Binnenkort afgifte verklaring omtrent het gedrag A&t. Mdiet Groen Co .Panda en de Meesteivmagiër j Schepping van schijnbehoeften door automatisering verarmt de mens *WUd HtVO NAAIMACHINES Aspirin Ambtsaanvaarding prof. Kosten Verbijsterende mogelijkheden van rekenmachine Nationale reclasseringsdag 1956 Reclassering voor militairen begint 1 oktober De radio geeft zaterdag Wereldnieuws TocU ió het zo 2 Nieuw kantoorgebouw voor Shell te Rotterdam Promotie W. van Zij 11 a.s. Moeders KRAAMPAKKET Drog. BOONACKER Ter gelegenheid van ons 75-jarig Jubileum zijn wij speciaal gesorteerd, terwijl bij elke aankoop van ƒ10. een herinnering aan ons jubileum wordt aangeboden. Grote Houtstraat 16 de Tricot-specialist Amsterdamse jeugd gaat barbaarse herrie maken Verzending van zeepost Centrale Verwarming Pow-R-Matic Oliebranders Oudste militair zeemacht verlaat de dienst H. J. L. Klein Schiphorst uit de Kamer van Koophandel Ambtenaar veroordeeld Muziekbeoefening door amateurs Dodelijke ongelukken Examens N Mooier dan de werkelijkheid J VRIJDAG 28 SEPTEMBER 1956 De moderne rekenmachines kunnen, behalve voor het maken van ingewikkelde berekeningen, ook op andere wijzen gebruikt worden. Men kan ze gebruiken voor het onderzoek naar de werking van bepaalde soorten netwerken met elektrische contacten, ze laten nagaan of een juridisch contract wel vrij is van onder bepaalde omstandigheden strijdige bedingen en van „lekken" en ze zelfs gebruiken voor vertaling van stukken van de ene taal in de andere. Men zou de machine zelfs kun nen maken tot een nieuw muziekinstrument met zeer grote mogelijkheden.... Dit deelde prof. dr. ir. L. Kosten mee in zijn rede ter gelegenheid van de aanvaarding van het ambt van gewoon hoogleraar in de zuivere en toegepaste wiskunde en de mechanica aan de Technische Hogeschool. Zijn onderwerp was „Mens en automaat". Dr. Kosten begon met te zeggen, dat automatisering reeds een eeuwenoud be grip is, doch dat de laatste tien tot vijftien jaren in de geschiedenis ervan worden ge kenmerkt door een bijzonder snelle voor uitgang, die alle verschijnselen van een revolutie vertoont. Hij behandelde in het kort de ontwikkeling van de mechanische hulpmiddelen der wiskunde. Het automatisme in de moderne reken automaten wordt voornamelijk gekenmerkt door twee eigenschappen. De eerste is een zeker discriminerend vermogen, waarmee een kiem van de mogelijkheid tot „denken" in de machine is gelegd; de tweede is de mogelijkheid tot het volgens gegeven aan wijzingen zelfstandig modificeren van een maal gegeven algemene bevelen. Door deze eigenschappen is de machine geworden tot een willige slaaf van de rekenaar. Na de verscheidene mogelijkheden van de machines nader te hebben behandeld zei spreker, dat de machine in principe al het routinewerk van de menselijke geest kan opvangen, mits voldaan is aan twee voorwaarden: de werkzaamheden moeten betrekking hebben op in exacte zin defini eerbare abstracte of abstraheerbare be grippen en het gevraagde moet streng cau saal door het gegevene bepaald zijn. Met andere woorden het toeval mag in de pro bleemstelling geen rol spelen, er moet een streng determinisme zijn. Een belangrijk probleem, dat om oplossing vraagt, noemde prof. Kosten het construeren van een ma chine, die ons handschrift zal kunnen lezen. Behoudens rijksgoedkeuring hoopt de Shell Tankers n.v. te Rotterdam in het be gin van het volgend jaar op het Hofplein te Rotterdam te beginnen met de bouw van een nieuw kantoorgebouw, dat 85 meter lang zal zijn, 40 meter hoog en 16.70 meter diep en naar ruwe schatting zeven tot acht miljoen zal kosten. Het ruim 175 man tel lende personeel