PANDA EN DE MEESTER-KNUTSELAAR
Wereldnieuws
Hervormde Synode motiveert
oproep inzake Nieuw-Guinea
Antwoord op de
vele reacties
Over juwelen
gesproken
De radio geeft woensdag
Willink van Collenfonds
ZccU ió het
zo
DINSDAG 14 AUGUSTUS 1956
2
Nederlandse Persbibliotheek
Eerste première van
Zuidelijk Toneel
Amerikaanse onderzeeboot
bij Bermuda op rif gevaren
Bekroonde werken bij
A rti' te zien
Zaans houtbootje op Viner-
meer in moeilijkheden
In noordelijke provincies
TBC nog niet bedwongen
Nederlandse nota
Amerika ingelicht over de
eenzijdige schuldopzegging
Twee bemanningsleden van
„Billiton" bij eiland Ischia
overboord gesprongen
Station Sloterdijk voltooid
en officieel geopend
Voorstellen tot hulp aan
gedupeerde boeren
Dr. Bannier voorzitter
UNO-commissie Tech
nische Bijstand
In Huis ter Heide
Congres vlootgeestelijken
uit dertien NAVO-landen
Kerkelijk Nieuws
Weergaloos!
slechts f 20.-
GRATIS!
.J
Het breed moderamen van de Generale
Synode der Nederlandse Hervormde Kerk
heeft lijn overwegingen bekend gemaakt
naar aanleiding van de oproep tot bezin
ning inzake Nieuw-Guinea.
Namens het breed moderamen verklaren
de praeses ds. G. de Ru en de scriba dr. E.
Emmcn, dat de synode de huidige situatie
ten aanzien van Nieuw-Guinea aanvecht
baar en onzeker meent te moeten noemen,
ofschoon zij door velen in Nederland niet
als zodanig wordt gezien. Aan dit inzicht
heeft zij het recht en de plicht ontleend
een oproep tot bezinning te doen uitgaan
op een stand van zaken, die minder aan
vechtbaar is en ten goede zal komen aan
de bevolking van Nieuw-Guinea.
De oproep heeft in brede kring stof doen
opwaaien. Tal van reacties zijn in de pers
verschenen en ook ontving de synode vele
reacties in briefvorm. Deze reacties kwamen
niet onverwacht. Zij zouden zich ten dele
ook hebben voorgedaan onverschillig in
welke vorm de Generale Synode haar op
roep zou hebben gekleed. Het feit alleen
al dèt de synode een oproep tot bezinning
deed uitgaan is een daad, die door velen
wordt gelaakt. Zij achten een bezinning op
de toekomst van Nieuw-Guinea onnodig
en sommigen beschouwen een oproep
daartoe op zichzelf genomen reeds als een
onvaderlandslievende en ten aanzien van
de bevolking van Nieuw-Guinea onverant
woordelijke daad.
De vragen, die door de oproep aan de
orde worden gesteld, zijn voor velen niet
los te maken van de gevoelens, die in hen
leven ten aanzien van de strijd van 1945
1949 rondom de Indonesische kwestie.
Toch staat het vast dat talrijke landge
noten van verschillende politieke overtui
ging allerminst zeker zijn van de juistheid
van het beleid, waardoor Nederland na
1949 Nieuw-Guinea, door zijn wilsbesluit
alleen, onder zijn bestuur hield. Hierop
doelt de oproep als die spreekt over een
gaan op zelfgekozen paden en over een ten
uitvoer brengen van hardnekkig volgehou
den plannen.
Ondanks dit politieke conformisme on
der ons volk, het verlangen dus om vast
te houden aan de situatie zoals deze zich
heeft ontwikkeld, ondanks de angst, die er
is onbeheerste emoties op te wekken door
de zaak Nieuw-Guinea opnieuw aan de
orde te stellen, heeft de synode, zich ervan
bewust dat zij reacties zou ontketenen, de
oproep doen uitgaan, aldus de verklaring.
De afwijzende reacties moeten niet al
leen en niet in de eerste plaats worden ge
zien als een gevolg van de bewoordingen
van bepaalde onderdelen van het stuk,
maar vooral als gevolg van het feit, dat de
kerk het heeft gewaagd het probleem
Nieuw-Guinea aan de orde te stellen en
daarmede tegen het verlangen van velen
ingegaan is.
ADVERTENTIE
Wist u, dat er in HAARLEM een
JUWEEL van een juwelierszaak
bestaat
U vindt daar een eenvoudig zilveren
collier en de meest verfijnde gouden
broche.
