Gebr. v. d. Berg ontdekken zandspiering op
vijfentwintig mijl van de IJmuidense haven
Grote vloot met Poolse en Noorse
fabriekstrawlers vist op onze kust
Biologen speuren naar de rol
van de zandspiering in zee
De „onderbaas" van Velsens
Technische School gaat heen
IJmond-agenda
Industrievisserij plotseling als een olievlek
Plan voor coöperatieve
vismeelfabriek
KINDERWAGENS
Drs. Roessingh mee op de U.K. 61
Vriend van de jongens na
36 jaar met pensioen
11
J. HOOYBERG
Burgerlijke Stand
Velsen
Industrievisserij
Stichting coöperatieve
vismeelfabriek?
Ook blikseminslagen
in Velsen en Beverwijk
Velsense atleten naar
jeugdkampioenschappen
Zendingsbijeenkomst van
de Chr. Geref. kerk
Aardbeien voor export
DONDERDAG 4 JULI 1957
OP DE DREMPEL VAN DE IJMUIDENSE HAVEN hebben de be-
manningen, waaronder de zes gebroeders v. d. Berg uit Urk, van de kotters
UK. 125 en UK. 61 een ontdekking gedaan, die van grote betekenis kan zijn
voor de groei van de Nederlandse industrievisserij. Op nog geen drie uur
varen van de haven twintig tot dertig mijl uit de kust vingen zij enige
dagen geleden zandspiering, het kleine visje met de scherpe kop, dat voor
de bereiding van vismeel en olie van grote waarde is. De zandspiering werd
tot begin mei uitsluitend door Noren, Denen en Duitsers op drie plaatsen
in de Noordzee gevangen. De gebroeders v. d. Berg startten de visserij op
deze vis als eersten in Nederland voor de IJmuidense vismeelfabriek „De
Tokomst" in de loop van mei ten noordwesten van Terschelling. Zij visten
er in een vloot van honderden buitenlandse kotters en enige fabrieks
trawlers en zij leerden er de industrievisserij, die door de Denen al vier
jaar wordt uitgeoefend. Thans vist deze enorme vloot enige dagen voor de
Nederlandse kust. Miljoenen kilo's zandspiering worden met lichte sleep
netten uit zee opgevist. De rest van de Nederlandse kottervloot volgde
ijlings het voorbeeld van de UK. 125 en UK. 61. Al vijfentwintig Urker,
Texelse en Wieringse Noordzeekotters vissen op deze plek.
Grote bedrijvigheid heerste gisteravond
in de Haringhaven te IJmuiden, waar
twaalf kotters velen met de ruimen tot
berstens toe vol na een reisje van
slechts twee dagen van hun vangst bfj de
met stank omgeven vismeelfabriek wer
den ontdaan. Binnenschepen namen de la
dingen zandspiering over voor de vismeel
fabriek te Beverwijk, daar de IJmuidense
vismeelfabriek op volle toeren draaiend
nog stampvol zat. In totaal werd gister
avond ruim 200 ton aangevoerd; dinsdag
avond was dat 300.000 kg. In twee dagen
een half miljoen kg zandspiering, die ge
vangen werd op een plek voor de IJmui
dense haven en waarvan het bestaan enige
weken geleden nog bij niemand bekend
was.
Het geheim van deze nieuwe concen
tratie van zandspiering werd door de ge
broeders v. d. Berg ontdekt, toen zij enige
dagen geleden uitstomende waren naar de
plek, waar door alle Denen, Duitsers, No
ren en Nederlanders wordt gevist: de
rand van een zandbank benoorden Ter
schelling. Al enige malen hadden de broers
gesproken over deze industrievisserij op
de Nederlandse kust.
Zeven ton tegelijk
Toen waagden zij het een keer met de
UK 125 en de UK 61. De eerste keer bracht
het groene net met de kleine visborden
slecht^ twee manden horsmakreel boven
water. Het net ging weer een half uur in
zee: een mandje zandspiering. Weer een
trek iets verderop in dieper water: één
pakje of ongeveer tien manden. De broers
waagden het nog iets verder. En toen
hadden zij beet. In vijftien vaam water.
