Monsieur Girarcl maakt wereldbollen
Afro-Aziatische groep zal
milde resolutie indienen
^Praatótoel
Van dag tot
dag j
remmen
Algerije in de UNO
Ondanks vijf uur durend
beklag van Syrië
Rusland geeft iets minder
uit voor de defensie
Dulles uit vertrouwen
in Israel
Engeland blijft bij
Bagdad-pact
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
Roepstem om Amerikaanse
hulp uit Aden
^"Hoe is het ontstaan?^
v:
WOENSDAG 6 FEBRUARI 1957
3
Studiereizen voor tien
Nederlandse schilders
Nieuwe UNO-fiostzegel
Industrie moet 7 percent
meer produceren in 1957
Bill Haley in Londen
stormachtig ontvangen
Boycot van Air France
in Arabische landen
0p de
Kerkelijk Nieuws
Dit woord: AALMOES
De vandaag bekend geworden tariefs
verhoging van de Nederlandse Spoorwegen
komt niet onverwacht. Zij was in het na
jaar reeds aangevraagd en bij de nieuw
jaars-ontvangst voor de pers heeft de pre
sident-directeur van het nationale ver
voersbedrijf er nogmaals geen twijfel aan
laten bestaan, dat de spoorwegdirectie een
aanpassing van de tarieven in het licht
van de voortgaande stijging van de posten
voor lonen en salarissen, grondstoffen,
energie, materialen en materieel onvermij
delijk achtte.
De verhoging, welke per 1 april van
kracht wordt, laat deze keer de tarieven
van de vaste klanten in het reizigersver
keer ongewijzigd en de verhoging van de
enkele reizen en retourtjes is voor de in
cidentele reiziger niet van overwegend be
lang, zolang hij alleen reist. Iets anders is,
dat deze verhoging met negen percent
straks wel gaat drukken op de toch al
niet overmatig royale vakantiebudgetten
van de grote meerderheid der loontrekken-
den. Veel belangrijker lijkt ons de voor
genomen verhoging voor het goederenver
voer. De invloed daarvan op de indexcij
fers van onze kosten van levensonderhoud,
openbare werken en andere exponenten
van onze economie zal zeker niet op zich
laten wachten. Enerzijds is de tariefsverho
ging der spoorwegen een gevolg van de
spiraal, waarin lonen en prijzen zich sedert
geruime tijd bevinden, anderzijds bestaat
het gevaar, dat de spiraal nu nog meer
zal worden uitgerekt.
De vraag is, of er voor de spoorweg
directie een andere oplossing mogelijk was.
Ook een gemeenschapsbedrijf dient ten
slotte op commerciële basis te worden ge
ëxploiteerd. Die basis is voor elk spoor
wegbedrijf bijzonder smal, omdat het zeer
conjunctuurgevoelig is, met dien ver
stande, dat neergaande conjuncturen
ruïneus kunnen zijn, terwijl het profijt
van de hoogconjunctuur slechts zeer ten
dele aan spoorwegbedrijven ten goede
komt. En al mag men zich in Nederland in
de handen wrijven, omdat ons land het
enige in Europa is waar het spoorwegbe
drijf geen verlies lijdt, in verhouding tot
de geïnvesteerde kapitalen zijn de ge-
boekete winsten niet indrukwekkend. De
economische positie van het Nederlandse
spoorwegbedrijf is in zekere zin dan ook
kenschetsend voor het wankele evenwicht
van onze economie in het algemeen.
Daarom geloven wij ook, dat de huidige
tariefsmaatregelen van de N.S. verstaan
dienen te worden als een waarschuwing
voor ons economisch beleid. De vraag
dient beantwoord te worden wanneer de
spiraal ontstaan is, op welk tijdstip onze
economische remmen los gingen.
Maar dat is een mooi studie-onderwerp
voor economen: wij zitten met onze dure
spoorkaartjes.
