Annie Woud nam afscheid
met een stralend geluid
(Panda. en de Meester ^magiër J
/éltahn,
„CCizabetfi"
„De Baas" - een toneelstuk
van Morele Herbewapening
Iets minder zacht weer
J
Radio geeft woensdag
Wereldnieuws
ió ket
zo
DINSDAG 18 DECEMBER 1956
2
Op hetzelfde podium en bij dezelfde vereniging
waar zij haar roemrijke carrière begon
V
KERSTGESCHENKEN
Afgestudeerden, die willen
emigreren, moeten eerst
in militaire dienst
Eieren zeer goedkoop
Een OMEGA-MIDO
Examens
Resistentie
Op hetzelfde podium van de Haarlemse
Concertzaal en als medewerkster aan een
uitvoering door dezelfde Koninklijke Lie
dertafel Zang en Vriendschap, die haar
dertig jaar geleden gelegenheid schonk een
officieel begin te maken met een roem
rijke carrière als zangeres, heeft de alt An
nie Woud maandagavond afscheid geno
men van de levenstaak die zij als kunste
nares met ere vervuld heeft. Het is ge
beurd onder grote belangstelling van of
ficiële zijde en van het publiek en wat
haar zelf betreft met een beheersing van
haar zeldzame vocale middelen, die moei
lijk te verenigen was met de idee dat dit
een afscheid betekende. Trouwens, toen
Annie Woud pas geleden de titelrol in
Orpheus" van Gluck vertolkte, hebben
wij kunnen constateren, dat haar volumi
neus en warmgetint orgaan nog in volle
kracht en kleurige frisheid straalt en dat
haar uitdrukkingsvermogen nog geken
merkt wordt door een beheersing van een
zangeres op volle middaghoogte. Maar en
fin, zij heeft het moedige besluit geno
men af te treden alvorens zij er fysiek toe
gedwongen wordt en zo zal haar kunst bij
ontelbaar velen de ongerepte herinnering
achterlaten van datgene waarmee haar
faam hier en in het buitenland groot ge
worden is.
Voortreffelijk aan de vleugel begeleid
door Emmy van Eden, wier lot het blijk
baar is bij dergelijke afscheidsconcerten als
trouwe partner te fungeren, zong Annie
Woud de tragische aria „When I am laid in
earth" van Henry Purcell, met al de ex
pressie en het wonderlijke gamma van
timbres, die men in dit geniale fragment
van een ware tragédienne kon, verwach
ten. Dat was om te beginnen, al een hoog
tepunt. Met gewijzigde geestelijke instel
ling, waaraan haar stem gewillig gehoor
zaamde met mildere tinten van het vocale
palet, vertolkte zij Purcell's air „I attempt
from love's sickness to fly in vain". Als
soliste in „Standchen" van Schubert gaf
Annie Woud aan haar stem en voordracht
het frisse en lichte karakter, dat de char
me van dit elegante stukje moet uitmaken.
Tenslotte gaven de „Zigeuneriieder" van
Antonin Dvorsjak haar ruimschoots gele
genheid met gezond geluid en warm tem
perament deze klankbeelden tot waarach
tig leven te wekken,. Het zal ons blijven
heugen hoe Annde Woud in de volle kracht
van, haar vermogens afscheid genomen
heeft.
ADVERTENTIE
geschenken
hebben een aparte bekoring.
Ze zien er zo betoverend uit!
BLUE GRASS handiotion ƒ5.25
BLUE GRASS badzeep3.75
BLUE GRASS puff-puff4.50
BLUE GRASS badzout7.25
BLUE GRASS handlotion,
Flower Mist en zeep ƒ9.
BLUE GRASS handlotion,
Flower Mist, puff-puff
en badzeepƒ25.75
MY LOVE solid cologne ƒ4.50
MY LOVE badzoutƒ7.25
PARFUMERIE
Zandvoortselaan 75 - Heemstede
Telefoon 36827
Ruime parkeergelegenheid
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.45 Een woord voor de dag.
8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15 Platen.
8.30 Idem. 9.00 Voor de zieken. 9.25 Voor de
vrouw. 9.30 Platen. 9.40 Lichte muziek. 10.10
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Platen. 11.10
De Vlucht, hoorspel. 12.10 Zigeunerkwintet.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Platen. 12.37 Tweede adventsstonde. 13.00
Nieuws. 13.15 Met PIT op pad. 13.20 Lichte
muziek. 13.45 3e acte Lohengrin, opera (pl.).
