Spoorwegen sloten 1956 met
winst van tien miljoen af
CPanda en het meesterwerk
Van Berkel's Patent, goed van werk
voorzien, verhoogt dividend
Droog en warmer weer
Teelt ió het zo
zenuwpijn
NAAIMACHINES
Wereldnieuws
Goederenvervoer over zuidgrens
belangrijk toegenomen
Radio geeft donderdag
r
Catalogus
J
Geen waarborgen
Meer gereisd
spit of spierpijn
helpen direct
V eiligheid
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
Bod van Scholten's op „De
Baanbreker" te Hardenberg
Schatkistpromessen
Nog geen transfer over
1955 voor Pangled jar
Halberg verwacht een
ton winst over 1957
Kort economisch nieuws uit
binnen- en buitenland
Heringa Wuthrich
BLIKSEMAFLEIDERS
WOENSDAG 12 JUNI 1957
(Van onze vervoersredacteur)
De cijfers in het verschenen jaarverslag over 1956 van de n.v. Nederlandsche
Spoorwegen mogen dan, in vergelijking met 1955, weinig nieuws behelzen, men
zou verkeerd doen daaruit af te leiden, dat het spoorwegbedrijf in Nederland
ook economisch een rustige ontwikkeling doormaakt, waarvan de afloop met
vertrouwen tegemoet kan worden gezien. Achter het bijna onveranderde winst
saldo van ruim tien miljoen gulden en een eveneens gelijk gebleven dividend
uitkering van drie percent speelt zich immers evenals in het voorafgaande
verslagjaar een wedloop af tussen de opbrengsten uit het vervoer en de
bedrijfskosten. De laatsten hebben de race met een wiellengte gewonnen, waar
door de doorwerking van de in 1955 van kracht geworden tariefsverhogingen
teniet werd gedaan. Dat men het onder die omstandigheden toch nog tot een, zij
het ten opzichte van het geïnvesteerde kapitaal te gering, batig slot brengt,
moet men vooral als een resultaat zien van de onvermoeide werkzaamheid der
spoorwegdirectie om tot een rationeel geëxploiteerd bedrijf te komen. Een
enkele vergelijking kan daar een sprekend voorbeeld van geven: in 1956
werden twintig miljoen treinkilometers meer geproduceerd dan in 1938, maar
het aantal personeelsleden verminderde in die periode met enige duizenden.
Er is reden het uittreksel uit het spoor
wegjaarverslag deze keer te beginnen met
het internationale goederenvervoer. Even
als het vorige jaar nam namelijk dit ver
voer meer toe dan het binnenlandse. H§t
vervoerde gewicht steeg met 5,5°/o tot 9,2
miljoen ton. Opmerkelijk is daarbij, dat
deze toeneming een gevolg is van de stij
ging van het vervoer over de zuidgrens,
dus richting België en Frankrijk, met ruim
veertien percent. Het vervoer over de oost
grens daarentegen bleef nagenoeg gelijk.
Een ander aspect van het internationaal
vervoer belicht de directie in haar alge
mene beschouwingen, waar zij stelt: „Voor
de gezonde ontwikkeling van onze onder
neming is de regeling van de Europese
Economische Gemeenschap van bijzonder
belang. De Europese integratie zal slechts
dan voor de vervoersondernemingen de
gelegenheid scheppen zich te ontplooien en
aldus haar bijdrage te geven aan de ont
wikkeling van de gemeenschappelijke
markt, indien de gemeenschappelijke ver-
voerpolitiek gebaseerd is op het beginsel,
dat het vervoer eén zelfstandige economi
sche functie vervult en de rendabiliteit
van de vervoerbedrijven niet door de
regeringen aan politieke belangen wordt
ondergeschikt gemaakt. Ondanks alle in
spanning der Nederlandse onderhandelaars
geeft het verdrag echter geen positieve
waarborgen, dat de gemeenschappelijke
vervoerpolitiek op deze basis zal berusten".
Het binnenlandse goederenvervoer nam
meer toe dan in 1955: er werden 17,3 mil
joen ton goederen vervoerd of 2,2°/o riteer
dan in het vorige verslagjaar. Voor dit
transport moesten ruim achttien miljoen
treinkilometers worden geproduceerd.
Uit de statistiek van het reizigersvervoer
blijkt, dat er wel weer meer gereisd werd
dan het jaar daarvoor, maar dat de reis
afstand iets kleiner werd. De reeds ge
noemde 189 miljoen pasagiers (bijna vijf
miljoen meer dan in 1955) legden 7.687 mil
joen kilometers af, waartoe ruim 55 mil
joen treinkilometers werden gereden. Er
waren wat onderlinge verschuivingen in
de klassen en de soort der vervoerbiljet-
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 m
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgenge
bed en liturg.kal. 8.00 Nieuws en weerber.
