Een nachtmerrie spookt door Spaanse breinen: Nooit weer burgeroorlog Tsjoe En Lai brengt weldra een bezoek aan Hongarije Nieuwe Europese verdragen te Brussel in voorbereiding Drang naar vernieuwing en verzoening houdt benauwende wedloop tegen de klok Voorafgegane ruggespraak met Menon wekt verwachtingen Groot-Brittannië gedwongen Frans voorbeeld - althans ten dele - te volgen 7 Europees denken Teruggekeerde emigrant in Spanje terechtgesteld? UNO dringt aan op overleg over Indiërs in Zuid-Afrika Regeringscrisis in Spanje Verscheidene ministers willen aftreden Japan wenst geen relaties met communistisch China V redesonderhandelingen met Praag en Warschau St. Gatherinaklooster in de Sinaï onbeschadigd Jemen roept UNO-hulp in tegen Groot -Brittannië Staking in Londense haven Minister Larock zou Spaak in Brussel opvolgen Coördinerende taak voor koning Leopold lil A artsvader in het Oosten Nieuwe pogingen om pieken in Andes te overwinnen DONDERDAG 10 JANUARI 1957 xXÏ-V glgga (Van onze reisredacteur) De drie buitenlanders, die met de jonge Spaanse advo caat in het kroegje achter de Puerte Del Sol in Madrid bij veel sherry en veel flamenco zaten te luisteren, wisten het heel precies: „Iedereen is tegen Franco, het regime is een wandelend lijk. De arbeiders hebben al gestaakt, de studenten al onlusten verwekt, een volgende keer be hoeven de arbeiders en studenten maar samen te gaan om het regime het laatste duwtje te geven". Zij zeiden het vol geestdrift, hun ogen schitterden ook door de sherry en de flamenco zij waren er helemaal in, zij stonden bij wijze van spreken klaar zich weer in de strijd om het beminde Spanje te storten, net als tien duizenden, die twintig jaar geleden met inzet van hun leven naar de hand van die vreemde geliefde dongen. Maar al zijn de aanbidders dezelfde gebleven, de geliefde is ouder geworden. Het was te lezen in de donkere ogen van die jonge Spaans advocaat, een kalme intelligente jonge rooms-katholiek, die zijn schaamte over het Franco-regime niet verborgen had. Die ogen stonden ineens vermoeid in zijn smalle gezicht, toen hij zei: „Voor jullie is Spanje nog steeds een kampplaats tussen links en rechts. Ik trek jullie goede bedoelingen niet in twijfel. Maar vergeet één ding niet, voor de vrijwilligers in een burgeroorlog zijn leed en bloed, gevaar en nederlaag een episode, één groot moment van zelfbeproeving. Voor ons is er twintig jaar puin geweest en erger: een afzichtelijke kloof in ons eigen volk. En daarom is alles beter dan nóg een burgeroorlog". Hij aarzelde even en zei toen: „Wij Spanjaarden zijn bang voor onszelf geworden Bang: voor onszelf misschien zijn wii nog: barbaren wij kunnen niet geven en nemen alles is beter dan nog: een burgeroorlog: Als een haast apathische litanie lopen deze woorden door de gesprekken, die een buitenlan der met Spanjaarden voert. De vreemdeling mag het als overdrijving voelen, mag duizend tussenwegen van geleidelijkheid zien om een regime tot verande ring te bewegen, maar hij ontmoet meestal afwijzend hoofdschudden. Voor de Spanjaard is het „todo o nada", alles of niets. Dat alles heeft hij gezien in de bloedige razernij van de burgeroorlog en nu zijn de oude combattanten moe. De grijze liberaal, een man uit de generatie, die de adel van de Spaanse geest tot de hoogste glorie bracht, haalt berustend zijn schouders op: „Eens zijn wij Don Quichote geweest, nu zijn wij het ezeltje van Sancho Panza dat zich gedul dig Iaat prikken". De rondborstige socialist zegt schamper: „Moeten wij aan een verhoging van de levensstandaard soms een verhoging van het sterfte cijfer vooraf laten gaan?" Alleen de enkele anarcho-syndicalist, die zich met de blinde moed van de eeuwig verbitterde door de sneeuw van de Pyreneeën naar Barcelona