Schuitjevaren boven de Overtoom
hoe de hoogste vorm van romantiek
uitloopt in de laagste realiteit
Amerika's belangenpolitiek waarborgt
Nederland weinig steun
Minister Luns over schuldenkwestie
MAANDAG 27 AUGUSTUS 1956
RELAAS VAN EEN BALLONVAART, OF
Washington meldt Russische
atoomontploffing
Proeven 24 augustus in
Zuidwest-Siberië hervat
Mr. Djody op vrije voeten
New York Times is critisch
gestemd over Sukarno
Kanaalmaatschappij ziet van
verantwoordelijkheid af
Geen garanties meer voor
veiligheid van staf
Een lege Libelle
IS aar open water
Helpende boeren
De Hongaarse Kroon-
schatten in Salzburg
De kabinetsformatie
Informateur raadpleegde
prof. Beaufort (K.V.P.)
Prinses Wilhelmina naar
„De Ruigenhoek"
Kremlin zoekt contact met
de Vaticaanse staat
Ondanks slecht weer
prachtige zeilwedstrijden
op Mooie Nel
O
Schuitje varen, theetje drinken, gaan we naar de Overtoom,
drinken zure melk met room ...of iets dergelijks, ik weet de
woorden niet meer zo precies, dat zongen wij vroeger, kinderen
met onze ouders, tot er het bijbehorende, verwachte en dus
dubbelplezierig de zenuwen prikkelende kietelen op volgde.
Deze Overtoom waseen in 1425 tot misnoegen van de stad
Haarlem, welke belang had bij de opbrengst van de tol in de
Spadrndammersluis, aangelegde constructie om schepen met
windassen langs een hellend plankier over de dam tussen de
Heiligewegvaart en de Kostverlorenvaart te trekken, waarna
ze hun tocht naar het IJ konden voortzetten. In de tweede helft
van de negentiende eeuw ik ontleen deze kennis aan het
voortreffelijke boek „Amsterdam, stad te water" van mijn
collega Gerhard Werkman heeft men van de eerstgenoemde
vaart een boulevard gemaakt, die nog steeds de naam Overtoom
draagt en nu de verbinding tussen Amstelveenseweg en Leidse-
plein vormt. Zaterdagavond tussen half zeven en zeven uur is
voor mij de kinderlijke wensdroom in vervulling gegaan en
ben ik wezen schuitjevaren zo niet op dan toch boven de Over
toom, te weten met de door Johan Boesman gecommandeerde
luchtballon „Jules Verne" de grootste aerostaat van Europa
naar men zegt. Alle omstandigheden daarbij beantwoordden aan
het oude liedje, want de zenuwen waren tot onderhuids tintelen
toe gespannen, omdat de ongunstige weersverwachting buien
met gevaarlijke stootwinden de hele middag onze opstijging
uit het flink met kinderen gevulde Olympisch Stadion hadden
verhinderd. En het werd tenslotte een dubbele verrassing, niet
alleen doordat wij de zeldzame, althans in geen tientallen jaren
gebruikte kans kregen boven Amsterdam te zweven, maar mede
door het wonderbaarlijke panorama, wonderbaarlijk door het
nieuwe gezichtspunt op het vanouds vertrouwde. Iedereen weet,
dat men Amsterdam uit overwegingen van toeristische propa
ganda het Venetië van het noorden noemt. Hoe terecht deze
benaming gekozen is, daarvan heb ik mij pas goed kunnen
overtuigen, nu ik er vlak overheen voer in een gondel, zoals
de mand voor ballonpassagiers eigenlijk heet.
CYPRESSPOINT (Reuter/AFP) Volgens
een rapport van de voorzitter van de Ame
rikaanse commissie voor atoomenergie,
admiraal Strauss, dat op verzoek van pre
sident Eisenhower is gepubliceerd, heeft
de Sovjet-Unie op 24 augustus haar proe
ven met kernwapens in Zuidwest-Siberië
(ten noorden van India, Afghanistan en
Pakistan en ten westen van China) hervat.
In het rapport wordt de Sovjet-Unie gecri-
tiseerd wegens de geheimhouding waarmee
zij haar program heeft omgeven en het niet
verstrekken van enigerlei veiligheids
waarborg „met betrekking tot de wijze
waarop zij een proefneming met atoom
wapens verricht".
Eisenhowers perschef Hagerty verklaar
de dat de president enkele uren na de Rus
sische ontploffing op 24 augustus op de
hoogte gesteld was. Eisenhower zegt in een
begeleidende verklaring nogmaals, de na
druk te willen leggen op de noodzakelijk
heid van doeltreffende internationale con
trole van de atoomenergie en ontwape
ningsmaatregelen gepaard gaande met de
nodige, thans mogelijke, waarborgen.
In het rapport van Strauss heet het, dat
het op 24 augustus tot ontploffing gebrach
te kernwapen een kracht had van minder
dan een megaton (een miljoen ton TNI).
