 30f 40 en
torgullen f 18f25. Schol 1 noteerde f67,
schol 2 f 45—f 53 en schol 3 f 32—f 40. De
grote tong ging van de hand voor f 4.90
f6. Haring deed f 18f 14, makreel f27
voor de grote tot f 14 voor de kleine.
Binnengekomen schepen
IJM54 Swift, 31; KW6 Vertrouwen, 78
Exelsior 2, 176 Gezine Geertrui, 105 Jaco-
ba; UK57 244 243 44 86: TX24; WR50.
Vertrokken schepen
IJM45 De Hoop, 7 59 78 40 218 4 3 240
8; KW135 Emma Wilhelmina, 123 Robert
William, 40 Everhard Cristina, 65 Willy
Alida, 34 210 88 62 160 58 72 27 60 94 53
35 128 56 71 77; SCH27 Onderneming 2,
7 Willy; UK162 57 125 44 59 176 28 136 18
53 21'5; TX32 49 24; VD9; Z421 (Belg);
R029.
Oudste boten
Haarlem, Nestor, Exelsior 3 (van 25 ju
li); Elie (van 26 juli); Bergen, Abraham,
Albertha Hendrika, Wiron 3 (van 27 juli);
Soerabaja, Dirk-Marie, Claèsje. Dirkje,
Ada, Cornelia-Maria, Gorredijk (van 28
juli); Cornelis Vrolijk (van 30 juli); Bea
trice KW85 (van 31 juli.
Voor zaterdag
Voor de zaterdagmarkt was vanmorgen
nog niets bekend.
Nachtvangsten van de loggers
Adrianus, 55 kg tong 13 manden vis.
Prinses Margriet, 60 kg en 16 m. Floris,
50 kg en 12 m. Petronella 50 kg en 17 m.
Arie, 60 kg en 15 m. Concordia, 80 kg en
20 m. Arie Nico, 90 kg en 6 m.
Haringvangsten Katwijk
Van de haringvloot van Katwijk kwa
men in de nacht van donderdag op vrijdag
de volgende vangstmeldingen binnen: KW
16 met 35 kantjes, 47 met 30, 54 met 2, 168
met 3, 175 met 12, 15 met 24, 43 met 35,
44 met 10, 97 met 35, 20 met 45, 29 met 3,
39 met 1, 41 met 2, 49 met 2, 2 met 7, 3
met 40, 5 met 12, 14 met 35, 25 met 50, IJM
75 met 16, KW 22 met 38, 45 met 2, 127
met 6, 163 met 4, 18 met 17, 67 met 35, 38
geen vangst, 151 geen vangst.
Trekkers: 70 met 34 thuisstomend, 74 met
90, 80 met 50, 73 met 34, 37 met 60, thuis
varend, 141 met 50 thuisvarend, 101 met
50. De gemiddelde vangst was 17 kantjes.
Afslag van 1 aug.: KW 130 570 kantjes,
147 met 281, 9 met 263, 138 met 456, 110
met 511.
Prijzen: klein f 31-f 35,90; groot f 31-
f 35,10. Steurharing f 19,50-f 21,90.
Dagvangsten van de loggers
Adrianus, 2 kg tong en 4 manden vis.
Arie Nico, weinig te melden. Prinses Mar
griet, 30 kg en 6 m. Petronella, 20 kg en
12 m. Concordia, 15 kg en 12 m.
Dagvangsten van de kotters
Arendje, 20 kg en 8 m. Jacoba, 20 kg en
8 m. en een boks in de last. Samenwer
king, 5 m. vis geen tong. Nehim 2, 10 kg
en 10 m. Magda, 15 kg en 15 m. twee
trekken.
