Panda en de olie*magnaat
Vrees voor oplopende bedrijfslasten
remt koersherstel aandelenmarkt
Effecten- en
Geldmarkt
Prof. Mees schrijft over waardevaste
leningen brief aan ministerraad
Inflatieverwarring beheerst Wallstreet
VenkcJk
De radio geeft zaterdag
KoningWinter klopt alsnog aan de deur
Wereldnieuws
ZccU Ió ket zo
Zigeuners
V.J
VRIJDAG 15 FEBRUARI 1957
2
Geen rechtstreeks verband
tussen koersen en inflatie
Met teddy gevoerd
Westduitse mening over
de Euromarkt
Kort economisch nieuws uit
binnen- en buitenland
Bescheiden winst van
de BEFO in 1956
De factoren, welke de effectenbeurzen beheersen, zjjn doorgaans van tegenstrijdige
aard wat hun uitwerking betreft, hetgeen deze week wel weer duidelijk is gebleken.
Aan de ene kant is er een lichte ontspanning op de geld- en kapitaalmarkt ingetreden,
waarvan de discontoverlaging in West-Duitsland op 11 januari j.L het eerste symp
toom was en die op 7 februari j.l. door een verlaging van het Engelse disconto werd
gevolgd. Men hoopt nu dat dit voor de Nederlandsche Bank aanleiding zal zijn om
ook tot een verlaging van de rentetarieven over te gaan. Voorts heeft minister Hofstra
de financiële wereld verrast met de aankondiging dat hij zal voorstellen voor de
naamloze vennootschappen de gelegenheid tot herkapitalisatie te heropenen. Aan de
andere kant heeft de New Yorkse beurs enige dagen achtereen scherp verlaagde
koersen geseind, waarop een licht herstel is gevolgd, maar waarbjj toch het laagste
peil van 1956 is overschreden. De tegenstrijdigheid in de uitwerking van deze factoren
heeft er toe geleid dat de Amsterdamse beurs de zeer flauwe stemming van Wall
street niet ten volle heeft nagevolgd en dat voor tal van aandelen, voor welker
maatschappijen een herkapitalisatie mogeljjk wordt geacht, zelfs hogere koersen
werden genoteerd, hoewel dit met zeer geringe omzetten gepaard ging. De leidende
fondsen, met name de internationale, hebben zich echter niet kunnen handhaven en
het indexcijfer voor de aandelen in het algemeen is dan ook teruggegaan tot 192.70
op 12 dezer, waarmee het enige punten beneden de stand van ultimo 1956 (198.65) is
gedaald, maar nog belangrijk hoger ligt dan het dieptepunt van dat jaar, dat 179.07
bedroeg.
ADVERTENTIE
Wat Wallstreet en de toestand in de V. S.
aangaat, hangen de problemen voor een
goed deel samen met het inflatiegevaar.
Het vreemde verschijnsel doet zich voor
dat de koersen sinds het begin van dit jaar
aanmerkelijk zijn gedaald, hoewel de
waardevermindering van het geld vroeger
altijd een stimulans was voor de aandelen
markt, omdat men in een inflatieperiode
de geldwinsten van de bedrijven zag stij
gen. Dr. Ravestein heeft er dezer dagen in
„De Naamloze Vennootschap" terecht op
gewezen dat van een rechtstreeks verband
tussen aandelenkoersen en inflatie in deze
tijd geen sprake meer is. Dit houdt verband
met de veranderingen in de economische
en sociale structuur, welke niet toelaten
dat de gedaalde waarde van het geld in
een verdere stijging van de bedrijfswin
sten wordt weerspiegeld. Dit blijkt ook wel
uit het feit dat, hoewel in de loop van 1956
ook in Amerika de waarde van het geld is
verminderd, de gezamenlijke winsten van
het bedrijfsleven van 21.6 miljard dollar in
het eerste tot 21.3 miljard dollar in het
tweede en tot 19.8 miljard dollar in het
derde kwartaal zijn teruggelopen. Wel moet
hier met de staking in de staalnijverheid
worden rekening gehouden en wordt voor
het vierde kwartaal een lichte stijging ver
wacht, maar van een belangrijke vooruit
gang in de winstcijfers der bedrijven is
toch ook in Amerika geen sprake.
Hieruit blijkt dat de stijging van de
bedrijfskosten en van de belastingen gro
ter is geweest dan die van de prijzen, met
het gevolg dat voor afschrijvingen en re
servering, derhalve voor nieuwe investe
ringen, kleinere bedragen zijn overgeble
ven, temeer omdat men in 1956 algemeen
gesproken, de dividenden heeft verhoogd.
