Bedenkelijke aspecten van
het Nieuw Guinea-adres
Polygoon en Multi-film
gaan in Hilversum bouwen
Röhm-putsch van 1934 wordt in
München uitgeplozen
Van dag tot dag
Kermis
Initiatiefnemer - twee maanden in
Indonesië - trad merkwaardig op
Gedenkteken voor Anne
Frank in Duitsland?
Technisch centrum in Benelux-verband
0/3 de
^Praatótoel
Advocaat poogt het dagvaarden van de
SS-ers Dietrich en Lippert te beletten
No. 1 en 2 Renault Dauphine
Garage DEN HOUT
MAANDAG 4 FEBRUARI 1957
3
„Nederlandse klacht is
propaganda en hypocrisie"
Klaas Ree overleden
Redder van elf opvarenden
van Harwichboot „Berlin"
Geen extra subsidie voor
Italiaanse opera's
Vissen in de Dnjepr
„Smog" oorzaak van
longkanker?
Nederlandse juwelier in
Djakarta vrijgelaten
Schade door rijverbod
op zondagen
Horeca-ondernemers willen
de staat aansprakelijk
stellen
Italiaan lichtte Nijmeegse
bank op voor 31.000,-
Stoffelijk overschot te
Nieuwland opgegraven
Verdienstelijk oud-illegaal
werkster getrouwd
Het prachtige voorjaarsweer van van
daag lijkt ons uitermate geschikt om ons
te verdiepen in een onderwerp, dat met de
vreugde der mensen te maken heeft: de
kermis. Kermis is in Nederland een tradi
tioneel volksvermaak, dat echter in vele
plaatsen zijn traditioneel karakter heeft
verloren en niet echt meer een algemeen
feest voor de hele bevolking is. Steeds
minder betekenis als jaarlijkse en culmi
nerende stads- of dorpsfestiviteit krijgende,
is de kermis gedegradeerd tot een ver
zameling van lunaparkachtige, technische
plezierapparaten, waar een groot deel van
het publiek niet meer een weldadige ont
spanning kan vinden. Dat een ander deel
dit nog wel kan, behoeft geen misprijzen.
Ieder diertje zijn pleziertje! Doch dat de
kermis door zijn veranderd karakter niet
meer in het centrum van een stad thuis
hoort, moet daarbij dan terdege in het oog
worden gehouden. Voor veel mensen is dit
lawaaipark een ware ergenis, en wanneer
men er als het ware „bovenop" woont,
ondervindt men die ergernis als een echte
overlast.
In Haarlem is de „kermis" - of wat er
dan nog van over is - door gebrek aan
ruimte van de ene plek in de stad naar de
andere verhuisd, om nu terecht te komen
in de rustige, riante Parklaan. De bewo
ners zijn daarover merendeels niet zeer
gesticht, temeer aangezien daardoor hun
plantsoenen gevaar lopen te moeten ver
dwijnen. Dit is dan ook een dubbel verlies:
de rust verdwijnt enkele weken per jaar
en het aanzicht wordt voorgoed bedorven
doordat het beetje groen ook nog wordt
weggenomen.
In deze tijd van enerverende levens
omstandigheden is het kermislawaai zeker
niet meer midden in de stad te tolereren.
Vroeger was het een weldadige verbreking
van een maandenlange stilte. Thans is het
een vergroting van de onrust, een extra-
gerasp over toch al gekwetste zenuwen.
Daar komt nog bij, dat de mechanische
lawaai-instrumenten der kermis-exploitan-
ten inderdaad niet meer beschaafd kunnen
worden genoemd.
Waarom zouden de lunaparken niet kun
nen worden verbannen naar terreinen bui
ten de stadskern? De echte liefhebbers
komen dan toch wel, vooral wanneer de
stadsbussendienst er een extra-lijntje aan
waagt. Er liggen buiten de stadskern hier
en daar terreinen genoeg, waar men het
lunapark kan huisvesten, want ook circus
sen worden regelmatig naar dergelijke ter
reinen verwezen en deze ondernemingen
kunnen toch, wat betreft hun aard, met
een lunapark worden vergeleken.
Op deze wijze zouden vele stadsbewoners
van een ernstige schade aan hun persoon
lijke vrijheid worden verlost, een persoon
lijke vrijheid die toch al door allerlei on
vermijdelijke omstandigheden in de knel
raakt en waar de overheid dus, wanneer
het even kan, voorzichtig mee dient om te
springen.
