WYSERT
Panda en de Meester*ma
aer
Straffen van 2 tot 4 jaar in
lichte gevallen te Poznan
Professor Piero Calamandrei
in Florence overleden
Poolse zeeman doet relaas over de
ondergang van de „Cyranka"
Verklaringen over mishandeling door
de politie blijven aanhouden
De radio geeft dinsdag
Verlies voor de Italiaanse democratie
Wereldnieuws
Teek ió Uet zo
V.J
2
Zweden protesteert tegen
Russische spionage
Landrechter in Surabaja
sprak Nederlandse vrij
Juwelier in Djakarta
nog steeds in arrest
Nehroe wijst communisme
niet af, wèl de methoden
Enige overlevende te
Vlissingen aangekomen
Eerste luchtverbinding
ParijsPeking
O. M. E. Loupart
onderscheiden
Gas doodsoorzaak van de
opvarenden van „Nirwana"
Stevenson zou afbreuk doen
aan veiligheid der V.S.
Verwijt van Eisenhower
Eiland, top
van berg
MAANDAG 8 OKTOBER 1956
POZNAN (Reuter-AFP-UP) Vier
Polen, die zich op 28 juni aan plundering
en diefstal schuldig hadden gemaakt, zijn,
na een proces van twee dagen voor het
districtsgerechtshof te Poznan tot gevan
genisstraffen van vier tot twee jaar ver
oordeeld.
Dit proces is afzonderlijk van de andere
grote(re) processen gevoerd. De verdachten
waren recidivisten di£ tijdens de onlusten
uit de gevangenis bevrijd werden.
Eén verdachte verklaarde zaterdag voor
een ander gerechtshof, dat hij met een
menigte een kamer van het raadhuis was
binnengedrongen, waar hij de burgemees
ter hoorde telefoneren met de Poolse pre
mier. Volgens de jongeman zei de burge
meester: „Mijnheer Cyrankiewicz, als u
deze middag niet naar Poznan komt, zal ik
niet verantwoordelijk zijn voor de gevol
gen".
Een andere van de tien verdachten ver
klaarde dat hij met een groep mensen naar
drie vrachtwagens met politie-agenten was
gegaan. Hij had hen opgewekt tot staken,
omdat zij even weinig verdienden als hij
zelf en de andere betogers. De manschap
pen verlieten de wagen onmiddellijk. Toen
er gesproken werd over een aanval op de
plaatselijke gevangenis had iemand gezegd
dat men geen misdadigers moest bevrijden.
Een ander had echter hierop geantwoord:
„Waarom niet, iedereen kan ons helpen".
De menigte, waarin hij zich bevond, had
daarna op het hoofdstation treinen tot stil
stand gebracht met hulp yan mensen van
het spoor. De betogers namen de nationale
Poolse vlaggen van het station weg en
gingen daarmee de straat op onder het
zingen van het volkslied. Ze kwamen een
jongeman tegen, die hun toeschreeuwde:
„Broeders, er zijn vier kinderen vermoord
in de Kochanowskistraat. Komt mee en
neemt wraak". Bij het hoofdbureau van de
veiligheidspolitie werd een tank, met be
hulp van benzine in bierflessen in brand
gestoken. De bemanningen van andere
tanks sloten zich bij de betogers aan. Met
STOCKHOLM (TJn. Press) De Zweedse
regering heeft een tweede, scherp gestelde
nota aan Moskou gericht bij wijze van
protest naar aanleiding van de jongste
Russische spionagezaak. In de nota wordt
opgemerkt dat spionage-activiteit een zeer
ongunstige invloed heeft op de Zweeds-
Russische betrekkingen.
De nota werd overhandigd aan de Rus
sische ambassadeur in Stockholm, onge
veer op hetzelfde ogenblik dat een Zweedse
burger van Russische geboorte tot twaalf
jaar gevangenisstraf werd veroordeeld
voor het onderhavige spionage-geval.
Het Zweedse ministerie van Buitenlandse
Zaken, dat enige weken geleden al tegen de
Russische spionage-activiteit protesteerde,
herinnert er in deze tweede nota aan, dat
de zaak-Ericsson al het derde ernstige spio-
nage-complot is in een paar jaar tijds,
waarbij leden van Sovjetmissies zijn be
trokken.
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgenge
bed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en
weerberichten. 8.15 Platen. 8.50 Voor de
vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Lichtbaken,
causerie. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Pla
ten. 10.30 Schoolradio. 11.00 Voor de vrouw.