Nog geen vijfentwintig mijl van IJmuiden.
Van een trek met het net van nog geen
half uur 6 tot 7000' kg zandspiëring. Er
werden meer trekken gedaan en met volle
ruimen konden de havens worden opge
zocht. De ontdekking werd weldra be
kend op zee. Noren, Denen, Duitsers, Polen
en uiteraard de andere Urkers vernamen
ervan en de vloot zakte onmiddellijk van
Terschelling naar de hoogte van IJmui
den. De Noren stuurden zelfs een fabrieks-
schip, de „Bergen", mee en van Polen
stoomt er ook een fabriekstrawler rond,
die een vismeelinstallatie aan boord heeft.
In anderhalve dag
Anderhalve dag waren de UK 61 en de
UK 125 deze week op zee toen zij respec
tievelijk IJmuiden en Den Oever al weer
moesten opzoeken. Met de kop van het
schip diep in het water liepen zij de ha
vens binnen. De UK 61 35.000 kg en de UK
125 45.000 kg. Vorige week ving de UK 125
in een gehele weekreis 51.000 kg, welke
vangst eveneens te Den Oever werd ge
lost. Met de UK 141 vaart deze kotter van
v. d. Berg voor de vismeelfabriek aldaar.
De grootste vloot nu zeker vijfen
twintig kotters van Urk, Texel en Wie-
ringen vist voor de vismeelfabrieken
te IJmuiden en Beverwijk. Het industrie-
ADVERTENT1E
In onze showroom keuze uit meer
dan 40 modellen.
v/h Fa. G. B E R E N D S E N
TROMPSTRAAT 9-11 - TELEFOON 1214
MARKTPLEIN 8
GEBOREN. C. H. Stoelman-van Hooff, d.,
Kennemerlaan 165, IJmuiden. L. Paap-ter
Hark, z. Lange Nieuwstraat 69, IJmuiden.
J. C. Visser-de Vlugt, z. Spilbergenstraat 12,
IJmuiden. M. van Leeuwen-Warmenhoven,
z, De Ruijterstraat 141 IJmuiden-oost. A.
J Ekelschot-Untied, z., Schuurmanstraat 15,
Beverwijk. H. W. M. Spring in 't Veld-Va-
neman, d., Kerkweg 107, Santpoort. C. van
Vuren-Zonneveld, d., Rijnstraat 148, IJmui
den. H. P. Oudendijk-Goed, d., Meervliet-
straat 35 Velsen. W. van Zwieten-Walgien,
d. Kruis'beeklaan 28, Velsen-noord A. Cot-
taar-Snijders, z., de Noostraat 37, IJmuiden-
oost. P. Ch. Hartgers-Beth, z. Eemstraat 41,
IJmuiden. B. J. Jak-Neugebauer, z„ Hagelm-
gerweg 11 Santpoort. G. Ch. Veldhuis-Nos-
sek, d Grote Beerstraat 9, IJmuiden. B. M.
van
W'es'terop-Baaijens, z., Willem de Zwij-
gerlaan 33, Santpoort. Jvan Spaandonk-
Duineveld, d., Wijkerstraatweg 114, Velsen-
noord P J. van Arum-Ruis, d. Graham-
straat 150 IJmuiden. J. de Bruijn-Wagter, z.
Ir. Krijgerstraat 36, Velsen-noord. A. J. van
Weelderen-Vos, z. Stationsweg 105, Velsen.
G. van Zutphen-Schimmel, d., Eksterlaan 35,
IJmuiden-oost.