Het bezoek van de Britse minister van
Defensie aan Washington is een succes
geweest. Misschien is dit aan het tactvolle
optreden van minister Sandys te danken;
misschien ook daaraan, dat de Amerikaan
se regerfng zelf het langzamerhand tijd
vond worden, een eind te maken aan de
onmogelijke situatie van de laatste drie
maanden.
De ontstemming, die de Brits-Franse
actie tegen Egypte indertijd in Washington
heeft veroorzaakt, is - ondanks het feit dat
de houding van de V. S. indirect mede
aanleiding tot die actie heeft gegeven -
verklaarbaar geweest. Maar het blijft diep
betreurenswaardig dat Washington die
ontstemming zo demonstratief openbaar
heeft gemaakt, zodat de vijanden van het
Westen (en daartoe behoren naast de com
munistische ook de Arabische landen) kon
den dansen van plezier, omdat Amerika
en zijn voornaamste bondgenoten niet meer
„met elkaar spraken".
Onder deze omstandigheden dreigde de
Washingtonse reis van Duncan Sandys een
gang naar Canossa te worden, die het Wes
telijke bondgenootschap nóg minder goed
zou hebben gedaan. Gelukkig hebben niet
alleen de Engelsen, maar tevens de Ameri
kanen ervoor gezorgd, dat zij dat karakter
niet heeft gekregen. Er is duidelijk nadruk
gelegd op de militaire aspecten van de
Amerikaans-Britse samenwerking - daar
is Sandys dan ook minister van Defensie
voor - en van de bestaande gevoeligheden
op politiek terrein behoefde dus, althans
naar buiten, geen melding te worden ge
maakt. Dat onderwerp blijft gereserveerd
voor een ontmoeting tussen MacMillan en
Eisenhower. Maar intussen hebben de
Washingtonse gesprekken van Sandys de
verzoening ingeleid en daarmee is, voor
het ogenblik, al heel veel gewonnen.
(Van onze correspondent in Djakarta)
Er is alle aanleiding enige aandacht te
schenken aan de wijze waarop het adres
over Westelijk Nieuw Guinea, dat door en
kele in Indonesië woonachtige Nederlan
ders tot de Staten Generaal zal worden ge
richt en waarin nieuwe onderhandelingen
over dit gebied worden gevraagd, tot stand
is gekomen en aan enkele bedenkelijke
aspecten en de activiteiten rond dit adres.
Men kan dat doen los van de vraag, hoe
men denkt over de kwestie Nieuw Guinea
zelf: of de Indonesische „claim" gerecht
vaardigd is en het gebied dus moet worden
overgedragen, dan wel dat Nederland voor
lopig met het beheer ervan belast moet
blijven, tot de bevolking van Nieuw Guinea
zelf een uitspraak zal kunnen doen.
Waar het hier wel om gaat is het won
derlijke feit, dat de eerste tien onderteke
naars van het adres een elfde liet weten
dat zijn naam ten onrechte was vermeld
het nu, nadat het conflict over Nieuw Gui
nea reeds zo'n kleine zes jaar gaande is,
nodig vonden hun bezorgdheid over de po
litiek der Nederlandse regering tot uit
drukking te brengen.
Nog verwonderlijker is het, dat deze eer
ste tien ondertekenaars, Nederlanders, die
grotendeels reeds vele jaren in Indonesië
vertoeven, zich pas bewust werden, dat het
tijd werd de Nederlandse volksvertegen
woordiging wakker te schudden, toen zij
daartoe door iemand, die nauwelijks twee
maanden en voor het eerst in Indo
nesië vertoeft, werden aangespoord.
Oriëntatie bezoek
Het adres is aldus tot stand gekomen:
De Nederlandse free lance journalist W. L.
Oltmans, die volgens zijn zegen een vijftal
Nederlandse dag- en weekbladen vertegen
woordigt, kwam begin december in Indo
nesië voor een oriëntatie-bezoek. Nog vóór
hij in Tandjong Priok voet aan wal zette,
was te Djakarta over zijn komst al deining
veroorzaakt. In de „Nieuwsgier" was na
melijk van zijn hand een artikel versche
nen, dat voor het grootste deel handelde
over de laatdunkende mening van de Ne
derlanders over Indonesië, die de schrijver
aan boord van de „Willem Ruys" op zijn
tocht hierheen had geconstateerd. Een zin
snede, dat „zij (de Nederlanders) Gode zij
dank niet allemaal zo zijn" was net te wei
nig om de verkeerde voorstelling omtrent
de verhouding tussen Indonesiërs en Ne
derlanders, zoals die hier gelukkig
op het persoonlijke vlak in het algemeen
bestaat, weg te nemen.