15.00 Jeugdconcert. 15.45 Platen. 16.00 Voor
de jeugd. 17.20 Platen. 17.40 Koersen. 17.45
Oude muziek. 18.00 Vocaal ensemble. 18.20
Spectrum voor het Christelijk organisatie-
en Verenigingsleven. 18.30 R.V.U.: Prof. R.
W. Broekman: Toekomstverwachtingen. 19.00
Nieuws, en weerbericht. 19.10 Orgelconcert.
19.30 Buitenlands overzicht. 19.50 Platen.
19.55 Een goed woord voor een goede zaak,
causerie. 20.00 Radiokrant. 20.20 Berlijns
Philharmonisch orkest en solist. 21.15 Weg
en werk der Kerkhervormers, causerie. 21.35
Berlijns Philharmonisch orkest (vervolg).
22.25 Filmbeschouwing. 22.35 Platen. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Sport
uitslagen. 23.2024.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 De Ontbijtclub. 8.50 Voor
de vrouw. 10.00 Boekbespreking. 10.05 Mor
genwijding. 10.20 Platen. 10.45 Idem. 11.30
Gevarieerd programma. 12.30 Land- en tuin
bouwmededelingen. 12.33 Voor het platte
land. 12.38 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Ten
toonstellingsagenda. 13.18 Promenade-orkest
en soliste. 13.50 Medische kroniek. 14.00 Pla
ten. 14.30 Voor de jeugd. 16.00 Voor de zie
ken. 16.30 Platen. 17.00 Orgel. 17.20 Dans
muziek. 17.50 Regeringsuitzending: Rijks
delen overzee. Jeugduitzending. Kamperen
op de Aves-eilanden. 18.00 Nieuws en com
mentaar. 18.20 Lichte muziek. 18.40 Actuali
teiten. 18.50 Piano. 19.00 Voor de jeugd. 19.10
Joods programma. 19.30 Voor de jeugd. 19.55
Stichting Openbaar Kunstbezit. 20.00 Nieuws.
20.05 Tussen de regels door. 20.15 In Opa's
jonge jaren. 22.35 Ritmisch strijkorkest. 23.00
Nieuws. 23.15 Platen. 23.50—24.00 Socialis
tisch nieuws in Esperanto.
TELEVISIE (V.A.R.A., N.C.R.V.)
17.0017.40 Voor de kinderen. 20.00 Pop
pensoli. 20.20 Fragment film In the land of
our Lord. 20.30 De Ster van Bethlehem,
Kerstspel.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. (Om 12.30 Weerbericht) 13.00
Nieuws. 13.11 Platen. 14.00, 14.35, 14.45 en
15.15 Platen. 16.15 Orkest-concert. 17.00
Nieuws. 17.10 Orkest-concert. 17.50 Boek
bespreking. 18.00 Causerie. 18.30 Platen,
voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen.
De Koninklijke Liedertafel had onder
leiding van Jack P. Loorij eveneens een
gelukkige avond, al moet het mij van het
hart, dat het programma wel wat eenzijdig
on-Nederlands was. De stukjes van Morley
en Lassus deden het weer goed en, de be
werking die Henri Heydendael van een
bekende ania van Handel gemaakt heeft,
klonk beschaafd, evenals het eenvoudige
koorliedje, dat door een Duitser op de be
roemde melodie „Robin m'aime" van, de
troubadour Adam de la Halle geharmoni
seerd is en van een gewijzigde Duitse
tekst voorzien. Een bijzonder mooie
prestatie van het koor werd met „Stand
chen" van Schubert bereikt. Loorij slaag
de enin de lichte doorzichtige toon te wek
ken met de viriele stemmen van zijn en
semble, die als een fijn stramien werd,
waarop de soliste ongeforceerd en elegant
haar partij kon borduren. De pianiste hielp
met tinkelend spel het stu-k mede zijn gra
cieus karakter te geven. Van de drie Mora
vische volksliederen, bewerkt door Janat-
sjek, Picha en Suk, bleek het laatste een
lastige maar zeer interessante opgave, die
temperamentrijk en met delicate nuance
ring (bravo baritons!) tot een verrassend
resultaat gebracht werd. Een laatste beurt
van optreden was gewijd aan drie Hon
gaarse volksliederen, bewerkt door Béla
Bartók, die boeiend en met sterke stuwing
geïnterpreteerd werden. Alle respect voor
wat Loorij met zijn helaas wat zwakke
eerste tenorvleugel bereikt. Geef hem een
stel frisse lichte tenoren ter aanvulling en
hij zal wonderen verrichten met de oude
Koninklijke Liedertafel.
