STAD
„Moord op de
onschuldigen
De leerling van Doctor Marciolo
N.Ph.O. concerteerde onder
leiding van Jan Out
Agenda voor
Haarlem
PHILIPS,Infraphil'
De negen Muzen
Henryk Szeryng, meesterviolist
Kort en bondig
WOENSDAG 2 0 FEBRUARI 1957
4
HAAGSE COMEDIE
SPEELT SAROYAN
Violist Zlakko Balokovic
naar ons land
GARAGE DEN HOUT
Overkoepelend orgaan
voor jazzclubs
Komsomolskaja Pravda:
kerk krijgt vat op de jeugd
met dieptewerking
DOOR JOSEPH L. E1NANDER
Het komende weekeinde in
Schouwburg en Concertzaal
yy
De Haagse Comedie heeft in het afge
lopen weekeinde de Nederlandse première
van „Moord op de onschuldigen" (The
Slaughter of the Innocents) van William
Saroyan gegeven. Misschien zelfs was het
wel een wereldpremière. Op Broadway is
dit spel nooit vertoond - de één zegt omdat
de schrijver geen toestemming verleende,
de ander beweert omdat de directies of
ondernemers er geen schijn van kans in
zagen. Hoe dan ook, de Verenigde Staten
van Amerika zijn er niet armer en wij niet
rijker door geworden. Dit stuk* behoort
trouwens tot de geestelijke erfenis, die de
Armeense auteur uit het arme, verwarde
Europa heeft meegekregen. Het is merk
waardig hoeveel resten van continentaal
avantgardisme uit de periode tussen de
beide wereldoorlogen over het algemeen
zijn terug te vinden in de als modern aan
gediende creaties van op cultureel gebied
werkzame emigranten
Wat doorgaat voor handeling in dit stuk
wordt verondersteld zich af te spelen in
een klein café-restaurant, ergens op de
wereld, dat men op last van de overheid
verandert tot zittingslokaal van een tribu
naal van een kennelijk totalitair geregeer
de republiek. In een bliksemtempo worden
er, op vage aanklachten en zonder vol
doende verdediging, vonnissen gewezen
tegen alleraardigste mensen, die blijkbaar
verzuimden zich naar officiële normen
voldoende nuttig te maken. Alle rechter
lijke uitspraken worden op een aangren
zend parkeerterrein onmiddellijk ten uit
voer gelegd met een ratelend, door spreek
koren begeleid salvo van een onzichtbaar
executiepeloton. Enkele weldenkende bur
gers, dienstdoend als onvrijwillige getui
gen van het volk, komen in opstand als er
een kind wordt voorgeleid, eveneens op
grond van nogal onduidelijke beschuldi
gingen. Niemand zou de dood van dit arme
schaap hebben geduld. Het moederlijke in
stinct van een verlepte straatmadelief
brengt zijn redding tot stand. Dan komt er
plotseling een nieuw bevel: alle nog reste
rende verdachten zullen de rechtbank vor
men, alle dienaren van het vooringenomen
hof worden aangeklaagden. Na de vrij
spraak („uw enige schuld is geboren te zijn,
ik veroordeel u tot het leven!") door een
tijdelijk presiderende dronken acteur wor
den de rollen weer omgekeerd en herneemt
het gruwelijke onrecht zijn loop. Er is één
verandering: het kind en zijn vader, die
dienst doet als soldaat van de wacht, ont
dekken de waarde der liefde.
Misschien heb ik de inhoud gebrekkig
weergegeven. Dat is heel goed mogelijk,
want het ontbreken van een duidelijke
vorm is kenmerkend voor het stuk en be
wijst tevens de zwakte, zo niet de zinloos
heid daarvan. De onsamenhangendheid der
vorige toneelwerken van Saroyan (wellicht
herinnert men zich het eveneens in een
café spelende „De dag van je leven" nog
wel, destijds door „Comedia" onder regie
van Johan de Meester vertoond) is hier niet
te verontschuldigen, omdat er zo nadruk
kelijk een bedoeling wordt gesuggereerd.
In het tijdschrift „Theatre Arts" - waarin
het stuk werd afgedrukt - stond de vol
gende toelichting: „Saroyan behandelt hier
een groter en meeromvattend thema dan
in vroeger werk, namelijk niet minder dan
de traditionele vrijheden der democratie,
in een tijd waarin de neiging om deze
voorrechten overboord te werpen iedere
dag en overal toeneemt". De schrijver zelf
heeft gezegd: „Het is in de eerste plaats
een stuk over mensen en hun gedrag ten
opzichte van elkaar." De mensheid is in
zijn visie één grote familie, waarvan de
leden, in wie goed en kwaad dooreen-
gemengd zijn, elkaar nodig hebben. En de
wereld is een groot café, waar de grenzen
van ruimte en tijd niet bestaan.
