Rode Kruis ontving op giro 777
reeds honderdduizend gulden
tmfjz
Panda en de Meesteiwna
Hulp aan Hongarije
AGRé-GOLA
60
De radio geeft zaterdag
übv.ÏÏleijev
JAPONNEN
a m nam TgLEWDSHE-IMDI®
Cognac
Wereldnieuws
Toch ió l\et
zo
Dagboek
v iA
GROTE HOUTSTRAAT 16
Werkgeversbijdrage
kinderbijslag
Minister Luns bezoekt zijn
Franse collega Pineau
Drie en twee jaar tegen
flessentrekkers geëist
Grote Houtstraat 108 - Tel.15046 l «adio - televisie gramofoonspecialisten GR
I L I P S
GRUNDIG
Eén bekeuring bracht in
Eindhoven opgeschoten
jeugd in opstand
Aggressieve jongelui door
politie uiteengedreven
Zeepost
PETROLEUMKACHELS
DE KLOMPENCENTRALE
Nieuwe hoofdcommissaris
van Amsterdam in functie
Centrale Adoptieraad
smsr„, samengesteld
Raad yan Delft herdacht
dr. Dirk Coster
Wellicht atoomkracht voor
Rotterdams nieuwe centrale
Afscheid van Afroza
Inlichtingen over personen
in Hongarije
Jeugd zal in Den Haag
demonstreren voor de
Hongaarse vrijheid
De vakantie der Koningin
V.J
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1956
De stortingen op giro 777 van het Neder
landse Rode Kruis ten behoeve van de
getroffenen in Hongarije, hadden donder
dag reeds de 100.000 bereikt. De Neder
landse cacaofabrikanten hebben het Rode
Kruis een toezegging gedaan voor 40.000 kg
chocoladerepen en cacaopoeder ter waarde
van ruim 200.000. Deze partij zal begin
volgende week worden afgeleverd. Deze
gezamenlijke hulpactie van de Nederlandse
cacao-industrie is op touw gezet door de
eigenaar van een cacao- en chocolade
fabriek in Wormerveer, die vroeger, vóór
de Russische bezetting, in Boedapest een
cacao- en chocoladefabriek had. De verzen
ding geschiedt door bemiddeling van het
Nederlandse Rode Kruis. Deze organisatie
beschikt over goede vervoersmogelijkheden
en kan de garantie geven, dat de geschon
ken goederen ook op de juiste plaats be
landen. Men hoopt de zending in één keer
te kunnen overbrengen.
Het Rode Kruis overweegt op zeer korte
termijn vijf ambulance-auto's naar Hon
garije te zenden,waaraan dringend behoefte
is. De auto's zullen ieder worden bemand
met twee chauffeurs.
Oproep der kerken
Deputaten van de Generale Synode der
Gereformeerde Kerken in Nederland heb
ben deze kerken opgeroepen zondag een
bidstond te houden voor de vrede in de
wereld en de vrijheid van de volken. De
deputaten hebben tevens in overleg met
het moderamen der synode, een op die dag
te houden collecte uitgeschreven in alle
gereformeerde kerken voor hulpverlening
aan Hongarije.
Ook het moderamen der Generale Synode
der Nederlands Hervormde Kerk heeft zich
tot de kerkeraden en diaconieën gericht met
een oproep om hulp aan Hongarije. Het
moderamen verzoekt in de gemeenten een
bijzondere geldinzameling te houden voor
ADVERTENTIE
y wf
ef/C-tyé.
het Hongaarse volk en voor de Hongaarse
hervormde kerk. Verklaard wordt dat
directe financiële steun thans het meest
nodig is. Zodra er mogelijkheid komt van
vervoer zal gevraagd worden ook kleding
en dekens bijeen te brengen.
