Overheid moet voorgaan in
vermindering der uitgaven
agrs-gola
Panda en de olie
naat
Effecten- en
Geldmarkt
Het blijft abnormaal zacht
r
Druk op het rentepeil slechts door
uiterste besparingen te bedwingen
De radio geeft zaterdag
Wereldnieuws
^ocA ió het
zo
Eenhoorn
VRIJDAG 8 FEBRUARI 1957
KOM KIJKEN EN GENIETEN
De verlaging van het Britse
officiële disconto
3
Kort economisch nieuws uit
binnen- en buitenland
Oscar Smit's Bank
De lichte en onvoldoende wijzigingen, welke de regering onlangs in haar voor
gemeenten en provincies geldende rentegamma heeft aangebracht, duiden er wel op
dat zij een tot 4% a 5 pet. verhoogde rentestand nauwelijks wil accepteren en in de
verwachting leeft met behulp van verscheidene beperkende maatregelen een daling
van de rentestand te kunnen bewerken. Het koersherstel, dat de vorige en in het
begin van deze week voor staatsfondsen is ingetreden, heeft aan die verwachting
enige steun gegeven, maar terwijl wij dit schrijven is van dat herstel alweer een deel
verloren gegaan en van een verruiming is er op de geld- en kapitaalmarkt nog weinig
of niets te bespeuren. Algemeen wordt thans wel toegegeven dat de hoogconjunctuur,
zowel in ons land als elders, tot een overbesteding heeft geleid, welke nu zo mogelijk
moet worden teruggedrongen om te voorkomen dat de waarde van het geld verder
vermindert.
Het is wel zeer te betreuren dat de
Nederlandse regering bij haar pogingen om
de kapitaalmarkt te verruimen, niet in de
eerste plaats het mes zet in de sterk ge
stegen staatsuitgaven, maar het offer door
anderen wil laten brengen. De S.E.R.-com-
missie heeft in zoverre wel gelijk dat als
het gaat om een beperking van de beste
dingen, in alle drie de sectoren - overheid,
particulieren en bedrijfsleven - daaraan
moet worden meegewerkt, het is duidelijk
dat na de geweldige uitbreiding van de
staatsuitgaven, een beperking hiervan niet
alleen uit psychologische overwegingen het
meest gewenst, maar ook in economisch
opzicht het minst schadelijk is. Als men
ziet dat de fiscus in 1956 meer dan 7'A
miljard van het nationaal inkomen naar
zich toe heeft getrokken, dat is ruim 1
miljard meer dan in 1955, kan de kapitaal-
schaarste bij de bedrijven geen verwonde
ring wekken. Er is destijds, toen besloten
werd tot de vervroegde inning van de ven
nootschapsbelasting en de temporisering
van de vervroegde afschrijvingen, reeds op
gewezen dat hierdoor de liquiditeit van de
bedrijven zou worden aangetast. Thans
blijkt dat deze bijzondere maatregelen de
belastingopbrengst in 1956 met 700 mil
joen hebben doen stijgen en het ergste is
dan nog dat, ondanks deze op de bedrijven
toegepaste aderlating, de schatkist leeg is.
Dat ook de lagere overheidsorganen hun
uitgaven zullen moeten beperken, spreekt
ADVERTENTIE
U/veip
6o gS tWr
HILVERSUM I, 402 M.
700 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 8.00
Nieuws. 8.18 De ontbijtclub. 9.00 V. d. vrouw.
10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, caus. 10.05
Morgenwijding. 10.20 Strijkens. 10.50 Het huis
is te klein, hoorsp. 11.20 Buitenl. weekoverz.
11.35 Viool en piano. 12.00 Lichte muz. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Nieuwe platen.
13.00 Nieuws. 13.15 VARA-varia. 13.20 Fan-
fare-ork. 13.45 Sportpraatje. 14.00 V. d. jeugd.
14.35 Zanggroep. 14.55 Nieuwe platen. 15.20
Streekuitz. 15.45 Kamerork. en solist. 16.30
Onderwijs volkszaak!, caus. 16.45 Lichte
muz. 17.10 Act. 17.40 Instr.kwint. 18.00 Nieuws
en comm. 18.20 Lichte muz. 18.45 Regerings
uitzending. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30
Passepartout, caus. 19.40 Het Evangelie van
Johannes, caus. 19.55 Deze week, caus. 20.00
Nieuws. 20.05 Gevar.progr. 22.00 Soc. comm.