De charme van Saroyan als schrijver
van korte verhalen, die eigenlijk humoris
tisch aandoenlijke schetsen zijn, is diens
afwijzen van ieder systeem en iedere defi
nitie. Tussen kabbelen en babbelen is maar
Met de „koning" der violen
NEW YORK (UP), - De Amerikaanse
concertviolist Zlakko Balokovic, die op 27
februari aan boord van het passagiersschip
„United States" voor een concertreis van
vier maanden naar Europa vertrekt, zal
op 24 april optreden in het Concertgebouw
in Amsterdam. Balokovic neemt drie
waardevolle violen mede, waaronder een
wereldberoemde Guarneri, de zogenaamde
„koning", die in 1735 door de Italiaanse
vioolbouwer werd gemaakt. De „koning"
heeft men op 2 februari in het raadhuis
van New York voor het eerst in zijn 222-
jarig bestaan kunnen beluisteren toen hij
bespeeld werd door Zlakko Balokovic.
A. J. Hopkins schrijft in zijn boek „Musi
cal instruments, historie, rare and unique",
dat in 1888 in Edinburg werd gepubliceerd,
dat de Guarneri een van de beste violen
ter wereld is. Balokovic is de eerste be
roepsviolist, die eigenaar is van de .ko
ning". Het instrument werd voor de eerste
maal in 1955 naar Amerika gebracht toen
Balokovic hem van een handelaar in Lon
den had gekocht. Men bood er al 100.000
dollar voor, een bod van een miljoen dol
lar zal door de huidige eigenaar zelfs wor
den afgeslagen.
Annet Nieuwenhuyzen, Johan Valk en
Ida Wasserman in „Moord op de on
schuldigen" van William Saroyan bij
de Haagse Comedie.
één letter verschil. Voor het toneel moet de
gevoelsstroom op zijn minst in een be
paalde bedding worden geleid. Maar in dit
bijzondere geval is er nog meer: de vor
meloosheid (niet alleen qua dramaturgische
techniek, want sterker nog: zelfs de inhoud
is niet gevormd) maakt „Moord op de on
schuldigen" tot edelmoedige beuzelarij. Het
enige antwoord op de gestelde problemen
zou kunnen zijn een logische ordening van
motieven. In plaats daarvan krijgt men
een weerspiegeling van de chaos der men
selijke gevoelens, benevens enige uitingen
van puberteitspoëzie. Daaruit krijgt men
de indruk, dat Saroyan het gezin de ware
basis acht voor een gelukkige samenleving.
Het ontbreken der harmonie aan de huise
lijke haard leidt tot gehoorzame aanbid
ding van de dictator als plaatsvervangende
vader. Maar zelfs deze stelling is al „in
terpretatie". Om een uitspraak van Jan
Engelman te variëren: de filosofie van
Saroyan is wijsheid van Nergenshuizen, die
kletspraat in wartaal verandert.
De artistieke leiding heeft de fout begaan
de regie van wat in de verte aan „Het
Proces" van Kafka en „Doden zonder graf"
van Sartre doet denken, aan Albert van
Dalsum toe te vertrouwen, die de vorme
loosheid nog vergrootte door allerlei res
tanten van zijn expressionistisch verleden
uit te spelen, niet alleen in de enscènering,
maar vooral door het gebruik van „schuif
deuren" (a la Piscator) en het laten klin
ken van stemmen met leuzen in vele talen
uit een geluidsinstallatie, waardoor de
vooroorlogse idee der „neutraliteit" wordt
opgeroepen. Hierdoor werd de idee van een
„boodschap aan de op verlossing wachten
de wereld" nog vergroot.