Welk JUWEEL u ook zoekt, bij
Grote Houtstraat 49 - Haarlem
vindt u het.
De kleine zaak met de grootste keuze
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 Voor de vrouw.
9.40 Platen. 10.00 Boekbespreking. 10.05 Mor
genwijding. 10.20 Platen. 11.40 Voor de jeugd.
12.00 Platen. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Voor het platteland. 12.38
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Tentoonstellings
agenda. 13.18 Orgel en klein koor. 13.45 De
wereld werd ontdekt, lezing. 14.00 Platen.
15.00 Voor de jeugd. 16.15 Voor de zieken.
16.45 Platen. 17.35 Piano. 17.50 Regerings
uitzending: Rijksdelen overzee: Bloemen en
planten in Suriname. 18.00 Nieuws en com
mentaar. 18.20 Platen. 18.30 Actualiteiten.
18.40 Politiekapel. 19.10 In vlees zit een
goeje boterham, klankbeeld. 19.30 Voor de
jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Tussen de regels
door, commentaar. 20.15 Platen voor de sol
daten. 20.45 Eduard en Caroline, hoorspel.
22.35 Platen. 22.50 Medische kroniek. 23.00
Nieuws. 23.15 Platen. 23.50—24.00 Socialis
tisch nieuws in Esperanto.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.45 Een woord voor de dag.
8.00 Nieuws, en weerbericht. 8.15 Platen. 9.00
Voor de zieken. 9.25 Voor de vrouw. 10.05
Platen. 10.35 Surinaamse volksmuziek. 10.05
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Platen.
11.15 Nederlanders, vrachtvaarders van
Europa, klankbeeld. 12.00 Lichte muziek.
12.20 Platen. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.35 Vocaal ensemble. 12.55 Pla
ten en actualiteiten. 13.00 Nieuws. 13.15
Militaire Kapel. 13.45 Radio Philharmonisch
orkest en solist. 14.30 Platen. 15.40 Interscho-
lair jeugdtournooi. 16.00 Voor de jeugd. 17.20
Platen. 17.40 Koersen. 17.45 Oergel. 18.15
Meisjeskoor. 18.35 Platen. 18.45 Spectrum
van het Chr. organisatie- en Verenigings
leven. 19.00 Nieuws en weerbericht. 19.10
Blokfluit en clavecimbel. 19.30 Buitenlands
overzicht. 19.50 Platen. 20.00 Radiokrant.
20.20 Kamerorkest. 20.50 Platen. 21.05 Lichte
muziek. 21.30 Muzikale luisterwedstrijd. 21.50
Koorzang. 22.10 Wonderlijke wetenswaardig
heden. 22.35 Bariton en piano. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Me-
tropole-orkest.
TELEVISIE (K.R.O.)
17.00—17.30 Voor de kinderen.
BRUSSEL, 324 M.
12.05 Platen. 12.10 Clavecimbel. 12.30 Weer
bericht en mededelingen. 12.35 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Voor de soldaten. 14.00 Die
Fledermaus, operette. 16.00 Platen. 16.30
Koorzang. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek.
17.35 Platen. 18.30 Godsdienstig halfuur. 19.00
Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Hoorspel. 21.15
Platen. 22.00 Nieuws en 22.15 Muziekfestival
van de Sainte-Chapelle te Parijs. 23.00
Nieuws. 23.00 Nieuws. 23.05 Platen. 23.50
24.00 Idem.
In de verklaring wordt voorts gezegd
dat men met een oproep tot bezinning te
maken heeft en niet met een uitspraak be
treffende een of ander stuk van het belij
den der kerk. Dat wil echter niet zeggen,
dat de oproep niets met het belijden der
kerk zou hebben te maken. De kerk, die
door haar zendingsarbeid sterk betrokken
is bij de vragen, die Nieuw-Guinea betref
fen, zal ook bij politieke vragen als die
welke in de oproep aan de orde komen,
naar Gods gerechtigheid moeten zoeken.
„Deze gerechtigheid", aldus wordt ge
zegd, „bestaat niet eenvoudig in het hand
haven van wat wij bezitten: zij betekent
allereerst het verschaffen aan de naaste
wat hij voor zijn menselijk bestaan nodig
heeft in de ruimste zin van het woord.
Elke kerk kan aan de groei van een waar
achtige volkengemeenschap meewerken
door bij alle waardering en erkenning van
hetgeen in het nationaal-eigene aan een
volk geschonken is, alle overspannen na
tionalisme als afgoderij te ontmaskeren en
alle souvereiniteitskramp te signaleren ook
in koloniale vraagstukken".