Verwarring
De vraag in hoeverre men in Amerika
thans het onmiskenbare verschijnsel der
inflatie kan en wil bestrijden, is dan ook
in de allereerste plaats aan de orde. Aan
de ene kant wordt door de bedrijfsleiders
op de regering aandrang uitgeoefend om
door een verlaging van de staatsuitgaven,
ADVERTENTIE
HAWI SUÈDE JACKS
Gen. Cronjéstraat 40-44
Tel. 15438
52.50
79.50
Haarlem
HILVERSUM I, 402 m.
7 00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.23 Platen. 8.00
Nieuws. 8.18 De Ontbijtclub. 9.00 V. d. vrouw.
10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, caus. 10.05
Morgenwijding. 10.20 Gevar. muz. 11.00 Bui-
tenl. weekoverz. 11.15 De Familie Doorsnee,
hoorsp. 11.45 Blokfluittrio. 12.00 Orgel en
zang. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 VARA-Varia. 13.20
Harmonie-ork. 13.45 Sportpraatje. 14.00 V. d.
jeugd. 14.35 Koorzang. 14.50 Boekbespr. 15.05
Platen. 15.30 Van de wieg tot het graf, caus.
15.45 Radiophilh. ork. en soliste. 16.35 Is de
maat vol?, caus. 16.50 Lichte muz. 17.15 Ra-
dioweekjourn. 17.45 Hawaiianmuz. 18.00
Nieuws en comm. 18.20 Balroomork. 18.45
Platen. 19.00 Artistieke Staalkaart. 19.30
Passepartout, caus. 19.40 Het Evangelie van
Johannes, caus. 19.55 Deze week. caus. 20.00
Nieuws. 20.05 Gevar.progr. 22.00 Socialistisch
comm. 22.15 Amateurprogr. 22.43 De onbe
raden wedder, hoorsp. 23.15 Nieuws. 23.30
24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 m.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gewijde muz.
7 45 Morgengebed en lit. kal. 8.00 Nieuws en
weerber. 8.15 Platen. 8.50 V. d. huisvr. 10.00
V. d. kleuters. 10.15 Platen. 10.30 Ben je zes
tig? 11.00 V. d. zieken. 11.45 Instr. octet. 12.00
Angelus. 12.03 Metropole ork. en solist. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Platen. 12.55
Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en kath. nieuws.
13 20 Amus. muz. 13.50 Platen. 14.00 V. d.
jeugd. 14.20 Engelse les. 14.40 Boekbespr.
14.50 Amateurprogr. 15.10 Kron. v. letteren
en Kunsten. 15.45 Amateursprogr. 16.00 Gre
goriaanse zang. 16.30 V. d. jeugd. 17.10 Lich
te muz. 17.35 Idem. 17.55 Gevar. muz. 18.15
Journ. weekovrez. 18.25 Platen. 18.30 Parle
mentair overz. 18.40 Platen. 18.45 Regerings-
uitz. 19.00 Nieuws. 19.10 Omr.koor en con-
certgebouwork. 20.10 Lichtbaken, caus. 20.30
Act. 20.45 De gewone man. 20.50 Gevar.
progr. 22.10 Cabaret. 22.35 Wij luiden de
zondag in. Daarna: Avondgebed en lit. kal.
23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto.
23.2224.00 Platen.
TELEVISIE (KRO en AVRO)
17.00—17.30 V. d. kind. 20.00 Journ. en
weeroverz. 20.15 Gevar. progr. 20.45 Euro
visie: Rep. v. d. Europese kampioenschap
pen kunstrijden op de schaats voor dames in
Wenen. 21.30—22.45 Gevar. programma.
BRUSSEL, 324 m.
12.00 Platen. 12.30 Weerber. 12.35 Caus.
12.45 Platen. 13.00 Nieuws. 13.11 Muzikale
kaleidoscoop. 14.30 Radio-journ. 15.00 Platen.
15.15 Accord, muz. 15.30 Platen. 15.45 Litur
gische gezangen. 17.30 Gevar. muz. 18.00
Jazzmuz. 18.30 V. d. sold. 19.00 Nieuws. 19.40
Platen. 20.00 Cabaret. 21.00 Platen. 21.15
Amus.muz. 22.00 Nieuws. 22.11 Verz.progr.
