Koninkrijk zonder koning wacht - na
Franco - een ongewisse toekomst
Spaak en MacMillan spraken in
Londen over vrijhandelszone
Akkoord over de verdeling van
olie in de OEES-landen
Nederland heeft bezwaren
tegen Britse voorwaarden
Als U keelpijn hebt...
Onvoorbereid op een geleidelijke
overgang drijft het explosieve
Spanje naar gevaarlijk vacuum
Vader en zoon
Traditionalist
Evenwicht
Morgen?
Jemen eist Aden, als deel
van zijn koninkrijk, op
Amerika kan over tien jaar
Arabische olie behoeven
President van Texas Oil
geeft waarschuwing
Struikelblok
Oude voet
Begrip gevraagd
Franse tanker vergaan -
bemanning gered
Universiteit te Barcelona
na relletjes gesloten
Graaf van Athlone 82 jaar
oud - overleden
WOENSDAG 16 JANUARI 1957
(Van onze reisredacteur)
„Het is een zeer slecht regime", zei de eigenaar van
het wijkkroegje in Valencia, dat door één kale gloeilamp
kil werd verlicht. Hij wachtte even en zei toen: „VIaar het
is misschien het beste dat Spanje kón hebben". Toen
keek hij door de beregende ruiten naar de donker glim
mende straten en zuchtte: „En wat zal er gebeuren als
Franco weggaat;1 Hij schonk klokkend een nieuw glas
donkerrode rioja in, schoof een paar kleine schoteltjes met
olijven en ansjovis op de toonbank,'trok zijn schouders op
en zei: „Quien sabe?" Wie weet.. Inderdaad, wie weet
het antwoord op het probleem-Span je, dat deze een
voudige man in vijfentwintig woorden nauwkeurig op
tafel had gelegd? Een merkwaardige tegenstrijdigheid:
het regime is niet goed genoeg, maar beter dan vele kwade
mogelijkheden. En een beslissende, maar voorlopig on
beantwoorde vraag is: Wat en wie na Franco?
Een vraag, die Spanje bezig houdt van het pover
Estremadura tot de welige kust van Valencia, van het
vreemde Baskenland tot net trots en hard Castilië, van
het kleurig Andalusië tot het wrokkend Catalonië.
En niet alleen in Spanje zelf waart de
vraag rond. In het Amerikaanse Pentagon
denken luchtmachtgeneraals aan hun vijf
bases in Spanje, die zij na delicate onder
handelingen hebben losgekregen in de
Operation Tiptoe (de operatie-op-de-
tenen), die bases achter de Pyreneeën,
waarheen zij voorzichtiglijk personeel
zonden, dat goeddeels rooms-katholiek is
en in ieder geval voorzien is van dikke
handboeken over Spaanse gebruiken, trots
en etiquette. In het Londense Whitehall
doemt zij weer op: in de restantenuitver
koop van de Britse Middelandse Zee-be
langen is de grimmige rots van Gibraltar
nog bljjven staan. En tenslotte gaat zij
geheel Europa aan: het motto, dat Afrika
achter de Pyreneeën begint, is door
nieuwere waarheden aangetast.
Wie na Franco? De kleine zwijgzame
generaal uit Galicië, de staatschef in uni
form, die zich zo graag als „de schild
wacht van de westelijke beschaving" be
schouwt, gelooft nog de tijd te hebben bij
de voorbereiding van de aflossing van de
wacht. Hij heeft zijn steunpilaren: kerk,
leger, Falange, de gevestigde belangen.
Zijn die niet helemaal soliede? Welnu, hij
steunt ook op drie vrezen, binnenslands
op die voor de machtsmiddelen van een
totalitair regime, veel sterker nog op die
voor een nieuwe burgeroorlog, en buitens
lands, op de Amerikaanse beduchtheid
voor het wereld-communisme. Al is het
dan met verlegenheid, de Verenigde Sta
ten zullen de ene vogel in de hand ver
kiezen boven de tien in de lucht: Franco
krijgt steun, militaire en economische.
