Regeringstroepen bewapenden communisten op Sumatra Nederlandse straaljager vloog tegen hoogspanningsmast in Duitsland HET WEER Poolse volk toonde volgens Moskou „politieke rijpheid Mr. Luns zal ministerraad in Brussel presideren Haarlems Dagblad Ginting geeft toe „Geen ander middel om ons tegen sterkere tegenstanders te verdedigen" Vele dorpen en steden urenlang zonder stroom Ontslag van stalinisten en Amerikaanse hulp verwacht EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN Drie doden in het verkeer REEDS 69 DODEN j Vier Bagdadlanden steunen het plan-Eisenhower Y.- Aanhoudend koud Het woord is aan... Kadar-regime ontdoet zich van tegenstanders ix e u iiAKGANü I\'o 165 Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Telefoon Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519. Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout straat 93 alle afd. Tel. 15295°. Advertentie tarieven op aanvraag bij de Administratie. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks DINSDAG 22 JANUARI 1957 IJmuider Courant 302e JAARGANG No 13 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt dagelijks, behalve op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 55 ct., p. kwartaal 7.15, franco p. post 7.65. Losse nrs. 12 ct. Giro rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT DJAKARTA (U.P.) Volgens het Indo nesische parlementslid Mawardi Noor (Masjumi) heeft een der legercommandan ten op Sumatra wapens geleverd aan le den van communistische vakbonden. Ma wardi Noor, die tevens lid is van de de fensiecommissie van het parlement, ver klaarde, dat luitenant-kolonel Wahab Machmour „een werktuig van de commu nistische partij" is geworden, omdat hij communistische plantage-arbeiders in het gebied van Siantar van wapens heeft voor zien. Noor, die verleden week uit Medan is teruggekeerd, zeide, dat deze commu nistische arbeiders met legerhemden aan in Siantar rondlopen. Het socialistische dagblad Pedoman ver klaarde, dat Siantar mogelijk een „tweede Madioen" zal worden. (In 1948 werd een communistische opstand in Madioen, Oost- Java, door Sukarno in bloed gesmoord). Noor onthulde voorts, dat een Neder landse planter onder arrest is, omdat hij getracht had de berichten, dat de arbei ders op zijn rubber-onderneming Belim- bingan gewapend waren, te onderzoeken. Het bewapenen van arbeiders werd door luitenant-kolonel Djamin Gintings, die zijn in verzet gekomen commandant, kolonel Maludin Simbolon op gezag van Djakarta, heeft afgezet, verdedigd. Hij verklaarde De 23-jarige Haarlemmer G. Houtkamp is door een auto-ongeluk op de Afsluitdijk om het leven gekomen. Maandag vond een automobilist het stoffelijk overschot van de heer Houtkamp, naast zijn vernielde auto, onder aan de glooiing van de Afsluit dijk. De oorzaak van het ongeluk is niet bekend. De heer Houtkamp was employé van de Handelmij. v.h. Lethem Bros en Mellin te Amsterdam. Op de weg tussen Oisterwijk en T i 1 b u r g is maandagavond een personen auto tegen een boom gereden, tengevolge waarvan een vrouw om het leven kwam en een andere inzittende zeer ernstig werd gewond. De omgekomen dame is de 51- jarige mevrouw J. uit Vught. In het zieken huis is opgenomen de bestuurder van de auto, de 43-jarige heer uit Vught. Er wordt nog een onderzoek ingesteld naar de oorzaak van het ongeluk. Maandagmiddag omstreeks vijf uur is op het terrein van de n.v. Nederlandse Buurt spoorweg Maatschappij te Rhenen een on geval gebeurd dat aan de 61-jarige schilder C. M. het leven heeft gekost. De schilder reed op het terrein van de garage op zijn bromfiets achter een autobus aan. Deze bus stopte plotseling omdat, zoals pas later bleek, een remproef werd genomen. De heer M. botste met de bromfiets tegen de bus, maar werd niet gewond. Zijn