Panda en de Meesteivma
Drie maanden gevangenisstraf voor
zeelieden, die dienst weigerden
„Goede matrozen, maar ze konden de weelde
van goede verdiensten niet verdragen"
HOEDEN
De radio geeft vrijdag
NAAIMACHINES
Witte tanden - frisse adem
met COLGATE!
J. G. MARTI N ZONEN
HOOGTEZON
Wereldnieuws
Toch ió het
zo
2
Dienstweigering van andere
matrozen voorkomen
„Maidstone" in Amsterdam
Stoffelijk overschot van
dr. Bolkestein begraven
Knaap voor ogen van zijn
klasgenoten verdronken
„Verstekelingen" Zandvliet
door hun moeder afgehaald
Haagse aquarellisten
exposeren in „Prinsenhof"
Wensen inzake schoolbouw
en schoolhygiëne
Arrestatie in moordzaak
Eerste Helmerstraat
DANSACADEMIE
Eigenaarslasten en het
Iandboiiwprijsbeïeid
Georgette Hagedoorn
naar Noorwegen
Eén jaar geëist wegens
poging tot moord
Kerkelijk Nieuws
Geregelde helikopter
diensten voorshands
oneconomisch
H. J. M AERTENS NV
Kort
nieuws
Brandmerken
J
DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1956
DE POLITIERECHTER TE AMSTERDAM, mr. F. de Blécourt, heeft twee Neder
landse zeelieden, de matrozen A. J. J. en P. D. R. uit Utrecht wegens dienstweigering
conform de eis veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf. Het verzoek van de
officier tot onmiddellijke gevangenneming van de beide verdachten, omdat hij
vreesde, dat zij op een buitenlands schip zullen monsteren dit is mogelijk zonder
dat men in het bezit is van een monsterboekje of zelfs een paspoort moest de
politierechter van de hand wijzen, omdat de wet het in dit geval niet toestaat.
De matrozen hebben op 26 juli geweigerd
hun schip, de „Nanusa" van de Stoom
vaartmaatschappij Nederland, dat in Van
couver lag, bij te schilderen, hetgeen hun
door de bootsman was opgedragen. De
Maatschappij Nederland zag zich toen ge
noodzaakt de beide matrozen, die al eerder
disciplinair waren gestraft, te ontslaan en
heeft de terugreis van de beide mannen
per vliegtuig naar Nederland moeten be
talen.
De „Nanusa" doet dienst in de zoge
naamde „wilde vaart" en de bemannings
leden blijven meestal geruime tijd aan
boord. Toen na dit voorval de vrees be
stond, dat ook andere leden van de be
manning op deze wijze een gratis snelle
thuisreis zouden willen verwerven, heeft
de Maatschappij zich tot de procureur-
generaal gewend met het verzoek een
onderzoek te doen instellen. De inspecteur
van de rijksrecherche de heer B. A. de
Weillé is toen voor het onderzoek naar
Los Angeles gevlogen.
Hij vertelde ter zitting, dat de verdach
ten als zeer goede matrozen bekend staan,
maar te veel geld op zak hebben, steeds
weer op stap gingen en dronken aan boord
kwamen. „De maatschappij doet veel voor
de ontspanning van de bemanningen van
de schepen op de wilde vaart, organiseert
dagtochten per autobus in de steden waar
het schip meert, vertoont films aan boord,
maar daarvoor hadden deze matrozen
weinig belangstelling."
Met deze twee matrozen had de maat
schappij al veel last gehad. Zij waren eer
der disciplinair gestraft voor het weigeren
van opgedragen werkzaamheden en ook
had de maatschappij veel geld moeten be
talen om ze vrij te krijgen uit de gevange
nis in Richmond, waarin zij opgesloten
waren, verdacht van het stelen van een
auto. Tenslotte heeft de kapitein van de
„Nanusa" met toestemming van de maat
schappij het besluit genomen het over
werk aan deze mannen niet meer direct
uit te betalen „omdat ze het toch in drank
ADVERTENTIE
Een rijke collectie
van diverse goede
BUITENLANDSE HUIZEN
wordt u in onze speciale
afdeling BIT DAGLICHT getoond.