OVERLEDEN: J. H. A. Vleugel, 58 j. echt
genote van N. M. J Webbers, Hyacinthen-
straat 64, Santpoort. A. de Jong, 55 jr., echt
genoot van L. E. W. Winters, Ahornstraat 21,
IJmuiden-oost.
i^000000000^^
f; Er is In IJmuiden een groep werkers,
die de nieuwe industrievisserij met lede
ogen aanziet. Het zijn de havenarbei-
ders - vislossers, die tot de ontdekking c
moeten komen, dat de aanvoer bij de
vismeelfabriek voor hen een loonsver
laging inhoudt.
De kotters worden gelost door per
sonen, die door de vismeelfabrieken in
losse dienst worden genomen. Er zijn
arbeiders van Hoogovens, van andere
bedrijven en ook personen uit de vis-
hallen bij.
De kotters, die eerst van de Noordzee
schol en tong aanvoerden, werden altijd
gelost door de havenarbeiders. Zij ont
vangen een garantieloon en de gelden
voor het lossen van de schepen. De 25
Noordzeekotters, die nu aan de zand-
spieringvisserij deelnemen, vallen onder
de Vislosregeling IJmuiden.
De vislossers achten het nu onbillijk,
dat deze kotters geen losgeld meer be
talen en niet door hen worden gelost.
Ook deze kotters hebben tenslotte totg
de vorming van het getal der vaste vis- g
lossers geleid. 8
Schippers van kotters, die wij spra-
ken, waren van mening, dat de haven- g
arbeiders in dit geval zeker geen onge- 8
lijk hebben. 8
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOCXXXXXOOOOOOOOOOOOOOOCXDOOOOOC
visje brengt per ton thans f 100 op, maar
de vissers hebben goede hoop, dat dit
f 110 gaat worden.
w Geen goudmijn
„Noem déze' industrievisserij gëen goud
mijntje, zoals al is gezegd", meent schipper
Lubbert v. d. Berg van de UK 61. Er zijn
schippereigenaren, die in enige weken nog
niets hebben verdiend met deze visserij.
Zij hebben niet anders gedaan dan netten
verliezen. De Noordzee zit nog vol wrak
ken en oude ankers en daarop scheuren
de zeer lichte trawlnetjes heel gauw.
Maar schipper v. d. Berg is het er mee
eens dat er schatten voor de deur bij
IJmuiden liggen in bepaalde maanden van
het jaar. De half miljoen kg zandspiering,
die dinsdag- en woensdagavond in IJmui
den werd aangevoerd leverde vijftigdui
zend gulden voor de vloot op. De kotters
maken korte reisjes en kunnen na het op
doen van enige ervaring zeker van f 5.000
tot f 8.000 per week besommen. Dat zegt
schipper v. d. Berg. En hij zegt ook, dat
de visserij op tong en schol de laatste jaren
sterk achteruit ging en nog gemiddelde
(Van onze speciale verslaggever)
„WE WETEN NOG NIET wat de rol van de zandspiering in de zee is". Deze uit
spraak is van de bioloog bij het Visserij Laboratorium te IJmuiden, drs. Roessingh.
Wel is bekend, dat het visje van groot belang is als voedsel voor wijting, schelvis,
rog, poon, vleet, koolvis, makreel, zalm en tarbot. Bij de biologen van de landen aan
de Noordzee was ook bekend, dat de zandspiering zich rond de gehele kust van
Groot-Brittannië ophoudt. Maar dat de visjes in zulke enorme concentraties voor
komen als die, welke werden ontdekt door de Denen en nu door de gebroeders v. d.
Berg, was nieuws voor hen. Binnenkort zal dr. Roessingh een reis van de UK 61
meemaken om de zandspiering, die meestal bij aanvoer te IJmuiden door de vetheid
in slechte toestand verkeert, beter te bekijken.
besommingen van f 15.000 per week gaf.
