President van Liberia brengt
officieel bezoek aan ons land
G. M. OORD
Dertigste uitgifte kinderzegels
2cw +3
„Europa begint bij de gemeenten
WEVENIT
JERSEY
JAPONNEN
5c +3
NAAIMACHINES
Van 15 tot 19 oktober:
De radio geeft zaterdag
Wereldnieuws
och ió Uet
zo
VRIJDAG 5 OKTOBER 1956
2
ILEWISIE-ltllBI©
GRUNDIG
Verzending zeepost
en
EDE RL AND
m
NEDERLAND
CBS rekent uit:
Aantal studenten zal in
vijftien jaar verdubbelen
Tien jaren krijgsraad
te velde
Tijd van oorlogis nog
niet opgeheven
Examens
Nederlanders spraken op internationale
studieconferentie in Duitsland
Oppositie in smedenbond
tegenpensioenfonds
Panda en de Meester^ma^iër
Ontstaan
vulcanisch
eiland
De president van Liberia, de negerrepu-
bliek aan de westkust van Afrika, en zijn
echtgenote zullen van 15 tot en met 18
oktober een officieel bezoek aan Koningin
Juliana en Prins Bernhard brengen.
President William V. S. Tubman en zijn
echtgenote zullen op maandag 15 oktober
per trein in Nederland arriveren. Zij ko
men uit West-Duitsland. De koninklijke
trein zal de president en mevrouw Tubman
en gevolg afhalen uit Hamburg. Aan de
grens zal de gezant van Liberia in Neder
land de leden van de Nederlandse eredienst
voorstellen, die meereizen naar Amsterdam.
Om 12.20 uur zullen de Koningin en Prin
ses Beatrix de president en mevrouw Tu-
ban op het Centraal Station ontvangen. Na
de inspectie van de erewacht zullen de
autoriteiten worden voorgesteld. In ca
lèches wordt naar het paleis op de Dam
gereden, waar de gebruikelijke inspectie
van de erewacht plaats vindt, gevolgd door
een kranslegging bij het nationaal monu
ment. In de middag zal in het paleis de
burgemeester van Amsterdam het gemeen
tebestuur aan de hoge gasten voorstellen.
Vóór het galadiner zal het corps diplomati
que ten paleize zijn opwachting komen
maken. Des avonds zal in het Concertge
bouw een uitvoering van het Concertge
bouworkest worden bijgewoond.
Noenmaal op kruiser
Op dinsdag 16 oktober wordt des mor
gens een bezoek aan de bloemenveiling in
Aalsmeer gebracht. Daarna wordt de hoge
bezoekers uit Liberia door de ministerraad
een noenmaal aangeboden aan boord van
de kruiser „De Ruyter", die in het IJ te
Amsterdam gemeerd zal liggen.
Het gezelschap zal met de koningssloep
van de De Ruyterkade naar de kruiser
varen.
Des middags zal een bezoek aan het
Rijksmuseum worden gebracht, waarna ten
paleize wordt gedineerd.
Rotterdam en Den Haag
Woensdag 17 oktober gaan de Liberi
aanse hoge gasten, vergezeld door Prinses
Beatrix, naar Rotterdam. Na een ontvangst
door het gemeentebestuur en een boottocht
door de havens zal een noenmaal worden
aangeboden door het Afrika Instituut in
de grote zaal van de kamer van Koop
handel in. het Beursgebouw. Des middags
gaat het gezelsohap naar het Huis ten
Bosch in 's-Gravenhage, vanwaar in ca
lèches een rijtoer naar het gemeentege
bouw in de Javastraat zal worden gemaakt.
In de raadzaal zal de burgemeester het ge
meentebestuur aan de hoge gasten voor
stellen. Des avonds wordt een diner in de
legatie van Liberia gegeven. Ook Prinses
Beatrix zal hierbij aanzitten.