NEW YORK (AFP) De 17 landen van
de Afrikaans-Aziatische groep zullen
woensdag een resolutie indienen, waarin
Frankrijk wordt verzocht zelfbeschikkings
recht aan Algerije te geven. Frankrijk en
Algerije worden uitgenodigd in onderhan
deling te treden over een staking van de
vijandelijkheden en de oplossing van hun
geschil in overeenstemming met het Hand
vest van de UNO. De secretaris-generaal
van de UNO, Hammarskjoeld, wordt ver
zocht de partijen bij deze onderhandelin
gen van dienst te zijn, en verslag uit te
brengen op de volgende zitting van de
Assemblée.
Abdel Rifai, de Jordaanse afgevaardigde,
die de bespreking van de Afrikaans-Azia
tische groep heeft voorgezeten, verklaarde
dat de resolutie geen veroordeling van
Frankrijk inhoudt en geen pressie op dat
land wil uitoefenen.
In de politieke commissie van de UNO
heeft de Syrische afgevaardigde Zeineddin
maandag en dinsdag in totaal vier uur en
58 minuten over het Algerijnse vraagstuk
gesproken. Hij meent, dat „de helft van
Algerije reeds bevrijd is van de Franse
controle en dat een derde deel van het land
door de vrijheidsbeweging wordt bestuurd".
Volgens hem is wat de Fransen een pacifi
catiepolitiek in Algerije noemen, in werke
lijkheid een voortgezette militaire actie, die
leidt tot een noodlottige cirkel van onder
drukking en verzet. De Syrische spreker
beschuldigde Frankrijk van groepsmoord
in Algerije.
Volgens Zeineddin heeft Frankrijk reeds
verscheidene malen getracht een nationale
en godsdienstige groep uit te roeien. Deze
politiek werd reeds vóór 1950 toegepast.
Generaal De Gaulle zou in het gebied van
Constantine tenminste 45.000 Algerijnen
hebben laten ombrengen. Deze massamoord
is één van de oorzaken van de huidige
opstand, aldus Zeineddin.
De Syrische afgevaardigde sprak zich
ook uit tegen het maandag door minister
Pineau gedane voorstel, om Noord- en
„Donker"-Afrika onder te brengen in een
of andere algemene, politieke federatie.
„Dit voorstel heeft ten doel Noord-Afrika
los te maken van de Arabische staten",
verklaarde hij.
Toen de Syriër ook nog zei, dat de Fran
sen in Algerije optraden zoals de nazi's
Evenals in vorige jaren heeft de minis
ter van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen tien Nederlandse kunstschilders
in de gelegenheid gesteld een studiereis
naar het buitenland te maken met het doel
hun artistieke horizon te verruimen. Deze
schilders zijn: G,.J3gpj}fic in^AdlSterdam,
K. Daamen in Amsterdam, E. Eggen in
Ulestratën-Meerssen, J. Homan in Laag-
Keppel, J. Korthals in Amsterdam, Th.
Swagemakers in Amsterdam, J. Westerik
in Den Haag en D. Zwier in Amsterdam.
De persbureaus op die helft van onze
aardbol, die voor het gemak der onder
scheiding meestal „de vrije wereld" wordt
genoemd, hebben op verzoek van hun cor
respondenten in de „onvrije wereld" grote
hoeveelheden van hun beschikbare telex
papier besteed aan een vraagstuk, dat van
enorm belang scheen te zijn, namelijk: wie
is er ziek in het Kremlin?
Miljoenen lezers werden van de ene ple
zierige spanning in de andere overgeheveld
met speculaties over de geheimzinnige me
neer X, die in de Russische hoofdstad voor
zijn leven worstelde en waartoe de hulp
van een Keulse professor was ingeroepen.
Wie zou het zijn? Boelganin? Kroesjtsjev?
Malenkov? Sjepilov? Er waren nog veel
meer namen die op „ev" of „ov" eindigden
voorhanden om door het adembenemende
probleem te worden gestrooid, en men
heeft daar dan ook naarstig gebruik van
gemaakt. Een New Yorks boulevardblad
construeerde er haastig een schietpartij
binnen de Kremlin-vesting bij, om althans
niet al te zeer in herhalingen van andere
bladen te vallen. De wereld de vrije
stond op zijn kop en werd in die abnormale
houding gevangen door de wens, vader van
onheuse gedachten: als.... die het eens
was?
