Eden en Selwyn Lloyd brachten
een ijlbezoek aan Parijs
Opnieuw bankbiljetten vermist
uit Haarlemse drukkerij
Suprapto ontkent verklaring
van mevrouw Bouman
Spoedberaad over Suez en
spanning in Palestina
HET WEER: Harde wind
Haarlems Dagblad
Beroering over zaak-Schmidt
Hoger beroep wordt gelukkig buiten
publieke sfeer behandeld
Nationale Vergadering critisch jegens Pineau
Het beleid van
oud-minister Beyen
Beloning van f 2000
Stratocruiser van P.A.A.
daalde in Stille Oceaan
Toestel brak, maar alle
31 inzittenden zijn gered
Rechts onbarmhartig
Staking van 15.000 man bij
BPM in Indonesië
Het woord is aan
Australische stem over
kwestie Nieuw-Guinea
De verwikkelingen rondom Soestdijk
71e JAARGANG No 85
Kennemerlaan 186, IJmuiden. Tel. Adm. 5437,
na 5 uur voor klachten bezorging 6450. Telef.
Redactie 5389. Haarlem: Grote Houtstraat 93
alle afdelingen Telefoon 15295". Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
WOENSDAG 17 OKTOBER 1956
IJmuider Courant
EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
301e JAARGANG No 238
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.,
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt
dagelijks, behalve op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 55 ct., p. kwartaal 7.15.
franco p. post 7.65. Losse nrs. 12 ct. Giro
rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
DJAKARTA (A.N.P.) De procureur-
generaal, Suprapto, heeft met nadruk de
verklaring van mevrouw Bouman ontkend,
dat zij met de president van het Indonesi
sche hoge gerechtshof en met hem, Suprap
to besprekingen zou hebben gevoerd. Op
haar persconferentie in Den Haag zei
mevrouw Bouman, dat Suprapto, de presi
dent van het hoge gerechtshof, Wirjono,
de openbare aanklager, Suwondo, en een
grote groep van vooraanstaande Indone
siërs ervan overtuigd waren, dat Schmidt
onschuldig was.
Suprapto verklaarde heden aan de cor
respondent van het A.N.P. in Djakarta: „Ik
heb mevrouw Bouman nooit ontmoet, laat
staan besprekingen met haar gevoerd ge
durende de tijd, dat zij optrad als ver
dedigster van Schmidt en Jungschlager.
Slechts éénmaal, vóórdat zij de verdediging
van Schmidit op zich nam, is zij naar mijn
kantoor gekomen om mij op de hoogte te
In Zuidlaren is dinsdag de jaarlijkse
paardenmarkt gehouden, een evene
ment dat altijd duizenden belangstel
lenden uit de noordelijke provincies
naar dit Drentse plaatsje doet stromen.
Er werden dit jaar 62 paarden aange
voerd, die vrijwel alle van eigenaar
verwisselden.
SAN FRANCISCO (Reuter en U.P.)
Een defecte „Stratocruiser" van de Pan
American Airways met 31 mensen aan
boord, heeft dinsdag ais gevolg van motor
storing een noodlanding gemaakt op de
Stille Oceaan. Het toestel brak hierbij in
tweeën. Alle inzittenden zijn gered en aan
boord genomen van een weerschip, waar
boven het toestel meer dan drie uur had
rondgecirkeld voordat het een noodlanding
maakte. Het vliegtuig was van Honoloeloe
op weg naar San Francisco, de laatste
etappe van een vlucht rondom de wereld
die in New York begonnen was.
Het ongeluk gebeurde op ongeveer 1650
kilometer van de kust en zowat halverwege
tussen Hawaii en San Francisco.
Het toestel raakte in moeilijkheden toen
een motor uitviel en de propeller van een
andere motor niet meer normaal functio
neerde.
Volgens de door de P.A.A. verstrekte
passagierslijst bevond zich aan boord van
het toestel de heer H. Braat uit de Krom-
melaan te Rotterdam. Er is niemand ge
wond.