Lelystad
Donderdag 18 oktober begeven de hoge
gasten zich per auto naar Lelystad, van
waar een tocht met het koninklijk jacht
„Piet Hein" wordt gemaakt. Aan boord
van de „Piet Hein" zal het noenmaal wor
den gebruikt. Des middags wordt te Mui
den gedebarkeerd, waarna het gezelschap
de thee in paleis Soestdijk zal gebruiken.
Het officiële bezoek is daar ten einde. De
president en mevrouw Tubman zullen ech
ter daarna nog een aantal dagen officieus
in Nederland verblijven.
Zoals bekend is vertoeft Prins Bernhard
in Tanganyika. Deze reis was voorbereid
voordat het bezoek van de president van
Liberia werd vastgesteld. Hoewel de Prins
niet tijdig terug kan zijn om met de Ko
ningin de hoge gasten te ontvangen, hoopt
hij echter zijn reisplan zodanig te kunnen
wijzigen, dat hij een deel van het bezoek
nog zal kunnen meemaken.
ADVERTENTIE
Grote Houtstraat 108 - Tel. 13046
RADIO
TELEVISIE - GRAMOFOONSPECIALISTEN
PHILIPS
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan achter de naam van het
schip vermeld.
Argentinië: m.s. „Brasil Star", 9 okt.;
Australië: s.s. „Strathmore", 11 okt.; Bra
zilië: m.s. „Brasil Star", 9 okt.; 'Brits O.
Afrika: s.s. „Marechal Joffre", 13 okt.;
Canada: m.s. „Prins Willem van Oranje",
12 okt.; Chili: via New York, 11 okt.; In
donesië m.s. „Oranje", 8 okt.; Nieuw Zee
land: via Engeland, 13 okt.; Suriname: s.s.
„Cottica", 10 okt.
ADVERTENTIE
Aparte en
chique modellen,
tegen speciale
lubileumprijzen
49.75 - 59.75 - «9.75
A BR. MEIJER
GROTE HOUTSTRAAT 16
JAN
ftïNfrfc NS PORTRET mi
Yv
a i mMxr< mutfiöüi vt*i i
JONCÏSSKffcXR*? ï$65
Op 12 november zullen voor de dertigste maal de Kinderpostzegels verkrijgbaar
worden gesteld. In 1924 werd voor de eerste maal met de uitgifte van deze zegels
begonnen, die alleen gedurende de oorlog werd onderbroken. De verkoop van de
nieuwe kinderzegels zal duren tot en met 11 januari 1957. De zegels geven kin
derportretten weer, ontleend aan schilderijen uit de 16e eeuiv. De compositie der
zegels is van de heer P. Wetselaar uit Haarlem die ook de tekst- en waarde-
aanduidingen heeft getekend. De zegels zijn uitgevoerd in twee verwante kleuren
koperdiepdruk. Voor de frankering blijven de zegels geldig tot en met 31 decem
ber 1957. De zegels bezitten geen wat&rmerk en de grootte van de beeldrechthoek
is 21.15 bij 28.55 mm. De voorstellingen, hoofdkleuren en waarden der zegels zijn:
jongensportret van J. v. Scorel, bruinachtig grijs (2 3 cent); jongensportret
van onbekende schilder, olijfgroen (5+3 cent); meisjesportret van onbekende
schilder, bruinachtig purper (7 5 cent); meisjesportret van onbekende schil
der, rood (10 5 cent); meisjesportret van Eechie Pieters, schilder onbekend,
blauw (25 8 cent).
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en
weerbericht. 8.15 Platen. 8.50 Voor de huis
vrouw. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Platen.
10.30 Ben je zestig? 11.00 Voor de zieken.
11.45 Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Platen.
(12.3012.33 Land- en tuinbouwmededelin-
gen). 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en
katholiek nieuws. 13.20 Lichte muziek. 13.50
14.00 Voor de jeugd. 14.20 Engelse les. 14.40
Boekbespreking. 14.50 Harmonie-orkest.
