Ook herziening van de lonen
der lagere ambtenaren
„Redelijke waarborgen nodig voordat
Israel troepen kan terugtrekken"
Minister Samkalden: Rechter moet
oordelen of pool toelaatbaar is
Aanvallen op Dulles deerden
het plan-Eisenhower niet
Invoering van werkclassificatie
per 1 januari van het volgend jaar
Daarom zo spoedig
mogelijk proefproces
Experimentele kunst
in Holland Festival
Verontwaardiging over
ontslagen Ned. Opera
Democraten moesten
„stoom afblazen"
VRIJDAG 1 FEBRUARI 1957
5
Toezegging van minister Struijcken:
V er schillen zullen
verkleind worden
Hoge onderscheiding voor
Nederlandse ambassadeur
Erepenning van Eindhoven
Minister Struijcken:
Alleen zakelijke motieven
bij burgemeestersbenoeming
Minister Luns over Nederlandse houding in UNO
Ds. Van Willenswaard
in Santpoort beroepen
Federalisten willen Oost-
Europa hulp verlenen
Brand op de „Eemdijk"
Parlementair commentaar
Israel betrekt Gaza in zijn
ontwikkelingsplannen
Prins Bernhard zwichtte
voor vrouwelijke agent
Examen
Duitse regering koos
generaal Speidel
Mr. J. R. H. van Schaik
vijfenzeventig jaar
Nieuw gebouw broodnodig
Twee ministers staan
achter de bouwplannen
Van onze Kamerverslaggever)
De minister van Binnenlandse Zaken,
mr. Struijcken, heeft zich gisteren in de
Tweede Kamer bereid verklaard in het
georganiseerd overleg besprekingen te
openen over een verdergaande aanpassing
van de lonen in overheidsdienst bij die in
het vrije bedrijf in verschillende stadia,
alsmede over de eerste stap, die in die
richting gezet moet worden.
Die eerste stap zou kunnen zijn het
periodiekensysteem voor de werklieden-
groepen af te schaffen, zodat de werk
lieden op dezelfde leeftijd als in het me
taalbedrijf het maximumloon bereiken.
Een verdere belangrijke stap is de invoe
ring van de werkclassificatie met ingang
van 1 januari 1958, gepaard gaande met
een prestatiebeloning. De werkclassificatie
zal het eerst worden ingevoerd bij de
dienstvakken waarin het merendeel der
laagstbezoldigden voorkomt.
De minister deed deze toezegging bij de
verdediging van het voornemen der re
gering de ;alarissen voor de hogere amb
tenaren i verhogen. Dit zal tot gevolg
hebben, dat er grotere verschillen ontstaan
in de beloning tussen de verschillende
rangen. Zodra het financieel mogelijk is
wil minister Struijcken deze verschillen
verkleinen, zodat de maxima van de ran
gen hoger komen te liggen door meer pe
riodieke verhogingen.
Bij de werving van nieuwe hogere amb
tenaren bleek voortdurend, dat de aan
geboden salarissen te laag waren in ver
gelijking met het particuliere bedrijf. Dit
geldt ten dele ook voor de lagere en mid
delbare ambtenaren, maar zij hebben
minder kans op stilstand in bezoldiging.
Een vergelijking met het vrije bedrijf is
voor hen gunstiger dan op het eerste ge
zicht lijkt. De verschillen zijn voor de ho
gere ambtenaren veel groter en indien een
verschil van vijf tot tien percent reeds als
een aanleiding wordt beschouwd voor een
looncorrectie voor de lagere en middel
bare ambtenaren, dan is er temeer aan
leiding voor een loonsverhoging voor de
hogere ambtenaren.
Minister Struijcken nam het de heer
Blom van de P.v.d.A. zeer kwalijk, dat hij
al bij voorbaat had verklaard tegen de
salarisverhoging te zullen stemmen zonder
eerst de tegenargumenten van de minister
te hebben gehoord. „Dat is een totale af
keuring van mijn beleid, aldus de minis
ter, zoals het met een motie niet duide
lijker had gekund. Indien men bij voor
baat tegenargumenten niet wil overwegen,
dan maakt men de parlementaire discus
sie belachelijk. Maar dat komt dan voor
rekening van de P.v.d.A.-fractie".
Indien de salarisverhoging voor de ho
gere ambtenaren niet wordt aangenomen,
dan is volgens de minister een behoorlijk
personeelsbeleid niet meer mogelijk.