Maar wellicht had de zeker in Indone
sische verhoudingen onervaren jonge jour
nalist Oltmans hier minder schuld dan de
beter-weter.de redactie van de „Nieuws
gier", die door opneming van het artikel
het met haar verantwoordelijkheid dekte.
Wij weten van de activiteiten van de
heer Oltmans in Indonesië sinds zijn aan
komst weinig af. Wij kwamen hem in de
krant voor het eerst tegen in de publikatie
betreffende het adres aan de'Staten-Gene-
raal. Daaruit bleek, dat hij na in nog
geen twee maanden tijd de „toenemende
ontevredenheid onder de Nederlanders" ge
constateerd te hebben, zich tot prof. dr.
P. N. Drost, hoogleraar aan de universiteit
Indonesië, had gewend om de tekst van een
adres op te stellen, dat tot de Staten-Gene-
raal zal worden gericht en „waarin de hou
ding van de Nederlanders alhier wordt uit
gedrukt".
Prof. Drost voldeed aan dit verzoek en
ontwierp de tekst van het adres. Dit „een
mans-adres", dat dus zonder enig vooraf
gaand overleg tot stand kwam al zegt
het dan min of meer de algemene opinie
van de Nederlandse gemeenschap weer te
geven is daarna aan een aantal bij de
Nederlandse gemeenschap in Djakarta be
kende landgenoten ter adhesiebetuiging
voorgelegd en gepubliceerd in de twee te
Djakarta in de Nederlandse taal verschij
nende dagbladen. Bij deze twee dagbladen,
de Nieuwsgier en de „Javabode", werden
op verzoek der initiatiefnemers lijsten
neergelegd, waarop de Nederlanders door
plaatsing van hun handtekening instem
ming met het adres konden betuigen.
Op zichzelf behoeft men tegen deze gang
van zaken geen bezwaren te hebben. Men
kan zich natuurlijk wel afvragen of de
journalist Oltmans twee maanden in In
donesië nu wel de eerst-aangewezen
man is om een dergelijke adres-actie op
touw te zetten. Voor de eerste adhesie-be-
tuigers waaronder vier hoogleraren
was het in elk geval geen bezwaar met hem
in zee te gaan, ondanks het feit, dat hij met
zijn ,,Ruys"-verhaal getoond had de ver
houdingen in Indonesië niet te kennen en
van politieke onrijpheid blijk gaf, dan wel
uit „stunt-zucht" sensatie-journalistiek te
hebben willen bedrijven.
Bedenkelijk wordt de kwestie echter, als
men weet van de activiteiten van de heer
Oltmans. nadat het adres tot stand was
gekomen. Hij ontziet zich namelijk niet om
zich in gesprekken op uiterst laatdunkende
wijze uit te laten over vooraanstaande Ne
derlanders, die om bepaalde redenen be
zwaar hebben hun adhesie te betuigen. Zo
min als men 'het recht heeft te zeggen, dat
degenen die wel tekenden, dit deden uit
vrees voor de gevolgen van een weigering,
zo min komt het te pas hen, die hun hand
tekening weigerden, van gebrek aan moed
te beschuldigen. En dat bovendien in woor
den, die zich hier niet laten drukken. Men
ontkomt niet aan de gedachte, dat op deze
wijze ongeoorloofde druk wordt uitge
oefend.
Een zeer bijzonder aspect om het zacht
uit te drukken krijgen de activiteiten
van de journalist Oltmans in het kader van
zijn mededelingen over zijn goede relaties
met Indonesische autoriteiten. Wat daar
van waar is, weten wij niet. Er schijnt ech
ter wel aanleiding te zijn in deze met over
drijving rekening te houden, ondanks het
feit, dat hij zich bij het presidentiële gezel
schap heeft gevoegd, toen president Soe-
karno zijn reis door Europa maakte.
Maar als de journalist Oltmans, spreken
de over een Nederlander, die hem kennelijk
weinig enthousiast tegemoet is getreden,
zegt, dat deze Nederlander „om in Indo
nesië te kunnen blijven een visum nodig
heeft", dan geeft dat blijk van een gevaar
lijke mentaliteit.