15.10 Kroniek voor letteren en kunsten. 15.35
Gemengd koor. 16.00 De schoonheid van het
Gregoriaans. 16.30 Voor de jeugd. 17.10 Pla
ten. 17.20 Musette-orkest. 17.40 Lichte mu
ziek. 18.15 Journalistiek overzicht. 18.25 Pla
ten. 18.30 Van het Binnenhof. 18.40 Lichte
muziek. 19.00 Nieuws. 19.10 Platen. 20.10
Lichtbaken. 20.30 Actualiteiten. 20.45 De ge
wone man. 20.50 Gevarieerd programma.
22.10 Cabaret. 22.35 Wij luiden de zondag in,
avondgebed en liturgische kalender. 23.00
Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.22—
24.00 Nouveauté's.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.23 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 De Ontbijtclub. 8.50 Voor
de vrouw. 9.35 Platen. 10.00 Tijdelijk uitge
schakeld, causerie. 10.20 Voor de arbeiders
m de continubedrijven. 11.30 18e Eeuwse
Kamermuziek. 12.00 Orgel en zang. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.20 Promenade-orkest.
13.45 Sportpraatje. 14.00 Swingmuziek. 14.30
Voor de jeugd. 15.05 Muzikale causerie. 15.35
Van de wieg tot het graf, causerie. 15.50 Om
roeporkest en solist. 16.35 Orgel. 17.00 Radio-
weekjournaal. 17.30 Lichte muziek. 18.00
Nieuws en commentaar. 18.20 Ballroom-
orkest. 18.45 Regeringsuitzending: Atlantisch
Allerlei: Een en ander over de 15 landen,
aangesloten bij het Atlantisch Pact. 19.00
Artistieke Staalkaart. 19.30 Passepartout,
causerie. 19.40 De Bijbel in het Kerkelijk
Jaar, causerie. 19.55 Deze week, causerie.
20.00 Nieuws.'20.05 Vol verwachting klopt
ons hart. 20.10 Cabaret. 21.40 Socialistisch
commentaar. 21.55 Leert uw landgenoten
kennen. 22.20 Dansmuziek. 22.40 Samen uit,
samen thuis, hoorspel. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Platen.
TELEVISIE (A.V.R.O., N.T.S., V.A.R.A.)
17.00—17.30 Voor de kleuters. 20.00 Jour
naal en weerbericht. 20.15 Mimosa. 20.55
Filmverz. programma. 21.25 Sous le ciel de
Paris.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.11 Muzikale kalei-
doscoop. 14.30 Journaal. 15.00 Platen. 15.15
Accordeonmuziek. 15.30 Platen. 15.45 Accor-
deonmuziek. 16.00 Platen. 16.15 Omroep
orkest. 16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10
Platen. 17.30 Orgelconcert. 18.15 Vlaamse lie
deren. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Platen. 20.00 Omroeporkest. 21.00 Pla
ten. 21.30 Amusementsmuziek. 22.00 Nieuws.
22.11 Verzoekprogramma. 23.00 Nieuws. 23.05
24.00 Platen.
Het aantal studenten in Nederland was
na 1945 tweemaal zo groot als voor de
Tweede Wereldoorlog. Het Centraal Bu
reau voor de Statistiek heeft thans een uit
gave het licht doen zien „Berekeningen
omtrent de toekomstige omvang van het
Nederlandse hoger onderwijs en de aantal
len afstuderenden, 1956 tot 1970", waaruit
valt af te leiden, dat het aantal studenten
verder zal gaan stijgen: van 29.000 in 1955
tot 56.000 in 1970; dus wederom een ver
dubbeling.
De conclusies van het Centraal Bureau
voor de Statistiek zijn -geen voorspellingen,
maar gevolg van een consequent „door
rekenen" van gegevens, welke thans reeds
bekend zijn: de aantallen leerlingen, welke
de lagere school bezoeken; de percentages
van hen, die na voltooiing van het lager
onderwijs naar het VHMO gaan; het aan
tal gediplomeerden, dat uit de leerlingen
bij het VHMO voorkomt en het percen
tage, dat daarvan gaat studeren.
