Wonderen der kernenergie
en een blik in de toekomst
Zaken Overzee eigenlijk
overbodig departement
„Zonder voorbehoud en naar waarheid"
r
dag j
Van dag tot
Inrichting vergt 6,5 miljoen
<~Praatatcel
Tweede Kamer meent:
Garage DEN HOUT
'"Hoe is het ontstaan?^
De tentoonstelling „Het Atoom
Von Brentano naar de V.S.
Australië en India
Sovjet-ijsbreker „Ob" trok
„Soya Maru" uit het ijs
Nieuwe secretaris-generaal
van Verkeer en Waterstaat
wiii
l|
(Op de
IBRUTO-INKOMEN
Gouverneur
Vijf speleologen terecht
Zweeds schip aan de
grond bij Aberdeen
Parlementair commentaar
WêmëêèêêÊ.
René Mayer over Kolen- en
Staalgemeenschap
Belgische katholieken zijn
tegen vrouwen in het leger
Dit woord:
KAPUCIJNER
ZATERDAG 2 MAART 195/
O
In zijn motivering van de voorgenomen
opheffing der Nationale Reserve heeft mi
nister Staf een waar woord gesproken, dat
niet in de dagelijkse sleur verglijden mag:
„Het primaire en alles overheersende doel
van onze verdedigingsinspanning is.... te
pogen te voorkomen dat ooit.... commu
nistische tanks ook ons land binnenrollen".
Inderdaad al zouden wij daaraan willen
toevoegen, dat wij eveneens moeten
trachten te voorkomen dat andere dan
communistische tanks binnenrollen, maar
dat gevaar lijkt thans minder reëel en dat
zal wel de reden zijn, waarom de minister
het onvermeld liet.
Het ware woord heeft minister Staf he
laas laten volgen door een opmerking, die
enigszins verbaast. „Dit voorkómen kan
alleen worden gerealiseerd door de op
bouw van een sterke militaire verdedi
gingsmacht. Dat „alleen" zouden wij
met klem willen bestrijden. Want juist
waar het „communistische", dus ideologi
sche, tanks betreft, is het militaire ele
ment in de verdediging slechts een deel
van de totale defensie. Een ander, zeer be
langrijk deel ligt in de ideologische weer
baarheid, in de geest die het volk bezielt.
En die geest is voor een groot deel afhan
kelijk van de materie. Slechte economische
omstandigheden, sociale misstanden en
maatschappelijke onvolkomenheden tasten
die geest aan. Tanks komen des te eerder
als zij een ideologie naar elders brengen,
die daar reeds is voorbereid. En daarom
maant het woord van minister Staf tot
voorzichtigheid. Indirect, weliswaar, en
dan nog door hetgeen de minister niet
zegt.
Want als de militaire defensie de geeste
lijke weerbaarheid zou aantasten, zou hij
zichzelf ondergraven. En dat zou zeer te
betreuren zijn, want daarvoor is zij te
kostbaar.
Atoomenergie is niet alleen belangrijk
als plaatsvervanger voor de langzaam uit
geput rakende voorraden steenkool en
aardolie. Ook de medische wetenschap, de
landbouw en de industrie kunnen profi
teren van de kern-energie en met name
van de toepassing van radioactieve iso
topen.
Deze nieuwe ontwikkeling op het gebied
van energie-produktie, wetenschappelijk
speurwerk en toegepaste kernwetenschap,
zal een naar men hoopt en verwacht
talrijk publiek trekken op de van 1 juli
tot en met 15 september in een speciaal
daartoe op Schiphol opgetrokken hal te
houden tentoonstelling, die de „kernach
tige" naam „Het atoom" krijgt. Vraagt men
zich af, of het verantwoord is hiervoor zes
eneenhalf miljoen gulden uit te trekken,
dan moet het antwoord volgens de organi
satoren der expositie luiden: „ja, want het
is daarvoor nu de tijd".
