Laat bepaalde „genezers"
tijdelijk niet vervolgen
O
Blijf meester
Vm'.'AfU
Zie Boven
Zon komt deels verduisterd op
TELEVISIE
Van den Berg
Rotterdam herdenkt in
december Pierre Bayle
Kindje verkouden?
9 tJ' a Y»
1 zX-^3
Artistiek peil kinder
voorstellingen te laag
9
STICHTING VERZOEKT REGERING:
Wetenschappelijk onderzoek bepleit
naar pararmale geneeskracht
Verouderde wet
Kentering
Financiering
Gilbert Bécaud vrijdag
naar ons land
„Drie families"
Pierre Monteux verrukt
over Residentie-Orkest
Prijswinnaars in wedstrijd
Comité kinderpostzegels
Horecabedrijven gedupeerd
door zondagsrijverbod
Tankschepen voor olie-
vervoer naar Europa
WIE ZOET IS...
Uitvoer bloembollen
weer gestegen
Directeur van gasbedrijf
te Schoorl stond terecht
Franse letterkundige
prijzen
NUTTIGE St. Nicolaas GESCHENKEN
Kerkelijk Nieuws
Stichting van Groninger
Culturele Gemeenschap
Verklaringen van
C.P.N.-bestuur
B. W. van Slobbe overleden
Mr. D. A. Delprat treedt af
als directeur der S.M.N.
DONDERDAG 29 NOVEMBER 1956
(Van een redacteur)
Vandaag zal de „Stichting: inzake het
vraagstuk van paranormale geneeskunst en
haar maatschappelijke betekenis" aan de
leden der Eerste en Tweede Kamers en aan
de ministers van Justitie en van Volksge
zondheid een adres doen toekomen, waarin
zij verzoekt, bepaalde wettelijke onbevoeg
de „genezers" (magnetiseurs e.d.) tijdelijk
niet door de justitie te laten vervolgen.
De Stichting wil namelijk, met deze .ge
nezers" als proefpersonen, een breed en
streng-wetenschappelijk onderzoek doen
instellen naar alle facetten, verschijnselen
en resultaten van de veelomstreden para
normale geneeskunst. Dit onderzoek, dat
volgens de Stichting uitgevoerd dient te
worden door een team van vooraanstaande
geleerden op medisch, fysisch, psycholo
gisch en parapsychologisch gebied, zal ech
ter alleen tot resultaten kunnen leiden in
dien men de „genezers" verplichten kan,
hieraan hun volle medewerking te ver
lenen, hetgeen naar de Stichting meent het
beste kan geschieden indien de magneti
seurs in kwestie tijdelijk gevrijwaard zijn
tegen een strafvervolging.
In de motivering van dit verzoek zegt de
raad van bestuur der Stichting, die onder
voorzitterschap van oud-minister mr. dr.
J. in 't Veld staat, onder meer: „In tal van
landen vormt de uitoefening der genees
kunst door onbevoegden een min of meer
ernstig probleem. In Nederland is daarbij
het belang, waar het uiteindelijk om gaat,
dat van de volksgezondheid, min of meer
overschaduwd door de toenemende tegen
strijdigheid tussen een verouderde wet en
de zich vernieuwende opvattingen in de ge
msenschap, waarbij de beginselen van
recht en vrijheid steeds meer in het geding
zijn gekomen.
De voor de hand liggende oplossing van
een principiële wetswijziging ontmoet één
zeer ernstig bezwaar. Het is namelijk vrij
wel ondoenlijk aan te geven, van welke
beginselen bij zulk een wetswijziging moet
worden uitgegaan, zolang het huidige vrij
wel volslagen gebrek aan objectieve ge
gevens een voldoend inzicht in de weten
schappelijke achtergrond en de sociale be
tekenis van dit probleem verhindert.
Er schijnt aldus geen andere mogelijk
heid te bestaan dan de wetswijziging te
verschuiven naar het moment waarop dit
terrein enigermate „in kaart gebracht" zal
zijn. Voorlopig moet dus volstaan worden
met het scheppen van de voorwaarden voor
een objectief wetenschappelijk onderzoek,
maar dit dient dan ook zo spoedig mogelijk
op gang gebracht te worden, omdat de hui
dige situatie onhoudbaar dreigt te worden.
„De wet op de uitoefening van de ge
neeskunst, stammend van 1865, ging uit van
de wenselijkheid om de officiële en uit
sluitende erkenning van de medicus vast
te leggen en aan de toen nog onbetekenen
de buiten-medische praktijken paal en perk
te stellen. Tegenwoordig echter wint steeds
meer de overtuiging veld, dat de praktijk
der onbevoegde „genezers" niet slechts be
staat dank zij de goedgelovigheid van hun
patiënten, maar dat er wel degelijk
„krachten" zijn die door sommigen aange
wend kunnen worden ten dienste van de
zieken. Het is tekenend, dat deze ommekeer
der opvattingen niet zozeer uit kringen der
eenvoudige lieden als wel uit die der meer-
ontwikkelden naar voren komt".