van deze tot de Koninklij ke/Shell Groep behorende rederij is thans ondergebracht in het Groothandelsgebouw. Het ontwerp is tot stand gekomen op de af deling fabrieksbouw en -onderhoud van de n.v. De Bataafsche Petroleum Mij. te 's Gravenhage, onder leiding van de archi tect C. A. Abspoel. Prof. Kosten ging vervolgens in op de automatisering van het administratieve systeem. Op het gebied van de produktie dient gewaakt te worden tegen het schep pen van schijnbehoeften, omdat de bevre diging daarvan de mens eerder armer dan rijker maakt. Prof. Kosten besprak ten slotte de rol van de toegepaste wiskunde in de toekomstige ontwikkeling. Aan de universiteit van Leuven is tot doctor in de lichamelijke opvoeding gepro moveerd op het proefschrift getiteld „De Olympische beweging eri haar betekenis voor de sportbeoefening" de heer W. van Zijll te Den Haag, directeur van het Nederlandsch Olympisch Comité. Promotor was prof. G. de Nayer. De jury kende dr. Van Zijll het pre dikaat „met grote onderscheiding" toe. ADVERTENTIE ADVERTENTIE Wij leveren uw en alle benodigde babyverzorgings artikelen vakkundig en voordelig! Aanbevelend, Kleine Houtstraat 4 - Haarlem Fil.Koningsweg 2 b, Velsen-N'. 1 JAAR ADVERTENTIE De collectanten, die in de afgelopen da gen in Haarlem financiële steun hebben ge vraagd voor het werk der reclassering, of dit zaterdag zullen doen tijdens de straat collecte, hebben weinig gelegenheid uitvoe rig in te gaan op vragen, wat eigenlijk reclassering is. Daarom is het een goede gedachte van de Vereniging van Reclas- seringsverenigingen hij het naderen van de Nationale Reclasseringsactie (dit jaar is de periode van 22 september tot en met 6 ok tober gekozen) journalisten uit te nodigen voor een bespreking, waarop actuele onder werpen, die verband houden met het werk, aan de orde komen. In Amsterdam is zo'n bespreking gehouden, waar iets gezegd werd over de afgifte van een verklaring omtrent 't gedrag, over arbeidsbemiddeling en over de Stichting Militaire Reclasse- rings-broederschap. Mr. C h. J. Enschedé, rechter in de rechtbank te Rotterdam, gaf een uiteenzet ting over het nieuwe strafregister; een wet is reeds aangenomen en te verwachten is, dat die in het begin van het volgend jaar in werking zal treden. Al vijftig jaar strijdt de reclassering voor een landelijke regeling van het vraagstuk van de bewijzen van goed zedelijk gedrag. Heeft men een vonnis dan is het niet gemakkelijk zo'n bewijs te krijgen. Sommige emigraten krijgen moei lijkheden, als zij zich in het verleden aan een klein vergrijp hebben schuldig ge maakt. De reclasseringsgedachte eist, dat hij, die in het verleden een fout maakte, zich weer tot aangepast burger in de maatschappij kan opwerken. De reclassering heeft haar strijd beloond gezien.. In het strafregister wordt een rehabilitatiestelsel ingevoerd; een strafblad wordt uit het register verwijderd na vier jaar, als een geldboete is opgelegd en als de straf geheel voorwaardelijk is geweest, indien het gevangenisstraf of rijkswerk inrichting betreft, na acht jaar plus de duur van de straf. In het documentatie register blijft het oude vonnis bekend. Luidt het uittreksel uit het strafregister „onbekend" dan mag de burgemeester niet letten op gegevens, die ouder dan vier jaren zijn. Wil hij dat toch doen, dan moet hij vooraf advies van een commissie inwinnen. Weigert de burgemeester de verklaring af te geven, dan heeft de betrokkene beroep op de rechtbank. HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen 8.00 Nieuws. 8.18 Ontbijtclub. 8.50 Voor de vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Platen. 