8.1 Platen. 8.50 V. d. vrouw. 9.40 Platen. 10.00
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 V. d. zie
ken. 11.45 Platen. 12.00 Middagklok-nood
klok. 12.03 Platen 12.25 Wij van het land.
12.35 Land- en tuinb.meded. 12.38 Lichte mu.z
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nierws en kath.nws.
13.20 Mezzo-sopr. en piano. 13.45 Platen. 14.00
Bijeenkomst v. d. jubileumvergadering v. d.
Ned. Baptisten Vrouwenbeweging „Zuster-
hulp". 14.45 V. d. vrouw. 15.15 Promenade-
ork. en solist. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Ka-
mermuz. 17.00 V. d. jeugd. 17.30 Platen. 17.40
Beursber. 17.45 Marinierskapel. 18.30 Fries
progr. 18.45 Leger des Heilskwartier. 19.00
Nieuws en weerber. 19.10 Platen. 19.20 So
ciaal perspectief, caus. 19.30 Platen. 20.00
Radiokrant. 20.20 Gevar.progr. 21.00 Van het
zendingsveld, caus. 21.15 Zigeunerkwint.
21.50 Strijktrio. 22.00 Tijdschriftenkron. 22.10
Orgelconc. 22.25 Negro-spirituals. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws en SOS-
ber. 23.1524.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 m
7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 7.50
Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00
Gym. v. d. vrouw. 9.10 V. d. huisvr. 9.15
Platen. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Platen.
10.0 V. d. kleuters. 11.00 V. de huisvr. 11.15
Kamerork. 12.00 Zang en piano. 12.25 In 't
spionnetje. 12.30 Land- en tuinb.meded.
12.33 Hammondorgelspel. 12.50 Uit het be
drijfsleven. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded. en
platen. 13.25 Theaterork. en soliste. 13.55
Beursber. 14.00 Pianorecital. 14.30 Met het
oog op de vakanties, caus. 15.15 V. d. zieken.
16.00 Voordr. en muz. 17.00 V. d. jeugd. 17.45
Regeringsuitz. 18.00 Nieuws. 18.15 Sportpro-
blemen. 18.25 Lichte muz. 18.55 Gesproken
brief uit Londen. 19.00 Jazzmuz. 19.40 De
peperklip. 20.00 Nieuws. 20.05 Radiofilharm.
ork. 21.10 Het internationale Geofyisch Jaar,
lezing. 21.30 Lichte muz. 22.00 Angst, hoor
spel. 22.25 Orgel en zanig. 22.40 Act. 22.50
Sportact. 23.00 Nieuws. 23.15 Beursber. te
New York. 23.16 Onze buitenl. corresponden
ten melden. 23.2524.00 Platen.
TELEVISIE (NCRV)
20.00 Journ. en weerber. 20.15 Rep. Kon.
Mil. Academie. 20.50 Kunstoverz. 21.15 Tele-
discoparade. 21.25 Feestje bouwen, klledm-
kunstprogr. 21.50 Dagsluiting.
BRUSSEL, 224 m
12.00 Amus.ork. 12.30 Weerber. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.11 Orgelspel. 14.00 Eng.
les. 14.15 Platen. 1.00 Schoolradio. 15.30 Pla
ten. 15.45 Duitse les. 16.00 Koersen. 16.02
Faust in de muziek. 16.45 Boekbespr. 17.00
Nieuws. 17.10 Platen. 17.15 V. d. kind. 18.15
Jeugd en muziek. 18.30 V. d. sold. 19.00 Nws.
ten, welke gedeeltelijk toe te schrijven zijn
aan verschillen in de tariefsverhogingen
voor elke categorie afzonderlijk.
In het internationale verkeer bleef het
aantal reizen vrijwel gelijk. De balans
werd ongunstig beïnvloed door de terug
gang van het geallieerde militaire verlof-
gangersvervoer.
De winst over 1956 bedroeg 10.354.424,01
tegenover 10.604.117,03 over 1955.
Van de winst wordt 9 miljoen bestemd
voor de uitkering van 3°/o dividend aan de
aandeelhouders. De rest ad 1.354.424,01
wordt overgebracht naar nieuwe rekening.
De totale opbrengsten stegen met 33,3
miljoen tot 488,2 miljoen, de kosten met
33,6 miljoen tot 477,9 miljoen.
Van hejt bedrag, waarmede de opbreng
sten stegen, kwamen 14,4 miljoen voor
rekening van het reizigersvervoer en 13,5
miljoen voor rekening van het goederen
vervoer.