Het weerschip „Pont Chartrain" had een
hoeveelheid schuim, waarschijnlijk afkom
stig van zijn brandblusinstallatie, op de
golven gelegd en zo een betrekkelijk rus
tige landingsbaan gereedgemaakt voor het
toestel, Toen de Clipper op het water kwam
spoot een grote wolk water omhoog, en
kort na de landing, waarbij de neus werd
afgebroken, sloeg het toestel een kwartslag
om. Bij de passagiers waren acht vrouwen
en drie kinderen. De gezagvoerder heeft
zijn toestel eerst zoveel benzine laten ver
bruiken dat het zo licht mogelijk werd. Hij
kon de benzine niet door de speciale nood-
leidingen laten wegstromen, omdat het ge
vaar dan zou ontstaan dat het vliegtuig bij
zijn noodlanding in een benzinevlek terecht
kwam, hetgeen brand en de dood van vele
inzittenden tot gevolg had kunnen hebben.
(Van onze correspondent in Parijs)
Het heeft er alle schijn van, dat gisteren in Parijs de zoveelste fase in de Suez-
tragedie is ingeluid. Terwijl de Nationale Vergadering haar debatten over deze
kwestie voerde, kwamen onverwacht de Britse premier, Sir Anthony Eden en
zijn minister van Buitenlandse Zaken Selwtjn Lloyd op verzoek van hun Franse
ambtgenoten naar Parijs, waar tot diep in de nacht over het kanaalprobleem
werd overlegd. Vanmorgen zijn de Britse staatslieden in Londen teruggekeerd en
uit een kort communiqué kan blijken, dat de Franse en Britse ministers zich
voornamelijkf hebben bezig gehouden met de oprichting van de gebruikers-
vereniging voor het Suezkanaal, waaraan na de uitspraak van de Veiligheids
raad in Parijs nog meer gewicht wordt gehecht.
Een vroeger denkbeeld zou daarbij zijn
opgerakeld. Er moet weer gesproken zijn
van een internationaal konvooi, waarin ook
een Israëlisch schip zou worden opgenomen
en dat bestemd zou zijn om de bedoelingen
van Nasser op de proef te stellen. Indien de
Egyptische dictator de doortocht Van een of
meer boten zou weigeren, zouden Londen
en Parjjs de kwestie van militaire maatre
gelen opnieuw aan de orde kunnen stellen.
Van officiële Britse zijde is het bericht
evenwel stellig ontkend.
Pineau heeft gisteren aan een lunch ook
met zijn Russische collega Sjepilov gespro
ken, die na een tweedaags verblijf in Parijs
vanmorgen zijn reis naar Moskou heeft
vervolgd via Berlijn.
De voornaamste politieke adviseur van
president Nasser, luitenant-kolonel Ali Sa-
bri, heeft te Caïro gezegd, dat de bespre
kingen tussen Egypte, Frankrijk en Groot-
Brittannië over het Suezkanaal zullen wor
den voortgezet. Sabri, die uit New York
terugkeerde, voegde eraan toe: „Geen on
derhandelingen in de eigenlijke zin van
het woord, maar nadere oriënterende be
sprekingen", die binnen een week of tien
dagen zouden kunnen beginnen, misschien
te Genève.
OOOOOOOOOOOOOOCXXXXXXIOOOOOOOOCXXXXXDOOCXXXXXTOOOOOOOOOOOO
8 VERWACHTING, medegedeeld door 8
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van g
woensdagavond tot donderdagavond, g
opgemaakt om 11.15 uur:
Aanvankelijk opklaringen, later weer s
toenemende bewolking gevolgd door g
regen. Tijdelijk afnemende, later weer
tot matig of krachtig en langs de kust
mogelijk tot hard toenemende wind
tussen west en zuid. Lagere tempera
turen.
18 oktober
Zon op 7.12 uur, onder 17.42 uur.
Maan op 16.51 uur, onder 5.45 uur.
Maanstanden
19 oktober 18.24 uur: volle maan
26 oktober 19.02 uur: laatste kwartier
Hoog en laag water in IJmuiden
Woensdag 17 oktober
Hoog water: 2.08 en 14.27 uur.
Laag water: 10.01 en 22.14 uur.
Donderdag 18 oktober
Hoog water: 2.40 en 14.58 uur.
Laag water: 10.38 en 22.52 uur.
TIJDELIJK REGEN
kust bereiken en daarna met enige regen
een groot deel van het land passeren. De
wind draait naar westelijke richtingen
waarna aanzienlijk koudere oceaanlucht
zal binnenstromen, waarin naast opklarin
gen ook enkele verspreide buien voorko
men.
