Nieuwe zender van Radio-Luxemburg
een wonder van technisch vernuft
Mozart café
Mislukt student gaat schakend
en zingend door het leven
Middeleeuws kerkje te Leermens
door brand zwaar beschadigd
Bitter
Buitenlanders
Op Engeland, België en Nederland gericht
MAANDAG 29 APRIL 1957
Van dag tot dag
v
Directeur-generaal van de
F.A.O. in ons land
VLEESHAL - GROTE MARKT - HAARLEM
IEDERE AVOND VANAF 20 UUR GEOPEND
Op de.
Grootmeester V. Smyslov
wereldkampioen schaken
Botwinnik werd na
negen jaar onttroond
De toneelcoördinatie
in een impasse
Padvindstersgilde heeft
nieuwe presidente
Complot van autodieven en
helers opgerold
Vandaag is in Eindhoven de bejaarde
>randkastenkraker Piet de Jong begraven,
aarmede de mysterieuze geschiedenis van
e geënsceneerde inbraak te Valkenswaard
lthans voor hem geëindigd is. Doch niet
/oor de Justitie, die zich verdiept in aller-
.ei vragen en bij haar onderzoek tracht
vast te stellen op welke wijze zich het
aatste deel der tragedie in het donkere
notariskantoor heeft afgespeeld.
Afgezien van de resultaten daarvan,
heeft deze sensationele historie een bittere
nasmaak. Niet alleen door het feit, dat
een grote politiemacht er niet in slaagde
een tot in de puntjes voorbereide opvoe
ring tot een goed einde te brengen, of
schoon zij slechts één man, en dan nog een
grijsaard, tegenover zich had. Het bittere
zit' vooral in het feit, dat een misdaad
waartoe het voornemen bestond doch waar
van de uitvoering absoluut afhankelijk was
van de medewerking van de candidaat no
taris zorgvuldig en met behulp van alle
stimulerende factoren werd uitgelokt. Dat
de misdadiger er zelf het slachtoffer van is
geworden, kan wellicht het rechtsgevoel
van puriteinen bevredigen, niet echter van
degenen die menen dat de taak van de
Justitie niet in de eerste plaats een straf
fende, doch een preventieve, corrigerende
is. Pas als de misdaad is gepleegd ondanks
alle door de Wet in het vooruitzicht ge
stelde straffen en door de maatschappelijke
verhoudingen voorgeschreven remmen,
komt de Justitie met haar onvermijdelijk
en als correctie bedoeld ingrijpen, dat geen
wraak doch een maatschappelijk rechtbui-
g'en van onmaatschappelijke krommen is.
Het uitlokken van een misdaad is straf
baar. Daaruit blijkt, dat de Justitie zelf
daarin een laakbare handeling ziet. De
misdaad te Valkenswaard zou zonder uit
lokking niet gepleegd zijn niet gepleegd
kunnen zijn.
Dat is de bittere overweging, die de her
innering aan het gebeurde vergalt.
De kreet „Pas op voor de buiten
landers!", waarmee President Sukarno al
zo vaak geprobeerd heeft, de aandacht van
het Indonesische volk af te leiden van
werkelijke gevaren, is nu ook door de
conferentie van Indonesische gouverneurs
en militaire commandanten overgenomen.
De haat tegen buitenlanders, die bij het
Indonesische volk in zijn geheel slechts
sporadisch aanwezig is, moet dus opnieuw
worden aangewakkerd ten bate van poli
tieke doeleinden van de leiders.
Indonesië staat in dat opzicht niet al
leen. Ook in Egypte is de haat tegen bui
tenlanders, vooral sedert Nasser de macht
veroverde, van boven af systematisch aan
gevuurd. En daarbij gaat het niet slechts
tegen Joden, Engelsen en Fransen, die
door de regering officieel als „doods
vijanden" van het land zijn gebrandmerkt,
maar ook tegen alle anderen, zelfs tegen
Italianen en Grieken, en dit hoewel de
Italiaanse en de Griekse regering zich in
het jongste conflict strikt afzijdig hebben
gehouden en in de kwestie van het Suez-
kanaal zich eerder pro- dan anti-Egyp
tisch hebben gedragen. Het zijn nu een
maal buitenlanders en dus geldt ook voor
hen het weliswaar niet officieel uitgevaar
digde maar daarom niet minder doeltref
fende bevel: „Er uit!"