De expositie zal duidelijk maken, dat wij
allen in de ontsluiting van het atoomtijd
perk een taak hebben en dat het zeer
terecht is, dat de gemeente Amsterdam
daarvoor een bedrag van 61/2 miljoen
gulden heeft uitgetrokken, aldus ir. L. Vos,
een der bestuurders van de stichting „Het
Atoom", en architect A. N. Oyevaar, die de
expositie heeft ontworpen, gaf vrijdag voor
de pers met behulp van een maquette een
beeld van wat de expositie zal bieden, de
groei van het energiegebruik, beginnende
met de menselijke spierkracht, het water
en de fossiele brandstoffen. Aangetoond
wordt, hoe snel deze laatsten opraken.
Vervolgens wordt een inzicht gegeven
in wat een atoom is, wat isotopen zijn,
welke de toestellen en methoden zijn, waar
mee de wetenschap vorst naar de gehei
men der kernenergie. In een volgende af
deling wordt de geschiedenis van deze tak
der wetenschap belicht. Daarop sluit aan
een instructieve afdeling, gewijd aan de
radioactiviteit en het daarmee verband
houdende kernonderzoek.
De sectie, gewijd aan het winnen en het
gebruik der atomische energie, begint met
een wandeling door een uraniummijn en
eindigt bij een echte kernreactor.
Daarop volgt de afdeling waarin de vele
toepassingen op medische, agrarische en
industriële gebieden worden getoond.
Electronica
Ook de enorme ontwikkeling op het
„nevengebied" van de electronica krijgt
een plaats op deze expositie, in de vorm
van een elektronische rekenmachine en ra
darinstallatie en dergelijke.
Aan de tentoonstelling zal worden mee
gewerkt door vele instanties en organi
saties uit de Verenigde Staten, Canada,
Engeland, Frankrijk, België en Birma. Er
komt ook een aantal attractites, die echter
geenszins het karakter van een lunapark
zullen krijgen, doch logisch zullen aan
sluiten bij de onderwerpen van de tentoon
stelling zelf. Het expositieterrein is daar
toe met 2000 vierkante meter uitgebreid.
BONN (DPA) De Westduitse minister
van Buitenlandse Zaken, Von Brentano,
begint dit weekeinde een wereldreis van
vier weken. Hij zal besprekingen voeren
met de Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Dulles, de Australische mi-
nister-president Menzies, en het hoofd van
de regering van India, Nehroe. Von Bren
tano zal in Washington zijn als de eerste
besprekingen van de commissie, die de drie
westelijke mogendheden en West-Duits-
land in februari hebben gevormd ter be
spreking van de Duitse hereniging worden
gehouden. Maandag zullen Dulles en Von
Brentano besprekingen beginnen, die dins
dag worden voortgezet. Op 17 maart wordt
de Duitse minister in Sidney verwacht. Hij
blijft een week in Australië. Eind maart
gaat Von Brentano naar India.
De Sovjet-ijsbreker „Ob" (die in 1954
te Vlissingen is gebouwd) is er donderdag
in geslaagd voor een Amerikaans schip, dat
uit Melbourne te hulp was gevaren, het
Japanse schip „Soya Maru" te bereiken en
een weg naar open zee vrij te maken.
Het Japanse poolexpeditieschip zat reeds
verscheidene dagen vast gevroren in het
pakijs voor de Prins Haraldkust in het
Zuidpoolgebied, maar was er woensdag in
geslaagd een zeemijl op eigen kracht af te
leggen.
Tot secretaris-generaal van het ministe
rie van Verkeer en Waterstaat is als op
volger van wijlen mr. Spitzen, benoemd
mr. A. H. C. Gieben.
De heer Gieben is op 8 juni 1898 te
Medemblik geboren. Hij doorliep het gym
nasium te Middelburg en studeerde aan
de rijksuniversiteit te Leiden rechtsweten
schappen.
Een zeer verstandige wedstrijd met auto
mobielen zal op 9 april in Zandvoort een
aanvang nemen: een tachtigtal rijders in
doodgewone seriewagens zal een rit van
1800 kilometer maken naar Kopenhagen en
zich daarbij beijveren, zo zuinig mogelijk
te rijden. Niet zo hard mogelijk dus, ook
niet zo kunstig mogelijk, maar eenvoudig
zo zuinig mogelijk zonder daarbij gebruik
te maken van technische foefjes of afwij
kende apparatuur.