Het moderamen zal voor de besteding
der te ontvangen gelden overleg plegen met
de Stichting Oecumenische Hulp aan Ker
ken en Vluchtelingen en met het Admiraal
de Ruyterfonds, dat zich tot taak heeft ge
steld speciaal hulp te bieden aan Hongarije.
hilversum i, 402 m.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gewijde
muziek. 7.45 Morgengebed en liturgische ka-
lender. 8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15
Platen. 8.50 Voor de huisvrouw. 10.00 Voor
de kleuters. 10.15 Platen. 10.30 Ben je zestig?
11.00 Voor de zieken. 11.45 Platen. 12.00
Angelus. 12.03 Platen. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Lichte muziek.
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en katho
liek nieuws. 13.20 Lichte muziek. 13.50 Pla
ten. 14.00 Voor de jeugd. 14.20 Engelse les.
14.40 Boekbespreking. 14.50 Fanfare-orkest.
15.10 Kroniek var letteren en kunsten. 15.35
Zangvereniging. 16.00 De schoonheid van
het Gregoriaans. 16.30 Voor de jeugd. 17.10
Musette-orkest en soliste. 17.30 Instrumen
taal trio en solist. 17.45 Voetbalreportage
Nederland B-Denemarken B. 17.55 Dans
muziek. 18.15 Journalistiek weekoverzicht.
18.25 Platen. 18.30 Parlementair overzicht.
18.40 Piano. 19.00 Nieuws. 19.10 Radiofilhar-
monisch-orkest en solist. 20.10 Lichtbaken,
causerie. 20.30 Actualiteiten. 20.45 Platen.
20.50 Gevarieerd programma. 22.10 Cabaret.
22.35 Wij luiden de zondag in. Daarna:
Avondgebed en liturgische kalender. 23.00
Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.22-
24.00 Nieuwe platen.
hilversum ii, 298 m.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 De Ontbijtclub. 9.00 Voor
de vrouw. 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, cau
serie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Strijken-
semble. 10.50 Buitenlands overzicht. 11.05
Dansmuziek. 11.35 Bariton en piano. 12.00
Promenade-orkest. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 VARA-Varia. 13.20 Fanfare
orkest. 13.45 Sportpraatje. 14.00 Voor de
jeugd. 14.35 Vocaal dubbelkwartet. 14.55
Platen. 15.20 Streekuitzending. 15.45 Om
roeporkest en solist. 16.35 Adoptie in ons
land nu mogelijk, causerie. 16.50 Dansmu
ziek. 17.15 Weekjournaal. 17.45 Lichte mu
ziek. 18.00 Nieuws en commentaar. 18.20
Amusementsmuziek. 18.45 Regeringsuitzen
ding: Atlantisch allerlei. Een en ander over
de vijftien landen, aangesloten bij het At
lantisch Pact. 19.00 Artistieke staalkaart.
19.30 Passepartout, causerie. 19.40 Het
Nieuwe Testament: een levend boek, cause
rie. 19.55 Deze week, causerie.' 20.00 Nieuws.
20.05 Gevarieerd programma. 22.00 Sociaal
commentaar. 22.15 Latijnse klanken. 22.40
Samen uit, samen thuis, hoorspel. 23.00
Nieuws. 23.15-24.00 Platen.
televisie (V.P.R.O., N.T.S., V.A.R.A.).
17.00 Voor de jeugd. 20.00 Journaal en
weeroverzicht. 20.15 Sterren falen overal,
TV-comedie. 20.50 Filmverzoekprogramma.
21.20 Gevarieerd programma.
brussel, 324 m.
11.45 Platen. 12.30 Weerberichten. 12.35
Platen. 12.45 Idem. 13.00 Nieuws. 13.11
Radio-almanak. 14.30 Radiojournaal. 15.00
Platen. 16.00 Platen. 16.15 Orkestconcert.
16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10 Litur
gische zangen. 17.20 Platen. 17.30 De Vuur
doop. 18.00 Platen. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 20.00 Omroep-Ommeganck.