Verder wordt onder meer gezegd: „In
dien er, zelfs onder hen, die wel voor een
oproep tot bezinning openstaan, onzeker
heid bestaat over de bedoelingen der sy
node, is dit grotendeels het gevolg van het
feit, dat de synode een zeer moeilijk com
plex van vragen in een tamelijk beknopt
bestek heeft moeten behandelen. Zij heeft
daarbij de uiteenzettingen, die voorkomen
in de brochure „Nieuw-Guinea als pro
bleem van het Nederlandse volk", een rap
port van de Commissie voor Internationa
le zaken van de Oecumenische Raad van
Kerken in Nederland, bekend veronder
steld.
Met nadruk wordt vastgesteld, dat de
synode in haar oproep duidelijk naar vo
ren heeft gebracht, dat zij het niet de taak
der kerk acht een oplossing in de kwestie
Nieuw-Guinea aan te wijzen. In het bij
zonder geldt dit ook voor hen, die slechts
één oplossing mogelijk achten: de over
dracht van Nieuw-Guinea aan Indonesië.
De synode dringt er niet op aan, dat de
Nederlandse politiek in die richting zou
worden geleid. Geen enkele oplossing mag
als de door de synode gewenste uit de op
roep worden gelezen. De synode heeft zich
beperkt tot het stellen van de voorwaar
den waaraan een haars inziens verant
woorde oplossing dient te voldoen. Zij
wijst in dit opzicht op de zinsnede: „Ne
derland zal bereid moeten zijn, zijn aan
spraken om alléén op eigen gezag Nieuw-
Guinea te besturen, te laten vallen en toe
te stemmen in een regeling van dit be
stuur, in een zodanige overeenstemming
met de volkengemeenschap, dat zowel de
beste behartiging der bevolkingsbelangen
als de grootst mogelijke staatkundige sta
biliteit redelijkerwijs gewaarborgd is".
Het bezit van de Nederlandse Persbiblio
theek te Amsterdam is in 1955 door aanko
pen en schenkingen met vierhonderd de
len toegenomen, zo wordt in het jaarver
slag over 1955 meegedeeld. Het toenemen
de gebruik van de bibliotheek door hoog
leraren, studenten en werkgroepen van de
politiek-sociale faculteiten zou een uit
breiding van de hoeveelheid sociologische
en sociaal-psychologische litteratuur zeker
rechtvaardigen, aldus het verslag, maar zo
lang het budget op de huidige hoogte ge
handhaafd blijft is een dergelijke uitbrei
ding niet mogelijk. Het budget wordt toch
reeds als ontoereikend beschouwd. Over
het jaar 1955 is de aanschaffing op peil
gebleven omdat een aantal dagbladdirec
ties bereid bleek een extra bijdrage te ge
ven. In de loop van 1956 zal een nieuwe
catalogus worden uitgegeven. Een syste
matische catalogus is, op enkele kleinig
heden na, reeds voltooid.
De totale onkosten van de bibliotheek in
1955 bedroegen f 16.729.59. De donaties, die
de bibliotheek van de zijde der ners ont
vangt, zijn bij lange na niet toereikend.
Het Zuidelijk Toneel, dat onder directie
staat van Louis Saalborn en Lo van Hens-
bergen, heeft de opvoeringsrechten ver
worven van het blijspel „Wonderen zijn de
wereld nog niet uit" van de Spanjaard
Joaquin Calvo Sotelo, waarvan de pre
mière wordt gegeven op 14 september in
de Philipsschouwburg te Eindhoven.
Louis Saalborn heeft de regie. Alle ac
trices en acteurs van het gezelschap wer
ken aan het stuk mee. Wim Vesseur ver
vaardigt de decors.
HAMILTON. - De Amerikaanse onder
zeeboot „Grenadie" is gisteren drie mijl
ten noorden van Bermuda op een rif vast
gelopen. Pogingen om het vaartuig bij hoog
water vrij te krijgen zijn gistermiddag
mislukt. Een nieuwe poging zal vandaag
worden gedaan.