Deze wedstrijd draagt ongetwijfeld bij
tot een goed doel. Het is een recordjacht,
dóch dat geeft er nu eenmaal het wed-
strijdkarakter aan. Een recordjacht om zo
verstandig mogelijk met een auto om te
gaan en de echte rijvaardigheid te demon
streren, die iedere autorijder zich eigen
moet trachten te maken, opdat hij het
grootst mogelijke profijt van zijn vervoer
middel trekt.
Er zijn nog massa's verstandige mensen
in de wereldDat is een weldadige ge
dachte.
(ADVERTENTIE)
Waarom ziet u honderden RENAULT bestel
auto's lopen - Goedkoop in aanschat en
onderhoud; laag benzine-verbruik; laad
ruimte tot 9 m3. 300 kg f 4190.—, 1 tonner
m. gregoirevering /'6900.-. \lA tonner /6900.-.
Feilloze mechanische handen, die op
afstand bestuurd worden, hanteren
thans achter dikke muren in het Britse
atoomcentrum Harwell de radioactieve
stoffen, die de kernphysici voor hun
experimenten nodig hebben. De man
die de kunsthanden bedient, staat aan
het commandotoestel in een ander ver
trek, waar hij veilig is voor de gevaar
lijke stralingen. Hij controleert de
handelingen van de robot via een
glazen afscheiding of op het televisie
beeld. Welke mogelijkheden het appa
raat biedt wordt hier gedemonstreerd:
een proefpersoon wordt - gekscheren-
derwijze „op afstand" geschoren.
Bij het doen van de aangifte voor de
inkomstenbelasting speelt de tijd een rol.
We doelden daarop reeds in de laatste zin
van ons vorige artikel. Het lijkt wat vreemd
maar het is toch spoedig duidelijk te ma
ken. Door de belastingadministratie wordt
opgave gevraagd van het inkomen over een
bepaald tijdsverloop, in dit geval over het
jaar 1956. En nu gaat het er maar om te
weten, wanneer inkomsten als inkomen
over 1956 moeten worden opgegeven.
Daarover is twijfel mogelijk. Wanneer in
1957 een tantième wordt ontvangen over
het boekjaar 1956, voor welk jaar moet het
dan bij het inkomen worden geteld? Voor
1956 of voor 1957? De wet geeft hiervoor
ten aanzien van het inkomen, voor zover
het in deze arti
kelenreeks bespro
ken wordt, duide
lijke voorschrif
ten. Ze komen
hierop neer, dat
het ogenblik van ontvangst beslissend is.
Dit ontvangen moet dan wat ruim opge
vat worden. Ook het boeken op een reke
ning, waarover de belastingplichtige de
beschikking heeft en in het algemeen de
betaalbaarstelling hoort er onder. Ten
slotte ook nog het rentedragend worden van
een inkomensdeel. Zo is dus in 1957 uitbe
taalde tantième over het boekjaar 1956, in
komen voor 1957. Een coupon, in 1956 be
taalbaar gesteld, doch pas geïnd in 1957,
behoort tot het inkomen voor 1956. Rente
van een tegoed op een spaarbankboekje,
die niet opgenomen maar bijgeschreven
wordt, is inkomen voor het jaar, waarin
deze rente zelf weer rentedragend wordt.
En dan nu het inkomen uit dienstbetrek
king. Het moet aangegeven worden onder
vraag 10 van het A-biljet en vraag 16 van
het B-biljet, waar staat: „Loon, salaris,
pensioen, tantième, gratificatie enz." Zoals
uit deze aanhef blijkt, horen onder deze
post niet alleen loon en salaris thuis. Be
halve de genoemde inkomsten moet hier
ook worden aangegeven ziekengeld, kinder
bijslag en andere uitkeringen, waarop een
voorheffing wordt ingehouden, welke met
de loonbelasting overeenkomt. Ook inko
men in natura, zoals vrije kost en inwoning
hoort, zoals welhaast vanzelf spreekt, hier
bij.
