Twee hoogleraren over de verhouding Oost-West Aiphenaar Panda en de Meester^ma GRAMOFOONPLATEN MUZIEK EN MUZIEKINSTRUMENTEN Bende smokkelaars achter slot en grendel Weer storm langs de kust Coëxistentie of koude oorlog Van den Berg De radio geeft zaterdag In gepantserde auto's gingen grote partijen boter de grens over Wereldnieuws ^Loclx ió Wet zo r J VRIJDAG 14 DECEMBER 1956 Niets veranderd Kerkelijk Nieuws DE KLOMPENCENTRALE Dollemansrit met agent op motorkap Verzending van zeepost Conferentie over kunst en amateurisme in Arnhem Schip zat vast in spoorbrug bii Leiden Lichtgevende organismen 99 Van een redacteur) Twee hoogleraren hebben woensdag op een inter-academiale studentenconferentie in Delft de vraag onder ogen gezien of een vreedzaam naast-elkaar-bestaan van het Sovjet-statenblok en de vrije Westerse wereld nog wel mogelijk is en zo niet, wat dan het alternatief zou zijn. Zij bezagen dit probleem, dat na de jongste gebeurtenis sen in Hongarije wel uitermate actueel ge worden is, uiteraard door een zeer persoon lijke bril en vanuit de tegenstelling „coëxistentie of koude oorlog". Prof. dr. C. D. J. Brandt uit Utrecht betwijfelde het overigens of hier wel van een tegenstelling gesproken kan worden, omdat beide begrip pen zijn inziens zeer wel verenigbaar zijn. Prof. Brandt ging vervolgens na wat er sinds Stalins dood veranderd is in de Sov- jetrussische binnen- en buitenlandse poli tiek en waaruit die veranderingen te ver klaren vallen. Stalin, zo betoogde hij, heeft door middel van terreur uit een achterlijk agrarisch land een industriestaat gemaakt, doch zijn opvolgers moesten het gelag be talen. Malenkov verdween weldra van het toneel om plaats te maken voor het duo Boelganin en Kroesjtsjef die naar buiten toe de „politiek van de glimlach" gingen voeren, maar die in het Sovjetblok streef den naar een zo hoog mogelijk opvoeren van de produktiviteit der zware industrie, met voorbijgaan van alle nationale belan gen der satellietstaten. Russen en Oost- Europeanen werden uitgenodigd, zonder dwang vrijwillig meer en beter te gaan produceren in het belang van de commu nistische idealen. Maar nu bleek dat deze ideologie in de massa van het Russische volk volkomen dood is om van de vol ken der satellietlanden maar te zwijgen. Het beroep op loyale medewerking bleek dan ook tevergeefs en de politiek van de glimlach mislukte naar binnen en naar buiten. De recente „sprong van de Sovjet leiders naar het Midden-Oosten" zag prof. Brandt in dit verband als een manoeuvre om de aandacht van Ruslands interne moeilijkheden af te leiden. Na aandacht gewijd te hebben aan de re cente gebeurtenissen in Polen en Hongarije en de spanningen in de andere „gordijn- landen", kwam de spreker tot de conclusie dat uit dit alles blijkt dat de nieuwe Rus sische politiek ook op de Balkan in een volledig fiasco is uitgelopen, hetgeen wel heel kenmerkend geïllustreerd wordt door het feit dat in Poznan en in Hongarije de jonge intellectuelen en de idem arbeiders die nooit iets anders gehoord hebben dan communistische propaganda als één man de zijde der opstandelingen kozen. Uit dit alles, zo besloot prof. Brandt, kan het Westen een zekere geruststelling putten. Maar om de thans herleefde koude oorlog blijvend het hoofd te bieden heeft de vrije wereld meer nodig dan deze negatieve troost, namelijk een sterke contra-ideologie, ADVERTENTIE PHILIPS - GRUNDIG - ARISTONA Met VAN DEN BERG service en garantie. Wij regelen de betaling met u Televisie- en radiospecialisten ZIJLSTRAAT 87 TEL. 11110 HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gemengd koor. 7.45 Morgenbed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 8.50 Voor de huisvrouw. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Platen. 