Na de toezegging van de minister zal de
grote meerderheid van de K.V.P.-fractie
aan de salarisverhoging voor de hogere
ambtenaren haar stem geven, verklaarde
de heer Van der Zanden (K.V.P.), die met
voldoening de toezegging had gehoord,
waarmee veel werklieden gebaat- zullen
zijn. Dankbaar was hij ook voor hetgeen
voor de middelbare ambtenaren in het
vooruitzicht was gesteld. Hij hoopte, dat
het financieel spoedig mogelijk zal zijn de
toezegging gestand te doen.
De P.v.d.A.-fractie was echter niet te
vreden met de toezegging. Zij zal bedoeld
zijn, zei de heer Blom (P.v.d.A.), om de
weifelaars te doen omslaan, maar de
P.v.d.A. vindt de toezeggingen te vaag. De
meeste werklieden staan al op hun maxi
mum. Mede namens een aantal leden van
de C.H.U. diende de heer Blom een amen
dement in, waarvan de bedoeling was de
regering in de gelegenheid te stellen tot
een herziening van de salarissen te komen,
die niet automatisch geldt voor alle ho
gere ambtenaren en niet tot hen alleen
beperkt zal zijn.
Vandaag wordt over de salarisverhoging
voor de hogere ambtenaren gestemd.
De groothertogin van Luxemburg heeft
de Nederlandse ambassadeur bij haar hof,
jhr. mr. P. D. E. Teixeira de Mattos, in
afscheidsgehoor ontvangen. Zij heeft de
scheidende ambassadeur de versierselen
overhandigd van het grootkruis in de
Luxemburgse orde van de Eikenkroon.
Eindhoven stond donderdag In het
teken van het afscheid van burge
meester H. A. M. T. Kolfschoten, die
is benoemd tot burgermeester van Den
Haag. In een buitengewone raadszitting
overhandigde de locö-burgemeester
drs. F. J. W. Gyfds de heer Kolfschoten
de gouden penning van de gemeente
Eindhoven. Hij deelde mede dat de ge
meenteraad heeft besloten een portret
van de burgemeester te laten schilde
ren dat in het stadhuis een plaats zal
krijgen. Op de foto ziet men een
lachende mr. Kolfschoten de ere-pen-
ning der stad in ontvangst nemen. Ook
des avonds was de burgemeester een
gevierd man. Een défilé van deputaties
uit het Eindhovens verenigingsleven
met veel muziek leidde de overhandi
ging in van het afscheidsgeschenk der
burgerij: een perzisch vloerkleed en
een zilveren koffiestel. Vanmiddag
neemt de burgemeester afscheid van
het gemeente-personeel.
De minister van Binnenlandse Zaken-
mr. Struijcken, heeft in de Tweede Kamer
de redenen uiteengezet welke hebben ge
leid tot de benoeming van mr. Kolfscho
ten tot burgemeester van Den Haag. In
deze gemeente, waar aan de burgemeester
hoge eisen moeten worden gesteld, ea
waar de bevolking een gemengde samen
stelling heeft, kon niet primair gelet wor
den op de politieke richting van de candi-
daat.
In het licht hiervan is niet gezocht naar
een kandidaat van r.k. huize. Het zou ech
ter onaanvaardbaar zijn een r.k. kandidaat
uit te sluiten op grond van het feit, dat
hij rooms-katholiek is. De situatie in Den
Haag maakt het noodzakelijk, dat er een
bekwaam bestuurder moest worden be
noemd. Dit bracht mede, dat de minister
uiterst critisch moest zijn ten opzichte van
de kandidaten. Voor deze vacatures zijn
kandidaten te licht bevonden, die toch
over kwaliteiten beschikten. Slechts één
kandidaat, die niet r.k. was, was voor de
minister aanvaardbaar. Hij meende, dat
dit ook in het kabinet het geval zou zijn,
Deze bleek bij polsing echter niet be
schikbaar te zijn. „Is het dan een wonder,
aldus mr. Struijcken, dat de blik viel op mr.
Kolfschoten, oud-minister en burgemeester
van een moeilijke gemeente? Hij voldeed
aan alle eisen, die deze vacature stelde. Er
hebben dus uitsluitend zakelijke overwe
gingen gegolden. De meest geschikte is be
noemd, dus er is geen andere koers ge
volgd. De benoeming betekent geen ver
andering in het beleid van mijn voorgan
gers, een beleid, dat ik zal volgen", zei de
minister, die zei dat het huidige systeem
van burgemeestersbenoemingen grote
voordelen heeft. De benoeming van een
plaatselijke figuur zou zijns inziens leiden
tot gebondenheid aan bepaalde plaatselijke
groepen.