22.15 Weense muz. 22.45 De onberaden wed
der, hoorsp. 23.15 Nieuws. 23.3024.00 Platen
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gewijde mu
ziek. 7.45 Morgengebed en liturg, kal. 8.00
Nieuws en weerber. 8.15 Platen. 8.50 V. d.
vrouw. 10.00 V. d. kleuters. 10.15 Platen. 10.30
Ben je zestig? 11.00 V. d. zieken. 11.25 Pla
ten. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 Pianospel. 12.55 Zon
newijzer. 13.00 Nieuws en Kath. nieuws. 13.20
Amus.muz. 13.50 Platen. 14.00 V. d. jeugd.
14.20 Engelse les. 14.40 Boekbespr. 14.50 Ac-
cord.ork. 15.10 Kron. v. letteren en kunsten.
15.35 Vocaal ens. 16.00 De schoonheid v. h.
Gregoriaans. 16.30 V. d. jeugd. 17.10 Musette
ork. en solist. 17.35 Lichte muz. 17.55 Amus.
muz. 18.15 Journalistiek weekoverz. 18.25
Platen. 18.30 Pari. overz. 18.40 Jazzmuz. 19.00
Nieuws. 19.10 Radiofilh.ork. 19.55 „Lichtba
ken", caus. 20.15 Act. 20.30 SUS-progr. 22.00
Platen. 22.35 Wij luiden de zondag in. Aan
sluitend: avondgebed en liturg, kal. 23.00
Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto. 23.22-
24.00 Platen.
TELEVISIE (NCRV, KRO en NTS)
17.00—17.30 V. d. kind. 20.15 Franse chan
sons. 20.30 SUS-progr. Eurovisie: 22.00—22.50
Festival v. h. Italiaanse Chanson.
BRUSSEL, 324 M.
12 00 Platen. 12.30 Weerber. 12.34 Gespro
ken aperitief. 12.45 Platen. 13.00 Nieuws. 13.11
Radio-Almanak. 14.30 Journ. 15.00_ Platen.
15 15 Accordeonmuz. 15.30 Platen. 15.45 Ac-
cordeonmuz. 16.00 Platen. 16.15 Omr.ork.
16.45 Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10 Dag
klapper. 17.20 Liturgische gezangen. 17.30
Muz. v. miljoenen. 18.00 Platen. 18.30 V. d.
sold. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.45 Platen.
20.00 Omroep-Ommeganck. 21.00 Platen.
21 15 Amus. ork. 22.00 Nieuws. 22.11 Verz.-
progr 23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Dansmuz.
vanzelf, maar aan de andere kant is het
begrijpelijk dat de gemeentebesturen ont
stemd zijn, nu de regering de indruk wekt
alsof het kwaad voornamelijk aan die zijde
gevonden wordt. In elk geval is de rege
ring met haar waarschuwing aan de ge
meenten te laat, omdat tal van openbare
werken op stapel staan en nu niet op een
maal kunnen worden stil gezet. Volgens de
jongste circulaire van minister Struycken
aan de gemeentebesturen zal de vraag naar
geld alleen reeds met Va miljard toene
men door de thans in uitvoering zijnde
werken bij de gemeenten en hij slaakt hier
bij de verzuchting dat op een gegeven
ogenblik de regering zal moeten bijsprin
gen en minister Hofstra niet weet waar
hij het geld vandaan moet halen.
Beperkende maatregelen
Wij zijn nog altijd in afwachting van de
door de regering toegezegde nota over de
door de regering noodzakelijk geachte be
perking van de bestedingen en de maat
regelen, welke zullen worden genomen om
voor het tekort op de rijksbegroting dek
king te vinden, maar de vrees is niet on-
gegrond dat onder meer ook een verhoging
van de vennootschaps- en van de inkom
stenbelasting zal worden voorgesteld, het
geen dan voor de bedrijven een verdere
vermindering van hun liquiditeit zal be
tekenen. Aangezien de bedrijven - alge
meen gesproken - hun winsten zien dalen
en derhalve voor afschrijving en reser
vering een kleiner bedrag ter beschikking
zullen hebben, wordt op deze wijze ook het
door de regering gestelde doel, een inves
teringsbeperking, bereikt; maar het is de
vraag of dit middel niet erger is dan de
kwaal. Temeer als het niet mogelijk blijkt
de particuliere bestedingen terug te drin
gen, waarop onder de huidige omstandig
heden inderdaad weinig kans bestaat. De
Nederlandse bevolking wordt immers da
gelijks met prijsverhogingen verrast, niet
het minst door de overheids- en semi-
overheidsbedrijven, waarbij zich nu ook
weer de spoorwegen hebben gevoegd. Al
zou dit tot een minder gebruik leiden, dan
nog worden er geen nieuwe of grotere be
sparingen door verkregen.
