UNO-Assemblée in spoedberaad over de Hongaarse kwestie Gaitskell eiste openlijk het aftreden van Eden r „Dit Rusland zegt voor vrijheid te strijden" Ie scherven Amerika eist UNO-onderzoek na nieuw Russisch veto in Veiligheidsraad „Dit is geen politie-actief maar agressietegen wereldopinie in" MAANDAG 5 NOVEMBER 1956 3 Van dag tot dag V. Kerkelijk Nieuws Resolutie aanvaard Bij de foto's Haarlemse functionaris van E.V.C. bedankt Wegens gebeurtenissen in Hongarije Nederlandse baggeraars in Egypte in veiligheid Dr. Prees voor radio: Dulles geopereerd wegens aandoening van dikke darm Hoezeer het brute verraad der Russische machthebbers en de misdadige wijze waar op zij zwakke tegenstanders in een dode lijke val lieten lopen het elementaire rechtsgevoel van alle fatsoenlijke mensen kwetsen, is wel duidelijk aangetoond door de reacties in ons eigen land. Wij Neder landers laten ons niet spoedig verleiden tot woede-uitbarstingen. Onze eerste reac tie op de Hongaarse tragedie was dan ook veel meer die van medeleven en hulpvaar digheid dan van daadwerkelijke toorn tegen degenen, die deze tragedie veroorzaakten. Doch bij het koude, systematische voort gaan van een der verraderlijkste terreur daden uit de wereldgeschiedenis kwam in Nederland ook de onbeheerste verontwaar diging een woord meespreken en zich uiten in vernielingen aan communistische partij bureaus en „Waarheid"-kantoren, waar men verwachtte domme instemming en ge huichelde rechtvaardiging van het door niets te rechtvaardigen Russische optreden tegen Hongarije te horen en waar men de lippenknechten van het Moskouse gang- sterdom aanwezig en in actie wist. Natuur lijk zijn dergelijke uitbarstingen van woede en gewelddaden niet te tolereren en zelfs niet te vergoelijken, ook al beperken zij zich tot het ingooien van ruiten. Doch zij zijn wel te verklaren. Een aanmaning tot be heersing en beschaafd gedrag tegenover degenen, die aanhangers van de onbe schaafde en onbeheerste terroristenpolitiek zijn, mag echter niet achterwege blijven. Tenslotte kan men een zekere bevrediging van het rechtsgevoel putten uit de overwe ging, dat de Russische misdaad niet alleen tot de laagste, maar ook tot de domste re geringsacties uit de geschiedenis behoort. Want zelfs degene die om de een of andere geheimzinnige reden nog heil ziet in een communistische maatschappij, moet als weldenkend mens, buiten alle politieke overwegingen om, gruwen bij het onmen selijke, duivelse spel dat in Hongarije ge speeld wordt en tot de slotsom komen, dat de bedrijvers ervan onmogelijk kunnen worden beschouwd als pioniers van een, in welke vorm ook, heilbrengende politiek- opvatting. Het kan niet anders of de Nederlandse communisten (voor zover zij weldenkende mensen zijn) zitten met de scherven van een onherstelbaar vernield ideaal, temid den van de scherven hunner ruiten. Een klein stukje grond in Den Haag is Hongaars gebied. Dit stukje grond ligt aan de straat die de naam draagt waarin Ne derland zijn vrijheid benoemd weet: Oranje. De Hongaarse legatie aan de Oranjestraat is niet onveranderd gebleven bij de vrijheidsstrijd van het getergde Hongaarse volk. De omwenteling die, hoe rampzalig kort ook, een feit is geweest, kan men nu nog aflezen van het embleem dat is zinnebeeld boven de deur der legatie. Het Russisch geïnspireerde zinne beeld, een rijzende rode ster, omgeven door korenschoven met onder de ster een hamer tussen gekruiste korenaren, werd op last van de vrije Hongaarse regering letterlijk vrijgevochten vervangen door het oude Hongaarse Kossuthembleem: een schild met kruis in roodwitte kleuren en gouden kroon en daaronder een groene tak. Voorwaar een embleem! Twee dagen een zinnebeeld voor de feitelijke vrijheid