laat smokkelen om nieuw ver zet te organiseren, gelooft nog in geweld. Maar zelfs de balling in Parijs, oud-trotz- kist, nu gegroeid tot gematigd socialist, gelooft niet meer in revolutie „Spanje moet rijpen. Wij ballingen kunnen voor Spanje alleen maar de weg naar Europa openhouden, nieuwe contacten, nieuwe verzoeningen bewerkstelligen". Ik was in Madrid toen de Hongaarse op stand losbarstte. Er" was bij sommigen even het gevoel van „als die het kunnen, kunnen wij het ook", een banderilla in de schouder Van een stier die voor het ge vecht geboren is. Maar deze stier heeft het gevecht gekend en die nachtmerrie blijft sterker. Zal zij sterk genoeg blijven om een uit barsting te voorkomen, waar zoveel span ningen zich ophopen, waar oude haat tus sen links en rechts smeult, waar ingeboren trots en vrijheidslievendheid op verbod en censuur botsen, waar de lonen de prijzen niet kunnen bijhouden, waar Basken en Cataloniërs nog steeds wrokken tegen het Castiliaans centralisme, waar de haat te gen de kerk groeit, waar uitersten van arm en rijk elkaar raken, waar een haast anarchistisch individualisme en extreme hartstochten nauwelijks door burgerzin of gematigdheid getemperd schijnen te wor den? Misschien niet. Er zijn stakingen geweest en studenten-onlusten. Er groeit een nieu we generatie op die de burgeroorlog slechts van horen-zeggen kent en die geprikkeld raakt. Het is mogelijk dat economische nood en vrijheidszin tot incidenten zullen leiden waaruit een nieuw conflict als een orkaan kan losbarsten. Het is in Spanje altijd mogelijk, maar iedere Spanjaard vreest die mogelijkheid, vreest zichzelf en zal proberen de kwade kans bewust te gen te gaan. Zijn er werkelijk geen tussenwegen, overdrijven de Spanjaarden niet in die vrees voor zichzelf? De buitenlander, die vooral intellectuelen ontmoet, krijgt nei ging toch enige hoop te koesteren. De' vrees voor een conflict is op zichzelf een matigende factor en er zijn andere. De jongeren uit de traditioneel-democratische milieus, liberalen en socialisten, maken een kalme en standvastige indruk en den ken in uitgesproken Europese zin. In rooms-katholieke kring ontwikkelt zich te langen lest ook alweer bij de jongeren, zowel leken als priesters een democra tisch en sociaal besef. Zelfs in de falan- gistische gelederen broeit iets, het weinige contact met de buitenwereld heeft sommi ge jongeren de ogen geopend (bij de jong ste studenten-onlusten stonden falangis- ten op de voorste rij) en bij die ouderen, die „idealisten" zijn gebleven, groeit be hoefte naar verandering, vernieuwing en verzoening. Dit is geen onbelangrijk ver schijnsel: de falangisten hebben meer poli tieke armslag dan de traditionele opposi tiegroepen. Ik heb mij laten vertellen dat de dich ter Doniso Ridruejo, eens voorman van de Falange en oud-Rusland-strijder uit de blauwe divisie, een democratisch manifest laat rondgaan, waarin hij de oprichting van een „Sociale partij voor democratische actie" aankondigt (overigens een uitste kend entreebewijs voor de gevangenis, maar Ridruejo is niet bang). Deze partij zou de verbindingsschakel willen zijn tussen de tot de democratie bekeerde krachten uit rooms-katholieke, monarchis tische en zelfs falangistische kringen en de liberalen en socialisten van weleer. Doel één van het program van actie: een min of meer constitutionele monarchie, met meer-partijen-systeem. Ridruejo's partij zou onde leiding komen te staan van twee generaals, die in de burgeroorlog aan weerszijden van de lijn stonden, die het Spaanse volk verdeelde. Men ziet ook hier het element van ver zoening, dat naar mijn mening voor Span- je's toekomst belangrijker is dan het ge lijk in de oude vete, hoopvoller dan be richten - of geruchten - over nieuwe on lusten. Geneigdheid