De vergeten groepen
Ook de huurverhoging van 25 percent,
welke als zodanig een inkomensverschui
ving is, zal geen beperking van de parti
culiere bestedingen meebrengen als zij ge
heel of grotendeels door een verhoging van
de lonen wordt gecompenseerd. De blok
kering van 12'/2 percent gedurende tien
jaar betekent alleen dat er een van jaar
tot jaar groeiend bedrag, dat zelfs op f 1
miljard wordt geraamd, uit het nationaal
inkomen onder de macht van de staat zal
worden gebracht, die dan zo vriendelijk is
de huiseigenaren daarover een rente van
3 percent te vergoeden. De huurverhoging
valt als zodanig buiten het kader van deze
rubriek, maar wel mag hier worden op
gemerkt, dat de regering zich hier een ge
dwongen lening verschaft tegen een rente,
welke ver beneden de markt ligt en die
ongetwijfeld zal worden opgeteerd door
het monster van de bureaucratie,, waarin
onze economie meer en meer dreigt te ver
stikken, mede doordat zij het personeels
tekort bij de bedrijven, welke nu reeds de
produktie in ernstige mate remt, nog gro
ter zal doen worden. De situatie in de
agrarische sector is voorts van dien aard
dat niet alleen prijsverhogingen, maar ook
loonsverhogingen moeten worden ver
wacht, zodat een beperking van de beste
dingen slechts kan worden verwacht bij
de zgn. vergeten groepen, die altijd weer
de dupe worden, maar die van de gehele
bevolking slechts een klein deel uitmaken.
Maar er is meer. De Amsterdamse Bank
ADVERTENTIE
van al wat de „MARGRIET"- MODESHOW
lente-zomer 1957 U weer te bieden heeft!
Laat de kleur en fleur van deze show aan U voorbij
trekken en kies het pakje, de japon, de mantel, waarin
U straks de lente tegemoet wilt gaan.
Wij komen in: HAARLEM
Gem. ConcertzaalL. Begijnestraat 13
op maandag 11 februari a.s.
Aanvangstqden 2.30- 7-15 -9.15 uur
Kaartverkoop10 en 11 februari van 10-3 uur
aan de zaal en bovendien 11 februari na IS. 15 u.
Van alle getoonde modellen stelt „Margriet" gratis knippatronen beschikbaar!
wijst er in haar deze week verschenen ver
slag op dat bij de keuze tussen consumptie
en investering als doelwit van de actie tot
terugdringing van de bestedingen moet
worden bedacht dat beide bestedingsvor-
men van het nationaal inkomen over en
weer met elkaar in verband staan, welk
verband niet ongestraft duurzaam kan
worden verbroken. Het handhaven van het
verbruik op een zekere hoogte vooronder
stelt een daarbij passende investerings
activiteit, omdat het tot meer diepte-in
vesteringen noopt, in welke richting trou
wens het gebrek aan arbeidskrachten zon
der meer reeds wijst. Indien men er niet
van uitgaat dat de investeringsdrang de
behoefte overtreft, is er dus, volgens de
directie van genoemde instelling geen
andere mogelijkheid dan de consumptie
terug te dringen, hetgeen op verschillende
wijzen kan geschieden, maar waaraan in
elk geval de loonpolitiek en de fiscale poli
tiek te pas zullen moeten komen. Hieruit
valt te lezen dat de bank tegenover een
verhoging van de belasting niet afwijzend
staat, maar dit zal dan in de eerste plaats
een belastingverhoging voor de particuliere
bevolking moeten zijn, welke dan echter
niet voor een vergroting van de uitgaven
door de Staat zal mogen worden gebruikt.