Minister Struijcken verklaarde geen vrij
heid te hebben de stemming in de minis
terraad te openbaren, „als er al een stem
ming is geweest". Hij gaf tenslotte nog te
kennen, dat hij zich niet aan enige rich
ting wil binden bij benoemingen.
De kerkeraadsvergadering van de Neder
landse Hervormde gemeente van Santpoort
heeft donderdagavond toezegging van be
roep gedaan aan ds. G. H. van Willens-
waard, thans Nederlands Hervormd predi
kant te Domburg.
Zoals wij in ons blad van dinsdag heb
ben gemeld, wordt in Santpoort een twee
de Hervormde wijkgemeente gevormd, be
staande uit Santpoort-Station, Bloemen-
daal-Noord en het provinciaal ziekenhuis.
Ds. Van Willenswaard werd in 1908 ge
boren. Na als hulpprediker in Rotterdam
en Zeist gediend te hebben, wend hij m
1938 in Ellerwoutsdijk en in 1947 naar
Domburg beroepen. Hij was daar tevens
voorzitter van de vereniging „Kinderzorg"
voor de provincie Zeeland. Ds. Van Wil
lenswaard zal in Santpoort tevens de gees
telijke verzorging van patiënten en per
soneel van het Provinciaal Ziekenhuis tot
taak krijgen, welk werk hem door zijn so
ciale arbeid in Zeeland niet vreemd zal
zijn.
Binnen drie weken valt de beslissing of
ds. Van Willenswaard dit beroep aanneemt.
De beweging van Europese federalisten
(BEF) heeft de regeringen, parlementen
en publieke opinie der westerse landen
opgeroepen, gezamenlijk de weg te banen
voor een breed opgezet Europees Hulp
plan, bestemd voor alle Oosteuropese
landen die erin slagen voldoende zelfstan
digheid te verwerven om er aan deel te
nemen ten behoeve van de eigen volkswel
vaart. Op de Raad van Europa, de OEES
en de EGKS is een beroep gedaan de tech
nische verwezenlijking te doen slagen.
Bij dit initiatief, zo meent de BEF, mo
gen geen politieke voorwaarden worden
gesteld die beogen de betrokken landen in
het westerse bondgenootschap te betrek
ken. De verwezenlijking van het hulpplan
zal gepaard moeten gaan met het herstel
van de vrije persoonlijke en geestelijke
banden met die volken, waarmee het con
tact lange jaren verbroken was.
Donderdagmiddag is brand geconstateerd
aan boord van het op de werf van Wilton
Feijenoord in dok liggende stoomschip „Eem
dijk''. Er waren balen katoen in brand ge
raakt waardoor een sterke rookontwikkeling
ontstónd. De bedrijfsbrandweer kon het vuur
niet direct onder de knie krijgen en riep de
assistentie in van de Schiedamse brandweer
die met groot materieel uitrukte, onder an
dere met de nieuwe nevelspuit, en de brand
tot een ruim beperkt wist te houden. Be
halve balen katoen zijn ook sojabonen in
brand geraakt. De oorzaak is vermoedelijk
broeiing. Het vuur werd eenslotte met kool
zuur bedwongen. De brandweerlieden moes
ten rookmaskers gebruiken.
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Struijken had donderdagmid
dag, evenals 's avonds zijn ambtgenoot van
Justitie, prof. Samkalden, een reekes on
derwerpen te behandelen, die door ver
schillende sprekers bij de behandeling van
hun begrotingen waren aangesneden. Het
gevolg hiervan was, dat deze ministers
stapels papieren voor zich hadden, waar
in datgene stond dat zij ten antwoord zou
den geven. Uit deze aard der zaak kwam
hierin nogal wat voor dat uit de pen van
hun behulpzame ambtenaren was voort
gekomen. Het is nu eenmaal niet mogelijk
voor eén minister óm alles dat zijn depar-
tepjgnt raakt, tot iu details te beheersen.
Niettemin bestond er een aanmerkelijk
verschil tussen de manier waarop de mi
nister van Binnenlandse Zaken de Kamer
van replieke diende en de wijze waarop
zijn ambgenoot van Justitie dat deed. De
eerste sloofde zich uit om in een bijkans
niet bij te houden sneltreinvaart vele blad
zijden voor te lezen. Hij werd er zelf
doodmoe van, maar ook de stenografen
konden niet meer op adem komen. Wat
het meest te betreuren viel was, dat op
deze wijze het voorlezene slechts zeer
moeilijk tot het gehoor kon doordringen.