Zonder dat de Stichting die opvatting a
priori tot de hare wil maken, haalt zij toch
enkele voorbeelden van uitspraken aan,
waaruit blijkt, dat er ook bij zeer hoogge-
plaatsten twijfel begint te rijzen, of de wet
van 1865 wel voldoende rekening houdt
met deze „kentering der geesten". Zij
citeert daartoe onder meer een opmerking,
die de procureur-generaal van de Hoge
Raad in 1951 in zijn conclusie bij een arrest
gebruikte, dat het „onbevredigend voor
komt dat de behandeling door magnetiseurs
op het ogenblik zonder meer onwettig is".
De Stichting wijst in dit verband voorts
op de grote verschillen van wetsinterpre
tatie en strafbepaling, zoals die zich in de
verschillende rechtscolleges in ons land bij
de vervolging en de berechting van mag
netiseurs voordoen, waaruit zich volgens de
ADVERTENTIE
adressanten „een scherpe tegenstelling tus
sen wet en rechtsgevoel ontwikkeld heeft".
Concluderend zegt de Stichting, dat „de
handhaving van de wet van 1865 leidt tot
een onduldbare controverse met de opvat
tingen en het rechtsgevoel van het Neder
landse volk en met het recht van de bur
ger, om in laatste instantie zelf te beslis
sen, waar hij het lichamelijk heil voor zich
zelf en de zijnen wil zoeken. Om die reden,
èn om het feit, dat de overgrote meerder
heid der „genezers" uit gewetenloze kwak
zalvers en oplichters bestaat, die een acuut
gevaar voor de volksgezondheid vormen,
wil de Stichting nu allereerst het kaf van
het koren proberen te scheiden. Dat doel
hoopt zij te bereiken door het genoemde
wetenschappelijke onderzoek.
Het Parapsychologisch Instituut van prof.
dr. W. H. C. Tenhaeff in Utrecht, aldus het
adres, heeft voor een deel van dit onder
zoek al de weg gebaand door het psycholo
gisch testen van een aantal dezer „para
gnosten". Wat de andere kanten van het
vraagstuk betreft, zoals het onderzoek der
behandelde patiënten, hun verdeling over
de bevolkingsgroepen, de aard en verhou
ding tussen de kwalen waarvoor zij hulp
zoeken en de rol die de suggestie bij de be
handeling speelt, zullen vooraanstaande
medici en andere wetenschapsmensen
moeten worden ingeschakeld, op wier ter
reinen al die zaken liggen. Met de vorming
van zulk een onderzoekersteam heeft de
Stichting reeds een begin gemaakt.
Wat de kosten van een dergelijk moeilijk
en gecompliceerd onderzoek betreft, zijn
de adressanten van mening, dat men zou
kunnen volstaan met het testen van een
betrekkelijk gering aantal „genezers" en
hun cliënten, zonder dat hierdoor aan de
wetenschappelijke degelijkheid afbreuk
zou worden gedaan. Bovendien zou het wel
licht mogelijk blijken, het onderzoek te
splitsen in enkele min of meer autonome
gedeelten, die dan desgewenst afzonderlijk
gefinancierd kunnen worden.
Nauw overleg met de betrokken over
heidsinstanties acht de Stichting zowel in
het belang van het onderzoek als geheel
als ten aanzien van de financiering ten
zeerste gewenst. Voor inleidende bespre
kingen met de ministers in kwestie houdt
zij zich gaarne gereed.
(De „Stichting inzake het vraagstuk van de
paranormale geneeskunst en haar maatschappe
lijke betekenis", opgericht 18 oktober 1955, stelt
zich ten doel „te komen tot een practisch han
teerbare beoordeling van de vraag of, en zo ja
in welke mate geneeskrachtige vermogens van
paranormale aard in concreto aanwezig blijken,
teneinde hierdoor mogelijkerwijs te geraken tot
een practisch verantwoorde toepassing van deze
vermogens ten bate van de lijdende mens, en tot
een practisch hanteerbare controle van hen, die
deze vermogens verklaren te bezitten". In haar
raad van bestuur hebben onder andere zitting
genomen de oud-ministers mr. dr. J. in 't Veld
te Den Haag en mr. dr. P. J. Witteman te Over-
veen, mr. J. van Doorn te Den Haag, en prof
dr. W. H. C. Tenhaeff, hoogleraar in de para
psychologie aan de Utrechtse Universiteit.)
