Hoogovens moesten met geringere marge genoegen
nemen; de winst kwam mede uit andere baten
Negen miljoen netto winst voor Breedband
Herwaardering brengt balans
in objectief evenwicht
Enorme investeringen van nu en voor de
toekomst uit eigen middelen
Vraag naar blik niet bij te houden
Lagere winst, ma
ir hoger dividend
7
WINST IN 1956
F 13.700.000
Scheepsplaat: in trek
Vandaag winstuitkering
bij Van Gelder Zonen
NAAIMACHINES
Geen doorberekening
Nederland en staalverbruik
Geen concurrent
v iv ij A (j 26 APRIL 1957
Zoutgletschers in de zouthal van de MEKOG
De aanzienlijke prijsstijging voor geïm
porteerde kolen heeft haar weerslag uiter
aard ook gehad op de gasprijs van de Hoog
ovens, die voor een grote kring van Neder
landse gemeenten de producenten zijn ge
worden.
De lagere binnenlandse kolenprjjs, die de
beide andere in Nederland werkende leve
ranciers van afstandsgas als basis kunnen
aanhouden, hebben enige verschuivingen
opgeleverd in de afzet en bovendien komen
daar nu de nieuwe aardgasmogelijkheden
bij. Inmiddels hebben Hoogovens het be
sluit genomen de te verwachten verdere
prijsstijging der kolen voor 1957 niet in hun
gasprijs door te berekenen.
Teneinde een nieuw inzicht te geven in de vermogenspositie van de K.N.H.S. is voor
het eerst over het boekjaar 1956 een herwaarderingssysteem gevolgd, dat de bezittin
gen van de onderneming, die tot nu toe nog voor de aanschaffingsprijs minus de
afschrijvingen te boek stonden, opnieuw heeft opgevoerd en nu tegen de juiste, huidige
waarde. Men heeft voor deze herwaardering de vervangingswaarde aangehouden, die
tenslotte ook aan de afschrijvingen ten grondslag ligt en men wil de toekomstige
schommelingen voortaan op dezelfde wijze ten gunste of ten laste van de thans
geopende herwaarderingsrekeningen brengen. Hiermee wordt dus een poging gedaan,
de juiste vermogenspositie van de onderneming zo dicht mogelijk te benaderen, waar
bij geen rekening is gehouden met een eventuele plotselinge liquidatie van het con
cern, maar wel met de „ijzeren voorraad", een voorraad, die permanent in het bedrijf
aanwezig moet zijn.
Deze nieuwe systematiek had tengevolge,
dat er naast de traditionele balans ook een
herwaarderingsbalans per 31 december 1956
werd gepubliceerd, waaruit wij enige sail
lante punten willen lichten.
Verschillen
Zo stonden bijvoorbeeld de terreinen
volgens de traditionele methode op 31
december van het vorige jaar te boek voor
1.580.157. Na herwaardering werd dit
8.951.816.
De totaliteit van terreinen, gebouwen en
installaties van Hoogovens was volgens de
oude methode op 31 december waard
f 217.846.683 en liep na herwaardering op
'tot 279.137.008.
Het huizenbezit van de N.V. Breesaap
bleef 1.225.577,—, maar de deelnemingen
in aanverwante ondernemingen en de vor
deringen, die daaruit voortvloeiden, bleken
van 46.177.358 op te zijn gelopen tot
120.901.258. De debetkant van de balans
vertoont na de herwaardering uiteraard
een aanzienlijke stijging: sloot de traditio
nele balans op 454.952.539, na de her
waardering werd dat 670.058.186.
Ditzelfde geldt voor de passiva aan de
creditzijde: naar de reserve voor de her
waardering der vaste activa en der deel
nemingen kon via de nieuwe methode de
respectievelijk 143.359.318 en 59.428.781
worden overgeboekt, terwijl ook de reserve
voor diverse belangen moest worden opge
voerd met deze herwaardering achter de
hand. De nettowinst, die per 31 december
kon oplopen tot de reeds genoemde
13.708.481, hetgeen uiteraard niet wil zeg
gen, dat deze herwaardering daarvan de
oorzaak is: de stijgende baten uit de deel
nemingen moeten er veel eerder voor ver
antwoordelijk worden gesteld.