21 00 Platen. 21.30 Amusementsmuziek. 22.00
Nieuws. 22.11 Jachthoorns. 23.00 Nieuws.
23.05 Platen. 23.35-24.00 Idem.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
JERSEY en WEVENIT
ook grote maten
49.75 - 59.75 - 69.75 - 79.75
De staatssecretaris van Sociale Zaken
heeft besloten de bijdrage van de werkge
vers voor kinderbijslag, met ingang van 1
januari 1957 vast te stellen op vijf percent
van het loon dat voor premiebetaling in
aanmerking komt. Dit percentage is tot 1
januari 1957 5,28 percent.
De bijdrage voor instellingen van welda
digheid e.d. blijft onveranderd 2.03 percent.
De Nederlandse minister van Buiten
landse Zaken, de heer Luns, zal vandaag
in Parijs een onderhoud hebben met zijn
Franse collega Pineau, aldus een woord
voerder van het Franse ministerie.
Voor de rechtbank in Amsterdam hebben
de 53-jarige J. de K., de 40-jarige G. V.
en de 66-jarige J. N. V. R., allen uit Am
sterdam, terechtgestaan wegens flessen
trekkerij. Tegen hen werd respectievelijk
drie, twee en drie jaar gevangenisstraf ge-
eist. Het drietal werd er van beschuldigd
dat h.et van 22 firma's blikjes boterham
worst, makreel, vruchten, sardines, gehakt
en doperwten had gekocht en niet betaald.
De partijen waren tegen lage prijzen aan
anderen verkocht.
De firma's hadden de partijen, waarvan
de waarde varieerde van een paar honderd
gulden tot 2000 gulden zonder argwaan op
telefonische bestelling geleverd.
Van R. was vóór de oorlog door een
Franse rechtbank tot drie jaar gevangenis-
straf veroordeeld, waarvan hij echter zei
niets af te weten. Voorts was hij in Am
sterdam wegens oplichting tot een jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. Hij deed zijn
bestellingen als directeur van de Continen
tale Bank en Handelsmaatschappij, die
echter niet meer bestond, maar welks naam
hij nog steeds als hoofd op zijn brief
papier voerde. Toen hij destijds failliet
werd verklaard had hij een schuld van
ruim 30.000 gulden.
Van de K. en V. waren in 1952 fail
liet verklaard. V. had toen een schuld
van 64.000 gulden. De rechtbank zal op 15
november uitspraak doen.
ADVERTENTIE
Donderdagavond is het in de binnenstad
van Eindhoven uren achtereen onrustig ge
weest, waarbij het herhaalde malen tot
botsingen is gekomen tussen de gemeente
politie en opgeschoten jongens en meisjes.
De ongeregeldheden begonnen omstreeks
half acht, toen een jongeman door een
agent werd bekeurd, omdat hij met zijn
bromfiets met grote snelheid links door
een bocht reed. De agent werd daarbij las
tig gevallen door een groep jongelui, die
begonnen te joelen en te dreigen. Toen de
agent assistentie kreeg werd de groep uit
elkaar gedreven.
Nadien is het tot circa half twaalf on
rustig in de binnenstad gebleven. De jonge
lui werden voortdurend baldadiger, hinder
den het verkeer en probeerden "enkele ma
len auto's omver te gooien. De politie voer
de verscheidene malen charges met de
gummiknuppel uit.
Toen omstreeks negen uur de bioscoop
voorstellingen waren1 "afgelöpefty'ftegoiWjébf
zich nog veel meer jongelui met het geval
te bemoeien. Zij gooiden tnet rotjes'en knal-
bommen. Volgens de politie namen circa
zevenhonderd jongens en meisjes aan de
relletjes deel.