grootste zorg ging uit naar zijn vervoermiddel en terwijl hij keek of het beschadigd was, reed de autobus achteruit. De heer M. werd overreden en overleed ter plaatse. Tengevolge van verkeersonge- j lukken in ons land zijn in 1957 reeds om het leven gekomen 69 personen, waarvan 12 kinderen. Langzaam zakt het water boven het land, van de nieuwe polder Oostelijk Flevoland. Op deze luchtfoto ziet men op de achtergrond Elburg, rechts het Veluwemeer, dat zich uitstrekt van Harderwijk tot Kampen. Op de voor grond, tegen de voet van de nieuwe dijk, valt het land van de polder reeds droog. (Luchtfoto Nat. Fotobureau Stevens en Magielsen) 99 ADVERTENTIE ANKARA (Reuter-AFP) De vier Isla mitische landen, die lid zijn van het ver drag van Bagdad, stemmen in met het plan van president Eisenhower voor het Nabije Oosten. Zij beschouwen dit als het beste middel om er de vrede te bewaren en de economische toestand te verbeteren. Dit wordt gezegd in een communiqué, dat is uitgegeven na afloop van de conferentie der vier landen te Ankara gehouden. Groot- Brittannië, het vijfde lid van het verdrag, was niet vertegenwoordigd, maar men ver wacht dat het zal worden uitgenodigd voor de volgende bijeenkomst te Karatsji. Aan de conferentie in Ankara werd deelgeno men door de regeringsleiders van Turkije, Irak, Perzië en Pakistan. Over het plan- Eisenhower wordt in het communiqué ge zegd, dat het niet tot doel heeft invloeds sferen te scheppen en de volken van het Nabije Oosten in slavernij te brengen. TSJECHO ^r*- SLOWAKIJE Krakow /••prz.aiy.l »\*Bicliko L Tengevolge van een merkwaardig onge val dat een straaljager van de Nederlandse Luchtmacht overkwam, zijn de Duitse plaatsen Bocholt, Emmerik, Rees, Kleef, Weeze, Goch, Gendern en tal van dorpen in die streek, urenlang van de elektrici teitsvoorziening afgesneden geweest. Toen de piloot van een straaljager van het type „Thunderstreak" van de basis-Volkel, in gezelschap van een ander toestel, een oef en vlucht maakte in het ontwijken van de radarwaarneming hierbij moet zeer laag worden gevlogen zag hij plotseling boven het dorpje Hamminkeln (ten noor den van Wesel), de mast van een hoog- ic<xoooooooooocoooooooooooooooooooooooooooooooGooooooooo< VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van dinsdagavond tot woensdagavond, opgemaakt om 11.15 uur: Droog weer met plaatselijk op klaringen. Matige tot krachtige zuidelijke wind. Over het alge meen weinig verandering in temperatuur. Volledige weerrapporten op pagina twee. r.oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooa DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN PAGINA'S spanningsleiding voor zich. Zijn collega wist de hoogspanningskabels te vermijden maar zelf vloog hij met de kop en de rechtervleugel van zijn toestel tegen het bovenste deel van de mast die afbrak en met de daaraan bevestigde kabels naar beneden viel. Ondanks de hevige schok wist de onfortuinlijke piloot zijn toestel in bedwang te houden en dit, hoewel reeds brandend, op de basis Volkel terug te brengen. Naar uit de Duitse pers, die vrij veel ophef van deze zaak maakt, blijkt, is de hoogspanningskabel nabij Hamminkeln aangelegd op een hoogte van 24 meter bo ven de grond. De piloten zouden instruc ties hebben gehad niet lager te vliegen dan 80 meter. Volgens de Duitse kranten zou de aangerichte schade in de honderddui zenden lopen. De fabrieken in het betref fende gebied zouden voornemens zijn een eis tot schadevergoeding in te dienen om dat zij hun produktie door het ontbreken van stroom enig etijd hebben moeten stop zetten. Naar van Nederlandse zijde ver luidt worden dergelijke eisen tot schade loosstelling geheel door Duitse instanties volgens Duitse rechtsregels afgehandeld. Op grond van de bestaande verdragen