Behalve het genoemde gebied van de
proefneming, waar volgens het rapport de
meeste Russische proeven zijn genomen, is
ook het gebied va» de Barendsz-zee voor
kernproeven gebruikt.
In antwoord op vragen zei Hagerty, dat
met kernwapens zowel atoom- als water
stofbommen bedoeld konden zijn. Hij wei
gerde echter hierop nader in te gaan.
In het rapport van Strauss wordt ten
slotte gezegd, dat hoewel de Verenigde
Staten slechts dertien keer een bekendma
king hebben gedaan over Sovjet-proefne
mingen, het werkelijke aantal ontploffin
gen in de Sovjet-Unie aanmerkelijk hoger
dan dertien is geweest.
DJAKARTA (ANP) De voormalige
minister van Justitie, Djody Gondokusumo.
die een gevangenisstraf heeft uitgezeten, is
op vrije voeten gesteld. Mr. Djody was in
januari door het Indonesische opperste ge-
recl«*shof tot een jaar gevangenisstraf ver
oordeeld wegens het aannemen van steek
penningen, toen hij minister was. Djody
bleef toen op vrije voeten, in afwachting
van de uitslag van zijn gratieverzoek aan
president Sukarno. Op 19 juli schonk Su
karno hem de helft van zijn straf kwijt.
Djody moest toen nog veertig dagen in de
gevangenis doorbrengen.
Het raadgevende comité van het parle
ment zal binnenkort Djody's lidmaatschap
van het parlement bespreken. Hij is geko
zen tot vertegenwoordiger in het parle
ment van de kleine nationale volkspartij
de Partai Rakjat Nasional (PRN), waar
van hij voorzitter is. Het raadgevende co
mité zal beslissen, of hij zijn lidmaatschap
van het parlement zal behouden, of dat dit
ongeldig zal worden verklaard wegens
strafrechterlijke overtreding. De minister
van Justitie, Muljatno, zou van oordeel zijn
dat het lidmaatschap van Djody in hef-
parlement ongeldig moest worden ver
klaard, maar het kabinet zou het parlement
de juiste instantie vinden om in deze kwes
tie te beslissen.
NEW YORK (United Press) De New
York Times heeft haar voldoening geuit
over de vertoning van een film in Indonesië
over Sukarno's bezoek aan de Verenigde
Staten. „De Indonesische president," aldus
de Times, „is geen onvermengde vriend
van onze soort democratie. Hij gelooft, of
geloofde enkele maanden geleden, dat „de
drie ideologieën: nationalisme, marxisme en
mohammedanisme, verenigd kunnen wor
den. Hij is een „democraat," maar met be
perkingen. Maar het is onmogelijk presi
dent Sukarno te verheerlijken, zoals deze
film tot op zekere hoogte doet, zonder het
volk van Indonesië de materiële schitte
ring van onze beschaving, de schoonheid
van ons land en de vriendelijkheid van ons
land te tonen," aldus de Times.
PARIJS, (Reuter) De Suez-kanaal-
maatschappij in Parijs zegt in een verkla
ring dat de landen die op het ogenblik de
toekomst van het kanaal bestuderen zelf
de verantwoording dragen voor haar niet-
Egyptische staf die nog in de kanaalzone
verblijft. De maatschappij heeft deze lan
den meegedeeld dat het haar niet langer
mogelijk is de veiligheid van haar staf te
garanderen.
De maatschappij zegt dat zij op verzoek
van de Britse en Franse regeringen haar
staf heeft opgedragen de werkzaamheden
normaal voort te zetten tot het einde van
de Londense conferentie, hoewel de niet-
Egyptische staf zonder verwijl gerepatri
eerd wenste te worden. „De berichten uit
de kanaalzone tonen dat het werk dagelijks
ondragelijker wordt en dat het Egyptische
bewind bezig is de internationale organi
satie die noodzakelijk was voor de doel
treffende functionering van het kanaal, te
vernietigen".
Als voorbeelden hiervoor wordt in de
verklaring vermeld dat afdelingschefs in
feite worden vervangen, of zelfs ontslagen,
dat zelfs op het hoogste niveau onervaren
Egyptische ambtenaren zich met de gang
van zaken bemoeien zodat de regelmaat en
de veiligheid van de doorvaart in het ge
ding komen, en dat personen en goederen
niet veilig meer zijn.
De acht leden van de beheerscommissie
en de raad van commissarissen van de
maatschappij zullen morgen in. Parijs ver
gaderen. Instructies aan de staf zullen via
de consultaten in Egypte worden gezonden
aangezien het onmogelijk is instructies te
zenden via de Egyptische kantoren van de
maatschappij. Alle Britse en Franse leden
van de staf hebben zich als blijk van trouw
aan de maatschappij bij hun consulaten in
Egypte laten inschrijven. Het Griekse con
sulaat zou, in opdracht van de Griekse
regering, de inschrijving van de Griekse
staf hebben geweigerd.