ADVERTENTIE
over Uw zenuwen. Neem
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Zij schenken de rust tot herstel
Vrijdag om kwart voor elf 's avonds zal
aan het Centraal Station in Amsterdam
aankomen de Franse chansonnier Gilbert
Bécaud, die zaterdagavond in het VPRO-
programma zal optreden. Ter verwel
koming zullen aanwezig zijn de predikant-
directeur van de VPRO, ds. J. A. van
Nieuwenhuijzen en televisieregisseur Joes
Odufré.
Vorstelijke Benelux-foto-
tentoonstelling in Den Haag
Een koninklijk aspect van de Belgisch-
Nederlands Luxemburgse verbondenheid is
thans te aanschouwen in het Beneluxhuis
aan het Nassauplein in Den Haag waar
deze week een tentoonstelling geopend is
van foto's der leden van de drie vorsten
huizen, „Drie families". Het materiaal voor
deze bizondere expositie is, voor zover het
de leden der Belgische en Luxemburgse
huizen betreft, voor het grootste deel bij
eengebracht door de ambassades dezer lan
den en uit de collecties van het Belgische
„museum van de dynastie" en het Post-
museum. Men vindt er echter ook huise
lijke kiekjes tussen, gemaakt door de leden
der respectievelijke hofhoudingen en door
de vorstelijke personen zelf: opnamen van
onze prinsessen bij spel en sport; onge
dwongen familietafreeltjes op Soestdijk,
aan het Groothertogelijke hof van Luxem
burg en in de villa van ex-koning Leopold
en de prinses de Réthy, door goede vrien
den gemaakt en nog nooit gepubliceerd.
Daarnaast zijn er repro's van schilderijen,
etsen en litho's die de voorzaten der drie
families in beeld brengen, voor ons
vorstenhuis teruggaand tot stamvader En
gelhert I, graaf van Nassau van 1380 tot
1442. Een prachtige serie fotografische re-
produkties naar schilderijen van inhuldi-
singsnlechtigheden van Koning Willem I
tot en met Koningin Juliana en een aan
tal panelen met afbeeldingen van in- en
exterieurs van alle koninklijke paleizen
completeert deze tentoonstelling, waarop
men verder nog een interessante „beeld-
stamboom" van ons koninklijk huis aan
treft.
De expositie, bedoeld als sluitstuk van
de manifestaties ter herdenking van het
tienjarig bestaan van het Comité Benelux,
is maandagavond door de voorzitter der
Tweede Kamer. dr. L. G. Kortenhorst, ge
opend. ..Lange tijd was de geschiedenis van
het land ook die van het vorstenhuis, zo zei
deze. maar tegenwoordig is er niet meer
die nauwe band. Toch is de kern van ons
volksbestaan nog altijd de figuur daar
boven, de landsvader of de landsmoeder.
Daarom is deze tentoonstelling, behalve in
teressant ook instructief, vooral voor het
ionve geslacht. Zij zal de jongeren de eer
bied voor vorst en land nader bijbrengen".
De conservatrice van het Oranje-Nas-
saumuseum, mej. A. W. J. Mulder gaf ver
volgens een korte historische schets van
de verbondenheid der drie vorstenhuizen.
Assistentes zijn aanwezig, om ook de be
zoekers van „Drie families" een degelijke
toelichting bij het geëxposeerde te geven.
Dq di.rige.nt Pjgrre Mqutgu^Oi^ft bij zijn
vertrek uit Nederland in een brief aan de
directeur van het Residentie-Orkest zijn
dank betuigd en als zijn mening uitgespro
ken, dat het Residentie-Orkest een van de
beste orkesten is, dat hij gedurende zijn
lange carrière heeft gedirigeerd en dat het
genoegen, waarmee hij met dit orkest ge
werkt heeft niet te vergelijken is met welk
ander orkest ook.
Nieuwe stadswijk. In Dordrecht ver
rijst een nieuwe stadswijk, de Wielwijk,
waar 2200 woningen worden gebouwd, die
in de loop van 1960 gereed moeten zijn.
Een leerling van de Academie van Beel
dende Kunsten in Rotterdam, Frans J. Buk-
kens, heeft de eerste prijs (f500) gewon
nen in een prijsvraag voor leerlingen van
de Nederlandse instellingen voor hoger
kunstonderwijs, kunst- en kunstnijver
heidsscholen en vrije academies, uitge
schreven door het Nederlands Comité voor
Kinderpostzegels voor het ontwerpen van
een affiche en enige prentbriefkaarten. De
voorzitter van de jury, de heer Chr. N. E.
de Moor, esthetisch adviseur van de cen
trale directie der P.T.T., heeft hem en de
overige jeugdige prijswinnaars vanochtend
in museum Fodor te Amsterdam, waar de
ingezonden ontwerpen zijn geëxposeerd,
de prijzen overhandigd.