Een critische bespreking van de tentoon
stelling van het voor de schilderwedstrijd
van het Willink van Colflenfonds ingezon
den werk, tot 17 augustus bij „Arti et
Amieitiae" in Amsterdam te zien, betekent
eritiek leveren op de jury. Voor zover niet
bekroond bleven de inzenders anoniem. Het
noemen van de motto's van voor mij per
soonilijk aantrekkelijke schilderijen heeft
niet veel zin. Wel brand ik van verlangen
de auteur te noemen van het uitstekende
portret van de geestige tekenaar en uitste
kende jazzmusicus Fritz Müller: dat dit ge
zond geschilderde werk minder werd ge
acht dan het vervelende, ouderwets „nieuw
zakelijke" en toch nog met een vierde prijs
gewaardeerde stadsgezicht van Joh. W. V,
Kennedy is één van die wonderlijke ver
rassingen, die zich wel meer voordoen bij
dergelijke wedstrijden, waarbij geen nau
wer omschreven opgave gesteld werd. Men
moet zelf in een dergelijke jury gezeten
hebben om er althans enigszins op voorbe
reid te zijn dat een raak geschilderd, onder
motto „Poppenspel" ingezonden kinder
portret niet een even grote waardering zou
kunnen verkrijgen ais het toch oppervlak
kige, zij het niet onaantrekkelijke „Park"
van Jaap Hillenius, aan wie een accessiet
werd toegekend.
Zoals reeds bericht werd is er geen eerste
prijs uitgereikt. Dirk Trap en Gerrit Veen-
huizen hebben beiden een tweede prijs ge.
kregen.
Voor de beste aquarel of gouache was
een aparte beloning in het vooruitzicht ge
steld. Men verwacht dan van de bekroonde
werken, dat het werkelijk aquarellen of
gouaches zijn en niet met waterverf ver
vaardigde tekeningen. Maar misschien vond
men de werkelijke aquarellen en gouaches
toch te weinig de moeite waard tegenover
andere resultaten, die dan misschien niet
geheel voldoen aan de gestelde vraag. Hoe
wel ik persoonlijk zeker een afwijkend
oordeel gehad zou hebben kan ik me voor
stellen dat deze zaak op iets anders uitliep.
Nu was de eerste prijs voor J. J. Numan.
Met dat al ziet het er bij „Arti" opge
wekt uit wat betreft de kleur. Men mag
aannemen d-at enige van de anonieme in
zenders wel eens van zich zullen doen
spreken. BOB BUYS
De 480 ton grote houtboot „Tilly", die op
weg was van Zweden naar Zaandam met
een lading hout, is vannacht tengevolge van
de storm bij Luron, een haventje aan het
Zweedse Vinermeer in moeilijkheden ge
raakt. Via Scheveningen Radio nam de ka
pitein contact op met de wal. De reder, de
heer Tavenier uit Zaandam, liet een sleep
boot uit Borgvik komen. Hij wilde echter
geen risico nemen en gelastte de kapitein
de deklast over boord te zetten. In de loop
van de nacht werd de situatie iets gunsti
ger en bereikte de sleepboot het coastertje,
dat nu op weg is naar Gothenburg.
Nadere berichten ontbreken nog.
Het bevolkingsonderzoek in Groningen,
Friesland en Drente op long-T.B.C., heeft
140 gevallen van actieve T.B.C. aan het
licht gebracht, waarvan er 63 besmettelijk
voor de omgeving waren. Voorts bleek voor
2.653 gevallen observatie in het consultatie
bureau nodig en waren er 3.756 gevallen
van inactieve T.B.C.
Deze cijfers blijken uit het jaarverslag
van de Interprovinciale Dien-st voor het
Bevolkingsonderzoek in de drie noordelijke
provincies.
Uit de cijfers over 1955 blijkt, dat per
centsgewijs minder gevallen van actieve
T.B.C. zijn gevonden dan in de vorige
jaren. Het aantal T.B.C.-gevallen was in
Groningen het laagst (0,46%, gevolgd door
Friesland met 0,69 en Drente met 0,73%.
De Nederlandse buitengewone gezant en
gevolmachtigd minister in Washington, mr.
S. G. M. baron van Voorst tot Voorst, heeft
aan het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken een Nederlandse nota
doen toekomen, waarin de aandacht van de
Verenigde Staten gevestigd wordt op de
eenzijdige opzegging door Indonesië van
de door dat land vrijwillig aanvaarde
overeenkomst betreffende de gedeeltelijke
overneming van de overheidsschuld van
het vroegere Nederlands-Indië.