Ruslan Abdulgani, de Indonesische mi
nister van Buitenlandse Zaken, heef|, zorj-
dag na een bezoek aan de Suezkanaalzone
als zijn overtuiging uitgesproken, dat'Egyp
te volkomen in staat is voor het functio
neren en het onderhoud van het kanaal te
zorgen. De minister is gisteravond naar
Djakarta vertrokken.
Oorspronkelijk zou de opstijging hebben
plaatsgehad op 11 augustus als onderdeel
van de Vakantiespelen Amsterdam, die
echter wegens de des morgens urenlang
aanhoudende, hevige regenval moesten
worden afgelast. Ter verhoogde goedma
king van de toen gederfde pret zouden er
deze keer, op 25 augustus, drie ballons de
lucht ingaan. De bedoeling was een wed
strijd, een zogenaamde vossenjacht, voor
een trio - een Nederlandse, een Belgische
en een Duitse - van vrouwelijke comman-
danten. Eén ballon diende als eerste te I
vertrekken en winnares zou degene zijn
die het dichtst daarbij in de buurt wist te
landen. Het is allemaal heel anders gelo
pen. Het heeft er zelfs lange tijd naar uit
gezien, dat wederom dit nummer van het
programma (reeds gedund doordat een
aangekondigde wielerwedstrijd achter mo
toren door gladheid van de natgeplensde
baan niet kon door gaan) moest vervallen.
Tot tevredenheid waarschijnlijk van de
organisatoren, die men niet graag teleur
wilde stellen, kon gelukkig op het laatste
ogenblik de start van twee ballons, oranje
de ene, zilver de andere, voor een korte
■vlucht zonder meer toch nog geschiedeh.
In plaats van het begin werd deze voor de
jeugdige aanwezigen op de tribunes de
apotheose van het feest.
De lucht was helderblauw, de vochtige
grasmat schitterde twinkelend als blijk
van zomerse verstandhouding, toen ik om
een uur of twaalf (volgens voorschrift met
extra regenkleding en een zakmes gewa
pend) het sportpark betrad. De drie bal
lons lagen als grote schijven plat op het
middenveld onder grove netten gereed.
Eén voor één werden ze met buizen van
grijs geverfde en geverniste zijde verbon
den met een reusachtige cylinderwagen
van een margarinefabriek, die tweeduizend
kubieke meter waterstof kwam leveren.
Dit was een experiment. Normaal zouden
er dertig cyinders nodig zijn geweest om
de voorgenomen wedstrijd mogelijk te ma
ken. Helemaal bevredigend bleek deze
proefneming nog niet, omdat er bij de niet
precies passende aansluiting vrij veel van
het kostbare gas verloren ging. Jammer
genoeg, want nu bleek er later vulstof te
kort te zijn voor de middelgrootste, de
„Libelle" van de Haagse Ballonclub, waar
van de in rubber gedrenkte katoenen huid,
een jaar geleden onder dwang der omstan
digheden nat opgeborgen na een vlucht in
Italië, enigszins poreus was geworden, zo
dat deze in geen geval kon deelnemen
Om half drie, de afgesproken tijd van
vertrek, wisten wij dit nog niet. De recla
mebanden werden om de voor driekwart
volgeblazen gevaarten gespannen, de man
den in gereedheid gebracht. Nini Boesman
liep inspecterend rond, de geschiedenis der
ballonvaart, van de eerste proefvluchten
door de gebroeders Montgolfier in 1783,
door Pilatre de Rozier en de markies van
Arlandes met een heteluchtschip, door
Blanchard en dr. Jefferies over het Kanaal
in 1785, door professor Piccard naar de
stratosfeer in 1931, om maar een paar voor
beelden van pionierswerk te noemen, in
prenten op een doek rond haar hoofd ge
knoopt. De Belgische Andrée van Gemert
droeg een zwartwit geblokte pantalon en
een blauw jasje met een eskimocapuchon,
de Duitse Gisela Schmidt trok voor alles
de aandacht door een gestrenge bril. De
met alle verantwoordelijkheid belaste heer
Boesman kwam, toen een van Schiphol
opgestegen Convair ons met de vleugels
groette, zorgelijk uit de telefooncel terug
met de laatste weerberichten, raadpleegde
kaart en kompas, mompelde iets over snel
heden van vijftig kilometer in de boven
lucht en besloot tot uitstel, omdat de wind
bezig was naar een voor de vaarsters gun
stiger hoek te krimpen.
De ballons belemmerden het uitzicht van
de bevolking der zijvakken op de verrich
tingen van intussen aangetreden muzikan
ten, acrobaten en clowns, zodat ze met
zandzakken en al door „assistenten" en
terreinknechten naar de doorweekte sin-
telbanen echter de goalpalen gezeuld moes
ten worden. „Assistent" was iedereen, die
iets met de opstijging te maken had. Ook
ik droeg een blauw kaartje met dit op
schrift als teken van deze met blaren en
transpiratie betaalde waardigheid. De rest
van de middag ben ik toeschouwer ge
weest bij allerlei sportieve krachtmetin
gen. Eerst kwamen er wielrenners, van wie
de omroeper werkelijk niet had hoeven
zeggen dat het nieuwelingen waren. Daar
na werden de borden met „Iraklis 1" en
„Amsterdam 4" door „Hebron" en „St.