11.30 Platen. 11.50 Als de ziele luistert, cau
serie. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Pla
ten. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Ka
tholiek nieuws. 13.20 Platen. 14.00 School
radio. 14.20 Platen. 14.30 Wij vrouwen van
het land. 14.40 Gevarieerd programma. 16.00
Voor de zieken. leOO Ziekenlof. 17.00 Voor
de jeugd. 17.40 Koersen. 17.45 Regeringsuit
zending: Rijksdelen Overzee: Drs. C. S. I.
J. Lagerberg: Fantasie en werkelijkheid bij
papoea's. 18.00 Lichte muziek. 18.20 Sport-
praatje. 18.30 Platen. 19.00 Nieuws. 19.10
Platen. 19.15 Uit het Boek der Boeken. 19.30
Platen. 20.30 Actualiteiten. 20.45 en 20.50 Pla
ten. 21.00 Symfonie-orkest en solisten. On
geveer 21.50 Kampvuren langs de evenaar,
causerie. Ongeveer 22.10 Platen. 22.45 Avond
gebed en liturgische kalender. 23.00 Nieuws
23.15-24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen.
9.00 Gymnastiek. 9.10 Voor de vrouw. 9.15
Platen. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Platen.
10.50 Voor de kleuters. 11.00 Theaterorkest.
11.30 Sporaan en piano. 12.00 Lichte muziek.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Orgel en zang. 13.00 Nieuws. 13.15 Mede
delingen of platen. 13.20 Promenade-orkest.
13.55 Beursberichten. 14.00 Platen. 14.40
Schoolradio. 15.00 Voor de vrouw. 15.30 Or
gelconcert. 16.00 Altviool en piano. 16.30
Voor de jeugd. 17.20 De '"ierenwereld en
wij, causerie. 17.30 Dansmuziek. 18.00 Nieu~ *s
18.15 Pianospel. 18.30 Praatje uit Canada.
18.40 Lichte muziek. 18.55 Paris vous parle.
19.00 Voor de kinderen. 19.05 Disco-causerie.
19.45 Filmpraatje. 20.00 Nieuws. 20.05 Ge
varieerd programma. 22.15 De Antwoord
man. 22.30 Radiokoor en pianoduo. 22.55 Ik
geloof, dat23.00 Nieuws. 23.15 Koersen
van New York en journaal. 23.25-24.00 Pla
ten.
TELEVISIEPROGRAMMA
NTS: 20.30 Journaal en weeroverzicht.
AVRO: 20.45 Short Vision, tekenfilm. 21.00
I Married a Witch, film.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerberichten. 12.34
Platen 13.00 Nieuws. 13.11 Platen. 14.00
Schoolradio. 15.45 Platen. 16.00 Koersen.
16.02 Lichte muziek. 16.30 Platen. 17.00
Nieuws. 17.10 Muziek voor miljoenen. 17.45
Boekbespreking. 18.00 Muziek voor de jeugd
18 30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40
Platen. 19.50 Causerie. 20.00 De Zandloper.
21.00 Europees Mozartconcert. 22.00 Nieuws.
22*11 Mozart, de Europeaan. 23.05-23.10
Nieuws.
een aantal jongeren had hij wapens gesto
len uit een wapenopslagplaats en een aan
tal politiebureaus. Hij zei tot bezinning te
zijn gekomen toen een dronken betoger
door een tank werd overreden. Hij besloot
toen naar huis te gaan. De eerste man die
hij had zien doden was een burger, die de
betogers voor een man van de veiligheids
politie hielden. Hij was met benzine be-
goten. Hij verklaarde meer te hebben ver
teld dan tijdens vroegere verhoren, omdat
hij zich schuldig voelde tegenover Polen.
Een derde verdachte verklaarde dat hij
met veertig anderen twee politiebureaus
had overvallen. De mannen van het tweede
bureau gaven hun het adres van een
wapenopslagplaats, doch omdat daar zes
Russen waren, deden de betogers daarop
geen aanval. De volgende dag had hij zich
aan de politie overgegeven. Men mishan
delde mij volgens „de beste S.S.-methoden"
zo vertelde hij snikkend. Op dat ogenblik
ontstond er enige beroering in de zaal,
doordat de vierde verdachte, die aan een
hartkwaal lijdt en vrijdag toestemming had
gehad zich uit de zaal te verwijderen, weg
wilde gaan zonder toestemming van de
rechter, «en bewaker wilde hem tegenhou
den, doch de verdachte riep vertwijfeld
„houd je handen thuis". Op de tribune
begon de zuster van de derde verdachte
hysterisch te gillen: „Mijn vader stierf voor
de Poolse republiek". De rechter verdaagde
daarop voor enige minuten de zitting.