De toeneming van de kosten kwam voort
uit een stijging van de exploitatiekosten
met ruim 27 miljoen gulden, van de af
schrijvingen met zes miljoen en van de
interest met een half miljoen.
Evenals in de drie voorgaande jaren
werd vier miljoen gereserveerd als bij
drage aan de totstandkoming van vrjje
kruisingen van de spoorweg met andere
dan rijkswegen.
De spoorwegdochters mogen zich in een
goede gezondheid verheugen: zij vervoer
den 178 miljoen reizigers, ruim acht per
cent meer dan in 1955. De ontvangsten
hielden met dat meerdere gelijke tred en
stegen tot 61,5 miljoen, doch ook verhin
derde de stijging van lonen en prijzen, dat
men van deze ontwikkeling profijt trok.
Ten aanzien van de exploitatie valt de
sterke toeneming van de dieseltractie op,
niet zozeer in het reizigersverkeer, waar
zij met ruim 28°/o van de afgelegde trein
kilometers gelijk bleef, maar vooral in het
goederenverkeer, waar zij van ruim een
entwintig tot bijna veertig percent klom.
De stoomtractie in het reizigerstransport
valt te verwaarlozen, voor de goederen
treinen bedraagt zij neg- geen twintig per
cent meer.
Zoals wij in ons in het begin van januari
gepubliceerde jaaroverzicht van het spoor
wegbedrijf reeds hebben meegedeeld, be
steedt de directie van de Nederlandsche
Spoorwegen veel aandacht aan de beveili
ging van de contactpunten tussen rail en
weg. Hieronder volgt een opgave van dat
gene wat in het afgelopen jaar werd ge
presteerd.
Vrije kruisingen tussen het rail- en het
wegverkeer in de vorm van onderdoor
gangen kwamen gereed in Alkmaar,
's-Hertogenbosch, Roermond en Vlaardin-
gen-Oost. Bij Ommen en bij Wittem kwa
men vrije kruisingen in de vorm van via
ducten tot stand. Voetgangerstunnels wer
den in gebruik genomen in Roosendaal,
Bilthoven en Heerlen. Gedeeltelijk als een
gevolg van het gereedkomen van deze
werken konden zestien openbare en der
tien particuliere overwegen worden opge
heven.
Bij zesendertig overwegen werden auto
matische, bij vijf overwegen werden half-
automatische knipperlichtinstallaties aan
gebracht. Voorts werden zesentwintig over
wegen uitgerust met automatische en
zeven met mechanisch bediende halve-
overwegbomen. Ultimo 1956 waren 187
automatische en elf half-automatische
knipperlichtinstallaties bij onbewaakte
overwegen in dienst. Op dat tijdstip waren
vijfendertig overwegen voorzien van auto
matische en zeventien van mechanisch be
diende halve-overwegbomen. Bij 93 be
waakte overwegen werden rode knipper
lichten en bij 130 onbewaakte overwegen
scotchlite Andreaskruisen aangebracht.
Van natriumverlichting werden 170 over
wegen voorzien, waardoor het aantal op
deze wijze verlichte overwegen steeg tot
640. Betonnen bevloeringen werden bij 160
overwegen aangebracht; zesentwintig over
wegen werden verbreed.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
De W. A. Scholten's aardappelmeelfa
brieken n.v. te Groningen heeft een bod
uitgebracht op aandelen n.v. aardappel-
meel-, stroop- en dextrinefabriek „De
Baanbreker" te Hardenberg.
Per nominaal 1.000 aandelen „De Baan
breker" (2 stukken) wordt verstrekt een
gewoon aandeel van 500 W. A. Scholten.
De verwisseling kan eveneens zodanig ge
schieden, dat per aandeel van 500 „De
Baanbreker" worden verstrekt 5 certifica
ten van gewone aandelen W. A. Scholten,
elk groot 50. Voorts heeft Scholten aan
geboden de uitstaande winstbewijzen „De
Baanbreker" over te nemen tegen 50
netto per winstbewijs.
Het bestuur van „De Baanbreker" advi-
seeert aandeelhouders en winstbewijshou
ders van dit aanbod gebruik te maken.
Een rendabele produktie van aardappel
meel en glucose in een klein bedrijf als
dat van „De Baanbreker" is niet meer mo
gelijk. Het ligt in de bedoeling, dat de pro
duktie van „De Baanbreker" voortaan in
de fabrieken van Scholten zal geschieden.
„De Baanbreker" zal als tevoren voortgaan
aardappelen van de landbouwers te be
trekken.
Nog wordt opgemerkt, dat „De Baan
breker" de kleinste producent in Nederland
is van aardappelmeel en glucose. Haar
maatschappelijk kapitaal bedraagt 150.000.