Geen klaar beeld
Het kan niet verwonderen dat beurs en
belegger onder deze omstandigheden zich
geen klaar beeld kunnen vormen van de
toekomstige ontwikkeling van de geld- en
kapitaalmarkt.
Zuinigheid met kapitaal en selectieve
besteding daarvan zal het devies voor de
komende jaren moeten zijn, met als enig
alternatief dat we verder in de inflatie
spiraal ronddraaien. - En zolang de over
heid ten aanzien van de uitgavenbesparing
niet zelve het duidelijk zichtbare voor
beeld geeft, zullen alle kunstmatige mid
delen tot bevordering van het sparen niet
baten, omdat het ook bij de massa lang
zamerhand wel is doorgedrongen dat be
sparingen alleen zin hebben als de koop
kracht van het geld wordt gehandhaafd.
Naar aanleiding van deze discontover
laging in Engeland merkt Reuters finan
ciële redacteur op, dat tot deze verlaging
werd besloten omdat het vorige tarief on
doeltreffend was geworden en voor de
Britse begrotingspositie onnodig kostbaar
was.
Deze verlaging wordt voornamelijk be
schouwd als een technische verbetering
wat de monetaire controle betreft en niet
als een aanwijzing, dat Engeland zich thans
op economisch-politiek gebied meer zou
kunnen veroorloven. De inflatoire druk in
Engeland is verminderd en de positie van
het pond sterling is de laatste twee maan
den aanzienlijk verbeterd.
WEERRAPPORTEN
(De temperatuur ls van
hedenmorgen 7 uur, de
neerslag van de laatste
24 uur.)
Het frontenstelsel van een oceaan
depressie ten westen van de Britse eilan
den bereikte donderdagavond Nederland.
Het heeft in de afgelopen nacht op de
meeste plaatsen ongeveer een halve centi
meter regen veroorzaakt. Op de oceaan ten
noordwesten van de Azoren bevindt zich Stockholm onbewolkt
een lagedrukgebied dat zich in ongeveer qs1o onbewolkt
noordoostelijke richting verplaatst. Dit zal Kopenhagen regen
morgen op de Britse eilanden het weer Aberdeen regen
kunnen beïnvloeden en later ook in Ne- jDublin
derland weer regen veroorzaken. Londen
In de afgelopen tien dagen is de gemid- Brussei
delde etmaaltemperatuur in De Bilt bijna parjjs
zes graden boven de normale waarde van Bordeaux
deze tijd van het jaar gebleven. Aangezien Grenoble
de wind nog in de zuidwesthoek blijft zal Nice
os
.5
c
'z
het zachte weer aanhouden.
9 februari
Zon op 8.09 uur, onder 17.44 uur.
Maan op 12.00 uur, onder 3.26 uur.
Maanstanden
8 febr. eerste kwartier
14 febr. volle maan
21 febr. laatste kwartier
Hoog en laag water in IJmulden
Vrijdag 8 februari
Hoog water: 8.58 en 21.28 uur.
Laag water: 4.17 en 16.47 uur.
Zaterdag 9 februari
Hoog water: 10.00 en 22.40 uur.
Laag water: 5.10 en 17.50 uur.
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
Mallorca
Amsterdam
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
Vlv. Z.-Limb. regen
w
nno
z
zzo
motregen z
zwaar bew. zw
regen zzw
regen zzw
licht bew. zzo
geheel bew. zzw
geheel bew. nnw
regen z
regen zzw
zwaar bew. zzo
zwaar bew. z
zwaar bew. zw
geheel bew. windst.
mist zo
half bew. wzw
nevel zzo
zwaar bew. windst.
regen z
regen zzw
lichte regen zzw
lichte regen z
lichte regen zzw
lichte regen z
lichte regen zzw
lichte regen z
-3
-4
3
7
11
10
8
10
9
13
10
5
6
4
0
8
3
2
2
7
8
8
7
8
8
8
8
8
8
8
0) c
c.S
0,2
0
1
2
0,1
11
3
0,2
0
0
0
0,6
0,1
0
0
0
0
0
0
0
0
6
8
6
7
4
5
3
1
2
42. De heren Goudkraker en Barrel waren
(op zijn zachtst gezegd) onaangenaam ver
rast, toen zij elkander in het park van
Malpertus ontmoetten. Zij waanden zich
beiden de eigenaar van een rijk olieveld en
zagen niet graag, dat een concurrent zich
daar met een boor-installatie op waagde.