Nu is de spanning gebroken, want we
weten wie het is. Malisjev. Niemand kent
hem bizonder goed. Hij kan doodgaan of
blijven leven het aanschijn der wereld
zal er niet door veranderen, zoals velen
hoopten.
Het was overigens een hoop, die tamelijk
illusoir kon worden genoemd van het begin
af. Met het sterven van één enkel mens
wordt de wereld niet plotseling gelukkiger
of rampzaliger. Er sterven dagelijks dui
zenden mensen betere dan degenen, die
in het Kremlin met anderer levens spelen
en slechtere waarschijnlijk ook.
De ontwikkelingen, die het lot der mens
heid bepalen, hangen niet af van het leven
of sterven der enkelingen. Eens zullen alle
mannen in het Kremlin dood zijn.
Dood en vergeten bij de nieuwe stormen
van dreiging en strijd, die andere mannen
in andere Kremlins zullen hebben voor
bereid en ontketend. En waarbij de nako
melingen van de nieuwscorrespondenten
onze eigen nakomelingen nu en dan op
spanningen zullen proberen te vergasten,
die niets ter zake doen, doch die als af
wisseling het zout in de pap betekenen.
Op 8 april zal een speciale UNO-post-
zegel worden uitgegeven ter herinne
ring aan het optreden van de UNO-
politiemacht in Egypte. De zegel zal
verschijnen in de waarden van 3 en 8
dollarcents. De zegel draagt het em
bleem van de UNO-politiemacht en is
ontworpen door de Deen Ole Hamann.
dat in Frankrijk hadden gedaan, werd hij
door de voorzitter van de politieke com
missie tot de orde geroepen.
Antwoord
De Franse minister van Buitenlandse
Zaken Pineau verklaarde in een voorlopig
antwoord - het is de bedoeling, dat Jacques
Soustelle, voormalig resident-generaal van
Algerije, meer in bijzonderheden op het
door Zeineddin aangevoerde zal ingaan -
op de toespraak van de Syrische afgevaar
digde, dat, indien het „Arabisch imperia
lisme" in Algerije blijft wroeten, het moei
lijker zal zijn een oplossing voor het Alge
rijnse vraagstuk te vinden.
Pineau besloot: „De woorden van de
Syrische afgevaardigde hebben bij mij een
oud debat in de herinnering geroepen, dat
erover ging, of de geschiedenis als een
wetenschap of een kunst moest worden
gezien. Zeineddins toespraak heeft weer
eens onomstotelijk aangetoond, dat de
historie een kunst is, want wetenschap kan
slechts gebaseerd zijn op onaantastbare
feiten of cijfers".
MOSKOU (Reuter). De Russische mi
nister van Financiën, Arseni Zverev, heeft
bij het indienen van de begroting voor
1957 in de Opperste Sovjet meegedeeld,
dat de Sovjet-Unie haar uitgaven voor de
fensie iets zal besnoeien. De militaire uit
gaven zullen volgens Zverev dit jaar 96.7
miljard roebel (ongeveer 86.3 miljard gul
den) bedragen en zestien percent van de
gehele begroting uitmaken. Vorig jaar was
achttien percent van de totale begroting
voor de defensie. In 1956 was 102.5 miljard
roebel toegewezen, doch slechts 97.8 mil
jard uitgegeven.
De totale begrotingsinkomsten zullen in
1957 volgens de begroting 614.8 miljard
roebel belopen en de totale uitgaven 603.8
miljard roebel, zodat er een overschot van
11 miljard roebel zal zijn. Het geraamde
overschot is dit jaar half zo groot als dat
van verleden jaar. De totale nationale uit
gaven zijn met drie procent gestegen.
Voor de ontwikkeling van de nationale
economie is dit jaar 376 miljard roebel
uitgetrokken, 7.5 percent meer dan verle
den jaar. Van het nationale inkomen is 85
percent afkomstig van overheidsonderne-
mingen. De investeringen in machinerieën
zullen dit jaar 65 miljard roebel belopen,
11 miljard meer dan verleden jaar.
Zelfbestuur
Zverev zei, dat er maatregelen worden
genomen om de republieken ruimere bud-
getaire bevoegdheden te geven en grotere
verantwoordelijkheden.