Als wij dus hierboven de wijze, waarop
het adres tot stand is gekomen verwonder
lijk hebben genoemd, dan is dat, omdat het
ons bevreemdt, dat een „aantal bekende
Nederlanders" hier waaronder vier
hoogleraren zich niet beter hebben ver
gewist met wie zij in zee gingen. Wij had
den bij deze Nederlanders en zeker bij
deze vier Nederlandse hoogleraren meer
mensenkennis verwacht. En meer voor
zichtigheid in een kwestie, waarin gaat de
ontevredenheid in Nederlandse kringen in
Indonesië over de „Haagse" politiek tot
uitdrukking te brengen.
Daarmee heeft het feit, dat bovendien
door de amateuristische opzet van het ver
zamelen van handtekeningen voor het
adres, deze actie zoals de zaken nu staan
een pover resultaat dreigt op te leveren,
niets van doen.
Indonesië schrijft UNO:
NEW YORK (U.P.) De Nederlandse
beschuldiging, dat de processen tegen Ne
derlanders in Indonesië niet volgens inter
nationale rechtsbegrippen zijn gevoerd, is
„propagandistisch en hypocritisch", aldus
de Indonesische vertegenwoordiger bij de
UNO, dr. Sundjarwo in een brief aan
secretaris-generaal Dag Hammarskjoeld.
Dit was het Indonesische antwoord op
een Nederlandse brief aan de secretaris
generaal op 4 december, waarin aandacht
werd gevraagd voor de gang van zaken in
de processen tegen Schmidt en Jung
schlager.
„Er is geen discriminatie tussen Indone
siërs en buitenlanders, ook Nederlanders,
voor de Indonesische gerechtshoven," zo
wordt in het Indonesische schrijven ver
klaard.
Daarentegen wordt de Nederlandse re
gering er van beschuldigd met het oog op
de processen pressie te hebben uitgeoefend
op de Indonesische regering en de rechters.
Indonesiërs, die in West-Irian (Nederlands
Nieuw-Guinea) waren gearresteerd, zouden
een ruwe en onmenselijke behandeling
hebben gekregen en zijn berecht zonder
rechtskundige bijstand.
„De processen in Indonesië zijn altijd ge
voerd in overeenstemming met de proce
dure en wetten, die zijn opgenomen in de
bestaande nationale wetgeving, gebaseerd
op algemeen erkende internationale stan
daarden. De Nederlandse regering kent
deze zeer goed. De grondbeginselen van
deze wetten en procedures dateren uit de
tijd van het voormalige Nederlands-Indi
sche bewind."
„In de processen tegen de Nederlanders
Jungsehlager en Schmidt hebben de offi
cieren van Justitie vrijheden toegestaan,
welke uitgaan boven de vrijheden, die men
bij een strikte interpretatie van de wet zou
kunnen verleden. Dit in het bijzonder met
betrekking tot het toelaten van rechtskun
dige bijstand en het in contact treden met
diplomatieke vertegenwoordigers."
Te Haarlem is in de leeftijd van bijna
tachtig jaar overleden de heer Klaas Ree,
die in 1907 als hulploods te Hoek van
Holland werkzaam was, toen de Harwich
boot „Berlin" vergaan is. Hij redde elf op
varenden.
De heer Ree is op 24 juli 1877 te Ter
schelling geboren. Reeds op jeugdige leef
tijd had hij belangstelling voor de zee
en hij meldde zich bij een kustvaarder.
Toen hij zestien jaar was maakte hij de
stranding van zijn schip, afkomstig uit
Harlingen, mee. De boot sloeg tegen een
klip in Noorwegen en door over boord te
springen kon hij gered worden.
De heer Ree werd later stuurman en
toen hij bijna dertig jaar was werd hij
hulploods bij het loodswezen te Rotterdam.
Op 21 februari 1907, dus over enkele we
ken vijftig jaar geleden, heeft de heer Ree
een belangrijke rol vervuld bij het redden
van opvarenden van de „Berlin". Op de
noorderpier van Hoek van Holland liep het
schip tijdens een hevige storm te pletter.
Van de bemanning en passagiers kwamen
velen om het leven en een aantal slaagde
er in het achterschip te bereiken voordat
het voorschip zonk. Klaas Ree bemande
een jol en met zijn vieren trok men er op
uit. Na grote moeite slaagden Klaas Ree
en zijn mannen er in het achterschip van
de „Berlin" te bereiken en elf personen
veilig aan wal te brengen. Er waren Duit
se operazangeressen bij, die nog geruime
tijd met de heer Ree hebben gecorrespon
deerd.
Prins Hendrik heeft hem later de huis
orde van Oranje-Nassau opgespeld en Ko
ningin Emma onderscheidde hem met een
medaille voor heldenmoed en naastenlief
de. Verder ontving hij Duitse en Engel
se onderscheidingen voor het redden der
drenkelingen.