Er staan 290 winstbewijzen uit. Dextrine
wordt in het bedrijf niet meer geprodu
ceerd.
Het ministerie van Financiën deelt mee,
dat op vrijdag 14 juni 1957 ten kantore
van de agent van het ministerie van Fi
nanciën te Amsterdam de inschrijving zal
worden opengesteld op schatkistpromessen
met een looptijd van drie maanden tot een
bij de toewijzing vast te stellen bedrag.
De schatkistpromessen zijn, zoals ge
bruikelijk is, groot 100.000 en worden
uitgegeven onder dagtekening van 17 juni
1957. De storting van het verschuldigde
bedrag wegens toegewezen promessen
dient te geschieden uiterlijk op 17 juni
a.s. vóór 12.30 uur.
In het verslag over 1956 der Cultuur
maatschappij Pangledjar n.v. te 's-Gra-
venhage wordt medegedeeld, dat de thee-
prijzen in het verslagjaar over het alge
meen hoger waren dan in 1955. De op
brengst bedroeg voor Pangledjar gemid
deld rp 5,44 per hkg, tegen 4,92 in 1955.
De rubberprijzen waren daarentegen lager,
n.l. gemiddeld rp 8,29 per kg tegen rp 9,04
in 1955.
Van de eigen aanplant 'werden 124.906
hkg droge thee verkregen, terwijl 92.915
hkg werden bereid van een naburige
onderneming, tegen resp. 122.113 hkg en
73.485 hkg in 1955. De rubberoogst bedroeg
196.486 kg tegen 190.039 kg in 1955.
Het exploitatietekort, na afschrijving van
rp 239.291 op de boekwaarde der onderne
ming bedraagt rp 49.150,18. Ten tijde van
het uitbrengen van het verslag was nog
geen transfer verkregen voor het voordelig
saldo exploitatie 1955 ad rp 48.000.
De bedrijfswinst van de maatschappij
Van Berkel's Patent n.v. te Rotterdam
heeft in 1956 bedragen 8.999.306 (v.j.
8.828.992). De netto winst vóór aftrek van
bijzondere voorzieningen was 4.170.713
4.372.349). Met het oog op eigen finan
cieringsbehoefte acht de directie het ge
wenst weer een belangrijk gedeelte van
de winst in het bedrijf te houden. Hierbij
wordt rekening gehouden met de enorme
ontwikkeling, die de moderne produktie-
middelen doormaken, en de noodzakelijk
heid de outillage van de fabrieken aan
deze ontwikkeling te blijven aanpassen. Er
word een dividend voorgesteld van 12 per
cent (10 percent).
De gunstige conjunctuur zette zich in
1956 over vrijwel de gehele linie voort.
Rekening houdende met de vaak sterk uit
eenlopende locale omstandigheden, waren
de fabrieken goed van werk voorzien. In
enkele landen, waaronder Nederland, on
derging de produktie in sterke mate de in
vloed van het onvoldoende aanbod van
geschikte arbeidskrachten. De vraag naar
de produkten nam wederom toe. De stij
ging van produktie- en verkoopkosten
bleef aanhouden. Volledige compensatie
kon hiervoor niet worden bereikt. De stij
ging van de omzetten ging dan ook niet
gepaard met een overeenkomgtige toene
ming van de bedrijfswinst. Voortgegaan
wordt me{ de versterking van de weten-
In de algemene jaarvergadering van
aandeelhouders van Halberg machine
fabriek n.v. te Weert werd verslag uitge
bracht over het jaar 1956. Ofschoon 1956
voor de n.v. geheel buiten het produktie-
vlak heeft gelegen getuigt het verslag
van grote tevredenheid dat men, ondanks
het grote verlies van een lege n.v. weer tot
een produktiebedrijf is kunnen komen. Ge
memoreerd werd dat de n.v. beslag heeft
kunnen leggen op de produktie van de
machinefabriek Bergma n.v. te Weert, fa
brikanten van de Alto heftrucks. Het ver
lies over 1956 vloeit voort uit de afwikke
ling van de diverse verplichtingen waar
onder de bekende Amerikaanse procedure
en de claim van het beheersinstituut, als
mede de ruime afschrijvingen.
Door'de directie werd in 1956 onderhan
deld om tot samenwerking te komen met
de Duitse filma Vrede uit Kassei. De ver
koop van licentierechten aan deze firma
voor een behoorlijk bedrag heeft de liqui
diteit aanmerkelijk doen stijgen. Mede met
de orderportefeuille, die ongeveer 250.000
gld. bedraagt, waarvan 80.000 gld in het
binnenland, 50.000 gld. voor België en
118.000 gld. voor Duitsland, zal het verlies-
saldo aanzienlijk kunnen worden vermin
derd en rekent men voor 1957 uit eigen ex
ploitatie tot een ton winst te komen. Wat
de Duitse orders betreft heeft het volledige
Halberg programma op de Hannover Messe
ongetwijfeld indruk gemaakt, aldus de
directie.