Gulle huldiging
Na afloop van het concert werd Annde
Woud op gulle wijze gehuldigd. De heer
Bram Misset leidde de sprekers in bij ont
stentenis van de voorzitter van het werk
comité, de heer George Robert, die wegens
ziekte verhinderd was. De eerste, die de
scheidende zangeres met hartelijke woor
den, hulde en dank bracht, was burgemees
ter mr. O. P. F. M. Cremers, die wees op
de merkwaardige kringloop van haar car
rière, welke thans een besluit vond in de
zelfde omgeving waar zij begon. Bloemen
en een geschenk onder enveloppe vergezel
den de toespraak van Haarlems eerste
burger. De heer M. A. Reinalda, lid van de
Raad van State, dankte Annie Woud na
mens allen die zij heeft leren luisteren en
die zij door haar kunst geboeid heeft.
De heer J. B. Schuil, lid van het werk
comité, haalde uiteraard tal van herinne
ringen op uit de studietijd van de zangeres,
waarvan hij getuige geweest is. Anraie
Woud werd immers in 1924 door mevrouw
Schuil-Hol als leerlinge aangenomen en
door dagelijkse lessen veelzijdig gevormd,
zodat ze reeds na anderhalf jaar haar de
buut kon maken. De heer Schuil bracht
nog in herinnering dat, toen de jonge zan
geres bij het U.S.O. onder Evert Cornells
zong en mevrouw Schuil tijdens de pauze
tot de dirigent zei, dat een dergelijk ta
lent misschien amper één op de honderd
keer Voorkwam, deze haar antwoordde:
„Zegt u maar gerust ééns op de duizend!"
Spreker-dankte Annie Woud voor haar
ijver en doorzettingsvermogen, waardoor
zij haar doel bereikt heeft, en overhandig
de haar een geschenk van het huldigingsco
mité, vergezeld van een album met hand
tekeningen.
De heer A. J. van Houten, voorzitter
van de Koninklijke Liedertafel Zang en
Vriendschap, dankte de zangeres voor haar
bereidheid haar afscheidsconcert te geven
in het milieu waar zij haar loopbaan be
gon. Als cadeau bood hij haar een lang
speelplaat en een geluidsband aan, waarop
haar afscheidsconcert was opgenomen. Een
„Zij leve lang" van het koor onderstreepte
deze hartelijke geste.
Directeur Jack P. Loory gaf in een ge
moedelijke toespraak ook heel wat herin
neringen en woorden van lof en dank ten
beste. Hij schonk haar als souvenir een
grammofoonplaat. Hierna sprak Wouter
Paap, namens de Koninklijke Nederlandse
Toonkunstenaarsvereniging, de hoop ver
tolkend dat Annde Woud als pedagoge nog
lange jaren werkzaam zal blijven. Namens
de Haarlemse Federatie van Zangvereni
gingen en Oratoriumkoren huldigde de heer
C. Overbeek de scheidende zangeres, die er
als Haarlems meisje met wilskracht in
slaagde een zangeres van internationaal
formaat te worden. De trouwe begeleid
ster Emmy van Eden maakte het kort en
bondig de omhelzing van de twee kunst
zusters die er op volgde, was echter wel
sprekend genoeg.
Annie Woud sprak niet zonder ontroe
ring, die haar stem dat wonderlijk in
strument waarin alle emoties reflecteren
een bijzondere glans gaf, een dankwoord
voor al die jaren dat zij heeft mogen zin
gen en voor de hulde die haar deze avond
zo hartelijk geboden werd.
Tenslotte werd in de tuinzaal van het
Concertgebouw een receptie gehouden.
]os. de Klerk
De heer M. A. Reinalda, oud-burge
meester van Haarlem en gewezen
Commissaris der Koningin in de
provincie Utrecht, vertolkte de dank
van vele vereerders voor vele open
baringen van schoonheid, die Annie
Woud in haar carrière als altzangeres
aan tallozen heeft geschonken.
Tenzij zij hun diensttijd reeds
hebben volbracht
Naar wij vernemen zal het voor afge
studeerden, die tijdens hun studie uitstel
voor de militaire dienst hebben gekregen,
onmogelijk worden onmiddellijk na het be
ëindigen van hun studie te emigreren.. Zij
zullen zo spoedig mogelijk onder de wape
nen worden geroepen en dienen hun dienst
tijd vol te maken.
Een uitzondering geldt voor de afgestu
deerden, die deel uitmaken van een gezin,
dat in zijn geheel naar Canada, Nieuw-
Zeeland, Australië of de Verenigde Staten
vertrekt.