Het is een heel kort stuk, waarbij men
zich door het ontbreken van een duidelijke
lijn enorm zou vervelen als er niet zo voor
treffelijk werd gespeeld in de tientallen
scènes van enkele minuten op een manier,
die aan de populariteit van andere „recht
bankstukken" met hele optochten van ge
tuigen herinnerde. De monsterrol van
medewerkenden vermeldt vijfentwintig
namen. Daarvan kan ik er maar een paar
noemen. In de eerste plaats: Joris Diels als
een in slaafse onpersoonlijkheid ontstellen
de president van de „rechtbank". Johan
Valk was de kastelein, die tenminste rede
lijk probeerde te denken, met als tegen
speelster Annet Nieuwenhuyzen, die voor
de liaison tussen zaal en toneel moest zor
gen en dat met grote beheersing van alle
sentimentele kanten deed. Van de beklaag
den trokken vooral Luc Lutz, Coen Flink,
Dick van Veen en Cees Laseur de aan
dacht, de laatste - in de rol van toneel
criticus - op een manier, die men onver
getelijk zou moeten noemen als er in dit
stuk iets de moeite van het onthouden
waard was geweest. Ida Wasserman was
de „slechte" vrouw met het „goede" hart.
Zij speelde deze prachtig. Ik zou haar zo
graag weer eens in een rol van formaat
willen zien. Wim Vesseur maakte het decor,
dat zich voortreffelijk leende voor de ner
gens toe dienende lichteffecten.
David Koning
Tournee. De gitarist Dick Visser en
zijn echtgenote, de sopraan Anneke van
Setten, zullen van 20 februari tot 2
maart een kleine tournee door Engeland
maken. Zij zullen daarbij concerten van
Spaanse muziek geven in Leicester, Ports
mouth en Londen.
Uitwisseling Drie leerlingen van het
Amsterdamsch Conservatorium, Vera Ba-
dings, harp, Ida Busch, viool en Hans
Dercksen, piano, zijn met hun directeur, de
heer Jan Odé naar Brussel vertrokken om
daar vanavond een concert te geven. Op
21 februari concerteren zij in Parijs. Deze
concerten maken deel uit van het pro
gramma van uitwisseling tussen de erken
de conservatoria in Europa.
Anna Magnani. De Italiaanse actrice
Anna Magnani vertrekt 20 februari met de
„Cristoforo Colombo" naar de Verenigde
Staten. In New York en Hollywood zal zij
spelen in een nieuwe film „Obsession".
Anna Magnani kreeg in de Verenigde Sta
ten vooral grote bekendheid door haar op
treden in „The rose tattoo".
Exposities Vrijdag 22 februari zullen
in het Stedelijk Museum in Amsterdam
twee tentoonstellingen worden geopend.
Van het Japanse schilders-echtpaar Ma-
ruki en Akamatsu worden panelen geëx
poseerd „Hiroshima 1945". Onder auspi
ciën van de Jacob Marisstichting zullen
werken worden tentoongesteld van Paul
Citroen. Beide exposities blijven geopend
tot 25 maart. Van 22 februari tot 18 maart
wordt voorts in het Stedelijk Museum een
expositie gehouden door het Instituut voor
Nijverheidsonderwijs onder de titel „Des
sin".
„Thee en sympathie" De Indiase re
gering heeft de vertoning van de Ameri
kaanse film „Thee en sympathie", waarin
het probleem van de homosexualiteit
wordt behandeld, verboden. In de film
speelt Deborah Kerr de hoofdrol.
(ADVERTENTIE)
Wij betrekken onze RENAULTS
rechtstreeks van de fabriek; dus in de ver
koopsprijs geen importeurswinst. Hollandse
prijzen lager dan Franse. R4 vanaf 4190.
RENAULT DAUPHINE vanaf 5580.-, 1 tons
BESTELWAGEN 6700.—.
Zaterdag 16 februari is in Utrecht de
Nederlandse Jazz Federatie gesticht. Deze
vereniging, die een overkoepelend orgaan
is van de Nederlandse jazzclubs, wil de
jazzclubs, die alleen beogen een zo groot
mogelijke winst te maken, bestrijden
evenals de clubs, die ten onrechte de naam
jazzclub dragen. Zij wil voorts de oprich
ting van nieuwe clubs in steden waar het
bestuur van oude jazzclubs zijn werkzaam
heden staakte, of in plaatsen waar totnog
toe een dergelijke club niet bestond, be
vorderen. De Nederlandse Jazz Federatie
is een zelfstandig optredend lichaam, dat
de bij haar aangesloten clubs de volle
vrijheid van handelen zal laten behouden.
Van de leden der federatie zal een half
jaarlijkse contributie worden gevraagd.