der Hongaren, thans voor het Hongaarse smachten naar die vrijheid. Zolang het schild onveranderd blijft, dekt het een stuk grond, dat het Hongaarse volk toe behoort. Als het weer terugveranderd wordt, dekt het een grond, die verdrukkers der vrijheid toebehoort. Wij kunnen ons voorstellen dat het schild terugveranderd wordt op last van de hui dige regering in Boedapest, die door een verrader wordt geleid. Maar wij kunnen ons niet voorstellen dat die verandering zou geschieden met goedkeuring van de huidige Hongaarse gezant, die het Kossuth embleem herstelde op last van een regering die de Russen beval zijn land te verlaten en het Warschaupact opzegde. Zal hij dan nu kunnen luisteren naar hen die heulen met diezelfde Russen, krachtens wier aan vankelijke nederlaag het Kossuthembleem weer vrij werd? Het Kossuthembleem dat thans het schild op de legatie siert? Als de Hongaarse gezant voor het pro bleem wordt gesteld, het zinnebeeld boven zijn deur weer de omgekeerde inhoud te geven, dan kan hij iets doen waarvoor nu duizenden van zijn landgenoten gesneuveld zijn. Hij kan de vrijheid kiezen met één stap; een stap die straat in, waarvan de naam die vrijheid verzinnebeeldt. De naam van Oranje. Ned. Herv. Kerk Beroepen te IJsselmuiden (roez.) J. G. Ab- brlnghteOosterwolde(Geld.L f f ankt voor Otterloo M. ottev.ang?L ®it.aris te' Hmdfn nomen de benoeming tot wami te Haiden- berg L K Bos, vicaris te Kumre, die be- dankte'voor ben. tot vicaris te Alphen aan de Rijn. Geref. Kerken Aangenomen naar Rotterdam-Delfhaven Aangenomei j Kouwenhoven te Hefnkènszand Aangenomen naar Rotterdam. Kralhigen (als predikant voor Rondere werkzaamheden, dir. Gereimaatschappelijk werk) C. van Nes te Meliskerke. Geref Kerken onderh. art. 31 K.O: Beroepen teOegstgeest-Valkenburg R. Brands te Bergentheim. NEW YORK (A.F.P.) De Sovjet-Unie heeft gisteren in de Veiligheidsraad haar veto tegen een Amerikaanse resolutie, waarin terugtrekking der Russische troepen uit Hongarije werd gevraagd, uitgesproken. Er werden negen stemmen voor de Ame rikaanse resolutie uitgebracht. Joegoslavië onthield zich van stemming. De Ameri kaanse afgevaardigde verzocht daarop een spoedbijeenkomst van de U.N.O.-Assem- blée over Hongarije, hetgeen met tien tegen één (Sovjet-Unie) werd goedgekeurd. (In een procedure-kwestie is het vetorecht niet van toepassing). Joegoslavië stemde dit maal voor. Toen de afgevaardigden, ver moeid van de vorige vergaderingen bij het U.N.O.-gehouw in New York aankwamen, liep daar een grote menigte Hongaarse vluchtelingen en Amerikanen van Hon gaarse afkomst met een vlag van het vrije Hongarije en borden met anti-Russische opschriften heen en weer. De Verenigde Staten dienden een resolutie in, waarin de secretaris-generaal van de U.N.O., Ham- marskjoeld, verzocht wordt waarnemers naar Hongarije te zenden om een onder zoek naar de toestand in te stellen. De Hongaarse en de Russische regering wordt verzocht U.N.O.-vertegenwoordigers overal vrij in het land te laten reizen. Hammarskjoeld dient zo spoedig mogelijk verslag aan de U.N.O.-Assemblée uit te brengen en suggesties te doen voor beëin diging van de huidige toestand in Hongarije. De Russische regering wordt verzocht de gewapende aanval op het Hongaarse volk en elke vorm van inmenging in de Hon gaarse aangelegenheden te staken. Zij wordt uitgenodigdhaar troepen uit Hon garije terug te trekken en geen versterkin gen meer te sturen. Op alle U.N.O.-leden wordt een beroep gedaan humanitaire hulp (levensmiddelen, medicamenten) aan het Hongaarse volk te verlenen. De Hongaarse U.N.O.