Zoals meestal had een vriendelijk gesprek
veel narigheid kunnen voorkomen - maar
helaas waren beide heren nogal opvliegend
van aard, zodat zij elkaar nu driftig te lijf
gingen. Terwijl zij elkander met de boren
trachtten te doorpriemen, waren hun woes
te kreten niet van de lucht; over en weer
uitten zij ernstige beschuldigingen van op
lichting en diefstal en intussen hanteerden
zij hun merkwaardige wapens met grote
vastberadenheid en krachtAangezien de
heer Barrel iets slanker was dan zijn te
genstander, terwijl daarentegen de heer
Goudkraker het voordeel had van zijn
zwaarder gewicht, valt met geen mogelijk
heid te voorspellen hoe dit boor-scherm-
duel geëindigd zou zijnwanneer niet
een opmerkelijk voorval er een einde aan
had gemaakt. Bij een van zijn verwoede
aanvallen trapte namelijk de heer Barrel
nogal diep in de grond. Er vloog heel wat
stof op - maar bovendien bleef zijn voet
haken tegen een hard voorwerp, dat zich
daar onder de aarde bevond. De wakkere
vechtersbaas stortte neer - en reeds stond
zijn tegenstander gereed zichzelf tot over
winnaar uit te roepen, toen beider aan
dacht getrokken werd door het zonder
linge uitsteeksel, dat Barrel ten val had
gebracht. Het was de uitmonding van een
buis, met een soort ventiel er op. Het hele
geval had tot nu toe listig onder de grond
verstopt gezeten en het leek niet onmoge
lijk, dat daar een vloeistof uit zou spuiten
wanneer iemand, bijvoorbeeld, er stevig in
prikte met de punt van een wandelstok.
De beide geknielde petroleumkoningen
keken elkaar aan met een blik van diepe
verstandhouding. Hun vete was vergeten.
Als uit één mond spraken zij. „Waar is
die Joris Goedbloed?"
Oliefabriek De Ploeg
Met het doel de handel in granen en
oliezaden, verwerking van deze grond
stoffen enzovoorts is opgericht de olie-
fabriek De Ploeg n.v. Het maaschappelijk
kapitaal bedraagt 2.000.000, verdeeld in
2.000 aandelen van f 1.000. Geplaatst zijn
550 aandelen, die worden volgestort door
inbreng van de tot dusver onder dezelfde
naam gedreven vennootschap onder firma.
Aandelenemissie
Bij de emissie van 2.250.000 aandelen Rot-
terdamsche Scheepshypotheekbank waarop
de inschrijving tot 5 februari was openge
steld, hebben nagenoeg alle houders van
claims van het recht tot inschrijving ge
bruik gemaakt (ANP).
Oil Shipping
De Oil Shipping (U.K.) limited, een doch
teronderneming van n.v. Olie-Scheepvaart
(Oil Shipping co.) te Rotterdam, onlangs
opgericht, is haar werkzaamheden op 1 fe
bruari begonnen. De nieuwe onderneming
zal zich voorlopig in het bijzonder op het
gebied van de tankbevrachting bewegen.
De heer G. R. F. Dodds is benoemd tot
directeur der Londense onderneming.
Wereldbank
De wereldbank heeft bericht dat in de
laatste zes maanden van 1956 door dit in
stituut een winst werd gemaakt van 18
miljoen dollar. De winst in het laatste
halfjaar van 1955 bedroeg 13.7 miljoen
dollar. In zijn halfjaarlijkse rapport deelde
de bank mee dat deze 18 miljoen dollar
aan de reserves zijn toegevoegd. Het reser
ve kapitaal is daarmee gestegen tot 253.7
miljoen dollar (U.P.).
New Yorkse staking
De K. v. K. van New York heeft presi
dent Eisenhower verzocht de Taft-Hartley-
wet te hanteren om een eind te maken
aan de vijf dagen oude staking van de
sleepboten in de New Yorkse haven. De
Kamer van Koophandel voerde aan dat
de staking van de 4000 sleepboot-beman
ningsleden driekwart van de brandstoffen-
aanvoer naar New York verhindert, en het
welzijn bedreigt van 15 miljoen mensen
(U.P.).