De tweede prijs voor affiches (f 250) viel
toe aan de Amsterdammer J. G. A. Welling,
leerling van het Instituut voor Kunstnij
verheidsonderwijs en de derde prijs (f 150)
aan Marcel van Woerkom uit Breda, leer
ling van de academie St. Joost aldaar.
Voor het ontwerpen van affiches bleek
meer belangstelling te bestaan dan voor
prentbriefkaarten. Van affiches waren
honderdzesenvijftig inzendingen ontvan
gen, voor de briefkaarten honderd achttien.
Slechts in de kinderserie konden hier de
drie prijzen worden toegekend: de eerste
(f250) aan Henk Hendriks uit Breda, leer
ling van de academie St. Joost; de tweede
(f 150) aan mejuffrouw M. M. Verdegaal
uit Sassenheim, leerlinge van de Academie
van Beeldende Kunsten in Den Haag; de
derde (f 100) aan Ronny van Mierlo uit
Rotterdam, leerling van de academie St.
Joost uit Rotterdam. In de algemene serie
en de kerstserie heeft de jury slechts twee
maal een derde prijs (f 100) toegekend na
melijk aan mejuffrouw M. L. Ph. van de
Wijngaert uit Maastricht, leerlinge van de
Jan van Eyck Academie en aan mejuf--
frouw Korthals Altes uit Amsterdam, leer
linge van het Instituut voor Kunstnijver
heidsonderwijs aldaar.
Het hoofdbestuur van de Nederlandse
Bond van Werkgevers in Hotel-, restau
rant-, Café- en aanverwante Bedrijven
heeft aan de ministers van Economische
Zaken en van Verkeer en Waterstaat een
brief gezonden naar aanleiding van het
zondagsrijverbod. Op de ministers wordt
een dringend beroep gedaan een regeling
te treffen die in mindere mate de lasten
van een noodzakelijke algemene beperking
van het benzineverbruik eenzijdig op be
paalde bedrijfstakken doet drukken. In de
brief wordt onder meer gezegd dat onge
veer 25 percent van de jaaromzet op de
zondagen wordt behaald. Tevens wordt
uiting gegeven aan de vrees dat bij een
lang voortduren van het zondagsrijverbod
het komende toeristische seizoen in ernstige
mate in gevaar zou kunnen worden ge
bracht. Tenslotte wordt er de aandacht op
gevestigd dat veel bedrijven het gehele
jaar geopend zijn om het vakbekwame per
soneel aan het bedrijf te binden en dat
voortduring van het zondagsrijverbod dit
personeel dwingt elders emplooi te zoeken,
omdat zijn inkomen afhankelijk is van de
omzet.
Nog deze week zullen de eerste van de
zes zogenaamde „lake-tankers" van de Cu-
ragaose Scheepvaart Maatscharmij, die
tweeëneenhalf jaar geleden werden opge
legd en vervangen door grotere schenen,
weer in de vaart worden gebracht. Hier
door zullen enkele grotere tankschepen,
die thans worden gebruikt voor de aanvoer
van olie uit Venezuela naar Curacao, vrij
komen voor het transport van olie naar
Europa.
ADVERTENTIE
krijgt een MOOI HORLOGE van
Sinterklaas. Dat is tenminste een ge
waardeerd geschenk, waaraan iemand
z'n hele leven wat heeft. Vooral als
het een klokje is van een van de
befaamde merken o.a.
Omega - Mido Election-
Pontiac - Cazal - Prisma -
Indus - Union
die in zo'n ruime mate en voor elke
beurs voorhanden zijn bij
vindt Sint het
de kleine zaak met de grootste keuze
Gr. Houtstraat 49, Haarlem, Tel. 20049
Blijkens de stand van 17 november toen de
zomer-uitvoer van tulPfnv ^napCa achte? de
cissen en het voornaamste byg noest 1956
rug was, is de uitvoer van de, oofjst 1956
opnieuw groter dan die van het
Z°mtgevoerd werd 50.037 ton bloembol!len
tot een waarde van f 152.571.000 g
ton voor f 145.597.000 van de oogs1955
De uitvoer van gladiolen moet n g
Eind juni 1957 zal blijken ofhetoog^tjaar
1956 wat omvang betreft werkelijk
record is geweest. Op 30 juni
eindcijfer voor de uitvoer van 8
bol- en knolgewassen 19.->5 6io«
waarde van f 182.596.000.