Op zeker moment rukte een groep van
tweehonderd jongelui op in de richting van
het hoofdbureau van politie, klaarblijkelijk
met de bedoeling enkele gearresteerde mak
kers te bevrijden. Zij werden echter door
de politie uiteen gedreven. Tegen half
twaalf trokken de herrieschoppers af, maar
toen zaten er zeventien jongens en twee
meisjes op het politiebureau ingesloten.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De 'data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan, tussen haakjes, achter de
naam van het schip vermeld. Argentinië
ss „Andes" (8 nov.); Australië: ss „Stra
fheden" (10 nov.); Brazilië: ss „Andes"
(8 nov.); Brits OostAfrika: ss „Ferdinand
Lesseps" (10 nov.); Canada: ss „Maasdam"
(6 nov.); Chili: via New York (7 nov.);
Indonesië: rns „Bali" (8 nov.); Nederlandse
Antillen: ms „Daphnis" (5 nov.); Neder
lands Nieuw Guinea: ms „Perseus" (10
nov.); Nieuw Zeeland: via Engeland (10
nov.); Suriname: ms „Bonaire" (7 nov.);
Unie van Zuid-Afrika en Zuid-West-Afri-
ka: „Athlone Castle" (10 nov.).
ADVERTENTIE
met 10 °/o KORTING.
Electrische straalkachels voor 'n koopje
Dr. Leijdsstraat 10 - Haarlem - Tel. 11784
Luitenant-kolonel H. J. van der Molen is
donderdag door burgemeester d'Ailly ge
ïnstalleerd als hoofdcommissaris van po
litie in Amsterdam. De hoofdcommissaris
sprak daarna een rede uit, waarin hij zijn
programma in het kort ontvouwde. „Bij
voorbaat verklaar ik het recht van alle
heilige huisjes te ontkennen. Ik zal er naar
streven in alle organen van de dienst de
juiste man de juiste plaats te doen be
zetten. Uiteraard ben ik nog onvoldoende
bekend met de problemen die nog bestaan.
Zoals mijn voorgangers reeds het moge
lijke hebben gedaan zal ik met alle kracht
vechten voor de oplossing daarvan. Het
landelijk verkeersprobleem bijvoorbeeld
vraagt hier een plaatselijke oplossing. Mijn
voornemen is het dit vraagstuk met hulp
van experts te bestuderen, met de top
van het korps overleg te plegen en moge
lijke oplossingen voor te stellen. De wer
ving van nieuw personeel zal ik krach
tig bevorderen; naar een doeltreffend
systeem zal worden gezocht. Evenwel blijf
ik van mening dat kwaliteit te prefereren
is boven kwantiteit".
Bij Koninklijk Besluit zijn met ingang
van 1 november voor de 'tijd van zes jaren
benoemd tot lid van de Centrale Adoptie-
raad: dr. H. P. Cloeck, secretaris van de
Sociale Raad en lid'van de Raad voor de
Kinderbescherming te Amsterdam, mr.
O. W. van Ewijk, raadsadviseur in alge
mene dienst bij het ministerie van Justitie,
mr. M. Franken, raadsheer in het gerechts
hof te Amsterdam, mevrouw E. G. M. A.
Kreynsten Braak, arts en lid van het be
stuur van de Nederlandse Federatie van
Instellingen voor de Ongehuwde Moeder
en haar Kind, mr. B. ter Linden, directeur
van de Heldringgestichten, prof. dr. N. Per-
quin, hoogleraar aan de rijksuniversiteit
te Utrecht, prof. mr. Ch. J. J. M. Petit,
hoogleraar aan de r.k. universiteit te Nij
megen, dr. C. Sanders, directeur van de
Rijks-psychologische Dienst, prof. dr. R.
Schippers, hoogleraar aan de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam, mr. J. H. J.
Schouten, hoofd van de Directie Kinder
bescherming van het ministerie van Justi
tie, Mr. A. Stempels, voorzitter van de
Nederlandse Vereniging van Pleegouders,
mej. mr. M. Tjeenk Willink, lid van de
Eerste Kamer, dr. C. J. B. J. Trimbos,
zenuwarts te Utrecht, mr. M. B. van de
Werk, kinderrechter te Utrecht. Voorzitter
van de Centrale Adoptatieraad is prof. mr.