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, causerie. 10.05 Mor genwijding. 10.20 Voor de arbeiders in de continubedrijven. 11.30 Viool en klavecim bel. 12.00 Platen. 12.30 Land- en tuinbouw- mededelingen. 12.33 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 VARA-Varia. 13.20 Orgel en zang. 13.45 Sportpraatje. 14.00 Platen. 14.35 Gro nings programma. 15.00 Orkestconcert. 15.20 Groter dan ooit, causerie. 15.35 Omroep orkest. 16.20 Boekbespreking. 16.35 Roe meens orkest. 17.00 Weekjournaal. 17.30 Platen. 18.00 Nieuws en commentaar. 18.20 Ritmisch strijkorkest. 18.50 Platen. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Passepartout, causerie. 19.40 De Bijbel in het kerkelijk jaar, causerie. 19.55 Deze week, causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Cabaret. 21.25 Socialis tisch commentaar. 21.40 Opsporing verzocht 22.25 En dat alles om Sheba, hoorspel. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen. HILVERSUM II, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gewijde muizek. 7.45 Morgengebed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 8.50 Voor de vrouw. 10.00 ..Voor de kleuters. 10.15 Platen. 10.30 Ben je zestig? 11.00 Voor de zieken. 11.45 Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Platen (12.30—12.33 Land- en tuinbouwmededelingen). 12.55 Zonnewijzer 13.00 Nieuws en Katholiek nieuws. 13.20 Promenade orkest. 13.50 Lichte muziek. 14.00 Voor de jeugd. 14.20 Platen. 14.40 Boekbespreking. 14.50 Amateursprogramma. 15.10 Kroniek van Letteren en kunsten. 15.45 Amateursprogramma. 16.00 De schoon heid van het Gregoriaans. 16.30 Voor de jeugd. 17.10 Platen. 17.20 Musetteorkest. 17.40 Platen. 17.55 Lichte muziek. 18.15 Journalistiek weekoverzicht. 18.25 Platen. 18.30 Parlementair overzicht. 18.40 Platen. 18.45 Regeringsuitzending. 19.00 Nieuws. 19.10 Rotterdams Filharmonisch orkest, koor en soliste. 20.10' Lichtbaken, causerie. 20.30 Actualiteiten. 20.45 De gewone man. 20.50 Gevar. programma. 22.10 Cabaret. 22.35 Wij luiden de zondag in! Aansluitend: Avond gebed en liturgische kalender. 23.00 Nieuws 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.2524.00 Platen. TELEVISIE (VPRO, NTS en AVRO) 17.00 Voor de kinderen. 20.00 Journaal en weerbericht. 20.15 ,,Weekend"-Show. 22.00—22.45 Eurovisie: Internationale ten niskampioenschappen. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.11 Radio-Almanak 14.30 Journaal. 15.00 Omroeporkest. 15.40 Platen. 16.00 Accordeonmuziek. 16.15 Pla ten. 16.30 Accordeonmuizek. 16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.30 Orgel concert. 18.15 Platen. 18.30 Voor de sol daten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 21.30 Amusementsorkest. 22.00 Nieuws. 22.11 Pla ten. 23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Platen. „Beurstr ommelen" Zaterdag 6 oktober worden de Amster damse jongens en meisjes vriendelijk uit genodigd, met trommels, blikken, potten en deksels zoveel mogelijk herrie te komen maken in Berlage's beursgebouw aan het Damrak. Dit „Trommelen op de Beurs" is eéüs de liefste wëhé' gëWdëStVciti'eÈM.'ttü'dél'- loze knaap als beloning voor zijn ontdek king van een scl^jpjjagt vgt^n bpskruit, ,dje op springen stonden onder de Beurs van Hendrick de Keyser en die daar waren neergelegd door met de Spaanse vijand heulende, gewetenloze schavuiten. Geluk kig voor Amsterdam en het trotse beursge bouw liet de weesjongen zijn bal al spelend in het water onder het gebouw rollen, waardoor het „buskruitverraad" bijtijds werd ontdekt. Dit alles zou gebeurd zijn in het jaar 1622. Circa 20 pijperkorpsen met 500 leden zullen zaterdagmiddag 6 oktober op de Dam bijeen