Titan" snelt Groningse „Tiny
in monding Humber te hulp
w
Agenda voor
Velsen
Meer dan 1500 bezoekers genoten van
de kleurige uitstalling
ijll
:iL
lll'j
3°
de dood van Edgar Tytgat
Tegen felle noordooster storm in
Aanvaring in
N oordzeekanaal
u*4+
<*Pracitótoel
3
i»»
Nieuwe UNO-postzegel
k
toft
toto
z
z
,,'t Centrum" twee dagen
een duiventil
Watervliet omzeilde
Landlust-klip
WIJK AAN ZEE
(Dp de
Nationale Vogelshow ten einde
MAANDAG 14 JANUARI 1957
95
(Van een speciale verslaggever)
ALLE BERGINGSSLEEPBOTEN langs de Nederlandse
kust hebben zondag de stations moeten verlaten om ver
schillende schepen op de Noordzee, die in het stormweer
in nood waren gekomen, te hulp te snellen. De Franse
„Jean Bart", de Belgische „Scaldis", de „Maas" van Hoek
van Holland en de „Titan" van Bureau Wijsmuller te IJmui-
den gingen zondagmorgen al naar zee toen de melding binnen
kwam van de stranding van het 7247 ton grote Liberiaanse
liberty-schip „Cormorant" op drie mijl ten zuidwesten van het
Shipwashlichtschip bij Harwich. Toen het schip omstreeks
12 uur vlot kwam, kreeg de IJmuidense „Titan", die onder
bevel van kapitein A. Broek stond, opdracht om koers te ver
leggen en naar de monding van de Humber aan de Engelse
oostkust te varen. Daar, op de Hailesands, was de Groninse
kustvaarder „Tiny" gestrand. De kapitein sloot in de middag
een contract op Lloyds Open Form met de „Titan". In
middels was ook de sleepboot „Holland" van Terschelling
in actie gekomen, die zich naar de Duitse kustvaarder „Agri-
cola" spoedde, welk schip met machineschade in de noord
ooster storm op de Noordzee ronddreef. Tenslotte schoot de
Duitse zeesleper „Seefalcke" in de avond het Panamese
stoomschip „Somalegra", dat om dringende assistentie had
geseind, bij Borkum te hulp.
11
}|ii§
WS'u - -
K^ÊÊÊmmmm
De 496 ton grote „Tiny", die vrijdag en
zaterdag in Huil 172 ton stukgoederen
voor Malmö in Zweden had geladen, was
in de nacht van zaterdag op zondag in de
monding van de Humber. Het weer was
slecht; er stond een noord-wester storm.
Op het moment dat de Hailsands werden
gepasseerd, moet een order verkeerd zijn
verstaan, want in plaats van noord-oost
werd richting zuid-oost gevaren en strand
de de „Tiny", die in 1953 werd gebouwd,
op een van de vele zandbanken. Het was
korte tijd na hoogwater, zodat de coaster
r.iet veel kans rtiaakte op eigen kracht vlot
te komen, Kapitein J. A. Smit dacht er an
ders over. Hij had er nog wel vertrouwen
in, meldde hij zijn reder, de heer J. de
Vries (,e Groningen. Een Britse sleper en
een scheepje van de Britse kustwacht wa
ren in de vroege ochtend in de buurt van
de „Tiny" gekomen, maar kapitein Smit
wilde eerst het hoogwater van zondagmid
dag afwachten, eer hij om asrstentie
vroeg. Met de andere negen opvarenden
dacht hij er niet over om van boord te
gaan, al was het slecht op deze plaats. De
heer Smit vertelde, dat de wind was ge
draaid en nu uit het noordoosten met
kracht 7 tot 8 óp het achterschip van de
„Tiny" stond. Ankers had de bemanning
niet. kunnen uitbrengen de stranding
verliep te snel. Water was nog niet in het
schip doorgedrongen, zodat er blijkbaar
geen lekkage was.
s
a
m
vt
3
x
X
H
td
O
NATIONS
w
V' .-U' n-'
«s,
y&$tjs
25
O
O
a
<3
s
NATIONS JUN I ES
De posterijen van de UNO zullen op
28 januari twee nieuwe postzegels uit
geven in de waarden 3 dollar cent
(blauw) en 8 dollar cent (rood). De
zegels, die ontworpen zijn door de
Canadees A. Pollock, zijn gewijd aan
de W.M.O., de Wereld Meteorologische
Organisatie van de UNO. De beeltenis
toont een weerballon in de vorm van
een aardbol met de initialen van de
organisatie.