Nachtvangsten van de kotters
Victoria, 25 kg en 4 m. bot. Hermina 4,
30 kg en 2 m. vis en moet nog halen. Tin
ny, 16 kg en 1 m. bot. Alice, 50 kg en 2 m.
vis en - m. zwartvis. Willy Alida, 40 kg en
2 m. vis van twee trekken. Gerda Mari
anne, 20 kg en 2 m. bot. Prinses Beatrix,
35 kg en 4 m. bot. Twee Gezusters, 30 kg
en 2 m. bot voor de twee trekken. Adriana
Catharina, 45 kg en 12 m. Willem, 50 kg
en 4 m. Nico, 80 kg en 20 m. Jan, 100 kg
en 20 m. Vrouw Alida, 130 kg en 6 m.
Arendje Jacoba, 60 kg en 15 m. Twee Ge
broeders, weinig te melden. Arend Willem,
50 kg en 3 m. Corry, 40 kg en 4 m. Hoop I,
35 kg en 4 m. Hoop 2, 25 kg en 2 m. Heem
stede, 60 kg en 15 m. Wiron 5, 60 kg en 15
m. Samenwerking, 60 kg en 12 m. Magda,
60 kg en 15 m. Okko-Bosker, 50 m. ma
kreel. Stalla Maris, 25 m. hoops. Nehim I,
60 kg en 12 m. Nehim 2, 40 kg en 15 m.
Nehim 3, ontvanger stuk. Klaas Jr, 50 kg
en 12 m.
Visafslag Urk. Donderdag werd door 67
vaartuigen op Urk aangevoerd: 4552 pond
kuilpaling, prijs f 1,18f 1,89; 419 pond lijn-
aal, prijs fl,58f 1,91; 79 pond snoekbaars,
prijs f 1,26f 1,38; 280 pond rode baars, prijs
f 1,23f 1,41, per pond en 647 bak nest, prijs
f 2,45 per bak van 3714 kg.
stand gekomen, omdat zij de politieke con
trole en de almacht van het centrale partij
bestuur niet langer wilden dulden en een
veel grotere vrijheid voor zich opeisten.
Vooral onder de mildere koers van Imre
Nagy namen zij tussen 1953 en 1955 de ge
legenheid waar om vrijuit te spreken, maar
toen Rakosi weer aan de macht kwam,
werd bijvoorbeeld Dery, die zesendertig
jaar lang lid van de partij was geweest,
door de minister van Onderwijs Revai
scherp gecritiseerd en op grond van zijn
„aristocratisch optreden" veroordeeld. Toch
lieten de schrijvers zich het zwijgen niet
opleggen. In het najaar 1955 vormde zich
een groep, die de strijd opnam tegen de dic
tatuur van het partijbestuur. In de reso
lutie, die door een groot aantal van de
meest bekende schrijvers werd onderte
kend, eisten zij vrijheid voor creatief werk
en afschaffing van de controle door partij
organen en ministeries. Het partijbestuur
was daarover zo verrast, dat het pas op 10
December reageerde. Alle ondertekenaars
werden toen als „handelaars in leugenach
tige beweringen" gediskwalificeerd en ten
aanzien van Dery verklaarde Rakosi sar
castisch dat er wel grotere schrijvers dan
Dery van het toneel waren verdwenen.
Maar ook nu lieten de intellectuelen zich
niet intimideren.
Toen kwam het twintigste partijcongres
van Moskou en daarmee brak de storm in
de Petöfi-club los. Op 20 juni werd in te
genwoordigheid van 1300 studenten over
filosofie gedebatteerd en rekende men af
met de opvattingen uit de Stalinistische
tijd. Een van de sprekers was professor Lu-
kacs, die men in het Westen nog altijd als
een communistische woordvoerder had be
schouwd, maar die sinds 1950 herhaalde
lijk werd aangevallen, omdat hij in het so
cialistische realisme van de Sovjet-Unie
niet het hoogtepunt van de wereldlittera
tuur wilde zien. Hij werd als professor ont
slagen en in deze club kreeg hij volop gele
genheid om zijn onderdrukte opvattingen
te propageren. Toen hij met stemverheffing
uitriep: „Wij hebben nog steeds geen Mar
xistische logica, esthetica, ethica, peda
gogie en psychologie", werd hij stormach
tig toegejuicht.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woenadag te worden
betaald, daar de bezorgen op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
Vergroting van de ruwstaalcapaciteit vormt het eerste doel van de uitbreidings
plannen, die thans door de Hoogovens te IJmuiden worden verwezenlijkt,
en waarover wij reeds eerder uitgebreid hebben gepubliceerd. Buiten
de bouw van een nieuwe oven in de staalfabriek wordt aan verdere uitbreidingen
gewerkt. De krachtige ontwikkeling van de produktie der walserijen maakt ver
groting van de staalcapaciteit dringend nodig. Het gaat hier om een totale
investering ter grootte van 200 miljoen. De capaciteit van de staalfabriek wordt
van 700.000 ton verhoogd tot 1.100.000 ton per jaar. Er komt een zesde staaloven,
die tegen het einde van dit jaar gereed zal zijn. Teneinde de produktie van
ruw ijzer te verhogen wordt een vierde hoogoven gebouwd.