Deze maatregel, welke binnenkort van
kracht wordt, zal dan zijn genomen om te
voorkomen dat afgestudeerden zich naar
het buitenland begeven om pas terug te
keren, wanneer zij niet meer voor een
militaire functie in aanmerking komen. De
leeftijdsgrens, waarop men niet meer on
der de wapenen kan worden geroepen, ligt
thans bij 35 jaar.
De eierprijs is voor de tijd van het jaar
ongekend laag. Donderdag noteerde Bar-
neveld voor eieren van 59 gram f 11.80
per 100 stuks en de handel was vrijdag nog
steeds traag. Op 15 december 1955 werd
voor eieren van 59.5 gram f 17.15 betaald.
Voor de Nederlandse consument betekent
het dat men zo kort voor de feestdagen
wel bijzonder voordelig eieren voor zijn
geld kan krijgen.
Zondag heb ik in de Grote Schouwburg
te Rotterdam-Zuid de eerste voorstelling
in het Nederlands van „De Baas" door
Peter Howard gezien, een toneelstuk van
Morele Herbewapening, dat twee jaar ge
leden reeds in een Duitse versie hier te
lande enige keren werd vertoond „als een
indrukwekkende demonstratie" zoals de
uitnodiging vermeldde „van de oplos
sing voor de ideologische strijd in de we
reld en als positieve bijdrage aan de een
heid van Europa".
Tijdens de opvoering schoot mij een
uitspraak te binnen van de Franse regis
seur Jean Vilar, voorkomend in diens on
langs verschenen verzamelbundel van tijd
schriftartikelen, die geparafraseerd hierop
neerkomt, dat men in een toneelstuk met
een bepaalde tendens, wil dit artistieke
waarde hebben, de spelers niet moet laten
weten waarvoor zij propaganda maken.
Gebeurt het tegendeel, dat maakt men een
oneigenlijk gebruik van het theater. Spre
ken de handelende figuren, zoals in dit ge
val, voornamelijk zinsneden uit beginsel
verklaringen en brochures, dan heeft men
te doen met een betoging, een demonstra
tie of wat dan ook, maar zeker niet met
een kunstzinnige uitdrukking van een
levenshouding. Deze omstandigheid maakt
voor de zich de rol van verslaggever toe
bedeeld krijgende recensent in zoverre ge
makkelijk. dat hij niet nader hoeft in te
gaan op de spelprestaties, die trouwens
duidelijk een slechts door goede bedoe
lingen te rechtvaardigen dilettantistisch
(ik bedoel deze term uitdrukkelijk ter on
derscheiding van amateuristisch) karakter
hadden en slechts gericht waren op het
uitdragen van een overtuiging, waarbij
toevallig de middelen van het toneel wer
den aangewend. Bovendien beging men
de fundamentele vergissing aan te nemen,
dat men de rollen het beste kon laten ver
vullen door personen, die in het dagelijks
leven vrijwel dezelfde posities innemen als
de figuren uit het stuk. Zo zag men naast
en tegenover elkaar een bestuurslid van
de Amsterdamse Effectenbeurs, de zoon
van een industrieel, een ambtenaar van de
arbeidsbeurs, een tandarts en een haven
werkman.
Deze bijeenkomst, die hedenavond her
haald wordt, had duidelijk de opzet van
een idealistische belijdenis, wèarop te
dezer plaatse geen commentaar gegeven
behoeft te worden. Voor het begin van het
spel had er eerst een andere voorstelling
plaats, in de letterlijkste zin van het
woord, namelijk door een Rotterdamse
havenarbeider van afgevaardigden uit tien
landen: een Italiaanse fabrikant, een Fran-
ADVERTENT1E
COLLECTIE vindt u bij
Grote Houtstraat 49 - Haarlem
Het depressiegebied tussen Noorwegen
en IJsland nam de afgelopen vierentwintig
uur verder in betekenis af en verwijderde
zich in noordoostelijke richting. Rand-
storingen trokken de laatste dagen van de
Golf van Biscaye over Engeland en de
Noordzee naar Scandinavië. De met deze
storingen samenhangende regengebieden
reikten juist tot over het westen en noor
den van het land, maar er vielen slechts
kleine hoeveelheden. In het zuidoosten
daarentegen kwamen flinke opklaringen
voor.
De activiteit van de storingen vermindert
verder en daardoor neemt ook de aanvoer-
snelheid van de zachte lucht tijdelijk nog
verder af. Dit zal enige temperatuurdaling
tot gevolg hebben. Op de oceaan is de
depressieactiviteit echter reeds weer aan
het herleven. Morgen zullen de nieuwe
depressies echter nog geen invloed op het
weer in ons land kunnen uitoefenen.