O.a. Ataboy - Selected
Lees - Windsor - Battersby
prijzen v.a. f 14.50
VELU
Herenmode
Gr. Houtstr. 96 - Tel. 12210 - Haarlem
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 Voor de vrouw.
9.40 Schoolradio. 10.20 Voor de kleuters. 10.40
Clavecimbelrecital. 11.00 Platen, 11.20 Lichte
muziek. 12.00 Militair orkest. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Sport en prog
nose. 12.50 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Mede
delingen of platen. 13.20 Lichte muziek.
13.55 Koersen. 14.00 Pianotrio. 14.40 Voor
dracht. 15.05 Gevarieerde muziek. 16.00 Pla
ten 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Muzikale cau
serie. 17.50 Roemeens orkest. 18.00 Nieuws.
18.15 Actualiteiten. 18.20 Accordeonorkest
en solist. 18.50 Met de deur in huis, causerie.
19.00 Voor de kinderen. 19.10 Orgel en zang.
19.30 Ons Adres, causerie. 19.50 Nieuws van
de VPRO. 20.00 Nieuws. 20.05 Filmrubriek.
20.15 Voordracht. 20.30 Gesproken zelfpor
tret. 20.40 Het onderwijs nu, causerie. 21.00
Lichte muziek. 21.30 Platen en commentaar.
22.00 Instrumentaal kwint. 22.15 Buitenlands
weekoverzicht. 22.40 Zorg om de mens, cau
serie. 22.50 Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.30 Platen. 7.45 Een woord
voor de dag. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15
Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de
vrouw. 9.35 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00
Sopraan en piano. 11.25 Platen. 12.05 Lichte
muziek. 12.30 Land- en tuinbouwmededelin
gen. 12.35 Amusementsmuziek. 12.55 Platen
of actualiteiten. 13.00 Nieuws. 13.15 Pro
testants Interkerkelijk Thuisfront. 13.20
Amusementsmuziek. 13.45 Platen. 14.05
Schoolradio. 14.25 Kamerorkest en solist.
15.15 Voordracht. 15.35 Lichte muziek. 16.00
Tuinbouwpraatje. 16.15 Platen. 16.30 Radio
Filharmonisch sextet. 17.00 Voordracht. 17.20
Vocaal ensemble. 17.40 Beursberichten. 17.45
Platen. 18.00 Stemmen van overzee. 18.15
Platen. 18.35 Voor de jeugd. 19.00 Nieuws en
weerbericht. 19.10 Regeringsuitzending: Ru
briek Verklaring en toelichting. De school-
melkvoorziening. 19.20 Regeringsuitzending.
Emigratierubriek. Het emigratiepraatje.
19.30 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Radio
Philharmonisch orkest en soliste. 21.15 Re
portage uit Cairo. 21.25 Radio Philharmo
nisch orkest. 2.10 Platen, 20.20 Koorconcert.
22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Orkestconcert. 12.30 Weerbericht.
12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00
Oberon, opera. 15.35 Vlaamse muziek. 16.02
Platen, 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek.
17.45 Altviool en piano. 18.10 Platen. 18.15
Idem. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Platen. 20.00 Kamermuziek. 20.15 Or
kestconcert. 20.55 Kunstkaleidoscoop. 21.10
Orkestconcert. 22.00 Nieuws. 22.15 Zang.
2.30 Indonesische muziek. 2.50 Platen. 22.55
23.00 Nieuws.
omzetten", maar het op hun rekening in
Nederland te zetten. Dit is voor de ver
dachten aanleiding geweest de hun op
gedragen schilderwerkzaamheden niet te
verrichten, zo zeiden zij.