Liefhebbers van de jazzmuziek, die in hun
woonplaats niet tot een club kunnen toe
treden, kunnen het lidmaatschap van de
federatie ook krijgen. De federatie legt
contacten met zusterorganisaties in het
buitenland en zal ten nauwste met hen
samenwerken, aldus een communiqué van
de nieuwe federatie. Het adres van de fe
deratie is Steenweg 59 bis in Utrecht.
LONDEN (Reuter/UP) Volgens Radio-
Moskou is in het Russische jeugdblad
„Komsomolskaya Pravda" een brief ge
publiceerd, waarin gezegd wordt dat de
toenemende invloed van de kerk op de
jeugd „niet toegestaan kan worden". De
schrijver van het betrokken artikel klaagt
erover dat de priesters „hun strijd om hart
en geest van de jonge mannen en vrou
wen op steeds grotere schaal voortzetten
door op geraffineerde wijze hun werk aan
te passen aan de omstandigheden van het
ogenblik". In de brief wordt toegegeven
dat de kerk zijn houding tegenover de
staat gewijzigd heeft, waaraan de schrijver
echter toevoegt dat „religieuze ideologie in
wezen vijandig is aan de gehele structuur
van ons leven en dat de Russische jeugd
organisaties zich erop moeten toeleggen dat
verspreiding van deze ideologie verhinderd
wordt". „De kerk verwaarloost geen enkele
belangrijke gebeurtenis in het leven van de
mens: huwelijk, geboorte, dood, materiële
moeilijkheden en dergelijke, om op sub
tiele wijze invloed te krijgen op jonge
mensen." „Dit kan niet worden getole
reerd", aldus de briefschrijver.
Lodo, met de tas over zijn schouder, liep de stad door en de stadspoort uit. Daar
kwam hij op de grote weg, en volgens de aanwijzingen van doctor Marciolo moest hij
die een uur lang volgen.
Toen klonk uit de tas de slem van de doctor. Lodo opende de tas een beetje en luis
terde.
„Als je zo aanstonds bij een brug komt, ga dan van de weg af en sla aan de linker
kant het bos in!", zei de doctor.
En zo liep Lodo een uur later door het stille, uitgestrekte bos. 89-90
Het zevende dinsdagavondconcert van
het Noordhollands Philharmonisch Orkest
in de Haarlemse Concertzaal stond onder
leiding van Jan Out (de dirigent van het
Gelders Orkest) en genoot de solistische
medewerking van de Poolse violist Henryk
Szeryng.
Eerst hoorde men de vierdelige suite
voor strijkorkest „Musique pour faire plai-
sir" van Herman Strategier, muziek die gee i
ander probleem stelt dan de zorg haar zo
delicaat en sfeerrijk mogelijk uit te voeren,
opdat de luisteraar er het volledige rende
ment van geniet en er het plezier aan be
leeft dat de componist blijkbaar zelf bij
het concipiëren ondervond. Het ging er,
technisch gezien, al aardig naar toe, maar
de warme musiceervreugde, die loskomt
van het notenbeeld, kon ik er nog niet bij
ervaren.
Daarna kwam Henryk Szeryng tezamen
met het orkest wedijveren om de „Sympho-
nie Espagnole" van Lalo op haar effectieve
waarde te toetsen. Deze kwam op virtuose
wijze tot gelding in het tweede deel, waar
de Spaanse karakteristiek hoogtij viert,
maar meer nog in de briljante en zeer pit
toreske finale, waaraan de solist een bui
tengewone stuwing gaf en waarin hij met
bravour zijn violistisch meesterschap
toonde. Henryk Szeryng legde daarbij het
orkest het vuur dicht aan de schenen. Het
resultaat was met dat al een virtuoos fes
tijn en een manifestatie van romantische
bezieling, die niet naliet een storm van
toejuichingen te ontketenen. Nadrukkelijk
betrok de solist ook de dirigent en het or
kest in de hulde van het publiek. Henryk
Szeryng behoort tot de meesterviolisten van
PRINSES BEATRIX' ARTISTIEKE
AANLEG VAN TWEE KANTEN
Uit een publikatie van de heer A. R.
Kleyn in „Gens Nostra", het maandblad
van de Nederlandse Genealogische Ver
eniging, blijkt dat Prinses Beatrix haar
artistieke aanleg niet alleen heeft van
moederszijde (Prinses Wilhelmina, de
grootmoeder en prinses Wilhelmina van
Pruisen, de eerste vrouw van Koning Wil
lem I). Het blad heeft namelijk in zijn laat
ste aflevering een stamboom opgenomen
van de Spaanse schilder Velasquez. Deze
stamboom eindigt bij de ouders van Prins
Bernhard, zodat Prinses Beatrix dus vol-
gense de genealogen van vaderskant van de
beroemde Spaanse meester afstamt.
deze tijd dat is de overtuigende indruk
van zijn herschepping.