De minister van Justitie deed het anders.
Die maakte de indruk los van zijn papier
te zijn. Het gevolg hiervan was, dat het
geen hij zei meer indruk op de Kamer kon
maken en dat men ook het gevoel had, dat
hij eigen denkbeelden uiteenzette.
Intussen gebiedt de eerlijkheid op te
merken, dat ongetwijfeld ook in veel van
wat minister Struijcken te vèrtellen had,
sprake was van eigen denkbeelden. In het
bijzonder betrof dit de passages over de
Haagse burgemeestersbenoeming en dat
gene wat met burgemeestersbenoemingen
in hef algemeen samenhangt. Met nadruk
keerde hij zich tegen datgene wat op poli
tieke touwtrekkerij op dit gebied zou lij
ken. Hij stelde op de voorgrond, dat het er
in dergelijke gevallen om gaat de beste
man op de beste plaats te benoemen. Met
verontwaardiging wees hij ook „het han
deltje" van mr. Beernink van de hand, te
weten diens suggestie om min of meer bij
wijze van „schadevergoeding" voor de
Christelijk Historischen, die nu de Haagse
burgemeesterspost niet gekregen hadden,
een Christelijk-Historische commissaris der
Koningin in Gelderland te benoemen. De
minister bracht voorts onder de aandacht
van de Kamer dat er geen sprake was van
enige nieuw systeem bij burgemeesters
benoemingen. Juist was eveneens zijn op
merking, dat het de Kamer niets aanging
hoe de stemmenverdeling in het kabinet
geweest was, waaraan hij onmiddellijk
toevoegde: „Indien er al een stemming
heeft plaatsgehad."
Het moeilijkste onderwerp dat de mi
nister van Binnenlandse Zaken had te be
handelen was dat van de verhoging der sa
larissen der hogere ambtenaren. Op de
keper beschouwd sloeg hij zich goed door
de moeilijkheden heen en voerde hij tal
van zakelijk goede argumenten voor het
desbetreffende regeringsvoorstel aan. Jam
mer genoeg echter raakte hij geleidelijk
aan al te zeer verdiept in min of meer on
dergeschikte kwesties, doordat hij te veel
argumentaties wilde aanvoeren. Hier gold
ongetwijfeld dat minder meer ware ge
weest.
Er zal nog wel gelegenheid bestaan nader
op dit vraagstuk in te gaan, gelijk trouwens
ook datgene wat bij Justitie aan de orde
kwam over de voetbalpool een volgende
keer nog een afzonderlijk commentaar ver
dient.
JERUZALEM (U.P.). Israel zal in het
omstreden gebied van Gaza irrigatiewer-
ken uitvoeren, aldus is van officiële Is
raëlische zijde medegedeeld. Ontwikke
lingsplannen voor dit gebied voorzien ver
der in verbetering van de havenfacilitei
ten van Gaza, de installatie van kracht
stations en de opening van een school voor
verplegend personeel.
Israel wil op deze wijze demonstreren,
Gaza snel te willen ontwikkelen als een
integrerend deel van de joodse staat.
(Van onze Kamerverslaggever)
Minister Samkalden heeft gisteravond in
de Tweede Kamer verklaard, dat in de zo
mer van het vorig jaar reeds in een vroeg
stadium van de kabinetsformatie, van anti
revolutionaire zijde aan de kabinetsforma
teur is medegedeeld, dat bij verruiming
van de loterijwet met een voetbalpool, AR-
ministers hun portefeuille ter beschikking
zouden stellen. Aan de fractie-voorzitters
was dit bekend en het standpunt van de
A.R. is niet gewijzigd.
Aangezien reeds voor de oorlog de Hoge
Raad als hoogste instantie heeft beslist,
dat een voetbalpool in strjjd is met de lo
terijwet, kan vervolging alleen worden
voorkomen als een voetbalpool een beslo
ten karakter draagt. Of de voetbalpool
van de K.N.V.B. aan deze eis voldoet, zal
de rechter moeten beslissen.