In de nota wordt uiteengezet, dat de
opzegging van de overeenkomst inzake de
schuldenbetaling door Indonesië op het
zelfde vlak ligt als de nationalisatie van
het Suezkanaal door president Nasser van
Egypte. De nota vermeldt voorts het pro
test, dat de Nederlandse zaakgelastigde in
Djakarta, de heer H. Hagenaar, vrijdag in
opdracht van zijn regering bij de Indonesi
sche regering tegen de eenzijdige opzeg
ging van de schulden ingediend had.
Naar thans bekend is geworden zijn twee
Indonesische bemanningsleden van het Ne
derlandse schip „Billiton" vrijdag na een
hevige woordenwisseling met de gezagvoer
der van de „Billiton" voor de kust van
Ischia overboord gesprongen. De „Billiton"
passeerde dit paradijselijke eiland op weg
van Napels naar Genua. De beide zeelie
den, de 19-jarige Henry Achmad en de 20-
jarige Martin de Silva, die niet langer aan
boord wilden blijven, namen een kloek be
sluit en doken overboord om naar het
eiland te zwemmen.
Zij werden echter meegevoerd door de
krachtige golfstroming voor de kust van
Napels en dreven steeds verder af. Zeven
uur lang worstelden zij tegen de golven en
tenslotte werden zij volkomen uitgeput
door enige vissers opgepikt.
Zij werden naar het politiebureau over
gebracht, waar ze van de vermoeienissen
konden bekomen. Nederlandse consulaire
ambtenaren zijn van een en ander op de
hoogte gesteld.
De president-directeur van de Neder
landse Spoorwegen, ir. F. Q. den Hollander,
heeft vertegenwoordigers van de pers In
het nieuwe station Sloterdijk rondgeleid,
dat weliswaar sinds juni in gebruik is, maar
thans geheel gereed. Hij vertelde dat de
eerste cijfers betreffende de passagiers, die
van de halte Sloterdijk gebruik maken,
gunstig zijn. „Wy hopen er met dit station
toe by te dragen dat de bewoners van deze
satellietstad van Amsterdam gemakkelij
ker van de treinen gebruik kunnen maken".
Overigens is dit kleine open station, een
schepping van architect ir. K. van de Gaast,
waarschijnlijk op dit punt langs de Haar-
lemseweg geen eeuwig lot beschoren, want
in het uitbreidingsplan van Amsterdam is
immers een verplaatsing van de spoorlijn
Haarlem geprojecteerd, die bijna een kilo
meter noordelijker komt te liggen. In het
uitbreidingsplan is tevens zoals reeds
gepubliceerd een nieuwe dubbele ver
keersweg naar Haarlem opgenomen. De
oude Haarlemmerweg wordt dan een secun
daire weg. Bij de Hembrug zal dan een
groot station Amsterdam-West verrijzen.
Ir. Den Hollander had nog enig commen
taar op een rondschrijven van de Neder
landse Spoorwegen, dat slechts voor intern
gebruik bestemd was, maar dat de buiten
wereld blijkbaar had bereikt. In die circu
laire dringt de directie van de N.S. er bij
het personeel op aan al het mogelijke te
doen teneinde de regelmatige loop van de
treinen te bevorderen. Het kwam de laatste
maanden voor dat meer treinen dan vroeger
te laat arriveerden, zodat soms aanslui
tingen werden gemist. In het rondschrij
ven werd onder andere gezegd dat het aan
tal precies op tijd rijdende treinen van tach
tig percent gedaald was tot vijfenzestig
percent, vertelde ir. Den Hollander, „maar
daarbij zijn ook die treinen geteld, die
slechts een minuut te laat zijn. Wij bewa
ken de regelmatige loop van onze tremen
uiterst nauwkeurig en hopen dat niemand
uit het rondschrijven verkeerde conclusies
zal trekken. Dat op enkele lijnen de trei
nen soms enige vertraging hebben is in
hoofdzaak te wijten aan werken die op
deze lijnen in uitvoering zijn. De machinis
ten moeten er verplicht langzaam rijden
Dat kost minuten".
Naar aanleiding van de gevolgen van het
bijzonder slechte weeir voor de oogst heeft
het hoofdbestuur van de Gelderse Maat
schappij van Landbouw in een adres aan
het Koninklijke Nederlands Landbouw-
comité maatregelen voorgesteld om ver
lichting te brengen in de moeilijke situatie
die ontstaan is.
In het adres wordt de omvang van de
schade dusdanig geacht dat een verder
gaande regeling dan die welke in 1954 ge
troffen is, op haar plaats zou zijn. Daarom
verzoekt men het K.N.L.C. te willen be
vorderen, dat ernstig gedupeerden via de
banken renteloze kredieten kunnen ver
krijgen onder garantie van de overheid.