(Van onze Kamerverslaggever)
De Tweede Kamer heeft vrijdag de be
groting van het departement voor Zaken
Overzee goedgekeurd na een kort debat.
Men ging niet diep op de zaken in, omdat
men daarmee wil wachten tot de nieuwe
minister, mr. Helders, Suriname en de An
tillen en vervolgens Nieuw Guinea heeft
bezocht. Het voornaamste deel van het
debat was gewijd aan de vraag of een af
zonderlijk departement voor Zaken Over
zee wel gerechtvaardigd is. Algemeen had
men er eigenlijk bezwaar tegen, maar men
legde zich bij het feit neer, met uitzonde
ring van de V.V.D., die tegen de salaris-
post van de nieuwe minister stemde, waar
mee niet was bedoeld de minister persoon
lijk te treffen.
Was het niet mogelijk geweest, vroeg
mevrouw F o r t a n i e r-*-D e W i t (V.V.D.)
de zorg voor de zaken overzee op te dra
gen aan een staatssecretaris, bijvoorbeeld
van het ministerie van Justitie? Nu is er
weer een apart departement met 300 amb
tenaren. Aan samenvoeging met een ander
ministerie had ook de heer De Kort
(K.V.P.) gedacht. Hij vond het vooral be
zwaarlijk dat de zorg voor Nieuw Guinea
en Suriname en de Antillen nu onder één
dak is gebracht, hetgeen op de onafhanke
lijk geworden gebieden in de West psy
chologisch een ongelukkige indruk maakt.
Maar evenals de heer Bruins Slot
(A.R.). "die hét' niet eens was m'et het af
zonderlijke departement, wilde hij zich
neerleggen bij het feit dat het er nu een
maal is.
Wil minister Helders de bestaansgrond
van zijn departement in studie nemen?
vroeg de heer Nederhorst (P.v.d.A.) die het
afzonderlijke departement ook al over
bodig vond. Handhaving wekt gedachten
aan resten van kolonialisme.
Dat onderzoek naar de bestaansgrond
van het departement was minister
Helders zelf al van plan in te stellen.
Maar zijn voorlopige indruk na twee we
ken ministerschap was, dat een apart de
partement verantwoord is. Het resultaat
van zijn onderzoek zou bij vermoedelijk
niet op korte termijn aan de Kamer mee
delen. Hij gaat eerst op reis naar de West
en Nieuw Guinea.
Er is ook nog gesproken over de voor
ziening in de vacature van gouverneur van
de Antillen „Is de regering van mening
dat de nieuwe gouverneur bij voorkeur
weer een K.V.P.'er moet zijn", vroeg de
Al deze dingen zijn betrekkelijk eenvou
dig en geven geen al te grote moeilijkhe
den. Hetzelfde is het geval met de verreke
ning van de premies voor de sociale verze
keringswetten bij de daarvoor in aanmer
king komende inkomens tot zesduizend
gulden. De op het loon in mindering ge
brachte premies voor ziektewet en werk-
loosheidwet mogen worden afgetrokken
Het door de werkgever betaalde deel der
ziekenfondspremie moet worden bijgeteld.
De bij iedere aangifte gevoegde toelichting
geeft een zeer duidelijk en uitgewerkt
voorbeeld, zodat wij daarop niet behoeven
in te gaan. Per saldo geeft de verrekening
van deze premies gewoonlijk maar een zeer
klein inkomensverschil.
Van meer belang is, dat de gratificaties
welke aan werknemers door de werkgever
geschonken worden bij een jubileum of
bij beëindiging van de dienstbetrekking, on
belast blijven. Zij behoeven niet te worden
aangegeven. Om misbruik te voorkomen
zijn hier bepaalde maxima vastgesteld.