Het New Yorkse dagblad „Herald-Tri-
bune" heeft dezer dagen vastgesteld, dat
de buitenlandse kolonie „die vrijwel alles
heeft gedaan om Egypte tot het modern
ste land in Afrika en het Nabije Oosten
te maken", door Nasser's nationalistische
maatregelen geleidelijk verdreven wordt,
:n dat zelfs Italianen die al drie generaties
n Egypte gevestigd zijn geweest hierop
geen uitzondering maken. De Lesseps, de
ontwerper van het Suezkanaal waaraan
Egypte in economisch en politiek opzicht
zo ontzaglijk veel te danken heeft, wordt
nu als een profiteur en een boef voorge
steld, alleen omdat hij „een buitenlander"
/as. En dit lot wordt gedeeld door alle
buitenlanders die het land zijn moderne
spoorwegen, scholen, stuwdammen, fabrie
ken en banken hebben gegeven.
Het New Yorkse blad concludeerde te
recht, dat dit verdrijven van buitenlanders
voor Egypte kan neerkomen op het slach
ten van de kip, die de gouden eieren legt.
Want Egypte heeft nog steeds behoefte
aan de kundigheden en het kapitaal van
buitenlanders om de industriële expansie
te verwezenlijken, waar zonder het zijn
hongerige en steeds groeiende bevolking
niet kan voeden.
Vrijwel woordelijk hetzelfde geldt voor
Indonesië. Maar het nationalisme schijnt
de politieke leiders van jonge landen te
verblinden, althans daar waar men met
economische moeilijkheden te kampen
heeft, en schijnt hen vooral blind te ma
ken voor het feit, dat die moeilijkheden
niet verminderd maar eerder vermeerderd
worden door de hetze tegen buitenlanders.
Men kan deze verblinding voor een deel
toeschrijven aan de fouten van het (voor
bije) kolonialisme, maar dat maakt het
niet minder betreurenswaardig en, voor
de betrokken jonge naties zelf, catastro
faal.
(Van een onzer redacteuren)
OP DE ZWARTE HEUVEL bij het Luxemburgse dorpe Marnach, op ongeveer tien
kilometer van het stadje Clervaux verheffen zich, vijfhonderdvijfenzestig meter boven
de zeespiegel, drie ruim honderd meter hoge zendmasten. Zij vormen de op België,
Nederland en Engeland gerichte antenne van de nieuwe middengolfzender van Radio
Luxemburg, waarvan de bouw dezer dagen werd voltooid.
Het nieuw zendstation, dat op 208 meter werkt, bestaat eigenlijk uit drie zenders.
Twee daarvan, elk van honderd kilowatt, zijn speciaal voor het station te Marnach
geleverd. De derde is de bestaande zender, welke de Engelse en Nederlandse pro
gramma's op de middengolf verbreidde. Deze installatie, evenals alle zenders van
Radio Luxemburg is geleverd en gebouwd door de Société frangaise radio-électronique
(SFR)„ werd van Junglinster, waar hij was ondergebracht in hetzelfde complex dat
ook de vijfhonderd kilowatt sterke zendercombinatie voor de Frans-talige program
ma's op de langegolf herbergt, in onderdelen naar Marnach getransporteerd en daar
in tweeëneenhalve maand weer opgebouwd. Zijn honderdvijftig kilowatt aan antenne
vermogen is nu gekoppeld aan de capaciteit van de twee nieuwe zendinstallaties, zodat
de totale sterkte van de middengolfzender van Radio Luxemburg nu niet minder dan
350 kilowtt bedraagt: de op één na sterkste zender van de Benelux en bijna drie keer
zo krachtig als Hilversum.