WEERRAPPORTEN
(van hedenmorgen 7 uur)
Behalve het Suez-probleem is tijdens
het Frans-Britse beraad ook over de si
tuatie in andere delen van het Midden-
Oosten gesproken, inzonderheid over de
gespannen verhouding tussen Israel en Jor
danië.
De Franse Nationale Vergadering heeft
tegelijkertijd haar parlementaire seizoen
geopend met een serie debatten, die achter
eenvolgens aan de Suez-kwestie, Algerije,
Saarland, en de sociale en economische po
litiek worden gewijd en die volgende week
wel met een nieuwe vertrouwenskwestie
besloten zullen worden. De regering en
Pineau, de minister van Buitenlandse Za
ken in het bijzonder hebben gisteren van
verschillende kanten harde noten te kra
ken gekregen over de politiek, die zij in de
Suez-kwestie gevolgd hebben. De onbarm-
hartigste woorden kwamen uit de rechtse
hoek. Van de vroegere conservatieve minis
ter-president Paul Reynaud kreeg Pineau
te horen, dat hij zich onvoldoende op de
hoogte had gesteld omtrent de ware bedoe
lingen van Washington en over de prakti
sche mogelijkheden van Londen, waardoor
Frankrijk voor de wereld in zijn onmacht
te kijk wordt gezet. Een ander rechts Ka
merlid, Legendre, trok nog wat vinniger
van leer en verzocht Pineau zich voortaan
aan het schrijven van kinderboeken te
houden. Zijn succes daarmee is groter, zo
moest de minister vernemen, dan dat van
zijn ondernemingen op diplomatiek terrein.
Het wederwoord van Pineau was niet
bijzonder overtuigend. De minister gaf toe,
dat hij zich ook niet helemaal bevredigd
voelde. Maar, zo verklaarde hij, men moet
niet vergeten, dat Egypte ook een veer heeft
moeten laten. Bovendien is het laatste
woord over het Suezkanaal nog niet ge
zegd, zo zei hij.
De Kamer toonde zich uiterst gereser
veerd en politieke kringen waren geneigd
het plotselinge bezoek van Eden en Lloyd
vooral in het parlementaire licht van even
tuele nieuwe Frans-Britse initiatieven in
de Suez-kwestie te beschouwen. Het lijkt
er op, dat Eden en Lloyd zich naar Parijs
hebben gespoed om de gecompromitteerde
positie van Pineau in de Nationale Verga
dering te helpen versterken. Voor zijn ver
trek uit Parijs zei Eden: „Wij hebben zeer
volledige en nuttige gesprekken gehad met
nauwe overeenstemming. In het communi
qué verklaren de staatslieden, dat de voor
stellen van de achttien landen voor inter
nationaal beheer van het Suezkanaal de
grondslag moeten vormen voor een regeling
van de kanaalkwestie, tenzij de Egyptische
regering met voorstellen komt die aan de
zelfde eisen voldoen. Zij zijn bereid derge
lijke Egyptische voorstellen te bespreken.
Pineau zei in de Nationale Vergadering
dat er was voorgesteld een Amerikaanse
maatschappij de functionering van het
Suezkanaal te laten overnemen. „De Ame
rikaanse regering heeft deze gedachte niet
aanvaard. Ik geloof dat ik namens de
Franse regering en de Nationale Vergade
ring kan zeggen, dat als het er om gaat een
Frans-Britse en internationale maatschap
pij door een Amerikaanse te vervangen,
dit denkbeeld door de Franse openbare
mening zeer ongunstig zou worden ontvan
gen en zij de goede verhouding tussen
Frankrijk en de Verenigde Staten ernstig
zou verstoren."
DJAKARTA (United Press) Onge
veer 15.000 werknemers van de B.P.M. in
Indonesië hebben het werk neergelegd als
protest tegen een besluit der regering in
zake vakanties. Men is ontevreden over de
beslissing van een bemiddelingscommissie
der regering, die vakanties heeft vastge
steld die volgens de arbeiders „onvoordelig
en onaanvaardbaar" zijn.
De stakers zijn lid van de vakverenigingen
Persatuan Buru Minjak en Serikat Buru
Min jak.