Volgens het economische plan voor 1957,
dat Mikhail Pervoekin, een der eerste
vice-premiers aan de Opperste-Sovjet, heeft
voorgelegd,-stelt-de Sovjet-Unie zich ten
doel dit jaar haar industriële produktie
over hét geheel genomen mét 7.1 percent
te verhogen. De voorgenomen produktie-
verhoging bedraagt voor de zware in
dustrie 7.8 en voor de lichte industrie 5.9
percent. Op de zware industrie wordt vol
gens dit plan iets groter nadruk gelegd
dan men had verwacht.
Voor de kolenindustrie is een produktie-
doel van 446 miljoen ton gesteld, vergele
ken met een produktie van 429 miljoen ton
in 1956. De olieproduktie die in 1956 83.8
miljoen ton bedroeg, zal moeten stijgen tot
97 miljoen ton. Verder voorziet het plan
in een produktie van 38.1 miljoen ton
ijzer (in 1956 35.8 miljoen ton), 51.5 mil
joen ton staal (48.6 miljoen ton) en 211
miljard kilowatt elektriciteit (192 mil
jard). De automatisering der industrie zal
met dertig percent worden uitgebreid. De
produktie van aardgas zal met vijftig per
cent moeten stijgen en aan het einde van
dit jaar een totaal van 7.7 miljard kubie
ke meter moeten bereiken.
De uitgaven voor de industriële ontwik
keling zullen in 1957 ten opzichte van 1956
worden gehalveerd. De gestelde doelen
zijn teruggebracht om „buitengewone
spanning" te vermijden. Deze verminde
ring werd verwacht, nadat het centrale
partijcomité in december had verklaard,
dat het oorspronkelijke vijfjarenplan „niet
reëel" was.
ADVERTENTIE
WASHINGTON (Reuter en U.P.) De
Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Dulles, heeft dinsdag op zijn weke
lijkse persconferentie gezegd niet van plan
te zijn ontslag te nemen of zich terug te
trekken. Hij antwoordde dit op vragen
over de democratische aanvallen van het
Congres op zijn politiek over het Midden-
Oosten. Hij verklaarde voorts, dat de olie
verschepingen naar Europa ietwat beneden
de verwachting waren gebleven, maar niet
in verontrustende mate. Dulles achtte de
toestand niet ernstig genoeg voor een per
soonlijk ingrijpen van presidena Eisen
hower en weet het falen aan gebrek aan
samenwerking van de Texas-Railroad com
missie, die de olieproduktie onder haar
beheer heeft.
Een Britse journalist wees Dulles erop,
dat volgens eerdere berichten de versche
pingen vanuit de V.S. zestig percent lager
waren dan men had verwacht. Dulles ant
woordde hierop dat hij de cijfers niet bij
de hand had, wees op de door hem veron-
derstedlde hogere verschepingen uit Vene
zuela en het Midden-Oosten, en gaf ten
slotte tot dat het wel „iets" minder was
dan wat hij gehoopt had.
Inzake de Israëlische kwestie zei hij dat
de V.S. geen eenzijdige actie zullen onder
nemen om Israel door sancties te dwingen
zicht uit de gebieden van Gaza en Akaba
terug te trekken. Maar indien de UNO
sancties zou vragen om hun resoluties voor
een Israëlische terugtrekking kracht bij te
zetten, zouden de V.S. dit ernstig overwe
gen.
Amerika heeft gegronde hoop dat Israel
gehoor zal geven aan de resoluties, aldus
Dulles, die van mening is dat Israel, in zijn
voortbestaan- grotendeels afhankelijk- van
vele andere landen, een juist gevoel heeft
voor het algemeen belang.
De Verenigde Staten zouden uit vrees
voor wat de Sovjet-Unie zou kunnen doen
er niet voor terugschrikken een eigen koers
in het Midden-Oosten in te slaan.
Dulles verklaarde voorts dat de V.S. nog
steeds van mening zijn dat een bezoek van
Tito nut zal hebben. Over een bijeenkomst
van de westelijke Grote Drie was nog niet
gesproken.