Maatschappelijke ontwikkelingen kun
nen de belangstelling voor het VHMO en
de studielust der gediplomeerden beïn
vloeden; tot dusver namen deze twee toe,
zodat het schijnt, dat de berekeningen van
het CBS eerder een minimum- dan een
maximum-raming zijn.
ADVERTENTIE
GABARDINE REGENJASSEN ƒ89.50
GEN. CRONJéSTRAAT 40-44 - TEL. 15438
De president van de krijgsraad te velde
oost te Arnhem, kolonel mr. H. H. A. de
Graaff, heeft voor het begin van de zit
ting van donderdag enige woorden gewijd
aan het feit, dat de krijgsraad te velde tien
jaar bestaat.
De krijgsraden te velde west, zuid en
oost hebben een record verbeterd met dit
tienjarig bestaan. Het record stond eerst
op naam van de krijgsraden die van 1830
tot 1839 hebben bestaan na de Belgische
opstand. Dit waren inderdaad krijgsraden
te velde". Ook in de volksvertegenwoor
diging heeft menigeen zich afgevraagd,
waarom de krijgsraden te velde thans nog
in gebruik zijn en waarom men niet reeds
lang is teruggekeerd naar de rechtspleging
door de gewone krijgsraden.
Het Hoog Militair Gerechtshof acht ech
ter een „tijd van oorlog" nog steeds aan
wezig. De krijgsraden te velde worden ge
handhaafd in het belang van een goede
rechtsbedeling, aldus mr. De Graaff, want
op basis van de bestaande wetgeving is er
meer aansluiting op de burgerlijke straf
zaken dan vroeger. De wettelijke regeling
van het militaire strafprocesrecht is van
respectabele ouderdom en vraagt dringend
om herziening, zo meende hij, maar zolang
deze herziening niet tot stand is gekomen,
kunnen de voornaamste bezwaren worden
ondervangen door de mogelijkheden van
de rechtspraak te velde.
Amsterdam. Gemeente-Universiteit: Bevorderd
tot arts: mej. J. A. Uijttenboogaard en de heren
A. E. G. Tjon-A-Tsien, H. P. L. Breier. H. D.
Nanninga, J. C. A. Bakker, J. Geerling, dr. P.
J. Klopper, allen te Amsterdam; C. Kerbert,
Leeuwarden. Artsexamen le gedeelte: mevr. S.
Snijders-Kirschner en de heren P. Rienstra, H.
Oliver, S. Kizner, E. P. Ritfeld, allen te Am
sterdam; J. J. Mobron, Heiloo. Bevorderd tot
doctor in de wis- en natuurkunde op proef
schrift getiteld: Structural studies of some vi
tamin A and some pyridine-N-oxide derivatives"
de heer E. L. Eichhorn, geboren te Weltevreden
en op proefschrift getiteld: „Fluorescentiedo-
ving van benzeen, naftaleen en anthraceen"
mevr. A. Dammers-De Klerk, geboren te Am
sterdam. Doctoraalexamen biologie: mej. A. P.
Vink en mevrouw H. M. v. d. Stelt-Strijbos, bei
den te Amsterdam. Doctoraalexamen scheikun
de mej. J. M. M. Luykx; Amsterdam. Kandi
daatsexamen wis- en natuurkunde: P. C. Bran
don, H. Brandt Corstius en I. Heertje, Amster
dam.
Nijmegen. Kandidaatsexamen 2e gedeelte me
dicijnen: mej. A. G. J. A. van de Sand, Nijme
gen; zr. Mariana Wijtvliet, Nijmegen; A. K.
Driessen, Arnhem; H. A. de Haan, Rotterdam;
Th. M. G. J. Hochstenbach, Maastricht; J. G. A.
M. Niesten, Nijmegen; A. M. Pollmann, Arn
hem; R. A. M. J. Stuyck, Balen-Neet, België;
H. F. H. Tacken, Sittard; F. J. M. Verhulstdonck,
Enschedé.
Groningen. Kandidaatsexamen economische
wetenschappen: P. van Bolhuis, Gröningen.