10.30 Ben je zestig? 11.00 Voor de zieken. 1.45 Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.30 Land- en tuinbouwmededelin- gen. 12.33 Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en katholiek nieuws. 13.20 Ham mondorgel. 13.30 Dansmuziek. 14.00 Voor de jeugd. 14.20 Engelse les. 14.40 Boekbespre king. 14.50 Harmonie-orkest. 15.140 Kroniek voor letteren en kunsten. 15.35 Koorzang. 16.00 De schoonheid van het Gregoriaans. 16.30 Voor de jeugd. 17.10 Platen. 17.20 Mu- sette-orkest. 17.40 Lichte muziek. 17.55 Idem. 18.15 Journalistiek overzicht. 18.25 Platen. 18.30 Van het Binnenhof. 18.40 Jazmuziek. 19.00 Nieuws. 19.10 Omroeporkest en solist. 20.10 Lichtbaken. 20.30 Actualiteiten. 20.45 De gewone man. 20.50 Gevarieerd program ma. 22.10 Cabaret. 22.45 Wij luiden de zon dag in! Hierna: Avondgebed en liturgische kalender. 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.22—24.00 Nouveauté's. HILVERSUM n, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 De Ontbijtclub. 9.00 Voor de vrouw. 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, cau serie. 10.50 Morgenwijding. 10.20 Strijk- ensemble. 10.50 Buitenlands overzicht. 11.05 Het huis is te klein, hoorspel met muziek. 11.35 Orgelconcert. 12.00 Dansmuziek. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Pla ten. 13.00 Nieuws. 13.20 Schoolorkest. 13.45 Sportpraatje. 14.00 Voor de jeugd. 14.35 Koorzang. 14.55 Platen. 15.20 Streekuitzen- ding. 15.45 Radiofilharmonisch orkest en so liste. 16.35 Stopzetting atoombomproeven, causerie. 16.50 Swingmuziek. 17.15 Radio- weekjournaal. 17.45 Hawaiïanmuziek. 18.00 Nieuws en commentaar. 18.20 Lichte muziek. 18.45 Regeringsuitzending: Atlantisch Aller lei: Een en ander over de 15 landen, aan gesloten bij het Atlantisch Pact. 19.00 Artis tieke Staalkaart. 19.30 Passepartout, cause rie. 19.40 Het Nieuwe Testament, een levend Boek, causerie. 19.55 Deze week, causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerd programma. 22.00 Socialistisch commentaar. 22.15 Weense muziek. 22.40 Samen uit, samen thuis, hoor spel. 23.00 Niuews. 23.1524.00 Platen. TELEVISIE (N.C.R.V., N.T.S., K.R.O.) 17.0017.30 Voor de kinderen. 20.00 Jour- naar en weerbericht. 20.15 Cabaret. 21.00 Kro- codil, gevarieerd programma. BRUSSEL, 324 M. 12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.35 Cau serie. 12.45 Platen. 13.00 Nieuws. 13.11 Muzi kale kaleidoscoop. 14.30 Radiojournaal. 15.00 Platen. 15.15 Accordeonmuziek. 15.30 Platen. 15.45 Accordeonmuziek. 16.00 Platen. 16.15 Omroep-orkest. 16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10 Causerie. 17.20 Liturgische ge zangen. 17.30 Gevarieerde muziek. 18.00 Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Zang. 19.45 Platen. 20.00 Omroep Om- meganck. 21.00 Platen. 21.30 Amusements muziek. 22.00 Sport. 22.30 Nieuws. 22.45 Ver zoekprogramma. 23.00 Nieuws. 23.05 Platen. 23.35—24.00 Idem. een eensgezinde en duidelijke politiek en één hechte economische, militaire eenheid. Dan is coëxistentie hetzij vreedzaam of concurrent, stellig mogelijk". De tweede inleider de Leidse hoogleraar prof. dr. W. Banning keerde in zijn betoog terug tot aan de bronnen van het Russi sche communisme om daarin een verkla ring te zoeken voor de spanningen die zich thans tussen leiding en volk in de Sovjet- Unie voordoen. Van de theorieën van Marx, zo betoogde hij, heeft die omtrent de revo lutie op de Russen het meest aangesproken, maar omdat Rusland tot aan het einde van de negentiende eeuw geen industrieel pro letariaat in West-Europese zin kende, kon die revolutie daar niet door deze volks klasse gedragen worden, zoals Marx be pleit had, maar moest zij door een élite van weinigen gerealiseerd worden. De eerste revolutionairen