De verklaring van Dulles op zijn pers
conferentie, dat hij „goede gronden had te
verwachten, dat Israel aan de moties van
de UNO zal gehoorzamen" is in Jeruzalem
opgevat in de betekenis, dat de Verenigde
Staten zulke waarborgen aan het voorbe
reiden zijn.
LONDEN (U.P.) De „Rock 'n roll"-
koning Bill Haley is dinsdag met het pas
sagiersschip „Queen Elizabeth" in Londen
gearriveerd. Acht Londense politieagenten
hadden het zwaar te verduren, toen zij een
menigte van honderden jeugdige personen,
die kennelijk de bandleider van zijn kle
ren wilden beroven om deze als souvenirs
te bewaren, in bedwang trachtten te hou
den. Haley treedt in Londen op als begin
van een tournee. Op 9 maart komt hij met
zijn orkest in Den Haag.
LONDEN (U.P.). Minister Selwyn
Lloyd heeft in het Lagerhuis op een vraag
van de oppositie verklaard, dat Engeland
in elk geval lid van het Bagdadpact
zal blijven, ook al zullen de defensie-in
spanningen besnoeid worden en al komen
de Verenigde Staten in het Midden-Oosten
met het plan-Eisenhower.
De Britse schatkist heeft intussen een
zwaarwegend argument gelevérd voor de
uitgebreide defensiebeperkingen die men
in Londen overweegt. De goudreserves
zijn in een periode, welke gewoonlijk juist
voor deze reserves voordelig is, sterk ach
teruitgegaan.
Lloyd verklaarde met nadruk in het
Lagerhuis, dat ook al had Engeland geen
deel gehad aan recente besprekingen in
het verband van het Bagdadpact, Enge
land volledig op de hoogte was gehouden
van deze besprekingen en niet het plan
koesterde zich uit het pact terug te trek
ken, ook niet als gevolg van de defensie
beperkingen.
Maandagmiddag om drie uur zijn in
Amman de Jordaans-Britse besprekingen
over het beëindigen van het Jordaans-
Brits verdrag begonnen.
DAMASCUS (U.P.) Een woord
voerder voor het bureau voor de al
gemene boycot van Israel heeft te Damas
cus verklaard dat Franse vliegtuigen op
geer. enkel Arabisch vliegveld meer mogen
landen, als'gevolg va.n een besluit) dat op
de conferentie van „boycot-organisatoren"
téBeirut' §év¥lên is.
De beslissing zal definitief worden, zo
verklaarde de woordvoerder, wanneer het
binnenkort daarover te sluiten verdrag ge
ratificeerd is. Basis voor het besluit is de
overweging, dat de „Air France" financiële
betrekkingen onderhoudt met Israel, die
strijdig zijn met de Arabische boycotbe
palingen. Tevens werd verklaard, dat de
boycotbesluiten die te Beirut genomen
worden, verplichten tot navolging door al
le Arabische landen.
ADVERTENTIE
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
- en u zult 's morgens
kiplekker uit bed springen
Elke dag moet uw lever een liter gal ln nw
ingewanden doen stromen, anders verteert uw
voedsel niet. Het bederft. U voelt u opgeblazen,
u raakt verstopt. Uw lichaam wordt vergiftigt
u bent humeurig, voelt u n&ar en loom.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lap
middelen. Neem CARTERS LEVERPILLETJES-
onschadelijk, plantaardig en zacht - om de liter
gal op te wekken, die uw lichaam dagelijks nodig
heeft. U zult zich weer een ander mens voelen
Vraag Carters Leverpilletjes, f. 1.20 per flacon.
Dood en leven
Gisteravond stond een man tegen de
brugleuning. De man hing leunend voor
over. De brugleuning zelf stond van wal
tot wal pal.
Het water beneden hen stond stil. Een
vis niet, die zwom langzaam voort. Zij keek
omhoog en zag de voetzolen van de man
donker uitsteken. De brug overspande het
water.
De vis was door een onvoorzichtig ge
drag bij de sluisdeuren binnen de stad ge
komen. Daar was in de hele stad verder
geen vis. Daarom keek zij naar boven. Dat
doet een vis anders niet gemakkelijk.