Voorts wordt het K.N.L.C. verzocht te
willen nagaan of de ongunstige weersom
standigheden van dit jaar een herziening
in gunstige zin van bepaalde uitgangspun
ten van de kostprijsberekeningen voor de
garantieprijzen rechtvaardigen.
Dr. J. P. Bannier directeur van het Ne
derlands Bureau voor Internationale Tech
nische Hulp te 's-Gravenhage, is door de
UNO-commissie voor technische bijstand
(T.A.C.) met algemene stemmen gekozen
tot haar voorzitter voor het jaar 1956
1957.
De UNO-commissie voor technische bij
stand heeft als permanente commissie van
de economische en sociale raad van de UNO
de controle over het beleid en de vooruit
gang in het vlak van de technische bijstand
en zij doet aanbevelingen voor toekomstige
acties van hulp aan minderontwikkelde
gebieden.
In de Rolzaal aan het Binnenhof te Den
Haag was maandag een internationaal ge
zelschap Rooms-Katholieke, Protestantse,
Joodse en Islamitische vlootgeestelijken
uit dertien landen van de Noordatlanti-
sche Gemeenschap bijeengekomen voor de
plechtige opening van een conferentie,
welke zij gedurende drie dagen zullen
houden in het protestants geestelijk cen
trum van de Nederlandse strijdkrachten
„Beukbergen" te Huis ter Heide. Deze
conferentie, de eerste van deze aard op
marinegebied welke ooit werd gehouden,
heeft tot motto „samenwerking met be
houd van ieders overtuiging". Het doel
ervan is de geestelijken van de in de
Noordatlantische Verdragsorganisatie ver
bonden zeestrijdkrachten bijeen te bren
gen en over belangrijke onderwerpen te
discussiëren.
De Nederlandse hoofdvlootpredikant, ds.
J. H. Sillevis Smitt, heeft het initiatief tot
deze conferentie genomen.
De twee onderwerpen welke op deze
eerste conferentie ter sprake zullen komen
zijn „de opleiding en de taak van de vloot
geestelijken" en „de geestelijke vorming
van het Amerikaanse marinepersoneel".
De plechtige openingszitting werd onder
meer bijgewoond door de minister van
Oorlog en Marine, ir. C. Staf, de staats
secretaris van Marine, vice-admiraal H.
C. W. Moorman, de bisschop van Rotter
dam, mgr. M. A. J. Jansen, de chef van
de marinestaf, vice-admiraal H. H. L.
Pröpper en de bevelhebber van de zee-
strijdkrachten, vice-admiraal F. Th. Burg-
hart.
Na een welkomstwoord van de hoofd-
vlootaalmoezenier, mgr. J. F. M. de Sain,
sprak minister Staf zijn openingsrede uit,
waarin hij zei verheugd te zijn, dat deze
unieke conferentie juist in Nederland
wordt gehouden. Ds. Sillevis Smitt zette
vervolgens het doel van de conferentie
uiteen.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Akersloot-Limmen J. Os
kamp, vic. te Heemstede.
Bedankt voor Opheusden A. J. Wijn
malen te Maartensdijk.
Beroepen te Ledmuiden (toez.) P. H.
Borgers, kand. te Apeldoorn.
Geref. Kerken
Beroepen te Goënga C. E. v. d. Broek,
kand. te Baarn.
Aangenomen naar 's-Gravenhage-West
W. v. d. Linden te Rotterdam-Kralingen.
Geref. Kerken ond. art. 31 K.O.
Aangenomen naar Breukelen E. R. Post-
ma te Blokzijl.
ADVERTENTIE
48. De knutselwerkjes, waarmee Knutse-
lee'r Panda te hulp was gekomen, bleken
niet veel hulp te zijn. In het wilde weg
boorden, zaagden en hamerden zij op alles
wat zij tegen kwamen, maar de automa
tische '*<>nde deden zij niets! „Stop die
machientjes! Laat ze ophouden!", riep
Panda, angstig rondrennend. Maar ze wa
ren niet meer te stuitenDe hoedenwin
kel was dan ook gauw behoorlijk gehavend
en temidden van al dat gedoe liep de robot
rustig rond en paste hoeden op alles, wat
maar een bol had. Het lawaai, dat uit de
zaak klonk en het geschreeuw van de op
gewonden hoedenverkoper trok de aan
dacht van de dorpsveldwachter. De orde
bewaarder kwam haastig naderbij en keek
verbaasd door het verbrijzelde etalage
venster naar de wanordelijkheden daar
binnen. Toen begon hij onheilspellend te
fronsen. „Zo gromde hij. „Is die prut
ser met zijn rare machientjes weer bezig?