zijn als luidruchtige achtergrond voor een spel, dat onder regie van de heer H. Belou op de trappen van de Beurs wordt opgevoerd door leden van de speeltuinver eniging „Hendrick de Keyser" ter inleiding van het eigenlijke beurstrommelen. Met de Volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De daita, waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan achter de naam van het schip vermeld. Naar Brazilië en Argentinië: m.s. „Libertad" (1 okt.); Brits Oost-Afrika: s.s. „Europa" (4 okt.); Canada; m.s. „Seven Seas" (3 okt.); Chili via New York (4 okt.); Nederlandse Antillen: s.s. „Telamon" (1 okt.); Nieuw Zeeland via Engeland (6 okt.); Suriname: m.s. „Stentor" (3 okt.); 'Unie van Zuid-Afrika en Z.W.-Afrika: m.s. .Winchester Castle" (6 okt.). ADVERTENTIE BLOEMENDAAL TELEFOON 22143 Sinds 1905 bij de marine Op het Marine-etablissement in de hoofd stad heeft de oudste actief dienende mili tair der Koninklijke Marine, de bijna 68- jarige militair werkman Jan Toren Jaski, afscheid genomen van de zeemacht. De heer Jaski was 16 jaar oud, toen hij op 4 juli 1905. .als marinier 3e klasse in Amsterdam bij de marine kwam. H'ij heeft düS tweeën vijftig jaar gediend. ..1 - - i 4 Wegens de hoge leeftijd zal de heer H. J. L. Klein Schiphorst aftreden als lid van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Haarlem en Omstreken en wel met ingang van 1 januari 1957. Gedurende een groot aantal jaren is de heer Klein Schip horst ondervoorzitter. De rechtbank te Groningen heeft de 42- jarige ambtenaar bij de eerstaanwezend in genieur van de genie te Groningen J. T. veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf met aftrek waarvan vier maanden voor waardelijk met een proeftijd van drie jaar. De officier van justitie had een jaar met aftrek waarvan vijf maanden voorwaarde lijk geëist. De verdachte had gelden tot een totaal van f 3600 verduizerd uit de zogenaamde bestekkenkas, die hij onder zijn beheer had; in deze kas worden gelden gestort van de verkochte bestekken van de voor de genie uit te voeren werken. Congres in Utrecht Het „Centraal beraad amateuristische muziekbeoefening" houdt op zaterdag 3 november in het gebouw voor Kunsten en Wetenschappen te Utrecht een congres over „amateuristische muziekbeoefening." Op dit congres zal de musicus Wouter Paap spre ken over „De amateur in de muziekbeoefe ning" en de heer Wim ter Burg over „Pro blemen rondom de amateuristische mu ziekbeoefening". Voorts zijn er discussie en muziek. Arbeidsbemiddeling Reclasseren 1 is een hopeloze taak in tijden van werkloosheid. De laatste tijd is het door de -grote vraag op de ar beidsmarkt niet moeilijk werk te vinden voor ontslagen gevangenen en reclassenten. Op welke wijze de Gewestelijke Arbeidsbureaus steun aan de reclassering van daarvoor in aanmerking komende per sonen verlenen, heeft drs. W. van der Mast, hoofdinspecteur-directeur van de arbeidsvoorziening in de provincie Gronin ger!, verteld. Dfe arbeidsbemiddelaar treedt de gedetineerde of reclassent op dezelfde wijze tegemoet als de overige bij het het G.A.B. ingeschrevenen. Er wordt voor gezorgd, dat hij in zo danig werk en bij die werkgever wordt tewerkgesteld, dat menselijkerwijs alle kans bestaat, dat betrokkene een nieuw leven zal kunnen beginnen en eventuele kansen voor recidive worden verminderd. Het is mogelijk om via een opleiding bij een rijkswerkplaats voor vakontwikkeling van een ongeschoolde een vakman te maken. Dank zij het netwerk der arbeidsbureaus is plaatsing in het gehele land mogelijk. Dat is vooral van belang, als plaatsing in vroe gere omgeving ongewenst is. ïn het ver leden hebben grqte en kleine