be taalt Nederland 75 percent van de aange richte schade. Volgens de luchtmachtvoorlichtings dienst zou de piloot de hoogspanningsmast te laat hebben opgemerkt omdat deze gras groen geschilderd was en daarom niet afstak tegen de achtergrond van het land schap. Er zou niet gesproken kunnen wor den van te laag vliegen daar het hier een verplichte oefening in laagvliegen betrof zoals er geregeld boven Duitsland worden gemaakt om de radardetectie te ontgaan. Deze oefeningen, waarbij veelal tot enkele meters boven de grond wordt gevlogen, zijn belangrijk omdat men in tijd van een conflict alleen op deze wijze het net van radarstations ongemerkt kan passeren. WARSCHAU (Reuter) De voornaamste leiders van de Poolse communistische verenigde arbeiderspartij, de verenigde boerenpartij en de democratische partij zijn met overweldigende meerderheid gekozen tot lid van de Sejm, het Poolse parlement, aldus is maandag onofficieel van verkiezingscommissies te Warschau vernomen. Uit de door radio-Warschau gemelde gedeeltelijke resultaten blijkt, dat het over grote deel der kiezers gevolg heeft gegeven aan de aanbeveling van de eerste secretaris der Poolse communistische partij, Gomoelka, om op de eerste vijf namen van de kandidatenlijst te stemmen. Radio-Moskou verklaarde maan- dagavond, dat het verloop der in Po len gehouden al gemene verkiezin gen de „politieke rijpheid van het Poolse volk" heeft aangetoond„De verkiezingen zijn op zakelijke wijze en in een rustige sfeer verlopen, 91 tot 96 percent der kiezers heeft eraan deelgenomen", al dus radio-Moskou, die ook nog ver klaarde, dat „zelfs vertegenwoordi gers van burger lijke bladen heb ben moeten toege ven, dat de kiezers geheel vrij waren bij het bepalen van hun stem". Volgens een mededeling van niet-offi- ciële zijde heeft de leider van de commu nistische partij in Polen, Gomoelka, in een der kiesdistricten van de hoofdstad 99,5 procent van de uitgebrachte stemmen be haald. 95,25 procent van de kiesgerechtig den had hier gestemd. Verder is de ver kiezing bekendgemaakt van de niet tot een partij behorende architect Jerzy Hrynie- wiecki met 98,4 percent van de stemmen, de eveneens partijloze r.-k. schrijver Jerzy Zawieyski met 98,3 percent, de communist Gajewski met 97,5, de communist Kuzinski met 96,5 en de communist Pechcin met 96,2 percent. Uit de gedeeltelijke uitslag van Lublin blijkt, dat de kandidaten van het Nationale Front ook daar een beslissende overwin ning hebben behaald. In districten van Poznan in het westen ging het grootste aantal stemmen naar de kandidaten boven aan de lijst. Daar heeft 95 percent ge stemd, evenals in de textielstad Lodz in het midden van het land. De Poolse premier, Joseph Cyrankiewicz, heeft in zijn kiesdistrict Krakau 294.000 stemmen behaald. Dat was 96 percent van de uitgebrachte stemmen. De grote meerderheid der kiezers heeft zich in dit kiesdistrict uitgesproken voor de eerste zeven namen van de lijst, zo meldt het Poolse persbureau P.A.P. Crediet waardig Nu de leider van de Poolse communis tische partij Wladislaw Gomoelka een dui delijke verkiezingsoverwinning heeft be haald, wordt algemeen aangenomen, dat hij spoedig besprekingen zal openen om de nog resterende stalinisten in zijn rege ring aan de kant te zetten, aldus U.P. De eersten, die voor ontslag in aanmer king zouden komen zijn de vice-premier Zenon Nowak en Kazimierz Mijal, een plaatselijk bestuurshoofd. Het onderwerp van Amerikaanse econo mische bijstand, waaraan Polen dringend behoefte heeft, was maandag op ieders lip pen en werd ook in de hoofdartikelen der dagbladen aangesneden. Het blad Zycie Warszawy vroeg zich af waarom dit on derwerp nog niet door het Amerikaanse congres was besproken. Het wees erop, dat in de westerse pers gezegd