Een groot aantal jaren is de heer Ree
loods geweest in de omgeving van Rotter
dam en hij woonde toen in Maassluis. Na
zijn pensionering vestigde hij zich in Den
Haag en de laatste elf jaar was de heer
Ree inwoner van Haarlem. Eerst woonde
hij aan de Raamsingel en vorig jaar nam
hij zijn intrek in een der huisjes van het
Rockaertshof (De Blinkert).
Vanmiddag is zijn stoffelijk overschot
op de begraafplaats „Oud Eyk en Duinen"
te Den Haag teraardebesteld.
Orkestleden dreigen met staking
ROME (U.P.) De Italiaanse regering
heeft het verzoek van de directies van de
opera's om meer subsidies afgewezen. De
minister voor de begroting, Adone Zoli,
verklaarde, dat de huidige subsidies vol
doende zijn en dat de theaters de crisis het
hoofd kunnen bieden door hun buitenspo
rige uitgaven te besnoeien en verspilling
tegen te gaan. De directies van beroemde
opera's zoals La Scala te Milaan, de Teatro
dell'Opera te Rome, de San Carlo te Na
pels en de Fenice in Venetië en andere,
verklaarden een week geleden, dat zij hun
theaters zouden moeten sluiten nog voor
het einde van het operaseizoen wegens
gebrek aan 0*1 dv De lgden van de,opera-or
kesten hebben al gedreigd met staking.
U 4 4 U *4
.>4.,, <ty-, iii«? -
ïerwyt de Parijzenaars zonday in
zomerse toiletten bij duizenden in de
Tuilerieën, het Bois de Boulogne en
de andere parken van de Franse hoofd
stad kuierden bij een temperatuur van
17 graden Celsius, waren de meeste
rivieren en meren in de Sovjet-Unie
nog met een dikke ijslaag bedekt. Rus
sische vissers hakken bijten om de
vissen te verschalken, die zich bij de
gaten komen verdringen om verse lucht
te happen.
Frankfurter Rundschau"
oppert dit denkbeeld
De „Frankfurter Rundschau" oppert het
denkbeeld een gedenkteken te stichten
voor Anne Frank, het Joodse meisje dat
de laatste jaren van haar leven in Am
sterdam doorbracht en gedurende de
tweede wereldoorlog in een concentratie
kamp om het leven kwam. Het blad wijst
erop, dat het toneelstuk „Het dagboek van
Anne Frank" op het Duitse publiek een
diepe indruk heeft gemaakt en het oppert
het denkbeeld, dat Frankfurt als stad,
waar het meisje geboren is, haar nage
dachtenis, en de nagedachtenis van haar
Joodse medeburgers, kan eren. Het ge
boortehuis is bij de bombardementen ge
spaard gebleven. Het minste wat men kan
doen, aldus de „Frankfurter Rundschau",
is er een gedenkplaat aan te brengen.
Het blad overweegt, dat een dergelijk
eerbetoon reeds past tegenover de vader
van Anne, Ootto Frank, die nog in leven
is. „Men kan niets materieels doen en niet
denken het kwaad van het verleden goed
te kunnen maken. Zulke dingen laten geen
schadeloosstelling toe. Doch men zou Otto
Frank kunnen tonen, dat het Frankfurt
.en Duitslapd yan heden mgt diepe
schaamte ën spijt denken aan het kwaad
vjm die, .yroggepg jaren".
Leergeld
Als kind heb ik menige traan gelaten
om de arme Tom Duim, die slechts zo
groot was als zijn vaders vinger, maar die
toch voortdurend gedoemd scheen door zijn
ongebreidelde nieuwsgierigheid in de
grootste moeilijkheden te geraken. Helaas
heb ik er voor mijn latere leven weinig
of niets van geleerd, waarbij nog komt,
dat Tom Duim op de meest critieke mo
menten hulp kon verwachten van de grote
tovenaar Merlijn. Maar wie stuurt je tegen
woordig nog een feeënkoningin, die je in
een luchtkoetsje, bespannen met kleurige
vogeltjes, snel als de wind terug brengt
naar het huisje van vader en moeder en
het koetje in de wei?
Wanneer w ij door onze nieuwsgierigheid
in de nesten raken, mogen we blij zijn als
het ons alleen maar géld kost. Leergeld
noemen ze dat dan, maar ik vrees, dat het
een slechte investering is en dat netto
winst hoofdzakelijk terecht komt bij de
handige jongens, die instinctief begrepen
hebben, dat elke menselijke zwakheid de
nimmer opdrogende bron vormt voor een
winstgevend handeltje.