-delegatie liet weten, niet aan het debat te kunnen deel nemen, omdat zij geen instructies uit Boe dapest had ontvangen. Volgens radio-Mos kou heeft de nieuwe Hongaarse regering van Janos Kadar verklaard, dat het beroep van Nagy op de U.N.O. geen wettige basis heeft. De revolutionaire regering spreekt zich uit tegen bespreking van de toestand in Hongarije door de U.N.O., omdat het een binnenlandse aangelegenheid is. Mevrouw Anna Kethly, de voorzitter van de Hon gaarse sociaal-democratische partij en lid van het kabinet-Nagy, is uit Wenen te Frankfort aangekomen, op doorreis naar New York, waar zij de hulp van de U.N.O. voor haar land wil inroepen. De Russische afgevaardigde, Sobolev, maakte onmiddellijk bezwaar tegen be spreking van de toestand in Hongarije, om dat het beroep van de afgezette Nagy on grondwettig en dus ongeldig was. De regering van Nagy is uiteengevallen en vervangen door een revolutionaire arbei ders- en boerenregering,waarin voormalige ministers van Nagy, die trouw zijn geble ven aan het volk, zitting hebben. Volgens Sobolev is de bespreking van de kwestie niet ingegeven door de wens de toestand te normaliseren, doch hem „acuter te maken en fascistische elementen te steunen tegen het Hongaarse volk en zijn wettige rege ring". Engeland, Frankrijk en de Verenigde Staten willen de UNO in de Hongaarse kwestie verwikkelen om tijd te winnen in Egypte, zodat de Franse en Britse troepen met het Egyptische volk kunnen afrekenen. De vergadering verwierp de argumenten van Sobolev en sprak zich met 53 tegen acht stemmen bij zeven onthoudingen uit voor een debat over Hongarije. De commu nistische landen stemden tegen. De Arabi sche staten Egypte, Irak, Libië, Saoedi- Arabië, Libanon, Syrië en Jordanië ont hielden zich van stemming. De Amerikaanse resolutie werd latei- aanvaard met 50 tegen acht stemmen bij vijftien onthoudingen. Het merendeel van het Afrikaans-Aziatische blok onthield zich van stemming. Rusland en zijn satel- lietlanden met uitzondering van het „af wezige" Hogarije stemden tegen: Roe menië, Oekraine, Sovjet-Unie, Albanië, Bulgarije, Wit-Rusland, Tsjechoslowakije en Polen. Onthoudingen:: Saoedi-Arabië, Syrië, Yemen, Joegoslavië, Afghanistan, Birma, Ceylon, Egypte, Finland, India, In donesië, Irak, Jordanië, Libië en Nepal. De Amerikaan Cabot Lodge beschuldigde de Sovjet-Unie van „dubbelhartigheid". Zij heeft zich overgegeven aan „grootscheepse onmenselijkheid". Terwijl dat gaande is, prijst de Russische afgevaardigde in de UNO de vrede en protesteert tegen bloed vergieten in het Midden-Oosten. Geen van ons die streeft naar vrede in het Midden- Oosten, zal ooit dit „onuitsprekelijke cynis me" kunnen vergeten. Lodge zei voorts, dat er geen overdracht van gezag in Hongarije van de ene regering aan de andere is ge weest. Een groep Russische stromannen maakte de vorming van een nieuwe rege ring bekend toen de Russische troepen de De nacht van zondag op maandag te Amsterdam was er een van scherpe contrasten. Terwijl duizenden deelna men aan een spontaan georganiseerde Stille Omgang langs de oude beeweg door de Amsterdamse straten om op deze wijze hun medeleven met het Hongaarse volk te uiten, verzamelden zich voor het gebouw van „Felix Meritis" aan de Prinsengracht, waar het communistisch dagblad „De Waar heid" wordt gedrukt, talrijke betogers, die het gebouw met stenen bekogelden. aanval begonnen. Men kan- niet staande houden dat deze „marionetten"-groep om Russische hulp heeft gevraagd; die „bij stand" was reeds lang tevoren aangekomen. Als de UNO in gebreke blijft, zal dat een laag verraad aan het Hongaarse volk zijn. Sobolev beschuldigde Lodge ervan, dat hij een „vals beeld van de gebeurtenissen" had gegeven. De orde keert in Hongarije terug en de arbeiders gaan de nieuwe rege ring steunen. Amerika, Engeland en Frank rijk willen alleen maar het „vroegere, ver rotte kapitalistische bewind in Hongarije herstellen" en de aandacht afleiden van hun meedogenloze onderdrukking van de democratische vrijheden en onafhankelijk heid in Algerije, Malakka, Cyprus en an dere delen van Afrika en Azië. De UNO kan de pogingen van het Hongaarse volk om zijn eigen zaken te regelen niet ver hinderen. De Canadese minister van Buitenlandse Zaken, Pearson, zei dat Engeland en Frank rijk bereid zijn hun politie-actie in Egypte over te dragen aan een UNO-politiemacht en vroeg waarom de Sovjet-Unie niet een zelfde belofte zou geven ten aanzien van Hongarije? „Wij zijn aan het Hongaarse volk en de vrijheid verplicht te onderzoeken, wat er in Hongarije gebeurt. Misschien kunnen wij op dit ogenblik niet meer doen, maar min der kunnen wij zeker niet doen," aldus Pearson. (Van onze correspondent in Londen) Nog nooit is het in Engeland voorgeko men, zoals zondagavond, dat de leider der oppositie voor radio en televisie openlijk het aftreden eiste, niet van de regering, maar van de premier. De Labourleider Gaitskell zeide dat dit alles kan worden verwezenlijkt door dat deel der conserva tieve lagerhuisfractie, dat, evenals de La- bourpartij, de jegens het Midden-Oosten gevoerde politiek afkeurt. Gaitskell deed een klemmend beroep op de conservatieven om hun overtuiging te volgen. Hij erkende, dat het een moeilijke beslissing zou zijn, maar de kwestie van het Midden-Oosten is er een, welke boven de partijen staat. De eer en reputatie van Engeland kan al leen nog maar gered worden door een nieu we premier, die onmiddellijk besluiten zal om de invasie stop te zetten en de beslis singen van de UNO te aanvaarden. Het verschil tussen, de standpunten van Eden e-n Gaitskell is, dat Eden Egypte als de agressor in het Midden-Oosten, speciaal tegenover Israel beschouwt gezien het Egyptische optreden en de dreigingen over vele jaren terwijl Gaitskell zich louter en alleen baseert op Israel's actie in de Sinaï-woestijn, welke hij een daad van agressie noemt. Dat is de zwakke kant van Gaitskell's zienswijze. Gaitskell staat ech ter sterk wanneer hij betoogt, dat het Eden vóór alles te doen was om het pro bleem van het Suezkanaal met geweld op te lossen, waarvan Engeland en Frankrijk in augustus en september door de Britse en wereld-opinie weerhouden waren. Vol gens Gaitskell had de Britse regering on middellijk de resolutie van de Assemblée der UNO moeten aanvaarden mede in ver band met het Canadese voorstel tot op richting van een politie-strijdkracht der UNO voor 't Midden-Oosten dat zou dan geen agressie geweest zijn, zoals thans. In plaats daarvan gingen wij met Frankrijk over tot oorlog, tegen de opinie van de ge hele wereld in. Dit is geen politie-actie. Wij namen het recht in eigen handen. Er bestond geen enkel bewijs voor, dat het kanaal werkelijk bedreigd werd door de operaties in de woestijn. De tekst van het eerste geallieerde pam flet, dat boven Egypte werd uitgestrooid, komt er rond voor uit, dat de actie is begonnen omdat de „gek geworden Nasser" zich het Suezkanaal had toegeëigend.' Gaitskell zeide dat de Britse regering niet dadelijk met het voorstel tot vorming van een politiemacht gekomen was, omdat deze Engeland niet de controle over het Deze telefoto's van het ANP geven een beklemmend beeld van de laatste fase uit de strijd om de vrijheid van het Hongaarse volk. Foto boven: Russen naderen, maar nog zijn de vrijheids strijders vol goede moed. Op een vrachtwagen, achter de mitrailleur, opereren zij in het gebied van Sopron vlak bij de Oostenrijkse grens. Daar onder: vluchtelingen ontkomen aan het Russisch geweld. Een ongewapende vrijheidstrijder brengt zijn vrouw en kinderen in veiligheid bij Nickelsdorf aan