De directeur-generaal van de Voedsel-
en Landbouworganisatie van de Verenigde
Naties (F.A.O.), dr. B. R. Sen, zal heden
middag op paleis Soestdijk worden ont
vangen door Koningin Juliana. Heden
morgen was de heer Sen de gast van de
Landbouwhogeschool te Wageningen
De directie van de Compagnie luxem-
bourgeoise de radio-télévision heeft deze
belangrijke investering uiteraard gedaan
om haar programma's in het Engels (des
avonds) en in het Nederlands ('s morgens
en 's middags) zo goed mogelijk tot hun
recht te laten komen in de landen waar
voor zij bestemd zijn. Maar zij liet het
niet alleen bij een versterking van de
zendinstallatie. De verhuizing van Jung
linster, halverwege Luxemburg en Ech-
ternach, naar het noordelijk deel van het
Groot-hertogdom bracht haar klanken
veertig kilometer dichter bij het Neder
landse taalgebied en op het dubbele van
de oorspronkelijke hoogte. Dit had mede
het voordeel, dat er geen interferentie-
hinderlijke fluittonen - meer kunnen op
treden door de nabijheid van de lange-
golfzender. Bovendien is een vrijwel on
onderbroken bedrijf gewaarborgd door het
toegepaste systeem van drie gekoppelde
zenders, daar bij het onklaar raken van
één der zenders de twee andere de uit
zending normaal voortzetten. Daarenboven
wordt het fading-effect door deze metho
de aanzienlijk beperkt.
De enige kans op bedrijfsstoornis be
staat in stroomonderbreking op het elek
trisch hoogspanningsnet. Maar ook daar
tegen hebben de technici van Radio-
Luxemburg zich gewapend. Een diesel-
agregaat met een vermogen van 1370
paardekrachten maakt het mogelijk de
De omroepster Roxane Verschueren
verzorgt elke dag het programma
„Muziek bij het huishouden".
uitzending na twee minuten voort te zet
ten, namelijk dertig seconden voor het
starten van de zes-cilinder dieselmotor en
negentig voor het in werking stellen van
de zenders.
Gerichte antennes
Tenslotte werd de zendkracht nog opge
voerd door een weloverwogen verdeling
van de stroom over de drie antennemasten.
De maximale straling werd in noordweste
lijke richting (Antwerpen) gericht. In zuid
oostelijke richting is de straling echter
vrijwel nihil. Het is echter mogelijk het
„éénrichtingsverkeer" van de antenne in
tien seconden tiid in een straling in alle
richtingen te wijzigen. Om het maximale
effect van de straalcondities te bereiken
ligt er cp het terrein van het zendercom
plex twintig centimeter onder de grond
een veertig kilometer lang net van dik ko
perdraad. Wanneer men met een TL-buis
in de hand naar de antennemasten loopt,
gaat de TL-verlichting vanzelf branden!
Een belangrijk verschil tussen de enkele
jaren oude uit Junglister afkomstige zen
der en de beide daaraan thans toegevoeg
de installaties betreft de koeling. Om een
uitgangsstroom van 350 kilowatt te berei
ken heeft men namelijk een voedings-
stroom nodig van 640 kilowatt. Bijna drie
honderd kilowatt worden dus omgezet in
calorieën, een hoeveelheid welke voor 145
elektrische radiatoren voldoende is. Deze
warmte wordt bij de beide zenders van
honderd kilowatt rechtstreeks weggewerkt
door een machtige ventilatie. Bij de eerder
gebouwde zender wordt een systeem van
circulerend gedistilleerd water, dat door
een verkoeler op lage temperatuur wordt
gehouden, gevolgd.
Het zal velen tenslotte verwonderen, dat
de uit te zenden programma's uit de stu
dio's in Luxemburg-stad niet via een ka
bel naar de zender worden geleid, maar
dat men daartoe een FM-zender met een
reflector op de 42 meter hoge toren van de
televisie-afdeling in het studiocomplex ge
bruikt. Deze FM-zender werkt op 88,9 Me-
gaherz en heeft een vermogen van 250
watt. Op die manier spaart men telefoon
kosten uit. Natuurlijk houdt de Luxem
burgse PTT wel een kabel in reserve voor
het geval er een storing in de FM-zender
mocht optreden.
Dynamiek
Deze krachtsinspanning is kenmerkend
voor de dynamiek waarmee Radio-Luxum-
burg, dat profiteert van de bezieling en de
ADVERTENTIE
Tot 1 mei optreden van het Ensemble WILLY ROERADE,
m.m.v. de Spaanse Zangeres VICTORIA DE LA TORRE.
Vanaf 1 mei optreden van het ensemble ANDRE MOLIER
met medewerking van de zangeres VONNY CLAIRE.
Zaterdag 4 mei „Nationale Herdenking" gesloten.