Een ander belangrijk project is de bouw
van een sinterfabriek. Deze installatie zal
het mogelijk maken z.g. fijnertsen in de
hoogovens te verwerken. Ook de sinter-
fabriek, die een geheel nieuwe verschij
ning is op het terrein der hoogovens te
IJmuiden, zal eind 1956 gereed komen.
Hiermede wordt een welkome uitbreiding
van de grondstoffenbasis bereikt.
Een andere belangrijke verbetering vindt
plaats bij de blikfabricage, die geheel het
terrein is van Breedband. Tot dusver ge
schiedde de blikproduktie uitsluitend via
het dompelprocedé. In de toekomst zal
Breedband ook elektrolytisch vertind blik
gaan maken. Hierdoor zal het mogelijk zijn
blik met een dunnere tinlaag te vervaar
digen. De produktie hiervan zal circa 75.000
ton per jaar bedragen.
Uit het Bisschoppelijk Museum in de
Jansstraat in Haarlem is een beeldje ver
dwenen dat dateert uit 1520 en een waarde
heeft van bijna duizend gulden.
De vermissing werd donderdagmiddag
omstreeks kwart voor één bemerkt door
een buitenlandse bezoeker, die in één der
zalen wél een kaartje met aanduiding van
een geëxposeerd werkje aantrof, maar ver
der een lege plek zag. Hij waarschuwde de
concierge, die inderdaad moest vaststellen,
dat het beeldje, dat zich daar moest bevin
den, verdwenen was. Vermoedelijk heeft
de vermissing plaats gehad tussen 31 juli
en 2 augustus.
Het vermiste kunstvoorwerp is een Noord-
nederlands eikenhouten beeldje uit 1520,
voorstellende de stal van Bethlehem met
kribbe, Christuskindje en dieren. Het is uit
hout gesneden en vertoont de kleuren rood,
groen, blauw en goud en iis ongeveer 25
centimeter lang, 15 centimeter breed en 5
centimeter hoog. De politie heeft dfe zaak
in onderzoek.
Teneinde de staalfabriek ruimer van
grondstoffen te voorzien, zal de produktie
van ruwijzer worden verhoogd door de
bouw van een vierde hoogoven. Hierdoor
wordt de ruwijzerproduktie met 300.000 ton
verhoogd tot ongeveer 1 miljoen ton per
jaar. De capaciteit van de nieuwe hoog
oven zal ongeveer het dubbele zijn van elk
der bestaande drie ovens. Men hoopt de
vierde hoogoven begin 1958 te kunnen aan
steken. Omstreeks dezelfde tijd hoopt men
alle andere onderdelen van het totale uit
breidingsproject gereed te hebben
De mogelijkheid, dat in een verdere toe
komst de staalcapaciteit nog belangrijk
wordt verhoogd, acht men in IJmuiden vol
strekt niet uitgesloten. Terreinen voor ver
dere uitbreidingen in het vroegere bos- en
duingebied zijn beschikbaar. Het aantrek
ken van personeel uit de streek zelf, voor
een belangrijk deel vroegere tuinders en
vissers, levert echter sinds geruime tijd
niet meer voldoende resultaat op. Sedert
kort is een groep Italiaanse arbeiders in
dienst genomen. Zij blijken goed te vol
doen.