in Rusland waren dan ook vreemd genoeg, leden van de adel die in opstand kwamen tegen de slavernij en de horigheid van de kleine boeren en als individuele „wrekers" het recht ln eigen land namen. Later vond Lenin een andere oplossing, die in feite echter ook op een élite steunt: volgens hem moest de revolu tie geleid worden door een geselecteerde voorhoede die tot het hoogste offer bereid was en zichzelf beschouwde als „mest op de velden der toekomst". In diezelfde ge- dachtengang werd en bleef de revolutio naire partij een partij voor de minderheid der uitverkorenen die hoog boven de mas sa stond. Hetzelfde élite-principe vindt raen terug bij de opbouw van de Sovjet staat na de machtsovername: Lenin be pleitte in 1918 volstrekte onderwerping van de massa aan de wil van de partij economen om de industrialisatie te doen slagen, hetgeen Rosa Luxemburg in dat zelfde jaar al bewoog tot de profetische diagnose: de jacobijnse dictatuur in Rus land zal mislukken omdat het machtsele ment daarin het vrijheidselement ver moordt. Zo ontstaat dan het communisme als de levensbeschouwing die wij thans kennen en die zich nog altijd baseert op de belofte van de bevrijding der mensen in de toe komst door een doelmatig opgeleide revo lutionaire partij élite die volstrekte ge hoorzaamheid eist. Voor persoonlijke vrij heid en persoonlijke ethiek is in het heden geen plaats. Hier zijn van Russische com munistisch standpunt dan ook geen com promissen te sluiten; wie iets anders ge looft te zien vergist zich. In dit licht bezien wordt het ook moeilijk te geloven dat de zogenaamde destalinisa tie politiek een soort herwaardering in gunstige zin van de persoonlijke vrijheid beoogd zou hebben. Maar wel duidt die politiek op het bestaan van sterke span ningen binnen de Sovjet-maatschappij waarvan de voornaamste polen de partij, het staatsapparaat, de geheime politie, de groep der „managers" en het leger zijn. De partij, eens synoniem met de heldhaf tige revolutionaire élite heeft veel van haar heroïsche aureool uit de beginjaren verlo ren, zij is een kil en onromantisch dicta toriaal machtsapparaat geworden. De ma nagers-groep die het belangrijkste deel van de produktie-sector in handen heeft kan weinig gesticht zijn over de vijfjarenplan nen, die blijkbaar tengevolge van ver keerde partijdirectieven herhaaldelijk mislukken; hier moeten dus wel hevige spanningen optreden. Andere bronnen van interne conflicten is de verhouding tus sen partij en vakbeweging (welke laatste gedegradeerd is tot „doorgever" van in structies aan de arbeiders), tussen de be voorrechte élite en de noodlijdende massa, tussen wetenschap en partij-ideologie (het geval-Gisenko!) en wellicht ook tussen de oudere en jongere generaties. En dan kan men slechts gissen in hoeverre bijvoor beeld de geheime politie en vooral het Russische leger nog aan de partij-leiband wensen te lopen in een maatschappij zo boordevol verdeeldheid als de Sovjet-Unie van heden. Dit alles heeft er echter niet toe geleid dat de leiders in het Kremlin op enig wezenlijk punt van de communistische ideologie water in hun wijn hebbene ge daan. Het persoonlijke machtsmonopolie van Stalin is „collectieve" dictatuur ge worden, maar in feit is daarmee niets ver anderd. Dat de destalinisatie de poort zou hebben geopend voor persoonlijke vrijheid in Westerse zin, aldus prof. Banning, zie ik al evenmin. „Tenzij zich in Rusland ont wikkelingen gaan voordoen die wij op het ogenblik niet kunnen overzien, geloof ik dan ook, dat Oost en West voorlopig nog de grootst mogelijke moeite met elkaar zullen houden, waarbij een vreedzaam samenwer ken aan gemeenschappelijke zaken helaas onmogelijk zou zijn. Coëxistentie op deze basis is geen brede modus vivendi, maar