De officier van Justitie bij de Alkmaarse i
rechtbank heeft een gevangenisstraf van
zestien maanden geëist tegen de 49-jarige
directeur-administrateur van het gemeente- i
lijk gasbedrijf te Schoorl, E. H. K., aan wie
ten laste was gelegd dat hij ten nadele van
het gasbedrijf verduisteringen had gepleegd
voor een totaal bedrag van f 22.000.
Hij had meterstanden, die door de op
nemers op de meterbriefjes waren inge
vuld, in de registers lager genoteerd. Het
bedrag dat daardoor te veel in kas was,
verdween in zijn eigen zak. Ook had hij
steekpenningen van leveranciers aange
nomen en speciale kortingen die het ge
meentelijk gasbedrijf ontving, ten eigen
bate aangewend. Zelf had hij jarenlang
gratis gas van de gemeente betrokken. De
verduisteringen begonnen reeds in 1951. K.
had steeds de administratiebescheiden, na
het vaststellen van de jaarlijkse rekening,
vernietigd.
Toen in Schoorl een nieuwe burgemees
ter werd benoemd, vond deze het vreemd
dat K. er een auto en allerlei dure hob
bies op na kon houden. De burgemeester
liet de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten een onderzoek instellen, hetgeen
leidde tot K's arrestatie op 15 juli van dit
jaar.
De raadsman van K. bepleitte een ge
combineerde straf, omdat gebleken was,
dat de controle totaal onvoldoende was en
het psychiatrisch rapport had uitgewezen,
dat K. verminderd toerekenbaar moest
worden geacht.
De rechtbank zal op 11 december uit
spraak doen.
In 1957 zal de „Prix Charles Veillon"
weer worden toegekend. Deze prijs, die
vijfduizend Zwitserse franken bedraagt,
wordt gegeven voor de beste roman in de
Franse taal, ongeacht de nationaliteit van
de schrijver. De jury bestaat onder meer
uit André Chamson, Louis Guilloux en
Louis Martin Chauffier. Het secretariaat,
waar nadere inlichtingen kunnen worden
verkregen, is gevestigd Avenue d'Oucky
29c, Lausanne. Het volgend jaar zal even
eens worden toegekend de „Prix Antoine
de Rival" ten bedrage van honderdduizend
Franse franken. De prijs wordt toegekend
voor een roonan, een toneelstuk, poëzie, een
essay of voor het gehele oeuvre van een
auteur. Het secretariaat is gevestigd'; 31,
Rue Bonaparte, Parijs. De jury bestaat on
der meer uit Emile Henriot, Gabriel Mar
cel en Francois Mauriac.
CHENILLE SPREIEN
2-pers. wasecht24.75
CHENILLE SLAAPKAMER
KLEEDJES, 55 x 10014.25
ZUIVER WOLLEN
BABYPLAIDS15.75
GEWATTEERDE SPREIEN 59.75
VOETZAKKEN 10.95
ZUIVER WOLLEN PLAIDS
140x 190 42.00
POEFS29.50
KRANTENBAKKEN21.75
MIMITAFELS59.75
KLOOSTERTAFELS57.50
WOLLEN O -HOLL. DOEKEN 11.25
NAAIBOXEN59.75
MODERNE ZUIVER WOLLEN
WEEFTAFELKLEDEN 140x170 57.25
WOL MOQUETTE
TAFELKLEDEN 140 x 170 54.50
HAARLEM
KRUISSTRAAT 11
TELEFOON 11491
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Otterlo J. Ch. W. Kruishoop
te Meerkerk.
Aangenomen naar Drachten (toez.) (als
pred. voor buitengewone werkzaamheden)
H. J. Visser te Saaxum. Aangenomen de
benoeming tot hulppred. te Lisse J. J. H.
Pop, em. pred. te Sassenheim.
Benoemd tot evangelist van de Ned.
Herv. Bond voor Inw. Zending op Geref.
grondslag ds. mr. A. Luteyn, a.s. em. pred.
te Giessen-Nieuwkerk idem tot hulp
pred. te Lisse J. J. H. Pop, em. predikant
te Sassenheim idem tot vicaris te Over-
schie H. de Jonge, kand. te Amsterdam.
Geref. Kerken
Beroepen te Amsterdam (vac. M. de
Goede) P. N. Kruyswijk te Ouderkerk a.d.
Amstel (voorheen te Amsterdam) te
Dokkum (vac. prof. dr. K. Runia) A. C.
Hofland te Meppel te Exmorra-Allinga-
vvier J. Schelhaas, kand. te Noord-Schar-
woude te Oostkapelle S. T. de Groot,
kand te Minnertsga.