Het wordt nu toch tijd, dat aan dit wette
loos gedoe voorgoed een einde wordt ge
maakt! VOORGOED!!'
nieuw model!
2 diafragma's, 2 tijd-afstellingen, flits-
aansluiting, doorzichtzoeker, handige zij
sluiting, geheel metalen uitvoering.
Bij aankoop van Gevabox ontvangt u
tijdelijk gratis „Ollie B. Bommel's Foto
boek", de geestige handleiding voor foto
amateurs door Marten Toonder.
Record. Een groep Franse grotdesikundi-
gen heeft nabij Grenoble een wereld
record gebroken, door tot op meer dan
duizend meter diepte in een spelonk af
te dalen.
Straling. Britse juweliers kunnen hun
diamanten laten bestralen door de Brit
se dienst voor atoomenergie. Door be
straling kan de kleur van diamanten
verbeterd worden.
Verkeerd. „Wie dienst weigert, is of een
communist, of een lafaard." Dit zijn de
woorden die de Westduitse socialisten
generaal Paul Herrmann, bevelhebber
van het vierde district te Mainz, in de
mond legger, en waarover zij ophelde
ring willen. De generaal ontkent, dit
ooit te hebben gezegd en beweert, ver
keerd te zijn geciteerd.
Bierfontein. Met gratis bier is in Lueb-
becke in Westfalen (West-Duitsland)
de verjaardag van de oprichter der
plaatselijke bierbrouwerij traditiege
trouw herdacht. Vier grote fonteinen in
het dorpscentrum spoten bier voor de
dorstigen.
Antwoord. De Sovjet-Unie heeft in ant
woord op een Amerikaanse nota gezegd,
dat, onderzoekingen hebben uitgemaakt
dat zich geen personeel van de Ameri
kaanse luchtmacht of marineluchtstrijd
krachten in de Sovjet-Unie bevindt.
Nederlaag. Maandag zijn in Zuid-Korea
gemeenteraadsverkiezingen gehouden.
Volgens de eerste officiële resultaten
heeft de liberale partij van president
Syngman Rhee in Seoel een grote neder
laag geleden, doch buiten de hoofdstad
verwierf hij de meeste zetels.
Gezonder. De National Bank of Australia
stelt voor het jaarlijkse aantal immi
granten met meer dan de helft te ver
minderen. Het immigratieprogramma
moet tot gezondere verhoudingen wor
den teruggebracht en althans geduren
de enige tijd vastgesteld worden op on
geveer 60.000 immigranten per jaar. Op
het ogenblik mogen 123.000 immigran
ten per jaar Australië binnenkomen.
Afbetaling. In Frankrijk zijn nieuwe be
perkingen ten aanzien van de verkopen
op afbetaling ingevoerd om de inflatie
tegen te gaan. Volgens de nieuwe be
palingen mogen de door verkopers toe
gestane kredieten niet groter zijn dan
75 percent van de basisprijzen van de
verkochte goederen en mogen de kre
dieten geen langere duur hebben dan
achttien maanden.
Paniek. Twee ontploffingen hebben in de
nacht van zondag op maandag te Beni
Soeef, ten zuiden van Caïro, de drink
watervoorziening en een elektrische
centrale vernield. Na de ontploffingen,
waardoor de stad van water en elektri
citeit verstoken werd, ontstond een
paniek. De politie moest versterkt wor
den om de orde te herstellen.
Waardevol. Vier scholieren uit Manches
ter hebben een som geld van ruim der
tigduizend gulden gevonden in een oude
canapé die op een bouwterrein stond. De
politie heeft kunnen vaststellen, dat het
geld daar ongeveer 17 jaar geleden door
ëen oude man was verborgen, die in
1939 met de noorderzon uit Manchester
verdween. De bankbiljetten hebben hun
waarde nog behouden.
Niet welkom. Een lid van het Canadese
Lagerhuis heeft naar aanleiding van
onbevestigde geruchten, dat Krupp
overweegt in Ontario een staalfabriek
te bouwen, verklaard, dat deze maat
schappij in Canada niet welkom zou
zijn. De minister van Handel deelde
deze afgevaardigde mede, dat hein er
niets van bekend was, dat Krupp een
fabriek in Canada wilde vestigen.