De president van het gerechtshof heeft
op vragen van AFP verklaard, dat geruch
ten over schorsing van het proces onge
grond zijn. Zij zijn vermoedelijk ontstaan
doordat de zaken die nu behandeld worden,
langer duren dan gedacht werd, zodat het
moeilijk is de datum voor de volgende
processen vast te stellen, zo zei hij.
DJAKARTA (ANP) De 25-jarige mej.
P. Y. Wener, die in augustus met haar
moeder aan boord van de „Johan van Ol-
debarneveldt" in Tandjong Priók werd
aangehouden op beschuldiging van ver
duistering, is door de landrechter in Sura
baja wegens gebrek aan bewijs vrijgespro
ken. Zij waren op weg naar Nederland.
Mej. Wener verklaarde dat de goederen,
die zij had verkocht en die zij volgens
haar ex-verloofde had verduisterd, ge
schenken van hem waren. De verloofde
had dit ontkend.
Van onze correspondent uit Djakarta)
Bij informatie ter bevoegder plaatse ver
nemen wij, dat de zaak van J. L. K., eige
naar van de juwelierszaak Olieslager te
Djakarta, nog niet aan de justitie is over
gedragen. K. werd gearresteerd op be
schuldiging van illegale geldinzameling
naar Nederland ten bedrage van enige
honderdduizenden rupia's en ontduiking
van belastingen door het verstrekken van
valse gegevens. De zaak is bij de politie
nog steeds in onderzoek.
Verwacht wordt, dat het nog enige tijd
zal duren voor de zaak aan het openbaar
ministerie ter voorbrenging bij het land-
gerecht zal worden overgegaan. De ver
dachte is ook eigenaar vaij een Haarlemse
juweliefszaak.
ADVERTENTIE
Bescherm Uw
keel en voorkom
verkoudheid met
Van onze correspondent in Rome)
Een der dragers van de Italiaanse cul
tuur en tevens een der vurige strijders voor
een democratischer Italië, de Florentijnse
hoogleraar Piero Calamandrei, is op 68-
jarige leeftijd na een operatie aan gevolgen
van narcose overleden.
Calamandrei heeft steeds een vooraan
staande plaats bekleed in het politieke
leven en in gematigd-linkse partijen. Als
hoogleraar in het burgerlijk recht en advo
caat, was hij bekend, maar hij was ook een
dichter en schrijver van naam. Een van
zijn boeken: „Loflied op een rechter, ge
schreven door een advocaat" heeft ook in
de Nederlandse vertaling de aandacht ge
trokken.
Wars van alle dwang heeft Calamandrei
standvastig het fascisme bestreden. Reeds
in 1922 richtte hij met de gebroeders Ro-
selli, die later in Frankrijk ten offer vielen
aan fascistische sluipmoordenaars, een stu
diekring op, die door de fascisten werd be
stormd en tezamen met de rijke bibliotheek
van Calamandrei verbrand. Met Amendola,
eveneens door de fascisten vermoord,
stichtte hij de „Nationale bond van anti
fascisten". In 1925 was hij de oprichter
van de eerste clandestiene krant in Italië:
„Non Mollare" (niet wijken). Toen Mus
solini eiste, dat alle hoogleraren de eed van
trouw zouden afleggen aan het fascisme,
weigerde hij dit beslist. Hij was een der vijf
hoogleraren, die oneervol werden ontsla
gen. Tijdens de Duitse bezetting van 1943/
'44 heeft hij een belangrijke rol gespeeld.
Na de bevrijding van Florence werd hij in
zijn ambt hersteld. Later is hij acht jaren
rector magnificus der universiteit te Flo
rence geweest. Als lid, eerst van de grond
wetgevende vergadering, later van het
parlement, heeft hij steeds gestreden voor
scheiding van kerk en staat, voor beter
onderwijs en voor toepassing van de grond
wet. Een studie, die hij in 1955 bij Laterza
te Bari uitgaf, waarin hij aantoont dat vrij
wel geen enkel artikel van de grondwet
wordt nageleefd, baarde groot opzien,
vooral omdat hij door alle tot oordelen be
voegde personen als de grootste kenner van
het grondwettelijk recht werd beschouwd.