het is alles wat ons overblijft. Vele studenten namen na de referaten deel aan de discussies over het besprokene, die in de sociëteit Tyche gehouden werden en tot laat in de avond voortduurden. De conferentie was belegd door de federatie van unitates en bonden van studenten. Ned. Herv. Kerk Aangenomen naar Otterloo J. C. W. Kruishoop te Meerkerk. Bedankt voor Opheusden J. H. Cirkel te Woudenberg. Geref. Kerken Ds. G. J. Sybesma, emeritus predikant van de Geref. kerk van Vinkeveen, heeft zijn ambt neergelegd. De kerkeraad meent, gezien de omstandigheden, daarin te moe ten berusten. Ds. Sybesma aanvaardde in 1931 het predikambt te Vinkeveen. In 1934 ging hij naar Palembang. In 1940 werd hij legerpredikant bij 't KNIL. In 1950 kwam hij voor goed naar Nederland en ging hij zijn oude gemeente Vinkeveen als hulppre diker dienen. In juli 1952 werd hij opnieuw predikant aldaar. Op 1 nov. 1955 verkreeg hij emeritaat. ADVERTENTIE VOOR DE GROOTSTE SORTERING KRUISWEG 49 HAARLEM TELEFOON 11532 De douanerecherche te Rotterdam is er in samenwerking met ambtenaren der in voerrechten en accijnzen uit Eindhoven in geslaagd een bende botersmokkelaars aan te houden, die gepantserde auto's gebruikte om vele tienduizenden kilo's boter naar België te smokkelen. Er zijn drie boterhan- delaren, twee chauffeurs, acht Brabantse boeren en een Belg gearresteerd. In april van dit jaar wilde iemand met zijn personenauto een vrachtwagen in de buurt van Luyksgestel passeren. Plotseling werden uit de vrachtauto puntige stukken metaal, zogenaamde kraaienpoten gegooid. Blijkbaar meenden de inzittenden van de vrachtauto, dat zij door een auto van de douane werden achtervolgd. De banden van de personenauto sprongen, waardoor het voertuig bijna over de kop sloeg. In de verte verdween de wagen van de smokke laars. De douane-ambtenaren gingen toen extra scherp opletten. Half juni werd in een der door de smokkelaars gebruikte grenswegen een valkuil gemaakt. Prompt reed een gepantserde auto in de kuil, maar de wagen had zo'n sterke motor, dat hij voordat de douane-ambtenaren naderbij waren gekomen, weer uit de kuil schoot. Korte tijd later werd de wagen een kilo meter verder aangetroffen. Behalve een grote partij boter werd er ook een sjaal in aangetroffen. De wagen was door de duik in de kuil zodanig beschadigd, dat hij niet verder had kunnen rijden. De douaniers uit Eindhoven troffen 9 augustus een verlaten pantserauto aan. Er stond in de laadbak een emmer vol met „kraaipoten", de scherpe zespuntige ijzers, waarmee achtervolgers moeten worden af geschud. Dinsdag kregen in St. Oedenrode ADVERTENTIE Heden ontvangen Crème ontbijtbordjes 25 et;* crème "losse kopjes 28 et; crime botervloten ƒ1.45; crème juskommen ƒ1.75; braadpannen v a. 4.95; blauwe afwasbakjes van 6.voor 2.95; Emaille emmers 3. Dr. Leijdsstraat 10 - Haarlem - Tel. 11784 talrijke auto's door het uitstrooien van der gelijke kraaiepoten lekke banden. Ook in deze wagen werd een sjaal gevonden, die, evenals de eerste, bij het verdere onderzoek nog een belangrijke rol zou spelen. In een gepantserde auto, die op 10 sep tember bij Luyksgestel werd aangehouden, bevond zich een man, die zich niet meer uit de voeten kon maken. Hij was Th. van R. uit Hapert in Brabant, die evenals zijn broer bij de botersmokkelarij bleek be trokken te zijn. Door een speurhond werd Van R. als eigenaar van de gevonden sjaals aangewezen. Korte tijd later werden drie boterhande- laren gearresteerd, een uit IJsselstein, een uit Bunnik en een uit Bussum. Een van hen, die reeds een veroordeling wegens botersmokkelarij achter de rug had, bracht de partijen, die vele duizenden kilogram men groot waren, vaak zelf naar Brabant. De twee chauffeurs die hem assisteerden, werden ook