Kandidaatsexamen Frans: R. A. Haadsma,
Vries. Kandidaatsexamen sociale wetenschap
pen: mej. D. S. Sennema, Groningen. Bevorderd
tot .tandarts; D. Smit, Groningen.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
99
In november 1954 is een bedrijfspen
sioeufonds voat de leden van da Bond van
Smeden, Constructie- en machinerepara
tiebedrijven (B.S.C.M.) ingegaan, nadat
hiertoe in 1952 in een algemene ledenver
gadering was besloten. Een aantal leden
was het met het gevoerde beleid op die
vergadering en over die stemming niet
eens. De stemming geschiedde bij vol
macht. De op deze wijze verkregen meer
derheid was volgens de oppositie statutair
niet verantwoord. Er werd een comité op
gericht dat onder de naam „Eigen meester
niemands knecht" actie voert tegen het
hoofdbestuur. Een aantal bondsleden wei
gert voorts de premie voor het pensioen
fonds te betalen. Dit heeft in vele gevallen
geleid tot dwangbevelen. Enige processen
zijn reeds aanhangig gemaakt.
In Vinkeveen heeft dit conflict thans
geleid tot een openbare verkoping bij deur
waardersexploot. Dit geschiedde donderdag
op het bedrijf van de heer W. B. Er werd
een gebruikte kokosloper verkocht, die de
gewenste prijs van 307 gulden opbracht.
Daarmee was de verkoling geëindigd.
Een honderdtal belangstellende collega's
van de heer B. uit het gehele land woonde
deze verkoping bij. Na afloop werd een
vergadering gehouden. Een woordvoerder
beschuldigde het hoofdbestuur van de bond
van misleiding van de leden. Hij zei, dat
zelfs de informaties, die zijn verstrekt aan
de betreffende minister ter verkrijging van
de ministeriële goedkeuring tot het instel
len van het bedrijfspensioenfonds, een on
juist beeld hebben gegeven van de menin
gen der aangesloten leden. Oppositie tegen
de bestuursvoorstellen zou niet mogelijk
zijn geweest. Artikelen, bestemd voor het
vakblad Metaalambacht, over de nadelen
van het in te stellen pensioenfonds werden
geweigerd, zo werd in deze vergadering
betoogd.
Op de internationale studieconferentie,
die deze week in Mariënberg (Duitsland)
wordt gehouden voor gemeenteraadsleden
en regeringsambtenaren uit de landen die
zijn aangesloten bij de Europese gemeen
schap voor Kolen en Staal, heeft burge
meester J. G. S. Bruinsma van Bolsward
zijn visie gegeven op het onderwerp „Eu
ropa begint bij de gemeenten".
De heer Bruinsma baseerde zijn betoog
op de stelling, dat', wil men de massa, die
over het algemeen van goede wille is, voor
het ideaal van een verenigd Europa win
nen, men moet beginnen er kleine groepen
enthousiast voor te maken. Hij stelde ech
ter als voorwaarde, dat eenheid van begrip
wordt nagestreefd. „Weet iedereen wel vol
doende", zo vroeg hij, „wat er oqder, een
verenigd Europa wordt verstaan en is het
begrip „gemeente" wel in alle landen het
zelfde?" Hij betoogde voorts dat kracht bij
de leiders een belangrijk punt is. „Want
wanneer bij de leidinggevende regeringen
van de Europese landen reeds zoveel zwak
heid en onvermogen wordt geconstateerd,
is het geen wonder dat de „man in de
straat" er zo weinig door wordt bezield.
Opvoeding tot europeaan is de grondslag
voor het eenheidsstreven, zei hij. De op
voeding op de scholen moet niet alleen
leiden tot het vormen van goede Neder
landers, maar niet in het minst tot goede i
Europeanen.
Een verenigd Europa, zo besloot burge- j
meester Bruisma, is niet iets wat men op i
zekere dag decreteren kan. Europa begint
in de gemeenten, de Europese democratie j
begint in de gemeenten en wordt bereikt
door samenwerking van de gemeenten.