Minister Samkalden zal niet nalaten zo
spoedig mogelijk een uitspraak van de
Hoge Raad te verkrijgen. Het verzoek van
de P.v.d.A. tot instelling van een staats
commissie ter bestudering van het pro
bleem van de voetbalpools, wilde de mi
nister gaarne in overweging nemen, maar
hij vroeg zich af of men die weg moet op
gaan. Ook langs andere weg kan worden
onderzochct in hoeverre eventueel de prij
zen moeten worden beperkt en in hoeverre
een voetbalpool mogelijk is binnen het ka
der van de loterijwet.
Een staatscommissie zou geen brede sa
menstelling kunnen krijgen als men het
besliste standpunt van protestantse zijde in
aanmerking neemt. En waarom zou men
een staatscommissie instellen terwijl een
uitspraak van de rechter nog moet komen?
Minister Samkalden vond zijn positie niet
aangenaam. In het gegeven politieke pro
gramma moet hij enerzijds de loterijwet
handhaven en daarom optreden tegen uit
wassen van de voetbalpools; anderzijds
moest hij rekening houden met de belan
gen van de sport en het gevaar, dat onder
drukking van de voetbalpools zou leiden
tot clandestiene gokkerij in voetbalpools.
Het kwam hem redelijk voor, dat de
K.N.V.B. de gelegenheid kreeg een reeds
lang bestaand plan te verwerkelijken,
maar de rechter zal moeten oordelen of
de K.N.V.B.-pool toelaatbaar is.
De heer Berkhouwer (WD) had nog
een motie, die hij echter niet indiende om
de voetbalpool wettig te maken. Voorlopig
had. de heer Van Doorn (K.V.P.) de indruk,
dat men het in de P.v.d.A. (met een Pro
testants-Christelijke werkgroep) onderling
oneens is en dat men daarom een staats
commissie wenst. Het meest verstandig
leek het de heer Van Doorn het oordeel
van de rechter over de voetbalpool af te
Toen dezer dagen op het kruispunt Laan
Copes van Cattenburch en de Koninginne
gracht in Den Haag het verkeer van de
Koninginnegracht moest stoppen wilde de
eerste chauffeur in de file nog een poging
doen om door te rijden, maar de vrouwe
lijke verkeersagent was onverbiddelijk.
Als gehoorzaam verkeersdeelnemer stopte
de chauffeur daarop direct. Toen het ver
keer werd vrijgegeven en de chauffeur
langs de agente reed, glimlachte hij en
stak joviaal de hand op. De gehoorzame
chauffeur bleek, naar de politie mede
deelde, Prins Bernhard te zijn.
GRONINGEN: Kandidaatsexamen godge
leerdheid: J. Visser, Klazinaveen. Artsexa
men le ged.: L. M. A. C. Ubachs. Nijmegen.
Bevorderd tot arts: J. Eergsma, Groningen;
J. de Jong, Leeuwarden; H. T. Kijlstra, Gro-
wachten. Als we dat weten kunnen we
verder zien. Wanneer de rechter de
K.N.V.B.-toto niet strafbaar verklaart,
moet. deze toch nog als een voorlopige op
zet worden beschouwd. Mocht de rechter
de toto wèl strafbaar verklaren, dan is er
aanleiding de toestand opnieuw te bezien.
Er is een zo grote drang uit ons volk, dat
het niet redelijk zou zijn op alle mogelijke
manieren de toto te belemmeren.
Omdat de minister de instelling van een
staatscommissie wil overwegen, heeft hij
de P.v.d.A. nog niet teleurgesteld, zei daar
na mej. Zeelenberg (P.v.d.A.).
„Thé at re d'Ajourd' hui met
twee stukken van Ionesco
In het komende Holland Festival zal op het
gebied van toneel, ballet en muziek een reeks
uitvoeringen van een experimenteel karak
ter worden gegeven. Het is reeds bekend,
dat het „Théatre d'Ajourd'hui" uit Parijs in
Amsterdam en in Den Haag twee stukken
van de in Parijs wonende Roemeen Ionesco
zal spelen: „Les chaises" en „La legon". Het
Nederlandse ballet zal ook weer enkele ex
perimentele bijdragen leveren, evenals het
ballet van de Nederlandse Opera. Er worden
eveneens uitvoeringen van elektronische mu
ziek voorbereid.