Reeds vier jaar geleden hebben de zes
broers dit zien aankomen. Zij zijn in Dene
marken gaan kijken en hebben hun licht
opgestoken over de visserij op zandspie
ring en jonge haring. Zij zagen de aan
voer van de scheepjes echter met afschuw
aan. Het stond hen tegen. Deze moord op
jonge vis. In mei van dit jaar moesten zij
echter toegeven. Zij schakelden over op de
industrievisserij en kochten netten in Cux-
haven voor de UK 61 en de UK 125. „Hon
derden kotters van alle nationaliteiten
vangen jaar in jaar uit duizenden manden
schol en miljoenen kilo's tong ten noorden
van de Waddeneilanden. Werd er de laat
ste maanden dertig mand schol en tong
uit zee opgehaald, dan was er hoogstens
een mand bruikbare vis bij, die te IJmui
den kon worden aangevoerd", aldus schip
per v. d. Berg, „De rest ging overboord.
Dood. En in het net, de kettingen en de
pezen van het net zaten de jonge schollen
en tongen van drie tot vier cm lengte ver
strikt. Jaar in jaar uit vegen de netten
hier over de zeebodem. Er moest een eind
aankomen". En dat einde was er nu, me
nen de gebroeders v. d. Berg.
Veel geluk nodig
De initiatiefnemers v. d. Berg zij
startten indertijd ook de atoomvisserij in
het Kanaal op haring menen dat er
veel geluk, zeer veel geluk aan deze spie
ringvisserij te pas komt. Voor de 35 ton,
die in anderhalve dag werden gevangen,
deed de UK 61 niet minder dan 30 trekken
met het sleepnet. Uitsluitend bij daglicht
van 's morgens half vijf tot 's avonds om
streeks half negen wordt gevist. In de
duisternis vertoont de spiering zich niet.
Om het half uur stond de bemanning
het net scheep te halen. Een zware last,
want de spiering is zeer zwaar. Het net
komt niet, zoals bij haring, boven water
uitspringen. Het blijft als een zak in het
water hangen.
Vele trekken leveren niets op, andere
geven 6000 tot 7000 kg van een half uur.
De nétten barsten er soms van. En dan is
reparatie noodzakelijk of moet een nieuw
net worden aangeslagen. Verlies van een
net betekent een strop van ruim f 1.000.
,,'t Karpertje" naar concours
De Beverwijkse hengelsportvereniging
,,'t Karpertje" neemt op zondag 14 juli deel
aan een concours, dat wordt georganiseerd
door de zustervereniging „De Sander" in
Akersloot.
Klaverjassers vieren feest
De klaverjasclub „De Zon" te Heems
kerk houdt zaterdag 6 juli in zaal Dam de
jaarlijkse feestavond. Op deze bijeenkomst
worden de prijzen uitgereikt van het afge
lopen seizoen.
ADVERTENTIE
Vraagt onze verpakte
BOTERKOEKEN,
SPRITSEN, CAKES,
KANO'S enz.
Gemakkelijk om mee te
nemen naar bos en strand
Blijft lang vers.
ee<h Afeh*oy\cWi <te (oM'ljokkiiM
KENNEMERLAAN 88, IJMUIDEN, TELEFOON 5820
Een mooie visserij, menen de mannen
van de Urker vloot. Maar een visje bak
ken is er helaas niet meer bij op zee. Tus
sen de zandspiering, die bij IJmuiden
wordt gevangen, bevindt zich vrijwel geen
wijting, tong of schol. Schipper v. d. Berg
acht dit een teken voor het feit, dat er
meer voedsel (is zandspiering) in de
Noordzee is dan de vissen wel nodig heb
ben. Die mooie visserij houdt ook mooi
weer in, want bij slecht weer laat het
visje zich niet vangen. Er wordt voor
stroom gevist met ongeveer viereneen-
halve mijl vaart. De beste plekken zijn
de randen van de zandbanken op de zee
bodem.
De broers v. d. Berg hebben overigens
nog meer in het hoofd: straks gaan zij
het zuidelijker proberen in de richting
van Zeeland. Misschien komt daar ook
spiering vandaan en bestaat er evenals
bij de haring een bepaalde trek.