Ch. J. J. M. Petit.
De gemeenteraad van Delft heeft aan
het slot van zijn woensdagavond gehouden
vergadering de in begin oktober overleden
letterkundige dr. Dirk Coster, ereburger
van Delft, herdacht. De burgemeester, de
heer D. de Loor, sprak een herdenkings
woord, dat door allen staande werd aange
hoord en waarin speciaal de grote beteke
nis, die Dirk Coster voor de stad heeft ge
had, werd geuit.
De gemeenteraad van Rotterdam heeft
zestig miljoen gulden gevoteerd voor de
voortzetting van de bouw van de elektri
sche centrale aan de Waalhaven aldaar. Bij
het toekomstige tweede deel van de bouw
is het misschien wel mogelijk, dat het pro
bleem van atoomkracht aan de orde komt,
zei de wethouder van de bedrijven.
In juni 1954 besloot de raad tot de bouw
van twee eenheden, elk van 80 megawatt,
die toen op 90 a 100 miljoen gulden werd
geraamd. Voor de uitvoering werd in juni
1954 en december 1955 respectievelijk tien
en dertig miljoen gulden beschikbaar ge
steld door de raad. B. en W. deelden thans
mede, dat met het bedrag van honderd
miljoen niet zal kunnen worden volstaan.
Door het tegenwoordige loon- en prijspeil,
alsmede de bouwrente, zal er nog 42 mil
joen gulden bijkomen.
Woensdagmiddag had voor het eerst een
bijeenkomst mef genodigden in hef gebouw
van hef Nederlands Instituut voor Inter
nationale Culturele Betrekkingen te Am
sterdam plaats. Het gold hier een af
scheidsreceptie, aangeboden aan het Pa
kistaanse Danstheater, waarop ook verte
genwoordigers van de Pakistaanse ambas
sade aanwezig waren..
De voorzitter van het nieuwe instituut
mr. H. J. Reinink, directeur-generaal voor
de kunsten van het ministerie van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen, bood de
leidster van het gezelschap, begum Afroza,
bloemen aan. Spreker bracht haar dank
voor haar artistieke prestaties, maar ook
voor de wijze waarop zij de vriendschap
tussen het Nederlandse en het Pakistaanse
volk bevordert. Het Pakistaans Dansthea
ter heeft in ons land vele voorstellingen
gegeven voor kunstkringen, scholieren en
militairen.
Enkele leden van het orkest van de
groep lieten voorbeelden van Pakistaanse
muziek horen, die voor radio-uitzendingen
door de NCRV werden vastgelegd. Voor
deze receptie uitgenodigde vertegenwoor
digers van het culturele leven in Nederland
werden welkom geheten door de directeur
van het instituut, de heer G. Sluizer, die
voorheen als programmaleider bij de We
reldomroep werkzaam was.
De directeur van het informatiebureau
van het Nederlandse Rode Kruis, dr. J. J.
C. H. van Waardenburg, heeft aan de be
sturen der afdelingen bericht dat zij die
inlichtingen wensen over familie of ken
nissen in Hongarije, zich schriftelijk kun
nen wenden tot het informatiebureau van
het Nederlandse Rode Kruis, Jan Evert-
straat 9, Den Haag. Opgegeven moet wor
den familienaam (onderstreept), voorna
men, datum, jaar en plaats van geboorte en
laatste adres, alles in drukletters, van de
gezochte personen. Brieven aan familie of
kennissen kunnen ook aan hetzelfde adres
Jan Evertstraat 9 gestuurd worden, in
duplo.
Hoewel geen verwachtingen op gunstig
resultaat mogen worden opgewekt, verze
kert het hoofdbestuur dat alles in het werk
zal worden gesteld om het gewenste doel
te bereiken.