was, dat de Verenigde Staten de uitslag der verkiezin gen afwachtten om te zien of het land ge stabiliseerd zou worden. Amerikaanse functionarissen waren niet verrast over de uitslag der Poolse verkie zingen. Zij verklaarden, dat naarmate de datum der verkiezingen naderde het steeds duidelijker werd, dat de gematigde en an ti-communistische elementen in Polen tot het besluit waren gekomen, dat een mas sale steun aan Gomoelka het beste was, wat onder de gegeven omstandigheden ge daan kon worden. Gomoelka zou dan in staat zijn het tegen de Russen op te nemen in kwesties van vitaal belang voor Poleq. Otto Weiss: Onaanvechtbare argumenten verbitteren vaak meer dan dat zij overtuigen. tegenover journalisten: „Wij hadden geen andere wijze om ons tegen een aanval te verdedigen. Onze troepen waren onvol doende vergeleken bij de tegenstanders, van wie wij verwachtten, dat zij ons zou den aanvallen". Het persbureau Antara meldde inmiddels dat generaal-majoor Abdul Haris Nasu- tion, de chefstaf van het leger, zich naar Boekittinggi op Midden-Sumatra zal be geven om de twee opstandige officieren, de voortvluchtige kolonel Simbolon en luitenant-kolonel Achmad Hussein, chef van de Banteng-raad, te ontmoeten. Beide officieren hebben de bevelen van het leger hoofdkwartier zich in Djakarta te melden naast zich neergelegd. Naar in legerkringen wordt vernomen zou deze ontmoeting de inleiding moeten vormen van een bijeenkomst van alle legerleiders, die in Palembang gehouden zou worden. Het parlementslid Mohammed Noor heeft in de avondvergadering van het In donesische parlement, de regering ervoor gewaarschuwd, dat Celebes het eerstvol gende „zorgenkind" zal worden, indien de regering niet voldoende belangstelling aan de dag legt voor de wensen, die onder de bevolking van dit eiland leven. Mohammed Noor deelde mede, dat ook in Celebes pogingen in het werk worden ge steld om een „raad" te vormen om de wen sen van de bevolking op het stuk van de opbouw en herstel van de veiligheid in goede banen te leiden. De naam van deze raad zou zijn „Hassanuddin-raad". Niet alleen uit de burgerij, doch ook van de zijde van militaire groeperingen zijn in deze richting wensen geuit, aldus Moham med Noor. Regeringsverklaring In zijn lang verwachte regeringsverkla ring zei premier Ali Sastroamidjojo maan dagavond, dat het hoofdstuk 1956 van In- donesië's geschiedenisboek met een zwarte bladzijde sluit. Hij verklaarde voorts, dat de regering de situatie op Noord-Sumatra onder controle heeft en dat de openbare veiligheid kan worden gehandhaafd. De premier pleitte voor een „tactvolle en dui delijke" oplossing van de crisis op Suma tra, zonder dat daarbij bloed wordt ver goten. Hij verweet groepen „buiten het parlement", die het politieke program van de regering niet goedkeuren, de pogingen van de regering te ondermijnen en te vertragen. Enkele leden van het Indonesische par lement hebben dinsdag de regering ver zocht een regeringsverklaring voor het parlement af te leggen over de veel be sproken conceptie van president Sukarno om de huidige binnenlandse crisis te boven te komen. Dit verzoek werd gedaan door vijf leden van het parlement, waaronder vertegenwoordigers van de Masjumi en de Partij tot bescherming van de Onafhanke lijkheidsproclamatie, die na de staatsgre pen op Sumatra uit het kabinet Ali Sastroamidjojo zijn getreden. Zij betoog den, dat elk politiek optreden van het constitutionele hoofd van de staat voor de verantwoordelijkheid van de regering zou komen. WENEN (Reuter). Van gewoonlijk betrouwbare zijde is maandag te Boeda pest vernomen dat aldaar verwacht wordt dat de terechtstelling, in het afgelopen weekeinde, van twee der „voornaamste lei ders" van de Hongaarse oktober-revolutie, de voorbode zal zijn van een groot