Het echte Spanje: Op de trappen van het Cortcs-gcbouw
(het parlement) doet een bedelaar zijn middagdutje. Een
Spaanse bedelaar en dus een koning op eigen
kracht, een mens
„En verder", zo zal de generaal zeg
gen „werk ik aan de aflossing van de
wacht". Dat is in zekere zin waar. In 1948
werd Spanje weer een koninkrijk, zij het
dan zonder koning. Maar er kwam een
Het nieuwe Spanje: Koud en verlaten
staat aan Madrid's stadsgrens het
monument voor de nationalistische
stille, wat bleke, maar intelligente jonge
man naar Saragossa, om voorbereid te
worden op een verre taak: Juan Carlos,
zoon van de eigenlijke pretendent Don
Juan. Een jongen, die gebukt gaat onder
een afschuwelijke herinnering: door een
wat ongelukkig gehanteerd vuurwapen
in zijn handen kwam zijn broer om het
leven. Hij heeft lange tijd daarna gehaakt
in een klooster te gaan, nu heeft hij zich
met een wereldse functie verzoend, naar
men zegt. Hetgeen niet wegneemt, dat de
Spaanse monarchisten zijn vader op de
troon wensen, Don Juan, een man in de
kracht van zijn leven, die men beter op
gewassen acht tegen de moeilijke taak om
de monarchie geliefd te maken in het
Spanje waar zij door de massa zo lang is
vereenzelvigd met kerk en grootgrondbe
zit, gezien als vriend van de rijken en on
verschillig jegens de armen.
Koninkrijk zonder koning: ook in de
nieuwe wetsontwerpen omtrent Franco's
opvolging, die nu in voorbereiding zijn,
heeft de Caudillo zich het alleenrecht
voorbehouden naar eigen goeddunken te
beslissen over het tijdstip, waarop weer
een koning op de troon van Spanje zal
zetelen. Die wetsontwerpen vormen be
langwekkende lectuur, maar geen erg ver
helderende. Al komt cr wel duidelijk uit
naar voren, dat zij niet beogen van Spanje
een constitutionele monarchie te maken.
De regeringschef zal niet verantwoorde
lijk zijn jegens de Cortes, het parlement,
maar slechts jegens het staatshoofd. De
bevoegdheden van de Cortès zijn trouwens
vrijwel nihil, verzinken althans in het niet
bij degene die aan de nationale raad van
de Falange zullen worden toegekend, die
een soort Opperste Sovjet moet worden.
Reeds thans moet Franco de Falange, die
moppert over gebrek aan taak en totale
ineenschrompeling vreest, een vette kluif
voor de toekomst voorhouden. Maar is
het een vette kluif? Het wetsontwerp op
de reorganisatie van de Falange, dat het
ontwerp op Franco's opvolging vergezelt,
toont een ander beeld. De Falange wordt
gesplitst in „geaffilieerde leden" en „mili
tanten". De eersten leggen slechts een eed
van trouw af en mogen stemmen, de twee
den moeten in actieve dienst van de be
weging treden en kunnen gekozen wor
den. Het addertje in het gras: alle offi
cieren en onderofficieren van het leger
worden automatisch geaffilieerd lid, maar
kunnen bovendien uit hoofde van hun
functie gekozen worden in de nationale
raad van de Falange.
Volgt men daarbij de bepaling, dat
slechts 75 leden gekozen worden en de an
dere 75 door het staatshoofd benoemd zul
len worden uit de kringen van leger, kerk
en administratie, dan kan men die Falan-
gisten geen ongelijk geven, die zeggen dat
Franco de Falange wil „verdrinken" met
beroepsmilitairen. Dat hoeft geen ver
bazing te wekken. In wezen is Franco
geen Falangist, geen fascist, zo men wil,
maar traditionalist, behoudend militair uit
de bourgeoisie, verdediger van orde en ge
vestigde belangen. En uit die gezichtshoek
kan hij slechts op het leger vertrouwen.
Zijn deze wetsontwerpen werkelijk een
ernstige poging om Spanje's brandendste
probleem op te lossen? Ik twijfel eraan.
Er zitten teveel elementen in die erop
duiden, dat Franco onverzoenlijke groepen
in evenwicht poogt te houden door
overigens tegenstrijdige beloften voor
de toekomst. En verder ontkomt men niet
aan het vermoeden, dat hij geen enkele
van die groepen reeds nu daadwerkelijk
op de opvolging durft voor te bereiden
uit vrees, dat zijn eigen afscheid daardoor
verhaast zou worden. En de Caudillo wil
nog niet weg, niet zozeer uit machtszucht
als wel wegens het gevoel dat hij een man
met een missie is.