Grote bedrijvigheid heerst nu irü
IJmuidens Haringhaven, zowel overdag
als 's nachts. De zandspiering, klein en
vet, wordt met behulp van manden
gelost en gestort in de binnenvaart-
schuitjes, die voor transport naar de
vismeelfabriek te Beverwijk zorgen.
Ook is uit de litteratuur bekend, dat de
Denen in het Skagerrak een goede snur-
revaadvisserij op schol hebben als er veel
zandspiering is. In andere jaren was de
zandspiering schaars en werd er door de
snurrevaadvisserij geen schol gevangen.
De spiering werd dan als aas gebruikt bij
de beug visserij.
De vraag of er invloed is op de visstand
door de sterke bevissing van de zandspie
ring, is thans moeilijk door de biologen te
beantwoorden. De eerste jaren zullen niet
zo schadelijk zijn men houdt het al vijf
jaar vol bij de Deense kust maar alles
is zo zeer moeilijk na te gaan.
Vragen
Wordt de vis voer ontnomen? Men weet
het niet. De vis kan op ander voer over
schakelen, bijvoorbeeld bliek, waardoor de
haringstand weer wordt beïnvloed. Boven
dien oefent de visserij zelf invloed uit op
de visstand en kan ook de natuur een rol
spelen. Er behoort een zeker evenwicht in
de natuur te zijn en de mogelijkheid be
staat, dat dit door de spieringvisserij wordt
verstroomd.
Zolang er echter geen internationale re
gels zijn zit er toekomst in de industrie
visserij. En waarom zouden de Duitsers en
Denen en Noren er van profiteren en de
Nederlandse schepen niet?
Onderzoek
In Denemarken is men een onderzoek
begonnen naar de betekenis en de her
komst van de zandspiering. Het staat vrij
wel vast, dat het visje begin oktober op de
agenda zal prijken van de Internationale
raad voor het zeeonderzoek, die te Bergen
in Noorwegen bijeenkomt.
De biologen in Nederland verkennen
thans het terrein enigszins. Monsters van
aangevoerde zandspiering worden onder
zocht en hieruit is reeds afgeleid, dat de
spiering snel groeit en gauw volwassen is.
Dat is uiteraard een gunstig teken. Men
heeft zandspiering van vier jaar ouderdom
gevonden; geslachtsrijp zijn zij op drie
jarige leeftijd. Een cyclus, die t vergelij
ken is met die van de haring.
Onder de vissers, die nu reeds ter in
dustrievisserij varen en dan vooral
bij de zes gebroeders v. d. Berg zijn stem
men opgegaan om in Nederland het voor
beeld te volgen van de vissers van Esbjerg
in Denemarken.
Zij willen overgaan tot de bouw van
een coöperatieve vismeelfabriek. De Denen
beschikken er reeds over vijf. Deze vis
meelfabriek zou voorzien worden van een
losinstallatie, die de ruimen van de kot
ters leeg zuigt. Thans moet de vangst per
mandje en met behulp van de winch wor
den gelost.
De hevige onweersbui, die gistermiddag
over Kennemerland trok en ook in Velsen
en Beverwijk de straten deed blank staan,
heeft hier en daar ook wat schade achter
gelaten.
De bliksem is ondermeer ingeslagen in
het Gebouw voor Christelijke Belangen te
IJmuiden-West. Van de toren werden eni
ge spanten vernield. Voorts heeft de mast
van de trawler Vios I IJM. 24 in de Vis
sershaven bezoek gehad.
De tuinbouw in Kennemerland heeft van
de regenval niet veel schade ondervonden.
De sla moest het echter ontgelden door de
hagelbuien. De aardbeien zijn er goed af
gekomen. In een hoekje rijpe aardbeien
geringe schade, aldus de tuinders.
De bliksem sloeg in Velsen-Noord in de
toren van de Ned. Herv. Kerk aan de Dijk
manstraat. Een gedeelte van de kap werd
weggeslagen en er ontstond een gat in het
metselwerk. Vele dakpannen moeten wor
den vernieuwd.