gearresteerd, evenals zes Bra bantse boeren en twee broers uit Hapert, wier boerderij als overlaadstation werd ge bruikt. Op 16 november reed een personenauto, die, zoals later bleek, was gepantserd, door een stopteken van de douane bij Bergeijk. Onmiddellijk werd de achtervolging inge zet. De achtervolgers konden, volgens een kortgeleden tussen Nederland en België ge sloten overeenkomst, de jacht over de grens voortzetten. Plotseling zagen de douaniers de wagen, die over de heide probeerde te ontkomen, stilstaan. De motorkap was door het schokken in het oneffen terrein, waar de wagen met een vaart van zeventig kilo meter doorheen ging, omhooggeklapt. Daar door kon de bestuurder niets meer zien. De man sprong er uit en vluchtte. Korte tijd later kon hij in samenwerking met de Belgische opsporingsdienst in Antwerpen worden gearresteerd. Hij is een berucht smokkelaar uit Turnhout, die voor de afzet van -de- gesmokkelde.Jooter in. België zorgde. Bij Koninklijk Besluit is benoemd tot officier in de Orde van Oranje Nassau me vrouw mr. A. W. C. d' AillyFritz, voorzit ster van de vereniging Tehuizen voor Wer kende Meisjes te Amsterdam. (De temperatuur is van hedenmorgen 7 uur, de neerslag van de laatste 24 uur.) Stockholm Het zeer onbestendige weer heeft nog niet zijn hoogtepunt bereikt. Op de oceaan volgen de depressies elkaar in een snel tempo op. De snelheid waarmee zij zich verplaatsen is uitzonderlijk groot. De belangrijkste nadert met een snelheid van ongeveer 60 km per uur het zeegebied tussen Schotland en IJs land. De luchtdruk in de kern was vanmor gen 955 millibar. Het koufront ervan zal van- Oslo avond en vannacht vergezeld van regen het Kopenhagen gehele land passeren. De wind zal weer tot Aberdeen krachtig of hard en langs de kust tot storm tussen zuidwest en west aanwakkeren. Londen In de temperatuurverdeling komt over het Brussel algemeen niet veel verandering. Een nieuwe Parijs oceaandepressie is Newfoundland gepasseerd Bordeaux en zal waarschijnlijk met zeer grote snelheid Grenoble Nice Berlijn WEERRAPPORTEN wzw de oceaan oversteken. 15 december Zon op 8.44 uur, onder 16.31 uur. Maan op 14.47 uur, onder 5.51 uur. Maanstanden 17 dec. 24 dec. 1 jan. 20.06 uur 11.10 uur 2.13 uur volle maan. laatste kwartier nieuwe maan. Hoog en laag water in IJmuiden Vrijdag 14 december Hoog water: 0.29 en 12.53 uur. Laag water; 8.21 en 20.41 uur. Zaterdag 15 december Hoog water: 1.24 en 13.44 uur. Laag water: 9.20 en 21.36 uur. Frankfort München Zürich Genève Locarno Wenen Innsbruck Rome Mallorca Amsterdam Den Helder Ypenburg Vlissingen Eelde De Bilt Twente Eindhoven sneeuw onbewolkt n regenbui zw zwaar bew. z geheel bew. z geheel bew. zw zwaar bew. wzw zwaar bew. zw nevel ozo mist windst. onbewolkt nnw zwaar bew. zw zwaar bew. zw zwaar bew. wzw half bew. z onbewolkt ozo onbewolkt windst. licht bew. wnw mist windst. geheel bew. z onbewolkt n zwaar bew. zzw licht bew. onbewolkt half bew. licht bew. licht bew. zw zwaar bew. zw licht bew. zw wzw wzw zw a S 0 -3 3 4 9 7 6 8 8 3 5 4 6 5 0 3 -3 6 1 11 5 6 7 7 6 5 6 5 Vlv. Z.-Limb. geheel bew. zw ■3Ë v - Z 5 2 3 3 0,5 2 0 5 0,1 2 2 0 1 5 1 4 3 0 6 1 0,2 0 4 4 2 1 5 2 5 0,1 5 83. De vreedzame, rustige innerlijke we reld van Plutanus werd nu het toneel van een wilde achtervolging. Terwijl de oude heer zelf, hoog in een stalagmiet gezeteld, vertwijfeld rondstaarde en Panda zich ver borgen hield achter de kiel van de omge slagen boot, concentreerde de woede van de achtervolgers zich geheel op Joris. Deze laatste holde, met de tierende graaf Basoe- ka dicht op zijn hielen, in de richting van de magiër. „Heer Plutanus!", gilde Joris onder het lopen. „Ziet gij dan niet, hoe zenuwachtig ik nu zelf benDit is geen oord voor een vredelievend