MAANDAG 14 JANUARI
Kcnnemer Theater, 19 en 21.15 uur: „Rock,
Rock, Rock".
Luxor Theater, 19 en 21.15 uur; „Gevechts-
klaar".
W. B. Theater, 20 uur: „De gevangene van
het Vreemdelingenlegioen".
Hotel „Parkzicht", 20 uur: Jaarvergadering
„Koninginnedag".
Openbare Leeszaal, geopend van 1517 en
1920 uur; Jeugdleeszaal, Zeestraat 26,
geopend van 1920 uur.
R.K. Leeszaal, Uitleenbibliotheek geopend
van 1518 uur; lees- en studiezaal ge
opend van 1518 en 1921.30 uur.
Wijk aan Zee, filiaal R.K. Leeszaal, St.
Odulfstraat 12, geopend van 1011 en
17—18 uur.
DINSDAG 15 JANUARI
Kennemer Theater, 19 en 21.15 uur: „Mr.
Roberts".
Luxor Theater, 19 en 21.15 uur: „Sissi".
K.S.A.-gebouw, 20 uur: Jaarvergadering
DEM-atletiek.
Zeewijkschool, 20 uur: Vrouwengroep Par
tij van de Arbeid, 'muziekavond met de
heer J. Pinksterboer.
R.K. Leeszaal, Uitleenbibliotheek geopend
van 1518 en 1921 uur; lees- en stu
dieclub geopend van 1518 en 1921.30
uur.
De pogingen van de „Tiny" om 's mid
dags vlot te komen faalden. De kustvaar
der bleef vastzitten en na overleg met de
reder, besloot kapitein Smit de assisten
tie van de „Titan" te aanvaarden. Op
Lloyds Open Form zou de IJmuidense sle
per trachten de „Tiny" weer in het vaar
water terug te brengen.
Marconist P. Kalkman van de „Titan"
moest de kapitein van. de „Tiny" melden,
dat de sleper omstreeks elf uur die avond
in. de buurt kon zijn. Getracht kon dan
worden bij het hoogwater van maandag
morgen het schip vlot te brengen. De „Ti
tan" was tegen vier uur bij het lichtschip
„Smiths Knoll" en moest toen nog ruim
tachtig mijl varen.
Om de twee uur werd van de „Titan" af
contact opgenomen met de „Tiny" en om
kwart over acht moest kapitein Smit mee
delen, dat het water om de kustvaarder
was verdwenen. Het schip stond geheel
droog na het vallen van de eb. De „Titan"
zat intussen in zwaarder weer het
schip liep op volle kracht geen tien mijl
meer tegen de zeegang in en kapitein
Broek schatte, dat men tussen U-ee en drie
uur in de nacht de „Tiny" zou bereiken.
Laconiek bleef Humber-radio melden:
„Geen stormwaarschuwing". ,,'t Is min
stens winkracht acht", meende marconist
Kalkman.
Halve mijl op bank
In de loop van vannacht is de Titan bij
de Tiny aangekomen, maar slaagde er niet
in vast te maken, omdat de sleper de coas
ter niet kon bereiken: de Tiny zit hoog op
een bank. Vanmorgen omstreeks elf uur
was men bezig met het overbrengen van
een lijn met behulp van een vlot. Van de
Tiny af wil men proberen het vlot met een
dreg naar zich toe te trekken.
Uit IJmuiden zijn de walkapitein van
bureau Wijsmuller de heer M. de Koe en
de heer F. Jonkman, chef van de techni
sche dienst naar Engeland vertrokken om
te adviseren bij de berging.
„Holland" naar Duitser
Terwijl de sleepboten „Maas", „Scaldis"
en „Jean Bart" na een vergeefse uitreis
naar de Liberiaan „Cormorant" bij Har
wich in de thuishavens waren terugge
keerd, maakte de bemanning van de sleep
boot „Holland" op West Terschelling zich
klaar om naar zee te gaan. De Duitse kust
vaarder „Agricola" (495 ton) had sleepboot-
assistentie nodig.
De sleepboot bereikte de „Agricola" te
gen negen uur in de avond. De positie van
het scheepje was toen 53.20 noorder
breedte en 3.53 oosterlengte, dit is ten oos
ten van het Zwarte bankje, op ongeveer 45
mijl ten westen van Terschelling. De kust
vaarder, die eigendom is van de Washbay
Linie G.M.B.H. te Hamburg, had al een
anker verspeeld en dreef nu rond met een
mankement aan de motor. „Storing aan de
koelwaterpomp", aldus de kapitein. De
„Holland" maakte de „Agricola" vast en
was vannacht met het in 1943 gebouwde
schip onderweg naar Cuxhaven.