Omgekeerde beelden gaven de scheiding
aan tussen lucht en water. Het beeld van
de vis maakte daar inbreuk op, het was
rechtstandig, ofschoon zij naar boven keek.
De vis praatte tegen het water zonder
geluiden, liet het water liplezen.
De brug droeg de leuning en verdroeg
die. Diep drongen de balusters met hun
voet in de dinantse steen. Een vierkante
loden ring sloot eromheen het gat water
dicht af. Als het eens regenen wou.
Midden boven vatte het bruggewelf zijn
sluitsteen in uiterste beklemming. Maar
goed dat daar geen levend wezen voor ge
nomen was. Die had het niet lang ver
duurd, was gauw afgedropen. En dan de
helften van de brug tegen elkaar op val
len. Of in 't water, wie weet. Vis ook nog
dood.
Kademuren vervielen langzaam, stonden
af en toe stukjes gruis aan 't water af.
Heel af en toe maar. Er was niet op te
wachten dat je 't zag. Water borg ze op
in zijn modderkelder, in zijn modder-
museum.
Vis was nu doorgezwommen, heel zacht
jes. Zonder de staart er in te kennen, met
alleen maar trillen van vinnen. Door het
donkere waterpart, het part waaraan de
brug met zijn lichaam belichting onthield.
Kwam nu onder de andere leuning, leu
ning waaraan de man niet stond, lege
leuning. Vrij was die leuning.
Midden tussen al deze dingen leunde de
man, het enige volstrekt in rust.
Zijn schoen gaapte, sokken krinkelden
tegen hem op.
Belcampo
ADVERTENTIE
De heer Girard is een man,
die de dingen breed bekijkt.
Dat heeft hij in de ruim tach
tig jaar van zijn bestaan ook
wel geleerd, daar zijn werk
terrein theoretisch de hele
aardbol beslaat. Hij is globe
maker van beroep, een van de
zes, die de wereld kent.
Zijn ateliers bevinden zich
in de Rue de Buci, een Parijse
straat, waarin de vaste bezoe
ker aan de Franse hoofdstad
zonder enige twijfel vaak zijn
voetstappen zet. De straat
mondt uit in de Boulevard
Saint Germain. Op de hoek
vindt ge Café Mabillon, een
verzamelplaats voor een deel
van de jongeren, die hun af
keer van het conventionele on
verschrokken tonen in kleding,
uiterlijk en manieren. De Rue
de Buci zelf munt uit door een
charmante ochtendmarkt van
groente, fruit en andere le
vensmiddelen. Het is een ge
not er het drukke gedoe van
handelaren en clientèle gade
te slaan, niet in het minst,
omdat er onder de kopers en
koopsters altijd wel enkele
van die raadselachtige figuren
zijn te ontdekken, waaraan het
Quartier Latin zijn wereld
reputatie dankt.
Maar laat ik nu liever bij
monsieur Girard binnenstap
pen. Hij is enthousiast over
mijn bezoek, alsof juist ik zijn
dag kom goedmaken. Niet dat
hij in mij een klant ziet hij
is er trouwens niet om ver
legen, dat wist ik bij voorbaat.
Hij is echter verrukt over zijn
Op onze omzwervingen door Europa zijn we al aardig wat
mensen met merkwaardige beroepen tegengekomen. Tot de
meest exclusieve behoort zeker de fabrikant van globes, want
hiervan zijn er slechts een half dozijn in de wereld.
niet alledaags vak te kunnen
spreken.
Wanneer hij begint te ver
tellen, valt zijn eerbiedwaar
dige leeftijd van hem af.
Slechts bij nadere beschou
wing ontdekt men, dat zijn
witte baardje niet kan ver
hullen hoezeer de mond van
de heer Girard die van een
oud man is. Zijn zwarte baret
daarentegen, over zijn schedel
geplakt op de ingenieuse ma
nier, waarvan alleen de Fran
sen het geheim kennen, geeft
zijn uiterlijk iets jeugdigs. En
in zijn ogen glanst een vreemd
licht, als zij zich op een van
zijn werkstukken vestigen.