En zo rekt hij, stelt hij uit. Het eeuwig
„manana", het „morgen is nog vroeg ge
noeg", beheerst nu ook Spanje's grootste
vraag, het probleem dat geen uitstel lijkt
te kunnen velen.
Wat zal dat „manana", wat zal die mor
gen, die uiteindelijk komen moet, bren
gen? Een nieuwe generaal, die het Franco
regime nog een eindweegs zal voortzetten?
Het is mogelijk. Een monarchie, die het
middelpunt van een Spaanse verzoening
zal zijn? Het lijkt niet waarschijnlijk. Een
monarchie, die onder Franco's voorwaar
den aan de macht komt, zou een slechte
start maken. Geen Juan Carlos dan, maar
Don Juan, die op eigen kracht de troon zou
bereiken? Niet onmogelijk, maar de liefde
van het volk, die hij zou moeten verwer-
IIet oude Spanje: Een dorpje in de zon.
ven, zou door de maag moeten gaan en
Spanje's economische omstandigheden la
ten geen snelle verhoging van het levens
peil toe zonder gigantische buitenlandse
hulp van het Westen, dat al naar honderd
kanten moet helpen. Een monarchie
slechts als overgangsstadium naar een
nieuwe republiek? Het zit er in, maar
welk een spanningen en onzekerheden zal
dat meebrengen in een volk dat niet klaar
is voor een geleidelijke overgang.
Men heeft Spanje's Caudillo veel ver
wijten gemaakt, waaronder ook ongerecht
vaardigde. Onpartijdig bezien, zou men
hem misschien kunnen prijzen voor het
feit, dat hij, zij het na een bloedige bur
geroorlog en op dictatoriale wijze, maar
daarna eigenlijk toch met een minimum
aan hardhandige middelen, over een lange
periode kalmte heeft gebracht in een on
rustig land. Dat hij de verleiding heeft
weerstaan Spanje aan de kant van de as-
mogendheden in de oorlog te brengen, is
(ook voor het Westen) vermoedelijk zijn
grootste verdienste geweest. Of dit alles
zal oplegen tegen het huiveringwekkend
gevaar, dat een op zijn heengaan onvoor
bereid land regelrecht op nieuwe conflic
ten lijkt aan te koersen, is een vraag, die
alleen de toekomst kan beantwoorden,
maar het is een benauwende vraag.
NEW YORK/LONDEN (AFP) De af
gevaardigde van Jemen in de beheerschaps-
commissie van de UNO Assemblée, heeft
bij een bespreking van rapporten van be
herende mogendheden over door haar be
stuurde afhankelijke gebieden, verklaard
dat Aden „deel uitmaakt van het Jemeni-
tische koninkrijk". De Jemenitische afge
vaardigde verklaarde dat Groot-Brittannië
Aden jaren geleden „door middel van een
twijfelachtig verdrag, diplomatieke ma
noeuvres en vreesaanjaging" heeft verwor
ven. Hij verklaarde te hopen dat het „ge
schil om Aden op vriendschappelijke wijze
zal worden opgelost. Indien dit niet wordt
bereikt, zal Jemen het vraagstuk aan de
UNO moeten voorleggen", zo zei hij.
De nieuwe Britse minister van Voorlich
ting, dr. Hill, kanselier van het hertogdom
Lancaster, heeft verklaard dat de Jemeni
tische leiders fungeren als gewillige in
strumenten van Egypte en Moskou. Wij
zullen onze vrienden in Aden beschermen,
zo zei hij.
De toestand aan de grens tussen Jemen
en Aden was gisteren rustiger. Er werd
sporadisch geschoten. Volgens een commu
niqué van de regering van Aden, houden
elementen, die door de Jemenitische autori
teiten worden gesteund, nog steeds een
aantal plaatsen in het protectoraat bezet.
Er zijn versterkingen naar de grens ge
stuurd.