tot begrip en respect van wederzijdse standpunten, het begin van een sociaal besef, een Europees ver langen dat ontwaakt in een land, dat zich altijd achter de Pyreneeën afzijdig heeft willen houden, er is wel iets gaande in Spanje, er gebeurt iets van binnen-uit. Maar hoe hoopvol kan men hierover zijn, welke kansen heeft deze evolutionaire oppositie? Er is geen reden tot overmatig optimisme, want deze kleine groepen jon ge Spanjaarden houden een angstige wed loop tegen de klok. Het mag zijn dat Het gezicht van de republiek: de Spaanse arbeider. Franco's regime een „ancien regime" is, zonder inhoud, zonder kans op de toe komst, een boom die al dood, alleen niet omgevallen is, zoals een Spaanse monar chist tegen mij zei. Akkoord, maar die boom verdraagt inmiddels aan zijn voet geen nieuwe groei, uit vrees daardoor zelf vroeger te vallen. Hij duldt in zijn scha duw één mager plantje, de komende mo narchie, voorlopig nog in zijn groei be lemmerd door een ijzerdraad-corset van jaloerse reglementering. Hij gedoogt niet het vrije gewas van nieuwe denkbeelden. LONDEN (United Press) Volgens het Nieuw Chinese Persbureau zal Tsjoe En Lai half januari een bezoek aan Hongarije brengen „om de vredelievende samenwer king en vriendschappelijke betrekkingen tussen beide landen te verstevigen". Hij zal na zijn bezoek aan Warschau naar Boeda pest reizen. Het Hongaarse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft dit bericht be vestigd. Tsjoe En Lai heeft reeds in Mos kou gesproken met de Indiase ambassa deur K. P. S. Menon, die na een verblijf van enige weken in de Hongaarse hoofd stad speciaal naar Moskou vloog om Chinese premier te ontmoeten. de Tsjoe En Lai Radio Boedapest heeft een communi qué van het Hongaarse ministerie van Bui tenlandse Zaken opgeroepen, waaruit de conclusie zou kunnen worden getrokken, dat de Hongaarse regering binnenkort zou besluiten de secretaris-generaal der UNO Dag Hammarskjold uit te nodigen voor een bezoek. In bepaalde Hongaarse kringen wordt het bezoek van de Chinese premier gezien als de laatste mogelijkheid, dat een optre den van India en China het totalitaire regiem van Kadar enigszins kan ver zachten. De Chinese premier, Tsjoe En Lai, heeft woensdag uit handen van de rector van de universiteit van Moskou, de bul van doc tor in de politieke wetenschappen in ont vangst genomen. Dit eredoctoraat werd hem verleend wegens zijn „medewerking aan de opstelling van de vijf beginselen van het vreedzaam naast elkaar bestaan". Zeer vele studenten, onder wie verschei dene honderden Chinese, woonden de plechtigheid bij. De premier woonde 's avonds in het En zo lijken die jonge Spanjaarden van wie ik spreek, nauwelijks de kans te krij gen de dorre bodem van verdeeldheid, verbitterdheid en onwetendheid tijdig te bevruchten. In mijn slot-artikel hoop ik te belich ten dat het gevaar van een grote crisis da a r i n ligt, dat noch het Spaanse volk noch zijn regime voorbereid is op de val van de boom, op het uiteindelijk onver mijdelijk heengaan van Don Francisco Franco Bahamonde. OOOOOOOOC>00(XXXXXXXXXXXXXXX)OOOOOOOOOOOCXDOOOOOOOOOOOOOpC Steunpilaren van het nieuwe regime: kerk en banken. Maar de jonge clerus begint te aarzelen en er zijn zegt men bankiers die al dubbel spelen. OOOCOOOOCXX>OOOOOOC<XXX>OOOOOOC<X)OCOOOC»C>COOCOOOOOOOOOOOCX MADRID (United Press) Het officiële blad van de Spaanse Falange, Arriba, heeft ontkend, dat een teruggekeerde Spaanse emigrant, Ricardo Beneyto Sope- na, die aan republikeinse zijde als luite nant-kolonel in de burgeroorlog vocht, is terechtgesteld, zoals de liberale emigran tenleider dr. Salvador Madariaga in een brief aan het Britse blad Manchester Guardian heeft geschreven. Arriba ontkent niet dat einde november een man was