Een tweede Nederlands referaat, geti
teld: „Europa door de gemeente" is gehou
den door mr. J. Th. Scherpenhuisen, refe
rendaris van Publieke Werken van de ge
meente Amsterdam. „Het zijn niet alleen
de landsgrenzen die doorbroken moeten
worden", betoogde mr. Scherpenhuisen,
„maar meer nog grenzen van vooroordelen,
kortzichtigheid en geborneerd patriottisme,
dat met liefde voor het vaderland niets
te maken heeft. Hij meende, dat als de
landen van West-Europa niet het vertrou
wen in elkaar, dat voor een verenigd Euro
pa nodig is, kunnen opbrengen, West-
Europa te eniger tijd de vazal van Ame
rika of van Rusland zal worden. De mid
delen om tot de eenwording van Europa
te geraken zijn niet alleen de gemeenten,
meende mr. Scherpenhuisen, maar ook de
kerken en het gezin, waarin de gehele
maatschappij haar basis vindt. Vooral in
de gemeenten zijn voorwaarden aanwezig
om de bouwstoffen te leveren voor een
verenigd Europa, omdat juist in de ge
meenten de kracht van de vrije volken is
gelegen. De staten zijn uit gemeenten op
gebouwd. In grote steden is echter het ge
vaar ontstaan, dat de burger vereenzaamt
en tot een atoom van de massa wordt.
Maar als het waar is wat geconstateerd
wordt door de commissie-De Quay, name
lijk' dat het gebrek aan belangstelling voor
gemeentelijke vraagstukken onder meer
veroorzaakt wordt door een vergrote be
langstelling voor internationale aangele
genheden, moet hiervan gebruik gemaakt
worden ten voordele van de Europese ge
dachte.
ADVERTENTIE
Afgelopen. Leiders van de Italiaanse vak
bonden hebben een beroep op de rege
ring te Rome gedaan een eind te maken
aan het clandestiene werven van mijn
werkers in Italië voor de Belgische
mijnen. Giulio Pastore, het hoofd van de
rooms-katholieke federatie van vrije
vakverenigingen diende dit verzoek in
bij de Kamer van Afgevaardigden ter
gelegenheid van een interpellatie over
de mijnramp in Marcinelle, waarbij
onder meer 263 Italianen om het leven
kwamen.
Gezondheid. In het officiële, blad van de
Westduitse regering is medegedeeld dat
in Lindau aan het Bodenmeer van 30
mei tot 2 juni 1957 het vijfde interna
tionale congres van modderbaden zal
worden gehouden.
Bij verstek. Dë gemengde Jordaans-Israe-
lische bestandscommissie, die niet meer
door Israel wordt erkend en bijgewoond,
heeft Israel schuldig bevonden aan het
„openlijk aanvallen" van twee Jordaan
se dorpen. De comnjissie bestaat nu uit
de U.N.O.-voorzitter en de Jordaanse
leden.
Wie een kuil.In de bergen in Noord-
Cyprus zijn twee Britse militairen in een
hinderlaag gevallen die was gelegd voor
Cyprische verzetslieden. Een van hen
is om het leven gekomen, de andere
werd gewond. Dit gebied waar verzets
lieden van de E.O.K.A., de Grieks-Cy
prische verzetsbeweging, opgeleid zou
den worden, wordt uitgekamd door
drieduizend militairen met ondersteu
ning van de zee en de lucht uit.
Gif(t). Egypte heeft een schip met pant
serwagens, veld- en luchtafweergeschut,
machinegeweren en munitie naar Soe
dan gezonden. De wapens zijn volgens
het Egyptische legér een gift voor het
Soedanese leger. Een Egyptische mi
litaire missie begeleidt de zending.
Bier. De Westduitse deelstaat Beieren
eist het wereldrecord bierdrinken op
met een jaarlijks gebruik van 133 liter
per hoofd. Het vorig jaar werd per
hoofd tien liter minder gedronken.