23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Platen.
welke tot 72 miljard dollar per jaar zijn
gestegen, tot een vermindering van het
inflatiegevaar mee te werken, aan de an
dere kant meent de Amerikaanse vakbe
weging dat de regering door de krap-geld
politiek te vervangen door een verruiming
van de geldmiddelen - dat is dus door een
vergroting van de staatsuitgaven - in het
produktieproces nieuwe stimulansen moet
brengen. Zo zijn de beschouwingen en de
adviezen over het te voeren beleid in
Amerika met elkaar in flagrante strijd en
dat de beurs er geen raad mee weet, kan
daarom niet verwonderen.
Tegenstrijdig is ook dat, terwijl de vraag
naar staal de produktie overtreft en aan
de scheepsbouw bijvoorbeeld gedurende de
eerste tijd weinig meer dan de helft van
wat zij nodig heeft, zal worden toegewezen,
aan de andere kant de prijzen van staal-
schroot en van koper vrij scherp zijn ge
daald, waarbij dan voorts de vraag komt
hoe de automobielenindustrie, welke een
slecht jaar achter de rug heeft, zich in het
komende voorjaar zal ontwikkelen. Psycho
logisch werkt een en ander een flauwe
stemming op de beurs in de hand, waarbij
vermoedelijk thans weer naar de slechte
kant wordt overdreven. Want zolang de
bedrijven nog ruimschoots van orders zijn
voorzien en van werkloosheid in beteke
nende mate geen sprake is, behoeft voor
een diepgaande depressie nog niet te wor
den gevreesd, tenzij nieuwe loonsverhogin
gen tot een verdere verlaging van de be
drijfswinsten en tot een verdere inkrim
ping van, de, investerjnge» zo.u^P, I^i,<??9-
R enteverlagingen
:,ec: rooti ivf-crjovo-iqog nogci:
Dat men vooral met de laatste voorzich
tig moet zijn, is in West-Duitsland reeds
gebleken en was een van de redenen waar
om tot verlaging van de rentetarieven werd
overgegaan. De cijfers ontbreken helaas,
maar men mag wel aannemen dat ook in
ons land een vrijwillige beperking van de
investeringen gaande is, nog niet zo zeer
omdat men een zo hoge rente moet betalen,
een factor, welke bij een florerend bedrijf
niet het zwaarst weegt, zoals drs. J. F.
Posthuma, directeur van de Nederlandsche
Bank, terecht opmerkt, maar omdat stij
gende bedrijfskosten en stijgende belastin
gen de winstmarge en dus het kapitaals
rendement bedreigen. Meer en meer komt
men dan ook in ons land tot het inzicht
dat van het nationaal inkomen niet een
kleiner deel voor investeringen moet wor
den gebruikt, maar dat de particuliere be
stedingen en de overheidsuitgaven zullen
moeten worden teruggedrongen om het
verbroken evenwicht te herstellen. Dr. W.
Drees Jr. heeft dezer dagen de noodzaak
van investeringen op een hoog niveau en
op lange termijn nog eens in het licht ge
steld en betoogd dat het offer, dat ten
behoeve daarvan door de werknemers moet
worden gebracht, na verloop van enkele
jaren zal kunnen worden gecompenseerd.
Een stijging van de industriële produktie
met circa 10 pet. per jaar moet naar zijn
mening als doel worden gesteld, wat dan
betekent dat van het nationaal inkomen
tenminste 20 pet. zal moeten worden be
spaard. Dit percentage is in 1955 bereikt,
maar in 1956 was dit niet het geval en naar
het zich laat aanzien zal ook 1957 het nood
zakelijk geachte percentage niet halen, als
geen maatregelen worden getroffen om de
particuliere bestedingen en de overheids
uitgaven naar beneden te brengen.
Het feit dat West-Duitsland en Engeland
het disconto hebben verlaagd, mag ver
moedelijk als een bewijs worden gezien dat
de regeringen de vrijwillige inperking van
de investeringen reeds als voldoende be
schouwen en die inperking niet verder door
een hoge rente willen bevorderen.
Ontspanning
Het is niet mogelijk alle factoren, welke
op de geld- en kapitaalmarkt van invloed
zijn, te onderscheiden maar, gelijk wij
eerder schreven, ziet men ook hier het ver
schijnsel dat de wal het schip keert. Het
nauwe verband tussen de geld- en kapi
taalmarkt ten onzent en die in de omlig
gende landen heeft er reeds toe geleid dat
er kapitaal van het buitenland naar ons
land terugvloeit en ook in Amsterdam
enige ontspanning is ingetreden. Met name
voor daggeld is deze vrij groot, maar ook
op de kapitaalmarkt is zij duidelijk merk
baar, zoals wel blijkt uit het groot succes
van de 4% lening van de Nederlandsche
Spoorwegen, welke a 98 pet aangeboden,
kort daarna c.a. 102 pet. noteerde en zich
thans nog op omstreeks pari kan hand
haven, hoewel opnieuw een lening van
hetzelfde rentetype a 98 pet. wordt aange
boden. Ook de staatsobligaties hebben een
koersstijging van l'/a a 3 pet. achter de rug,
terwijl de preferente aandelen, waarbij
men voor onbeperkte tijd van zijn rende
ment verzekerd is, niet onbelangrijk in
koers zijn gestegen.