Wordt meer gegeven, dan is dat meerdere
gewoon inkomen. Zo is bij een diensttijd
'van twaalf-en-een-halfjaar een gratifica
tie van een kwart maand salaris vrij, bij
vijfentwintig jaar een maand .en bij veer
tig jaar anderhalve maand, alles gerekend
van het salaris, dat ten tijde van het jubi
leum of het ontslag werd verdiend. Ook
bij huwelijk is een gratificatie van een
halve maand salaris vrij.
Ten slotte moeten we nog vermelden, dat
tot het inkomen behoren aanspraken op
toekomstige uitkeringen, voor zover ze niet
gedekt zijn door stortingen van de werk
nemer. Gelukkig zijn de algemeen voorko
mende aanspraken op pensioen vrijgesteld,
maar het geval kan zich voordoen bij voor
beeld bij het sluiten van een kapitaalsver
zekering ten behoeve van een werknemer.
Tot zover over wat als (bruto)inkomen
moet worden aangegeven. Op dit (bruto)-
inkomen mogen echter de koten van ver
werving in mindering worden gebracht.
Het verschil levert het belastbare inkomen
op. Over het algemeen bestaat bij de belas
tingbetaler om begrijpelijke redenen voor
deze kosten van verwerving grote belang
stelling. We hopen onze lezers er een vol
gende keer ook wat van te vertellen.
heer Nederhorst (P. v. d. A.), „omdat
de gouverneur van Suriname een lid van
de P. v. d. A. is?"
„De P. v. d. A. heeft blijkbaar voor die
post gedacht aan een katholiek die lid is
van de P. v. d. A., aldus mevrouw F o r-
t a n i e rD e W i t. Zij heeft niet gedacht:
als het geen lid van de K.V.P. moet zijn,
dat het dan ook een katholiek lid van de
V.V.D. zou kunnen zijn. Het lijkt er op of
bepaalde posten alleen maar geschikt zijn
voor leden van de P. v. d. A. en de K.V.P.
De minister moet echter bekwaamheid de
doorslag doen geven bij de benoeming.
Minister Helders verklaarde dat
er geen voorkeur is voor een lid van een
bepaalde politieke partij. Hij zal er naar
streven dat er op de post iemand komt die
er thuis hoort.
Vijf speleologen, die in het begin van
deze week in de Hellochgrotten in het
Zwitserse kanton Schwyz van de bui
tenwereld werden afgesneden, door een
onverwachte stijging van het peil der
ondergrondse meren en rivieren, zijn
veilig aan de oppervlakte gekomen. Zij
hebben, in een rubberbootje, rustig ge
wacht tot de waterstand gezakt was en
leefden van voedselvoorraden, r<fie uit
voorzorg op hooggelegen plaatsen in
het grottencomplex zijn opgeslagen. Op
de-foto ziet mén dè grotonderzb'ëhefs
(van links naar rechts) Alfred Steffen,
Heinz Kuhn, Walter Gut, Josef Erni en
Heinz Huwyler.
Mr. A. H. C. Gieben
In het voormalige Nederlands Indië heeft
hij van 1923 tot 1941 verschillende rech
terlijke functies vervuld. In de oorlog ver
bleef hij in Japanse kampen. In 1946 werd
hij benoemd tot directeur van Justitie,
welke functie hij in 1948 verwisselde voor
die van adviseur-generaal van justitie.
Na de souvereiniteitsoverdracht werd hij
plaatsvervangend hoge commissaris te Dja
karta.
In 1951 was hij vertegenwoordiger bi.i
de UNCURK (United Nations Commission
for the Unification and Rehabilitation of
Korea) met de titel van buitengewoon ge
volmachtigd ambassadeur.
Na zijn terugkeer uit Korea werd mr.
Gieben chef van de afdeling Politie van
het Directoraat-generaal van Openbare
Orde en Veiligheid bij het ministerie van
Binnenlandse Zaken.
Mr. Gieben is ridder in de orde van de
Nederlandse Leeuw, commandeur in de
Orde van Oranje Nassau en commandeur
in de Orde van de Zwarte Ster van Frank
rijk.