Cornelis" vervangen, naar ik aanneem de
eindstrijd van een schoolvoetbaltoernooi,
die door scheidsrechter Leo Horn even on
berispelijk ernstig geleid werd als hij ge
kleed was. Een genot was het slimme spel
van een pittig midvoortje bij de verlie
zende partij. Bij het concours hippique
voor jeugdige amazones was een der paar
den door het kirrende rumoer rondom bij
herhaling bijzonder weigerachtig de lank
moedig opgestelde hindernissen te nemen.
Door het laten leeglopen van de „Libelle"
was voor ruim zeshonderd gulden water
stof verloren gegaan. Het uur voor defini
tieve beslissingen was aangebroken. Nini
Boesman en Andrée van Gemert lieten
haar ambities varen door te kennen te ge
ven op de grond te willen blijven. Gisela
Schmidt had wel zin om met de verzilverde
gashouder door de wolken te breken, mits
dé andere ballon voorging om het moge
lijke landingsgebied te verkennen. En dus
klom om even voor half zeven de heer
Boesman in de mand, gevolgd door de
Duitse mevrouw dr. M. Denhoven uit Keu
len, de voor zijn brevet zich bekwamende
heer J. M. Demenint uit Den Haag en on
dergetekende. Mijn plaats kwam beschik
baar doordat twee eveneens passage ge
boekt hebbende cineasten wegens de na
derende duisternis verstek lieten gaan. Bij
het in de nauwe gondel klimmen beving
mij de gewaarwording een vreemde fata
list te zijn, iemand die met tragische vol
harding - ik had voor dit nu eenmaal aan
genomen werk mijn vakantie onderbroken,
zes uur bovendien op deze kleine kans
gespeculeerd - het noodlot tart: de vaart
zou immers pal op het IJselmeer zijn ge
richt en ik herinnerde mij nog maar al te
goed de angstaanjagende „landing" in zee
van Godfried Bomans bij Yandvo'óft in mei
1951.... luah saon J .feimcDxI isen éea
Een minuut lafèr, nadat de handen van
de laatste helpers de mand hadden losge
laten en wij reeds boven de lichtmasten
van het stadion dreven, zwaaiend naar de
vaarweljui.chende achterblijvers, beving
mij de miraculeuze vreugde van een vogel
vrij bewegen door een gebied waaruit alle
geluid ver terugweek. Amsterdam lag daar,
fantastisch scherp, overzichtelijk als een
maquette in een zorgvuldig schoongepoet-
ste vitrine, zo mooi als ik het zelf had wil
len bouwen. Schuitjevaren door de lucht
is weldadig, nietwaar jhr. Mollerus, dr.
Melchior, wethouder Van Geluk en wie
meer uit onze omgeving mij de laatste tijd
zijn voorgegaan? Zelfs al duurt het maar
kort, zoals in dit geval. Terwijl wij het
Rijksmuseum en het Paleis op de Dam
amper achter ons hadden, terwijl wij de
platte schepen achter het Centraal Station
probeerden te tellen van onze naar schat
ting driehonderd meter hoogte, doemde
voor ons - direct na Schellingwou en Holy-
sloot - reeds het gevreesde water op. Pro
beren de overkant te halen, dus in de buurt
van Zwolle bijvoorbeeld of misschien
Frièsland terecht te komen, zoals wij ons
vroeg in de middag hadden voorgenomen,
was bij onzekerheid omtrent windkracht
onverantwoord en trouwens niet meer
mogelijk, aangezien ballonvaren bij duis
ternis zonder radio aan boord in Neder
land niet is toegestaan.
Nauwelijks hadden wij besloten te dalen
zodra wij de enige hindernis, een hoog
spanningsdraad, gepasseerd zouden zijn, of
daar kwam Marken in zicht en daarmee
een nieuwe verleiding. Mochten wij de
sprong naar het eiland wagen? Het ballon
varen is letterlijk en misschien ook figuur
lijk de hoogste vorm van romantiek. Waar
om blijft de mens doorgaan met deze zui
vere, maar primitieve sport in een eeuw
van snelle transportvliegtuigen, waarin
straaljagers daverend de geluidsbarrière
doorbreken? Bomans schreef na zijn on
gelukkig volbrachte tocht niettemin in ons
blad: „Mijn tochten met de toestellen van
KLM en Sabena stelden mij diep teleur. Dit
noem ik geen vliegen. Men zit in een huis
kamer, waar juffrouwen met vreemdsoor
tige petjes op het hoofd koffie en gebak
rondbrengen, terwijl tal van andere ge
makken u de suggestie opdringen, dat ge
niét vliegt.Het zich vrij in de onein
dige ruimte met een onbelemmerd uitzicht
geruisloos voortbewegen is een eeuwen
oude menselijke behoefte, waarlijk niet
enkel van dichterlijkenaturen. Zonder
hulpmiddelen is het echter niet te doen.