x3oooooooooocooooooooooocooooooooooooooc)00oc)ocxxxxxxxxxxx
8 8
j De scheepsbouw zit „omhoog" met 8
8 haar scheepsplaat: het is een telkens 8
8 weer opduikende klacht in deze tak van g
6 nijverheid. Hoogovens hebben daarmee 8
bij hun uitbreidingen en produktiever- g
8 grotingen echter terdege rekening ge- s
c; houden men blijft doende staal bij te 8
g kopen en er zijn wellicht nog mogelijk- 8
g heden, om op andere dan de thans af- g
geroomde markten staal bij te kopen, 8
opdat de produktie van scheepsplaat 8
verder kan worden opgevoerd. De dikke g
8 staalplaat blijft echter het meest ge- 8
vraagde produkt op de staalmarkt: er is 8
g een wereldtekort aan deze bouwstof. De
8 procentuele uitbreidingen van de plaat- g
walserij en de Breedband zullen hierin 8
i, echter een kleine, maar niet te onder- R
g schatten steun kunnen geven. g
>3<XXDOOCOOOOOOOOOOOCOOOOC)OOCOOOOOC)OOOOOOOOOOOOOOOC>OOOOCO:
Aan het fabriekspersoneel van de Ko
ninklijke Papierfabrieken Van Gelder Zo
nen n.v. is donderdagmiddag per circu
laire medegedeeld, dat vandaag een aan
deel in de winstgratificatie over 1956 zal
worden uitbetaald.
Dit aandeel bedraagt voor mannelijke
arbeiders van 23 jaar en ouder, gehuwden
en kostwinners f 133,(vorig jaar f 130)
en vrouwelijke arbeiders van 21 jaar en
ouder en kostwinsters f 89,
Naar rato van leeftijd, alsmede naar
gelang van dienstverband binnen het jaar
worden aan de personeelsleden lagere uit
keringen gedaan.
ADVERTENTIE
Alle merken dus ruime keu?e
ENGEL, Gr. Noufstr. 181, Tel 14444
Het strakke front van KNHS dwingt iedere keer weer bewondering af voor
Dudok's functionele architectuur. Zojuist is de nieuwe noordelijke vleugel
gereed gekomen.
REEDS IN HET JAARVERSLAG OVER 1955 werd door de directie van de Breed
band N.V. aangekondigd, dat de produktie over 1956 kleiner zou zijn dan over het jaar
daarvoor, omdat de mogelijkheden om in het buitenland stalen plakken en blokken bij
te kopen en aldus het gebrek aan eigen staal op te vangen, aanzienlijk veel minder
zou worden. Deze prognose is inderdaad uitgekomen, maar men heeft deze teruggang
in de produktie uitsluitend laten drukken op de warmgewalste produkten. De
produktie van koudgewalste plaat en vertind blik is nog iets toegenomen. De vermin
dering van de bezetting kon inmiddels weer wat worden opgevangen door het loon-
walsen voor buitenlandse bedrijven.
Breedband maakte in 1956 een netto winst van 9.594.673, waaruit een dividend
van 8 percent kan worden uitgekeerd. Bij de samenstelling van de balans, dig sluit op
een totaalbedrag van 23.500.000 (waarbij inbegrepen een bedrag van 840.000 voor
het'terrein en van 119 miljoen voor fabrieksgebouwen produktiemiddelen en instal
laties alsmede reservedelen) is geen rekening gehouden met een herwaardering, omdat
de Breedband-complexen veel later tot stand kwamen dan de Hoogovens en hun aan
verwante bedrijven. Er stonden per 31 december voor 12.700.000 aan bestellingen op
fabrieksgebouwen en installaties uit.
De behoefte van Nederland aan koud
gewalste plaat wordt nu reeds voor c.a.
80 °/o door Breedband gedekt. Behalve in
Duitsland en Frankrijk, welke landen tot
de E.G.K.S. behoren, vindt men ook in
Engeland een goede afzet voor de koud
gewalste plaat bij de automobielfabrieken.
Ondanks de toenemende produktie van
dunne plaat in de omringende landen is de
markt nog steeds vast, hetgeen zich o.a.
kort geleden uitte in de verdere verhoging
van de prijzen voor de export naar de zo
genaamde derde landen. Ook in de E.G.K.S.
trokken de prijzen aan.
Blik in trek
Doordat de vraag naar vertind blik in
Nederland sterk is toegenomen, is het aan
blik, ook elektrolytisch vertind blik zal
kunnen leveren, waarnaar de vraag steeds
toeneemt.
De marges tussen de verkoopprijzen en
kostprijzen vertoonden in de loop van het
jaar, met name in de tweede helft daarvan,
eveneens een daling. Maar de directie ver
trouwt er op dat de invloed hiervan op het
bedrijfsresultaat, in 1957 voor een deel zal
worden gecompenseerd doordat in dit jaar,
dankzij de ingebruikneming van de zesde
martinoven van Hoogovens, die tegen het
eind van 1956 heeft plaatsgevonden, meer
staal ter beschikking zal staan dan in 1956.