geëxecuteerd. Het blad zegt: „Ieder Brits gerechtshof zou deze man zon der aarzelen ter dood hebben veroordeeld". Gedurende de oorlog zou hij politiek com missaris bij een afdeling van het republi keinse leger zijn geweest. Na de oorlog zou hij zijn communistische activiteit heb ben voortgezet. Beneyto Sopena zou zijn betrokken bij een serie moorden in Anda- lusië in de jaren 19461947. Hij was tot dertig jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens het organiseren van communisti sche verenigingen in Barcelona, Madrid, Seville en Granada. Volgens Arriba was de geëxecuteerde geen teruggekeerde emi grant. New York (Reuter) De speciale politieke commissie van de UNO-Assemblée heeft met 49 tegen nul stemmen bij elf onthou dingen in een resolutie India, Pakistan en de Unie van Zuid-Afrika verzocht het vraagstuk van de behandeling van mensen van Indische afkomst in Zuid-Afrika door onderhandelingen tot een oplossing te bren gen. De drie partijen zouden afzonderlijk of gezamenlijk verslag moeten uitbrengen aan de UNO-Assemblée. De resolutie moet nog door de UNO-Assemblée goedgekeurd worden. Tot de onthouders behoren Ne derland, België, Canada, Spanje, Frank rijk, Australië, Nieuw-Zeeland, Groot-Brit- tannië, Italië, Portugal en Turkije. MADRID (United Press) Twee Spaanse ministers, lid van de Falange-beweging, hebben generaal Franco hun ontslag aan geboden, evenals een aantal vooraanstaan de leden van de beweging. Deze vloed van ontslag-aanbiedingen confrontreert de cau- dillo met een der ernstigste crises die hij en zijn regering ooit hebben ondergaan. Franco is voornemens de situatie door radicale wijzigingen in zijn kabinet te red den. Men zegt dat drie ministers op het punt staan af te treden. Het zijn: Jose Luis Arrese, minister-secretaris van de Falange, Rafael Cavestany, minister van Landbouw, en de graaf van Vallelano, minister van Openbare Werken. De graaf van Vallelano is een fervent monarchist, en een van de vooraanstaande personen in de strijd tegen de actie van de Falange voor grondwetswijzigingen. Het ontslag van de minister van Financiën, Francisco Gomez de Llano, wordt waar schijnlijk geacht en de minister van pro- duktie zit eveneens op de wip, weliswaar met minder dreigingen tegen zich dan zijn collega van financiën. Diego Salas Pombo, vice-secretaris van de Falange, heeft zijn ontslag officieel aan geboden. Vele minder aanzienlijke partij functionarissen, en leden en bestuurders van aan de Falange verwante organisaties en instellingen, hebben hun posten ver laten. In Madrid verwacht men dat Franco tot de volgende week zal wachten met de aan kondiging van zijn nieuwe kabinet, voor het eerst sinds 1951. TOKIO (Reuter/AFP). De Japanse minister van Buitenlandse Zaken, Kisji heeft meegedeeld, dat Japan geen diplo matieke betrekkingen met communistisch China zal aanknopen. De Japanse regering is voorstandster van ontwikkeling van handelsbetrekkingen tussen Peking en To kio, maar zij is niet van plan diplomatieke voorrechten toe te kennen aan Chinese vertegenwoordigers. De regering heeft be sloten met Polen en Tsjechoslowakije on derhandelingen over een vredesverdrag te beginnen in Londen zo verluidt in Tokio. Voorts is vernomen, dat Japan nieuwe pogingen zal doen om tot hervatting van de onderhandelingen met Zuid-Korea te komen. Premier Isjibasji heeft het program van zijn regering op een bijeenkomst van de conservatieve partij ontvouwd. Hij beloof de volledige werkgelegenheid, vergroting van de produktie, voordelen van de wel vaartstaat en een „grote schoonmaak" in politieke aangelegenheden. Volgens hem is het niet moeilijk de huidige nationale produktie te verdubbelen of te verdrie voudigen. De premier bedreigde ambtenaren die bij verduisteringen worden betrokken