Na de pauze volgde de vierde Symfonie
van Dvorsjak, die eigenlijk de achtste is
van de Tsjechische meester. De numme
ring dezer werken geschiedde namelijk
naar rangorde der uitgave. Men noemt deze
Vierde ook wel de Engelse, omdat Dvor
sjak haar voor het eerstfin 1890) dirigeerde
te Londen en zij oorspronkelijk in Enge
land werd gepubliceerd. Maar wat kennen
wij van Dvorsjaks symfonieën buiten de
zeer populaire vijfde (of negende) „Uit de
Nieuwe Wereld" eigenlijk? Het was dan
ook belangwekkend met deze voorlaatste
van het negental kennis te maken. De er
varingen van deze confrontatie komen cri-
tisch gezien hierop neer, dat Dvorsjak bij
het componeren van dit werk blijkbaar
met zichzelf voortdurend in strijd geweest
is om de constructieve betekenis van de
symfonische vormen dienstbaar te maken
aan zijn zin voor het schilderachtige en
zijn door de folklore van zijn land be
vruchte inspiratie.
Dit materiaal dient zich zo overvloedig
en bovendien zo beminnelijk aan, dat men
eer aan een symfonisch gedicht of aan een
rapsodisch werk gaat denken dan aan een
symfonie, waarvan de waarde schuilt in
het verwerken van meestal beknopte gege
vens. In deze „vierde" zijn de doorwerkin
gen niet zeer belangrijk, soms vrij primi
tief. Maar wat geeft het over vorm en in
houd te piekeren, wanneer men een mu
ziek te horen krijgt, die een eerlijk gemoed
en warmhartige menselijkheid verraadt en
die bovendien op haar manier ook ver
rassende structuren bezigt, zoals bijvoor
beeld het cyclisch te pas brengen van een
plechtig koraalthema. Soms heeft Dvorsjak
in dit werk een vrij naïeve toon aangesla
gen en ik kan mij begrijpen dat een musi
coloog het trio van het scherzodeel eens be
titeld heeft als „een melodie met kinder
ogen". En dan is er voortdurend het beko
rende element van de orkestratie, die als
toonbeeld van romantiek meesterlijk mag
heten en een persoonlijke kleurgeving niet
ontbeert.
Jan Out heeft met de vertolking van dit
werk van Dvorsjak zijn kracht als dirigent
ten volle getoond. Het orkest was hem een
willig apparaat, dat correct en meelevend
op zijn wenken en suggesties reageerde.
Jos. de Klerk
(ADVERTENTIE)
t
$0
°0°e°Vo%
topprestatie
Spierstijfheid Philips „Infraphil"
PHILIPS „Infraphil" bij de sport:
grotere prestaties, sneller fitl
Dit infrarood bestra
lingsapparaat kan ook
met succes worden ge
bruikt bij spierreuma-
tiek, spit, verstuikin
gen, verwondingen,
steenpuisten, verkoud
heid, winterhanden en
wintervoeten.
pc Door de dikke laag zeegroen Melamine Formalde-
hyde, waaronder het verkeer raasde, drong het sterke
licht der tunnellampen omhoog naar buiten en scheen
van onderop tegen de muren der bouwsels. De wande
laars werden met een onwezenlijke lichtnevel omgeven,
als zij over de straat liepen. De sfeer van Life City was
nu pas recht die van een droomstad
Overal repten de mensen zich naar de ingangen der
wenteltrappen, die toegang gaven tot de ondergrondse
bushaltes, of zij kwamen omhoog uit de grond, waar zij
hun auto's en bussen hadden verlaten. Zii kenmerkten
zich door een rustige, zekere gang, zonder gejaagdheid of
nervositeit. Doch sommige van hen keken instinctmatig
naar alle kanten, alvorens de straat over te steken.
Anderen, blijkbaar reeds beter gewend aan deze van
verkeersgevaren bevrijde stad, wandelden rustig midden
op straat en bewogen zich met gezapigheid, die men
meestal nog slechts bij de bewoners van het eenzame
platteland kan constateren.