19 december
Zon op 8.47 uur, onder 16.32 uur.
Maan op 19.04 uur, onder 9.49 uur.
Maanstanden
24 dec. 11.10 uur laatste kwartier
1 jan. 2.13 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Dinsdag 18 december
Hoog water: 3.45 en 16.00 uur.
Laag water: 11.41 en uur.
Woensdag 19 december
Hoog water: 4.32 en 16.45 uur.
Laag water: 0.07 en 12.30 uur.
WEERRAPPORTEN
(De temperatuur is van
hedenmorgen 7 uur, de
neerslag van de laatste
24 uur.)
I
T5-
•So
a
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Aberdeen
Dublin
Londen
Brussel
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
Mallorca
Amsterdam
Den Helder
Ypenburg
Vlissinigen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
Vlv. Z.-Limb.
geheel bew.
regen
zwaar bew.
zwaar bew.
onbewolkt
geheel bew.
onbewolkt
zwaar bew.
licht bew.
onbewolkt
half bew.
onbewolkt
mist
onbewolkt
mist
mist
onbewolkt
motregen
onbewolkt
nevel
licht bew.
zzw
ozo
zzw
zzo
zzw
windst.
z
zzo
zo
windst. -2
nnw 8
z
windst.
zzo
no
windst. -3
windst. -3
windst. 1
w -6
no 3
windst. 3
4
-2
-2
-4
geheel bew. z
geheel bew. zw
lichte regen zzw
geheel bew. z
geheel bew. zzw
zwaar bew. z
geheel bew. zzw
licht bew. z
onbewolkt z
M
15 e
ZS
0,1
0,3
3
0
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0,3
0
0
0
3
5
4
3
1
1
1
1
0
se arbeider, een Duitse mijnwerker, een
Algerijn en diens echtgenote, een woord
voerder uit India en een Schotse directeur
van een dagblad, die als enige iets van
humor liet doortintelen in de gelijksoortige
uitspraken: door een tolk vertaalde ge
tuigenissen van bekering tot het geloof in
de vier absolute normen van eerlijkheid,
zuiverheid, onzelfzuchtigheid en liefde. En
aan het slot beleden ook enigen der deel
nemers aan de opvoering hun vertrouwen
in Frank Buchman's stelling, dat de wereld
slechts vrij van angst en hebzucht kan
worden door ieders erkenning en aanvaar
ding van persoonlijke verantwoordelijk
heid.
Het moet overigens, gezien het „abso
lute" karakter van deze normen, mogelijk
zijn een dramatisch verantwoord toneel
stuk over Morele Herbewapening te schrij
ven, dat dus op gelijkgezinden een kunst
zinnige en daardoor dieper treffende uit
werking zou hebben dan thans bereikt
werd, waarbij ten hoogste sprake was van
een bevestiging of een duidelijke bewust
making van het reeds in beginsel aan
vaarde. Maar het lijkt mij de vraag of men
het stellen met zulke propagandastukken
als „De Baas" van een handige publicist
als Peter Howard, wiens oprechtheid ik
geenszins in twijfel trek. Het conflict hier
in wordt veroorzaakt door het besluit van
de directeur van een groot bedrijf om dui
zend man personeel te ontslaan, juist op
de dag dat zijn zich tot morele herbewape
ning aangetrokken voelende zoon uit de
oorlog terugkeert. Het wordt verscherpt,
doordat het leven van deze jongeman is
gered door de zoon van de voorman der
werklieden. Na lange twistgesprekken ont
dekt de titelheld voor het eerst de fouten
van zijn tot dusver gevolgde levensopvat
ting. Het is allemaal nogal opzettelijk en
even recht-toe recht-aan als het bewijs
van een meetkundestelling.
David Koning
Leiden: Doctoraal examen geneeskunde 2:
mevr. E. R. MulderRoodenburg, Leiden;
H. Alberts, Den Haag; F. C. Boersma, Vlaar-
dingen; B. Buis, Hengelo; B. H. A' Dezentje,
Den Haag; N. Kosten, Leiden; J. L. Stam,
Goes; Tan Tek Tjie, Leilden. Semi-arts-
examen: P. B. den Bakker, Vlaardingen; P.
J. H. Lamaker, Scheveningen; N. van Ree,
Den Haag; L. Stein (USA). Artsexamen;
mej. E. J. M. Reijnhart, Velsen; O. E.