Tacryl. Laboratoria in Zweden hebben
een nieuwe kunstvezel, genaamd „Ta
cryl", verkregen door elektrische be
handeling van een uit cokes, lucht en
water vervaardigde stof. De nieuwe
vezel vertoont gelijkenis met or Ion. In
het voorjaar van 1958 zullen uit tacryl
vervaardigde textièlgoederen op de
markt komen.
Twaalfuurtje. Ongeveer 1200 arbeiders
van een scheepswerf te Bremen zijn in
staking gegaan uit protest tegen het
feit dat zij hun twaalfuurtje niet meer
in de kantine mogen eten. De directie
oordeelde dat dit noodzakelijk was om
het tijdverlies veroorzaakt door de
verkorting van de werkweek tot veer
tig uur in te halen. De arbeiders willen
een kwartier per dag extra werken om
de tijd, die nodig is voor het heen en
weer lopen naar de kantine, in te halen.
Ongeveer 600 arbeiders zijn op staande
voet ontslagen.
Cholera. Vijftien personen zijn aan de
cholera gestorven in Nawadwip, een
stad die door grote overstromingen in
West Bengalen getroffen is en waar
'hét water bijna een meter hoog staat.
Men vreest dat een cholera-epidemie
kan uitbreken.
Tanger. Rusland heeft verzocht deel te
mogen nemen aan de conferentie te
Fedala, waar over de toekomst van
Tanger beslist zal worden. De Franse
en Britse vertegenwoordigers zeggen
dat Rusland nooit in de stad vertegen
woordigd is geweest en dat er geen
Russen wonen. Moskou grondt zijn
aanspraken op zijn vertegenwoordiging
in het stadsbestuur vóór 1917 en op de
Russische erkenning van de regering
van sultan Mohammed V.
Om te rillen. Vijf jongelieden gekleed in
kbrte broek en dun hemd, zijn de
Noorse bergen ingetrokken met de be
doeling te onderzoeken of het mense
lijk lichaam op 1500 tot 1800 meter
hoogte bestand is tegen temperaturen
ver beneden nul.
Jeugd. Volgens een mededeling van het
communistische blad „Schweriner
Volkszeitung" worden op het ogenblik
in de Sovjet-zone van Berlijn ook zes-
tot veertienjarige jongens, die lid zijn
van de communistische organisatie
„Junge Pioniere" geoefend in het be
dienen van machinegeweren.
Verlicht. De hoofdstad van Tibet, Lhasa,
is voor de eerste maal in haar geschie
denis door elektrische stroom verlicht,
aldus meldt het Russische persbureau
Tass. Op 1 oktober is de eerste elek
trische centrale in Tibet in gebruik
genomen.
23. Het uitstapje met de Magiër Plutanus
was wel heel somber begonnen voor Panda
en Jolliepop! De oude heer had hen met
zijn zonderlinge kunsten naar de gevan
genis „geteleporteerd" (zoals hij zijn
vreemde manier van vervoer noemde) en
er bleek bijzonder weinig kans te zijn om
er weer uit te komen. „Ik stel u aanspra
kelijk voor alle schade, die uit deze af
schuwelijke toestand voortvloeit!", riep
Jolliepop verontwaardigd. „Het is een smet
voor mijn bediende-eer om hier te moeten
verblijven! Ik eis, dat u onmiddellijk zorgt,
dat ik dit beschamende gebouw kan ver
laten!" „Een typische uiterlingen-opwin-
ding!", meende Plutanus hoofdschuddend,
terwijl hij gemakkelijk plaats nam op het
plafond. „Het is hier overigens een aan
gename plek! Nogal innerlijk, vind ik!