Zij, die in januari nieuwe gelden in obli
gaties hebben belegd, zitten thans - zoals
men dat zegt - op rozen, maar de aandelen
markt als zodanig heeft var. de ontspan
ning op de geld- en kapitaalmarkt tot dus
ver nog niet geprofiteerd. De vraag welke
nieuwe lasten het bedrijfsleven in het
lopende jaar boven het hoofd hangen, is
daarvan vermoedelijk wel de voornaamste
reden. Ook ten onzent zijn de bedrijfswin
sten over het jaar 1956 behaald, in vele
gevallen lager dan die van 1955, terwijl tot
dusver ook de dividenden beneden het
niveau van het vorig jaar blijven. Maar
ook hier zal men zich voor een overdreven
pessimisme moeten wachten, nu het koers-
peil, algemeen gesproken, in vergelijking
met de hoogste-stand van 1955 en 1956
reeds aanmerkelijk is gedaald en het aan-
delenrendement in vele gevallen 6 a 7 pet.
bedraagt.
Prof. dr. W. C. Mees, oud-hoogleraar aan
de Landbouwhogeschool te Wageningen in
staathuishoudkunde en statistiek, van
wiens hand reeds vele publikaties onder
meer over geldwaarde en economische de
pressies zijn verschenen, heeft zich tot de
ministerraad gewend met een voorstel om
door het uitschrijven van waardevaste
leningen een oplossing te vinden voor de
problemen van kapitaalschaarste en over-
bestedingen.
Prof. Mees gelooft, dat het uitschrijven
van waardevaste leningen, gebonden aan
het indexcijfer van de kosten voor levens
onderhoud leningen dus waarvoor men
altijd een geldsbedrag terugkrijgt van ge
lijke koopkracht een groot succes zouden
worden, vooropgesteld, dat het publiek te
voren op juiste wijze wordt voorgelicht en
geestdriftig gemaakt.
Het aanbod van leenkapitaal zou op deze
wijze belangrijk toenemen, wat de rente
stand zou drukken. Anderzijds zou veel
geld aan de consumptieve sfeer worden
onttrokken; prof. Mees meent namelijk, dat
de consumptie van thans mede zo groot is,
omdat er weinig belangstelling voor spa
ren is, omdat men eraan twijfelt of het
geld zijn waarde zal behouden.
Als bijkomende voordelen ziet prof. Mees
verder, dat door het instituut van de waar
devaste leningen de mogelijkheid wordt
geopend voor verzekeringsmaatschappijen
om waardevaste polissen uit te geven, dat
het overheidskrediet belangrijk kan wor
den gesteund en dat de betalingsbalans
gunstig kan worden beïnvloed, doordat er
zeker ook buitenlandse belangstelling voor
De vorming van een gemeenschappelijke
Europese markt zonder gelijktijdige instel
len van een Europees vrijhandelsgebied
dient in elk geval vermeden te worden, zo
hebben vooraanstaande personen uit het
bedrijfsleven van het Westduitse indus
triecentrum aan Rijn en Roer aan de re
gering te Bonn doen weten.
In een schrijven aan de Westduitse re
gering spreekt de Kaïmer van Koophandel
te Dusseldorp de vrees uit, dat de gemeen
schappelijke markt de Westduitse douane-
last aanzienlijk zal vergroten. Dit zal de
concurrentiepositie van het Westduitse be
drijfsleven slechter maken en de kosten
van levensonderhoud doen stijgen, aange
zien 72 percent van de Westduitse invoer
niet afkomstig is uit de landen van de voor
genomen douane-unie. De deel zeer zware
offers, welke het Westduitse bedrijfsleven
voor de douane-unie moet brengen, mogen
geen aanleiding zijn om de douane-unie van
de hand te wijzen, aldus het schrijven. Het
is echter beslist nodig deze lasten te ver
minderen door gelijktijdige verwezenlijking
van douane-unie en vrijhandelsgebied.