„Je kunt opvliegen!" zegt men alleen tegen
een onmogelijk mens, een vreemde vogel.
Betekent in de symboliek van de droom
het vliegen geen wens? Het enige echte
vliegen dat ons gegeven is, per ballon, vol
doet aan het verlangen naar de verte, naar
het zegevieren over elementen waarvan
men zich vrijwillig de speelbal maakt, naar
het meten van macht tot in de derde di
mensie. Ballon en ballet staan vlak bij el
kaar in het woordenboek, in beide gevallen
is zweven de eerste associatie. Het bewust
willen ervaren van de ruimte is zeker een
romantisch kenmerk van deze tijd. En zo
als alle romantiek is ook dit een beweging,
fantastisch, meeslepend, waarbij men van
geen ophouden wil weten. Vandaar dat
het wingewest van Sijtje Boes zelfs voor
een doorgewinterde Nederlander een ver
leiding kan zijn.
Na de filosofie de realiteit. Door enige
keren de ventielklep te openen liet com
mandant Boesman het oranje gevaarte
zolang dalen, tot wij ergens een geschikte
Het verwijderen der zakjes zand, nodig
om de ballon aan de grond te houden
is een taak, welke zeker niet van
gewicht is ontbloot.
haven op het droge onder ons hadden. Ver
volgens trok hij de scheurbaan los. Om drie
minuten voor zeven lagen wij precies aan
de grens van Amsterdam, in Belmermeer,
aan de grond die maar zeer betrekkelijk
droog bleek te zijn. Merkwaardig genoeg
kwam de eigenlijke ballon precies terecht
in een greppel tussen twee weilanden. Net
waren wij uit de gekantelde gondel ge
kropen of al het resterende wolkenwater
voor de gehele dag begon als een grauw
stortbad op ons neer te komen. Deson
danks draafden er van heinde en verre, in
een streek waar slechts aan de horizon hui
zen te bekennen waren, belangstellenden
op ons toe. Hoog zeker duizend meter,
naar wij later vernamen boven ons na
derde de zilveren ballon, waarmee Gisela
Schmidt manmoedig alleen was opgestegen.
Zij landde op de terreinen van de vuilver
branding bij een gehucht, dat Popper-
dammergouw is geheten.
Gelukkig zijn de boeren hier niet achter
lijk, zoals ergens in Frankrijk, waar men
nota bene in deze eeuw eens een gelande
ballon uit bijgeloof aan een bovennatuur
lijk monster met hooivorken ging bestoken.
Ik zou trouwens geen woord kwaad willen
zeggen over deze veetelers, het minst van
boer Spaans, die een kwartier ging lopen
om eerst zijn paard uit een afgelegen wei
en toen zijn wagen van huis te halen om
de doorweekte „Jules Verne" te kunnen
bergen in een droge schuur, ons vervolgens
bij de met brongas gestookte kachel op de
koffie nodend. Al is het óók waar, dat wij,
luchtschipbreukelingen, in de stromende
regen stonden, terwijl de meeste kijkers
met blauwe overall zich een schuilplaats
hadden gekozen onder tentzeilen uit ónze
mand! De vrouwen en kinderen, zonder
jas van huis gerend bij dit ongewone spek
takel, zochten een onderkomen in een na
burig varkenshok. Rest mij nog als laatste
bijzonderheid te vermelden, dat wij zelfs
de royale assistentie kregen van een harte
lijk de grenzen van zijn bevoegdheid te
buitengaande agent van politie uit het aan
grenzende Broek in Waterland (nu weet ik
aan den lijve waarom deze plaats zo heet).
Intussen: men valt hier, onder de rook van
de hoofdstad, in een andere wereld waar
van men het bestaan in deze streek niet
vermoedde, met sinds een jaar enige elek
triciteit, maar nog nergens waterleiding.
De genoemde agent bleek wel een telefoon
te hebben, doch een gids was er niet bij
Precies om elf uur gaf Johan Boesman
zijn laatste commando van die zaterdag:
„Vulslurf open!" Toen zaten wij ten langen
leste in een restaurant nabij het Leidse-
plein vol lelijke lichten en lastig lawaai.
DAVID KONING
(Van onze correspondent in Wenen)
Naar nu eindelijk bekend is geworden,
heeft de Hongaar F. Szalasi het meest
waardevolle gedeelte van de beroemde Hon
gaarse kroonisehatten in 1945 op zijn vlucht
naar Oostenrijk meegenomen. In het dorpje
Mattsee overhandigde hij de koningsmantel,
de skepter, de rijksappel en een relikwie
van koning Stephanus aan pastoor Stras-
ser, die deze schatten in 1946 aan de aarts
bisschop van «Balzburg ter bewaring gaf.