bedrijven medewerking verleend, maar volgens de heer Van der Mast is medewerking van nog meer werkgevers en een groter aan tal overheidsorganen nodig. Militairen Iets nieuws in de reclassering is de samenwerking met militairen, die ontstaan is door het in het leven roepen van de Stichting Militaire Reclasserings-broeder- schap. In de afgelopen maanden is voor bereidend werk verricht en op 1 oktober zal de broederschap haar taak aanvaar den. De Nederlandse reclassering ver heugt zich hierover, want een lacune wordt aangevuld. De militaire samenleving is een aparte samenleving. De militaire rech ter miste het apparaat der reclassering. Aan majoor K. B a k k e r, hoofd van het bureau militaire strafzaken van de afde ling sociale zaken van het ministerie van ADVERTENTIE Alle merken, dus ruime keuze ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444 Oorlog, is het te danken dat de broeder schap is gesticht. Zij draagt een zuiver particulier karakter. Zij stelt zich ten doel alle militairen, wier gedragingen of om standigheden voor of tijdens hun werke lijke dienst tot justitiële of, dan wel tevens tot andere strafmaatregelen hebben geleid, hulp en steun te verlenen om zich te ont wikkelen tot waardige en zelfstandige leden der maatschappij. Zij oefent in Ne derland toezicht uit namens de (burger lijke) instellingen tot reclassering. Alleen gedurende de diensttijd van de betrokkene oefent de broederschap toezicht uit. Nederland is het eerste, land ter wereld met een militaire reclassering. In Rotterdam is de 84-janige J. Pruyt bij het oversteken van de Pleinweg in Rotter dam-Zuid aangereden door een scooter. Tijdens zijn overbrenging naar het Zuider ziekenhuis is hij overleden. Te Helmond is de 64-jarige wielrijder C. Wiericks door een auto aangetreden toen hij plotseling van rijrichting veranderde. Met ernstige kwetsuren werd Lij in het ziekenhuis te Helmond opgenomen, waar hij kort na aankomst overleed. Amsterdam. (Gem. Universiteit). Geslaagd voor het doctoraal examen economie de heer J. Groot, Amsterdam; voor het kandikaats- examen politieke en sociale wetenschappen de heer P. Molenaar, Den Haag; voor het propaedeutische examen theologie de heer O. D. Duintjer, Amsterdam en voor het kan didaatsexamen theologie de heer J. W. Zim merman, Amsterdam. ADVERTENTIE 17. Panda was bijzonder verlangend om aan deze kille grot te ontsnappen en weer in de bewoonde wereld terecht te komen - maar aan de andere kant had hij toch ook wel belangstelling opgevat voor de merkwaardige heer Plutanus, die kennelijk geen kwaad in de zin hadHeb ik het nu goed begrepen", vroeg hij dus, „dat u ons hier naar toe hebt gehaald om iets van ons te leren?" „Dat is een heel uiterlijke manier om het uit te drukken", sprak de oude heer uit de hoogte, „maar dat is wel ongeveer mijn innerlijke bedoeling". „Nou", riep Panda verontwaardigd, „u praat nu wel heel veel over uiterlingen en innerlingen en zo, maar ik vind het maar een heel zelfzuchtig1 idee van u, hoor! Waarom sleept u ons hier naar toe, als u iets van ons wilt leren? Kom dan liever maar naar óns toe!" „Een omgekeerde ui- terling-gedachte!", peinsde de heer Pluta nus. „En misschien zouden wij ook nog iets van u kunnen leren als u naar onze wereld kwam!", ging Panda voort. „Zeer uiterlinglijk gesprokenmaar innerling- lijk juist!", kreet de heer Plutanus, terwijl hij in plotselinge opwinding neer kwam dwarrelen. „Het zij zo! De tijd is rijp voor een inmaak! Ik ga uit! Ik zal u naar de uiterlingen-wereld vergezellen!" is één van de weinige middelen die helpen bij verkoudheid. Elk tablet Is voorzien van het merk Gedeponeerd handelsmerk