Het 11.814 ton metende Britse onderzee
boot-moederschip „Maidstone", onder be
vel van commandant H. R. B. Newton en
met aan boord admiraal sir John Eccles,
bevelhebber van de Britse thuisvloot, is in
de Amsterdamse haven aangekomen en
heeft ligplaats gekregen aan de Sumatra-
kade.
Het schip, dat voor het publiek ter be
zichtiging toegankelijk zal zijn op zaterdag
15 en zondag 16 september tussen 14 en 17
uur, zal in Amsterdam blijven liggen tot
19 september. Het kan de bevoorrading
verzorgen van negen onderzeeboten.
Het stoffelijk overschot van dr. G. Bol
kestein, de oud-minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, die zaterdag
in zijn woning te Den Haag op 84-jarige
leeftijd is overleden, is woensdag op de
Algemene Begraafplaats Zorgvlied te Am
sterdam ten grave gedragen. De overle
dene was ridder in de orde van de Neder
landse Leeuw en commandeur in de orde
van Oranje-Nassau. Mr. J. M. L. Th. Cals,
minister von Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen, kenschetste dr. Bolkestein als
„een paedagoog van formaat, die met grote
deskundigheid en idealisme zijn leven lang
gestreden heeft voor de vernieuwing van
ons onderwijs; -en grijze wijze man met
een jeugdig hart."
Na deze rede van de minister werd de
baar van de aula naar het graf gedragen.
Een lange stoet van familieleden en vrien
den, talloze vooraanstaande figuren uit het
onderwijs en vroegere leerlingen, studen
ten, toneelspelers en andere kunstenaars,
volgde dr. Bolkestein op deze laatste tocht.
Bij het graf dankte mede namens zijn
moeder, zuster en broer mr. N. Bolke
stein, raadsheer van het gerechtshof te
Amsterdam, voor'liet medeleven bij het
overlijden van zijn vader.
Voor de ogen van zijn klasgenoten is de
7-jarige Freddie Broer uit de Egelantier
straat, toen hij onder leiding van een on
derwijzeres in de rij schoolkinderen van
de Ebenhaerschool liep nabij de Raam-
poortbrug te Amsterdam, in het waetr ge
raakt en verdronken.
Op het gegil van de kinderen doken vier
agenten en drie burgers in het water van
de Buitensingelgracht. Een half uur lang
heeft men getracht het kind op te duiken.
De rijkspolitie te water heeft het lichaam
na drie kwartier opgehaald met een sleep-
dreg.
Mevrouw Chr. Zandvliet-Arendzen uit
Den Haag is naar Engeland vertrókken om
daar haar kinderen op te wachten, die on
geveer 15 september met de „Orontes" zul-
li i arriveren. Vijf van haar kinderen zijn
in Australië als verstekelingen aan boord
van de „Orontes" gegaan. De kapitein be
sloot de kinderen mee te nemen naar
Lond
Op 15 september zal prof. Otto B. de
Kat een tentoonstelling openen in het ste
delijk museum „Het Prinsenhof" in Delft
van werken van twaalf Haagse aquarel
listen. De exposanten zijn: C. Bolding, H.
Bogman, Agnes van den Brandeler, W. J.
Dijk, Huub Gerretsen, Wibbo Hartman, 1'
A. Heidoorn, Han Krug, Ronald Lindgreen,
A. B. Neujean, C. C. van Niekerk en P.
van Eeden.
ADVERTENTIE
Alle merken dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
De groep schoolinrichting, die in de Ef-
ficiencyafdeling op de Najaarsbeurs te
Utrecht is vertegenwoordigd, heeft woens
dag twee instructieve bijeenkomsten ge
houden.