„In 1922 heb ik dit bedrijf
van de beroemde Forest over
genomen", vertelt hij, „en hij
was al de opvolger van zijn
vader. Bij elkaar betekent dit
een eeuw fabricage van we
reldbollen. Hebt u even tijd
om achter rond te kijken?"
We dringen in een van de
ateliers door. Op de tafels lig
gen ettelijke halve bollen: de
mallen, waarin de helften van
de globe worden gemaakt. Ik
verraad geen fabrieksgeheim,
als ik u het een en ander van
de bewerkingen laat weten; u
doet het monsieur Girard toch
niet zo gemakkelijk na en er
komt bovendien nogal wat
voor kijken.
Een meisje is bezig vellen
grijs karton met een kleefstof
te bekladderen. Daarna scheurt
ze er kleine stukjes van en
plakt deze tegen de binnen
wand van de mal. Met een
houten bal klopt ze het zaakje
vervolgens stevig aan. Na
droging is dan al een ruwe
halve bol ontstaan. Kleefstof,
vermengd met een soort gips,
maakt het oppervlak harder.
Dan volgt nog het polijsten en
de basis is present.
Dit alles is nog niet zo heel
bijzonder. Het ware vakman
schap van Girard's personeel
komt pas tot uiting in een vol
gende zaal. Daar liggen de
landkaarten, in eigen huis ver
vaardigd. Zij hebben de vorm
van een zeer puntige drie
hoek; twaalf ervan moeten elk
halfrond bedekken. Het is
fascinerend te zien hoe een
meisje de stroken een voor een
met de uiterste nauwkeurig
heid op de bol plakt. Zonder
nadere uitleg is duidelijk welk
een precisiearbeid het is elk
strookje precies naast het an
dere te plakken, zodanig, dat
elke grens en elk riviertje aan
sluiten. Daarvoor is het nodig,
dat het natte stukje papier
soms heel voorzichtig moet
worden gerekt, ook al om de
juiste ronding te verkrijgen.
Zo komt twee naast een, drie
naast twee en twaalf naast
elf. U kunt zich voorstellen,
dat dit het moment is van de
grootste spanning: klopt deze
strook aan beide kanten? Die
spanning schijnt overigens
voor mij groter te zijn dan
voor de geroutineerde arbeid
ster, want haar „Voila" klinkt
heel doodgewoon.
Ziezo, één helft kan nu voor
nabewerking onder andere
vernissen naar een volgende
afdeling. De zoveelste globe
staat even later voor verzen
ding gereed. In landen ver van
zijn geboorte zal hij de jeugd
de beginselen van de aard
rijkskunde bijbrengen en en
passant tot reizen prikkelen.
Wanneer ik bewondering
toon voor de vaardigheid en
snelheid, waarmee hier wordt
gewerkt, lacht Girard fijntjes.
„Achter dit vakwerk zit nog
veel meer", zegt hij. „U hebt
misschien al gezien, dat de
namen van landen en plaatsen
in verschillende talen voor
radig zijn: Spaans, Duits,
Frans, Engels, Nederlands,
zelfs Arabisch en Turks. Maar
wat een ellende ik de laatste
dertig jaar niet heb gehad met
die voortdurende verandering
van de grenzen! Telkens wer
den hele voorraden dure be
drukte kaarten onbruikbaar;
goed voor de kachel, monsieur.
En zo zal het nog wel een
tijdje blijven, vrees ik.'
Het pessimisme van de oude
globefabrikant lijkt me niet
ongegrond. Omdat we dit toch
niet kunnen verhelpen, vraag h
ik verder: „In welke formaten
maakt u de wereldbollen?"
„De kleinste heeft een door-
snee van twaalf centimeter, de
grootste van zesenzestig centi-
meter. Ik ben eens begonnen
er een van één meter vijfen-
twintig te maken, maar daar
oen ik mee opgehouden. De bol
lad een omtrek van ongeveer
vier meter en er zouden acht-
enveertig stroken kaart voor
nodig zijn geweest. Weet u j|
voor hoeveel ik hem had moe-
ten verkopen? Voor anderhalf
miljoen francs."
Ik reken snel uit nee, een
globe van vijftienduizend gul- §j
den raak je aan niemand kwijt.