Maar wanneer gijlieden liever elders ver
wijlt - ga dan!" „Ja - maaralle deuren
zitten dicht!", legde Panda uit. „Aha - ik
vergat bijna, dat gij uiterlingen zijt! Uiter-
lingen zijn nu eenmaal zó onbeholpen, dat
zij niet door gesloten deuren heen kun
nen De bedaagde tovenaar lachte fijn
tjes en hernam toen op troostende toon:
„Welaan - te uwen gerieve zal ik dan even,
langs innerlijke weg, alle deuren in dit
gebouw openen!" En zo gebeurde het dan,
dat een ogenblik later alle cellen van de
gevangenis uit zichzelf open gingen een
gebeurtenis, die grote vreugde wekte bij
de inzittenden. Het is begrijpelijk, dat de
cipiers wel even vreemd opkeken, toen
hun onvrijwillige gasten zich plotseling
juichend naar buiten stortten
HET ONTSTAAN van een vulkanisch
eiland, waarvan we onlangs melding maak
ten, is een machtig gebeuren en stelt de
uitbarstingen op het land volkomen in de
schaduw. Want een onderzeese vulkaan
werkt onder heel wat moeilijker omstan
digheden.
Immers, op het vasteland kunnen bij een
vulkanische uitbarsting lava, vloeibare
gesteenten en gloeiende gas-
sen, al dan niet vermengd met
allerlei andere stoffen, vrije
lijk door de open krater de
lucht in worden geslingerd.
Hier treedt geen enkele be
lemmering op, tenzij we de
atmosferische druk en de
zwaartekracht daartoe zouden
willen rekenen. Maar ook al nemen we
deze twee factoren in onze calculatie op,
dan wordt de uitkomst toch aanzienlijk
gunstiger dan bij een vulkaan die op de
bodem van de oceaan werkt en wiens uit
barstingen worden tegengewerkt door de
druk van enkele kilometers zeewater.
De krachten die in de aardkorst werk
zaam zijn, storen zich echter weinig aan
het enorme gewicht van de watermassa.
Op de zwakke punten van de zeebodem,
die volgens sommige schattingen nergens
dikker is dan 80 km, wordt de ene stroom
lava na de andere naar boven geperst,
waardoor een vulkaankegel ontstaat. Een
gioots en machtig gebeuren is zich aan het
voltrekken, waarvan de angstwekkende
verschijnselen boven het wateroppervlak
in vele gevallen duidelijk waarneembaar
zijn. Tot ver in de omtrek is de zee heftig
bewogen, grote stoomwolken ontsnappen
en fonteinen spuiten omhoog. De zee schijnt
werkelijk te koken en te borrelen, as en
puimsteen worden naar de oppervlakte ge
voerd en uit geheimzinnige diepten komen
de lijken van vissen en zeedieren naar
boven. De krachten van de zee hebben
de uitbarsting van de aarde niet kunnen
beletten; een vulkaan is op de bodem van
de zee verrezen.
Niemand zal kunnen beletten dat we ons
deze vulkaan voorstellen als een betrek
kelijk kleine kegel, geplaatst op het vlakke
land van de zeebodem. Wil de vulkaan
boven het wateroppervlak uit
stijgen, dan zullen dus heel
wat nieuwe erupties nodig
zijn, eer er onder deze om
standigheden van een vulka
nisch eiland gesproken kan
worden. Maar aangezien de
diepzee zo weinig vlak land
kent, is het toch beter ons deze
vulkaan voor te stellen in de onrustige ge
bieden van de zeebodem, die daar ter
plaatse al onderhevig is geweest aan
plooiingen, verschuivingen en vervormin
gen. Met andere woorden, onze nieuwe vul
kaan zal waarschijnlijk wel deel uitmaken
van één van de vele onderzeese vulkani
sche gebergten. Wil hij op den duur een
vulkanisch eiland worden, dan behoeft hij
in de meeste gevallen niet zo erg veel meer
te groeien; misschien niet meer dan een
paar duizend meter lengte. Dat lijkt veel,
maar het is altijd nog zeer bescheiden in
vergelijking tot de veronderstelling, dat
het vulkaan-eiland rechtstreeks uit de bo
dem van de diepzee zou oprijzen. Dan is
een hoogte van vele duizenden meters ver
eist.
Deze vulkanen herinneren ons aan de
uitbarsting van de Mont Peléé, waarbij de
eruptieprodukten als door een sifon op de
stad St, Pierre werden gespoten!
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