De heer P. Bakkum, gemeentelijk in
specteur van het onderwijs te Amsterdam,
betoogde dat in het bouwprogramma van
de scholen nieuwe elementen dienen te
worden opgenomen. Het gebouw zal in zijn
gehele conceptie meer accommodatie moe
ten bieden om de voortschrijdende ver
nieuwing van de school als maatschappe
lijk instituut en zijn betekenis voor de
volksopvoeding en ontwikkeling, de ver
eiste tegemoetkoming te bieden.
Het in uitzicht gestelde nieuwe bouwbe
sluit, zal volgens hem alle ruimte voor deze
ontwikkelingsmogelijkheden moeten laten.
Dr. D. de Vries, hoofd van de afdeling
geneeskundig schooltoezicht van de GG en
GD te Rotterdam, besprak de hygiëne van
school en schoolgebouw.
De plaats van de school noemde hij een
belangrijk hygiënisch probleem. De school
zal, volgens hem, op een ruim terrein moe
ten staan, waarbij een prettige afrastering
met begroeiing noodzakelijk is.
Dr. De Vries noemde de hygiënische toe
stand in de toiletruimten van vele scholen
in ons land allerbedroevendst. De kinderen
zijn vaak ziek en de eerste diagnose is
meestal: zomergriep. In werkelijkheid, al
dus spreker, blijkt het niets anders te zijn
dan bacilaire dysenterie.
Kranslegging op graf van
dr. A. van Anrooy
Op de gemeentelijke begraafplaats te
Zaltbommel is woensdag op het graf van
wijlen dr.. A. van Anrooy oprichter der
Oorlogsgravenstichting, ter gelegenheid
van het tienjarig bestaan der stichting een
krans gelegd namens de raad van bestuur,
de directie en het personeel.
Vreugdebetoon op Prinsjesdag voor
„Huis ten Bosch"
Nu het paleis Huis ten Bosch geheel ge
restaureerd is heeft het Algemeen Haags
Comité het initiatief genomen tot een ma
nifestatie van vreugde. Deputaties van
allerlei verenigingen en van de jeugd zul
len daartoe op Prinsjesdag, na afloop van
de rijtoer, naar het Huis ten Bosch gaan
waar enige geschenken van „Haagse bo
dem" worden aangeboden aan het konink
lijke paar.
ADVERTENTIE
Nieuwe heerlijke smaak!
De verrukkelijke peper
muntsmaak vinden ook
de kinderen erg lekker.
Nieuw actief schuim!
Het zuivere, werkzame
Is'.'•f schuim houdt Uw mond
fris en gezond.
COLGATE DE MEEST VERKOCHTE TANDPASTA TER WERELD
Na dertien maanden nauwgezet onder
zoek van de Amsterdamse recherche heeft
de politie van het bureau Leidseplein op
last van de officier van Justitie de 29-
jarige ziekenverpleger J. G. F. gearres
teerd, die ervan verdacht wordt op 12
augustus van het vorige jaar zijn buur
man, de 44-jarige H. Goyaerts in de Eerste
Helmersstraat te hebben vermoord.
Deze man is indertijd door een van zijn
onderhuurders dood aangetroffen in zijn
kamer. Hij werd, met beide handen vast
gebonden en met een wond aan het hoofd,
onder een kleed gevonden.
Een geldkistje lag open in de kamer en
alle laden bTeken doorzocht. Onder de vele
personen die de politie in de loop van de
tijd heeft verhoord in verband met deze
moord, bevond zich ook F., die toen hard
nekkig bleef ontkennen de moord te heb
ben gepleegd.
ADVERTENTIE
't Dans-seizoen begint 8 oktober.
Inlichtingen
Inschrijving
(Anno 1875)
elke dag
1112 uur
1417 uur
1921 uur
Dans-Academie MARTIN - Schagchelstraat 29
Telefoon 10806
Minister Mansholt heeft géantwoord op
schriftelijke vragen van het Eerste Kamer
lid de heer Rip met betrekking tot de in
stelling van een commissie van deskundi
gen, teneinde de minister te adviseren in
zake de doorberekening van de volledige
eigenaarslasten in het prijzenbeleid in de
landbouw.