Op een vraag van een der aandeelhou
ders over de belofte de preferente aandelen
cm te zetten in 5®/n obligaties werd mede
gedeeld, dat dit te veel aan zegelrechten
kost. Voorgesteld werd elk preferent aan
deel om te zetten in een 5°/o schuldbeken
tenis ingaande 1 januari 1957 met een loop
tijd van een jaar.
Terwijl het lagedrukgebied dat ons en
kele dagen wisselvallig weer bezorgd heeft,
naar het noordoosten wegtrok, breidde
zich in de afgelopen 24 uur een hogedruk-
gebied van de Golf van Biscaye over West-
Europa uit. Het werd voorafgegaan door
noordwestelijke winden, die tamelijk koude
eerste paar dagen klein en de tempera
turen zullen geleidelijk omhoog gaan.
WEERRAPPORTEN
Donderdag 13 juni
Zon op 4.22 uur, onder 21.02 uur.
Maan op 21.41 uur, onder 5.30 uur.
Maanstanden
12 juni
20 juni
27 juni
11.02 uur
11.22 uur
21.53 uur
volle maan.
laatste kwartier,
nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Woensdag 12 juni
Hoog water: 3.24 en 15.51 uur.
Laag water: 11.30 en 23.51 uur.
Donderdag 13 juni
Hoog water: 4.07 en 16.36 uur.
Laag water: 12.13 en uur.
Temperaturen; Buiten
w
S
w
land maxima
van giste-
d
n d
ren. Binnenland: heden
■o t:
5
t- F
7 uur. Neerslag: laatste
cu
a
ai c
24 uur.
Sr
O
'c S
Stockholm
zwaar oew.
ozo
20
0,5
Kopenhagen
licht bew.
w
21
Aberdeen
onbewolkt
windst.
14
0
Londen
onbewolkt
windst.
16
0
Amsterdam
half bew.
n
16
0
Luxemburg
licht bew
n
12
7
Parijs
onbewolkt
n
18
0
Bordeaux
zwaar bew.
nnw
18
0
Grenoble
regen
nw
16
0,2
Nice
zwaar bew.
nw
20
0
Berlijn
geheel bew.
nw
30
2
Frankfort
zwaar bew.
nno
17
3
München
geheel bew.
wnw
21
22
Zürich
motregen
n
18
9
Genève
regen
no
14
2
Locarno
regen
windst.
20
30
Wenen
zwaar bew.
nnw
30
0
Innsbruck
regen
wnw
24
12
Rome
regen
windst.
27
0,1
Ajaccio
zwaar bew
no
20
10
Mallorca
zwaar bew.
windst.
20
Den Helder
zwaar bew.
n
12
0
Ypenburg
half bew.
nnw
12
0
Vlissingen
licht bew.
n
12
0
Eelde
half bew.
nw
11
3
De Bilt
onbewolkt
nnw
11
0,2
Twenthe
half bew.
nnw
10
2
Eindhoven
licht bew.
n
10
1
Vlv. Z.-Limb. zwaar bew.
w
8
5
schappelijke staf en de Uitbreiding van de
daarvoor benodigde hulpmiddelen. De om
zetten aan derden stegen van 76,6 mil
joen tot 82,3 miljoen.
Van de mogelijkheid obligaties te ver
wisselen in aandelen werd gebruik ge
maakt tot een nominaal bedrag van
390.000. Het geplaatste aandelenkapitaal
werd verhoogd tot 11.890.000. De uit
staande obligaties verminderden tot
f 2.610.000.
Het verslag geeft een overzicht van de
gang van zaken bij de verschillende ves
tigingen in Europa en de gebieden buiten
Europa, te weten Noord-Amerika, Zuid-
Amerika, Afrika en enkele andere gebie
den. Over de gang van zaken in 1957 zegt
de directie, dat in het eerste kwartaal de
omzet zich handhaafde op het peil van de
zelfde periode van 1956. Ook het totale re
sultaat wijkt niet noemenswaard af. Wat
de verdere toekomst betreft realiseert de
directie zich, dat de Euromarkt ook op het
toekomstig concernbeleid niet zonder in
vloed zal blijven. De aandacht wordt ge
vestigd op het feit, dat Van Berkel zowel
binnen als buiten de gemeenschappelijke
markt fabriceert, hetgeen haar in staat zal
stellen een mogelijke verstarring van de
internationale uitwisseling van produkten
beter het hoofd te bieden.
t
Grootste Rynmotorschip
Phs. van Ommeren n.v. te Rotterdam heeft
het nieuwe motortankschip „Aquitania" in be
drijf gesteld. Met zijn lengte van 100 m. en een
laadvermogen van 2124 ton is dit het grootste
motorschip op de Rijn. Met een tanksleepschip
er achter zal de „Aquitania" per reis 5000 ton
lading naar het Roergebied kunnen vervoeren.