(DPA)
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
BRAADPANNEN van 8.50 voor 3.50
MELKKOKERS van 5.75 voor 2-95
K.T.S. BUSSEN van 11.95 voor 5.95
KRUIDENBUSJES, 4 st. van 6.20 voor 2.95
Alles onbeschadigd en prima kwaliteit.
TRAPPEN vanaf 1.60 per tred?
Bij aankoop van een STRIJKPLANK vanaf
15.95 een MOUWPLANKJE voor halve prijs.
DE KLOMPENCENTRALE
Dr. Letjdsstraat 10 - Haarlem - Tel. 11784
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten
land maxima van giste
ren. Binnenland: heden
7 uur. Neerslag: laatste
24 uur.
Ons land bevond zich vandaag in een
groot depressiegebied, waarin verschillen
de lagedruk centra aanwezig waren. Bo
ven Denemarken lag nog het centrum van
het lagedrukgebied dat in de afgelopen da
gen buien heeft veroorzaakt. Over Frank
rijk trok een van de oceaan afkomstige Stockholm motregen o
depressie, vergezeld van een flinke regen- qs^0 sneeuw n
zone, naar het oosten. De grens van deze x<openhagen geheel bew. zzo
regenzone lag over Zuid-Limburg. Aberdeen onbewolkt nw
Tussen het lagedrukgebied in onze om- i3Ui3Xin zwaar bew n
geving en een krachtig hogedrukgebied ij0n(jen
boven Groenland staat over een groot deel Amsterdam
van de oceaan en de Britse eilanden een J3russex
krachtige noordelijke luchtstroming, waar- par;js
mee koude lucht uit de poolstreken naar p,orcjeaux
het zuiden wordt gevoerd. In deze lucht G-renokie
komen regen-, hagel- en sneeuwbuien Nice
voor. Deze koude lucht breidt zich in de Berlijn
komende 24 uur ook over ons land uit, prankfort
zodat ook bij ons regenbuien of enkele nat- Mütmhen
te sneeuwbuien zullen kunnen vallen. In zLirieh
de nacht en ochtend zal plaatselijk lichte Qenève
vorst voorkomen. Het ziet er naar uit dat Locarno
dit koudere weertype verscheidene dagen -yyenen
zal aanhouden.Innsbruck
Rome
16 februari
Zon op 7.56 uur, onder 17.57 uur.
Maan op 21.01 uur, onder 8.13 uur.
Maanstanden
21 febr. laatste kwartier
Hoog en laag water in IJmuiden
Zaterdag 16 februari
Hoog water: 4.48 en 17.00 uur.
Laag water: 0.28 en 12.52 uur.
Mallorca
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
geheel bew. n
mist wzw
regen windst.
regen wnw
regenbui w
regen zw
geheel bew. n
zwaar bew. z
regen ozo
regen zzo
regen z
geheel bew. zzw
regen windst.
zwaar bew. zo
zwaar bew. w
geheel bew. zzo
zwaar bew. wzw
regenbui
mist windst.
mist nw
geheel bew. zzw
dichte mist windst.
geheel bew. windst.
licht bew. nno
vlv. Z.-Limb. lichte regen o
e.
«3
*->
1
-4
5
5
7
11
13
12
17
9
8
9
7
8
9
9
10
14
20
4
1
1
3
0
2
0
4
M
2
E
U -
V e
c S
8
0,5
5
0
8
1
4
6
8
11
4
0
6
6
7
13
12
4
1
0,5
3
0
1
1
2
2
8
7
7
4
dergelijke leningen zou zijn. Tenslotte zou
op deze wijze worden voorkomen, dat
spaarders, wier vermogen zijn koopkracht
verliest door een eventuele geldsontwaar-
ding, tot de „vergeten groepen" gaan be
horen.
Aan het slot van zijn voorstel aan de
ministerraad merkt prof. Mees nog op, dat
het aanvaarden van een waardevaste
rekeneenheid niet geheel nieuw is. Zo
heeft bijvoorbeeld in 1609 de Amsterdamse
Wisselbank als rekeneenheid een waarde
vaste bankgulden ingevoerd naast het tel
kens depreciërende courante geld.
Argentijnse begroting
Drie miljard pesos hoger dan de jaar
lijkse begrotingen van de regering-Perón
is de officiële begroting van de nieuwe
Argentijnse regering voor 1957; de begro
ting voorziet in uitgaven ten bedrage van
15.066 miljoen pesos. (UP).