In 1945 heeft hij Italië verrijkt met het
beste litterair-politieke maandblad, dat ooit
in dit land heeft bestaan, „La Ponte", on
misbaar voor allen die iets van Italië wil
len begrijpen. Bijzondere nummers, van
soms duizend bladzijden dik, wijdde dit
blad aan onderwerpen als: Calabrië, Sici
lië en Sardinië. Andere belangrijke num
mers geven een overzicht van de democra
tische levenswijze in Groot-Brittannië, de
Scandinavische landen, of Zwitserland.
Zeer geslaagd was het nummer ,,De' Ne
derlandse democratie" over Nederlandse
toestanden en vraagstukken.
Bij de laatste presidentskeuze werd Ca
lamandrei genoemd als een man, die waar
dig zou zijn hoofd te worden van de Ita
liaanse republiek, doch hij liet bekend ma
ken, dat hij er prijs op zou stellen, dat zijn
vrienden hun stem gaven aan professor
Ferruecio Parri, enkele jaren ouder dan hij,
met wie hij samen de partij „Volkseenheid"
had opgericht, uit protest, toen de andere
democratische partijen de zeer weinig de
mocratische kieswet-Scelba steunden. Par
ri kreeg bij de eerste stemming het groot
ste aantal stemmen; doch verklaarde dat
hij het hoge ambt niet zou aanvaarden.
Voor alle oprechte democraten in Italië
is de dood van deze humane en op velerlei
gebied uitblinkende persoonlijkheid een
groot verlies. Als advocaat was hij een in
ternationale beroemdheid, een der scherp
ste koppen en der welsprekendste mannen,
die ooit de toga hebben gedragen. Hij
pleitte alleen in civielrechtelijke zaken.
Slechts tweemaal is hij, gratis, in een straf
zaak als verdediger opgetreden. De eerste
maal in 1953, toen hij voor de hoge raad
met vrucht een correspondent heeft ver
dedigd, nadat, in andere instanties, een
tegen deze door een fascistische partij
rechtbank uitgesproken vonnis wa- beves
tigd. Voor de tweede maal, enkele maan
den geleden te Palermo, toen de dichter
en mensenvriend Danilo Dolci op het be
klaagdenbankje zat omdat hij de dood
arme vissersbevolking van Partinico tot
een soort lijdelijk verzet had aangespoord.
NIEUW DELHI (UP) Premier Nehroe
van India heeft in een toespraak voor wer
kers van de Congrespartij, waarvan hij
voorzitter is, onder meer gezegd: Onze
doelstellingen zijn mogelijk gelijk aan die
van het communisme, maar onze wegen
zijn verschillend. Wij moeten een andere
weg volgen naar de voorspoed. Het kapi
talistische tijdperk is voorbij. Karl Marx
was een groot filosoof, maar hij schreef
over toestanden die 150 jaar geleden be
stonden en die thans niet in India bestaan.
De communisten van India zullen niet wor
den onderdrukt, maar geweld kan niet
worden toegestaan.
EEN MOTORDRIJVER UIT GDYNIA in Polen, de 26-jarige Tadeusz Palyzga,
die donderdag het kapseizen van de Poolse trawler „Cyranka" bij Doggersbank mee
maakte is te Vlissingen aangekomen aan boord van het Italiaanse schip „Vittorio-O".
Na zijn aankomst heeft hij het verhaal van de ramp en de redding verteld. De
vissers waren achttien in totaal en op visvangst op de Doggersbank in de Noordzee,
toen het noodweer opkwam en de scheepsramp zich voltrok. Palyzga herinnert
zich, dat hij aan het kaartspelen was met twee anderen, toen het onheil gebeurde.
De „Cyranka" bleef, nadat men drie maal bijna gekapseisd was, voor de vierde
keer op de rechterzijde liggen en de drie schepelingen lagen eer zij goed wisten
wat er gebeurde, in zee.
Tadeusz Palyzga slaagde er in een leeg
augurkenvat te grijpen, waaraan hij zich
vastklampte. Over de andere opvarenden
weet hij niet veel meer te vertellen. Toen
het ongeluk gebeurde, waren van de acht
tien opvarenden er drie aan het kaarten,
twee sliepen en de bootsman zat in een
boek te lezen. Uit het min of meer verward
verhaal bleek dat degenen, die in hun hut
lagen te slapen, terstond met de boot ten
onder moeten zijn gegaan.