Met de verwerkelijking van de uitbrei
dingen zijn reeds goede vorderingen ge
maakt. Achtereenvolgens heeft de versnel
ling van het tempo van de koudbandwal-
serij haar beslag gekregen en kwam de
oxydebreker in de beitserij gereed. De
bouwwerkzaamheden voor de elektrolyti-
sche vertinnerij, de nieuwe gloeiovens en
de hardingswalsgroep vinden gestadig
voortgang.
Hoewel de personeelsvoorziening een
punt van voortdurende zorg bleef, trad in
vergelijking met het vorige boekjaar enige
verruiming in ten aanzien van het aantal
be'schikbare arbeidskrachten. Dit geldt ech
ter niet voor het vrouwelijk personeel, dat
belast is met de, controle van het vertinde
blik. Het handhaven van de minimumbe
zetting van deze categorie baarde veel
zorgen.
Met betrekking tot de woningvoorziening,
die van uitermate groot belang is voor het
verwerven van nieuw personeel, kan van
een verbetering van de situatie, zoals die
in het vorige jaarverslag werd weergege
ven, nauwelijks gesproken worden. Uit de
gemeentelijke woningbouw, die voorname
lijk in de behoefte aan arbeiderswoningen
moet voorzien, kwamen in het verslagjaar
voor Hoogovens en aangesloten onder
nemingen slechts 55 woningen ter beschik
king. Daarnaast bracht de N.V. Huizenbezit
Breesaap 163 woningen tot stand.
Terwijl door de opheffing van moeilijk
heden, die zich ten aanzien van de voort
gang van de woningbouw in onze naaste
omgeving voordeden, het vooruitzicht werd
geopend dat op dit gebied verbetering
mocht worden verwacht, ondervindt thans
weer de financiering van de gemeentelijke
woningbouw ernstige belemmeringen,
waardoor opnieuw een stagnatie dreigt op
te treden.
DE GROTE VRAAG NAAR DE PRODUKTEN van
de ijzer- en staalindustrie, die sinds de oorlog de
industrialisatie van Nederland in niet geringe mate heeft
gestimuleerd en het aanzien gaf tot nieuwe projekten
en grootse uitbreidingen, duurde ook tijdens het afge
lopen boekjaar van de Koninklijke Nederlandse Hoog
ovens en Staalfabrieken te IJmuiden voort. Zowel op de
binnenlandse als op de vreemde markten ontstond in 1956
echter ook een steeds toenemende vraag vooral naar grond
stoffen, waardoor de prijzen opliepen en doordat ook de
sociale sector hogere aanspraken liet gelden, moest de marge
tussen de koopprijzen en de verkoopprijzen in Nederland en
de overige landen van de Europese Gemeenschap voor
Kolen en Staal naar beneden. Ondanks dus een stijging in
de produktie van de IJmuidense Hoogovens en hun neven-
bedrijven lag de werkelijke bedrijfswinst over 1956 lager
dan over 1955, maar dit werd gecompenseerd door een
stijging van de baten uit de deelnemingen. De Verlies- en
Winstrekeningen van de KNHS vermeldden over 1956 een
nettowinst van f 13.708.481,—, waarvan zoals al eerder
gemeld is 16 percent dividend op de gewone aandelen kan
worden uitgekeerd en 4 percent op de prioriteitsaandelen.
(Vorig jaar bedroeg de nettowinst f 6.764.774).
Het jaarverslag van K.N.H.S. constateert een zekere overspanning in de bedrijvig- i
hcid in Nederland en een voortdurende stijging van de kosten, terwijl de uitbreiding
van de werkzaamheden van Hoogovens zelf niet dat tempo kon krijgen, dat men
wenselijk achtte, als gevolg van de onvoldoende arbeidskrachten. In de nieuwbouw-
werken, zoals in de bouw van de nieuwe hoogoven en in de reparatie van de andere
hoogovens, is daardoor vertraging ontstaan en bepaalde bedrijfsafdelingen konden pas
later in dienst worden genomen dan men had gehoopt. Nu de stijging van de grond-
stoffenprijzen zo drukkend is geworden, dat men niet langer onder een prijsverhoging
der produkten uit kon, is de kwestie van de zelffinanciering weer urgent geworden,
maar gezien de gezonde positie en de liquiditeit van het bedrijf is dit bepaald geen
kwestie, waar ip financieel opzicht zwaar aan getild hoeft te worden.