De minister heeft naar hij meedeelt een
aantal deskundigen verzocht zitting te
willen nemen in een kleine commissie, ten
einde hem van advies te dienen over pro
blemen, samenhangende met de doorbe
rekening van de gestegen eigenaarslasten
in de garantieprijzen voor landboüwpro-
dukten. De volgende personen hebben zich
bereid verklaard in bovenbedoelde com
missie zitting te nemen: prof. dr. ir. G.
Minderhoud (voorzitter), ir. R. van Hees,
prof. dr. E. W. Hofstee, prof. dr. J. Hor-
ring, prof. dr. Th. L. M. Thurlings.
De commissie is nog niet met haar werk
zaamheden gereed gekomen. Na ontvangst
van het advies zal de minister publikatie
in overweging nemen.
De bekende voordrachtskunstenares
Georgette Hagedoorn zal zaterdag 15 sep
tember naar Noorwegen vertrekken om in
Bergen, ter gelegenheid van de Nederland
se week aldaar, drie voorstellingen in de
schouwburg te geven. Georgette Hagedoorn
is juist teruggekeerd uit Frankfort, waar
zij - ter gelegenheid van de daar gehouden
Nederlandse week - is opgetreden. De dag
voor haar vertrek naar Bergen zal zij nog
een voorstelling in Nijmegen geven ter ge
legenheid van het congres over de „Men
selijke verhoudingen".
De officier van Justitie bij de rechtbank
te Almelo heeft tegen de 42-jarige land
bouwer G. W. uit Hengelo wegens poging
tot moord een jaar gevangenisstraf met
aftrek geëist. W. was er van beschuldigd
met een buks op zijn buurman te hebben
geschoten, toen deze bezig was een heg te
knippen langs een weg, die zij beiden in
gebruik hadden. Dit had de woede opge
wekt van W., die al geruime tijd op ge
spannen voet leefde met zijn buurman. Hij
had een buks gegrepen en enkele schoten
afgevuurd, waardoor de buurman aan het
hoofd werd gewond. Twee getuigen beves
tigden, dat zij W. hadden zien schieten en
hadden gehoord, dat W. tevoren zijn buur
man had toegevoegd: „Als je niet weggaat
schiet ik je dood".
De officier achtte poging tot moord be
wezen. De raadsman wilde niet verder
gaan dan poging tot mishandeling en trok
enkele getuigenverklaringen gedeeltelijk in
twijfel.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Op- en Neder-Andel: J. G.
Jansen te Baarle.
Beroepen te Zuid-Beijerland: L. A. Kloot
wijk te Raamsdonkveer.
Geref. Kerken
De Classis Amersfoort heeft préparatoir
geëxamineerd en beroepbaar verklaard de
heer H. van Ommen, Tromplaan 44, Baarn.
Doopsgezinde Broederschap
Viertal te Oldeboorn: M. C. Postema, kand.
te Amsterdam, mejuffrouw T. G. Siccama
te Boven-Knijpe, A. Veldstra te Hallum
(Fr.) en H. D. Woelinga te Hollum (Ame
land).
Geref. Gemeenten
Bedankt voor Zeist W. Hage te Nunspeet.
Commissie hef schroef vliegt ui Sen
brengt rapport uit
Weliswaar kan door het aan de markt
komen van de thans nog in ontwikkeling
zijnde helikoptertypen omstreeks 1960 een
betere situatie worden verwacht, maar dit
neemt niet weg dat dan een exploitatie
van geregelde helikopterdiensten in bin
nen- zowel als in buitenland nog zeer be
langrijke verliezen zal opleveren.