Wij lieten de kleine Susan, wier vader in Life City
werkzaam is op het bureau van de stichting „Life City"
en met haar des avonds naar zijn woning in Bronx zou
terugrijden, achter onder de hoede van Watkins en wan
delden urenlang door de droomstad: dokter Malloway,
Galotti en ik.
Life City is in alle opzichten een moderne stad, al is
haar vorm van de verkeersoplossing, die men hier heeft
toegepast, natuurlijk afwijkend van die welke men bij
andere nieuwe steden aantreft. Het reeds tevoren be
staande plaatsje Pemmican is nog slechts een vierkante
kilometer groot. De rest is afgebroken waarmee niets
verloren is gegaan in folkloristisch of cultureel opzicht.
Want Pemmican was een van die haastig gebouwde, uit
lelijke houten onderkomens en primitieve beton woningen
bestaande woonplaatsen, die men helaas nog zovele in
ons land aantreft. Wat men bewaard heeft is het kerk
gebouw, een der weinige architectonisch verantwoorde
bouwwerken van het oude Pemmican, met daaromheen
een uitgestrekt park, met de aanleg waarvan het bestuur
van Pemmican was begonnen voordat de plannen van
„Life City" geboren werden. Zo heeft de stad een hart
van groen behouden, met in het midden daarvan het
rustige, bekoorlijkste plekje ter wereld: een wit, sierlijk
gebouwd kerkje, dat op een lage heuvel ligt en waarvan
de klein klokketoren boven de jonge bomen uitsteekt.
Het merkwaardige is, dat deze klokketoren een wellui
dende bronzen stem heeft, die zich op bepaalde uren over
de ganse stad doet horen. Het is de klok „Susan", die
door de inwoners van Life City aan het stadsbestuur is
aangeboden op de dag, dat Susan Richardson, gezeten in
haar invalidenwagentje, het lint doorknipte bij de ingang
van de Noordelijke verkeerstunnel, waarmee de stad
werd opengesteld.
Na onze wandeling langs de helverlichte winkel-
etalages, de hoge kantoor- en fabrieksgebouwen en de
flatcomplexen liepen wij de heuvel op naar het kerkje,
door een kronkelende laan tussen heesters, gazons en
bomen. Op het voorplein van de kerk hielden wij een
ogenblik stil. Van daaruit konden wij een gedeelte van
de stad overzien, omdat dit in het centrum gelegen deel
der bebouwing met opzet laaggehouden is. Uit dit mid
delpunt strekten zich de straten uit in de vorm van een
stralenkrans, waarvan de uiteinden zich verloren tussen
de hoge bouwwerken in de verte. Het was een stralen
krans van wazig groen licht, dat van onderop de muren
en mensen bescheen en het leek alsof de ganse aarde een
lichtende edelsteen was geworden.
Boven onze hoofden klonk de brommende, vibrerende
stem van de klok „Susan", die het uur van negenen aan
kondigde. Verder was het stil of neen: een ijl, muzi
kaal geluid drong tot on.s door, een constant trillen van
hoge, welluidende tonen. Ik vroeg dokter Malloway
wat het was.
„De stem van Life City"," zei hij zacht. „Nergens op
de wereld heeft nog ooit een stad van louter mensen
haar geluid kunnen doen horen in de avondstilte. Altijd
en overal zijn de menselijke stemmen en de menselijke
voetstappen overdonderd door het rauwe geluid van den
derende treinen, gierende en claxonnerende auto's, ra
zende motoren en schurende, gillende banden. Hier is
de mens de enige, die geluid maakt. Zijn opgewekte stem,
zijn voetstap, zijn beweging door de veilige, rustige stra
ten wordt duizendmaal versterkt, omdat hij met duizen
den anderen in deze stad leeft. Wii hebben niet alleen
het doodsgevaar op straat, doch ook het zenuwslopende
lawaai overwonnen en geketend. In Life City zal een
mensentype ontstaan, dat weer na eeuwen zal hebben
ontdekt welk een weelde de stilte en de veiligheid te
zamen voor hem kunnen zijn. Ik vrees enkel.en hij
glimlachte „dat de inwoner van Life City lang
zamerhand ongeschikt zal worden om elders te leven en
te wonen. Hij zal onvoorzichtig en gevoelig zijn, zodat hij
het verkeersgevaar en het verkeersgeluid van andere
steden niet meer zal kunnen verdragen. U hebt straks
een waar woord gesproken, meneer London. We moeten
de gehele wereld tot een groot Life City maken
Wij gingen in het kerkje. De eikenhouten banken ston
den glimmend in de schemer. Wij knielden neer en waren
geruime tijd met onze eigen gedachten bezig. Geen ge
luid stoorde ons.