Op het kampeerterrein te Bakkum sloeg
de bliksem onder een tenthuisje door.
Twee wollen dekens werden vernield.
Op de Nenijto-sintelbaan in Rotterdam
worden zondag door de KNAU de Neder
landse jeugd-atletiekkampioenschappen
gehouden, waaraan drie leden van de
K.A.V. „Suomi" zullen deelnemen. Piet G.
Dekker zal hier zijn vorig jaar op de 300
meter jongens behaalde Nederlandse kam
pioenstitel moeten verdedigen. Erica v. d.
Ploeg, die vorig jaar evenzeer jeugdkam
pioene werd op hoogspringen zal op dit
nummer en op de 60 meter horden voor
meisjes starten. Meta Bakker dingt mee
op de 80 meter meisjes en hoogspringen.
Voorts zal een grote Suomi-leden zondag
deelnemen aan de in Den Haag op de Laan
van Poot te houden nationale B-kam
pioenschappen.
CVB houdt hengelwedstrijd
De jaarlijkse hengel wedstrijd van de
commissie voor bedrijf son tspanning van
Hoogovens zal worden gehouden op zater
dagmiddag 17 augustus. Ditmaal trekken
de vissers naar het Noordhollands kanaal
bij Akersloot.
Woensdag is in Santpoorts Burgemeester
Rijkenspark een zendingsdag gehouden
van de Christelijke Gereformeerde Kerk
uit de classis Haarlem. De morgenbijeen-
komt werd geopend door ds. C. den Hertog
uit IJmuiden, die sprak „over het doel"
van deze samenkomst. Hierna was het
woord aan ds. G. Bilker uit Amsterdam,
die tot onderwerp gekozen had: „Dwingt
ze". Naar aanleiding hiervan sprak hij over
de taak der kerk: deze is er niet voor zich
zelf maar om voor anderen te leven, om
liefde te openbaren en het welzijn der
medemensen te zoeken.
Als tweede spreker trad op ds. J. Kamp
man uitvRijnsburg. Deze sprak over: „Het
huis Go'ds moet vol zijn". Hij bepaalde
zijn gehoor bij het Evangelisatiewerk, dat
dhor de kerk verricht moet worden, welk
betoog hij met voorbeelden uit de geschie
denis verduidelijkte.
Van de middagbijeenkomst is niets te
recht gekomen. Deze is vanwege de opko
mende onweersbui letterlijk in het water
gevallen of beter gezegd, het water is in
de bijeenkomst gevallen.
Ofschoon men bekend maakte, dat de
bijeenkomst in de Pniël-kapel zou worden
voortgezet, is ook hier niets van gekomen
omdat het grootste deel der bezoekers, nat
en verregend, hun autobussen opzochten en
huiswaarts keerden.
De aanvoer op de gisteren gehouden
aardbeienveiling was iets minder dan op
voorgaande dagen, maar de prijzen lagen
vooral voor de eerste kwaliteit beduidend
hoger. De oorzaak hiervan is de toenemen
de vraag van exportzijde. Er waren nu ex
porteurs aan de markt, die aardbeien wil
den hebben voor Duitsland en België. De
aardbeien voor Duitsland gingen nu niet
alleen per auto de grens over, zij werden
ook per auto tot aan de grens bij Oldenzaal
gebracht en vandaar per koelwagen de
grens over.
Voor de eerste kwaliteit aardbeien werd
ruim vijf gulden per mand betaald. Hier
bleef het niet bij, want tijdens de markt
liepen de prijzen op tot zes gulden per slof.
De tweede kwaliteit aardbeien was voor de
binnenlandse markt, voor prijzen tussen de
drie en vier gulden per mand. Zonder dop
waren er weinig aardbeien. Er werd rond
de drie gulden per mand betaald.
Hoogovenharmonie naar concours
De Hoogovenharmonie gaat op 9 juli
naar een concours in Hoog-Soeren. De
tamboers en hoornblazers zullen ook van
de partij zijn.