De „Egyptianisering"
Een besluit van de Egyptische minister
van Financiën verplicht de Franse en Brit
se banken en verzekeringsmaatschappijen
zich binnen een maand te „Egyptianise-
ren". Het besluit geeft banden en maat
schappijen van andere landen een jaar tijd
om te voldoen aan de door kolonel Nasser
op 31 januari ondertekende vorordeningen
inzake „Egyptianisering". (AFP).
Roterdamsche Bank n.v.
In de donderdag gehouden jaarvergade
ring van de Rotterdamsche Bank n.v. wer
den de jaarstukken zonder meer goedge
keurd en het dividend werd vastgelegd op
10 percent. Tot commissaris werd be
noemd de oud-minister van- Buitenlandse
Zaken, mr. J. W. Beven. Herbenoemd wer
den mr. K. P. van der Mandele en de heer
W. N. H. van der Vorm. (ANP).
Nederlandse Bakkerij
In de te Utrecht gehouden gewone al
gemene vergadering van aandeelhouders
der n.v. Meelfabrieken der Nederlandse
Bakkerij te Rotterdam zijn de jaarstukken
geedgekeurd en werd het dividend be
paald op 11 percent.
Industrie in Losset-
De n.v. spinnerij „Roombeek" te Ensche
dé zal een nevenbedrijf vestigen te Losser
op het industrieterrein aan de Gronau-
straat aldaar. De n.v. is van plan daar een
gebouw te vestigen waarvan de kosten cir
ca een miljoen gulden zullen bedragen.
Men zal er ongekamde katoenen garens
spinnen. Verwacht wordt dat er circa 100
personen te werk kunnen worden gesteld.
(ANP).
Philips Londen
Tien grote Engelse fabrieken van radio
buizen zijn donderdag ervan beschuldigd
haar zaken op zodanige wijze te drijven,
dat zij de concurrentie in de handel in
elektronische buizen en kathodestraalbui-
zen voor televisietoestellen beperken.
Daarbij wordt „Muilarts" genoemd, een
Philips-dochtermaatschappij,
De Amerikaanse economie
Dr. Murray Lee, secretaris van de com
missie voor economische politiek van de
vereniging van Amerikaanse bankiers,
heeft te Columbus verklaard, dat de
Amerikaanse economie de top bijna heeft
bereikt. Hij voegde daaraan toe, dat „de
meeste economen voorspellen, dat de pro
duktie van het Amerikaanse bedrijfsleven
omstreeks het midden van het jaar niet
verder zal toenemen, doch eerder zich in
dalende richtin,; zal gaan bewegen". Lee
verklaarde verder nog, dat het gevaar be
stond, dat een eventuele terugloping de
ergste sedert het einde van de tweede we
reldoorlog zou zijn. (Reuter).
Hoewel de n.v. BEFO te Rotterdam na
de liquidatie van de afdeling fournituren
nog met vele moeilijkheden, onder andere
gebrek aan ruimte en aangeschoold perso
neel, te kampen heeft gehad, is zij er niet
temin in geslaagd het boekjaar 1956 met
een bescheiden winst af te sluiten. Het uit
eindelijk winstsaldo beloopt f 24.288. Voor
gesteld wordt dit in mindering te brengen
van het verliessaldo vorig jaar, dat door
de kleine winst van 1956 verminderd
wordt tot f 463.554. De orderpositie begin
1957 laat zich tot dusver bevredigend aan
zien.
(Voor de beursberichten zie pag. 15)
48. Terwijl Panda zich los rukte van zijn
belagers, ging buiten het hek van Malper-
tus nog steeds het gesprek voort tussen de
geheimzinnige olie-miljonair en de valse
Graaf Isen Grim (die, zoals we weten, zich
wederrechtelijk het geld had toegeëigend
dat Joris zich, wederrechtelijk had toege-
eigend). Het zakelijke aanbod van de mil
jonair wekte Isen Grim's begeerte en hij
riep geestdriftig uit: „Ha! Als ik Malper-
tus koop, is al die olie van mij en die Goed-
bloed heeft dan niets meer!" „Scherp op
gemerkt, geachte zakengraaf!", prees de
miljonair vriendelijk. „Hoe gaarne zou ik
nog wat langer met u spreken over de
aangename mogelijkheden, die zich voor
u openen! Maar helaas - gij weet, hoe druk
bezet het leven van een magnaat is! My
ontbreekt de tijd voor kortswijl. Laat ons
de zaak dus nu onmiddellijk afsluiten!"