Er zijn geen incidenten voorgevallen, al
was de situatie volgens een woordvoerder
der B.P.M. „ernstig", vooral op Sumatra.
Men verwacht, dat de staking wel tot
donderdag zal duren. De B.P.M. beschouwt
de staking als „illegaal".
stellen van het vertrek van haar man uit
het land."
In Nederlandse kringen te Djakarta leeft
de hoop, dat de kansen voor Schmidt wel
licht beter zullen staan, wanneer hij in be
roep gaat bij een hogere rechtbank, waar
de zittingen gehouden zullen worden uit de
buurt van het publiek. Nederlandse krin
gen zeiden dat het een lange tijd kan duren,
misschien wel een jaar, vóór een hogere
rechtbank uitspraak doet. „Maar de dingen
staan altijd beter in Indonesië, wanneer
het publiek er niet bij is", verklaarde men.
Perscommentaren
Het blad van de Masjumi, „Abadi", be
treurt heden in een hoofdartikel de demon
straties en de „Dood aan Schmidt"-cam-
pagne, die gehouden zijn, toen het proces
tegen Schmidt nog aan de gang was. „Wij
willen niet beweren, dat de rechter door
de demonstraties en de eisen tot doodstraf
is beïnvloed, toen hij het vonnis heeft uit
gesproken, maar het is begrijpelijk, dat er
mensen zijn, die deze mening wèl zijn toe
gedaan. Wij zouden liever hebben gezien,
dat het landgerecht tot deze uitspraak was
gekomen, zonder demonstraties voor het
gerechtsgebouw. Dan zouden wij hebben
kunnen tonen, dat wij het volste vertrou
wen hebben in de rechtspraak en in de op
rechtheid van het landgerecht."
Spionageproces te Cairo
Zestien van de dertig personen, die enige
tijd geleden door de Egyptische politie
werden gearresteerd op beschuldiging van
spionage, zullen donderdag voor een po
litierechter worden geleid, aldus is dins
dag te Cairo bekend gemaakt.
Onder de zestien mannen bevinden zich
onder anderen vier Britten.
André Gide:
Ik bén nooit, ik word.
CANBERRA De Australische rege
ring betreurt het, dat de Afrikaans-Azia
tische landen opnieuw hebben besloten het
geschil tussen Indonesië en Nederland ovér
Westelijk Nieuw Guinea voor de UNO te
brengen, zo heeft de Australische minister
van Buitenlandse Zaken, Richard Casey,
dinsdag in het parlement verklaard.
„Wjj denken niet, dat in de UNO een
oplossing voor deze kwestie zal worden ge
vonden", aldus minister Casey, die hieraan
toevoegde: het voorleggen van de kwestie
aan de UNO „zal slechts tot resultaat heb
ben, dat de bitterheid tussen Nederland en
Indonesië en indirect tussen Australië en
Indonesië zal toenemen".
ADVEH'l ENT IE
Heren Gabardine Jassen ƒ98.50
iocooooooooocoooooooooooooooooo(xx)oocoooooooococoocoooc>o(
's-GRAVENHAGE (ANP) In De
Telegraaf van 16 oktober 1956 staat een j
artikel, waarin ernstige critiek wordt
geuit op het beleid van de vorige minis-
ter van Buitenlandse Zaken mr. J. W.
Beyen met betrekking tot een met de
hoofdredacteuren der Nederlandse bla-
den op 8 juni 1956 gehouden vertrou-
welijke bespreking.
Naar aanleiding hiervan deelt de
Rijksvoorlichtingsdienet mede, dat be- j
doelde conferentie door minister Beyen j
is gehouden in overleg met de minister
president, teneinde de hoofdredacteuren
der Nederlandse pers voor te bereiden
op te verwachten publikaties in de bui
tenlandse pers.
Het toenmalige kabinet heeft zich met j
deze zaak bezig gehouden naar aanlei- j
ding van mededelingen als thans in De
Telegraaf zijn opgenomen en heeft daar-
tegenover als zijn vaste overtuiging ge
steld, dat minister Beyen, evenals het
gehele kabinet, alles heeft gedaan om
Hare Majesteit de Koningin tegen on
rechtvaardige aanvallen te beschermen,
aldus de Rijksvoorlichtingsdienst.