Ik kreeg daar, op die plaats van vrede en verheven
heid des geestes, een aantal denkbeelden die mij nu, ter
wijl ik dit neerschrijf, nog een zekere onrust bezorgen.
Ik had Life City gzien. Hier hadden een paar doortas
tende, bezielde mannen en poging gedaan om een der
vele dwaalwegen onzer moderne samenleving te blok
keren en de mensheid terug te leiden tot de synthese
tussen techniek en ethiek, tussen kennis en waarde-
erkenning des levens. Hun eerste stap was geslaagd, zij
hadden de wereld wakker geschud en mochten rekenen
op bezinning. Doch hoevele van die dwaalwegen zijn er
niet overgebleven? In hoeveel opzichten heeft de mens
heid niet het verband tussen levensvreugde en techni
sche ontwikkelingen uit het oog verloren en stormt zij
niet met blinde snelheid naar de vernietiging van haar
eigen restje geluk?
Is Life City eigenlijk niet veel méér dan een poging
tot oplossing van verkeersgevaarlijke problemen is
zij niet een teken aan de wand, dat onmiskenbaar wijst
op wat zovele grote geesten reeds tevergeefs in dikke
boeken waarschuwend neerschreven? Dat wij, moderne
mensen, met onze wetenschap en technische kennis, met
onze ontzaglijke vermogens en prestaties, onszelf voorbij
gestreefd zijn? Dat wij de ene helft van ons menszijn,
het materiële deel, ongebreideld op hol hebben gejaagd
en de andere helft, ons naar vredig geluk snakkende spi
rituele wezen verloren in een wilde, koude chaos heb
ben achtergelaten?
Wij veroorzaken zeeën van leed, oceanen vaii ongeluk,
wervelstormen van angst in onze pogingen, de wereld
gelukkiger te maken. Waarom? Zijn ons die goede gaven
van techniek en wetenschap niet gegeven tot ons waar
achtige geluk?
(Wordt vervolgd).
Prinses Beatrix beschermvrouwe. Tij
dens een algemene vergadering van de Ko
ninklijke Nederlandse Federatie van Lan
delijke Rijverenigin.gen, die op donderdag 21
februari in Utrecht zal worden gehouden, zal
prinses Beatrix worden geïnstalleerd als be
schermvrouwe dezer federatie.
Veilig Verkeer. Het Verbond voor
Veilig Verkeer bestond op 17 februari 25
jaar. Het is nu een landelijke organisatie met
ruim 500 afdelingen en consuls. Het leden
tal heeft de 60.000 overschreden.
Paarden. Het plan van Van Gend en
Loos de paarden af te schaffen, gaat de be
volking van de stad Groningen nogal ter
harte. Een comité, waarin onder anderen de
burgemeester de heer J. Tuin. en de direc
teur van V.V.V., de heer H. Bratoer, zitting
hebben, wil het proberen de paarden voor
de stad Groningen te behouden.
Veertien dagen. Het gerechtshof te
Amsterdam heeft een 44-jarige tandarts uit
Utrecht, die in de nacht van 19 op 20 sep
tember dronken achter het stuur van zijn
auto had gezeten, veroordeeld tot twee
weken gevangenisstraf en een jaar intrek
king van zijn rijbewijs. De tandarts was naar
een reünie geweest en had flink geborreld.
Dief. Anderhalf jaar gevangenisstraf
is geëist tegen een 56-jarige kantoorbedden-
de uit de hoofdstad, die acht diefstallen had
gepleegd. De man die reeds negen keer ver
oordeeld is, placht winkels binnen te gaan
en er naar een adres te vragen. Kon men
hem geen uitsluitsel geven, dan vroeg hij de
telefoongids ter inzage. In de meeste ge
vallen werd hem dit toegestaan. Meestal
werd hij alleen in een kantoortje gelaten.
Hij stal dan portefeuilles uit kledingstuk
ken, die in de kantoortjes hingen. Een 67-
jarige Amsterdammer kwam getuigen, dat
hem op deze mander al zijn geld, 1700.
was ontstolen.
Oneerlijke penningmeester. Wegens
valsheid in geschrifte is de vroegere pen
ningmeester van de V.V.V. te Egroond aan
Zee, A. van der S., door de Alkmaarse recht
bank veroordeeld tot tien maanden gevan
genisstraf met aftrek, waarvan zes maanden
voorwaardelijk miet een proeftijd van drié
jaar. Van de hem ten laste gelegde verduis
tering van 5000 werd Van der S. vrijge
sproken.