INDUSTRIE-OUDERLINGEN
De kerkeraad van de Gereformeerde
Kerk te Zaandam heeft zeven leden be
noemd als industrie-ouderlingen. Zij zul
len in overleg met de stichting Evangelie
en Industrie werkzaam zijn onder de leden
der kerk, om met hen te spreken over hun
plaats in het arbeidsproces. Het doel is, de
kerkleden te helpen indien zij moeilijk
heden hebben en hun te stimuleren te
trachten de verhoudingen tussen hen en
de andere werknemers en werkgevers zo
te beïnvloeden, dat daardoor een voedings
bodem ontstaat voor het werk van de
evangelisatie.
Het historisch genootschap „Roteroda-
mum" stelt zich voor in december een
Pierre Bayledag te organiseren naar aan
leiding van het feit, dat de wijsgeer Bayle
tweehonderdvijftig jaar geleden in Rotter
dam stierf. Het programma bestaat uit de
onthulling van een plakette, een met be
hulp van het „Institut Frangais" en de „Bi-
bliothèque wallonne" in Leiden in te rich
ten tentoonstelling in de Rotterdamse ge
meentebibliotheek en een bijeenkomst,
waarop Franse en Nederlandse geleerden
over Pierre Bayle en zijn betekenis zullen
spreken. Voorts lig het in de bedoeling in
het begin van 1957 een bundel uit te
geven, waarin Nederlandse, Franse en En
gelse kenners een overzicht zullen geven
van de huidige stand van de wetenschap
over Bayle en diens leer. Pierre Bayle
(16471706), wijsgerig en theologische
schrijver, wordt gerekend tot de zoge
naamde „voorlopers der verlichting". Hij
was de eerste, die in Nederland een popu-
lair-wetenschappelijk maandblad uitgaf.
Van zijn polemiserende, filosofische wer
ken is het meest bekend „Dictionnaire his-
torique et critique". Van 1681 tot 1692 was
Bayle hoogleraar aan de Illustere School
in Rotterdam.
ADVERTENTIE
Dan rug, keel en borstje
inwrijven met
Op de maansverduis
tering van twee weken
geleden volgt aanstaan
de zondag een zonsver
duistering die er als het
ware het spiegelbeeld
van is. Op 18 november
ging in het westen de
maan verduisterd onder;
op 2 december komt in
het oosten de zon ver
duisterd op.
Maar deze eclips is
geen totale; er zal maar
een klein hapje uit de
zonneschijf ontbreken
en wel aan de linker-
rand. Het grootste deel
van de verduistering is
namelijk al achter de
rug op het moment dat
de zon bij ons boven de
horizon verschijnt.
Wie een vrij uitzicht
heeft tot aan de oost-
zuidoostelijke horizon
heeft kans op een mooi
schouwspel, dat om 8.27
uur begint met het ver
schijnen van de boven
ste zonsrand boven de
kim. Iedereen kent na
tuurlijk de gang van
zaken op een normale
ochtend: het eerste
straaltje licht verbreedt
zich tot een boogje dat
langzaam aangroeit tot
een halve cirkel, waar-
Omstreeks half negen
zondagmorgen zal zo de
zon verschijnen aan de
oosterkim: „verminkt"
door toedoen van
de maan.
na de rest van de zon
neschijf tenslotte ook
zichtbaar wordt.
Zondagmorgen gaat
dat anders. De gebogen
lijn die de omtrek van
de zonneschijf vormt
eindigt links plotseling
in een scherpe hoek:
daar dekt het onzicht
bare maanlichaam een
deel van de zonneschijf
af en het aardige is dat
we dit alles wel zonder
beroet glas of overbe
licht fotonegatief zullen
kunnen aanschouwen.
De rode zon zoals ze
's morgens en 's avonds
laag boven de horizon
staat is niet schadelijk
voor de ogen.
De verduistering van
zondag is te zien in vrij
wel geheel Europa (be
halve Groot-Brittannië,
Spanje en Portugal) een
klein deel van Noord-
Afrika en het grootste
deel van Azië. Zij zal
echter nergens ter we
reld als een totale ver
duistering te zien zijn.
Hoe oostelijker men
woont, hoe later op de
dag de eclips valt. De
Chinezen zien de zons
verduistering op het mo
ment dat de zon onder
gaat.
Maar ook in ons kleine
land is het verschil te
merken. In Haarlem b.v.
komt de zon ongeveer
elf minuten later op dan
in Winterswijk. In Win
terswijk is dus de dag
al elf minuten oud op
't moment dat de Haar
lemmers de zon zien op
komen. Voor de klok
maakt het geen verschil,
maar voor de waarne
mer wel; in het oosten
van het land kan men
minuten langer van de
verduistering genieten
dan in het westen.