OXÜOOOOOOOOOOOOOOOOOOCOCSOCJOOOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOCX
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
goooooooooooocoooooococxxxxxoowoooooooooooocxxxxioooocxx
De Nederlandse gedelegeerde in de Al
gemene Vergadering der Verenigde Naties
heeft op 19 januari jl. vóór een resolutie
gestemd, waarvan de belangrijkste opera
tieve paragraaf de opdracht bevatte aan de
secretaris-generaal der Verenigde Naties
om na vijf dagen een rapport uit te brengen
over de terugtrekking der Israëlische troe
pen uit Egypte. In een tweede paragraaf
betreurde de Algemene Vergadering 't feit,
dat Israel de troepen nog niet had terug
getrokken. Bij de stemming over de onder
delen der resolutie onthield de Nederlandse
gedelegeerde zich op deze pararaaf.
De minister van Buitenlandse Zaken, de
heer Luns, heeft dit medegedeeld in ant
woord op een vraag van het Tweede Ka
merlid de heer Goedhart met betrekking
tot de houding van de Nederlandse ver
tegenwoordiger in de Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties in deze zitting
bij de stemming over een resolutie over de
terugtrekking van de Isrealische troepen
uit de Gaza-strook en uit het gebied langs
de Golf van Akaba.
Het debat over deze resolutie verliep niet
bevredigend, aldus minister Luns in zijn
antwoord, omdat een aantal delegaties voor
de eerste maal duidelijk in het openbaar
uitspraken, dat aan Israel garanties dien
den te worden gegeven, dat de status quo
ante niet zou terugkeren, met name ten
aanzien van de blokkade van de Golf van
Akaba, de belemmering van de vrije vaart
door het Suezkanaal en de Egyptische com
mando-activiteit op Israëlisch grondgebied.
Het is steeds het Nederlandse standpunt
geweest, dat het niet de taak van de Ver
enigde Naties is de status quo ante te her
stellen, doch een nieuwe status te bevorde
ren, die meer waarborgen biedt voor het
behoud van de vrede in het Midden-Oosten
dan de situatie der afgelopen jaren. Nu dit
standpunt aanhang bleek te winnen en de
voorgestelde resolutie een adempauze bood
voor een mogelijk voortgaande construc
tieve ontwikkeling, besloot de minister in
het vooruitzicht daarop de Nederlandse
steun aan deze resolutie te geven, echter
niet dan na een duidelijke uiteenzetting
van het standpunt der regering, uitgespro
ken door de Nederlandse gedelegeerde.
De Amsterdamse editie van „Het Vrije
Volk" berichtte donderdagavond naar aan
leiding van de ontslagen van twaalf so
listen bij de Nederlandse Opera, waarover
wij enkele dagen geleden melding maak
ten, het volgende:
„In kringen van zangers en zangeressen
blijkt verontwaardiging te heersen over
het feit, dat de directie van de Nederland
se Opera het ontslag van twaalf solisten
heeft aangekondigd, juist terwijl zij met
de Nederlandse Federatie van Beroeps
verenigingen van Kunstenaars in onder
handeling was over een reglement en een
collectief contract over de positie, de ar
beidsvoorwaarden en het ontslagrecht van
de operasolisten.
Voor de leden van orkest, koor en ballet
zijn vorig jaar reeds soortgelijke regels
opgesteld en over die voor de solisten wa
ren sinds enige tijd besprekingen in gang.
Deze onderhandelingen, die met name ook
gingen over ontslag op grond van vermin
derde artistieke prestatie, acht men op
weinig elegante wijze doorkruist door de
recente ontslagaankondiging.
Tot de solisten voor wie bij het Ge
westelijk Arbeidsbureau vergunning tot
ontslag is aangevraagd behoren Greet
Koeman, Louise de Vries, Chris Reumer,
Gerard Groot, Jan Voogt, Henk Angenent,
Corry van Beckum en Lidy van der Veen.
Inmiddels heeft een beoordelingscom
missie van de Nederlandse Opera, be
staande uit de dirigenten Alexander Smal-
lens, Georg Meyer en de regisseur Wolf
Dieter Ludwig, deze week in Amsterdam
weer auditie gehouden voor aspirant
solisten. Enkele buitenlandse zangers heb
ben hieraan deelgenomen, maar het me
rendeel vormden Nederlanders. Van de
zijde van de Nederlandse Opera wordt ons
meegedeeld, dat zulke audities vrij regel
matig, enkele malen per jaar, worden ge
houden", aldus „Het Vrije Volk". Het
raadslid Luirink (C.P.N.) stelt B. en W.
van Amsterdam vragen over deze aange
legenheid.