Tot grote ergernis van de Hongaarse re
gering bevinden deze kostbaarheden zich
nog steeds in Salzburg. De beroemde Ste-
fanskroon echter, met het scheef staande
kruis, wilde de pastoor van Mattsee niet
overnemeri. Dit kostbaarste kleinood, dat
meer dan duizend jaar oud is, werd daarop
ingegraven en later door Amerikaanse sol
daten ontdekt, die het naar Wiesbaden
brachten. Men neemt aan dat de kroon zich
op het ogenblik in het Vaticaan bevindt,
maar zekerheid hieromtrent heeft men niet.
De kroon, die in de negende eeuw door
Paus Silvester aan de Hongaarse koning
Stephanus werd geschonken, heeft een rol
gespeeld in het proces tegen kardinaal
Mindiszenty, die ervan beschuldigd werd,
de kroonschatten uit Hongarije te hebben
laten brengen. Het is niet uitgesloten dat de
Hongaarse regering stappen zal onder
nemen om de schatten, die zich nu nog in
Salzburg bevinden, terug te krijgen.
De minister van Buitenlandse Zaken, mr,
J. M. A. H. Luns, is zaterdagavond van de
Londense conferentie over het Suezkanaal
op Schiphol teruggekeerd. Hij was zeer
voldaan over de meerderheid van achttien
landen, die zich achter het westelijke
voorstel hadden geschaard. „Het is mij
gebleken, dat de West-Europese landen en
speciaal Frankrijk door deze crisis nog
meer zijn doordrongen van de noodzaak
de eenwording van Europa te bevorderen".
De eerste stap, die na de conferentie ge
zet wordt, is de aanbieding van het plan-
Dulles aan president Nasser van Egypte.
Mocht Nasser bereid zijn dit plan te aan
vaarden als basis voor nadere besprekin
gen, dan wordt gehoopt dat de daarop vol
gende besprekingen tot een oplossing zul
len leiden, zo deelde hij verder mede.
Mocht Nasser ontoegankelijk blijken voor
het plan, dan zal de situatie in het Suez
kanaal vermoedelijk bijzonder slecht wor
den. „Egypte kan de buitenlandse em
ployés van de Kanaalmaatschappij onmo
gelijk dwingen het werk voort te zetten,
indien zij dat niet zouden willen of door
de maatschappij uit Egypte zouden worden
teruggeroepen".
Over de Indonesische schuldenkwestie
heeft onze minister vrijdagmiddag met zijn
Amerikaanse ambtgenoot Foster Dulles een
tweede onderhoud gehad. „Het was een
voortzetting van ons eerste gesprek van
enkele dagen tevoren", vertelde minister
Luns. „Ik heb helaas geen vrijheid om
nadere mededelingen over dit tweede ge
sprek te doen. Ik laat dat na op speciaal
verzoek van minister Dulles. Het enige, dat
ik kan zeggen is, dat het een plezieriger
gesprek was dan het eerste".
Volgens minister Luns, die onmogelijk
kon zeggen of de schuldenkwestie door Ne
derland zal worden voorgelegd aan de
Verenigde Naties, is de Nederlandse rege
ring op het ogenblik aan het overwegen
welke mogelijkheden er zijn om stappen te
ondernemen tegen de eenzijdige opzegging
dezer schulden aan Nederland door Indo
nesië. „Een en ander wordt ons niet ge
makkelijker gemaakt door het feit, dat het
kabinet demissionair is en de opvolgers
niet al te zeer kan binden".
De minister oefende opnieuw kritiek uit
op de Indonesische beslissing, zeggende:
„Men kan zich voorstellen welke proble
men zich gaan voordoen, indien verdragen,
gesloten onder toezicht en met medewer
king van de Verenigde Naties, gere
gistreerd bij de Verenigde Naties en aldaar
tot de laatste details behandeld, zo maar
kunnen worden geschonden, zonder dat de
wereldorganisatie een procedure heeft om
dit tegen te gaan".
„Bedoelt u te zeggen, dat u meent, dat
de Verenigde Naties uit eigen beweging in
deze kwestie zouden moeten ingrijpe?"
„Ik zou mij kunnen voorstellen", ant
woordde de minister, „dat een meer per
fecte organisatie in deze gevallen zou kun
nen voorzien".
De minister was tenslotte van oordeel.
dat de meeste andere landen ten aanzien
van de moeilijkheden, die ons land met de
Indonesische regering heeft en in het bij
zonder ten aanzien van de schuldenkwestie,
over het algemeen meer begrip tonen voor
de Nederlandse zienswijze, dan Amerika,
dat soms de indruk wekt er weinig voor te
voelen president Sukarno iets in de weg
te leggen, wanneer de eigen Amerikaanse
belangen daarmee niet zijn gediend.
Hij achtte het uitgesloten, dat over het
opzeggen van de schulden' ooit een landen-
conferentie zou worden gehouden, zoals
thans, in Londen is geschied over het Suez
kanaal.