G. v. W.
ADVERTENTIE
PHILIPS - GRUNDIG - ARISTONA
Televisie- en Radio-specialisten
ZIJLSTR. 87 - HAARLEM - TEL. 11110
Jaarvergadering van Het
Nederlands O penluchttheater"
In de nieuwe schouwburg te Deventer
heeft de vereniging „Het Nederlands Open
luchttheater" zaterdag onder voorzitter
schap van de heer C. A. 't Hart uit Rotter
dam haar jaarvergadering gehouden. Het
in deze vergadering goedgekeurde jaar
verslag vermeldde onder meer, dat van de
vijfhonderdtachtig voorstellingen in 1956
slechts dertien percent door weersomstan
digheden is afgelast, tegen in 1954 dertig
percent. Geconstateerd .\yerd, dat de kin
dervoorstellingen dringend een beter ar
tistiek peil behoeven. Het aantal aangeslo
ten theaters bedraagt thans vijfendertig en
dit aantal wordt nog steeds groter. Nieuwe
leden, die hierna werden toegelaten, waren
de theaters te Amersfoort, twee te Amster
dam, Rockanje en Vollenhove. Bij de be
stuursverkiezing is in de plaats van het
uitgetreden bestuurslid, de heer W. F. Kop-
peschaar .Tr. uit Den Haag, gekozen de heer
H Maurits. eveneens uit Den Haag. Op
nieuw werd gekozen de heer A. Fortuyn
Harreman uit Apeldoorn. Naar aanleiding
van discussies constateerde de voorzitter,
dat het aanbrengen van eenvoudig gecon
strueerde daken boven openluchttheaters,
waarvan jen ontwerp werd getoond, wel
tot de vrome wensen zal blijven behoren.
De belangstelling bij de beroepstoneel
gezelschappen om op te treden in open
luchttheaters blijft gering. Alleen het ge
zelschap „Theater" doet het graag. De
dansartiesten vrezen fatale gevolgen door
te lage temperaturen. Helaas moet bij een
serieus programma meestal veel geld ge
suppleerd worden. Spreker raadde aan te
trachten de exploitatie in die gevallen te
doen geschieden voor rekening van een
daarbij betrokken belanghebbende instan
tie. Er is grote belangstelling voor verant
woord kindertoneel. Daarbij zal het nodig
zijn tournee's mogelijk te maken, die goede
toneelwerken voor kinderen van vijf tot
vijftien jaar op het programma hebben. Uit
de vergadering werd door de heer Koppe-
schaar gevraagd door samenwerking te
komen tot goede kindervoorstellingen in de
vakantietijd. De mogelijkheid zal worden
overwogen in de openluchttheaters ook
schoolconcerten te doen geven, waarvan de
kosten door subsidie zouden moeten wor
den gedekt. De heer Fortuyn uit Apeldoorn
zag besparingskansen in regionale opvoe
ringen van stukken, die op behoorlijk ar
tistiek peil staan.
De toneelschrijver en regisseur A. De-
fresne hield hierna een lezing over het
openluchtspel van de klassieke Griekse
spelen af tot in het heden. De vergadering
besloot het volgend jaar bijeen te komen
in Bergen in Noordholland.
Gedeputeerde Staten van Groningen heb
ben Provinciale Staten een voordracht ge
zonden over de oprichting van een stichting
Groninger Culturele Gemeenschap en het
verlenen van een subsidie aan die stichting.
De besturen van de stichting „De Gronin
ger Warf" en de vereniging „De Grun-
neger Sproak", alsmede de redactie van het
tijdschrift ,,'t Swieniegeltje" zijn, zoals ge
meld, tot overeenstemming gekomen met
betrekking tot het in het leven roepen van
een lichaam, dat zou kunnen functioneren
als gewestelijke culturele raad. Het zal in
staat gesteld moeten worden om een vast
secretariaat in te stellen, waarvan de acti
viteit gericht zal zijn op de behartiging van
het gehele gewestelijke culturele leven in
al zijn schakeringen en uitingen.
Overleg leidde tot uitwerking van dit
denkbeeld in ontwerpstatuten van een
nieuwe stichting die de naam van „Gro
ninger Culturele Gemeenschap" zal krijgen.
Gedeputeerde Staten achten de totstand
koming van de voorgestelde stichting voor
de ontwikkeling en de bloei van het ge
westelijke culturele leven van groot belang
en stellen voor aan de stichting, zodra zij
tot stand is gekomen, tot wederopzegging
een jaarlijks subsidie toe te kennen van ten
hoogste tienduizend gulden.