(Voor de beursberichten zie pag. 11)
Aan de algemene vergadering van aan
deelhouders van Oscar Smit's bank n.v. te
Haarlem zal worden voorgesteld over het
boekjaar 1956 een dividend uit te keren
van 6 percent.
Afgeknapt. Ongeveer 200 vissers dreven
naar het midden van de Hatsjirogata-
lagune in Noord-Japan, toen het ijs
waarop zij aan het vissen waren van
de kust losbrak en de schotsen weg
dreven. De politie, die door angstige
familieleden gewaarschuwd werd,
slaagde er in alle vissers met behulp
van boten veilig aan wal te brengen.
Der tatie. Negen Griekse Cyprioten, die
wegens verzetsdaden tot lange gevan
genisstraffen zijn veroordeeld, zijn
woensdag per vliegtuig naar Engeland
overgebracht om hun straf daar uit te
zitten, aldus is officieel in Nicosia be
kendgemaakt. Zeven van hen waren tot
levenslang veroordeeld.
Royaal. Toen de Arabische vorst Saoed
dezer dagen met een gezelschap van
ongeveer vijftig man in het Normandy
restaurant in Maryland had gegeten
kreeg de serveerster een gouden pols
horloge en ook de gérant kreeg er een.
De rekening bedroeg ruim 750 dollar,
maar toen de vorst vertrok deelde hij
nog 500 dollar uit onder de overige em
ployés van het restaurant.
Onderschepper. Er wordt op het ogenblik
de laatste hand gelegd aan een nieuwe
straaljager van Saunders-Roe, de F. R.
53, welke een snelheid zou kunnen be
reiken van 2400 kilometer per uur. Dit
toestel is de eerste in Engeland ge
bouwde raket-onderschepper. Het heeft
een normale straalmotor en een extra
raketmotor.
President. Franck Sylvain is met 23 van
de 39 stemmen door het parlement tot
voorlopige president van Haïti gekozen.
Dinsdag is gemeld dat de vorige presi
dent, Joseph Nemours Pierra-Louis,
was afgetreden. Deze volgde in decem
ber generaal Paul Magliore op, die tot
aftreden werd gedwongen.
Pijpleiding. De Britse minister-president,
MacMillan, heeft donderdag in ant
woord op een vraag in het Lagerhuis
meegedeeld, dat de Britse regering op
het ogenblik de mogelijkheid bestu
deert van aanleg van een pijpleiding
door Afrika, die, indien het Suezkanaal
niet gebruikt kan worden, de zeeweg
om Afrika moet bekorten.
Tunnels. De Zwitserse regering heeft Italië
voorgesteld onderhandelingen te be
ginnen over de aanleg van een tunnel
voor wegverkeer onder de grote Sint-
Bernhardpas, aldus is donderdag te
Bern bekendgemaakt. De Franse As-
semblée heeft reeds een plan goedge
keurd voor de aanleg van een tunnel
onder de Mont Blanc. Het moet nog
worden goedgekeurd door de Franse
senaat. Deskundigen te Bern vragen
zich af of het wel praktisch is op zo'n
korte afstand van elkaar twee tunnels
voor wegverkeer aan te leggen.
Eerste. Voor de eerste maal heeft een
grote mogendheid een bijdrage toege
zegd aan het SUNFED-plan, dat voor
ziet in de oprichting van een speciaal
fonds van de UNO voor de economische
ontwikkeling van minder-ontwikkelde
gebieden. De Franse afgevaardigde
heeft in de Algemene Vergadering een
Franse bijdrage van 15 miljoen dollar
aan SUNFED in het vooruitzicht ge
steld. Tot nu toe stelden de grote mo
gendheden als vereiste voor het geven
van een bijdrage aan SUNFED, dat
door ontwapening gelden zouden vrij
komen.
Ontkomen. In de Verenigde Staten is
woensdag bekendgemaakt dat Britse
jachtbommenwerpers met een van de
nieuwste Amerikaanse tactische wa
pens zullen worden uitgerust: een in
stallatie, die het een laagvliegend
straalvliegtuig mogelijk maakt een
atoombom af te werpen en zelf veilig
te ontkomen.
Olie. Er zijn te Saradjeh in de centrale
woestijn van de Perzische hoogvlakte
nieuwe olielagen ontdekt. Deze staan
in verbinding met die van Ghome,
waarvan zij slechts een honderdtal
kilometer verwijderd liggen. Zwitserse
geologen zijn op het ogenblik bezig de
lagen van Saradjeh te waarderen.