Aankomst m.s. „Oranje". Onvoorziene
omstandigheden voorbehouden wordt het
m.s. „Oranje" van de n.v. Stoomvaart Maat
schappij Nederland op 1 mei in Amster
dam verwacht. De ontscheping van de pas
sagiers zal omstreeks half negen 's morgens
beginnen.
Vasily Smyslov, de 36-
jarige schaakmeester die
wereldkampioen Botwinnik
voor een titelgevecht heeft
durven uitdagen, is eigen
lijk een mislukt student.
Want als de oude Vasily,
overigens ook geen schaker
zonder talent, zijn zin ge
kregen had, was de jonge
Vasily Smyslov een lucht-
vaart-technikus geworden.
Toen hij negen jaar was
schaakte hij, gezeten op va
ders schoot, zijn eerste par
tijen. En later besteedde hij
veel van zijn uren na school
aan wedstrijden in de pio
niersclub te Moskou, waar
hij zijn kameraadjes ver
sloeg. Als zeventienjarige
won hij de meestertitel en
was hij wonderkind-af. In
1941 was hij grootmeester
en stond hij op de Russische
ranglijst op de tweede
plaats onder Botwinnik.
AI vroeg heeft Smyslov
ervaren dat de schaakstuk
ken alle tijd en de gehele
persoonlijkheid van hun be
speler eisen. Zijn vader, een
kantoorbediende, had hem
dat dikwijls voorgehouden
als hij de zoon aan het ver
stand trachtte te brengen
dat de techniek de toekomst
heeft, ook al is schaken dan
in Rusland een bijzonder
eervolle en soms lucratieve
bezigheid.
De studies leden toch on-
schaakkampioenschap van
Moskou gespeeld werd, ein
digde Smyslov echter met
een andere schaker samen
op de eerste plaats, en kreeg
hij de meester-titel.
Smyslov is een professio
nal in de Russische schaak
wereld. Botwinnik, die te
genover hem zit, is een van
de weinige amateurs die
het bij het schaken tot iets
gebracht heeft. Hij is elek
trotechnisch ingenieur, doc
tor in de technologische we
tenschappen en werkt on
der Malenkov, in diens de
partement van elektrische
energievoorziening aan een
tekentafel. Smyslov schaakt
alleen.
Hij is schaak-instructeur
bij een club die door een
aantal studenten-organisa
ties opgericht is, hij spreekt
over schaken, over schaak
strategie, en speelt demon
stratiewedstrijden. „Zestig
geselecteerde spelen" is een
best-seller van Smyslov en
samen met Loewenfisch
schreef hij „Het pionnen-
eindspel".
Bijna twee meter lang,
een bos rood haar en een
zeventien jaar is, heeft zich
aan de hand van zijn vader
en leermeester reeds tot de
titel-kandidaat-meester op
gewerkt.
Naast schaken heeft
Smyslov maar een liefheb
berij: muziek. Daarin is hij
zeer goed, bijna ook een
professional. Radio-Moskou
zendt dikwijls vertolkingen
van Smyslov uit, van klas
sieke lyrische liederen of
aria's.
Smyslov verdient onge
veer vijfduizend roebel per
maand. Nu hij wereldkam
pioen is geworden krijgt hij,
volgens internationaal re
glement, 20.000 Zwitserse
francs.
Zolang de wedstrijden
duren woonden hij en Bot
winnik in het Moskva-hotel,
ongestoord en „op stand",
terwijl de respectieve werk
gevers alle onkosten voor
hun rekening nemen.
Smyslov is de zevende
wereldkampioen. Zijn voor
gangers waren Steinitz,
Lasker, Capablanca, Alje-
chin (tweemaal), Euwe en
Botwinnik. Smyslov is er
zeker van dat hij tot 1960,
ijzige kalmte: ziedaar Smys- in welk jaar de eerstvolgen-
lov. Hij is een van de rus
tigste schakers ter wereld
en alleen Botwinnik, die hij
in 1954 met 12-12 bijna de
kroon van het hoofd had
gestoten, is nog kalmer en
der de schaakwoede van de kan hem soms aan het ijs-
jonge Smyslov. Hij worstel- beren brengen.
de zich door het instituut
voor de buitenlandse talen
en kwam met de hakken
over de sloot aan de eind
streep van het luchtvaart
instituut. Toen in 1938 het
Smyslov rookt noch
drinkt. Zijn vrouw Nadezh-
de officiële titelmatch ge
houden zal worden, in het
ongestoord bezit van de ti
tel zal blijven. De ex-we
reldkampioen Botwinnik
heeft overigens wel het
recht op een revanchematch
welke gehouden zal dienen
te worden voor het vol
gende kandidatentoernooi
Het fraai gelegen studiocomplex van
Radio-Luxemburg werd met een ruim
veertig meter hoge toren ten behoeve
van de televisie-afdeling uitgebreid.