Aldus een der conclusies van de in
november 1953 door de minister van Ver
keer en Waterstaat ingestelde commissie
hefschroefvliegtuigen Voorzitter der com
missie was aanvankelijk ir. J. W. Albarda,
oud-lid van de Raad van Sate en oud
minister van Waterstaat, later dr. L. Neher,
oud-directeur-generaal van de P.T.T. De
commissie had tot opdracht te onderzoeken
welke plaats in het verkeer in en om Ne
derland thans en in de naaste toekomst
kan worden ingenomen door het hef-
schroefvliegtuig.
De commissie merkt op dat enerzijds de
hoge aanschaffings- en exploitatiekosten
en anderzijds zovele in en om Nederland
bestaande goede en goedkope andere trans
portmiddelen met frequente diensten oor
zaak zouden zijn van de verliezen op een
exploitatie van geregelde helikopterdien
sten. De commissie is van mening dat men
hier te lande ten aanzien van het geregelde
vervoer door middel van helikopters het
beste doet een afwachtende houding te
blijven aannemen eh inmiddels voort te
gaan de ontwikkeling nauwgezet te volgen.
Het .is- naar de mening van de commissie
evenwel niet uitgesloten dat andere redenen
ondanks de verwachte verliezen geregelde
helikopterdiensten noodzakelijk zullen
maken. Hoewel de commissie op dit ogen
blik geen aanleiding heeft het bestaan van
dergelijke andere redenen aanwezig te
achten, meent zij dat in dit opzicht wel
voortdurend waakzaamheid moet worden
betracht.
ADVERTENTIE
VERKOOP en VERHUUR
Nassaustraat 5 - Haarlem - Tel. 15220
Lente op Texel. De iepebomen op het
eiland Texel en vooral die in het plaatsje
Den Hoorn, zijn thans in een teer waas van
jonge frisse blaadjes gehuld. De bewoners
van het eiland, die sinds de hevige storm in
de maand juli waardoor de bomen van hun
bladeren werden ontroofd tegen de kale tak
ken moesten aankijken, beleven nu onder de
uitlopende iepen een nieuwe lente.
Uitgezeten. Karl Dönitz, de voormalige
Duitse groot-admiraal en opvolger van
Hitler in mei 1945, zal op 1 oktober uit
de internationale gevangenis van Span-
dau bij Berlijn ontslagen worden. Hij
werd in 1946 in Neurenberg tot tien jaar
gevangenisstraf veroordeeld en heeft op
1 oktober zijn straf uitgezeten. Dönitz
is 65 jaar.
Atoomkruiser. De Amerikaanse regering
heeft aan de „Westinghouse Electric
Corporation" te Pittsburgh de opdracht
verstrekt tot de bouw van een atoom
krachtcentrale voor het eerste door
kernenergie aangedreven schip ter we
reld. De oorlogsbodem, een lichte krui
ser van 11.000 ton, zal 87.500.000 dollar
kosten. Het vermogen van de centrale
zal overeenkomen met ongeveer 40.000
pk.
Beginletters. De 52-jarige constructie
arbeider Bernhard Becker is de eerste
communist die voor een Westduits ge
rechtshof terechtstond wegens commu
nistische activiteit, sinds de communis
tische partij werd verboden. Becker had
de beginletters van de verboden partij
op muren en straten gekalkt en kreeg
daarvoor twee weken voorwaardelijk.
Seminarie. „De communistische regering
van Joegoslavië heeft het seminarie
van de stad Split voor een periode van
acht jaar gesloten op beschuldiging van
handelingen tegen de veiligheid van de
staat. Het proces heeft een levendige
reactie onder de bevolking van Split te
weeg geroepen, daarom zijn de laatste
zittingen met gesloten deuren gehou
den", aldus meldt radio-Vaticaan.