Voorbeeld. Vijf socialistische leden van
het Britse Lagerhuis hebben een pro
test gezonden aan de Prawda tegen het
Russische ingrijpen in Hongarije „om
dat wij van mening zijn, dat een grote
mogendheid haar wil niet aan een klein
land mag opleggen, hetzij om strate
gische hetzij om andere redenen". Zij
voegen eraan toe, dat zij daarom ook
de Brits-Franse aanval tegen Egypte
hebben veroordeeld en dringen er bij
de Sovjet-Unie op aan Hongarije te
ontruimen, zoals Egypte door de Engel
sen en Fransen werd ontruimd.
HET IS werkelijk niet de bedoeling van
daag de vroegere burgemeester van Maag
denburg, Otto von Guericke, af te vallen.
Verre van dien! Hij was de uitvinder van
de luchtpomp en bracht daardoor in de
17de eeuw een omwenteling teweeg op het
gebied van de proefondervindelijke na
tuurkunde. Dit op zichzelf is natuurlijk
nog geen reden de man op een ander ter
rein te ontzien, maar aange
zien de jeugd op de lagere
scholen een alleraardigst stuk
je natuurkundig speelgoed
aan hem heeft te danken,
t.w. de „Maagdeburger halve
bollen", zullen we ons enige
beperkingen hebben op te
leggen, opdat niet alle jeugdige
lezers deze rubriek in het vervolg zullen
mijden.
Was Otto von Guericke destijds dus een
bekend natuurkundige, van de biologie
had hij zich beter verre kunnen houden.
Maar dat was in die dagen nogal moeilijk,
omdat zowel de fysica als de biologie ele
menten van „de natuur" in zich bergen en
daarom nogal eens met elkaar werden ver
ward. Toen in het jaar 1663 bij Quidlinburg
dan ook enkele beenderen en kiezen van
een mammout werden gevonden, achtte
men het welhaast vanzelfsprekend, dat de
„natuur"-kundige Otto von Guericke zich
met deze vondsten bemoeide. Hij herkende
deze restanten als de overblijfselen van de
eenhoorn, het dier uit de fabelwereld, dat
meestal wordt voorgesteld als een paard
met een lange rechte hoorn op het midden
van het voorhoofd!
Dienovereenkomstig is op de reconstruc
tie van Von Guericke dan ook een stoot-
tand midden op het voorhoofd van de
mammoutschedel geplaatst, een voorstel
ling die enigszins verklaarbaar zou zijn,
indien ter plaatse ook inderdaad een mam-
J
mouttand zou zijn gevonden. Maar dat was
niet het geval. De resten van de mammout
die aan het daglicht waren gebracht be
stonden uitsluitend en alleen uit de sche
del en wat beenderen, zodat er geen enkele
aanleiding was hieruit een eenhoorn te
construeren.
Nu moeten we de burgemeester van
Maagdenburg ook weer niet al te hard
vallen over zijn fantasie, want
de berichten over dit fabel
dier gaan terug op litte
raire overleveringen uit de
oudheid, waarvoor men in de
17 de eeuw nog alle ontzag
had. Zowel Aristoteles, als
Plinius en Aelianus maak
ten van het dier melding,
hoewel zij ruiterlijk toegaven het beest
persoonlijk nimmer te hebben gezien.
Het geloof aan de eenhoorn stamt uit
het Oosten, waar het dier reeds voorkomt
op Indische zegels uit omstreeks 3000 v.
Chr., en het fabeldier kreeg in Europa
vooral bekendheid door de artsen. De
hoorn van het dier gold oudtijds als een
amulet, welke functie voortsprong uit een
verkeerd verstaan van de Oudindische le
gende, die verhaalt van de kluizenaar
Ekagrnga (d.i. Eenhoorn), die door een
koningsdochter werd verleid; allegorisch
werd deze legende in de middeleeuwen
toegepast op Christus, die in de schoot van
Maria gevangen werd, waarna de legenda
rische eenhoorn tenslotte veelvuldig het
symbool voor Christus werd. De grote
kracht die aan de stoottand werd toege
schreven is deels hierdoor te verklaren,
deels (uiteraard!) door de zeldzaamheid -
en dus de hoge prijs - van dit wapen.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden
H. Pétillon