Neem bijvoorbeeld die aardige Parijse
folklore, die in stand wordt gehouden door
de mannetjes met de frivole plaatjes. Zij
klemmen een mapje met foto's in de hand,
waarvan zij de bovenste door een snel op
lichten van enkele vingers aan de voorbij
gangers vertonen. Niemand kan echter in
een zo kort tijdsbestek vaststellen wat er
precies te zien valt en daarom voorzien
zij hun koopwaar, in vele talen, van een
uiterst pikante toelichting.
Een paar maanden geleden liep ik, op
de Boulevard St. Michel, mijn neef Wouter
tegen het lijf. Hij troonde mij terstond mee
naar Dupont, waar hij mij, achter een
filtre, bekende zulk een verderfelijk mapje
te hebben gekocht. Het was zijn eerste
verblijf in Parijs en ik kon mij indenken,
dat hij de beker der lichtzinnigheid zon
der talmen tot de bodem wilde leegdrin
ken. Zenuwachtig peuterde hij het pakje
open. Het eerste prentje toonde een dame
uit 1900, die, met ontelbare sluiers omwik
keld, plaats had genomen op een roman
tische rotspunt. De volgende plaatjes ble
ken wazige afdrukken te zijn van soort
gelijke voorstellingen, waarbij men beur
telings gesluierde dames kon waarnemen
terwijl zij toefden onder zwaar geboomte
en aan snel vliedende bergbeekjes. U kunt
zich dus voorstellen, dat mijn neef diep
teleurgesteld was.
„En daar heb ik nog wel duizend francs
voor moeten betalen", stotterde hij in een
toestand van volslagen ontreddering.
„Trek het je maar niet aan", sprak ik
troostend, „jaren geleden heb ik ook eens
zo'n mapje gekocht en het heeft me toen
vijftien honderd francs gekost".
„En wat stond daar dan op?", vroeg hij
met hernieuwde hoop.
Naar waarheid antwoordde ik: „Alle
maal Eiffeltorentjes!"
Am. de Vita
ADVERTENTIE
De plannen van Polygoon-Profilti en
Multifilm om hun samenwerking in de
technische sektor van hun bedrijven zoveel
mogelijk te perfectioneren, beginnen thans
duidelijk vorm te krijgen. De beide Haar
lemse bedrijven hebben grond aangekocht
op het terrein Wisseloord te Hilversum en
de bouwvergunning verkregen voor de
bouw van een laboratorium annex studio.
Dit complex zal ook ten dienste staan van
andere dan deze bedrjjven. Men wil er
namelijk een centrum vestigen, waar men
in Benelux-verband kan beschikken over
een perfecte technische outillage voor alle
filmwerkzaamheden.
Natuurlijk zullen in de eerste plaats
Polygoon-Profilti- en Multifilms profiteren
van dit centrum. Reeds hebben deze be
drijven de N.V. Cinecentrum opgericht,
ADVERTENTIE
RONDE VAN CORSICA
Ondanks geforceerde rit
1 L. op 1614 K.M.
brandstofverbruik
5580.—
Een Londense arts heeft zaterdag ver-
Haard, dat de beruchte Londense „smog",
een mengsel van rook en mist, longkanker
kan veroorzaken. Hij weigerde een belas
tingverhoging te betalen, omdat de autori
teiten niets hebben gedaan tegen de
„smog". De dokter heeft een jaar lang
monsters „smog" onderzocht. Hij kwam tot
de ontdekking, dat „smog" radon, een
radio-actief gas, bevat, dat volgens deze
arts longkanker kan veroorzaken.
(Van onze correspondent in Djakarta)
De Nederlander K„ de voormalige eige
naar van een Djakartase juwelierszaak, is
thans in vrijheid gesteld. Hij moet zich
echter dagelijks bij de politie melden, zo
dat het hem nog niet is vergund naar Ne
derland terug te keren. De heer K. werd
op 31 juli verleden jaar, toen hij bij een
van zijn periodieke bezoeken aan Indo
nesië te Djakarta verbleef, gearresteerd
daar hij werd verdacht van belastingont
duiking en het op illegale wijze over
maken van belangrijke geldsbedragen
naar Nederland. De heer K. had kort voor
zijn arrestatie de firma verkocht aan de
accountant J„ die enige tijd later wegens
de genoemde belastingontduiking even
eens werd aangehouden. De heer J. werd
reeds eerder op vrije voeten gesteld. De
heer K. is ook eigenaar van een juweliers
firma in Haarlem.