Het bestuur van de Communistische Par
tij Nederland heeft vrijdag een vergadering
gehouden. Over hetgeen besproken is wordt
in een communiqué onder meer gezegd:
„De aanval van Engeland, Frankrijk en Is
rael op Egypte is een koloniale oorlog in
zijn meest brutale en wrede vorm, tot het
verkrijgen van winsten uit de uitbuiting
van honderden miljoenen mensen en het
beroven van de volkeren, en hun nieuwe
staten, in deze gebieden van hun nationale
rijkdommen, zoals olie, uranium, en andere
grondstoffen".
„Uit de ervaring van koloniale oorlogen,
zoals die van het Nederlandse imperialis
me tegen Indonesië, is bekend, dat de aan
vallers vaak hun toevlucht nemen tot een
wapenstilstand, nadat ze hun eerste lan
ding verricht hebben, om nieuwe troepen
aan te voeren en daarna hun opmars voort
te zetten".
„De meest effectieve maatregel tot het
verdrijven van de agressors is het voorne
men van de Egyptische regering om een
beroep te doen op vrijwilligers uit andere
landen".
In het communiqué wordt verder ge
zegd: ,.Er is, naar de mening van het par
tijbestuur, in de huidige situatie maar één
middel om de vrede te verdedigen en dat
is het terugslaan en het bestraffen van de
Brits-Frans-Israelische agressie. Hiervoor
vorfrit zich in de wereld een ongekend
breed en machtig front, waarin de volks
massa's van Egypte en andere Arabische
landen en van Azië, naast de landen van
het socialistische wereldstelsel verenigd
staan".
„Het levenspeil van de Nederlandse wer
kers wordt onmiddellijk door de nieuwe
spanningen aangetast, o.a. door de benzine
beperking, die onnodig is aangezien Ne
derland over voldoende voorraden voor
lange tijd beschikt en slechts ten dele van
aanvoer door het Suezkanaal afhankelijk
is", aldus het partijbestuur, dat voorts ver
klaart: „De snel stijgende duurte vereist
loonsverhoging op korte termijn, waarvoor
de arbeiders in de bedrijven zonder uitstel
hun eisen aan de directies en de bestu
ren van de unie-bonden moeten stellen."
Oud-Gouverneur van Curacao en
oud-burgemeester van Breda
In de ouderdom van 74 jaar is in de nacht
van woensdag op donderdag overleden de
heer B. W. Th. Slobbe, oud-gouverneur van
Curagao en oud-burgemeester van Breda,
welke stad hij van 1936 tot 1947 bestuurde.
Hij was gouverneur van Curagao van 1930
tot 1936.
Bartholomeus Wouter Theodorus van
Slobbe werd geboren in Schiedam op 31
oktober 1882. In 1906 werd hij tot officier
beëdigd en als zodanig gedetacheerd bij de
Hogere Krijgsschool en bij de chef van de
Generale Staf. In 1923 werd hij leraar bij
de Hogere Krijksschool in startegie en
militaire aardrijkskunde. In 1934 werd hij
benoemd tot reserve luitenant-kolonel bij
de Generale Staf.
De heer Van Slobbe was voorts curator
van de katholieke economische hogeschool
en leergangen te Tilburg oprichter van de
vereniging „Ons Leger", lid van de alge
mene raad van deze vereniging en lid van
de algemene raad oost en west.
De oudste directeur van de n.v. Stnom-
vaartmaatsehanpij Nederland, mr. D. A
Delnrat. die op 10 januari 67 jaar wordt,
zal in de buitengewone algemene vergade
ring '-an aandeelhouders van 20 december
als dirc'eur aftreden ReediS eerder bad
mr. Delprat de wens te kennen gegeven
zijn functie als directeur van de S.M.N.
neer te leggen, maar door ziekte van zijn
collega jhr. mr. H. L. A. van Kretschmar
van Veen werd destijds van dit voornemen
afgezien.
Op 31 augustus vertrok mr. Delprat voor
een dienstreis naar Amerika, Hongkong en
Indonesië. Thans is hij op de terugweg met
het m.s. „Oranje", dat op 6 december in
Amsterdam wordt verwacht.
GALAVOORSTELLING DOOR DELFTS
STUDENTEN TONEELGEZELSCHAP
Ter gelegenheid van zijn vijfenzeventig
jarig bestaan zal het Delfts Studenten To
neelgezelschap, onderafdeling van het
Delftse Studenten Corps, vrijdag 30 no
vember in de Stadsdoelen in Delft een gala
voorstelling geven, waarbij zal worden op
gevoerd: „Bartholomew Fair" van de zeven-
tiende-eeuwse schrijver Ben Jonson. Van
dit stuk zullen op donderdag 6 en vrijdag
7 december ook voorstellingen worden ge
geven respectievelijk in Amsterdam en
Eindhoven.