De toren rust op de fundamenten van
een door de Franse vestingbouwer
Vauban ontworpen fort.
geestdrift van een staf van jonge of
eeuwig-jeugdige mensen, pleegt te werken.
Een bezoek aan de Villa Louvigny, de op
de fundamenten van een zeventiende-
eeuws door Vauban gebouwd fort opge
trokken studio's, is daarom zo fascinerend
omdat men geheel in de ban geraakt van
de eenvoud en de logica waarmee dit in
gewikkeld en veelzijdige omroepmechanis-
me is samengesteld.
De ruimten van de thans twee jaar in
bedrijf zijnde televisie-afdeling, welke on
geveer 35 uur per week aan programma's
verzorgt, zijn alle opmerkelijk door de
uiterst doeltreffende opstelling van de
rijke apparatuur. Aan het radiorbedrijf
komt in Luxemburg zelf maar heel wei
nig personeel te pas. Eén enkele techni
cus geeft twee programma's tegelijk door,
het Franse en het Nederlandse of Engelse.
Hij houdt de lijnen bij, hij jongleert met
knoppen en schakelaars, met platen en
banden en verricht alle handelingen, waar
in andere studio's soms wel vijf of zes man
mee bezig zijn. ,,'t Gaat niet alleen, het
gaat zelfs best", zegt directeur Mathias
Feiten terwijl hij ons het archief van de
vierduizend magnetofoonbanden met de
opnamen van het omroeporkest onder lei
ding van Henri Pensis toont. Het wordt
door één dame beheerd, die er nog heel
wat meer bij doet.
Uit een vorig artikel over Radio Luxem
burg (ERBIJ, 2 juni 1956) zal men zich
wellicht herinneren, dat lang niet alle pro
gramma's uit Luxemburg komen. Zelfs de
meeste niet. Het Franse programma krijgt
gestalte in de studio's aan de Rue Bayard
in Parijs, waar programmadirecteur Jean
Luc de scepter zwaait, bijgestaan door de
briljante organisator Jacques de Closel, die
Nederland nimmer verlaat zonder een be
zoek aan een museum gebracht te hebben.
Het gaat ingeblikt of rechtstreeks via de
Villa Louvigny naar de zender.
Nederlanders in actie
Uit Luxemburg zelf komt bijvoorbeeld
de nieuwsdienst, met uitzondering van de
uitstekende samenvattingen en analyses
welke Jean Grandmougin twee keer per
dag van Parijs uit geeft. Ook de Neder
landse lezing van de nieuwsberichten
komt uit Luxemburg, waar de Belg Van
Kant tezamen met de Nederlander Jan
Schipper de redactie voor zijn rekening
neemt. Er zijn nog wel meer Nederlanders
bij Radio-Luxemburg werkzaam, zoals een
paar musici van het voortreffelijke ensem
ble van Jean Roderes, dat onder meer op
treedt in het wekelijkse TV-variétépro-
gramma „Rendex-vous Luxembourg".
De Engelse avonduitzendingen worden
voor een groot deel in Londen opgenomen
en in Luxemburg afgespeeld.
Het Nederlandse programma wordt in
Brussel op de band gezet en naar Luxem
burg gestuurd om vandaar te worden uit
gezonden. Brussel levert echter ongeveer
drie uur per dag een Franse bijdrage, die
rechtstreeks uit de studio's aan de Grens-
straat komt. De heer Marin heeft daar de
leiding over, terwijl de Belgische heer Leo
Persyn, de man van het „Praatje over de
schutting" en een oude rot in het radiovak,
de Nederlandse sectie dirigeert. Hij wordt
geassisteerd door de Nederlander Frans
Terheggen en door de omroepster Roxane
Verschuere. De Nederlandse programma's
maken een langzame, maar gestadige ont
wikkeling door. De ingebruikneming van
de zender in Marnach zal ongetwijfeld de
belangstelling van het publiek, overigens
toch al niet gering gezien het aanwijsbare
succes van sommige programma's, stimu
leren, terwijl de spoedige opening van een
eigen kantoor in Amsterdam, resultaat van
het werk van de onvermoeibare heer
Jean de Witte, de activiteit van Radio-
Luxemburg ook nader tot het Nederlandse
bedrijfsleven zal brengen.