Monsieur Girard laat me nog
niet gaan. Hij is zo blij als een
kind, als hij mij zijn geïllumi-
neerde globes kan laten zien F
wereldbollen met een lamp-
je erin en zijn trots kent
geen grenzen, wanneer ik zijn
kaarten, bedrukt met scheep-
jes, vliegtuigen en allerlei ro-
mantische taferelen, hogelijk
prijs. Ook de aardbollen, waar-
op in relief de hoogteverschil- 1|
len zijn aangegeven, krijgen
mijn welwillende goedkeuring. M
„Hebt u zelf veel gereisd?"
vraag ik plotseling. j|
Zijn gezicht betrekt. „Veel
te weinig", zegt hij zuchtend.
„Nooit naar een ander wereld-
deel. Ik heb het altijd met mijn §j
fantasie moeten doen."
J. F. Remming M
i-if -- i
BEIHAN (U.P.). Hussein Ibn Ahmed Al
Muhsin, vorst over 27.000 Arabieren in het
protectoraat Aden, heeft maandag zijn on
tevredenheid geuit met de steun en be
scherming, die hij van Engeland krijgt en
erop aangedrongen, dat Amerika hem
helpt.
Beihan is een van de tien of twaalf vor
stendommen, geregeerd door sheiks en
emirs, waaruit het protectoraat Aden be
staat. Twee kleine stukjes van Beihan en
daarmee enkele dorpen aan de grens met
Jemen zijn in vijandelijke handen.
Op enkele kilometers afstand van zijn
paleis, dat uit gedroogde klei is opgetrok
ken, loopt de grens met Jemen. Telkens
besluipen scherpschutters uit het buur
land de grens.
Engeland is bij verdrag verplicht, Bei
han tegen aanvallen van buiten te be
schermen. Maar het is duidelijk, dat de
sherif vindt, dat Engeland maar half werk
levert. Hij is het geweest, die de Engelsen
heeft verzocht twee Beihanse dorpen door
vliegtuigen onder vuur te doen nemen,
omdat ze door benden uit Jemen bezet wa
ren. De Engelsen echter zijn daartoe niet
bijster geneigd, totdat zij precies weten,
v/aar de grenzen in dit bergland nu eigen
lijk lopen.
Ned. Herv. Kerk
Aangenomen naar Terwispel-Tijnje B.
W. Steenbeek, kand. te Amersfoort naar
Vlissingen (wijk 4) (toez.) Y. van der
Schoot te Brugge (België).
Geref. Kerken
Tweetal te 's Gravenhage-Loosduinen
(5de pred.pl.) W. A. Krijger te Schiedam
en E. J. Wassink te Bussum.
Geref Kerken onderh. art. 31 K.O.
Beroepen te Garrelsweer-Appingedam
B. J. F. Schoep, kan. te 's Gravenhage.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen te Driebergen J. Keuning te
Barendrecht. Bedankt voor St. Janskloos
ter J. W. de Bruin te Zwaagwesteinde.
Doopsgez. Broederschap
Bedankt voor Dantumawoude L. Koop-
mans te De Rijp (N.H.).
Geref. gem. in Nederland
Beroepen te Ede en te Nieuwerkerk a.
d. IJsel H. Ligtenberg te Rotterdam-W.,
die bedankte voor Ederveen.
Aalmoes, gift aan een arme, is een
woord dat evenals het Engels alms, het
Duitse Almosen en het Franse aumóne
teruggaat op het romeinse almosina,
een bijvorm van het aan het Grieks ont
leende eleëmosyna, dat: medelijden be
tekende en vandaar: daad van medelij
den, liefdegift. In bijbeltaal en kansel
stijl zegt men naar Grieks voorbeeld
nog: aalmoezen doen en in het Frans:
faire l'aumóne. Doordat het vroeger
veelvuldig voorkomende spijzigen van de
behoeftigen ook tot het geven van aal
moezen werd gerekend, had aalmoes
oudtijds ook de betekenis: voedsel. Daar
door is de onjuiste etymologie ontstaan
dat aalmoes zou zijn: spijs gemaakt van
aal. De naam aalmoezenier wordt thans
nog gedragen door de rooms-katholiek#
veldprediker.