„Het atoom". Op de tentoonstelling
„Het Atoom" zal ate interessant detail de
historische werktafel van prof. dr. Otto Hohn
te zien zijn, waarop in 1938 door deze ge
leerde, die in 1944 de Nobelprijs voor chemie
verwierf, met primitieve middelen en een
voudige toestellen de splitsing van uranium
en thorium ontdekt werd. Voorts zal er een
maquette te zien zijn van de elektrische cen
trale van St. Mallat (Bretagne) waarvan de
grote bijzonderheid is, dat energie vrijkomt
door gebruikmaking van het grote verschil
tussen eb en vloed daar ter plaatse.
Etherpiraten. De officier van Justitie
bij de Almelose rechtbank heeft de maxi
mumstraf, zes maanden gevangenisstraf, ge-
eist tegen een 33-jarige bakkersgezel uit
Losser en diens 36-jarige broer wegens het
exploiteren van 'n clandestiene radiozender.
Zaterdag 23 februari, Stadsschouwburg, 20
uur: De Haagse Comedie geeft onder regie
van Paul Steenbergen een voorstelling van
„Een maan voor de misdieelden" van Eugene
O'Neill met onder meer Myra Wards Max
Crodset en de regisseur. De decors werden
ontworpen door Hep van Delft.
Zondag 24 februari, Stadsschouwburg, 20
uur: De Haagse Comedie geeft onder regie
van Cees Laseur een voorstelling van Shake
speare's „Driekoningenav nd" (Twelfth
night). Medewerkenden zijn onder meer
Elisabeth Andersen, Ida Wasserman, Albert
van Dalsum en Coen Flink. De ter illustratie
dienende muziek werd gecomponeerd door
Jurriaan Andriessen. De decors werden ont
worpen door Harry Wich.
WOENSDAG 20 FEBRUARI
Minerva: Nederlandse Jeugdgemeenschap
met „Lili", alle leeft., 8.15 uur. Frans Hals:
„Voor jou heb ik gezondigd", 18 jaar, 7 en
9.15 uur. Studio: „Snows of Kilimanjaro", 18
jaar, 7 en 9.15 uur. Lido: „Aanranding", 18 j.,
7 en 9.15 uur. Luxor: „De dochter van de
ambassadeur", alle leeft., 7 en 9.15 u. Rem
brandt: „De vrouw, die liefde begeerde", 18
jaar, 7 en 9.15 uur. Cinema Palace: „De ma
chinist", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Roxy: „De
weg door de hel", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Concertgebouw: Jubileumconcert Postaal
Mannenkoor Haarlem. Medewerkenden:
Herman Schey, bas-bariton en het N.Ph.O.
o.l.v. Marinus Adam, 8 uur. Cultura: Ned.
Ver. van Spiritisten „Harmonia", Psychom.-
en helderziende experimenten, 8 uur. Coorn-
hertlyceum: L. Postma geeft voor Volksuni
versiteit boetseercursus, 8 uur. Frans Hals
museum: Prof. dr. F. van Thienen spreekt
voor Volksuniversiteit over „ITet costuum in
de 18e en de 19e eeuw", 8 uur. Brinkmann:
Prof. J. J. Fahrenfoirt spreekt voor Humanis
tisch Verbond over „Moraal van volken op
verschillende trappen van beschaving", 8 u.
DONDERDAG 21 FEBRUARI
Minerva: „Als de dauw hangt, komt er
regen", 18 jaar, 8.15 uur. Frans Hals: „Voor
jou heb ik gezondigd", 18 jaar, 2.30, 7 en 9.15
uur. Luxor: „De dochter van de ambassa
deur", alle leeft., 2, 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„De vrouw, die liefde begeerde", 18 jaar, 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Cinema Palace: „De ma
chinist", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Roxy:
„De weg door de hel", 18 jaar, 2.30, 7 en 9.15
uur. Lido: „Aanranding", 18 jaar, 2. 4.15, 7
en 9.15 uur. Studio: „Snows of Kilimanjaro".
18 jaar, 2.15, 7 en 9.15 uur. Concertgebouw:
Jubileumconcert Postaal mannenkoor, 8 uur.
Zuiderkapel: J. Klein Haneveld, 8 uur.