Zo heeft het uit een Frans initiatief een
kwart eeuw geleden voortgekomen Radio
Luxemburg ook in de Benelux een geheel
apart arbeidsveld, waaraan naast dat van
de officiële omroepinstellingen zeker be
hoefte bestaat, zowel bij het luisterend pu
bliek als bij degenen die artistiek en com
mercieel bij de radio zijn betrokken. Voor
al voor de eersten kan het een vreugde
zijn de werken bij een omroepbedrijf, dat
vrij is van alle fétichismen en heilige
huisjes en ook van alle lege vormelijkheid
en plechtigheid en dat bereid is elke nieu
we gedachte haar kans te geven in de
wens de luisteraars steeds opnieuw te ver
rassen en daardoor te boeien. Deze voort
durende zorg voor de gezonde verstrooiing
voor de gemiddelde luisteraar vormt de
beste binding met haar publiek welke een
omroepdirectie zich maar kan bedenken.
Mijn kalender
Zolang ik mezelf ken bestaat er een
zekere spanning tussen de laatste en de
eerste van de maand. Er komt steevast
een periode waarin het vege leven alleen
gerekt wordt met kunst en vliegwerk. In
jongere jaren verpande ik enige malen
het zilverwerk. Ik leende van mijn tante.
In mijn huidige middelperiode krijg ik met
rood getypte mededelingen van mijn bank
dat ik te ver ben gegaan. Dan begint die
ademloze periode van overbrugging totdat
de bron hernieuwd begint te vloeien. De
eerste droppen en golfjes verlopen daarop
in het droge zand mijner opgespaarde te
korten. Huur, afbetaling, elektriciteit, tele
foon, melkboer, kruidenierIk wil u
niet vervelen met de schulden die mijn
aardse bestaan zo eentonig maken.
Wat ik mij afvraag is, waarom ik mijn
hele leven achter het zonnestelsel aanloop.
Tenslotte heb ik dertig dagen de tijd om
de eerste van de maand te zien aankomen.
Waarom kan ik niet spaarzaam zijn en
zo het einde van de maand met een gerust
hart en minimale geldzuchtige zekerheid
afwachten?
Er zijn geringe aanschaffingen die ik nu
al een jaar of twintig uitstel. Ik rook niet,
ik drink met mate en alleen uit gezel
schappelijke overwegingen, ik gok niet op
paarden of roulette, ik begrijp de pools
niet, ik ben niet onderworpen aan afper-
serij. Bedenk, hoeveel genoegen ik in dit
leven kon hebben en toch niet méér tekort
komen dan ik thans tekort kom. Het is mij,
eerlijk gezegd, een raadsel.
Iedere tien jaar begin ik onze huishoud
uitgaven op te schrijven. Ik houd dit dan
een week of twee vol. Tot mijn ontzag
wekkende schrik zie ik de kosten voor
bakker en postzegels tot het astronomische
stijgen, de aanschafkosten van vlees en
worstwaren nemen defensie-afmetingen
aan, groente en fruit slokken vermogens
op, boter, melk en eieren (middelgrote)
verslinden verbazende bedragen. Dit alles
deprimeert mij zo, dat na twee weken het
kasboek verdort en ik me weer in het hul
peloze ongewisse stort. Als men dan toch
tegen het einde van de maand vastloopt,
is het beter dit met dichte ogen te doen.
Er zijn, zult u zeggen, een aantal genees
middelen voor chronisch geldtekort. Eén
ervan is, meer te verdienen. Dat is natuur
lijk waar, maar mijn maatschappelijke
kwaliteiten zijn niet overmatig. Een tweede
is, zuiniger te zijn. Ik neem aan, dat dit
mogelijk is. Ik neem. ook aan, dat de mens
naar Mars zal kunnen raketten. Ik zal dit
echter niet beleven.
Zo blijft slechts de derde en definitieve
situatie: gedurende de resterende jaren
van mijn leven aan het einde van iedere
maand een tekort te hebben. Met andere
woorden, mijn kalender ziet er als volgt
uit: Janua, Februa, Maa, Apri, M, Jun, Ju,
Augu, Septem, Oktob, Nov, Dece, Het eind
ervan kan ik me nooit veroorloven.