Het schip is gebouwd door de scheepswerf
Ewald Berninghaus k.g. te Duisburg.
Gerritsen en Van Kempen
De vergadering van aandeelhouders der n.v.
Koninklijke Nederlandse fabriek van gouden en
zilveren werken Gerritsen en Van Kempen te
Zeist heeft de cijfers over 1956 goedgekeurd. Het
dividend werd bepaald op 10 percent in aande
len ten laste van de agioreserve. Over de gang
van zaken in 1957 werd nog medegedeeld dat de
verkoop stijgende is. Dit jaar heeft de verkoop
naar schatting tot nu toe circa f 250.000 meer
bedragen dan het vorige jaar. Nog werd mede
gedeeld dat er bij de vennootschap geen be
zwaar bestaat voor de uit te reiken tien per
cent in aandelen beursnotering te verkrijgen.
Effectenvernieuwingsbureau
Bij beschikking van de minister van Finan
ciën is aan de heer J. H. Dolman op zijn ver
zoek eervol ontslag verleend als voorzitter van
het Effectenvernieuwingsbureau te Amsterdam,
met dankbetuiging voor de belangrijke diensten
in deze functie bewezen. Tot voorzitter van het
Effectenvernieuwingsbureau te Amsterdam is
benoemd de heer G. J. van Rhoon, administra
teur bij het agentschap van het ministerie van
Financiën te Amsterdam.
Robeco
Het Rotterdamsch Beleggings Consortium n.v.
deelt mede dat het geplaatste kapitaal thans
f 73.537.700 bedraagt. De waarde van de aandelen
der n.v. bedroeg op 3 juni j.l. verhoogd met de
kosten op de uitgifte van nieuwe aandelen 341
percent.
Duits E.B.U.-overschot
West-Duitsland heeft in mei in de Europese
Betalingsunie weer een nieuw record overschot
geboekt van 138.6 miljoen dollar tegen 123.2 mil
joen dollar in april. Rekening houdend met be
talingen op grond van consolidatieregelingen
met Denemarken, Frankrijk en Noorwegen be
droeg het totale tegoed van West-Duitsland per
einde mei bij de Europese Betalingsunie 850.2
miljoen dollar.
Nieuwe vestigingen
In 1956 zijn~in Nederland, blijkens het C.B.S.,
in totaal in werking gesteld 149 industriële ves
tigingen (v.j. 99) met een personeelsbezetting
van 4638 man. Hiervan waren in het westen des
lands 39 vestigingen met 1064 man. De confectie-
industrie nam het. grootste deel voor haar reke
ning: 61 vestigingen met 2193 man van het to
taal. Het bouwbedrijf en het ambacht zijn in dit
overzicht niet opgenomen.
Europees vrijhandelsgebied
De raad van de Organisatie van Europese Eco
nomische Samenwerking heeft in een verklaring
bekendgemaakt, dat de werkcommissies, die
voorbereidende besprekingen over het plan voor
een Europees Vrijhandelsgebied voeren, niet in
juli, maar in het najaar aan de raad van mi
nisters der O.E.E.S. verslag zullen uitbrengen
van haar werkzaamheden.
Dividend Geveke
De vergadering van de raad van commissaris
sen van Geveke en Co. heeft besloten aandeel
houders voor te stellen over 1956 een dividend
van 25 percent uit te keren, (onv.)
(Voor de beursberichten zie pag. 9)
87. Er was een kwartier verstreken sinds
de chauffeur het Ministerie van Geruïneer
de Zaken was binnengegaan„Wat blijft
hij lang weg", merkte Panda op. „Geluk
kig maar, dat je hem die diamant hebt
afgenomen. Anders zou ik werkelijk be
ginnen te denken, dat hij er vandoor was
gegaan", „Het was een uitstekende voor
zorgsmaatregel", beaamde Pat O'Nozel
trots. „Maar een meesterspéurder als ik,
laat zich ook niet door een chauffeur in
de lurens leggen. Het geheim van mijn
grote successens is, dat ik alles doorzie.