Het Zweedse 1.026 ton metende schip
„Ferm" is vrijdagavond bij de monding van
de rivier de Ythan. ten noorden van Aber
deen, aan de grond gelopen. De redding
boot van het nabijgelegen Newburgh heeft
de negentien opvarenden van boord ge
haald. Vandaag zal men pogen het schip
vlot te trekken. De „Ferm" was op weg van
Aberdeen naar Gothenburg.
HOOFDREDACTEUR VAN „DIE
WELTWOCHE" OVERLEDEN
Op de leeftijd van 62 jaar is in Luzern
overleden Karl von Schumacher, de op-
richter^hoofdredacteur van het in Zürich
uitgegeven weekblad „Die Weltwoche".
Voor de oprichting van „Die Weltwoche"
in 1933 was SchutfiaÖher correspondent van
de „Neue Zürcher Zeitung" in verscheidene
hoofdsteden. 7
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Helders, pas aan het hoofd van
het ministerie, dat thans Zaken Overzee
heet, was vrijdagmiddag, toen de begroting
van zijn departement aan de orde was,
genoodzaakt terstond zijn ministeriële
maiden-speech" te houden. Dat was voor
hem, die op het gebied, waarmee hij zich
heeft bezig te houden, nog een volkomen
onbekende is, een allesbehalve gemakkelijke
ta'ak. Maar ambtenaren van zijn departe
ment, die in de daarvoor dienende loges
de vergadering bijwoonden, kwamen hem
te hulp, zodat na een half uur schorsen van
de vergadering de minister keurig voor
zich op papier had, wat hij op de in het
overigens slechts bescheiden debatje ge
maakte opmerkingen, kon en moest ant
woorden. Dank zij het feit, dat hij over
een goede stem beschikt en ook de kunst
van het voorlezen aardig blijkt te beheer
sen, sloeg hij er zich niet kwaad doorheen.
Het enige min of meer pikante puntje
in de gedachtenwisseling betrof de kwestie
van een te benoemen gouverneur van de
Antillen, waarover de heer Nederhorst
(P.v.d.A.) en mevrouw Fortanier-De Wit
(V.V.D.) elkaar op vermakelijke wijze even
in de haren vlogen. Het kostte minister
Helders weinig moeite zich te bepalen tot
de verklaring, dat hij de benoeming van de
meest geschikte man zal bevorderen, los
van de door de heer Nederhorst aangeroer
de vraag of het nu beslist iemand moet
zijn, die lid van de K.V.P. is.
Bijna zou ik nog het pikantste van de
middag vergeten hebben, te weten het
standpunt van de V.V.D., dat het optreden
van een nieuwe, afzonderlijke minister aan
het hoofd van dit departement overbodig
is en dat minister Helders er ook niet in
geslaagd was die overbodigheid te ont
zenuwen, al had hij zelf de overtuiging,
dat er wel reden voor zijn ministerschap
bestaat. Op grond van dit standpunt ging
de fractie van de V.V.D. zelfs zover, dat
zij bij de post „salaris van de minister"
haar tegen liet aantekenen. Dat deden de
communisten niet eens, al zorgden zij wel
voor die aantekening, toen de gehele be
groting vervolgens stemmingloos werd aan
genomen
jtjé;
(Van onze parlementaire redacteur)
De voorzitter van de Hoge Autoriteit van
de Kolen- en Staalgemeenschap, René
Mayer, heeft vrijdag in Den Haag een be
zoek gebracht aan minister-president dr.
Drees. Dit in hoofdzaak bij wijze van be-
leefdheidsgebaar, nadat het op het ogen
blik onder Nederlands presidium staande
Comité van Ministers van de Europese
Kolen- en Staalgemeenschap onlangs de
functie van de heer Mayer voor twee jaar
heeft verlengd. In het gesprek met minis
ter Drees was uit de aard der zaak de al
gemene situatie van de kolen- en staalin
dustrie aan de orde geweest en voorts on
der meer het vervoersvraagstuk, in het
bijzonder ook met het oog op de vervoers-
positie van Nederland, 's Avonds zou het
onderhoud worden voortgezet en dan zou
het allicht ook gaan over de jongste plan
nen inzake Europese samenwerking (Ge
meenschappelijke markt en Euratoom) en
over de daarbij aan de orde zijnde institu
tionele vraagstukken. Er heeft ook een
kort gesprek plaats gevonden met minister
Zijlstra, die thans het voorzitterschap van
het Comité van Ministers bekleedt over
het zeer moeilijke probleem omeen
datum te vinden voor de eerstvolgende
bijeenkomst van het Comité van Minis
ters.