aantal van dergelijke executies, na een summier proces voor een militaire rechtbank. Voorts is uit Boedapest gemeld, dat het geheime proces tegen kolonel Pal Maleter, die in de revolutie dagen de „held van Boedapest" werd genoemd, is geëindigd met een ter dood veroordeling van de beklaagde. Maleter heeft beroep tegen dit vonnis aan getekend en dat wordt thans door de rege ring behandeld. BRUSSEL (AFP) De conferentie van de ministers van Buitenlandse Zaken van de zes landen van Klein-Europa die zater dag en zondag te Brussel wordt gehouden, zal worden voorgezeten door de Nederland se minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns. De mogelijkheid bestaat, dat de bijeenkomst met een dag zal wor den verlengd. Reeds thans ziet men in, dat deze bijeenkomst van de ministers niet de laatste zal zijn voor de ondertekening der verdragen nopens de Euromarkt en de Euratom die op 20 februari is bepaald. De regeringsdeskundigen, die te Brussel de ontwerp verdragen opstellen, zullen hun werkzaamheden tot aan de vooravond der ministersconferentie voortzetten. Gisteren hebben zij zich vooral bezig ge houden met de opneming van de overzeese gebiedsdelen in de gemeenschappelijke markt. De voornaamste moeilijkheid, waar op dit plan stuit, is de geringe geestdrift, die Nederland, West-Duitsland, Italië en Luxemburg tonen voor het riskeren van grote investeringen in de Afrikaanse gebie den van Frankrijk en België. Voor deze beide landen vormt echter blijkbaar een dergelijke deelneming in hun lasten de te genprestatie voor de voordelen welke gele gen zijn in het openen van de Afrikaanse markt voor de vier andere landen. Over de zogenoemde soevereiniteits-investeringen behoeft niet te worden gediscussieerd, daar zij geheel voor rekening van de moeder landen komen. Inzake de sociale investe ringen (in ziekenhuizen bij voorbeeld), lij ken de vier andere landen bereid te zijn tot bepaalde toezeggingen over de econo mische investeringen hebben de besprekin gen nog niet tot overeenstemming geleid. Het ziet er naar uit, dat de ministers deze kwestie moeten oplossen. Over de vervoers vraagstukken in een gemeenschappelijke markt is overeenstemming bereikt. Men moet nog een oplossing vinden voor het grote probleem van de landbouw, de kwes tie van de douanetarieven in de handel met derde landen en het vraagstuk van de in vesteringsbank. Spaak waarschuwt Paul Henri Spaak heeft verklaard, dat de verdragen, wanneer zij succes willen heb ben, voor de zomer bekrachtigd zullen moe ten worden. Hij voegde er aan toe, dat Europa, wanneer er geen gemeenschappe lijke markt zou worden gevormd, binnen dertig jaar een van de in economisch op zicht minder ontwikkelde gebieden ter we reld zou zijn. Parijs aarzelt De Franse Nationale Vergadering zal vandaag het debat hervatten over het voor stel van de regering Frankrijk te doen toe treden tot een gemeenschapppelijke markt, of tot een vrijhandelsgebied. Het zag er aanvankelijk naar uit, dat het voorstel vlot zou worden goedgekeurd, maar het verzet tegen het voorstel neemt toe. Wie een jaar geleden had durven voor spellen, dat West-Europa en zelfs Amerika met een gevoel van opluchting zouden reageren op een Poolse verkiezings-uitslag, waarbij een grote overwinning werd ge boekt door de communistische leiders van het land, zou stellig ernstige twijfel aan zijn verstandelijke vermogens hebben ge wekt. En toch zou hij nu gelijk hebben ge kregen. Voor Gomoelka en zijn aanhangers zijn de verkiezingen van zondag een uit gesproken succes geworden, en.... ieder een in het Westen ademt er een beetje vrijer door. Ook de Polen zelf zijn in 't algemeen tevreden over dit resultaat, ook de vele milj oenen Polen die felle tegenstanders van de communistische partij zijn. Het lijkt een