Awani, Scheveningen; F. P. T. H. Holtzer,
Den Haag; J. H. Rouda, Oegstgeest; P. W. de
Rooy, Den Haag, J. Sack, U.S.A.
Utrecht. De heer P. C. Veenstra te Hilver
sum is gepromoveerd tot doctor in de wis-
en natuurkunde, op een proefschrift, geti
teld: „Mas9aspectrometrische bepaling van
isotoopverhoudingen onder gebruikmaking
van een wisselstroommethode". De heer G.
C. Marleveld, wonende te Ede, is gepromo
veerd tot doctor in de wis- en natuurkunde,
op een proefschrift, getiteld: „Grindhouden-
de midden- oleïstocene sedimenten. Het
onderzoek van deze afzetting in Nederland
en aangrenzende gebieden".
Utrecht. Doctoraal examen rechtsgeleerd
heid: mej. E. A. Goettsche, Tilburg; J. Nieu-
wenhuizen, Culemborg; D. M. Hollestelle,
Utrecht. Kandidaatsexamen klassieke lette
ren: pater H. de Breet, Ugchelen. Semi-
artsexamen: W. Blokland. Utrecht; H. J. Nij-
zink, Utrecht; H. .Smits, Lopik; A. F. Wehl-
burg, Utrecht. Artsexamen: F. H. Hoekstra,
Amersfoort: F. L. A. M. de Vreese, Nij
megen; J. Witzand, Zeist; mevr. J. L. A. M.
ZwanikkenRozeman, Utrecht. Tandarts
examen: D. Lubsen, Amsterdam; J. H. M.
Peels, Eindhoven; J. J. Tenge, Amerongen.
Kandidaatsexamen geografie: J. B. H. E.
Pinkse, Utrecht. Doctoraal examen sociale
geografie: G. W. Grootenhuis. Utrecht. Doc
toraalexamen geografie (vrije studierich
ting): C. P. Spits, Utrecht.
Amsterdam. Vrije Universheit. Doctoraal
examen economie: A. S. J. Dekker, Haar
lem; A. J. van der Meer, Amstelveen; H. J.
F. Hafferp, Den Haag; P. Wymen.ga, Garijp.
Amsterdam. Gemeente Universiteit. Kan
didaatsexamen politieke en sociale weten
schappen (sectie c2): mej. I. Bouman, Am
sterdam; mevr. M. A. VisserDonker, Pa-
pendrecht; H. M. Waskowsky, Amsterdam.
Kandidaatsexamen theologie: O. D. Duintjer,
Amsterdam; J. P. Assendorp, IJmuiden. Kan
didaatsexamen psychologie: mevr. P. Ch. L.
BruggemanCitroen, Amsterdam; mevr. M.
J. W. KuhnwaetTonneman, Bakkum; C.
A. Oudejans, J. M. Bierens de Haan, M. J.
Rudelsheim en H. Th. Hoffman, allen te
Amsterdam.
EXPOSITIE VAN DELFTS ZILVER IN
„HET PRINSENHOF".
De kersttentoonstelling in het stedelijk
museum „Het Prinsenhof" zal gewijd zijn
aan de zilversmeedkunst. Zij zal vrijdag
avond worden geopend door de Delftse
voorzitter van de museumcommissie, jhr.
dr. D. P. M. Craswinckel.
Automatisch. De Zwitserse P.T.T. heeft in
Genève een systeem van volledig auto
matisch internationaal telefoneren ge
demonstreerd. Van een telefooncel uit
kan men door enkele cijfers extra te
draaien rechtstreeks met Londen, Parijs,
Milaan, Stockholm en overal in België
of West-Duitsland spreken.
Zwart. Op de eerste dag van de benzine
distributie in Groot-Brittannië varieer
den de prijzen voor benzinebonnen op
de zwarte markt van twee tot vijf shil
ling voor een gallon (ongeveer vijftig
cent per liter). De automobilisten krijgen
bonnen -voor tweehonderd mijl per
maand. In speciale gevallen wordt tot
honderd mijl extra gegeven.
Overleden. Sir Andrew Caird, een der in
vloedrijkste personen in de Britse jour
nalistiek in het begin van deze eeuw, is
in Londen op 86-jarige leeftijd ge
storven.
Modern. Het verkeer heeft dit jaar onge
veer 13.000 doden en 365.000 gewonden
in West-Duitsland geëist. Deze cijfers
betekenen respectievelijk een stijging
van zes en vier percent ten opzichte van
1955.