de Oostenrijkse grens. In hetzelfde plaatsje, na een barre tocht door de sneeuw, arriveerde een Hongaars gezin in een primitief motorvoertuig. kanaal kan geven, maar zich tot grens bescherming zal moeten bepalen. Het ge volg van dit alles is dat het Britse geme nebest, van onschatbare waarde als vredes- kracht en brug tussen Oost en West, thans praktisch vernietigd is. „Zonder onze eigen agressie zou de gehele wereld verenigd hebben gestaan tegen het meedogenloze barbaarse optreden in Hongarije", aldus Gaitskell. Wat de Britse regering moet doen, aldus Gaitskell, is onvoorwaardelijk gevolg ge ven aan de resolutie van de UNO-assem- blée, welke staking van het vuren eist. Sir Winstons steun Sir Winston Churchill, die sinds zijn af treden anderhalf jaar geleden zich buiten de dagelijkse politiek hield, heeft in deze crisis voor het eenst zijn zwijgen verbro ken. In de vorm van een brief aan de voorzitter van de conservatieve partij-af deling van het kiesdistrict Woodford ir. Essex, dat hpm al zovele jaren naar het Lagerhuis afvaardigt. Churchill zet daarin uiteen, waarom hij de regering in deze crisis steunt. Hij klaagt Egypte aan als de schuldige en meent, dat Engeland alles gedaan heeft om de vrede in het Midden-Oosten te handhaven. Churchill herinnert er aan, hoeveel staten in het Midden-Oosten hun oprichting en hun onafhankelijkheid aan Engeland heb ben te denken, dat hen altijd op ve'e ma nieren had gesteund. In oorlogstijd heb ben wij deze landen met de grootste kos ten verdedigd. Israel, in hoogst ernstige mate uitgedaagd, is tegen Egypte losge barsten. Wij hadden de keus tussen het nemen van beslissende maatregelen of te erkennen, dat wij machteloos waren om een einde aan de strijd te maken. Het was in de afgelopen maanden gebleken, dat wij niet konden rekenen op voldoende Ame rikaanse medewerking. Daarom handelden Engeland en Frankrijk alleen, Sir Winston betreurde het, dat de Egyptische reactie tot deze koers had gedwongen. De heer' J. H. W. Pauls, gedurende zes jaar secretaris van de E.V.C., afdeling me taal, te Haarlem en tevens drie jaar secre taris van de plaatselijke centrale van de E.V.C., heeft in verband met de recente gebeurtenissen in Hongarije bedankt voor deze functie en is uit de E.Y.C. getreden, Hij heeft een verzoek aan de Algemene Ne derlandse Metaalbewerkersbond gericht om tot deze bü het N.V.V. aangesloten or ganisatie als lid te worden toegelaten. Bij het ministerie van Buitenlandse Zaken is bericht ontvangen dat de Neder landse baggerwerkers, die deel hebben ge nomen aan de werkzaamheden tot onder houd van het Suezkanaal, in veiligheid zijn Zij bevinden zich thans aan boord van een Amerikaans oorlogsschip. De minister-president dr. W. Drees heeft zondagmiddag om vijf uur in een program ma van de Nederlandse Radio Unie over Hilversum II gesproken over de gebeurte nissen in Hongarije. In hetzelfde program ma spraken de heren Th. D. J. M. Koersen (K.V.P.), prof. mr. P. J. Oud (V.V.D.), Evert Vermeer (P.v.d.A.) en de Hongaarse dominee Is. Tüscky, die aan de Vrije Uni versiteit heeft gestudeerd. Dr. Drees zei: „Onze gedachten en ge voelens zijn vandaag in beslag genomen door de ontstellende berichten omtrent hetgeen in Hongarije gebeurt. Dagenlang hebben wij meegeleefd met het Hongaarse volk in de hoop dat men kans had zijn vrij heid te herwinnen en weer zichzelf te wor den na jaren van onderdrukking. Nu leven wij mee, helaas, met de ineenstorting van die hoop, met gevoelens van vertwijfeling die degenen moeten bezielen, die in een heldhaftige, maar ongelijke strijd tegen een overmacht van vliegtuigen, tanks, zware artillerie, de nederlaag tegemoet zien, hun land zien verwoesten en ever hun volk weer de Russische