De premiers van de mohammedaanse
landen van het Bagdad-pact zullen zater
dag in Ankara de „grensoorlog" in Jemen
bespreken, aldus is in Karatsji bekendge
maakt. De Pakistaanse premier Soerawardy
heeft met de Britse hoge commissaris in
Pakistan, Sir Symon Alexander, de laatste
ontwikkelingen in dit gebied besproken.
Ook van andere zijde worden inlichtingen
ingewonnen.
CHICAGO (Reuter). De vice-president
van de Texas Oil Company A. N. Lilly,
heeft verklaard, dat, tenzij binnen de eerst,
komende tien jaar in de Verenigde Staten
uitgebreide nieuwe olievelden worden ont
dekt, er ongeveer drie miljoen vaten (bar
rels) olie per dag zouden moeten worden
ingevoerd en een aanzienlijk deel hiervan
zal uit het Nabije oosten moeten komen.
Hij voegde hieraan toe, dat de zestig mil
jard dollar, die de oliemaatschappijen tus
sen 1946 en 1956 hebben uitgegeven voor
ontwikkeling, in de eerstkomende vijf jaar
voor nieuwe ontwikkeling zou worden ge
ëvenaard en dat bijna de helft hiervan in
het buitenland zal worden geïnvesteerd.
Hij zei, dat de Suezcrisis mogelijk blijven
de voordelen zou opleveren door het bren
gen van stabilisatie in het Nabije Oosten.
Hij meent dat twee gebieden, als het Wes
ten en 't Nabije Oosten, die voor hun vitale
belangen op elkaar zijn aangewezen sa
men zullen werken voor het verkrijgen van
oplossingen, die verenigbaar zijn met hun
beider belangen.
Enkele senatoren hebben aangedrongen
op een onderzoek naar de verhogingen van
de prijzen van benzine en olie in de Ver
enigde Staten. Naar hun mening hebben de
grote oliemaatschappijen de prijzen van
benzine, stookolie en .andere petroleumpro-
dukten verhoogd onder het voorwendsel,
dat de kritieke toestand in het Nabije Oos
ten deze maatregel rechtvaardigt.
De hogere prijs van olie in de Verenigde
Staten zal volgens oliedeskundigen ver
lichting brengen in een belangrijk knelpunt
voor de olievoorziening van Europa, name
lijk voor het vervoer van de bronnen en
opslagtanks naar de havens. Een woord
voerder van de olieindustrie zeide, dat de
prijsstijging het economisch zou maken olie
per spoor te vervoeren in aanvulling op
de onvoldoende capaciteit van de buislei
dingen. Een deskundige raamde, dat het
uiteindelijk zelfs mogelijk zou kunnen zijn
om 500.000 vaten (barrels) per dag meer
dan tegenwoordig naar de havens te ver
voeren.
ADVERTENTIE
PARIJS (Reuter/DPA). In nauwe sa
menwerking met de grote internationale
oliemaatschappij heeft de Organisatie voor
Europese Economische Samenwerking be
sloten een regeling te treffen, die voorziet
in een gelijke verdeling van de last van
het Europese olietekort over alle aange
sloten landen. De olieaanvoer van elk land
zal met eenzelfde percentage worden ver
minderd. Er zal voorts een reserve worden
gevormd, waaruit zal worden geput ten
behoeve van landen, die bijzonder grote
voorzieningsmoeilijkheden hebben, zoals
het geval is met de Scandinavische landen,
Italië, Griekenland en Turkije.
Het stookolietekort in West-Europa
baart zorgen. Men verwacht, dat de Euro
pese stookolievoorraden, ^die op 1 januari
j.l. 3.75 miljoen ton beliepen, op 10 fe
bruari zullen zijn geslonken tot ongeveer
2.5 miljoen ton, welke hoeveelheid slechts
voldoende is om het verbruik gedurende
iets meer dan twee weken te dekken. Uit
de Verenigde Staten zijn tot dusverre geen
grote hoeveelheden stookolie beschikbaar
gekomen. Men verwacht niet, dat handha
ving van de voorziening met motorben-
zine in de huidige beperkte omvang grote
moeilijkheden zal opleveren.