Middeleeuws. De politie te Rome heeft
opdracht gekregen, „in redelijke mate
verdraagzaam" op te treden tegen over
treders van de verkeersregels.Vorig jaar
heeft bijna de helft van de bevolking
een boete gekregen. De Italiaanse politie
mag „ter plaatse" een boete opleggen
van 280 lire (ongeveer een gulden zeven
tig), waarvan zij een derde in eigen zak
mag steken. De gemeenteraad heeft aan
bevolen deze „middeleeuwse wet" te
herzien, opdat de politie er niet meer
van kan worden beticht, dat zij ver
baliseert uit winstbejag.
Verrassing. De 531 kiesmannen die bij de
Amerikaanse presidentsverkiezingen in
begin november aangewezen waren,
hebben maandag in Washington met 457
tegen 73 stemmen president Eisenhower
herkozen Er deed zich een verrassing
voor Een democratische kiesman van
Alabama weigerde zijn stem voor de
Democratische kandidaat, Stevenson, uit
te brengen. Hij stemde voor een rechter,
die niet eens kandidaat stond.
Dank. Generaal Mosje Dajan, de stafchef
van het Israëlische leger, heeft ver
klaard. dat de Israëlische overwinning
voor een groot deel te danken is aan de
uitrusting van het leger, „waarvoor wij
Frankrijk danken, dat ons het vriend-
schappelijkst gezind is en vóór alle
andere landen het „werkelijk karakter
van de Egyptische dictator had begre
pen".
Voorlopig niet. Een woordvoerder van de
Westduitse regering heeft in Bonn ge
zegd dat bondskanselier Adenauer op
het ogenblik niet voornemens is de
Verenigde Staten te bezoeken. In poli
tieke kringen te Bonn is men echter wel
van mening, dat Adenauer zo spoedig
mogelijk contact wil opnemen met de
Amerikaanse regering, zodra de Britse
en Franse regeringsleiders in Washing
ton zijn geweest.
Aanbeveling. Gerhard Eisler, oud-leider
van de Oostduitse propagandadienst, be
antwoordt in „Jünge Wélt", het orgaan
van de Oostduitse jeugd, de suggestie
van een groep jongeren uit Dresden die
de vraag geopperd hadden of het niet
aan te bevelen was naar uitzendingen
van neutrale radiostations te luisteren
ten einde goed ingelicht te zijn.,Eisler
zegt hierop dat, ondanks talrijke on
volkomenheden, de voorlichting van de
Oostduitse radio en kranten de beste is.
Afgeschoten. Volgens het Amerikaanse
blad „Aviation Magazine" heeft het
Amerikaanse leger op 20 september te
Cap Canaveral in Florida een geleid
projectiel van het type „Jupiter" afge
schoten, dat met een snelheid van 24.000
km per uur een afstand van ruim vijf
duizend kilometer heeft afgelegd. Het
departement van Defensie in Washing
ton weigerde dit bericht te bevestigen.
Gestikt. Vijf babies zijn vorige week in een
kindertehuis te Bonn gestikt doordat een
elektrisch kookapparaat, dat men ver
geten had uit te schakelen, de vloer van
het vertrek met de babies aan het
smeulen had gebracht. Dezer dagen
kwamen in een kinderbewaarplaats na
bij Cottbus in Oost-Duitsland drie jonge
kinderen om het leven, toen de was, die
bij een kachel te drogen hing, in brand
raakte.
Waakzaam. De Japanse regering heeft een
program bekendgemaakt voor een
nauwlettender toezicht op de activiteit
van communisten in het land. De orga
nisaties voor handhaving van de staats
veiligheid krijgen hiervoor een bedrag
van ongeveer 1,2 miljoen gulden.
86. Toen Jolliepop de salon binnenschreed
ontging het hem niet dat zijn meester in
een gedrukte stemming was. „Het komt mij
voor, mijnheer Panda", sprak de butler,
„dat gij gebukt gaat onder een zekere neer
slachtigheid. Het avontuur met die eh
Plutanus is toch goed afgelopen, hoop
ik?" „Ach ja", antwoordde Panda lusteloos.
„Iedereen is weer teruggekeerd naar de
plaats waar hij thuishoort. Iedereen, be
halve Joris, want die werd op het laatste
moment door Plutanus naar een heel stille
plek getoverd. Waar zou hij nu zitten? De
stille plekjes van Plutanus waren meestal
helemaal niet prettig„Ik zou mij daar
over maar geen zorgen maken, mijnheer
Panda", oordeelde Jolliepop. „De voor
pagina van het avondblad zal u, wat dat
betreft, volkomen geruststellen". Met ver
bazing gleed Panda's blik over het nieuws
blad, verlucht met een grote foto van Joris.