overheersing zien komen. Achter velen die pas uit de kerker waren ontkomen, zullen straks weer de gevange nisdeuren zich sluiten. De vrijheidsstrijders worden nu betiteld als fascisten, als reactionaire elementen, als handlangers van de imperialisten, als vijanden van de democratie, terwijl het zonneklaar is, dat vrijwel heel het Hon gaarse volk hartstochtelijk deelnam aan het verzet en uitzag naar herstel van een eigen nationaal leven en naar werkelijke democratie. Hongarije wordt nu overweldigd door de troepen van een mogendheid die steeds zegt te strijden voor de vrijheid van kolo niale volkeren, maar die tal van vroeger werkelijk vrije volken aan haar grenzen tot minder dan koloniën heeft neergedrukt. Van een mogendheid die pleegt te zeggen, dat ze de vrede wil en die de vredesduif gaarne als symbool voert, maar die thans niet vredesduiven boven Boedepast doet vliegen. Wij hebben Kunnen horen en lezen hoe Rusland beloofde Hongarije te zullen ont ruimen en hoe de Russische vertegenwoor diger in de Veiligheidsraad als een on waarheid betitelde, dat Rusland nieuwe troepen Hongarije binnen liet rukken. We hebben ook vernomen dat de Hongaarse en een Russische delegatie zouden onderhan delen over een regeling van de wijze, waarop de Russische troepen Hongarije zouden verlaten. Bericht wordt nu, dat de Russen de Hongaren, die kwamen onder handelen, hebben gevangen genomen. Als dit waar is, is het een verbijsterende daad. Zelfs in deze tijd, waarin wij aan zoveel on recht gewend zijn geraakt. Het verlangen doortrilt ons volk om tegenover dit alles iets te doen. Talrijk zijn de bewijzen die ik daarvan vandaag heb ontvangen. Wij zijn echter helaas niet bij machte het Hongaarse volk bij te staan in zijn strijd om zich aan de greep van de overweldiger te ontworstelen, al kunnen wij in de U.N.O. mee onze stem doen horen. Niet anders is mogelijk dan uiting te geven aan onze diepe verontrusting en een harts tochtelijk protest te doen horen tegen wat zich in Hongarije voltrekt over een volk, dat een ogenblik licht zag en waarover nu weer de duisternis der onderdrukking valt. Mocht het straks mogelijk zijn iets te doen voor wie nog wisten te ontkomen of, wat minder waarschijnlijk is, voor het lenigen van leed in het land zelf, dan zal het Nederlandse volk voor deze humani taire arbeid zioh stellig met kracht in zetten. Voor het ogenblik gaan onze gedachten met deelneming niet slechts, maar met be wondering uit naar wie alles waagden en alles offerden in de strijd om de vrijheid. Ook als hun pogen thans faalt, zal het een lichtend voorbeeld zijn voor allen, die be seffen, dat in de wereld van vandaag, evenzeer als in de tijd van het verzet tegen de naziheerschappij, offerbereidheid gebo den is in de worsteling om vrijheid, recht en eerbiediging der menselijke persoonlijk heid. Nadat de andere sprekers het woord hadden gevoerd, werd de uitzending beslo ten met het Hongaarse volkslied. John Foster Dulles WASHINGTON (Reuter/A.F.P.) De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Foster Dulles, is zaterdag in een ziekenhuis te Washington opgenomen en onmiddellijk geopereerd. Een gedeelte van de dikke darm van de 68-jarige minis ter is weggenomen. Dulles' departement heeft bekendgemaakt, dat een voorlopig laboratoriumonderzoek heeft aangetoond, dat het stuk van de dikke darm dat werd verwijderd door kanker was aangetast. Volgens een medisch bulletin heeft een „grondig onderzoek van de buikholte tij dens de operatie geen aanwijzing oplever de, dat de aandoening („adeonocarcinoma") zich tot enig ander orgaan had uitgebreid". De operatie vond plaats in het Walter Reed hospitaal.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1956 | | pagina 5