Veertien man gered
Op acht mijl ten oosten van Noss-head
bij Wiek in noord-Schotland kwam het
1130 ton metende Britse vrachtschip
„Sound Fisher" zondagmorgen in ernstige
moeilijkheden. Het schip maakte grote
slagzij over bakboord. De kapitein meldde
dat zijn schip groot gevaar liep om te slaan
en dat onmiddellijke hulp gewenst was.
De trawler „Dulciebelle" was als eerste
bij dc „Sound Fisher" en slaagde er in zes
man aan boord te nemen. Acht man wa
ren toen nog op het met slagzij ronddrij
vende schip. Drie andere schepen, waar
onder de reddingboot van Wiek, waagden
zich enige keren langszij de „Sound
Fisher" Zij slaagden er tijdens zeer slech
te weersomstandigheden in ook de andere
opvarenden te redden.
Loodsdiensten gestaakt
De loodsdiensten van de Wieljngen, Oost
gat, Hoek van Holland en IJmuiden zijn
in de nacht van zaterdag op zondag ge
staakt geweest. Zondagmorgen werden de
diensten eerst voor grote schepen en later
voor alle scheepvaart hervat.
Terwijl zondagavond om kwart voor elf
een waarschuwing voor noord oosterstorm
kracht 8 voor het Nederlandse kustgebied
van kracht werd, moesten de loodsdiensten
opnieuw worden gestaakt. Op de Wielin
gen voor alle scheepvaart en te Hoek van
Holland en in het Oostgat voor kleine
schepen.
Panamees tussen de banken
Een dringend noodsein ontving Scheve-
ndngen Radio zondagavond om half elf
van het Panamese stoomschip „Somale
gra", dat in de positie 53.36 noorderbreedte
en 06.28 oosterlengte dit is ongeveer
tien mijl ten westen van het Duitse eiland
Borkum om onmiddellijke assistentie
Wijsmullers sleepboot „Titan", die na
een reis van zeventien uur tegen een
noordooster storm en een hoge zee in,
vannacht bij de „Tiny" aankwam.
van sleep- en, reddingboten verzocht.
De Duitse sleepboot „Seefalcke" ver
trok naar Borkum, de loodsboot snelde er
heen en ook de Nederlandse reddingboot
„Insulinde" ging naar zee. De 5660 ton
grote Panamees liet omstreeks half twaalf
het noodverkeer beëindigen, toen de „See
falcke" in de nabijheid was. De sleper
zou de „Somalegra" naar Emden brengen.
Aanvaring in Noordzeekanaal
Op ongeveer een kilometer afstand van
het zijkanaal D zijn zaterdagavond in het
Noordzeekanaal de Britse Shell-tanker
„Linga" (6542 ton) en het Duitse vracht
schip „Adrian" (8504 ton) met elkaar in
aanvaring gekomen. De „Linga" werd
zwaar beschadigd aan het achterschip.
De in 1946 gebouwde „Linga" kwam van
zee en was opvarend naar Amsterdam,
toen uit Amsterdam in de richting van zee
de Duitse „Adrian" van de rederij Ernst
Komrowski naderde. Do in Hamburg
thuishorende „Adrian" en de „Linga" heb
ben elkaar daarna waarschijnlijk door de
zuiging en de felle noordwester geraakt.
De „Adrian" die schade aan de boeg had
voer naar IJmuiden en maakte zaterdag
avond vast aan de kanaaldijk. Na onder
zoek is het schip naar zee vertrokken.
De „Linga" van Shell Tankers Ltd te
Londen werd ernstiger beschadigd. Het
schip liep zware averij aan het achterschip
op en zal te Amsterdam worden gerepa
reerd.
Vannacht om een uur zond de Neder
landse kustvaarder „Marco Polo" (in 1956
gebouwd, 471 ton) noodseinen uit, toen
het strandde in het Huibertsgat in de
buurt van het eiland Rottum. Tegen ne
genen is de coaster op eigen kracht vlot
gekomen. De reddingboot „Insulinde" is er
de hele nacht bij geweest.
Onbekend schip gezonken
Het Zweedse schip „Brofjord" (2179 ton)
heeft gisteravond noodseinen gezien van
een onbekend schip op anderhalve mijl
van het lichtschip Kiel. Het schip is ge
zonken. De bemanning kon worden gered.