De locoburgemeester van 's-Gravenhage
heeft aan de Politieke Jongeren Contact-
raad, het overkoepelend orgaan van Arjos,
de Christelijk Historische jongerenorgani
satie, de jongerenorganisatie van de K.V.P.,
de jongerenorganisatie voor Vrijheid en
Democratie en de „Nieuwe Koers", en aan
vertegenwoordigers van studentenvereni
gingen en middelbare scholieren toestem
ming verleend tot het houden van een de
monstratieve bijeenkomst op het Burge
meester de Monchyplein voor het nieuwe
Haagse stadhuis.
De bijeenkomst, die gericht is tegen het
Russisch optreden in Hongarije en tegen
de Russische bezetting van Oost-Europa,
zal hedenavond yan acht tot negenuur
worden gehouden.
Na de bijeenkomst zal een deputatie van
de betogers -Op het ministerie van Buiten^
landse Zaken worden ontvangen voor het
aanbieden van een petitie. Om negen uur
begint een demonstratieve optocht van de
Nederlandse jongeren door de Haagse bin
nenstad. Het actiecomité heeft geen toe
stemming gekregen, langs de Russische
ambassade te trekken.
ADVERTENTIE
47. Zorgelijk keek Panda toe, hoe de
kelners allerlei dure lekkernijen aandroe
gen. „O, o", dacht hij, „dat gaat een hoop
geld kosten, om nog -niet eens te spreken
van de huur voor deze mooie kamer. Hoe
moeten we dat straks allemaal betalen?"
Eindelijk verlieten de kelners het vertrek.
De hoteldirecteur keek nog even rond, of
alles in orde was en maakte toen ook aan
stalten om heen te gaan. „Het spijt mij,
dat ik u niet de koninklijke vleugel kan
aanbieden", zei hij, „maar daar logeert
momenteel juist graaf Basoeka, de multi
miljonair". Bij deze woorden scheen Joris
plotseling op te leven. „De multimiljo
nair mompelde hij, „aha En, zich
tot de hoteldirecteur wendend, vervolgde
hij: „Het is inderdaad spijtig, dat ge ons
niets beters kunt aanbieden, dan deze een
voudige vertrekkenMaar goed, voor deze
keer zullen wij het door de vingers zien
en ons zo goed mogelijk behelpen. Een
volgende keer beter. Ge kunt gaan". Zodra
de directeur de deur achter zich had dicht
getrokken, ging hij er gemakkelijk bijzit
ten en deed zich tegoed aan lekkernijen.
Tast toe, Panda", zei hij, „het kost niets".
„Dat dacht je maar!", riep Panda. „Dat
gaat een heleboel kosten! En wie moet dat
straks betalen?" „Graaf Basoeka natuur
lijk", antwoordde Joris opgewekt.
Mocht cognac toevallig niet uw kleur
zijn (dat wil zeggen de kleur die bij
u past), dan blijven er nog tal van
andere mogelijkheden voor u wegge
legd bij LIPPITS. Die kleurenrijkdom
in SHAWLS is werkelijk uniek.
Vanaf 1.95 en hoger.
Speciaalhuis Regenkleding
Gezonken. Het Japanse vissersvaartuig
„Hyoei Maroe" is woensdagavond nabij
Sendai op het eiland Hondo op een
golfbreker gestoten en gezonken. Van
de 45 opvarenden worden 38 vermist.
Zeven vissers kwamen aan land.
Sekte. Amin Tariff, de geestelijke leider
van de Iraelische droezen, een Moham-
madaanse sekte, heeft in een boodschap
aan president Ben-Zvi het Israëlische
leger namens de Droezen in Israel ge
lukgewenst met zijn overwinningen en
de president verzekerd, dat de Droezen
volkomen achter hem staan. De sekte
telt twintigduizend leden in Israel.
Belast. Het Zwitserse gezantschap in Cairo
is uitgezocht zich te belasten met de
behartiging van de belangen van Groot-
Brittannië en Frankrijk in Egypte, zo
wordt van officiële zijde in de Egyp
tische hoofdstad vernomen.