Daardoor ben ik de grootste detective van
de wereld geworden en Zijn leerzaam
betoog werd onderbroken door een hevig
rumoer, dat uit het Ministerie opklonk en
het volgende ogenblik rende een persoon
naar buiten, die gekleed was in een in
drukwekkend, doch nogal gehavend ge
waad. „Ik ben de minister van Geruïneerde
Zaken", sprak hij, een haastige blik over
zijn schouder werpend. „Ik heb zojuist
vernomen, dat ge een kostbare diamant
uit d? ruïnes van Pompidus hebt opgegra
ven. En het zal u bekend zijn, dat alle
vondsten, afkomstig, van ruïnes, bij mijn
Ministerie moeten worden ingeleverd".
„Tjonge, het is de Minister zelf!", fluisterde
Panda. „Maar wat zou er met zijn kleren
gebeurd zijn?" „Een flardenjas is het ge
bruikelijke gewaad voor een Minister van
Geruïneerde Zaken", zei de Minister, die
de opmerking gehoord had. „Maar kom
aan", voegde hij er ongeduldig aan toe.
„Toon mij thans fluks de diamant!"
ADVFFtTENTlE
Haarlem
Bestedingsbeperking. De Deense regering
heeft dinsdag haar plannen tot beste
dingsbeperkingen in het parlement in
gediend. Doel van de regeringsplannen
is besnoeiing van de consumptie ten
einde produktieve investeringen te
doen toenemen, waardoor de export zal
worden verhoogd en het tekort op de
Deense handelsbalans wordt vermin
derd. Personen met een jaarlijks in
komen van meer dan 20.000 kronen zijn
verplicht te sparen.
Bljjven hangen. Een Amerikaanse para
chutist is dinsdag omgekomen, toen de
touwen van zijn parachute verward
raakten en hij aan het vliegtuig, waar
hij uitgesprongen was, bleef hangen.
Toen zijn lichaam na ruim drie uur van
de touwen werd los gesneden het
vliegtuig vloog daarbij laag over de
landingsbaan, die met schuim was be
dekt in de hoop de val te breken
bleek, dat de parachutist al langer dan
twintig minuten dood was.
Bjjdrage. Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft medegedeeld,
dat West-Duitsland in 1957 77.000.000
dollar zal bijdragen in de legeringskos-
ten der Amerikaanse troepen in West-
Duitsland.
Brandstichter. Dinsdag ontstond brand in
het zonnescherm van een bibliotheek te
Brooklyn, New York. De brandweer
wist het vuur vrij spoedig te blussen.
Een onderzoek wees uit dat een
spreeuw, die haar nest onder de rand
van het zonnescherm had gebouwd, een
brandend sigarettenpeukje had opge
pikt en naar haar woning gebracht, met
als gevolg dat nest en zonnescherm
verbrandden.
Aanbod. De vakverenigingsleiders van de
Britse scheepsbouwindustrie hebben
dinsdag een aanbod tot loonsverhoging
voor 200.000 arbeiders variërend van
9 tot 11 shilling in de week aange
nomen, waarmee een geschil van een
jaar oorzaak van de algemene sta
king in het begin van dit jaar uit de
weg is geruimd.
Overstapje. De Westduitse minister van
Buitenlandse Zaken, dr. Heinrich von
Brentano, is dinsdag bij een auto
ongeluk nabij Frankfort aan hoofd en
knie licht gewond. De auto moest wor
den weggesleept en de minister ver
volgde zijn reis naar Bonn in een po-
litie-auto.
Architect. Jean Walter, de Franse archi
tect wiens aanbeveling om pantserwa
gens van rupsbanden te voorzien geleid
heeft tot de bouw van de eerste
Franse tanks in de Eerste Wereldoorlog,
is te Parijs overleden, nadat hij door
een auto was aangereden. Hij heeft in
binnen- en buitenland verscheidene
ziekenhuizen gebouwd. In Marokko
bouwde hij een stad voor tienduizend
inwoners bij een loodmijn, die hij te
Boe-Baker bezat.
Terug. Een Amerikaans soldaat, die tijdens
de Koreaanse oorlog werd gevangen
genomen en besloot in communistisch
China te blijven, heeft verzocht naar
de Verenigde Staten te mogen terug
keren. Hij zal vermoedelijk zaterdag in
Hongkong aankomen. Het Amerikaanse
consulaat aldaar zal onderzoeken of hij
zijn staatsburgerschap kan behouden.
Overweg. Op een overweg nabij Rocky
Ford in de Amerikaanse staat Colorado
is dinsdag een vrachtauto met Mexi
caanse landarbeiders door een trein
meegesleurd, waardoor minstens twaalf
hunner om het leven zijn gekomen en
vijf werden gewond. Verscheidene ge
wonden werden in een ziekenhuis opge
nomen.
Vlootschouw. Meer dan honderd oorlogs
schepen van achttien landen zullen
woensdag te Norfolk in Virginia deel
nemen aan een internationale vloot
schouw, de eerste in de Amerikaanse
wateren sinds vijftig jaar. Ook Neder
land is vertegenwoordigd.