met ernstige straffen en zei dat het verleden heeft aangetoond dat het verlies van het vertrouwen van het volk in het parlement de weg baant voor de opkomst van mili taire groepen. Bolsjoi-theater een voorstelling van het „Zwanenmeer" bij, welke te zijner ere werd gegeven. Hij was vergezeld van de Sovjet-leiders Boelganin, Kroesjtsjev, Mi- kojan en Sjepilov. Peking obstinaat Terwijl Russische en Chinese leiders con fereerden over de onrustige satellietlanden werd in Londen bericht ontvangen over nieuwe onrust in Rusland zelf. Diploma tieke berichten, die Londen bereikten, meldden, dat een intensieve campagne gaande is in de van ouds weerspannige Oekraïne om het „Titoïsme" uit te roeien. Er zijn tekenen, dat de Sovjetleiders ernstig bezorgd zijn over de verspreiding van „li berale" ideeën in een deel van de Sovjet- Unie. Evenals in Litouwen, Moskou en el ders bleek de onrust voornamelijk begon nen te zijn in de intellectuele lagen van de bevolking. De Canadese journalist, William Steven son, meldde uit communistisch China, dat de Russisch-Chinese betrekkingen een „cri sis" hebben bereikt. „Peking is uiterst ver bolgen over afhankelijkheid van Rusland en de premier, Tsjoe En Lai heeft gespro ken over de dringende noodzaak China 'daarvan te bevrijden", meldde Stevenson, die na een verblijf op het Chinese vaste land naar Hongkong reisde. Stevenson ver klaarde, dat de Chinese campagne om Azië er van te overtuigen, dat China op de eer ste plaats een grote Aziatische mogendheid is en op de tweede plaats pas een commu nistische staat is, op ruwe wijze werd on dermijnd door de plotselinge steun, die aan de „Russische blunders in Oost-Europa" moest worden gegeven. „Ik was toen in Peking en kan getuigen van de grote angst onder de Chinese intel lectuelen", vertelde Stevenson, „zij uitten hun afkeuring over de Russische acties in Hongarije door hun weigering te applaudi- seren voor de resoluties over de Russische militaire coupe". CAIRO (Reuter). Een UNO-konvooi heeft leeftocht gebracht naar de elf mon niken in het oude Grieks-orthodoxe St. Catherinaklooster in de woestijn van Si nai. Het klooster dat historische kunst schatten onder andere boeken uit de tweede eeuw na Christus bewaart heeft niet te lijden gehad van de Israelisch- Egyptische gevechten, aldus heeft een UNO-woordvoerder in Cairo bekendge maakt. Er was gemeld dat het klooster be schadigd was. De Belgische prof. Gérard Garitte was door de UNO aangezocht een onderzoek in te stellen. Volgens de UNO- woordvoerder is het klooster een recht hoekig fort met blinde muren. LONDEN (Reuter) Jemen heeft hulp van de UNO ingeroepen tegen „Britse agressie". Het verzoek is gedaan door de Jemenitische zaakgelastigde in Egypte, die verklaarde, dat de „Britse agressie" de wereldvrede in gevaar brengt, aldus radio- Cairo. De zender meldde voorts, dat de zaakgelastigde woensdag voor de vierde maal met de Sovjet-ambassadeur in Cairo, Kisilev, over de toestand in Jemen had gesproken. In een Brits communiqué wordt gezegd, dat de hulp van Britse straaljagers is in geroepen tegen niet uitgelokte aanvallen van Jemenitische troepen in het Britse protectoraat. Volgens het communiqué zijn geen Britse straaljagers over de grens tus sen Aden en Jemen gevlogen. Een woordvoerder van het Britse mi nisterie van Buitenlandse Zaken heeft ver klaard dat er geen sprake is van nieuwe onderhandelingen tussen Jemen en Groot- Brittannië met het doel de grens tussen Jemen en het Britse protectoraat Aden te bepalen. Hij weigerde commentaar te leve ren op een verklaring van de Jemenitische legatie te Bonn, volgens welke Jemen een beroep kan doen op „vrijwilligers" tegen de Britse „agressie". LONDEN (Reuter) Honderddertig havencontroleurs hebben in de havens van Tilbury