Verzekeringen. Groot-Brittannië heeft Jor
danië en Libië de verzekering gegeven,
dat de Britse basis in deze landen niet
gebruikt zullen worden voor operaties
tegen Egypte, zo heeft een woordvoer
der van het Britse ministerie van Bui
tenlandse Zaken bekendgemaakt.
Breuk. De Jordaanse regering heeft be
sloten de diplomatieke betrekkingen
met Frankrijk en haar nieuwe ambas
sadeur te Parijs en diens staf terug
te roepen. Jordanië heeft bij de Britse
en de Franse ambassadeur geprotesteerd
tegen „de agressieve aanval tegen
Egypte".
Oproep. De Israëlische minister van Ge
zondheid Barzilai, heeft een beroep ge
daan op alle vrouwen, voorzover zij niet
gemobiliseerd zijn, zich ter beschikking
van ziekenhuizen te stellen.
Adel. Volgens het Oostenrijkse communis
tische blad „Volksstimme" is prins Paul
Esterhazy, een vooraanstaand Hongaars
edelman en voormalig grootgrondbezit
ter, vrijgelaten uit de gevangenis. Hij
werd in 1949 tot 15 jaar gevangenisstraf
veroordeeld wegens „verraad en zwarte
handel". Hij stond terecht tezamen met
kardinaal Mindszenty. Volgens het blad
krijgt de adel in Hongarije weer macht.
Onrust. Een woordvoerder van de Oost-
duitse veiligheidsdienst heeft meege
deeld, dat in de afgelopen weken „73
agenten van imperialistische geheime
diensten" zijn gearresteerd. Kolonel Bor-
mann van het ministerie van staats
veiligheid in Oost-Berlijn zei, dat de
Amerikaanse geheime dienst heeft ge,-
probeerd door spionage, sabotage, bran
den en geruchten, provocaties en onrust
in de Duitse democratische republiek
teweeg te brengen.
Proefrit. De eerste supersonische bommen
werper der ""erenigde Staten, de B-58
Hustler heeft zijn eerste proefrit ge-
gemaakt en zal vermoedelijk nog deze
maand zijn eerste vlucht maken. De
B-58 zou snelheden kunnen bereiken
van meer dan 1600 km per uur en op
hoogten boven de 15.000 meter kunnen
vliegen.
Kroon. Aartshertog Otto van Oostenrijk
heeft president Eisenhower telegrafisch
verzocht mee te helpen, opdat de kroon
van de Heilige Stephanus terugkere
naar Hongarije. De pretendent voor de
Oostenrijkse troon zei, dat „vooraan
staande personen in het bevrijde Hon
garije" hem gevraagd hadden te ver
zoeken de kroon terug te zenden. De
aartshertog weet niét, waar de kroon
op het ogenblik in de Verenigde Sta
ten is.
Herdenking. De Mohammedaanse arbeiders
in Algiers zijn gisteren in staking ge
gaan ter herdenking van het feit, dat
twee jaar geleden het nationalistische
verzet tegen de Fransen is begonnen.
Nationalistische organisaties in Tunesië
riepen op tot een algemene staking van
vier uur in Tunis, als teken van soli
dariteit met de stakers in Algiers.
Reislust. President Sukarno van Indonesië
heeft in Djakarta meegedeeld, dat hij
in januari een bezoek aan Egypte zal
brengen. Hij zal op 15 december uit
Indonesië vertrekken voor een reis naar
India, Pakistan, Perzië, Syrië, Libanon,
Soedan en Ceylon.
Koningin Juliana heeft donderdag een
tocht gemaakt langs verschillende steden
in het binnenland van Sicilië. Zij bewon
derde de uitstekend bewaard gebleven Ro
meinse mozaïeken in Piazza Armerina, be
zocht het antieke kasteel in Enna en de
beroemde Griekse ruïnes te Agrigento,
LEONARDO DA VINCI was eigenlijk
meer ingenieur dan beeldend kunstenaar.