Palyzga zelf moest toen zijn augurken-
ton volgelopen was en begon te zinken,
naar een ander reddingsmiddel omzien en.
toevallig kwam er een reddingsboei aan
drijven, die hij kon grijpen. Terwijl hij dit
deed zag hij de kapitein en twee andere le
den van de bemanning er in geslaagd wa
ren om op de romp van het schip te blij
ven.
Even nadat hij de reddingsboei te pakken
had gekregen, zag hij in zijn buurt de 21-
jarige Alexander Makowski zwemmen, die
eveneens probeerde om de gordel te grij-
MOSKOU (United Press/Reuter) Za
terdag is bekend gemaakt dat aan het ein
de van de komende week de eerste directe
luchtverbinding ParijsPeking geopend zal
worden. De dienst, welke zal worden on
derhouden door toestellen van de Franse,
de Tsjechische en Russische maatschap
pijen, leidt via Praag en Moskou. De route
ParijsPraag wordt gevlogen door passa
giersvliegtuigen van de Air France en een
Tsjechische maatschappij.
Van Praag uit zal de reis via Moskou
naar Novosibirsk gevlogen worden met
Russische TU 104s toestellen, terwijl van
Novosibirsk naar Peking, het eindstation,
Ilyushin 14s vliegtuigen worden ingelegd.
De Oostduitse Luchtvaartmaatschappij
„Lufthansa" heeft zondag een geregelde
dienst tussen Berlijn en Moskou geopend,
aldus heeft Tass meegedeeld.
Radio-Moskou meldde dat een TU-104
zondag de afstand MoskouTasjkent (3000
kilometer) in minder dan vier uur heeft
afgelegd. Van zondag af wordt deze lucht
lijn met TU-104 straalvliegtuigen onder
houden.
Het salaris van koning Paul
van Griekenland
De Griekse regering heeft een wetsont
werp ingediend, volgens hetwelk het salaris
van de koning met de helft zou worden ver
hoogd en zo op-ongeveer anderhalf miljoen
gulden 's jaars zou komen. De oppositie
noemde dit bedrag „schandalig hoog" en
weigerde het goed te keuren. Om behande
ling in het parlement en daarmee schade aan
het prestige van het koninklijk huis te voor
komen, opende de regering geheime onder
handelingen met de oppositie met de belofte,
het wetsontwerp te zullen vergeten.
De heer O. M. E. Loupart, lid van de
raad van bestuur van de n,v. Philips te
Eindhoven, die zaterdag veertig jaar aan
dit bedrijf was verbonden, is benoemd tot
commandeur in de Orde van Oranje Nas
sau. De versierselen, behorende bij deze
onderscheiding, werden door burgemees
ter mr. H. A. M. T. Kolfschoten van Eind
hoven uitgereikt.
LA CORUNA (United Press) Het on
derzoek naar de doodsoorzaak van de twee
Nederlanders, die dood werden aangetrof
fen in de cabine van het Nederlandse
jacht de „Nirwana" werd gisteravond vast
gesteld als „vergiftiging door gassen uit
de motor".
ADVERTENTIE
FALCON REGENJASSEN 39.75
Gen. Cronjéstr. 40-44 - Tel. 15438 - Haarlem
9
25. De ouderen onder ons merken altijd
graag op, dat geluk maar van korte duur
is - en dat was helaas ook het geval toen
magiër Plutanus de poorten van de gevan
genis had open getoverd. De gevangen
bewakers, die het eerste ogenblik geheel
overrompeld waren, herkregen namelijk al
spoedig hun tegenwoordigheid van geest
en begonnen gewapenderhand op te tre
den. De meesten der zojuist-bevrijden
moesten zich dan ook meteen weer over
geven en werden onder de dwang van wa
pens en dreigende woorden weer naar
binnen gevoerd. Panda en Jolliepop had
den echter kans gezien, zich te verschuilen
in een aldaar geparkeerd bestelwagentje,
waar al een seconde later een der bewa
kers tegen aan kwam leunen. „Wat gek
is dat nou!", mompelde de vermoeide be
ambte. „Net zag ik er hier nog twee draven
en nou zijn ze al wegIntussen had
echter Joris Goedbloed dit alles met op
merkzame blik gevolgd - en nu achtte hij
de tijd rijp voor zijn persoonlijke inmen
ging. Met vlotte pas begaf hij zich dus
naar de cabine van het auto'tje, daarbij
de onjuiste houding aannemend alsof hij
er de eigenaar van was. De hem eigen
bedrevenheid stelde hem daarna in staat,
om onmiddellijk en met grote snelheid weg
te rijdentot groot ongerief van de be
waker, die er tegenaan leunde, maar tot
grote vreugde van Panda en Jolliepop. „Dat
scheelde maar een haartje of ze hadden
ons weer gevangen!", zei Panda blij - en
Jolliepop sprak: „Wij zullen straks de be
stuurder van dit voertuig met een harte
lijke handdruk danken!" De trouwe be
diende had er natuurlijk nog geen ver
moeden van, dat die bestuurder niemand
minder was dan Joris Goedbloed. Deze
veroorloofde zich op dat ogenblik een
zachte glimlach, terwijl hij opmerkte: „Het
is een mooie omstandigheid voor deze on
bedreven Panda, dat hij een vaardig en
welmenend vriend heeft. Wij, geletterden,
vatten dit samen met de woorden: arti lux
amicitia, ofwel handigheid verleent glans
aan vriendschap!"