Klok. De Amerikaanse „General Time
Corporation" heeft een elektrische klok
vervaardigd waarvan de batterij wordt
opgeladen door zonlicht.
ZOLANG er bibliotheken van enige af
meting zijn geweest, zullen de beheerders
van die boekenrijen wel pogingen in het
werk hebben gesteld lijsten aan te leggen
van de boeken en manuscripten die zich
in de bibliotheek bevonden. Een dergelijke
inventarislijst mogen we echter nog geen
catalogus noemen, want van een catalogus
moet op z'n minst toch worden verwacht,
dat daarin staat aangegeven, waar het be
treffende boek in de bibliotheek kan wor
den gevonden. Stelt u zich het humeur eens
voor van de Assyrische koning
Assurbanipal, indien hij aan
de hand van een inventarislijst
met absolutie zekerheid had
geweten dat een bepaalde tekst
zich in zijn bibliotheek te
Ninive bevond maar dat nie
mand in staat was deze tekst
uit de 100.000 andere klei
tabletten te voorschijn te halen!
Geeft een catalogus dus aan, waar een
boek in de bibliotheek te vinden is, er zijn
ook snuffelaars die nóg hogere eisen aan
de catalogus stellen. Geleerden in de bi
bliotheek van Alexandrië wisten bijvoor
beeld uit ervaring, dat het buitengewoon
handig is, de geschriften over één en het
zelfde onderwerp bij elkaar te plaatsen,
zodat bij het bestuderen van een onder
werp de hele litteratuur die zich daarvan
in de bibliotheek bevond, kon worden
overzien. Zo ontstond de zgn. systemati
sche catalogus, die al vóór de Christelijke
tijdrekening werd samengesteld.
De eisen kunnen echter nóg hoger wor
den gesteld. Niet tevreden met de boeken
die in de bibliotheek aanwezig zijn, kan
een onderzoeker willen weten, welke litte
ratuur, waar ook ter wereld en in welk
tijdvak ook verschenen, er bestaat over
het onderwerp dat hij bestuderen wil. Was
dit vroeger een onmogelijke eis, de weten
schap van onze dagen zou nooit een zo
hoge vlucht in een zo korte tijd hebben
kunnen nemen, indien niet op alle moge
lijke en onmogelijke gebieden de zgn. bi
bliografieën waren samengesteld, waarin de
titels zijn opgenomen van de geschriften
die over een bepaalde wetenschap, of enig
onderdeel van deze wetenschap zijn op-
genomen, zodat een onderzoeker zich in
de onoverzienbare massa van litteratuur
tenminste kan oriënteren.
Het uiterste dat op dit gebied theore
tisch bereikbaar is, zou een universele
bibliografie zijn, waarin gepoogd wordt
alle drukwerken, waar, wanneer, of waar
over ook verschenen, op te nemen en te
beschrijven. De eerste poging hiertoe werd
al vier eeuwen geleden ondernomen door
Konrad Gesner, die dokter in Zürich was
en in 1545 zijn Bibliotheca Universalis het
licht deed zien. Erg univer
seel was deze bibliografie
overigens niet, omdat uitslui
tend Latijnse, Griekse en
Hebreeuwse werken waren
opgenomen. En compleet kon
het geval evenmin worden
genoemd, want de circa
15.000 opgenomen titels ver
tegenwoordigden ongeveer 20 percent van
de tot die tijd verschenen werken. Des
ondanks moeten we het grootste respect
hebben voor het streven en de werklust
van deze arts!
Nadien zijn nog herhaaldelijk pogingen
tot het samenstellen van een universele
bibliografie aangewend, maar zo langza
merhand heeft men ingezien dat dit een
utopie is. In het begin van deze eeuw vatte
het „Institut international de bibliografie"
als laatste het plan op een universele bi
bliografie in de vorm van een kaartsys
teem aan te leggen en in 1927 was men zo
ver gevorderd, dat twee te Brussel opge
stelde catalogie 13l!t miljoen kaarten be
vatten. Dat lijkt heel wat, maar wanneer
men bedenkt, dat tot 1900 ongeveer 30
miljoen boeken zijn verschenen en er na
dien jaarlijks gemiddeld 200.000 bij zijn
gekomen, waarbij nog een ruwe 100.000
tijdschriften en desnoods 40.000 grote kran
ten geteld kunnen worden, dan valt direct
in het oog dat deze opgaaf onmogelijk te
vervullen is.
Daarom is het veel verkwikkelijker eens
te neuzen in catalogi van niet bestaande
bibliotheken.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. Pétillon