De imposante cijfers, die het jaarverslag laat zien, culmineren in de omzet van
f 520.000.000 over 1956 en dit spreekt te meer, wanneer men de cijfers van de produk
tie in de verschillende landen met elkaar vergelijkt:
Staalproduktie
per hoofd van
de bevolking
1953 1954 1955
in kg
1956 1953
Staalverbruik
per hoofd van
de bevolking
1954 1955 1956
E. G. K. S248 272 324 347 207
Verenigd Koninkrijk 354 370 395 410 331
U. S. A634 493 642 622 629
U. S. S. R.178 213 231 243
Wereld 92 85 101 105 92
Nederland 195
niet bekend.
De tweede basisindustrie, die op of nabij
het eiland Roozenburg zal verrijzen, wordt
geen concurrent van de IJmuidense Hoog
ovens. Het nieuwe bedrijf gaat namelijk
de grondstoffen leveren voor de Neder
landse draadtrekkerijen en spijkerfabrie-
ken, waarvoor een heel andere kwaliteit
ijzer en staal nodig is dan voor de afne
mers der KNHS. Wanneer men zich nabij
Rotterdam zal houden aan deze produktie-
opzet, zal er voor de IJmuidense Hoog
ovens geen sprake van enige concurrentie
zijn.
Zoals al eerder is bekendgemaakt, om
vat het bouwplan van de IJmuidense hoog
ovens een vergroting van de jaarproduktie
van ruwstaal met 400.000 ton tot ongeveer
1.100.000 ton, die in het begin van het vol
gende jaar verwezenlijkt moet zijn met
behulp onder meer van de nieuwe Hoog
oven en de uitbreiding van de batterij
Martin-staalovens met een zesde oven plus
op den duur de nieuwe oxy-staalfabriek.
Na de investeringen over 1956, die rond
tachtig miljoen beliepen, komt er dus bin
nenkort nog heel wat kijken aan het
Noordzeekanaal.
De oxystaalfabricage heeft het bij
komende voordeel, dat men met weinig
schrot kan volstaan, omdat het snelver-
lopende proces met behulp van een zuur
stofinjectie wordt bewerkstelligd - anders
dan in de bestaande Siemens-Martinovens.
Om voldoende ruwijzer voorhanden te
hebben, moet de vierde Hoogoven worden
gebouwd, waarmee men thans al een heel
eind gevorderd is; helaas heeft het ontijdig
afknappen van een der andere hoogovens,
waarmee men had willen doorproduceren,
tot de nieuwe kon invallen, een streep door
de rekening gehaald.
Rook, strakke lijnen en eindeloze buisleidingen: het beeld van de KNHS
deel van Breedband in de voorziening van
de binnenlandse markt procentueel belang
rijk lager dan men bij de oprichting van de
vennootschap verwachtte. Hierin zal een
grote verbetering kunnen komen wanneer
eind 1957 - begin 1958 de elektrolytische
vertinnerij begint te produceren. Daardoor
zal tevens het marktgebied worden ver
breed, aangezien men dan, behalve dompel-
Het dividend over 1956 ad 16 pet. moge
dan 2 pet. hoger zijn dan dat over het voor
gaande boekjaar dat negen maanden om
vatte en waarover 10Vi pet. werd betaald,
derhalve 14 pet. op jaarbasis, de financiële
uitkomsten van het bedrijf vallen tegen,
zowel bij de Hoogovens zelve als bij de
Breedband. Hierbij moet in aanmerking
worden genomen dat de gepubliceerde cij
fers wel enige vraagpunten laten. Op de
winst- en verliesrekening van de Hoog
ovens worden de afschrijvingen niet ver
meld, evenmin als het bedrag dat voor be
lastingen worden gereserveerd en juiste
vergelijkingen vallen daarom niet te ma
ken. Het voordelig saldo van de bedrijfs-
rekening is bij de Hoogovens in 1956 ech
ter slechts f 21.2 miljoen geweest tegen
f 21 miljoen in negen maanden van 1955
(28 miljoen op jaarbasis). De Breedband
heeft na afschrijvingen een bedrijfswinst
gemaakt van f 28.2 miljoen tegen f 39.3
miljoen in 1955 en vermeldt wel het voor
belastingen gereserveerde bedrag, dat in
totaal f U/2 miljoen lager is dan in het
voorgaande jaar. Na enkele reserveringen
blijft er bij de Breedband een winstsaldo
over van f 9.6 miljoen tegen f 9.2 miljoen
in 1955 waaruit weer 8 pet. dividend wordt
betaald. Doordat bij de Hoogovens uit
deelnemingen f 6.1 miljoen werd ont
vangen tegen f 1.9 miljoen in 1955, steeg
de totale winst tot f 25.2 miljoen tegen
f 24.4 miljoen in negen maanden van 1955.