(Van onze correspondent in Bonn)
De gebeurtenissen van de dertigste juni
1934, toen Ernst Röhm, de stafchef van de
S.A., en tal van andere vooraanstaande fi
guren uit deze organisatie werden dood
geschoten, zijn opnieuw in de belangstel
ling gekomen, nu men twee gewezen top
figuren van de nazi-beweging voor een ge
rechtshof in München wil dagen. Het zijn
twee SS-aanvoerders, de 65-jarige Sepp
Dietrich en de 59-jarige Michael Lippert,
die ook „oberbürgermeister" van Berlijn is
geweest. Dietrich heeft in de geallieerde
gevangenis voor oorlogsmisdadigers in
Landsberg gezeten, maar de Amerikanen
hebben hem vorig jaar ontslagen en hij
woont nu in Ludwigsburg in Baden-Wür-
temberg.
Dietrich wordt er van beschuldigd het
bevel tot executie van zes vooraanstaande
figuren uit de S.A. te hebben gegeven.
Lippert zou de zes hebben doodgeschoten,
geholpen door Theodor Eicke, die com
mandant van het concentratie-kamp van
Dachau is geweest en in Rusland om het
leven is gekomen. Hitler was met een
vliegtuig uit Godesberg gekomen om en
kelen der ter dood veroordeelden de epau
letten met distinctieven van de schouders
te rukken. Röhm, die weigerde het vonnis
aan zichzelf te voltrekken, werd in zijn cel
door Lippert doodgeschoten. Hitier liet nog
een aantal S.A.-leiders gevangen nemen,
van wie er verscheidene terechtgesteld
werden.
Officieel is naderhand toegegeven dat 78
aanhangers van Röhm werden gedood. De
procureur-generaal van München schat
hun aantal echter op 160. In een boek over
de wandaden van de S.A., dat in Zwitser
land is uitgekomen, wordt beweerd, dat
het er omstreeks duizend zijn geweest.
Men weet evenmin of Röhm en zijn aan
hangers een samenzwering op touw had
den gezet en of zij van plan waren een
putsch in de partij te beginnen. Hitier
was toen nog maar anderhalf jaar aan de
macht en de wildste geruchten deden in
die tijd de ronde over ernstige wrijving
tussen de S.S. en de S.A. enerzijds en van
deze beide met het leger anderzijds. Hitier
kreeg het gedaan dat de Rijksdag de moor
den goedkeurde.
„Onvermijdelijk"
Het staat nog niet vast wanneer het pro
ces in München kan beginnen. Een om
vangrijke hoeveelheid materiaal moet
eerst grondig wordên bestudeerd. Vele ge
tuigen zijn al verhoord. Men had ook Ru-
dolf Hess, die in de gevangenis te Spandau
bij Berlijn zit, willen ondervragen, maar
de geallieerden willen niet, dat hij naar
München wordt gebracht. De advocaat dr.
Alfred Seidl, die al vaker vroegere nazi
leiders heeft verdedigd, probeert te verhin
deren dat er een proces zal worden ge
voerd. Hij beweert dat de moorden van
1934 en het neerslaan van de „Röhm-
putsch" staatkundig onvermijdelijk zijn ge-
weest. Het Openbaar Ministerie in Mün
chen moet toegeven, dat het bijna 23
jaar later, moeilijk is de ware toedracht
vast te stellen. Het zal volgens het Open
baar Ministerie nauwelijks mogelijk zijn
deze zaak volledig op te helderen.
waarvan de directeur van Multifilm, de
heer E, J. Verschuren, als directeur fun
geert en de chef van de technische dienst
van Polygoon-Profilti, de heer W. J. Sips,
als adjunct-directeur.
Een en ander houdt niet in dat er een
volledige fusie tot stand komt tussen Poly
goon-Profilti en Multifilm. Elk der bedrij
ven blijft haar eigen werk voortzetten. Het
overbrengen van het kleurenlaboratorium
van Haarlem naar Hilversum betekent voor
Polygoon, gezien de kleine behuizing aan
de Koudenhorn, een aanzienlijke verlich
ting. Dat Polygoon-Profilti tot het vervaar
digen van Nederlandse speelfilms zal over
gaan, is niet afhankelijk van de verbetering
aan de technische outillage. Belangrijk
daarvoor is alleen de vraag of een voort
durende speelfilmproduktie mogelijk is op
grond van een financieel redelijke exploi
tatie en evenzeer van het voorhanden zijn
van goede scenario's.