in het oostelijk deel van Londen het werk neergelegd, waardoor de werkzaamheden op dertien schepen tot stilstand is gekomen. De controleurs, die een belangrijk aandeel hebben bij het la den en lossen van schepen, staken uit protest tegen tewerkstelling van niet-in- geschreven mannen bij de controle. Men verwacht, dat door deze staking 2000 havenarbeiders hun werk niet zullen kunnen doen. Volgens de nationale raad voor havenarbeid werkten gisteren 800 havenarbeiders niet. (Van onze correspondent in Brussel) Het Belgische politieke leven, dat gedu rende de feestdagen was ingesluimerd, is weer opgeflakkerd. De belangstelling gaat uit naar de opvolging van de heer Spaak als minister van Buitenlandse Zaken. Vol gens de woordvoerders van de regering zal de huidige minister van Buitenlandse Han del, Victor Larock, de beide portefeuilles, die van Buitenlandse Zaken en Buiten landse Handel, die eigenlijk een departe ment vormen, gaan beheren. Daar beide ministers socialist zijn, hoeft een herver deling van de portefeuilles, tussen de libe ralen en socialisten, dan niet ter sprake te komen. Verder is aan koning Leopold III formeel de opdracht aangeboden van de coördina tie der onderscheiden organen en organi saties, die zich met het zuiver of toegepast wetenschappelijk onderzoek inzake de kernenergie bezig houden. Koning Leopold heeft die opdracht aanvaard en zal een commissie van deskundigen en hoogleraren presideren. De gouverneur-generaal van de Belgische Konga, Pierre Rijckmans, heeft laten weten dat de nieuwe Belgisch-Amerikaanse ak koorden, die door het Amerikaanse Con gres worden onderzocht, aan België een bevoorrechte positie geven in levering van verrijkt uranium. Binnenkort wordt de Belgische reactor in het centrum te Mol op duizend kilowatt gebracht, en er worden plannen gemaakt voor een tweede reactor voor het onderzoek van materialen. De eer ste 11.500 kilowatt kerncentrale, die de Belgische elektriciteitsproducenten en in dustrieën bij de Amerikaanse firma Wes- tinghouse hebben besteld, zal eveneens te Mol worden geïnstalleerd. Deze centrale zal 52 miljoen gulden kosten. De taak van koning Leopold zal er voor namelijk in bestaan de activiteiten van het kemcentrum te Mol te coördineren met het wetenschappelijk werk in het inter-univer- sitair instituut voor kernwetenschappen en de zes Belgische universitaire centra. Ko ning Leopold zal zich eveneens bezig hou den met de buitenlandse relaties. Men ver moedt dat hij binnenkort naar de Verenig de Staten zal gaan. De karakteristieke kop links is van de 136-jarige Mohammed Khalil Aboe El Hawa uit Jeruzalem. Hij kan u een vergeeld geboortebewijs tonen, dat 136 jaar geleden werd uitgeschreven. De oudste man in het Nabije-Oosten werd geboren in het dorpje op de Olijfberg bij Jeruzalem. Hij heeft nimmer een voet buiten Jeruzalem gezet. Hij heeft vijf vrouwen achtereenvolgens over leefd en is vader van 26 kinderen. Op de rechter foto ziet men hem in zijn tuintje werken. Raymond Lambert, een van de Zwitsers, die de Everest met succes beklommen, zal in februari een poging doen om een half dozijn onbekende pieken in de Peruviaan se Andes te bestijgen. De witte Cordillera van Peru is een van de weinige berggebieden waar Geneefse bergbeklimmers in de afgelopen tien jaar nog geen sporen hebben verdiend. Ameri kaanse, Franse en Zwitserse klimmers hebben wel pogingen gewaagd, maar een groot aantal bergen is tot dusverre onbe treden terrein. Raymond Lambert zal op 2 februari ver gezeld door zijn vrouw Annette, die even enthousiast is als hij, naar Peru vertrek ken. Hij wordt vergezeld door de Olym pische ski-kampioene Renée Colliard en de Zwitserse kampioene Francoise Birkigt. Op 25 juni arriveert in Lima (Peru) de rest van de expeditie. De