De 1450 ton grote Costaricaanse „Pireo"
kreeg zaterdagnacht bij Texel moeilijk
heden, toen de deklast ging werken en
het schip slagzij begon te maken. Van Den
Helder ging de reddingboot „Prins Hen
drik" met een loods aan boord naar zee.
De reddingboot loodste de „Pireo" naar
Den Helder, waarna sleepboten van de
Koninklijke Marine het schip de haven
hebben binnengebracht.
In de bovenzaal van het veilinggebouw
,,'t Centrum" hebben de Beverwijkse post-
duivenhoudersverenigingen „De Reisduif"
en „Ons Genoegen" en „De Atoom" uit
Velsen-Noord zaterdag en zondag een ten
toonstelling gehouden, die zeer druk werd
bezocht.
Het openingswoord werd zaterdagavond
gesproken door de voorzitter van „De Reis
duif" de heer G. v. d. Winden. Hij dankte
allen die aan het welslagen van deze ex
positie hebben medegewerkt.
Aan de keuring van de tweehonderd in
gezonden duiven heeft de heer Platje uit
Rotterdam een zware taak gehad.
De meeste prijzen werden behaald door
„De Reisduif", hetgeen wel in de lijn der
verwachtingen lag, daar deze vereniging
reeds gedurende een lange reeks van jaren
kampioen is van de afdeling Haarlem.
De mooiste duif van deze show behoort
toe aan de heer P. v. d. Outenaar, die in
het bezit kwam van de Jan Hoefakker-
beker. Deze werd overgenomen van de
heer D. Stiemer, de winnaar van verleden
jaar.
Ook de mooiste doffer oud en jong en
duivin, oud en jong behoorden toe aan le
den van „De Reisduif".
Doffer oud: C. Hoeks; doffer jong: P. v.
a. Outenaar; duivin oud: J. Kramer; duivin
jong: P. v. d. Outenaar.
De persoonlijke uitslagen waren: 1. P. v.
a. Outenaar („De Reisduif") 365 pnt.; 2. D.
Stiemer (R.) 3611/2 pnt.; 3. W. Rijnders (R.)
360',2 pnt.; 4. G. de Graaf (R.) 360 pnt.; 5.
A. Stijnman (De Atoom) 360 pnt.; 6. P.
Dekker (R.) 360 pnt.; 7. M. van 't Hof
(A.) 360'/a pnt.; 8. A. Six (R.) 359 pnt.; 9.
L. Kleyn (R.) 359 punt.; 10. D. Stiemer
(R.). 359 pnt.
De prijsuitreiking zal plaats vinden op
zaterdag 19 januari.
MUZIEKAVOND VROUWENGROEP
Op dinsdag 15 januari houdt de Bever
wijkse afdeling van de Vrouwengroep van
de Partij van de Arbeid in de sloidzaal
van de Zeewijkschool haar jaarlijkse mu
ziekavond.
Deze wordt verzorgd door de heer J.
Pinksterboer die aan de hand van gram
mofoonplaten een inleiding zal houden.
Het is het eerste twaalftal van de korf
balvereniging „Watervliet" gelukt de
moeilijke strjjd tegen het Amsterdamse
Landlust I te winnen en daardoor niet al
leen revanche te nemen voor de nederlaag
op het hoofdstedelijke grindveld, doch
zich bovendien achter Groen Geel en Sa-
mos in de tweede klasse B KNKB op de
ranglijst te handhaven.
Watervliet startte voortreffelijk met een
30 voorsprong na een twintig minuten
spelen. Het eerste gevaar kwam van Am
sterdamse zijde toen na tien minuten aan
de stevige Landlustploeg een strafworp
werd toegewezen. De kans op de score
opening werd gemist, doch vlak daarna
mocht v. Ladesteijn het ook proberen. Hij
benutte de strafworp prima (éénnul) en
van nu af aan werd Watervliet sterker.
Mejuffrouw J. Kluft vergrootte met een
treffer uit een schot over het hele speel
vlak de voorsprong (tweenul). De twee
de Watervliet-aanval was hierdoor opge
wekt tot flinke actie en het werd door
mevrouw Meyer die een vrije kans benut
te nog voordat de Landlust-verdediging
goed was ingespeeld en de Amsterdam
mers in de aanval gevaarlijk hadden kun
nen worden (drienul). De strijd verliep
zeer snel van vak tot vak. Watervliet bleef
sterker. Tot viermaal toe werd de bal ge
schoten toen de verdediging van de gasten
het hoofd even kwijt was, maar doelpun
ten bleven uit. Dit gaf de gasten moed, die
nu van afstand veel schoten probeerden,
waarvan er één raak was (drieéén). Fel
ging Landlust door, waarbij de Velsense
verdediging onder zware druk kwam. Een
Amsterdamse dame bracht de ruststand
na veel schieten op drietwee.