Wat de dochterondernemingen betreft:
de cementproduktie van de Cemij zal wor
den uitgebreid door de bouw van een vijf
de cementmolen, die grondstoffen (hoog
ovenslak) zal betrekken van de nieuwe
hoogoven. De Cemij hoopt haar uitbreidin
gen eind 1957 gereed te hebben. Haar
cementproduktie zal dan vergroot worden
van 400.000 tot 500.000 ton per jaar.
Ook de uitbreidingen bij de Mekog (waar
van 2/3 van het aandelenkapitaal in han
den is van de B.P.M. en 1/3 in handen van
de Hoogovens) maken goede voortgang.
Zoals reeds gemeld is, ligt het in de be
doeling in 1957 naast kooksovengas en
kooks ook olie als grondstof voor de ver
vaardiging van stikstofhoudende kunst
meststoffen te gebruiken, waardpor deze
produktie zal worden verdubbeld.
Een belangrijk deel van de uitbreidings
werkzaamheden is reeds achter de rug. Zij
omvatten ook de bouw van een nieuwe
kooksbatterij, die in september 1955 is ge
reed gekomen, waardoor de gaslevering
aan de gemeente Amsterdam kon worden
vergroot. De afzet van gas aan gemeenten
is sterk stijgende. Dit jaar zal waarschijn
lijk deze gasafzet tot 200 miljoen kubieke
meter toenemen.
Zwart-rood-gele schijf of
zwart „ijzeren" kruis
(Van onze correspondent in West-
Duitsland)
Er is een strijd uitgebroken over de
vraag wat voor emblemen de vliegtuigen
van de nieuwe Westduitse luchtstrijdkrach
ten zullen moeten voeren. Een schijf, die
uit zwart-rood-gele ringen bestaat de
kleuren van de Duitse vlag of een zwart,
zogenaamd ijzeren, kruis. De voorstanders
van de schijf staan op het standpunt, dat
deze kleuren meer in overeenstemming zijn
met de moderne geestt, die in het leger
moet heersen, maar zij die meer voor een
ijzeren kruis voelen, voeren als motivering
aan dat zwart-rood-gele herkenningsteke
nen teveel overeenkomst met die van de
Belgische vliegtuigen zouden vertonen (ook
zwart-rood-geel). Bovendien wijzen zij op
de oude traditie van het ijzeren kruis, dat
ook al op de Duitse militaire vliegtuigen in
de eerste wereldoorlog was te zien.
De Westduitse Bondspresident, professor
Heuss, zal er uiteindelijk over te beslissen
hebben welk embleem genomen zal worden.
Ook over een legertank is er verschil van
mening ontstaan. Het geschil betreft een
moderne gevechtswagen van het leger, die
op de tentoonstelling „Landbouw en econo
mie" in Bremen te kijk zou worden gesteld
om er als middelpunt te fungeren van een
inzending van het ministerie van Verdedi
ging. De socialistische senator voor Econo
mische Zaken van de stad Bremen, welke
stad tevens een van de Westduitse Bonds
staten vormt, Wolters, verklaarde dat het
te kijk steleln van een tank misbruik ma
ken van de expositie was omdat deze alleen
maar een overzicht van het bedrijfsleven
moest geven. Ook de Bond van internatio
nale tegenstanders van de militaire dienst
plicht protesteerde tegen het plan om de
tank tentoon te stellen.
De leider van de Bremense jaarbeurs, se
nator Boelken, is het wel is waar niet met
de protesten eens, maar heeft het ministerie
van Verdediging in Bonn toch verzocht de
tank niet te sturen daar dit gevaarte bij
de bevolking onaangename herinneringen
aan de oorlogsjaren zou kunnen opwekken.
Bremen heeft in de laatste oorlog namelijk
zeer geleden.