„Niets liever!", grijnsde Isen Grim - en
met die woorden greep hij een valiesje,
waarin al het geld zat dat nog over was
van de tweehonderdduizend ducaten, die
hij gestolen had. „Top! Hier is een kleine
vooruitbetaling!" Jammer genoeg werd op
dit ogenblik hun vertrouwelijk onderhoud
gestoord door luide kreten - en opkijkend
zagen zij, hoe Panda naderbij kwam hol
len, in galop achtervolgd door de beide
petroleumkoningen Barrel en Goudkraker.
„Houd de dief!", brulden dezen uit volle
borst. „Hij is het knechtje van die Goed-
bloed, die ons een namaak-olieveld ver
kocht!" „Wat?!!!", riep Isen Grim. „Na
maak?" Intussen scheen de olie-miljonair
geen behagen te scheppen in de wending,
die de gebeurtenissen namen.
Toermalijn. In de Braziliaanse staat Minas
Gerais is een toermalijn (een roserood
- of bruinachtig rood edelgesteente) uit
gegraven met een gewicht van zes
honderd gram, waarvan de waarde op
vier miljoen dollar wordt geschat.
Sati. In het dorpje nabij Agra, in India,
heeft een zestigjarige vrouw zich op de
brandstapel, waarop het stoffelijk
overschot van haar echtgenoot aan de
vlammen werd prijs gegeven, gewor
pen. Gewaarschuwde politiemannen
kwamen te laat, om de ongelukkige
voor de vuurdood te behoeden. Dertien
personen zijn gearresteerd, omdat zij
niet hebben gepoogd de weduwe van
haar daad (sati) terug te houden.
Uitnodiging. De zestigjarige weduwe Lin
da Gangiano uit Benevento in Zuid-
Italië mag op kosten van president
Eisenhower naar Washington reizen
om haar broer te bezoeken die portier
is van de senaatsgebouwen in Washing
ton. Vorig jaar schreef zij aan de presi
dent, dat zij haar broer in dertig jaar
niet gezien heeft en geen geld heeft om
de reis te betalen.
Kavila. Het Praagse blad Lidova Demo-
cracie meldt dat komende zomer in
Tsjecho-Slowakije een soort coca-cola
op de markt zal worden gebracht. De
drank Kavila heeft dezelfde kleur als
coca-cola, heeft een vanillesmaak en
bevat coffeine. De communisten heb
ben coca-cola altijd gebrandmerkt als
een ongezonde drank, vervaardigd
door Amerikaanse kapitalisten.
Verboden. De Franse Nationale Vergade
ring heeft een wetsontwerp aanvaard,
waarin de verkoop van zwak-alcoholó-
gische dranken aan kinderen beneden
de twaalf jaar verboden wordt.
Onrust. Drie jeugdige Duitsers zijn door
een rechtbank te Dresden in Oost-
Duitsland wegens „het werven van
agenten voor de Amerikaanse geheime
dienst" tot dwangarbeid van vijf tot
tien jaar veroordeeld. De Oostduitse
minister van staatsveiligheid heeft in
een toespraak gezegd, dat „de imperia
listische geheime diensten" vooral on
rust willen stichten onder de'studenten,
kunstenaars en journalisten.
Raket. De Australische minister van Be
voorrading heeft bekendgemaakt, dat
bij proefnemingen op het Woomera-
proefterrein met goed gevolg een „Sky-
lark"-raket voor onderzoek van de
stratosfeer is afgevuurd. De raket, die
een hoogte van 161 kilometer moet
kunnen bereiken, kwam tot minder dan
vijftien kilometer hoogte in een vrij
vlakke baan met een lengte van 46
kilometer.
Huwelijk. Met 21 schoten uit een antieke
vuurmond is donderdag het huwelijk
tussen de 25-jarige prinses Marie
Louise van Bulgarije en de Duitse prins
Karl Vladimir Zu Leiningen in Amor-
bach bekendgemaakt. De prinses is
dochter van (wijlen) koning Boris en
koningin Giovanna van Bulgarije en
een kleindochter van Victor Emmanuel
van Italië. De kerkelijke inzegening
van het huwelijk zal woensdag in de
Grieks orthodoxe kerk in Cannes ge
schieden.
Vriendschap. Spanje en Saoedi-Arabië
zullen, als uitvloeisel van de bespre
kingen, die koning Saoed te Madrid
heeft gevoerd, op korte termijn een
vriendschapsverdrag sluiten. Spanje en
Saoedi-Arabië zullen in het nabije Oos
ten nauw samenwerken, aldus een
Spaanse verklaring.