gids! Zend mij snel naar een wèrkelijk-rustige plaats, zo gij wilt! De rustigste plaats, die gij kunt bedenken, waar ik niet voortdurend kan worden gestoord door allerlei luidruchtige lieden!" „Zo zij het dan", mompelde Plu tanus. Zijn magische hand schoot uit naar Joris, die op hetzelfde moment, tot grote verbazing van de edelman achter hem, in een klein wolkje oploste. Vanuit zijn schuilplaats had Panda de gebeurtenissen aandachtig gevolg. „Zo, zo", sprak hij tot zichzelf. „Heet Plutanus heeft Joris laten verdwijnen en net op het nippertje ook! Het zal mij benieuwen waar hij heen is!" (Speciale berichtgeving) Woensdagavond belde aan de woning van de politieagent F. in Alphen aan de Rijn een onbekende aan die de Duitse taal sprak en lappen stof te koop aanbood. Toen de agent geen belangstelling toonde vroeg de man naar adressen, waar men wel interesse zou hebben. De politieman had intussen gezien dat de „buitenlander" een auto bij zich had die voorzien was van een Nederlands kenteken. Hij vertrouwde het zaakje niet en vroeg inzage van de passen van de onbekende en diens chauf feur, nadat hij zich als politieman had be kend gemaakt. Dit werd geweigerd, waar na de Duits sprekende vreemdeling de kof fer met lappen stof snel in de auto depo neerde en zijn collega achter het stuur op dracht gaf weg te rijden. De politieman probeerde dit te verhinderen, maar toen hij daarin niet slaagde, wierp hij zich lang uit op de motorkap van de auto. De be stuurder probeerde vervolgens, door snel weg te rijden en slingerende bewegingen te maken, de heer F. kwijt te raken. Diens inmiddels door de buren gewaarschuwde collega zette met de politie-auto de ver volging in. Bij Avifauna haalde de politie wagen de vluchtelingen in met de heer F. nog steeds voor op de kap. De inzittenden brachten toen hun wagen tot stilstand. Beiden zijn opgesloten. Uit het voorlopig onderzoek bleek dat men met een tweetal ongunstig bekend staande inwoners van Roermond te maken had. Naar de herkomst van de stoffen wordt eveneens een onderzoek ingesteld. Met de volgende schepen kan zeepost worden -verzonden. De data, waarop de cor respondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd staan achter de naam van het schip vermeld. Argentinië: ss „Uruguay" (20 dec.); Australië: ms „Sibajak" (17 dec.), ss „Stratnaver" (19 dec.) en via Engeland (22 dec.); Brazilië: ms „Alkaid" (18 dec.) en ss „Uruguay" (20 dec.); Canada: ms „Westerman" (19 dec.); Chili via New York (19 dec.); Indonesië: ms „Rotti" (20 dec.) Ned. Antillen: ms „Sibajak" (17 dec.); Nieuw Zeeland: ms „Sibajak" (17 dec.) en via Engeland (20 dec.); Unie van Zuid- Afrika en Z.w.-Afrika: ms „Pretoria Castle" (20 dec.). De culturele adviescommissie der provincie Gelderland heeft voor maandag 17 december in Arnhem een bijeenkomst uitgeschreven, die zal zijn gewijd aan de verhouding tussen kunst en amateurisme. Deze conferentie kan worden gezien als een vervolg op het gewes telijk plan van het congres „Ontmoeting van beroepskunstenaar en amateur", dat begin september in Alkmaar is gehouden op initia tief van het Nationaal Overleg voor Gewes telijke Cultuur, waarin de Gelderse commissie is vertegenwoordigd. De leiding van de con ferentie in Arnhem berust bij ds. mr. J. Ozinga, B. J. Verhoeven en dr. W. Verkade. De heer Verhoeven houdt na de opening ook een algemene inleiding. Het verhandelde zal later op de dag worden besproken in discus siegroepen. Donderdagmiddag omstreeks twee uur is de 501 ton grote zandschuit „Cornelia" uit Vlaardingen in de geopende spoorbrug in de spoorlijn LeidenWoerden, over het Galge water. op enige zich onder water bevindende palen vastgelopen. Hieroor werd het trein verkeer gestagneerd. Men liet tussen Leiden en Alphen