Twee organisaties van de olie-industrie
zullen het plan ten uitvoer leggen: de
noodcommissie Midden-Oosten, die de
Amerikaanse regering heeft opgericht en
samengesteld is uit achttien grote Ameri
kaanse oliemaatschappijen, en de petro-
leum-noodgroep van de O.E.E.S., die haar
hoofdkwartier te Londen heeft en is sa
mengesteld uit 10 Amerikaanse, Britse, Ne
derlandse en Franse internationale olie
maatschappijen. Een kleine verbindings-
groep van de olie-industrie, die te Parijs
gevestigd is, zal 't contact met de O.E.E.S.
onderhouden.
In West-Duitsland zal geen olierantsoe
nering worden ingevoerd. Deskundigen
van de Westduitse oliemaatschappijen zijn
in een bespreking met de Westduitse mi
nister van Economische Zaken, prof. dr.
Erhard, tot de slotsom gekomen, dat er in
de bondsrepubliek geen tekort bestaat.
De Franse regering heeft bepaald, dat
automobilisten tot nader order mogen rei
zen zover als zij met hun benzinerantsoen,
dat voldoende is voor een afstand van on
geveer 350 kilometer, kunnen komen. Kort
voor de rantsoenering in november werd
ingevoerd, werd bepaald, dat automobilis
ten zonder bijzondere vergunning niet
verder mochten reizen dan het naburige
departement. Voor Kerstmis en nieuwjaar
werd die bepaling opgeschort, maar zij
zou weer in werking zijn getreden. Hotel
houders in de provincie hadden gedreigd,
dat zij uit protest tegen de beperkingen op
het autorijden in staking zouden gaan. Zij
beweerden, dat de maatregel tot werkloos
heid in het hotelbedrijf zou leiden.
(Van onze correspondent in Londen)
De Belgische minister van Buitenlandse
Zaken Spaak heeft gisteren als voorzitter
van de inter-gouvernementele conferentie,
die het verdrag van een Europese douane-
unie voorbereidt tussen de zes „Messina"-
landen (Benelux, Frankrijk, West-Duits
land en Italië), in Londen besprekingen
gevoerd met de Britse premier MacMillan
en andere ministers in aanwezigheid van
de secretaris-generaal van de Organisatie
van Europese Economische S.amenwerking.
Bené Sergent was ook aanwezig. Thorney-
croft, de nieuwe kanselier van de Schatkist,
gaf een uiteenzetting van het Britse plan
voor een vrijhandelszone in Europa. Mac
Millan had dit plan als Thorneycrofts voor
ganger, eind-november aan de orde gesteld.
De bedoeling is, dat dit Europese vrijhan-
delsgebied gelijke tred met de eenheids-
markt zal houden. Landen, die bij de ge
meenschappelijke markt zijn aangesloten,
zullen een eenvormig importtarief krijgen,
maar landen, die deel uitmaken van de
vrijhandelszone en geen lid van de gemeen
schappelijke markt zijn, behouden hun
afzonderlijke en verschillende invoerrech
ten voor goederen, die de zone binnen
komen. Een commissie, benoemd door de
ministerraad van de O.E.E.S., is tot de slot
som gekomen, dat het mogelijk is een vrij
handelszone tussen de leden van de
O.E.E.S. en de zes landen tot stand te
brengen.
Spaak bracht verslag uit over de vor
deringen bij de onderhandelingen in Brus
sel tussen de Messina-landen. De discus
sies over deze kwestie zullen op 12 februari
in de raad van de O.E.E.S. beginnen. De
nieuwe Britse regering is voorstandster
van een Europese vrijhandelszone, waar
bij Groot-Brittannië zich kan aansluiten
zonder de belangen van het Gemenebest te
schaden. MacMillan wil zijn initiatief met
spoed uitvoeren. Het nieuwe kabinet geeft
op duidelijke en verheugende wijze blijk
van grotere oriëntatie op Europa. MacMil
lan heeft op de twee belangrijkste econo
mische posten uitgesproken voorstanders
van het Europese plan gekozen: Thorney-
croft (Financiën) en Eccles (Handel). Ook
Churchill's schoonzoon, Duncan Sandys, de
nieuwe minister van Defensie, is een
„Europeaan". De regering wil in deze dagen
van politieke malaise bovendien iets con
structiefs doen, dat tot de wereld spreekt.