Voorzitter gekozen
De heer A. N. Aardenburg is gekozen tot
voorzitter van de r.k. Land- en Tuinbouw-
bank te Beverwijk. Hiermede is voorzien
in een vacature, die ontstond door het be
danken van de heer Jac. Slotemaker.
DE EERSTE STUURMAN VAN Velsens Technische School, de heer F. J. Heijkoop
gaat het „schip-van-onderwijs" waarop hij 36 lange jaren doorbracht en dat hem
lief geworden is, binnenkort verlaten. En daarmee vertrekt een figuur uit het roezige
wereldje van de voormalige Ambachtschool, die een diep spoor trok door vele gene
raties jongens, wiens vijanden op de vingers van één hand te tellen zijn en wiens
warme belangstelling voor het vak hem tot de laatste dag zal bijblijven. De heer
Heijkoop had eigenlijk al een poosje in de schommelstoel der non-activiteit moeten
zetelen, maar omdat er veel schaars is in deze wereld en vooral goede opvoeders,
heeft hij het langer uitgezongen dan wettelijk noodzakelijk is. Als hij woensdag de
tiende juli, volgende week dus, na half drie in de middag veler hand zal hebben
gedrukt en de schooldeur is officieel voor het laatst achter hem dicht gevallen, is er
toch weer een kiertje over, waardoor hij nog even het onderwijs kan binnenwippen
want tot 1 oktober zullen zijn leerlingen het gulle gezicht van meneer Heijkoop
blijven zien aan het Tiberiusplein en in Beverwijk, waar de adjunct-directeur uit
Velsen de avondschool leidt, blijft hij voorlopig ook nog hangen zelfs wellicht
langer nog.
Maar dan zal het uit zijn met een loop
baan, die begon in Den Haag,waar de jon
ge Heijkoop de voetsporen van zijn vader
zou gaan volgen en ook in de aannemerij
terecht was gekomen de opleiding aan
de ambachtschool met de MULO daarnaast
wees al in die richting ware het niet,
dat de theorie van zijn bouwkundig be
roep hem tenslotte meer trok dan de prak
tijk. Overigens een praktijk, die de heer
Heijkoop eerst wel terecht deed komen
bij de verbouwing van het Paleis 't Loo
en bij de toen beroemde-architect K. P. C.
de Bazel, een e^epknie van Berlage in zijn
dagen. De Haagse academie telde hem in
het vak der bouwkunde onder haar leer
lingen en of het nu kwam, dat deze jonge
student een snipper artisticiteit had mee
gekregen en dus meermalen een aquarel
tekende van de bouwwerken, waaraan hij
arbeidde of dat de „kunst" van het opvoe
den hem in het bloed zat - na een poos chef
van de tekenkamer van de Woningdienst
der gemeente Amsterdam te zijn geweest
stapte hij tóch nog vrij onverwacht over
naar de pedagogie.
EN NAAR VELSEN, waar de toenma
lige directeur van de Ambachtschool, de
heer Zeeman hem in juli 1921 aan het
werk zag gaan in het doceren van de the
orie der bouwkunde. Sindsdien zijn 36
jaren verstreken en de heer Heijkoop
heeft, eerst als leraar, daarna ook als
waarnemend directeur der gestaag groei-
ei»de school, vele generaties jonge vak
lieden onder zijn handen door zien gaan.
Hij richtte het vermaan tot toekomstige
directeuren van scheepswerven, die toen
nog een draai om hun oren verdienden en
kapittelde een aspirant gemeente-archi
tect, die destijds nog in de jongenskiel
rondstapte en zo zijn er vele, zeer vele
leerlingen door meneer Heijkoop afgele
verd, waarvan verscheiden hem nog trouw
schrijven en waarvan ettelijke het afscheid
van hun oude leraar niet graag zullen wil
len missen.