pen. Hij kon zich aan Palyzga vastklampen
en zo zwalkten beiden drie uur lang in de
open zee. Op een gegeven moment ontwaar
de hij de kok, die aan een ton hing. Toen
de ton zonk, riep de kok: „Tadeusz, wij ne
men afscheid".
De situatie werd steeds kritieker en of
schoon hij nog probeerde om zijn kameraad
moed in te spreken, had deze toch niet
meer de kracht om zich langer vast te hou
den en een kwartier voordat redding kwam
opdagen in de vorm van het Italiaanse
schip „Vittorio-O", moest zijn kameraad
loslaten en verdronk. Ook Palyzga zelf was
volkomen uitgeput. Toen het Italiaanse
schip hem een reddingsboei toewierp was
hij niet in staat deze te grijpen. Het schip
draaide bij en er werd opnieuw een boei
uitgeworpen. Met inspanning van zijn aller
laatste krachten wist Palyzga deze te grij
pen. Hij werd aan boord gehesen en daar
voortreffelijk verzorgd. Kapitein Galvioli
Ferruecio uit Triëst vertelde nog, dat hij
vijf uur lang met zijn schip in de omgeving
is gebleven om te trachten andere overle
venden te redden, maar dit was tevergeefs.
Het Italiaanse schip „Vittorio-O" was op
weg met een lading erts van Narvik naar
Triëst. Het schip deed Vlissingen als bun
kerstation aan.
In Vlissingen werd de Pool namens het
Poolse consulaat afgehaald en naar Rot
terdam gebracht. Hij zal via Rotterdam zo
spoedig mogelijk naar Polen terugkeren.
WASHINGTON (Reuter) President
Eisenhower heeft Stevenson, zijn democra
tische tegenkandidaat voor het v tgende
presidentschap der Verenigde Staten ervan
beschuldigd „afbreuk te doen aan de
Amerikaanse veiligheidsbelangen in de ge
hele wereld" door te spreken over de wen
selijkheid ener spoedige opheffing van de
in Amerika ingevoerde dienstplicht.
In een presidentiële verklaring, die ken
nelijk slaat op Stevensons uitlatingen,
zegt de president dat opheffing der dienst
plicht „de Amerikaanse militaire verde
diging zeer zou verzwakken", waaraan hij
toevoegde: „Wij moeten onze tegenstan
ders niet door zwakheid- onzerzijds uitno
digen een oorlog te beginnen".
Stevenson heeft in september voorge
steld de dienstplicht in te trekken, „zodra
dit met de eisen der nationale veiligheid
in overeenstemming kan worden ge
bracht."
Eisenhower verklaarde nog: „De vrije
wereld verwacht, dat de Verenigde Sta
ten haar zullen leiden. Wij moeten ons
leiderschap niet verloochenen, door vaag
gepraat over een spoedige opheffing der
dienstplicht. De wereld kan daar alleen
uit opmaken, dat wij bezig zijn onze plicht
als waker voor vrede en veiligheid te
verzaken".
„Indien ik nog president was, zou ik alle
proefnemingen, nodig om de kracht en de
toepassingen van kernsplitsing te ontdek
ken, voortzetten", aldus heeft oud-presi
dent Truman op een persconferentie te
Detroit verklaard.
Hij voegde hieraan toe: „Ik geloof niet
in een politiek, die voorziet in het prijs
geven van onze voordelen. Ik heb nooit
het geluk gehad de Russen ertoe te kunnen
bewegen een overeenkomst na te komen. Zij
kunnen hiertoe slechts gebracht worden,
door hen ertoe te dwingen".