Een aantal Horeca-ondernemers heeft
besloten tot oprichting van een fonds ter
behartiging van de belangen van hun door
het zondagsrijverbod getroffen Horeca
ondernemers. Men zal zich tot de regering
wenden met de vraag of schade zal wor
den uitgekeerd. Ook overweegt men de
regering voor de schade in rechte aan te
spreken in een proefproces. Volgens een
juridisch advies zou het mogelijk zijn de
staat rechtens aansprakelijk te stellen. Er
zijn voldoende aanwijzingen om de vraag
te stellen of het zondagsrijverbod wel
noodzakelijk is geweest. Zou op grond van
de feiten aangenomen moeten worden, dat
er geen dringende noodzaak aanwezig was,
dan kan gesproken worden van een on
rechtmatige overheidsdaad, zo bericht het
weekblad Horeca.
De voorraad benzine in ons land en de
mogelijkheden om daarover buitenslands
te beschikken waren destijds meer dan
voldoende. Doch ook wanneer de over
heidsmaatregel juist zou zijn geweest, dan
nog is er alle aanleiding tot aansprake
lijkheidsinstelling voor vergoeding van de
schade der direct getroffenen. Volgens het
blad zijn er niet alleen morele, doch ook
juridische argumenten aan te voeren om
schadevergoeding van de staat te eisen.
POeX3QCOOOOOOOOOOOOOOOOQOOOOOOOOCOOOOOOOCOOOOCOOC)OOOOOOa
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
Maak van uw reqenjas
een winterjas
Inknoopvoering 20.23.50, 32.50.
Voering gratis inzetten.
Gen Cronjéstr. 40-44, H'lem, Tel. 15438
r-,
Een 36-jarige Italiaanse avonturier heeft
een bank te Nijmegen opgelicht voor
f 31.000. De man is, aldus wordt nu pas
bekend gemaakt, midden januari in Mi
laan gearresteerd door de Italiaanse po
litie, die ook nog een en ander met de man
te vereffenen had.
De Italiaan had in oktober bij een Nij
meegse bank verschillende „traveller-
cheques" aangeboden tot een waarde van
f 31.000. De kassiers waren voorzichtig en
informeerden voor de verzilvering of de
cheques echt waren en niet-geblokkeerd,
maar de informaties waren geruststellend.
Toen de cheques echter naar Amerika wa
ren doorgezonden, kwam vandaar het be
richt dat ze geblokkeerd waren en van
diefstal afkomstig.
Het paspoort van de Italiaan bleek van
diefstal afkomstig.
Op last van de Justitie is zaterdagmor
gen te Nieuw- en Sint Joosland het stoffe
lijk overschot opgegraven van de in sep
tember van het vorig jaar overleden echt
genoot van de op 8 januari door nog niet
geheel opgehelderde oorzaak om het leven
gekomen weduwe F. M. KoddeRoose. De
heer Kodde is gedurende, vijf weken voor
zijn dood in het Middelburgse gasthuis in
behandeling geweest voor een plotseling
opgetreden hartafwijking. Op de dag van
zijn thuiskomst uit het gasthuis op 17 sep
tember is hij overleden. De sectie op het
stoffelijk overschot is zaterdagmorgen in
het gasthuis te Middelburg verricht door
dr. J. Zeldenrust, patholoog en politie
deskundige. Over de uitslag van dit onder
zoek is niets bekend gemaakt.
Op 16 januari werd in deze zaak de taxi
chauffeur L. H. uit Nieuw- en Sint Joos
land gearresteerd, verdacht van verduiste
ring van geld dat aan de omgekomen we
duwe behoorde. Verleden week werd hij
tevens onder verdenking van doodslag op
de weduwe gesteld.
Te 's-Hertogenbosch is zaterdag mej. R.
van Grunsven uit Geffen met de heer J. van
Hatert, ambtenaar op het stadhuis te 's-Her-
togenbosch, in het huwelijk getreden.
Mej. Van Grunsven heeft tijdens de bezet
tingsjaren bijzonder verdienstelijk illegaal
werk verricht, met name in de periode toen
het zuiden bevrijd was en zij via de Bies-
bosch contacten met het noorden onderhield
Prins Bernhard heeft haar destijds de Bron
zen Leeuw uitgereikt.
Verscheidene dankbare Nederlanders, die
aan mej. Van Grunsven het leven te danken
hebben, waren bij de plechtigheid aanwezig.
Bij de vele blijken van belangstelling was
een bloemstuk uit Israel.