Voor reserveringen is ditmaal f 12 Vb mil
joen uitgetrokken tegen f 15 miljoen in
negen maanden van 1955, met het resul
taat dat de netto-winst f 13.7 miljoen be
draagt tegen f 6.8 miljoen over negen
maanden van 1955. Het kapitaal, waarover
dividend moet worden betaald, is echter
van f 51.6 miljoen tot f 77.4 miljoen ge
stegen, hetgeen een dividend van 16 pet.
toelaat.
De directie heeft op de balans een nieuw
en duidelijker beeld van de vermogens
positie gegeven door de eigendommen te
herwaarderen en de hierdoor ontstane gun
stige verschillen aan de credietkant van de
balans onder herwaarderingseserves te
boeken. Voots kwam er f 11 miljoen van
gereserveerde belastingen vrij, waardoor
de totale op de balans voorkomende reser
ves aanmerkelijk zijn toegenomen. In totaal
becijferen wij die reserves ongeacht f 25.8
miljoen voorzieningen, op f 402 miljoen,
zodat ze meer dan 500 pet. van het kapi
taal uitmaken. Op de gebouwen en instal
laties met een aanschaffingswaarde van
f 466 miljoen is dan f 187 miljoen afge
schreven, zijnde ca. 40 pet.
Aan eigen vermogen heeft de Hoogovens
thans een kapitaal van rond f 505 miljoen
benevens een vreemd vermogen op lange
termijn van f 52 miljoen, maar van deze
ca. f 557 miljoen beschikbaar vermogen
is f 463 miljoen in vaste eigendommen en
deelnemingen vastgelegd, terwijl voorts
f 97.3 miljoen in voorraden steekt, zodat
de verdere financiering van het bedrijf
met vreemd kapitaal moet geschieden. Het
is dan ook geen wonder dat de directie van
dit nog steeds groeiend bedrijf op de nood
zaak van zelffinanciering wijst. In 1956
werd niet minder dan 80 miljoen geïn
vesteerd, terwijl nog f 55.7 miljoen bestel
lingen op gebouwen en installaties uit
staan, welke dus nog moeten worden be
taald, maar die wij in bovenstaande cij
fers van de vermogenspositie hebben ver
werkt.
Het is uit het bovenstaande wel duidelijk
dat de Hoogovens een wat men noemt ka-
pitaalintenstief bedrijf is, dat wel ruime
winsten maakt, maar hiervan elk jaar weer
een groot deel moet investeren.
En arbeidsintensief is het bedrijf ook,
zoals wel blijkt uit het feit dat het
aantal werknemers van 10.523 uit. 1955
tot 11.145 is gestegen (totale personeels
kosten f 72.4 miljoen tegen f 62.6 mil
joen in 1955) en gebrek aan personeel een
van de oorzaken was waarom de resultaten
niet gunstiger zijn geweest. Voorts was de
stijging van de grondstoffenprijzen oor
zaak van een kleinere winstmarge, welke
men overigens door stijging van de pro
duktie en het in bedrijf stellen van een
vierde oven op peil tracht te houden.
De aandelen van de Hoogovens hebben
in 1956 een hoogste koers van 391 pet. be
reikt en noteerden uit. 1956 296 pet. Thans
is de notering 305 pet., waarin het dividend
nog begrepen is. Op deze basis bedraagt
het rendement van de aandelen ca. 5»/2 pet.
Herkapitalisatie is, gelet op de grote reser
ves, natuurlijk mogelijk, maar of over een
vergroot kapitaal dan een zelfde dividend
kan worden betaald, is een'open vraag.
1953
1954
1955
1956
1957
Ruwstaal-
produktie
E.G.K.S.
X 1000 m.t.
39.579
43.765
52.585
56.746
29.000
Raming le halfjaar.
Ruwstaal-
produktie
Nederland
X 1000 m.t.
866
929
979
1.050
600
Ruwstaal-
produktie
Hoogovens
X 1000 m.t.
646
681
679
715
420
Totaal
verwerkt in
IJmuiden
X 1000 m.t.
666
691
901
870
460
De staalproduktie per hoofd van de bevolking en het staalverbruik per hoofd geven
eveneens belangwekkende vergelijkingsgetallen over de afgelopen jaren te zien, waar
uit onder meer te lezen is, dat Nederland een lager gemiddelde wat het gebruik
betreft heeft dan de E.G.K.S.-landen.
De kolentoren voor de kooksovens