Verantwoordelijke sergeant van
„dodenmars" blijft marinier
WASHINGTON (Un. Press) De Ameri
kaanse minister van Marine heeft besloten
dat sergeant Matthew C. McKeon, die ver
antwoordelijk was voor de „dodenmars",
die zes mariniers het leven kostte, in het
korps mariniers kan blijven.
De minister verminderde de straf van de
sergeant van negen tot drie maanden
dwangarbeid. Over vier weken is de straf
tijd van sergeant McKeon om. De minister
gaf opdracht McKeon te degraderen tot
soldaat, opdat hij geen gezag zal hebben
over militairen.
Ongeluk. Een autobus met 21 arbeidsters
en arbeiders van de rijstvelden in de
Povlakte is zaterdagavond bij Bobbio,
veertig kilometer ten zuiden van Pia-
cenza (Noord-Italië), in de rivier de
Trebbia gereden. Dertien inzittenden
kwamen om het leven en zes werden
ernstig gewond.
Verhinderen. In Tokio is zaterdagochtend
een jongeman gearresteerd, die wilde
binnendringen in de woning van pre
mier Hatojama. De jongeman, die met
een dolk gewapend was, heeft bekend,
dat hij wilde verhinderen dat de pre
mier naar Moskou gaat voor onderhan
delingen met de Sovjet-Unie.
Maatregelen. De Egyptische regering heeft
een commissie ingesteld die maatrege
len moet bestuderen om de snelle be
volkingsaanwas tegen te gaan.
Weigeringen. Na München, Augsburg en
Wasserburg heeft nu ook Lindau ge
weigerd, de kosten van de registratie
van dienstplichtigen voor de Westduitse
Bundeswehr te dragen.
Verkleuring De Zweedse specialist Aaker-
feldt heeft een methode ontdekt om in
enkele minuten vast te stellen of
iemand schizofreen is of niet. In het
ene geval wordt een bloedmonster,
waaraan een bepaalde chemische stof is
toegevoegd, paars en in het andere ge
val doorzichtig. De juiste toedracht van
de verkleuring is nog niet vastgesteld.
Gebrek. Boldyrev, een waarnemend pro
cureur-generaal van de Sovjet-Unie,
heeft in Moskou tijdens een massa
bijeenkomst een beroep op de bevolking
van de hoofdstad gedaan, mee te hel
pen bij het bestrijden van de jeugd
criminaliteit. De Russische jeugdcrimi
naliteit kenmerkt zich naar hij zeide
doqr „een zwijnachtig gedrag jegens
vrouwen en meisjes en een algemeen
gebrek aan eerbied voor de naaste".
Grens. Communistisch Chinese grens
wachten hebben zaterdag geschoten op
dertig mensen, die probeerden de grens
van China met Hongkong te overschrij
den. Een der vluchtelingen werd ge
dood, drie van hen kregen verwondin
gen. De Chinezen achtervolgden de
vluchtelingen over de grens, maar zij
trokken zich terug toen de politie van
Hongkong ter plaatse verscheen.
Waarom. Een internationaal team geleer
den zal de volgende week beginnen aan
een onderzoek naar de bloedsomloop
van de giraffe. Een expeditie vertrekt
naar Transvaal om te weten te komen
waarom een giraffe niet duizelig wordt
als hij zijn kop voorover buigt en iets
van de grond af eet.
Isolement. Doordat een Noors vrachtschip
vrijdag de brug tussen het eilandje
Sheppey en de oever van de Theems
ramde, zijn de 35.000 bewoners van het
eiland van de buitenwereld afgesloten.
Melk, boter en andere levensmiddelen
worden per boot over de rivier gebracht.
Berekeningen. Een jong Russisch geleerde
heeft een ontwerp gemaakt van een
ruimte-raket, dat retourvluchten zal
kunnen maken tussen de aarde en de
maan, zo deelde de Russische academie
van wetenschap mede. De jonge geleer
de, A. Yegorof, 25 jaar oud, heeft zijn
ontwerp aan de Russische academie
voorgelegd, die het binnenkort zal pu
bliceren. Zijn berekeningen zijn door
deskundigen gecontroleerd en juist be
vonden.
Plechtigheid. Innocentius XI, de paus uit
de zeventiende eeuw, die het christelijke
westen tegen een invasie uit Turkije
hielp beschermen, is zondag bij een
plechtigheid in de basiliek van de St.