Na de hervatting liet de Velsense aanval
beter en vlotter spel zien. De strijd ging
nu gelijk op. Onverwacht echter was het
Veerbeek, die dwars over het hele vak
van grote afstand succes had (viertwee).
In de beginopstelling wilde de Amster
damse aanval met alle macht proberen de
Watervliet-verdedigers te verrassen, maar
zij hielden stand. Toen De Boer van de lijn
af raak schoot (vijftwee) was de strijd
voor de thuisclub zo goed als gewonnen,
doch nog gaven de gasten het in deze
snelle en spannende wedstrijd niet op. Een
door Landlust ingeschoten strafworp
bracht de einduitslag op vijf—drie voor
Watervliet.
Barragewedstrijden om de Lamers-
beker
In de wedstrijden om de Lamersbeker
waren drie Haarlemse verenigingen gelijk
geëindigd. In café Appeldoorn te Beverwijk
zijn de barragewedstrijden begonnen om de
eerste, tweede en derde plaats.
Als eerste ontmoeting gold de strijd tussen
I.V.O. en A.D.O. Na enige uren van spanning
won I.V.O. tenslotte met 128.
2
0
0
2
0
2
0
2
2
0
2
0
2
0
"0
2
2
0
2
0
METAALBEWERKERS BESPREKEN
PROPAGANDA
De afdeling Beverwijk van de Algemene
Nederlandse Bedrijfsbond voor de Metaal
nijverheid en de Elektronische Industrie
houdt op maandag 21 januari in „Terpsi
chore" een ledenvergadering.
Op deze avond zal onder meer een
nieuwe secretaris gekozen worden, waar
voor als candidaat wordt gesteld de heer
P. Wagenaar.
Tenslotte zal het nieuwe districtshoofd
de heer C. Oekeloen enige belangrijke pro
blemen bespreken.
Tevens zal de te voeren propaganda on
der de loupe worden genomen.
Tennissen (IVO)
35
35
19
8
1,84
Keulenberg (ADO)
38
34
19
7
1.78
Kramer
76
73
37
12
1,97
Brand
125
125
37
15
3,37
Dijkman
72
52
28
10
1,85
v. d. Wolde
74
74
28
11
2,64
Van Abelen
43
35
21
6
1,66
Van Meerten
41
41
21
5
1,95
Bosse
214
214
16
66
13,37
Meeuweroord
167
73
16
18
4,56
Kramer
76
76
24
18
3,16
Merkenhof
47
30
24
6
1,25
Nijssen
67
67
33
U,:
6
2,03
Van Vliet
59
49
33
1,48
v. d. Eijkhof
65
41
28
7-
1,46
Slaats
50
50
28
7
1,78
Gieske
59
59
33
7
1,78
Postma
47
42
33
7
1,27
Guldemond
58
58
19
17
3,05
Bes
37
12
19
3
0,63
Schutters vierden gezellig feest
In hotel „Sonnevanck" heeft de Wijk aan
Zeese schietvereniging „Ons Genoegen"
zaterdag haar jaarlijkse feestavond ge
houden, welke zeer goed is geslaagd.
De voorzitter, de heer T. A. de Visser,
verheugde zich in zijn openingswoord over
de aanwezigheid van bijna alle leden met
hun dames.
Het programma werd verzorgd door het
cabaretgezelschap van Frans Weber. Op
prettige en beschaafde wijze heeft dit
kleine groepje artiesten de zaal bezig ge
houden.
Met vlotte conferences zorgde Harry
Boese ervoor dat de stemming erin kwam.
De lachspieren werden op een zware proef
gesteld bij het optreden van een acroba
tische clown genaamd Up kiki. Een be
hoorlijk stukje evenwichts-acrobatiek
werd gebracht door Weber en Co.
De schetsjes werden gebracht door
Harry Boese en Jenny Elsloo.
Voor de nodige afwisseling zorgde de
accordeoniste Jopie Keyser.
U.T.D. SCHUDDE ONDERLING DE
KAARTEN.
De bridgeclub U.T.D. speelde voor de on
derlinge wintercomnetitie. De stand is thams
als volgt tin percenten):
Greop A: 1. GroenPonte 169.20; 2. Ten
BroekeHandgraaf 159.48; 3. Rob en eehtg.