(Van onze parlementaire redacteur)
Er is op het ogenblik weinig nieuws om
trent de informatiearbeid van prof. De
Gaay Fortman.. Dit is ook begrijpelijk,
aangezien die arbeid zich nog steeds be
vindt in een oriënterend stadium.
Zaterdagochtend heeft de informateur
een onderhoud van ongeveer een half uur
gehad met prof. dr. J. Horring, directeur
van het Landbouwkundig Economisch
Instituut. Volgens de woordvoerder van de
informateur diende dit om zich te laten
voorlichten over enkele technische pro
blemen.
's Middags heeft prof. De Gaay Fortman
in Zwolle een bespreking van meer dan
twee uur gehad met mr. Burger, de fractie
leider van de P.v.d.A. Zondagavond heeft
hij in Wassenaar gesproken met het Eerste
Kamerlid prof. dr. L. J. C. Beaufort
(K.V.P.) .Deze kent hij goed uit de tijd, dat
zij samen deel uitmaakten van de Neder
landse delegatie bij de algemene vergade
ring van de U.N.O. In herinnering zij ge
bracht dat prof. Beaufort in 1952, toen mr.
Donker met formatiepogingen bezig was,
een bemiddelende rol heeft vervuld wegens
moeilijkheden, die zich ook bij die gelegen
heid in het bijzonder tussen K.V!P. en
P.v.d.A. voordeden.
Vanmiddag om twee uur heeft de infor
mateur de demissionaire minister van
Sociale Zaken, de heer Suurhoff, op het
Torentje ontvangen. Deze is de eerste van
de politieke figuren, die bij de informateur
op bezoek komen, nadat deze met de
fractieleiders heeft gesproken en na diens
onderhoud met prof. Beaufort.
Prinses Wilhelmina zal dinsdag 28
augustus haar intrek nemen op „De Ruigne
hoek te Scheveningen en daar ook haar
verjaardag doorbrengen.
Oproep tot ontwapening van de
Opperste Sovjet aangeboden
ROME (Reuter/AFP) Mgr. Giuseppe
Fietta, pauselijk nuntius in Italië, heeft in
een vraaggesprek met het Italiaanse
nieuwsbureau Ansa verklaard, dat hij tij
dens eens bezoek van de Russische zaakge
lastigde Pogidajev op de „ernstige toe
standen in Rusland met betrekking tot re
ligieuze aangelegenheden" heeft gewezen
Hij had de zaakgelastigde ook duidelijk ge
maakt, dat „het veilig stellen van de gods
dienstige vrijheid in de Sovjet-Unie nood
zakelijk is". Mgr. Fietta deelde eveneens
mede, dat de zaakgelastigde hem de tekst
van een Russische verklaring over de Suez-
kanaal-kwestie en van de Opperste Sovjet
(parlement) had overhandigd. Volgens
radio-Moskou was dit het eerste officiël"
contact tussen de Sovjet-Unie en het Va
ticaan. Radio-Moskou zegt dat de oproep
niet aan de rooms-katolieke kerk is ge
richt, maar aan de Vaticaanse staat, welks
hoofd, Paus Pius XII, zich voor de ont
wapening heeft uitgesproken.
„Wij mogen daarom hopen, dat de Vati
caanse staat en zijn leiders hun bijdrage
zullen leveren, welke zeer waardevol kan
zijn voor de oplossing van het grote pro
bleem van onze tijd en voor de strijd voor
ontwapening en een stabiele vrede", aldus
radio-Moskou.
In gezaghebbende kringen in Vaticaan
stad hecht men geen bijzonder belang aan
de overhandiging van de oproep. Men ziet
er een propaganda-actie in. Er wordt on
gewezen, dat de oproep bestemd is voor de
parlementen in het buitenland. De Vati
caanse staat kent echter geen volksver
tegenwoordiging.
De Italiaanse pers is argwanend. De neo-
fascistische „II Secoio d'Italia" schrijft:
„De duivel wordt eap priester".
De Haarlemse Jacht Club heeft dit week
einde op het water van het Noorder
Buitenspaarne en de Mooie Nel wederom
nationale zeilwedstrijden gehouden. Dank
zij een uitstekende organisatie en een groot
aantal inschrijvingen, ongeveer negentig in
totaal, hebben de zeilliefhebbers hun hart
kunnen ophalen maar het was bepaald
jammer dat de weersomstandigheden de
organisatoren op de tweede dag dermate
in de steek lieten, dat slechts één, inplaats
van twee races, gezeild kon worden. Na
het uitstekende begin van zaterdag was
dit ongetwijfeld een lichte teleurstelling
maar niettemin hebben de zeilers voor goe
de sport gezorgd.
Over de weersomstandigheden had men
op de eerste dag bepaald niet te klagen.