zes pieken die men hoopt te beklimmen zijn alle onge veer 60Q0 meter hoog. Het zijn de Aguja Nevada (5886 meter), de ijspyramide van Parron (5885 meter), Quebrada Ulta (5875 meter), Tupparaju (5787 meter), de weste lijke piek van de Nevada Cashan (5701), Huantsen Chico (5703) en de Huamashraju (5433). De groep zal uit zeven man bestaan, waaronder een arts, een ingenieur, een Fransman, een Frangaise en een Belgische vrouw. (Van onze correspondent in Brussel) De deskundigen van de zes regeringen, die het verdrag opstelen nopens de Euro pese gemeenschappelijke markt en de Europese atoomgemeenschap „Euratoom" verlaten „Val Duchesse", het kasteel te Oubergem bij Brussel, waar de commissies vergaderen, des avonds pas als de lichten in het hart van Brussel reeds zijn gedoofd. Tot na middernacht vergaderen de commissies soms om het ontwerpverdrag klaar te krij gen tegen februari. Op de door Spaak ge stelde datum 15 januari kan het niet gereed zijn, ofschoon bijkans drie kwart van de ontwerp-verdragen klaar is. Spaak zou het Europese verdrag voor elkaar willen hebben als hij op 1 april secretaris-generaal van de Noordatlantische Verdragsorganisatie wordt. De zes ministers van Buitenlandse Zaken zullen op 26 en 27 februari de verdragen in Brussel bespreken. De experts vrezen dat de Fransen dan nieuwe moelijkheden zullen maken, ondanks het feit dat de Beneluxers, Westduitsers en Italianen al het mogelijke hebben gedaan om Frankrijk ter wille te zijn en zoveel mogelijk „ont snappingsclausules" in de verdragen hebben ingelast om de Franse belangen te bescher men. In Frankrijk staat de Europees-ge zinde premier Mollet tegenover een meer derheid van anti-Europees-gezinden, en als de een of andere radicaal van het slag van Mendès-France aan het bewind komt, dan is het gedaan met zijn „Europeaantje" spelen. De optimisten zijn echter van oordeel, dat de gebeurtenissen rond Suez de Fran sen, en ook de Britten, duidelijk hebben ge maakt, dat de beide landen samen geen macht meer zijn. Alleen een geïntegreerd Europa kan, na vele jaren, misschien een grotere macht vormen. De voorstanders van de gemeenschappelijke markt der zes landen wensen dat het verdrag zo spoedig mogelijk wordt ondertekend. Groot-Brit- tannië zal dan wel inzien, dat zijn plaats als groot industrieland op de eenheids- markt der zes landen bedreigd wordt, daar de Westduitse industrie in de zes landen zal kunnen leveren, zonder invoerrechten te betalen. Het denkbeeld van een „vrij handelszone" rond de eenheidsmarkt der zes landen is door Londen geopperd, omdat Groot-Brittannië, zonder zich te nauw aan de zes landen te binden, van de voordelen van de eenheidsmarkt niet uitgesloten wil worden. Reuter/A.F.P.) Volgens officiële krin gen te Londen keurt de Amerikaanse rege ring het plan voor een gemeenschappelijke Europese markt goed, maar wenst zij niet, dat een gemeenschappelijke markt zich ontwikkelt tot een handelsgebied, dat discriminerend is tegenover de dollar. Een woordvoerder van het Britse minis terie van Financën verklaarde, dat, indien de gemeenschappelijke markt een wapen zou moeten worden voor discrminaties tegenover derde landen, zij nooit haar taak zou kunnen vervullen. De Britse woordvoerder zei, dat Canada, dat even eens tot het dollargebied behoort, het Ame rikaanse standpunt steunt. Een werkcommissie van de Organisatie voor Europese Economische Samenwer king is in Parijs tot de slotsom gekomen, dat de plannen voor een vrijhandelsgebied in Europa voor uitvoering vatbaar zijn. Deze commissie van deskundigen, die in juli was ingesteld door de raad van minis ters der O.E.S.S heeft een rapport voltooid dat de raad van ministers in februari zal bestuderen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1957 | | pagina 11