OOOOOOOOOOOOOOOOCOCODCOOOCXKDOOCXjOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO:
Britse eilanden en de Noordzee uit en nam
ook bij ons de wind toe. De vochtige lucht,
die boven Frankrijk aanwezig was, kwam
daardoor in beweging en stroomde later
met veel bewolking ook ons land binnen.
Het koufront van de depressie trok
woensdagmorgen over Engeland naar de
Noordzee en zal in de avond de Noordzee-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
Weerstoestand
buitenland
W>
i G
•O 3
•5-5
X
Cl
C5
<v
u
c. 0>
w
eerslag
mm.
g
zS
Stockholm
mist
zzo
8
0
Oslo
nevel
ozo
8
0
Kopenhagen
half bew.
z
12
0
Aberdeen
regen
z
14
6
Londen
motregen
zzw
17
0,7
Amsterdam
motregen
zzw
17
0,1
Luxemburg
mist
z
15
0
Parijs
zwaar bew.
zzw
20
0
Bordeaux
mist
windst.
20
0,2
Grenoble
nevel
windst.
19
0,3
Nice
half bew.
nw
19
5
Berlijn
nevel
zo
15
0
Frankfort
mist
windst.
15
0
München
licht bew.
zzo
12
0
Zürich
mist
wnw
Genève
mist
nw
13
0,2
Locarno
geheel bew.
ozo
18
0
Wenen
nevel
w
14
0
Innsbruck
mist
windst.
16
0
Rome
nevel
ono
21
0
Mallorca
zwaar bew.
windst.
21
0
Weerstoestand binnenland
(De temperatuur Is van hedenmorgen 7 uur,
de neerslag van de laatste 24 uur.)
Uit het bedrijf van de Grafische In
richting Joh. Enschedé en Zonen n.v. te
Haarlem, waar de bankbiljetten gedrukt
worden, worden voor de tweede keer bin
nen enkele weken bankbiljetten vermist.
Dit werd maandagmiddag omstreeks twaalf
uur ontdekt. Vermist worden twee vel
len bankbiljetten, ieder van vierentwintig
stuks. Een biljet heeft een waarde van
f 20. De totale waarde is achtenveertig
maal f 20 is f 960. De vermiste bankbiljet
ten hébben een paarse kleur en dragen, de
beeltenis van Boenhaave. Op het eerste
vel komt vierentwintig keer het nummer
060998 voor en op het andere vierentwin
tig keer het "nummer 060999.
De nummers van de biljetten op het eer
ste vel zijn:
Den Helder
zwaar bew.
zzw
14
0,1
Ypenburg
motregen
zzw
14
0,5
Vlissingen
geheel bew.
zzw
14
0,3
Eelde
geheel bew.
z
12
0
De Bilt
geheel bew.
z
14
0,1
Twente
half bew.
z
12
Eindhoven
zwaar bew.
zzw
13
0
Vlv. Z.-Limb. licht bew.
z
.14
0
1
A.N.
060998
1
A.O. 060998
2
A.N. 060998
2
A.O. 060998
3
A.N.
060998
3
A.O. 060998
4
A.N.
060998
4
A.O. 060998
5
A.N. 060998
5
A.O. 060998
S
A.N.
060998
6
A.O. 060998
1
A.P.
060998
1
A.Q. 060998
2
A.P.
060998
2
A.Q. 060998
3
A.P.
060998
3
A.Q. 060998
4
A.P.
060998
4
A.Q. 060998
5
A.P.
060998
5
A.Q. 060998
6
A.P.
060998
6
A.Q. 060998
Op het tweede vel staan de volgende num
mers vermeld:
1 A.N. 060999
2 A.N. 060999
3 A.N. 060999
4 A.N. 060999
5 A.N. 060999
6 A.N. 060999
1 A.P. 060999
2 A.P. 060999
3 A.P. 060999
4 A.P. 060999
5 A.P. 060999
6 A.P. 060999
1 A.O. 060999
2 A.O. 060999
3 A.O. 060999
4 A.O. 060999
5 A.O. 060999
6 A.O. 060999
1 A.Q. 060999
2 A.Q. 060999
3 A.Q. 060999
4 A.Q. 060999
5 A.Q. 060999
6 A.Q. 060999
De Haarlemse politie verzoekt hen, die een
of meer van. deze bankbiljetten bij aan
bieding herkennen, onmiddellijk zodanige
aanwijzingen aan de politie ter plaatse te
verschaffen, die kunnen leiden tot opspo
ring en aanhouding van de dader(s) en tot
opsporing van het vermiste. Aan hem of
haar zal een beloning van f 2000 worden
uitgekeerd.