bussen rijden. Van Alphen tot Woerden werd de normale treindienst ge reden. Sleepboten hebben na enige tijd de „Cor nelia" vlotgetrokken. Profeet. De Israëliër Baruch Isaac Bar- kay, 'die president Eisenhower twee weken voor de verkiezingen van zes november had voorspeld, dat hij met een meerderheid van vier miljoen stem men zou worden herkozen, heeft van het Amerikaanse staatshoofd een uitnodi ging gekregen om diens installatie op negentien januari te komen bijwonen. Ontsnapt. Boven de luchtbasis Edwards in Californië is opnieuw een geleid pro jectiel aan de elektronische controle ontsnapt en neergestort. Het projectiel vloog sneller dan een straaljager, die ter achtervolging was opgestegen. Het mechanisme, dat de stuurinrichting van het projectiel regelde, raakte defect en de raket kwam pas 180 kilometer van de luchtbasis in een onbewoonde streek naar beneden. Raadzaam. Het concert, dat de Hongaarse militaire kapel, die op terugreis is van een bezoek aan communistisch China, te Moskou zou geven, gaat blijkens een advertentie in een Moskous blad niet door. In welingelichte kringen is men van mening, dat de Russische autori teiten het raadzaam hebben geacht, een eventuele betoging van het publiek van welke aard dan ook te voorkomen. Verkiezingen. Van 25 februari tot 12 maart zullen in India algemene verkiezingen worden gehouden. Er zijn 187.000.000 kiesgerechtigden. Bij de laatste verkie zingen, die van oktober 1951 tot februari 1952 werden gehouden, kwam 51 per cent der kiesgerechtigden ter stembus. Ongewoon. Volgens de Amerikaanse ster- rekundige dr. Gerard Kuiper hebben kortgeleden reusachtige sneeuw- en stofstormen boven Mars gewoed. De sneeuwstorm raasde boven een gebied met een doorsnede van duizend kilo meter, terwijl de stofstorm een gebied van 4.800 kilometer lang en 400 kilo meter bestreek. Dr. Kuiper vond dit een „ongewone gebeurtenis", daar hij aan het einde van de lenteperiode op Mars optrad. Ei, ei. Het officiële bulletin van de West- duitse regering meldde heden, dat een hen, bang geworden door de nadering van een auto in een dorp in Westfalen, op de motorkap sprong en een ei legde. Het ei smakte tegen de voorruit en brak. Grootste. De Generaal Electric Company heeft donderdag bekendgemaakt, dat zij de grootste op kernenergie berustende elektrische centrale ter wereld zal bou wen. De centrale is bestemd voor de elektriciteitsvoorziening van Zuid- Schotland. Haar totale elektriciteitspro- duktie zal niet minder dan 300.000 kw bedragen en tot 320.000 kw vergroot kunnen worden. Tanya. Het Russische meisje Tanya Chwastow, VA jaar oud, dat door haar Rusische vader uit de Verenigde Staten was meegenomen op weg naar Rusland, is thans door de Engelse rechter aan de moeder toegewezen, die het recht kreeg het kind mee te nemen naar Amerika. Vrij. Het presidium van deOpperste Sov jet heeft besloten alle Japanse staats burgers, die in de U.S.S.R. zijn geïnter neerd, vrij te laten. Dit geschiedt in verband met de officiële beëindiging van de staat van oorlog. Benzine. Buitenlanders met een auto, die langer dan 48 uur in Frankrijk blijven, kunnen eén benzinetoewijzing van 20 liter per dag krijgen, tot een maximum van 200 liter. Nieuwe poging. Liberia heeft bij de be- heerschapsraad van de UNO 'n resolutie ingediend, waarin wordt voorgesteld het sinds 1920 door de Zuidafrikaanse Unie beheerde voormalige bondsman- daatgebied van Zuid-West-Afrika on der toezicht der U.N.O. te plaatsen. Zuid-Afrika heeft vorig jaar een reso lutie van dezelfde strekking van de U.N.O.