H. B. Fortuin
Het oude kerkgebouw van de Neder
lands Hervormde Kerk te Leermens (Fr.)
is zondagmorgen door brand ernstig
geteisterd. Het westelijke gedeelte is ge
heel uitgebraijd en aan het dak is zware
schade aangericht. Omstreeks zeven uur
hoorde de koster een ongewoon lawaai in
de kerk. Hij ontdekte dat in het westelijke
gedeelte der kerk een hevige brand woed
de. Door de vlak bq de kerk wonende
postcommandant van de rijkspolitie werd
dadelijk groot alarm gemaakt. De brand
weren van de gemeenten 't Zandt, Lopper-
sum en Appingedam werden te hulp ge
roepen. Het houten torentje, waarvan het
uurwerk om zeven uur nog normaal de
tijd had aangegeven, kwam een kwartier
later met het uurwerk en de wijzerplaat
naar beneden, enige tijd daarna gevolgd
door de luidklok.
Om half tien kon de brandweer van Ap
pingedam inrukken en het nablussings-
werk overlaten aan de vrijwillige brand
weer van 't Zandt. Het westelijke deel van
de kerk, waarin het oude kerkorgel en de
dakconstructie waren geheel door het vuur
verwoest. Het middelste gedeelte van de
kerk is geheel uitgebrand en een deel van
de zoldering is naar beneden gekomen.
Kort na het uitbreken van de brand had
een inwoner van Leermens kans gezien de
da is een van zijn meest (1959), Het is echter nog niet
getrouwe supporters. Zij bekend of Botwinnik van
woont iedere wedstrijd bij. zijn recht op revanche ge-
Zijn stiefzoon Vladimir, die bruik zal maken.
De grootmeester Vasily Smyslov is we
reldkampioen schaken geworden, doordat
de 22ste partij van de tweekamp om het
wereldkampioenschap tussen Smyslov en
Botwinnik na de elfde zet in remise is ge
ëindigd. Botwinnik hield sinds 1948 de we
reldtitel, toen hij het grootmeester-toer
nooi won, waaraan behalve hijzelf, Smys
lov en Keres beiden Rusland, de Ameri
kaan Reshevsky en Euwe deelnamen. De
stand in het toernooi is thans 12J4-9/4.
In een voor het eigen land bestemde uit
zending heeft radio-Moskou gemeld dat
Smyslov, de nieuwe wereldkampioen scha
ken, de „orde van Lenin" gekregen heeft.
Radio-Moskou zond een vraaggesprek uit
tussen de grootmeester Tolush en de
nieuwe wereldkampioen.
Smyslov heeft zes overwinningen be
haald, drie verliespartijen en dertien ge
lijke spelen.
De wedstrijd van zaterdag duurde maar
vijftig minuten. Toen het remise-aanbod
aanvaard was brachten Smyslov's suppor
ters hem een daverende ovatie, terwijl de
camera's van de film- en fotojournalisten
de geconcentreerde stilte van het toernooi
verder verscheurden. Smyslov heeft zater
dag tijdens een speciale eind-ceremonie
zijn prijs ontvangen.
Op een zondag in Den Haag gehouden
vergadering heeft het bestuur van de To
neelcoördinatie de motieven op grond
waarvan het dagelijks bestuur zijn man
daat ter beschikking heeft gesteld, alge
meen aanvaard. Zoals bekend, heeft het
dagelijks bestuur zijn ontslag aangeboden
toen de minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen een door dit college ge
geven advies inzake subsidiëring van to
neelgezelschappen niet aanvaardde.
Om de thans in de toneel coördinatie
ontstane moeilijkheden tot een oplossing te
brengen is een commissie ingesteld, be>
staande uit de heren S. de Jong, J. Kassies
en Ferd. Sterneberg. De commissie heeft
tot opdracht voorstellen te doen tot een
vruchtbare samenwerking tussen de over
heid en het toneel en de Toneelcoördinatie
uit de impasse te helpen. Het dagelijks
bestuur zal de lopende zaken nog afwik
kelen tot 1 september 1957 onder voor
waarde dat het demissionaire college niet
meer voor principiële beslissingen zal wor
den gesteld.