Schepen. De Royal Mail Lines zullen drie nieuwe schepen voor het vervoer van passagiers en vracht laten bouwen voor de dienst tussen Londen en Zuid-Ame- rika. Elk van deze schepen zal vijf mil joen pond kosten en een grootte hebben van ongeveer 20.000 bruto register ton. Het eerste schip zal in september 1959 worden opgeleverd. Elk van de schepen heeft accommodatie voor 470 passa giers en de kruissnelheid za1 I7y2 kno pen bedragen. Zij zullen worden ge bouwd door Har land and Wolff in Belfast. Vriendschap. In Amerika zal een speciale drie-cents postzegel worden uitgegeven ter bevordering van de vriendschap tussen de kinderen in de gehele wereld. Het zegel draagt het motto „Vriend schap de sleutel tot de wereldvrede". De zegel wordt gemaakt naar het be kroonde ontwerp van een prijsvraag voor schoolkinderen. Arbeidsinzet. Op het ogenblik zijn bijna 88.000 buitenlandse werknemers in West-Duitsland tewerk gesteld. Het grootste deel hiervan is van Neder landse nationaliteit, namelijk 23.300 arbeidskrachten (26,6 percent). Voorts zijn er 20.100 Oostenrijkers (22,9 per cent), 10.700 Italianen, 9.100 staatlozen, 4.900 arbeiders uit de landen van het oostelijke blok en 3.300 Zwitsers. Kind. De 67-jarige Italiaanse boer Luigi Francasso heeft donderdag trots aangif te gedaan van de geboorte van zij.n drie ëndertigste kind. Zestien van Francasso's kinderen kwamen uit het huwelijk met zijn eerste vrouw, die in 1932 stierf. En zeventien uit dat met zijn tweede vrouw, Aurora, die nu 43 jaar is. Vlucht. Een groep van 47 Boliviaanse po litieke gevangenen, die per vliegtuig naar de Boliviaanse hoofdstad La Faz werd overgebracht, heeft tijdens de vlucht de bewakers overrompeld en is naar Argentinië gevlogen, waar zij po litiek asyl hebben gevraagd. Uitverkoop. Behoudens goedkeuring van het Zweedse kabinet zal de Zweedse luchtmacht 200 uit de tijd geraakte Vampire-jets te koop aanbieden. De luchtmacht, die onlangs aan het kabinet toestemming verzocht heeft deze toe stellen te verkopen, verwacht ongeveer 200.000 Zweedse kronen per stuk voor deze in Engeland gebouwde straal jagers te krijgen. Bijltje neer. Ruim 15.000 Noorse houthak kers zullen zaterdag staken tenzij te elfder ure een oplossing wordt gevon den in het huidige loonconflict in de hout-industrie, die in Noorwegen het grootste exportcijfer heeft. De regering besloot donderdag geen arbitrage voor te stellen. Overstroming. Zes Oostduitse mijnwerkers zijn in Strassberg nabij Quedlinburg om het leven gekomen, toen de Glasebach- mijn door een buiten haar oevers getre den rivier werd overstroomd. Overstroming. Bij de overstroming van de Damodatorivier in West-Bengalen is een mijn overstroomd, waarbij 49 mijnwer kers zijn verdronken. Overstroming. Men meent, dat elf Afrika nen om het leven zijn gekomen bij het onder watér lopen van een schacht van de. goudmijn te Welkom, in de Zuid- Afrikaanse Oranje Vrijstaat. Het onge luk geschiedde, toen men in een hori zontaal op de loodrecht lopende mijn schacht staande gang bezig was met het „wassen" van goud. Het schijnt, dat hierbij te veel water is gebruikt, waar door de schacht onder water liep. Indiaan. Medici van een New Yorks hos pitaal hebben donderdag verklaard, dat de indiaan Javier Pereira uit Columbia „misschien wel meer dan 150 jaar oud is". Pereira is gedurende acht dagen in het Cornell Medical Center onderzocht. Hij had zijn eigen leeftijd geschat op 167 jaar. In een verklaring werd ge zegd, dat er geen methode bestaat om de juiste leeftijd van een volwassene vast te stellen. Ziekenbezoek. Een legertje van tien gang sters heeft woensdagnacht geprobeerd, zich schietend een weg te