De zoon van de h uidige minister van
Buitenlandse Zaken van Hongarije,
Imre Horvath, heeft verklaard dat hij
geen contact meer wenst met zijn
vader, die de Hongaarse kwestie een
binnenlandse aangelegenheid noemt.
Imre Horvath junior is uit zijn vader
land gevlucht en werkt als bouwvak
arbeider te Kapfenberg in Oostenrijk.
MacMillan hoopt, dat het gebaar van nau
wer samengaan met West-Europa vooral
de Verenigde Staten gunstig zal stemmen.
Aan de andere kant is het plan ingegeven
door het verlangen in de toekomst minder
afhankelijk van Amerika te zijn. Voor de
behoudende elementen onder de conserva
tieven wordt het plan aannemelijk gemaakt
door de leus dat Groot-Brittannië de kans
moet aangrijpen in Europa de leiding te
nemen. Thorneycroft heeft nog een andere
pijl op zijn boog: concurrentie is heilzaam
voor de verwende Britse industrie en zal
deze, naar de regering hoopt, mogelijk
doelmatiger maken.
Alle politieke franje, waarmee het vrij
handelsplan wordt versierd, daargelaten
ziet Groot-Brittannië zich voor een snel
opkomende eenheidsmarkt geplaatst en
kan het zich, vooral met het oog op West
duitse concurrentie, niet afzijdig houden.
Het wordt een wedstrijd tussen Spaak en
MacMillan, die beiden geestdriftig zijn. De
Britten hebben geen tijd te verliezen om
dat het plan voor de eenheidsmarkt waar
schijnlijk reeds vóór eind februari in kan
nen en kruiken zal zijn.
Er is echter een groot struikelblok. Om
het Britse Gemenebest niet voor het hoofd
te stoten aangaande de imperiale voor
keursrechten kan het Britse plan alleen
uitgevoerd worden indien landbouwpro-
dukten(levensmiddelen, veevoeder, dranken
en tabak) zullen worden uitgezonderd van
het voorgestelde vrijhandelssysteem. Deze
Britse voorwaarden zullen, in het bijzon
der voor ons land, grote bezwaren mee
brengen, want Nederland zal er in moeten
toestemmen bepaalde Britse industrie-pro-
dukten vrij toe te laten, maar het kan zijn
landbouwprodukten, die een belangrijk
deel van onze nationale produktie vormen,
niet als tegenprestatie vrij naar Groot-
Brittannië sturen. Behalve ons land hebben
ook Denemarken, Frankrijk en Italië
daartegen ernstige bezwaren. Geen
enkel land heeft tot dusver instemming
betuigd met het Britse plan, maar Groot-
Brittannië is in dezen niet bereid tot een
compromis. De binnenlandse politieke si
tuatie maakt dit onmogelijk. Aan een
nieuwe capitulatie, thans tegenover Europa,
wil de meerderheid van het Britse parle
ment niet denken. Waarschijnlijk is de
Labour-oppositie nog meer bevreesd voor
het Europese plan dan sommige conserva
tieven, al is het misschien ook een soort
watervrees.
Het is de bedoeling, dat de handel in
landbouwprodukten met Groot-Brittannië
op de oude manier wordt voortgezet. Een
verzachtende omstandigheid is, dat de zes
I Europese deelgenoten in de gemeenschap-
j pelijke markt niet van plan zijn onderling
tot vrijhandel in landbouwprodukten over
I te gaan. Zij zullen wel de wederzijdse
export aanmoedigen, met handhaving van
fundamentele bescherming. Er zijn dertig
produkten, die volgens de Britten niet in
aanmerking komen voor vrijhandel.
De kwestie van deelneming der over
zeese gebieden der OEES-landen zal waar
schijnlijk worden geregeld na de opstelling
van het ontwerpverdrag, dat Spaak op 12
februari gereed hoopt te hebben. Ook het
i probleem van de ongehinderde uitwisseling
van arbeidskrachten in Europa zal waar
schijnlijk later aan de orde komen. De be
doeling is het verdrag inzake de gemeen
schappelijke markt en de vrijhandelszone
twaalf maanden na de ondertekening in
werking te doen treden. De geleidelijke
verlaging der tarieven geschiedt in fasen,
telkens een vermindering met tien percent
van elk tarief.