Uitvinding. Russische deskundigen heb
ben een methode ontwikkeld om kunst
tanden in het tandvlees te plaatsen na
dat slechte tanden en kiezen verwijderd
zijn. De wortels van de kunsttanden
vergroeien op den duur geheel met het
kaakbeen, aldus meldt „Tass."
Rantsoen. De Britse bladen zullen met in
gang van zondag een groter rantsoen
krantenpapier ontvangen. Het rantsoen
varieert naar gelang van de prijs en de
dagelijkse omvang van elk blad. Een
groot dagblad, dat twee pence per num
mer kost, zal gemiddeld 1214 pagina per
dag mogen publiceren. Een klein dag
blad, waarvan de verkoopsprijs twee
pence per nummer bedraagt, zal ge
middeld 25 pagina's per dag mogen
publiceren.
WANNEER het oog licht van verschil
lende golflengten kan onderscheiden -
onafhankelijk van de lichtintensiteit - dan
is dat oog kleurgevoelig. Dit vermogen om
kleuren te zien komt bij talrijke lagere
dieren voor, zoals kreeften, insecten en
inktvissen, maar eveneens bij vele gewer
velde dieren. In dit opzicht is vooral de
honingbij goed onderzocht en we hebben
(héél lang geleden) dan ook al
eens verteld dat het bijenoog f
ongevoelig is voor rood licht,
maar daarentegen zeer goed VIOLET
ultravioletlicht kan waarne- j
men, welke kleur het menselijk 1^11^11 i
oog weer niet kan zien. Het
zichtbare spectrum is bij bijen
dus als het ware verschoven
naar de kant van de korte golflengten.
Kleurgevoeligheid bij dieren wil dus
geenszins zeggen, dat zij dezelfde kleuren
zien als wij. Integendeel, de voor hen
zichtbare „kleurenband" kan allerlei varia
ties vertonen, al naar gelang de functies
die het oog heeft te vervullen. En deze
functies zijn uiteraard verschillend, al
naar gelang de omstandigheden waarin
het dier leeft en de wijze waarop hij zijn
voedsel verzamelt.
Uit proeven is gebleken, dat ook vogels
kleuren kunnen onderscheiden. Zij zien
echter niet dezelfde kleuren als wij. Rood,
geel en groen kunnen de meeste vogels
heel goed waarnemen, maar bij blauw be
ginnen de moeilijkheden, want deze kleur
schijnt moeilijk te worden gezien en bij
violet laten de meeste vogelen-ogen ver
stek gaan. Tijdens onderzoekingen werden
duiven die als proefdieren fungeerden,
brillen opgezet die uitsluitend blauw en
violet licht doorlieten, waarbij bleek, dat
de dieren in dit licht niets konden zien. Nadruk verboden)
Door rode, groene en gele glazen konden
zij hun omgeving uitstekend waarnemen,
zodat we gerust kunnen aannemen dat het
niet de bril zelf was die de dieren ver
hinderde te zien, maar dat de kleur van
het glas schuld droeg.
Trouwens, ieder die zich hiervoor inte
resseert en over kippen beschikt, kan zelf
een eenvoudige proef nemen door een
violet glas op een bureaulamp
te monteren en een deel van
de kippenren met dit violette
licht te beschijnen. Worden
door de hele ren graankor
rels gestrooid, dan zullen de
kippen uitsluitend de korrels
pikken die buiten de violet
te lichtkring liggen. Want
de graankorrels die door het violette licht
beschenen worden, zien ze eenvoudig niet.
We zeiden daarnet, dat de zichtbare
kleurenband bij dieren gewijzigd is, al
naar gelang de functies die het oog dient
te vervullen. Het zou dus geenszins ver
metel zijn te veronderstellen, dat vogels
die in nachtelijke uren jagen, andere kleu
ren zien dan de dagvogels. Dit blijkt in
de enkele gevallen die onderzocht wer
den, ook inderdaad het geval te zijn, want
uilen kunnen niet alleen blauw licht goed
onderscheiden, maar zij zien flauwe kleu
ren zelfs beter dan wij. Deze gevoeligheid
voor blauw licht zal wel verband houden
met het feit dat bij zwakke avondbelich
ting groen en blauw de helderste kleuren
zijn, de kleuren dus, waarmee nachtvogels
het meest te maken hebben.
Heeft u, tussen twee haakjes, wel eens
gehoord van een vogel zonder vleugels?
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