dwaze toestand, die niets meer met logica te maken heeft. En toch schuilt er logica in, namelijk de alledaagse logica die de voorkeur voor „het minste van twee kwaden" bepaalt. En dezelfde logica, die ten grondslag ligt aan het spreekwoord „Een gewaarschuwd man telt voor twee". Men kan het verloop der Poolse verkie zingen niet los van de Hongaarse opstand en andere recente gebeurtenissen in Oost- Europa zien. In Hongarije was gebleken dat de bevolking van een satellietland, als zij t e spontaan en t e ondoordacht naar de zo vurig begeerde vrijheid grijpt, zich daarmee zolang Rusland's macht niet beknot is alleen nog gruwelijker onder drukking en terreur op de hals haalt dan voordien het geval was. Dit voorbeeld heeft in Polen zonder enige twijfel af schrikwekkend gewerkt. Het heeft de Poolse bevolking gewaarschuwd, niet naar meer dan het bereikbare te streven. Het Kremlin heeft er geen doekjes om ge wonden, dat het een omverwerping van het communistische bewind niet zou tole reren, in Polen evenmin als in Hongarije. Het heeft er zich misschien wel over ver heugd, dat het de Hongaarse tragedie bij de hand had om er de Polen angst mee aan te jagen. Maar het merkwaardige is hierbij, dat de overwinning van Gomoelka ook voor Moskou „het minste van twee kwaden" was. Gomoelka heeft weinig vrienden in het Kremlin. Men zou hem daar liever niet dan wel in Warschau aan de macht zien. Dat wil zeggen: men zou liever een sta linist in zijn plaats hebben gehad. Nu dit, gezien de tegenwoordige verhoudingen in Polen, onmogelijk was, had men de keus tussen twee vooruitzichten: een volks-uit- spraak van afkeuring van het communis me, waarop Moskou weer met tanks en terreur zou hebben moeten antwoorden, óf een volks-uitspraak ten gunste van Go moelka en diens onafhankelijke, gematig de, en weinig op Russische smaak gerichte vorm van coijimunisme. Kroesjtsjev en de zijnen hebben nog gepoogd, door steun aan Poolse stalinisten de verkiezingen in pro- Russische zin te beïnvloeden; nu dit mis lukt is, kan het ook hen alleen maar op luchten dat de uitslag althans oppervlak kig als een overwinning voor hün kant kan worden voorgesteld en zij die over winning niet, zoals in Hongarije, met mid delen van verraad en geweld tot stand be hoeven te brengen. Want aan die metho de zijn ook voor hen grote risico's verbon den. Heeft het Poolse volk nu te veel water in de wijn gedaan door letterlijk en fi guurlijk „in vredesnaam" zijn stem maar uit te brengen op de door Gomoelka samengestelde kandidatenlijst? Wij gelo ven het niet. Wij geloven eerder, dat het Poolse volk blijk heeft gegeven van een flinke dosis gezond verstand. Het heeft, waarschijnlijk met enige tegenzin, gestemd voor Gomoelka en diens politieke vrienden omdat het daardoor voor Gomoelka's her vormingen stemde.... en dus voor een koerswijziging, die enigszins in de goede richting zou gaan, terwijl tegen stemmen weliswaar een uiting van grote geestelijke moed zou zijn geweest maar in de praktijk zou zijn neergekomen op een uitnodiging aan Rusland, in Polen op z'n Hongaars „de orde te komen herstellen". Het pleit ook voor het gezonde verstand van de Katholieke kerk in Polen, dat zij dit inzicht heeft gedeeld en dat zij Go moelka bij de verkiezingen heeft gesteund, ongetwijfeld niet uit bewondering voor het communisme of zelfs voor z ij n soort van communisme maar uit de overwe ging dat er onder de huidige omstandig heden geen betere keus was. Gomoelka's positie is door dit alles aan zienlijk versterkt. Het komt er nu op aan, welk gebruik hij van die positie zal ma ken en of hij er in zal slagen, zijn land voorgoed, politiek èn economisch aan de Russische greep te ontrukken. Simon Koster

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1957 | | pagina 1