De Britse regering is verheugd dat
Spaak blijk heeft gegeven de Britse positie
te begrijpen. Het vasteland, dat zich on
getwijfeld sterk voelt nu Groot-Brittannië
eindelijk in beweging komt, wil blijkbaar
een zo tegemoetkomend mogelijke houding
aannemen. Dit kan het grote ogenblik zijn,
•waarop het vasteland jarenlang heeft ge
wacht. Groot-Brittannië wil Europees gaan
denken en is zich ervan bewust dat dit
nog maar een begin is. Het Gemenebest
is niet meer wat het is geweest en richt
zich reeds voor een belangrijk deel op
Amerika. Theoretisch is het onder een ge
meenschappelijke markt (waar Groot-Brit
tannië buiten blijft) voor Groot-Brittannië
mogelijk zijn uitvoer naar het vasteland,
die thans 25 percent bedraagt, te verdub
belen. Groot-Brittannië gaat met zijn voor
stel verder dan welk land buiten de zes
Messina-mogendheden.
Uit de woorden van onze zegsman van
het Britse ministerie van Financiën kon
den wij opmaken, dat de Britse regering
niet verbaasd zou zijn, wanneer Neder
land dit plan onaanvaardbaar zou achten.
Wat dan? Er zijn aanwijzingen, dat de
drie Scandinavische landen en ook Oosten
rijk zich later bij de vrijhandelszone zullen
aansluiten.
Ter hoogte van de Portugese kust, tussen
Expozonde en Matozinhos is dinsdag de
8.268 ton metende Franse tanker „Janina"
in brand geraakt. De 48 opvarenden, in
hoofdzaak Nederlanders en Fransen, wer
den gered.
De kapitein, 6 officieren en 12 andere
leden van de bemanning werden opgeno
men door het Duitse schip Troyburg. Het
Franse schip Nicol Schiaffino nam 13 per
sonen aan boord en een Russisch schip,
waarvan de naam niet bekend is, de ove
rige 16. Onder de geredden bevinden zich
twee vrouwen, een Frangaise en een Rus
sin. Verwacht wordt dat de Troyburg de
Spaanse haven Vigo zal binnenlopen.
De tanker Janina was met een lading
olie op weg van Odessa naar Finland.
BARCELONA (United Press) Het be
stuur van de universiteit te Barcelona
heeft besloten de universiteit en de me
dische faculteiten voorlopig te sluiten na
demonstraties van studenten die een por
tret vernielden van Jose Antonio Primo
de Rivera, de stichter van de falangistische
partij in Spanje. Volgens het gemeente
bestuur van Barcelona zijn 67 personen,
voornamelijk studenten, gearresteerd na
onlusten in de stad en in de universiteit.
De ongeregeldheden zijn een uitvloeisel
van een tram-boycot in Barcelona.
Falangisten en anti-falangisten raakten
gisteren in de universiteit van Barcelona
slaags. De politie drong de universiteit
binnen en sloeg de betogers uiteen.
De tram-boycot heeft niet tot onge
regeldheden geleid maar het schijnt dat de
studenten de gelegenheid hebben aange
grepen om hun grieven kenbaar te maken.
Zij hebben trams met stenen bekogeld en
regerings- en gemeente-autoriteiten in
spreekkoren uitgejouwd. Vorig jaar is de
universiteit van Barcelona ook voor korte
tijd gesloten geweest.
De boycot van de tram door de burgerij,
die zondag begon uit protest tegen een
verhoging van de tarieven, wordt voort
gezet.
LONDEN (Reuter). De graaf van
Athlone, gehuwd met prinses Alice, klein
dochter van koningin Victoria en nicht
van prinses Wilhelmina, is in de ouder
dom van 82 jaar te Londen overleden. De
graaf was oudoom van koningin Elizabeth
en is vroeger gouverneur-generaal van
Canada en Zuid-Afrika geweest.
De graaf overleed in zijn Londense resi
dentie, het Kensington paleis. Men ver
wacht dat de begrafenis zal geschieden
in de St. Georges kapel te Windsor.
Twee jaar geleden vierden de graaf,
broer van wijlen koningin Mary, en prin
ses Alice, hun gouden bruiloft.