Ten overstaan van de pers vertelde de
heer Mayer eerst allerlei omtrent de doel
einden van de Kolen- en Staalgemeen
schap, omtrent de jongste ontwikkeling
enzovoorts, waarna hem vele vragen wer
den gesteld. Hierbij was pikant de opmer
king van de heer Mayer, dat zijns inziens
bepaalde regeringen met betrekking tot
kolenaankoop door de industrieën een be
leid volgen, dat niet geheel en al met het
verdrag in kwestie overeenstemt. In dit
verband onderstreepte hij de noodzaak van
flexibiliteit van de kolenprijzen, aangezien
men anders geen of onvoldoende bereid
heid ontmoet tot kapitaal-investeringen,
wat onontbeerlijk is met het oog op de ver
dere ontwikkeling van de mijnindustrie. In
België, zo kreeg men onder andere nog te
horen, is vooruitgang op het gebied van
de mijnnijverheid waar te nemen en meer
dan vroeger zijn verscheidene mijnen daar
in staat tegen mijnen elders te concurre
ren. Tenslotte zij nog aangestipt, dat de
heer Mayer het geenszins uitgesloten acht,
dat men het volgend jaar, wanneer de
overgangsperiode, waarin het verdrag in
zake de Kolen- en Staalgemeenschap
voorziet, ten einde loopt, zal trachten het
verdrag op meer dan één punt te wijzigen.
Aanrecht
Er zijn dagen dat ik door beroepsbezig
heden of bedlegerigheid van de huwelijks
partner - soms ook door afschuwelijke op
schepperij - zelf het huishouden verricht.
Schoenen poetsen en bedden opmaken
weiger ik, stof afnemen en zuigen doe ik
niet, boenen en schuren alleen om te ont
komen aan erger werk op mijn schrijf
machine.
Maar het gewone huishouden van ontbijt
tot en met afsluitend hapje voor het slapen
gaan presteer ik.
En zo doende verbaas ik mij over de
nimmer eindigende rij huishoudelijkheden
die de plaatsvervanger van de huisvrouw
op zich neemt. Nauwelijks is het ontbijt
gemaakt, gegeten en omgewassen, of de
ochtendkoffie dient bereid. De koppen zijn
nog niet droog (en ik zwijg nog over het
vuilnisvat en de melkboerof de noen-
maaltijd moet klaar gezet. Tussendoor gaat
men dan inkopen doen. Afgezien van de
ernstige financiële schade, kost dat tijd
en kracht.
Zodra het genoemde is weggezet, gewas
sen en gedroogd, is thee een dringende
behoefte. En wanneer de koppen mij weer
hebben begroet en ik ze heb gewassen,
oedroogd, vervloekt en weggezet, dient het
avondmaal geschild, geklopt, gepeperd,
opgezet en gekookt te worden.
Het opeten ervan hierna kost kracht en
jeugd, het wassen is een marteling, waarna
een dringende roep opklinkt naar een
avondlijke kop chocolade om tenslotte, kort
voor middernacht, gevolgd te worden door
de bede om een geraspte appel. Daarmee
is de verzorger zestien uur onafgebroken
in de weer geweest.
Nu is dit een huishouden zónder acht
kinderen en - sedert de schildpad een jaar
geleden de tuin met het eeuwige verwis
selde - zonder huisdieren.
Ik weet, dat griepbacillen hun hele leven
besteden aan eten en voortplanten. Dyno-
saurussen moesten aldoor grazen en eieren
leggen. Wat dat betreft, heeft de mens
zelfs nop vrije tijd.