Een stevige wind, droog weer met af en toe
volop zon, zorgden er voor dat de zeilers
in hun element kwamen te verkeren al wa
ren de omstandigheden voor sommige deel
nemers te zwaar. Er werd voor de wind
gestart en reeds op het eerste rak sneuvel
den diverse schuitjes. In de valkenklasse
werden alle deelnemers gediskwalificeerd,
zij voeren een verkeerde baan of hadden
een boei niet goed gerond. Van de dertien
in de vrijheidsklasse gestarte scheepjes
haalden slechts zeven de finish, bij de 12
voetsjollen van de elf slechts zes, waaruit
blijkt dat de zeilers, ook ervaren krachten
op dit gebied, de moeilijkheden niet steeds
konden overwinnen.
De Haarlemse successen beperkten zich
zaterdag tot een tweede en derde plaats in
de 16 m2 eenheidsklasse. C. de Jongh met
„El Primero" en H. Schmitz met „Spaarne",
beiden van de Haarlemse Zeilvereniging
zorgden hiervoor. Voorts was er een derde
plaats voor J. Boon met „Estantam" van
de Haarlemse Jacht Club in de olympia
jollenklasse en eveneens een tweede en
derde plaats bij de 12 voetsjollen A resp.
voor F. H. Daniels met „Barry" en F.
Steensma met „Kolonel", (beiden Haarlem
se Jacht Club). Bij de 12 voetsjollen B ging
de eerste prijs naar P. Bulters met „Water
vlo" (Haarlemse Jacht Club) zodat al met
al de Haarlemse zeilers goed voor de dag
kwamen. Juist toen de laatste olympiajol-
len de finish passeerden begon het te
regenen.
Storm
Tot grote teleurstelling van de talrijke
deelnemers en niet minder voor de organi
satoren waren de weersomstandigheden
zondag bepaald veel slechter. Wel bleef het
de gehele dag droog en scheen zelfs de zon,
maar de zuidwester was bijkans tot halve
stormkracht aangewakkerd en in nog veel
ergere mate moesten de zeilers hun krach
ten meten met de elementen. Veel erger
dan zaterdag en het wedstrijdcomité be
sloot dan ook slechts één race te zeilen.
Een mooie overwinning behaalde H.
Schmitz jr. van de Haarlemse Zeilvereni
ging met ,,'t Robbenjong" in de vrijheids
klasse, in de 12 voetsjollenklasse B een
goede zege van Knottenbelt van de Haar
lemse Jacht Club met „Irene" en een twee
de plaats voor Arie van Beekum jr, met
zijn „Duvel" in de 12 voetsjollenklasse A.
De uitslagen waren:
Zaterdag
12 m2 Sharpy klasse: 1. Jac. Kraan met
„Donderstien"; 2. B. Kraan met „Meteor";
3. W. Guldemond met „Spotvogel".
16 m2 Eenheidsklasse (streep): 1. P. Muusse
met „Wilfred"; 2. C. de Jongh met „El Pri
mero"; 3. H. Schmitz met „Spaarne".
Sternklasse: 1. J. N. v. d. Stadt met „No-
reg".
Vrijheidsklasse: 1. P. Hellema met „Riete
piet"; 2. P. Kerkhoven met „La Bonanza";
3. J. Bos met „Laughing Water".
Olympia jollenklasse: 1. J. Dil met „Aloha";
2. J. J. Huurman met „Hiphaan" 3. Jk Boon
met „Estantam".
12 voetsjollen A: 1. A. W. Reyers met Wa
terbaby"; 2. F. H. Daniels met „Barry"; 3. R.
Steensma met. „Kolonel".
12 voetsjollen B: 1. P. Bulters met „Water
vlo"; 2. Ch van Swol met „Cupido".
Jeugdklasse: 1. R. W. Bossink met „Have
a go".
Zondag
Valkenklasse: 1. P. C. Eveleens met „Am-
bition"; 2. L. de Witt met „Moustache".
12 m2 Sharpy klasse: 1. Jac. Kraan met
„Donderstien"; 2. B. Kraan met „Meteor"; 3.
B. Verhagen met „Plasjager".
16 m2 Eenheidsklasse: 1. J. J. Botterweg
met „l'Espérance"; 2. P. Muusse met „Wil
fred"; 3. H v. d. Kooy met „Marianne".
Vrijheidsklasse: 1. H. Schmitz jr. met ,,'t
Robbejong"; 2. P. Kerkhoven met „La Bo
nanza"; 3. C. J. Tuinman met „Iris".
Olympia jollenklasse: 1. L. N. Hofsté met
„Excalibur"; 2. J. P. Loogman met „Meo
Voto"; 3. W. Bijker met „Olapieze".
12 Voetsjollen A: 1. A. Reyers met „Water
baby"; 2. A. J. van Beekum met „Duvel'
H. van He»k met „Margriet".
12 Voetsjollen B: 1. J. Chr. Knottenbelt met
„Irene"; 2. Ch. van Swol met „Cupido".
Jeugdklasse: 1. R. W. Bossink met „Have
a go".