Tak. Aartshertog Joseph Arpad van de
Hongaarse tak van het voormalige kei
zerlijke huis Habsburg is woensdag op
het kasteel van Bronnbach in West-
Duitsland in het huwelijk getreden met
prinses Maria zu Löwenstein-Wertheim-
Rosenberg. Bijna vierhonderd leden van
de Europese adel waren in de 700 jaar
oude kapel van het kasteel getuige van
de huwelijksinzegening, onder meer ex-
koning Umberto van Italië, die ver
want is met de moeder van de bruid.
Abrahamtheorieën. Recente opgravingen in
de Negeb-woestijn hebben de opvat
tingen over Abraham en zijn volk vol
komen veranderd, zo is door professor
Nelson Glück in Tel Aviv medegedeeld.
Hij zei het bewijs te hebben van uit
gestrekte nederzettingen in het midden
van het bronstiidperk. Het moet Abra
ham mogelijk zijn geweest op zijn tocht
door de woestijn in bestaande dorpen te
wonen.
Wervelstorm. De Japanse kustwacht heeft
zes rubbervlotten gevonden van de
Amerikaanse B-50 die maandag met
zestien man aan boord in een wervel
storm verdween. Er bevonden zich geen
overlevenden, noch doden aan boord
van de vlotten, die in de Japanse Zee
werden aangetroffen.
Naam. De bewoners van Wales zijn ont
stemd over het besluit van de autori
teiten om het plaatsnaambord op het
station, ruim acht meter lang, te demon
teren en de naam van het plaatsje klei
ner te maken.
Autoriteiten. Het streven naar meer prole
tarische gelijkheid heeft de Hongaarse
autoriteiten een verordening doen uit
vaardigen. volgens welke de auto's met
zogenaamde „ministerlampen" in het
verkeer géén voorrang meer hebben. De
bestuurders van deze auto's kunnen nu
óók bij overtreding ter verantwoording
worden geroepen, wat tot nu toe niet
het geval was.
Hitte. Een woordvoerder van de „General
Electric Company" heeft verklaard dat
men erin is geslaagd de „hitte-barrière",
die het opvoeren van de snelheid van
vliegtuigen en raketten in de weg staat,
te dooorbreken. Er zijn reeds apparaten
gebouwd die temperaturen van 1500 gra
den Fahrenheit en intense atoomstraling
met goed gevolg kunnen doorstaan.
Vuurwerk. Tengevolge van het ontploffen
van een vrachtauto met explosieve ma
terialen voor een vuurwerkfabriek zijn
in de Spaanse stad Albacete twee per
sonen gedood en dertig gewond. Veer
tien huizen liepen schade op.
Internationale. Onder voorzitterschap van
de Belgische senator Roger Motz zijn te
Stresa de werkzaamheden van de jaar
lijkse bijeenkomst van de Liberale In
ternationale begonnen. Naar aanleiding
van een vraag over de toenadering van
de twee socialistische vleugels in Italië
zei Motz, dat de liberalen bereid zijn
samen te werken met de socialisten als
dezen zich onthouden van het doen van
anti-liberale voorstellen.
4. Panda begon het nu toch wel griezelig
te vinden daar aan boord van dat geheim
zinnige vaartuigje. „Het is allemaal erg
rraar!", zei hij. Hoe kon dit scheepje
tegen de stroom opvaren, als er niemand
aan boord is? Ennehoe komt het, dat
die lamp nog brandt, ennedat er hete
koffie aan boord is?" „Dit is inderdaad
wel een samenvatting van de diverse raad
selachtigheden", sprak Jolliepop, ietwat
wantrouwend rondkijkend, als verwachtte
hij, dat plotseling iemand tevoorschijn zou
springen en „BOE" roepen. „L-laten we
nu maar gauw van boord gaan", zei Panda
zenuwachtig. „Ik v-vertrouw het hier
niet!" Maar toen zij uit de hut kwamen
en aan land wilden stappen, kon zelfs de
onverstoorbare Jolliepop een uitroep van
ontsteltenis niet weerhouden. En dat was
geen wonder, wantzij bleken reeds ver
van land te zijn! Terwijl zij in de hut wa
ren, was het scheepje op zijn geluidloze
wijze met hen heengevaren! En daar voe
ren zij nu, over de nevelige wateren
waarheen?