Het (de) ingeleverde biljet(ten) zal(zul-
len) worden vergoed.
Sedert dinsdag 25
vellen bankbiljetten
vermist.
september worden
(veertig van f 25)
(Van onze parlementaire redacteur)
In de in juni j.l. door mij geschreven
artikelen over „Koning en Ministers" ves
tigde ik o.m. de aandacht op een tweetal
voor de onderlinge verhoudingen tussen
die twee bestanddelen van „de Kroon"
van groot belang zijnde regels. Regels van
bijzondere waarde met het oog op de juiste
gang van zaken in een staatsbestel als,
onder anderen, dat van Nederland.
Op 22 juni j.l. merkte ik op, dat een van
die regels wil, dat aan de constitutionele
Koning drie rechten toekomen. Te weten:
1) het recht door de ministers te worden
ingelicht; 2) het recht hen aan te sporen,
door hun eventueel bepaalde voorstellen
te doen of wijzigingen in hun voorstellen
(plannen) aan te raden; 3) het recht de
ministers te waarschuwen tegen een in de
ogen van het staatshoofd door hen te voe
ren onjuist beleid.
Tot de andere regels, die steeds nauw
gezette aandacht alsook naleving verdie
nen, aldus stipte ik op 26 juni aan, behoort
dat, indien ooit het gevaar mocht ontstaan
dat „onverantwoordelijke particulieren",
dus personen, die niet de wel op de mi
nisters rustende verantwoordelijkheid heb
ben, zich tussen deze en het staatshoofd
zouden inschuiven, de ministers daar een
stokje voor steken. Dit vereist immers het
staatsbelang. In dat verband bracht ik nog
in herinnering, hoe niemand minder dan
de grote staatsrechtdeskundige prof. mr.
J. T. Buys al zeventig jaar geleden schreef:
„....wanneer zich aan het hof een in
vloed mocht doen gelden, welke naar de
mening van het ministerie tot schade strekt
van het land, dan zal met of zonder art.
25 (destijds 30) van de Grondwet het
artikel, dat inhoudt, dat de Koning zijn
huis naar eigen goedvinden inricht nie
mand het zeker inconstitutioneel achten,
wanneer de ministers de verwijdering van
die invloed tot voorwaarde maken, welke
zij aan de voortzetting van hun bestuur
menen te moeten verbinden. Het recht om
deze of dergelijke voorwaarde te stellen
kan geen grondwetsartikel opheffen". In
datzelfde artikel van 26 juni j.l. vermeldde
ik ook nog hoe de minister-president dr.
Drees in een op verzoek van het bestuur
der buitenlandse persvereniging belegde
persconferentie, naar aanleiding van hem
bij die gelegenheid door aanwezige Engelse
journalisten gestelde vragen, ten aanzien
van het zoëven aangeroerde punt een,
voor publicatie bestemde mening had ken
baar gemaakt, die neerkwam op onder
schrijving, ook met het oog op de praktijk,
van de hier weergegeven theorie van Buys.
Er bestaat alle aanleiding hierop thans
nog eens in het bijzonder de aandacht te
vestigen, nu zonneklaar gebleken is, dat er
zich zulk een ongewenste invloed van een
„onverantwoordelijke raadgever" in de om
geving van het hof bevindt. Ter staving
van deze stelling is het afdoende, te wij
zen op het van de hand van mr. dr. Van
Maasdijk, kamerheer in buitengewone
dienst van de Koningin, in De Telegraaf
van dinsdagochtend verschenen artikel.
Daarin toch tracht genoemde functionaris,
nu openlijk in de pers, te stoken tussen
het staatshoofd en de destijds verantwoor
delijke minister van Buitenlandse Zaken.
Zulks wegens hetgeen deze op een, op
8 juni j.l. gehouden, vertrouwelijke be
spreking met een aantal Nederlandse
hoofdredacteuren gezegd zou hebben. De
heer Van Maasdijk, president-commissaris
van de onderneming die De Telegraaf uit
geeft, was bij die bespreking niet aan
wezig, wel echter de hoofdredacteur van
genoemd blad. Er is weinig fantasie voor
nodig om aan te nemen, dat de schrijver
van het artikel zijn „wetenschap" heeft
ontleend aanvermelde hoofdredacteur.