banen naar het gevangenis-ziekenhuis Wilhelmi- nenhöhe, waar een groep moordenaars en rovers wordt verpleegd die deel uit maakten van hun bende. Aanvankelijk waren de politiemannen, die het zieken huis bewaken, wat onthutst, maar na een hevig vuurgevecht wisten zij de bandieten te verdrijven. Botsing. Koning Paul van Griekenland is donderdag nabij München met zijn auto in botsing gekomen met een vracht auto van het Amerikaanse leger. In de auto, die door de koning werd bestuurd, zaten ook koningin Frederika en de prinsessen Sophia en Constatine. Vol gens de politie werd niemand gewond en is de auto van de koning licht be schadigd. „IK GING, zo schrijft George Duhamel ergens, langs de oevers van de Aisne, ten prooi aan een onuitsprekelijk lijden, dat geen bepaalde reden had en juist daardoor ongeneeslijk scheen. Het beeld van een brug, teruggekaatst in het water, heeft mij opeens het zelfvertrouwen teruggegeven en het kennen van de vreugde. En toch was dit slechts een weerspiegeling; maar geloof nooit wie u zeggen zou dat het slechts een weerspie geling was". We kunnen op deze plaats moeilijk treden in de belevin gen, die het spiegelbeeld de droefgeestige mens uit de vo rige alinea heeft geschonken, maar ondanks onze negatie, dienen we te erkennen dat spiegelbeelden aan sterke psychologische effecten onder hevig zijn en bijkans altijd mooier schij nen dan de werkelijkheid, waarvan ze „slechts" (zie boven) een weerspiegeling geven. Wolken worden het mooist gezien in een spiegel, spiegelbeelden van bomen en struiken in vijvers en kleine plassen geven ons een zuiverheid en scherpte van contouren, een warmte van tint en helder heid, die ons schoonheidsgevoel sterker aanspreekt dan de blik op het weerspie gelde object zelf. De weerspiegeling van de oever kan de kunstenaar in vervoering brengen, en wie wel eens het oog op onze schilderijenverzamelingen heeft geslagen, zal ontdekken dat de schilders veelvuldig van deze emoties hebben getuigd. De oorzaak van het naar voren treden van bepaalde tinten en kleuren cn van de scherpte en zuiverheid der lijnen, is deels van natuurkundige, deels van geestelijke aard. Beginnen we met de eerste oorzaak, dan moeten we opmerken dat bij het aan schouwen van de hier bedoelde spiegel beelden het oog beschermd is tegen de ver blinding, teweeg gebracht door het grote, heldere veld van de hemel, waartegen het object in zijn gewone staat wordt waarge nomen. Door vermindering - en in gunstige gevallen zelfs door het wegvallen - van deze verblinding is het oog in staat tot waarneming van fijnere nuanceringen en zach tere tinten, die dus in het spie gelbeeld tot uitdrukking kun nen komen. Maar er zijn nog psycho logische oorzaken ook aan gevoerd. Zo menen sommigen dat het weerspiegelde tafereel altijd aan gevoeld wordt als een schilderij, waarvan de componenten in één vlak liggen (na tuurkundig liggen de spiegelbeelden even goed ih allerlei vlakken als de voorwerpen die zij weergeven). Anderen menen echter dat de omlijsting die het spiegelbeeld heeft, de beschouwer onzeker maakt omtrent de positie van het ding in de ruimte, waar door sterkere reliëf-indrukken zouden ont staan. Welke rol deze factoren ieder voor zich ook mogen spelen, spiegelbeelden zijn aan sterke psychologische effecten onderhevig, die bij de ene mens nu eenmaal sterker werkzaam zijn dan bij de ander. Een mooie gelegenheid overigens, om eens op een nuchter onderwerp over te stappen, t.w. de snijbranders die onder water worden gebruikt. Een lezer wil we ten, hoe dat mogelijk is. Daarover morgen. H. PéTILLON

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1956 | | pagina 2