-assemblée naast zich neergelegd. Stroming. Volgens het Kopenhaagse dag blad „Dagens Nyheter" maakt de Deen se communistische partij de zwaarste crisis van haar bestaan door. De partij zal van 18 tot 20 jan. vergaderen en een sterke stroming in de partij zal dan aan dringen op het kiezen van nieuwe lei ders. De instemming van de leiders Aksel Lar.sen en Alfred Jensen met het Sovjet-optreden in Hongarije maakte de reeds bestaande tegenstellingen nog groter. Doorrijden. Gezien de bevredigende ben zinepositie in Zwitserland wordt het zondagsrijverbod daar met ingang van 16 december opgeheven. Hoewel de Zwitserse regering een beroep doet op de bezitters van motorvoertuigen om het gebruik van benzine met ongeveer 20 percent te beperken, bestaat er mo menteel geen aanleiding om tot rant soenering over te gaan. LICHTGEVENDE organismen worden in de natuur veelvuldig aangetroffen. Velen kennen de scharen glimwormpjes waarvan het licht in bos of weide soms plotseling opflikkert. Blijkbaar wijst het licht dat deze dieren uitzenden aan de geslachten de weg tot elkaar. Lichtgevende bacteriën en zwammen kan men voorts overal aan treffen. Zij bedekken en doorwoekeren vooral afgestorven hout, bedorven vlees en andere organische resten. In het donker brengen ze dan een eigenaardig fosforiserend licht voort, dat reeds menige zwerver in het nachtelijke bos heeft doen schrikken. In tro pische oerwouden leven zelfs houtzwammen, die bijna evenveel licht ontwikkelen als een kleine lamp. Iets dergelijks presteren ook de talloze glimwormpjes in de grotten van Waitomo op Nieuw-Zeeland, welke dieren een grote hal soms. hel verlichten. Het zijn de larven van een vlieg, waarvan we u heel lang geleden eens hebben verteld, dat deze vlie- gensoort webben vervaardigt en als zo danig een geduchte concurrent voor spin nen is. Deze larven hebben echter nog een andere bijzonderheid. Bij het geringste ge luid dat zij horen en dat gevaar zou kun nen betekenen, draaien zij namelijk het licht uit! De verlichte grot is dan plotseling in het duister gehuld en het leven wordt voor deze glimwormpjes ineens veel vei liger. Is het lichten van bepaalde organismen in verscheidene gevallen niets anders dan een begeleidend verschijnsel van de stof wisseling zoals bij vele lichtgevende or ganismen van het zeeoppervlak veel vuldig zijn ook de gevallen, waarin licht gevende dieren niet op eigen kracht licht uitstralen, maar dit vermogen hebben ver worven, dankzij een verbond dat zij met lichtgevende bacteriën hebben gesloten. Hier zorgen de bacteriën voor het licht en ontvangen van hun gastheer daarvoor be paalde levensstoffen in ruil. Bij inktvissen zijn deze bacteriën daarvoor zelfs in be paalde organen gekweekt, die van een lens, reflector en afschermende pigment mantels zijn voorzien, waardoor een vol- komen beteugeling van de bacteriële werking is ver kregen en de inktvis het licht naar believen kan laten stra len, of kan doven. Iets derge lijks bezitten de larven in de grotten van Waitomo even eens, zij het dan in 'n wat ge wijzigde vorm. Ook zij weten de lichtende werking van de bacteriën te beteugelen op hetzelfde moment dat dit naar hun mening noodzakelijk is. Een an dere merkwaardigheid mogen we u in dit verband evenmin onthouden. Dat is het verschijnsel, dat zulke bacteriën voor een deel hun plaats verlaten als de tijd daar voor gekomen is, en zich naar de eierstok ken der insecten spoeden, waar zij de eieren binnendringen, zodat het licht gevende vermogen ook aan de nakomelin gen wordt meegegeven. Dit alles overwegende, is het een vol slagen raadsel, dat er nog mensen zijn die dit allemaal „gewoon" vinden, en niet de moeite waard iets van hun kostbare tijd daaraan te besteden. Hetgeen ons niet zal beletten het bij zondere knipperlicht van de vuurvliegjes eens wat aandachtiger te bezien. Daarover morgen. (Nadruk verboden). H. PéTILLON

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1956 | | pagina 2