Inmiddels heeft reeds een van de bij die
bespreking ook aanwezige hoofdredacteu
ren, met name de hoofdredacteur van Het
Parool, dinsdagavond in zijn blad onthuld,
niet slechts dat het voor ingewijden geen
nieuws was dat de hoofdredacteur van
De Telegraaf het een en ander uit de ver
trouwelijke bespreking „spoorslags" aan
mr. Van Maasdijk had overgebriefd, maar
ook dat laatstgenoemde van wat mr. Beyen
destijds heeft meegedeeld „een giftige mis
tekening" ten beste heeft gegeven!
Nu wordt in parlementaire en politieke
kringen in Den Haag reeds sinds half juni
als vaststaand aangenomen, dat de presi
dent-commissaris van de onderneming die
De Telegraaf uitgeeft, het oirbaar heeft
geacht zeer kort nadat hij zijn merkwaar
dige „wetenschap" had opgedaan, eenzelf
de „giftige mis-tekening" als kamerheer
in buitengewone dienst tot het staatshoofd
te doen doordringen. Tot een blijvende,
onaanvaardbare, inconstitutionele situatie
heeft dit gelukkig niet geleid en het op
genoemde manier verkeerd ingelichte
staatshoofd is er tenslotte niet toe over
gegaan geen contact meer te willen onder
houden met de minister van Buitenlandse
Zaken, die mr. Van Maasdijk met zijn
„giftige mis-tekening" zwart had willen
maken. Iets dergelijks ware trouwens
staatsrechtelijk onduldbaar geweest. De
bespreking in kwestie met de hoofdredac
teuren was immers door minister Beyen
gevoerd op verzoek van en in overleg met
de minister-president en tijdens die be
spreking had hij louter en alleen gehan
deld overeenkomstig de aan zijn ambt en
aan zijn verantwoordelijkheid als minister
op hem rustende verplichtingen.
Welaan, evenzeer als er voor het con
stitutionele staatshoofd rechten en plichten
bestaan, geldt dit voor de verantwoorde
lijke raadslieden van de Kroondrager of
-draagster. Zo hebben zij b.v. de plicht
om, indien het staatshoofd, zonder dat
hiervoor enige redelijke grond bestaat, een
minister niet verder zou willen ontvangen,
daartegen op te komen. Men kan er dan
ook van op aan, dat in het onderhavige
geval de ministerraad, voor zover dat no
dig geweest mocht zijn, bevorderd heeft
dat indertijd misleidende, op een „giftige
mis-tekening!' berust hebbende influiste
ringen van de kamerheer in buitengewone
dienst mr. Van Maasdijk, uiteindelijk geen,
uit een constitutioneel oogpunt onaan
vaardbare, gevolgen met zich mee hebben
gebracht. Nu intussen aan de dag is ge
treden wat voor vlees men in de kuip
heeft met die kamerheer in buitengewone
dienst, valt er voor de tegenwoordige ver
antwoordelijke bewindslieden te zijnen op
zichte slechts één ding te doen. Zij zullen
onverwijld hebben te bevorderen, dat het
ten spoedigste tot verwijdering van deze
„onverantwoordelijke raadsman" uit de
sfeer van het staatshoofd kome.
Iemand, die zich schuldig maakt aan een
publicatie als door hem gedaan en van
een aard gelijk deze thans in het Parool
aan de kaak is gesteld, kan alleen maar
onheil veroorzaken. Dit doordat hij, met
het zich schuiven tussen de twee in feite
ondeelbare elementen, die te samen de
Kroon uitmaken, dus tussen Koningin en
ministers, voor de goede en gezonde gang
van zaken in ons staatsbestel hoogst on
gewenste verwikkelingen vermag te schep
pen. Indien er nog één bewijs nodig was
om te kunnen uitmaken, dat mr. Van
Maasdijk als kamerheer in buitengewone
dienst volkomen misplaatst is, dan heeft
hij dit nu zelf geleverd met zijn artikel
in De Telegraaf van dinsdag.