Ontslag. President Eisenhower heeft het
ontslag aanvaard van Robert Tripp
Ross, onderminister van Defensie, naar
wiens handelwijze ten aanzien van
legercontracten de Senaat een onder
zoek had ingesteld. Zijn echtgenote
leidt een onderneming aan wie h,et vo
rige jaar contracten tot een bedrag van
vijf miljoen dollar zijn gegund.
Spreiding. De Amerikaanse luchtmacht is
van plan haar vliegtuigen meer over de
Verenigde Staten te verdelen om te
verhinderen, dat een eventuele aan
valler genoeg bommenwerpers zou
kunnen vernietigen om een beslissende
tegenaanval te verijdelen, zo heeft
generaal Thomas White, plaatsvervan
gend stafchef van de Amerikaanss
luchtmacht meegedeeld. Generaal Max
well Taylor, stafchef van het Ameri
kaanse leger, heeft verklaard, dat de
dag niet ver meer is dat „beide partijen
in de wereld in staat zullen zijn elkaar
in een onbeperkte oorlog met kern
wapens te vernietigen".
IN HET JAAR 141? verscheen in Duits
land een haveloze horde van vreemde
mensen, gekleed in lompen van de meest
uiteenlopende kleuren. Aan het hoofd van
deze horde reden een dozijn mannen te
paard, wier kleding zich door een fel rode
kleur onderscheidde van de schrille en
wisselende kleursoorten, die de vodden
der anderen kenmerkten. De ruiters wier
pen zich op als de leiders van
de ongeregelde menigte en ver
klaarden desgevraagd, dat zij
uit Beneden-Egypte afkomstig
waren en thans een zevenjarige
boetetocht ondernamen, omdat
zij tegen het Christendom had
den gezondigd. Voorts toonden
zij brieven van keizer Sigis-
mund, die hun toestond vrijelijk door de
Duitse landen en steden te trekken.
Door het verhaal van de boetetocht werd
de middeleeuwse bevolking van de Duitse
landen zó geïmponeerd, dat er een bijge
lovige eerbied voor dit ongeregelde volkje
ontstond, waarvan de vreemdelingen dank
baar gebruik maakten door naar hartelust
te stelen en te roven zonder dat hun een
haarbreed in de weg werd gelegd. Althans
in de eerste tijd.
Deze vreemdelingen, die we in navol
ging van het spraakgebruik zigeuners zul
len noemen, verschenen precies 10 jaar
later in Parijs. Dat was echter niet de
eerste kennismaking die Frankrijk met dit
volkje had, want reeds in 1388 blijken de
zigeuners in Abbeville officiële betrekkin
gen met de autoriteiten te hebben onder
houden. Wanneer ze in Engeland arri
veerden, is niet bekend. Waarschijnlijk zal
de invasie daar te lande aanzienlijk later
zijn geschied, want pas in 1596 wordt mel
ding gemaakt van een proces tegen 196
Egyptenaren of Bohémiens, zoals de zigeu-
ners destijds daar werden genoemd; de
beklaagden schenen de bepalingen, die
tegen de zigeuners waren opgesteld, te
hebben overtreden, zodat we mogen aan
nemen, dat de vreemdelingen in die tijd
in ieder geval al betrekkelijk lang in En
geland bekend waren.
Uit een en ander kunnen we afleiden,
dat als het land van herkomst der zigeu-
ners, dank zij het verhaal dat
de zigeuners hierover zelf
hadden opgehangen, in brede
kring Egypte werd aange
nomen. En indien het dan niet
Egypte was, dan toch in ieder
geval Bohemen. (Dat het
verhaal van de zevenjarige
boetetocht van a tot z ver
zonnen was, behoeven we, na de jaartallen
die u heeft gelezen, gelukkig niet eens te
bewijzen; het doet bovendien ook weinig
terzake).
De geschiedenis over Beneden-Egypte,
uit welk land de zigeuners zouden stam
men, moeten we óók niet al te ernstig
nemen. In die dagen kon in dergelijke ge
bieden moeilijk navraag worden gedaan,
omdat Egypte onder Arabische heerschap
pij stond en de verhoudingen tussen Chris
tenen en Moslims niet door hartelijke
broederschap werden gekenmerkt.
Bezien we dus de feiten, die Westerse
bronnen ons noemen, dan kunnen we al
leen vaststellen, dat de zigeuners op het
eind van de 14de en in het begin van de
15de eeuw in West-Europa zijn binnen
gekomen. Van hun afkomst weten we nu
nog niets. Maar gelukkig zijn er nog an
dere mogelijkheden om dit vraagstuk te
benaderen.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. Pétillon