NIEMAND ZAL willen en durven ont
kennen, dat het brandmerken in beginsel
een lijfstraf was, die „aan huid en haar"
werd voltrokken, zoals dat destijds heette
Toch zat bij deze straf, zoals bij zovele
andere, direct al het idee voor, haar de
kentekenen te geven van de begane mis
daad. Dat bleek reeds in de tweede eeuw
vóór Chr. toen in het Romeinse rijk het
voorhoofd van de valse aan
klager moest worden gebrand
merkt met een K (calumnia
laster).
Hoewel dergelijke straffen
in onze streken aanvankelijk
volkomen onbekend waren (in
het Oud-Germaanse recht treft
men hoegenaamd geen lijf
straffen aan, omdat ivraak, faida en bloed
wraak daarin de scepter zwaaiden en deze
particuliere wraaknemingen een genoeg
zaam tegenwicht tegen begane overtredin
gen en misdrijven werden'geacht) drongen
ze in de loop der tijden ook in onze ge
westen door en werd het brandmerken
sedert de 14de eeuw regelmatig toegepast
als straf wegens bedrog of vervalsing, Zo
bijvoorbeeld bij het misdrijf van verwape
ning, dat gepleegd werd „wanneer men een
andermans zegel wist magtig te worden,
of te laten na-maken, en daar mede een
kwaad gebruik maakte". Datzelfde zegel
moest dan in beide handen worden inge
brand.
Later, in de 16de eeuw, werd het brand
merken voornamelijk wegens diefstal en
landloperij uitgesproken en dan naderen
we het punt, waarop we hierin niet alleen
een straf, maar ook een politiemaatregel
moeten zien. Het brandmerken geschiedde
met een ijzer, aanvankelijk (en wanneer
geen bijzondere voorstellingen vereist wa
ren) met een sleutel op het gelaat, de wan
gen of het voorhoofd van de veroordeelde
Voor de galeiboeven werd al spoedig een
G gebruikt, voor de dieven een galg, maar
meestal werd toch het stadswapen inge
brand. Daardoor konden de recidivisten
gem.akkelijk worden herkend en aangezien
elke stad haar speciale brandmerk bezat,
kon de rechter het strafregister van de
delinquent gemakkelijk op diens gezicht
aflezen. Ieder misdadiger droeg zijn „ge
rechtelijk boeksken" als het
ware in het openbaar bij zich
en al mogen allerlei bij
zonderheden en verzachtende
omstandigheden daarin heb
ben ontbroken, de hoofd
zaken stonden er t.orh dui
delijk in aangegeven. En om
de hoofdzaken ging het in
die tijd, want voor het overwegen van
allerlei bijkomstigheden ontbrak de rech
ters de nodige souplesse.
Gelukkig werd onder invloed van het
Canonieke recht, dat het brandmerken in
het gelaat verbood, het m.erkteken vanaf
de tweede helft van de 16de eeuw alleen
nog op de rug aangebracht. Na die tijd
moet het gezegde in zwang zijn gekomen,
dat men aan het wambuis niet kan zien,
wie het brandmerk draagt. Daardoor had
de straf veel van haar politionele beteke
nis ingeboet, want juist het zichtbare
merkteken had tot doel gehad de burgers
op hun hoede te doen zijn voor de aldus
getekenden (om van andere zichtbare gru
welijke verminkingen, die eenzelfde re
sultaat beoogden, maar niet te spreken).
Overigens moeten de mensen in die tijd
wel een hart van steen hebben gehad,
wanneer we althans in aanmerking nemen
met welk een genoegen de terechtstellin
gen als openbare vermakelijkheden wer
den tegemoet gezien.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden) H. PéTILLON.