151.84: 4. WesteropPioterse 150.22: 5. Muis
en eebtg. 122.45; 6. KlinkenbergKorver
2w 104.85: 7. Mv. LeyenaarBaart 2w 104.62;
8. Mv. Snel-div. 2w 92.85; 9. Grentzius
Meyer 2w 85.87; 10. KuipersNiissen 2w
67.59. Groep B: 1. Prins en echtg. 176.71; 2.
Van OlstMuller 175.78; 3. SchoenKoele-
mey 157.93; 4. SnelSnel 154.48; 5. Roelofs
v. d. Berg 153.23: 6. Dms. SchoenKoelemey
148.30: 7. Mv. Klinkenbergv. Loon 146.09;
8. v. BurkVisser 139.34; 9. Wegmanv. d.
Wal 137.49; 10. Mv. Staats—Böhm 133.78; 11.
De BoerSlaats 2w 88.68; 12. Mv. Pieterse
Groot 2w 89.21.
„De melodieuze clown" is een van
Tytgats beroemdste werken geworden.
Goede bedoelingen
Ik heb een man gekend, dat altijd goede
bedoelingen had. Zijn leven zat er vol
mee, vanaf dat hij 's morgens de klare
ogen opsloeg tot hij ze 's avonds, rood en
branderig van alle goede bedoelingen,
sloot.
Ik weet niet meer hoe ik met hem in
contact kwam, waarschijnlijk door een
goede bedoeling zijnerzijds, want een an
dere bedoeling kan het onmogelijk ge-
weestzijn.
In het begin was zijn aanwezigheid niet
eens goed merkbaar. De goede bedoelingen
zijn in dit leven maar als een laag gewas
tussen het hoog groeiend, breedbladig kruid
van onze activiteiten
Maar toen onze vriend op een keer een
fiets, die niet van ons was, bij ons binnen
had gezet, louter om de helpende hand te
reiken
toen hij aan een souper mijn tas, die ik
even naast mijn bord had gelegd, aan de
ober gaf met „iemand heeft haar tas hier
laten liggen, ober", waarna ik er gedu
rende een half uur in paniek naar zocht
toen hij op een avond, terwijl ik een
brief naar de bus bracht en gemakshalve
geen huissleutel meenam en dies de deur
liet aanstaan, voorbij kwam en zorgvuldig
de deur dicht trok in de brave veronder
stelling ons aldus voor insluipers te be
hoeden
ja, toen waren de goede bedoelingen wel
voelbaar geworden. En ze bleven in het
oog springend daarna.
Onze vriend kwam juist altijd op bezoek
als de dokter er was of een controleur van
de belastingen. Hij belde op als de melk
overkookte of de fluitketel aan het gillen
ging.
Hij maakte zich onvervaard op om
groente voor je te halen op woensdagmid
dag, als alle groentelieden in de hele stad
gesloten zijn. Hij draaide kranen voor je
open als ze dicht moesten, deed lichten uit
als ze aan moesten, bracht in-gelukkig
vuilnisbakken binnen, die net buiten waren
gezet. Hij begeleide een jammerend kind
naar huis, terwijl het juist op weg naar
de tandarts was; hij hielp iemand in de
stadsbus, die, wagenziek, persé wilde lo
pen. Kortom, in zijn nabijheid regende het
goede bedoelingen.
Ik heb wel eens gezucht: „Had hij maar
geen bedoelingen".
Ik heb wel eens gedacht: „Met welke
bedoeling heeft Onze Lieve Heer deze men
sen geschapen?" Want een bedoeling - een
goede bedoeling - moet Hij ermee gehad
hebben.
Weet u het? Bestaat er litteratuur over,
is er iemand op gepromoveerd? Ik heb er
niets over gevonden, ik heb het niet kun
nen achterhalen.
Misschien is het een geheim wapen van
Hem. Een geheim wapen tegen ons eigen,
dierbaar, succesvol bestaan.
Maps Valk
Door het overlijden van Edgar Tytgat
heeft België één van zijn grootste schilders
van deze tijd verloren. Zijn oeuvre en dat
van Rik Wouters, Eusor. Perweke, Gustave
de Smet, Frits van den Berghe, Gustave
van de Woestijne, Valerius de Saedeleer
en als men wil nog enkele anderen vorm-
Stedelijk Museum te Amsterdam kwam
kort na De Boer met een grotere expositie
voor de dag. Andere kunsthandels volgden
met Tytgats grafiek, gaven gelegenheid
tot weerzien van diens schilderijen en
gouaches en vulden onze kennis aan met
het vertonen van hier nog onbekende za
den de belangrijkste facetten van de mo- ken in dezelfde materialen. Wie in die na-
derne Belgische schilderkunst van voor de
oorlog, die van meer noordelijkg aard was
dan thans, nu ook een meer latijns voelen
kenbaar is geworden met het werk van in
middels tot bekendheid gekomen jongeren.