Er zijn perioden in zijn leven, waarin hij
de kunst zelfs geheel verwaarloost terwille
van waterbouwkundige plannen die hij
trachtte te verwezenlijken, of van mecha
nische constructies die hem voortdurend
bezig hielden. Toen hij in 1483 zijn dien
sten aanbood aan de hertog van Milaan,
gaf hij in de sollicitatie een samenvatting
van de prestaties, waartoe hij
zich in staat achtte en stelde
hierin niet op de voorgrond
zijn kwaliteiten als beeldend
kunstenaar, maar zijn presta
ties als ingenieur en dan nog
voornamelijk op militair ge
bied.
Vanaf zijn komst in Milaan
begon hij notities te maken van alles wat
hem technisch, wetenschappelijk, artistiek
of filosofisch bezig hield, zo nodig aange
vuld met schetsen, diagrammen, figuren
en tekeningen, waardoor een geweldige
collectie ontstond. Als echte vertegenwoor
diger van de Renaissance, was Leonardo
er zeker niet afkerig van zich in een waas
van geheimzinnigheid te hullen, zodat het
ons geenszins moet verbazen, dat hij zijn
aantekeningen in spiegelschrift van rechts
naar links schreef. Dat moet hem in het
begin hoegenaamd geen moeite hebben ge
kost, want hij was van nature linkshandig.
Hoe het ook zij, Leonardo da Vinei
hechtte aan zijn aantekeningen veel waar
de en hij schijnt dan ook zowat alles be
waard te hebben. Hij vermaakte de collec
tie aan zijn leerling Francesco Melzi, maar
diens erfgenamen beschouwden de chaoti
sche verzameling waarschijnlijk als oude
rommel, wat tot gevolg heeft gehad dat er
nogal slordig mee is om gesprongen zodat
de collectie verstrooid raakte. Het grootste
gedeelte van Leonardo's notities en teke-
ningen is thans verzameld in de geweldige
Codex Atlanticus in de Ambrosiaanse Bi
bliotheek te Milaan en bevat ongeveer 4000
bladen van onderscheiden formaat. Andere
manuscripten van hem bevinden zich in
verschillende Engelse en Franse collecties.
Om een indruk te geven van de onder
werpen, waarmee Leonardo da Vinei zich
heeft bezig gehouden, noemen we slechts
enkele: kanonnen van onderscheiden kali-
v ber, mitrailleurs, raketbom-
men, torpedo's, gevechtswa
gens, reusachtige katapulten,
een stad gebouwd in twee
verdiepingen,, waarin het ver
keer alleen op de laagste
verdieping is toegestaan,
vliegtoestellen, ter voorbe
reiding waarvan hij uitvoerige
studies van het vliegen van vogels maakte,
geheel beschouwd vanuit het oogpunt van
de mechanica. Fossiele schelpen brengen
hem aan het peinzen over de geweldige
omwentelingen die in de loop der tijden
in de structuur van het aardoppervlak
moeten hebben plaats gevonden, zijn liefde
voor de natuur brengt hem tot de biologie
en de anatomie, hetgeen weer zijn weer
slag vindt in tekeningen en beeldhouw
kunst, die hem weer voeren tot het lucht-
perspectief, waarover hij alweer opmer
kingen maakt die zijn tijd ver vooruit wa
ren. Zuiver wetenschappelijk is de beteke
nis die wij daaraan tegenwoordig toeken
nen, is hij nergens, maar zijn enorme na
latenschap geeft desondanks het bewijs
van de macht van een geniale peest die
tracht de natuur te omvatten in de onein
digheid van tijd, ruimte en vormen.
In dit verband moeten we toch ook
Kepler niet vergeten.
Daarover morgen.
H. Pétillon
(Nadruk verboden)
4