Pieter te Rome zalig verklaard. De be
slissende overwinning van de christe
lijke legers te Wenen in 1683, onder lei
ding van de Poolse koning JanSobieski,
op de Turken schreef hij toe aan de
tussenkomst van Maria.
Niet zeggen. Een employé van een buiten
lands gezantschap moet Zweden ver
laten, omdat hij of zij verdacht wordt
van het stelen van twee leren vesten
uit een Stockholms warenhuis. Een
woordvoerder van het Zweedse ministe
rie van Buitenlandse Zaken wilde niet
zeggen, bij welke legatie de betrokkene
werkzaam was. Het warenhuis heeft
van vervolging afgezien.
Eerste. Het eerste slachtoffer van deze
winter is zondag in de Oostenrijkse
Alpen gevallen. Twee schooljongens uit
Schröcken, Vorarlberg, werden onder
een sneeuwlawine bedolven langs de
helling van het Litzetobeldal. Een hun
ner wist zich uit de sneeuw te bevrij
den en haalde reddingsploegen, maar
de ander werd dood gevonden.
EILANDEN hebben altijd tot de ver
beelding der mensen gesproken. We kun
nen in het midden laten, wat hiervan de
psychologische achtergrond is, maar bij
de eerstvolgende gelegenheid dat u met
een werkelijk eiland kennis maakt, moet
u toch eens trachten de grenzen van die
verbeeldingskracht nog wat te verwijden
en in gedachten de helling volgen, waar
mee het eiland in het water
afdaalt tot de bodem van de
oceaan.
We zijn er ons van bewust,
dat ons verzoek vergezeld zal
moeten gaan van een verkla
ring aangaande de vraag, wat
onder een werkelijk eiland
moet worden verstaan. In ieder
geval niet de delta-eilanden of de conti
nentale eilanden, die tot het vastelandplat
behoren. Hoewel die eilanden aan alle kan
ten door water zijn omgeven, en dus vol
doen aan de definitie die voor elk eiland
geldt, kunnen we ze toch onmogelijk tot
de werkelijke eilanden rekenen.
Neen, tot de werkelijke eilanden zouden
we die eenzame stippen midden in de on
eindig wijde oceaan willen rekenen, de
verloren stukjes land, die als het ware los
staan van de vastelandsplatten. Helemaal
los zijn ze uiteraard niet, maar juist ter
verkrijging van dit besef deden we een
beroep op uw verbeeldingskracht. Hóe is
het mogelijk, dat uit de peilloze diepte van
de oceaan plotseling een stukje land op
duikt, dat we als een heerlijke onderbre
king in de overweldigende uitgestrektheid
van water niet anders dan met vreugde
kunnen begroeten?
Verreweg de meeste eilanden in de oceaan
zijn van vulkanische oorsprong en hoe deze
ontstaan, behoeven we niet meer te ver-
tellen. Van wat er overblijft behoort de
overgrote meerderheid tot de koraaleilan
den en zijn het werk van koraaldiertjes
die op onderzeese verheffingen van de
zeebodem (meestal óók van vulkanische
oorsprong) hun koloniën hebben gesticht,
waarvan we de resultaten als vlakke ei
landjes in de talrijke archipels in Oceanië
en de Indische Oceaan leerden kennen.
Maar er zijn ook uitzon
deringen op de vrijwel alge
mene regel, dat eilanden mid
den in de oceaan van vul
kanische oorsprong zijn, of
door koraaldiertjes zijn ge
bouwd Dit kunnen de uit
zee opgedoken horsten en
de boven de zeespiegel opge
doken bergkammen zijn van onderzeese
plooiingsgebergten, waartoe de ten zuiden
van Java gelegen Cocoseilanden en wel
licht ook het westelijk van Sumatra gele
gen Simaloer behoren. Het boeiendst zijn
in dit opzicht echter de Rotsen van St.
Paul, een rotsmassa tussen Brazilië en
Afrika, die van de oceaanbodem omhoog
steekt en welks hoogste punt zich niet
meer dan 20 m boven de zeespiegel verheft.
De meeste geologen zijn het er over eens
dat. deze eilandjes bestaan uit hetzelfde
gesteente dat de zeebodem, vormt. U be
vindt zich hier dus op de top van een
berg, die vanaf de bodem van de oceaan
ten minste 3 km omhoog is gestuwd.
Een mooie gelegenheid er eens op te
wijzen, hoe het evenwicht op dergelijke
eilanden werd verstoord na een bezoek
van de mens.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