Tytgat lag dan ook ons, Nederlanders, wel
met onze sympathieën voor Vlaanderen, al
is zijn hier misschien nog betrekkelijke po
pulariteit eigenlijk pas na de oorlog ont
staan.
Toen nog niet zo lang na de oorlog de
kunsthandelaar M. L. de Boer te Amster
dam zijnerzijds een evenement aan ons
culturele leven wilde toevoegen, werd hem
van schilderszijde geadviseerd werk van
Tytgat te brengen. Sindsdien was Tytgats
werk herhaaldelijk in ons land te zien. Het
Het zal voor de leden van de volièrevereniging „Vogelvreugd" te Beverwijk en
Velsen een hele geruststelling zijn dat de door hen georganiseerde Bondskampioen-
tentoonstelling als geslaagd mag worden beschouwd. Er is hard gewerkt en wel
speciaal door die mensen die voor de organisatie moesten zorgen en dat was niet
gering. Tijdens het uitreiken van de kampioensprijzen wees de bondsvoorzitter, de
heer J. N. Noordzij, hier zaterdagavond ook op. Hij vertelde dat bijna op elke ten
toonstelling waar hij komt, hij het eerste een paar mensen ziet die „ver over hun
toeren" zijn. Dat dit hier niet het geval was, meende de heer Noordzij te moeten
danken aan de heel goede teamgeest welke er heerste en hij was. het met de voor
zitter, de heer P. Nan, eens, dat vooral de tentoonstellingscommissaris de heer Tim
mer een woord van lof toekomt. „Maar ik geloof ook dat u dat wel heeft te danken
aan de goede verzorging van mevrouw Portuma, die u geregeld naliep met sterke
koffie," een maatregel welke hij van veel belang achtte.
De Nederlandsche Bond van vogellief
hebbers staat er voor bekend, zo zei hij,
dat de keurmeesters er uiterst secuur zijn
in hun beoordelingen.
Gelijkheid gewenst
Tot de grote schare belangstellenden bij
het uitreiken van de kampioenprijzen, zei
de heer Noordzij nog, dat met de Neder
landse Bond van Vogelliefhebbers ook een
groot aantal organisaties in verschillende
landen ijveren voor keuringsmaatregelen,
die overal gelijk zijn, wat in verband met
internationale tentoonstellingen van het
grootste belang is.
Ook de heer Nan heeft enkele van zijn
leden nog een hart onder de riem gesto
ken, door te wijzen op het resultaat van
één van de leden van de afdeling, de heer
A. Rijnders uit Beverwijk, die ook geregeld
dacht dat zijn vogeltje voor een tentoon
stelling nog niet geschikt was en die nu
kampioen is geworden in zijn afdeling.
Dat de heer Noordzij behalve dat hij een
vogelkenner is, ook weet hoe hij met de
mensen moet omgaan, bleek bij het uit
reiken van de kampioenprijzen. Voor de
een had hij een aanmoedigend woord, bij
de ander een nuttige wenk en een
derde, de heer P. Verkade uit Alphen aan
de Rijn, die lichamelijk niet in staat is om
te werken - en ook niet op de tentoonstel
ling was - kreeg uit de zaal een hartelijk
applaus, omdat deze heer Verkade door
taaie volharding het genoegen smaakte, zijn
opgekweekte spitsstaart amandines tot
tropische kampioen te zien uitgeroepen.
Deze prijsuitreiking geschiedde in het
Gemeentelijk Ontspanningslokaal aan de
Van Diepenstraat, daar de St. Jozefzaal,
hoe keurig anders, toch achteraf te klein
bleek voor een landelijke tentoonstelling
en voor de prijsuitreiking zelf dus hele
maal geen plaats meer overliet.
Voor de kinderen
Het is te begrijpen, dat vele ouders hun
kinderen wel eens mee moeten nemen
naar zo'n tentoonstelling. Voor hen heeft
men in het Gemeentelijk Ontspannings
lokaal een film laten draaien. Dat hierin
het leven van de vogels de hoofdrol speel
de, hoeft geen betoog. Doch de kinderen
hebben zich uitstekend vermaakt en de
ouders konden rustig de vogelshow be
zichtigen.