Mevr. Van Nispen-Van Wely uit
Heemstede bij afscheid met
„Zilvervis" onderscheiden
Op de zaterdag in Enschedé gehouden
algemene jaarvergadering heeft mevrouw
J. van Nispen-Van Weiy uit Heemstede,
afscheid genomen als presidente van het
Nederlandse Padvindstersgilde. Tot „awan-
da" werd nu benoemd mevrouw N. A. den
Haan-Gron uit Leiden.
Haar eerste officiële daad als voorzit
ster was het uitreiken van de zogenaamde
„zilvervis", de hoogste internationale pad-
vindstersonderscheiding, aan mevrouw
Van Nispen van Wely. Ook mejuffrouw M.
Wildschut uit Utrecht, die afscheid van
het gilde nam, kreeg deze onderscheiding.
kostbare avondmaalsbeker en het daarbij
behorende zilver, daterend uit 1661, in vei
ligheid te brengen.
Het kerkgebouw is in drie fasen ge
bouwd: in de elfde eeuw het schip uit tuf
steen, in de twaalfde eeuw werd uit bak
steen het koor aan de kerk toegevoegd en
in de dertiende eeuw, door de bouw van
twee dwarsarmen, werd de tegenwoordige
vorm van kruiskerk verkregen. Het thans
geheel vernielde orgel is in 1870 door de
orgelbouwers Oekelen uit Haren gebouwd.
Enige tijd geleden werd besloten het
kerkgebouw te restaureren. Van rijks
wege was het plan reeds goedgekeurd.
Dezer dagen zou men met het gemeente-
bestuur van 't Zandt onderhandelen over
n aanvullende subsidie van gemeente
wege. De totale restauratie was begroot
op drie ton. De kerk is voor een bedrag
van f 80.000 verzekerd.
Omtrent de oorzaak van de brand staat
niets met zekerheid vast. Men vermoedt,
dat door een lek in het rookleidingskanaal
van de centrale Verwarming het vuur in
contact is gekomen met het houtwerk in
het westelijk deel der kerk.
In nauwe samenwerking met de centrale
recherche uit Amsterdam, Den Haag en
Rotterdam is de douane-recherche te Am
sterdam er in geslaagd een complot van
autodieven en -helers op te rollen. Het
resultaat is, dat op het ogenblik op de bin
nenplaats van het hoofdbureau van politie
aan de Elandsgracht te Amsterdam zeven
Volkswagens staan, welke echter slechts
een deel vormen van de vele tientallen,
die clandestien in ons land werden inge
voerd.
De Duitser K. R. stal de auto's in zijn
land, hoofdzakelijk Volkswagens. Hij be
zat een relatie, die kans zag chassis- en
motornummers van de wagens te verwij
deren en deze door nieuwe nummers te
vervangen. Vervolgens ging men naar een
Duitse touringclub en verlangde op de
nieuwe nummers triptieken, die werden
afgegeven. Hierop kwamen de wagens Ne
derland binnen, volkomen legaal dus. Het
is overigens bijzonder vreemd, dat geen
van de automobielclubs, die steeds maar
weer nieuwe triptieken afgaven, heeft ge
merkt, dat de wagens nooit meer uit Ne
derland terug kwamen. Zij werden nooit
meer op de triptieken afgeschreven.
In Nederland aangekomen, werden zij in
handen gegeven van de Amsterdamse auto
handelaar S. Deze had weer een relatie op
het Rijksbureau voor Wegverkeer in Den
Haag, die zijn medewerking verleende om
voor deze frauduleus ingevoerde auto's
Nederlandse kentekenbewijzen af te geven,
waardoor dus plotseling de „zwart" in
gevoerde wagens „wit" werden. De ambte
naar S. P, is door de Haagse recherche
gearresteerd, evenals de Amsterdamse
autohandelaar E. en de monteur H T. K.
In deze zaak zullen nog meer arrestaties
volgen.
D douane-recherche in Amsterdam heeft
reeds lang achter deze zaak aangezeten.
Het heeft vooral zo lang geduurd, omdat
men de ambtenaar P. moest kunnen be
trappen. De officier van Justitie in Den
Haag, mr. dr. J. G. Maris, heeft in het
Haagse deel van de zaak en het opsporen
van de frauduleuze ambtenaar zelf het
onderzoek geleid.