„Bergbeklimmer Goedbloed overwint
Mount Everest", luidde de kop van het ar
tikel, dat voorts beschreef hoe tot ieders
verbazing Joris Goedbloed van 's werelds
hoogste berg was komen wandelen na een
vlag op de top te hebben geplant. Niemand
begreep hoe hij die top had kunnen berei
ken en de koene bergklimmer was ook
nogal vaag op dit punt. Minder vaag was
hij echter toen hij de premie van 100.000
florijnen opeiste, die voor het bedwingen
van de machtige berg was uitgeloofd. „Zo
ziet u maar, mijnheer Panda", sprak Jollie
pop nadat Panda de krant had laten zak
ken, „dat het overbodig is, zich zorgen te
maken over de heer Goedbloed. Het komt
mij voor dat hij uit elke situatie voordeel
kan halen. „Jamompelde Panda
beduusd, „jadat kan hij beslist!"
ONDER resistentie wordt verstaan het
verschijnsel, dat bepaalde levende organis
men, die gevoelig bleken voor een of ander
vergif of bestrijdingsmiddel, op den duur
minder gevoelig en tenslotte zelfs geheel
ongevoelig voor dit middel worden. Insek-
ten die met een bepaald middel bestreden
worden, blijken in volgende generaties zich
vaak veel minder van dit middel aan te
trekken, wat tot gevolg heeft dat voort
durend naar steeds sterkere
vergiften wordt uitgekeken, r~
waartegen echter meestal ook
weer een zekere resistentie op
treedt. We hebben het vroeger
al eens over het vraagstuk van
de steeds krachtiger wordende
bestrijdingsmiddelen gehad en
zullen daarop niet voortbor
duren, want het gaat ons vandaag om de
resistentie zelf, een hoogst merkwaardig
verschijnsel waarover niet altijd even ver
helderend kan worden gesproken, in de
eerste plaats niet, omdat aangaande het
wezen van de resistentie vrijwel niets met
zekerheid bekend is, maar voorts ook, om
dat in dit verschijnsel zo geweldig veel
factoren een woordje meespreken.
Over de resistentiestijging ten opzichte
van penicilline is bijvoorbeeld vooral in de
populaire pers veel geschreven dat mis
vattingen kan wekken. Gelet op de er
varingen, opgedaan met sulfonamiden en
dergelijke, lag het voor de hand te voor
spellen, dat een algemeen gebruik van
penicilline een resistentiestijging zou te
weegbrengen van de verwekkers van ver
schillende ziekten. Met andere woorden,
bestrijding van verschillende ziekten met
penicilline zou op den duur veel minder
doeltreffend zijn omdat de bacteriën die
bestreden moesten worden meer en meer
onvatbaar zouden blijken voor de werking
van dit middel. En toen bij één bacterie
soort, te weten de staphylococci, na het ge
bruik van penicilline zich inderdaad ver
schuivingen in de gevoeligheid voordeden,
leek het er inderdaad op, dat de voorzeg
gers het gelijk aan hun kant hadden.
Maar wat bleek? In de eerste plaats, trad
de resistentie van de staphylococci uitslui
tend en alleen op in gesloten gemeenschap
pen, zoals ziekenhuizen en dergelijke. Dat
was al een veeg teken, dat ech
ter nog niet tot een duidelijke
verklaring leidde. Die verkla
ring kon pas te voorschijn wor
den gebracht door de consta
tering, dat tien tot twintig per
cent van de bij de mens aange
troffen staphyllococusstammen
van de aanvang af (dus zonder
dat de penicilline haar werkzaamheid heeft
kunnen doen gelden) voor dit bestrijdings
middel ongevoelig zijn, doordat zij een
enzym afscheiden (pennicillinase) dat de
penicilline onwerkzaam maakt.
Door veelvuldig gebruik van penicilline
in gesloten gemeenschappen zijn de ge
voelige staphylococusstammen bijkans ge
heel uitgeroeid en wat overbleef waren de
ongevoelige huisstammen, die op de pa
tiënten werden overgebracht en voor be
strijding met penicilline ongevoelig ble
ken. Dat lag echter niet aan de bacteriën
die een grote resistentie gingen vertonen,
maar aan het feit dat de immune soort
ging overheersen en niet tien of twintig,
maar wel honderd percent van de bac
teriebevolking (van alléén déze soort) uit
maakte.
Waarmee de resistentie als verschijnsel
overigens nog niet verklaard is.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden). H. PéTILLON