(Van onze correspondent in Washington)
De stad Washington heeft slechts één in
dustrie: de politiek. Zelfs op cocktail-par
ties en feestjes wordt er heel veel over po
litiek gepraat en een buitenlands corres
pondent in deze stad moet zich voortdu
rend afvragen: Wat is van al deze con
versatie het overbrieven waard? Velen
zijn overtuigde aanhangers van een der
twee grote partijen, de Republikeinen en
de Democraten. En men moet erkennen,
dat de praatlust van velen voortkomt uit
de behoefte om weer eens een paar lelijke
dingen te zeggen over de politieke tegen
standers. Zelfs eerbare senatoren kunnen
zich niet altijd aan die neiging onttrekken.
Langer dan nodig en wenselijk was, heb
ben bijvoorbeeld de democratische senato
ren van de commissies voor Buitenlandse
en Militaire Zaken, Dulles „doorgezaagd"
over het plan van Eisenhower voor het
Midden-Oosten.
De wereld moest wel de indruk krijgen
dat de Amerikaanse regering met haar
plannen een harde dobber had in de Se
naat, maar in feite was het regerings-ini-
tiatief voor het Midden-Oosten nooit wer
kelijk in gevaar.
De Democraten wilden alleen eens goed
stoom afblazen na de opwinding van de
verloren verkiezingen en Dulles bleek de
best bruikbare zondebok te zijn. Uit de
aanvallen van senator Fulbright en van
senator Humphrey zal zelfs een officieel
Senaats-onderzoek voortkomen naar de
regeringspolitiek inzake het Midden-Oos
ten. De Republikeinen zijn zo slim geweest
om dat onderzoek ook te richten op de ja
ren van Truman's bewind. Op die manier
zal Eisenhowers partij altijd een deel van
de schuld van zich af kunnen schuiven.
De Democraten maken het thans Dulles
even moeilijk als de Republikeinen het
destijds Acheson lastig hebben gemaakt.
Zolang echter een minister van Buiten
landse Zaken het vertrouwen geniet van
de president kan hij niet tot aftreden wor
den gedwongen. Fulbright en zijn helpers
zouden gaarne zien, dat de Senaat zoiets
als een motie van wantrouwen tegen
Dulles aannam, maar in Amerika houdt
dit geen politieke consequenties in.
Acheson werd door zijn grote onpopu
lariteit bij het Congres zwaar belem
merd in zijn acties. En het zou ook Dulles
schaden, wanneer de tegenpartij zo agres
sief bleef, maar Dulles heeft het voordeel
dat een buitengewoon populaire president
altijd zulk een steun aan zijn acties kan
geven, dat deze toch worden uitgevoerd.
Zo zal het ook thans gaan met het plan
voor het Midden-Oosten.
Het etiket is veelzeggend in deze si
tuatie: men heeft het initiatief wijselijk
niet het „plan-Dulles" gedoopt.
In antwoord op de vragen van het com
munistische Tweede Kamerlid Bakker over
de benoeming van generaal Speidel tot
bevelhebber van de NAVO-strijdkrachten
in centraal Europa heeft minister Staf in
de Tweede Kamer meegedeeld, dat Neder
land beeft ingestemd met de benoeming
van een Duits officier voor deze functie.
De keuze van de persoon is in vertrouwen
overgelaten aan de Duitse bondsregering.
Voor de benoeming van Speidel draagt
Nederland derhalve geen mede-verant
woordelijkheid. De regering is niet bereid
de benoeming ongedaan te maken. De be
oordeling van het verleden van Speidel
is een zaak van de Duitse bondsregering.
Overigens acht de bewindsman voort
gaande druk op de terugtrekking van Irae-
lische troepen niet verder verantwoord, in
dien daarmede geen redelijke waarborgen
gepaard gaan. Met het oog daarop in
strueerde minister Luns op 25 januari de
Nederlandse gedelegeerde te New York
geen steun te verlenen aan mogelijk nieuwe
resoluties, die zulke waarborgen niet be
vatten.
Mr. J. R. H. van Schaik is gisteren 75
jaar geworden, waardoor volgens de wet
telijke regeling een eind is gekomen aan
zijn lidmaatsc' ip van de Raad van State.