Maar het is een jammerlijke gedachte,
dat zoveel van ons sterfelijk bestaan wordt
doorgebracht niet in gebed of studie, be
trachting van schoonheid of aan het biljart,
doch afwassend.
Autofabrieken kunnen wagens afleveren
die volautomatisch aan de lopende band
tot stand komen; twaalf arbeiders produ
ceren zestien duizend wagens per week
of per dag. Elektronische wonderbreinen
doen in dertien minuten het werk van hon
derd-vijf-en-vijftig accountants in vier
weken.
Maar één huisvrouw of haar plaatsver
vangende man doet het werk van op zijn
hoogst één huisvrouw of één plaatsver
vangende man, en dan nog maar nauwe
lijks.
Wat - zult u, hoop ik, vragen - is de
oplossinganders kan ik niet verder schrij
ven. Niet meer eten? Een eind maken aan
ons geslacht?
Evenmin als de priepbacil of de dyno-
savrus kunnen we dat.
Of, wacht eens even. Waarom is eertijds
het reuzenha.gedissengeslacht met één slag
zonder schijnbare reden van de aardbodem
verdwenen?
Nu weet ik het antwoord. Ze hadden ge
noeg van het omwassen.
Herman Fortuin
(Van onze correspondent in Brussel)
Men verwacht in België heftige tegen
stand van rooms-katholieke organisaties
tegen de vrijwillige legerdienst voor
vrouwen en meisjes. In de kringen van de
Christelijke Volkspartij (C.V.P.) is men
tegen vrouwelijke legerdienst, ook al is
deze vrijwillig, omdat de taak der vrouw
op het sociale vlak en ten hoogste in de
burgerlijke hulpdiensten van het leger
ligt.
De feministen in de socialistische en
liberale partij zien daarentegen in de vrij
willige vrouwelijke legerdienst, en later
ook in de verplichte, een consequent ge
volg van de onstuitbare ontwikkeling naar
de ontvoogding van „het zwakke geslacht".
De militaire loopbaan opent toekomst
mogelijkheden voor de vrouw, die in de
huidige samenleving meer en meer op een
eigen broodwinning is aangewezen. Vol
gens de minister van Binnenlandse Zaken,
de heer Vermeylen, zal de vrouwelijke
legerdienst zijdelings leiden tot een ver
korting van de verplichte legerdienst voor
mannen, dat achttien maanden bedraagt,
nadat de vorige regering de diensttijd van
24 op 21 maanden had teruggebracht-
De rooms-katholieken zeggen dat de
vrijwillige dienst onvermijdelijk moet
leiden tot een voor de vrouw onaanvaard
bare verplichte legerdienst. De socialisti
sche en liberale partij daarentegen zijn van
oordeel, dat een groot aantal vrouwen en
meisjes in het leger carrière wenst te ma
ken, zo goed als mannen. Dat de vrijwil
lige legerdienst in Nederland en andere
NAVO-landen bestaat, zonder dat daar
tegen ernstige morele en sociale bezwaren
worden aangevoerd, wordt in de Belgische
rooms-katholieke kringen niet als een
argument aanvaard.
Dat grauwe erwten de naam kapu
cijners of kapsijners dragen, vindt zijn
verklaring in hun kleur, die overeen
stemt met die van het habijt der Kapu
cijnen. Dialectisch noemt men grauwe
erwten dan ook wel grauwe munniken
of munnikskappen. Een Kapucijn is een
bedelmonnik, behorend tot de strengste
hoofdafdeling van de orde der Minder
broeders of Franciscanen. Hun werd
vergund een bruine pij met een puntige
kap te dragen. Zo'n kap heet in het
ttaliaans: capuccio en de dragers noemde
men: capuccini. In beide woorden
schuilt het latijnse woord caput: hoofd.
Men vindt het woord capuccio in het
Nederlands terug in de vorm kapoets
(muts), weer verbasterd tot karrepoes-
muts, een ruige bonten muts, zoals die
bijvoorbeeld door schippersknechts werd
gedragen.
i li i m.M—w—