Over het algemeen was het bestuur zeer
tevreden over het verloop van de tentoon
stelling. Er zijn zeker ruim 1500 bezoekers
geweest en er zouden er zeker nog heel
wat meer zijn gekomen, indien er geen
zondagsrijverbod zou zijn geweest. Doch
dan zou het vooral zondag een onhoudbare
toestand zijn geweest, want ondanks dat
rijverbod, kon men slechts voetje voor
voetje vooruit komen in de zalen. En als
men dan nagaat, dat deze sport wordt
bedoeld een stimulans te blijven voor de
liefhebberij, dan kan dat niet hoog genoeg
gewaardeerd worden en ligt het ook op de
weg van de plaatselijke overheid, om te
trachten dat er maatregelen worden geno
men dat men deze vrije-tijdsbesteding kan
blijven voortzetten.
oorlogse waardering voor Tytgats werk
hier een reactie wil zien op de nogal eens
moeilijke exposities van abstracten, expe
rimentelen en nieuwe expressionisten ver
gist zich, want het genoot een werkelijk
warme liefde bij een ieder die de oritwik-
keling van de beeldende kunst gedurende
deze jaren volgde.
Tytgats wijze van vertellen, zijn vorm
van uitdrukken, heeft een enigszins pri
mitief karakter, maar van een zekere ge
wildheid kon men moeilijk spreken bij
deze twintigste-eeuwer. Dat hij in even
impressionistische zin knap kon zijn, wordt
door een schilderijtje uit het Stedelijk Mu
seum bewezen. Zijn ons het meest bekende
vormgeving moge zo gegroeid zijn uit het
Vlaamse expressionisme, zij dringt zich
niet op met de kracht van bijvoorbeeld van
die van De Smet, met wiens figuren Tyt
gats kleinere wel te vergelijken zijn. Tyt
gats kleur, vaak teer of ingehouden, was
altijd mooi en persoonlijk te noemen en
stelde bij niemand problemen. Slechts een
enkele keer mocht ik vernemen, dat iemand
zich even gehinderd voelde door Tytgats
geschilderde verhalen, waaraan soms enige
pikanterie niet ontbrak maar die toch
moeilijk plat genoemd kunnen worden.
Vaak had Hytgats werk (met name de
grafiek) iets van oude volksprenten. Aan
een kunstmatig folklorisme zou men echter
niet denken.
Persoonlijk heb ik nooit grote behoefte
gevoeld zijn verhalende aquarellen hele
maal af te lezen, daar het geheel van zijn
composities om de meer abstracte, de puur
schilderkunstige waarden daarvan me een
genieten schonk, dat me het onderwerp
deed vergeten. Wel kon het zijn dat plot
seling een episode uit zo'n verhaal me trof
en er een schilderijtje in een schilderij te
bewonderen viel. Van een vooropgezet en
bewust bouwen met genoemde waarden
is echter geen sprake.
De schilderkunstige kwaliteiten van Tyt
gats oeuvre erkennen we eigenlijk pas
door het feit, dat we constateren dat dit
werk boven de anekdote uitkomt. Want
vooral aan een reeks olieverfschilderijen
ligt "aak het anekdotische ten grondslag.
Ik denk aan onderwerpen als een burger
vrouwtje, dat bij de pastoor op bezoek
moet, aan een aantal vrouwen in een
v.-aohtkamer en dergelijke gegevens, die
zich afspelen in typische Belgische inte
rieurs. Naar kledij en sfeer, voor zover be
paald door het aanzien van het interieur,
zou dit werk aan een tijd gebonden kun
nen zijn. Is het door het onderwerp inne
mend voor sommige mensen door een ze
kere spot, anderen zal het ietwat kriegel
maken Tytgats menselijkheid deed hem
echter toch geen partij kiezen, deed hem
veeleer zo iets beminnen en hem drijven
tot resultaten van algemene en naar
eeuwigheid reikende waarde. Tijdelozer
zijn door de aard van het onderwerp zijn
taf reien van de kermis en het circusleven.
Toen ik een vriend, een vriend ook van
Tytgats werk (en wie zou dat eigenlijk niet
zijn) van het overlijden van de Belgische
schilder mededeling deed, viel me op hoe
weinig wij eigenlijk hierop voorbereid wa
ren. Wij waren veel meer verwonderd dan
toen bijvoorbeeld Bonnard's of Matisse's
stralende loopbaan door de dood afgesne
den werd. Meer misschien leefde in Tytgat
iets meer dat ook in ons zelve is dan bij
de zo bewonderende anderen, die toch veel
meer de schilderkunst een weg wezen.
Bob Bui/s