Dit hoge college verliest daardoor een zeer
verdienstelijk lid. Hij is een zeer kundig
jurist en heeft een rijke ervaring op wet
gevend gebied. Niet minder dan zevenen
twintig jaar had hij zitting in de Tweede
Kamer en hij is zeven jaar minister ge
weest. Van 1929 tot 1933 en vervolgens
van 1937 tot 1948 heeft hij op voortreffe
lijke wijze het Kamervoorzitterschap be
kleed. Behalve door strikte onpartijdig
heid kenmerkte zich zijn leiding van de
debatten en de werkzaamheden van ons
„Lagerhuis" door een nauwgezette kennis
van zaken. Wat mr. Van Schaik deed
placht steeds af te zijn. Zo is hij in de loop
der jaren een figuur in ons openbare leven
geworden, die alom groot gezag genoot en
die menigmaal onder de moeilijkste om
standigheden, wanneer anderen daartoe
geen kans meer zagen, toch nog een op
lossing wist te vinden. Dat is bijvoorbeeld
meer dan eens gebeurd als pogingen tot
kabinetsformatie op dood spoor gekomen
waren. Terecht viel hem, toen in 1951 een
einde kwam aan zijn ministerschap in het
in 1948 gevormd kabinet-Drees, de zeld
zame onderscheiding ten deel benoemd te
worden tot minister van Staat. Ook bij de
jongste formatieperikelen is deze minister
van Staat door het staatshoofd geraad
pleegd. In ingewijde kringen in Den Haag
is het geenszins een geheim, hoezeer het
dr. Drees in 1951 ter harte is gegaan, dat
bepaalde factoren er toe leidden, dat in het
door prof. Romme gevormde en op 15
maart van dat jaar opgetreden ietwat ge
wijzigde kabinet, een vertrouwde kracht
als mr. Van Schaik geen plaats meer
kreeg. Groot zijn ook zijn verdiensten met
betrekking tot het tot stand komen van
het statuut, waarbij de staatsrechtelijke
verhoudingen binnen het Koninkrijk en
die van Nederland met de West op nieu
we leest werden geschoeid.
De thans vijfenzeventigjarige verlaat
de Raad van State, maar ongetwijfeld
zal men in de toekomst, als er bij
zondere staatkundige problemen opgelost
moeten worden, zijn advies blijven vragen.
Het moge hem gegeven zijn, op deze wijze
nog lang zijn kennis en ervaring ten dien
ste van de Nederlandse samenleving te
stellen.
Dr. E. van Raalte
R.A .1.-voorzitter:
R.A.I.-tentoonstelling van bedrijfsauto's,
die van 7 tot en met 13 februari in Am
sterdam zal worden gehouden, kampt met
een ernstig ruimtetekort. De voorzitter van
de R.A.I., de heer E. F. Eriksson, heeft
verklaard dat de 200 standhouders uit
binnen- en buitenland ingrijpend in de
door hen aangevraagde expositieruimte
zijn bekort. De leiding van de R.A.I. is
bij de toewijzingen uitgegaan van de expo
sitieruimte, die de verschillende firma's
bij de vorige tentoonstelling hadden inge
nomen. De Franse automobielfabriek Ci-
troën heeft zich door een en ander ge
noodzaakt gezien zich van deelneming aan
de R.A.I. te onthouden. De heer Eriksson
achtte dit een gevaarlijk symptoom. Hij
sprak de hoop uit, dat de regering hieruit
de lering zal trekken, dat alsnog een
nieuw gebouw voor de R.A.I. broodnodig
is. De R.A.I. heeft zich een internationale
plaats weten te veroveren. Deze zou zij,
indien de ruimtesituatie blijft zoals die
thans is, op den duur onvermijdelijk ver
liezen.
De plannen voor een nieuw gebouw op
het Scheldeplein in de hoofdstad zijn ge
reed, maar de toestemming voor de bouw
is vorig jaar door Den Haag geweigerd. De
R.A.I.-voorzitter verklaarde, dat de mi
nisters Zijlstra en Algera achter de plan
nen staan. De beslissing moet echter wor
den genomen door minister Witte. De heer
Eriksson zei in dit opzicht voorts, dat naar
zijn mening Amsterdam door de regering
op het punt van het R.A.I.-gebouw slecht
behandeld wordt. Deze aangelegenheid is
in het politieke vlak getrokken.
Het Amsterdamse gemeentebestuur heeft
reeds de verzekering gegeven, dat zo no
dig in september van dit jaar kan worden
begonnen met de bouw van het nieuwe
R.A.I. gebouw, dat dan over drie jaar klaar
kan zijn.
De nieuwe burgemeester van Amster
dam, mr. G. van Hall, heeft zich bereid
verklaard de bedrijfsauto-tentoonstelling
donderdagmiddag 7 februari te openen. Dit
zal een van de eerste officiële handelingen
van burgemeester Van Hall zijn.