F. J. Heijkoop
MEN MOCHT HEM GRAAG. Wij heb
ben dit niet uit de mond van de scheiden
de zelf, want die is maar moeilijk aan het
praten te krijgen over zijn verdiensten uit
de reeks der achterliggende jaren, maar
mevrouw Heijkoop weet maar al te goed,
hoe sterk de jongens aan hem verknocht
zijn, omdat hij bij al zijn gestrengheid en
zijn hoge opvatting over plicht, recht en
orde de menselijke elementen in zijn leer
lingen peilt en begrijpt hoe al die jaren
lang niets hem te veel was in het belang
van de jongens.
IN FEBRUARI 1922 werd de jonge leraar
adjunct-directeur en daar hij in 1921 ook
al benoemd was als docent aan de avond
school te Beverwijk, werd zijn leven in de
toen nog heel wat rustiger IJmond een
gevuld bestaan.
Gestadig nam dat toe: in 1925 kreeg de
heer Heijkoop het bewind over de Bever
wijkse avondschool in handen en het af
scheid in Velsen zal dus wel gevolgd moe
ten worden door een vaarwel in Bever
wijk, dat echter wellicht nog even uitge
steld kan worden, omdat hij eerder in Vel
sen geheel heengaat dan wellicht in Bever
wijk mogelijk is.
Hoogtepunten uit zijn schoolleven kan
de heer Heijkoop te kust en te keur op
noemen de ontmoeting met een aar
dige onderwijzeres uit Heukelen in een
gondel te Venetië, die hem het vrijgezellen
bestaan kostte hoort daar natuurlijk niet
onder, maar legde er wel de fundering
voor.
Hoogtepunten waren de glorieuze over
gang van de oude school aan de Kanaal
straat naar het nieuwe gebouw aan het
Tiberiusplein, een hoogtepunt was ook de
terugkeer daarin na de bezetting, al is het
bar moeilijk geweest de kaalgevreten school
weer op gang te helpen met de steun van
vaak de jongens zelf, die wat gereedschap
van huis meenamen om althans het onder
wijs weer enige zin te geven.
EN DISSONANTEN? Ze zijn er bijna
niet geweest. Zijn werk was zijn grote
liefhebberij en dat verklaart misschien ook
deels het feit, dat hij wel erg ziek moest
zijn, wilde hij een dag of wat verzuimen.
Naast die „liefhebberij" blijft echter de
kunstzinnige kant des levens hem trekken
de muziek van Chopin en van Schu
mann, de schilderkunst, de voortbrengse
len der Italiaanse renaissance en dat
zal dan ook wel deels de reden zijn, dat
met het ingaan der grote vakantie het
gezin Heijkoop in de trein stapt naar
Noord- en Middtn-Italië voor een koste
lijke kunstreis langs de schatkamers der
beschaving, waarbij een gondelvaart door
Venetië hoogstwaarschijnlijk bovenaan op
het programma prijkt.
VELSEN
DONDERDAG 4 JULI
Gemeentelijke Openbare leeszaal en bi
bliotheek, Heidestraat geopend van 10 tot
12.30 uur. Filiaal Wijkerstraatweg 77, ge
opend van 10 tot 12 uur.
Thalia, 20 uur: „De man met de wassen
beelden".
Aleolics Anonymous, van 20 uur af, spreek
uur in zaal Abelenstraat.
Pieter Vermeulenmuseum, Cultureel Ge
bouw. open van 9.30-12 en 14-16.30 uur.
Aquariumvereniging „Velsen", 20 uur, Cul
tureel Gebouw, jaarvergadering.
Volksmuziekschool, 19.30 uur, zaal Abe
lenstraat, Openbare les.
Schoonenberg, Schoolsportdag
VRIJDAG 5 JULI
Thalia, 20 uur „Voorbij Momassa dreigt
de dood".
Pieter Vermeulenmuseum. als donderdag.
Zeekadetkorps IJmond, 20 uur, Cultureel
Gebouw, jaarvergadering.
Openluchtconcert, 20 uur Schotenweide v.
Ostadestr. uitvoering „IJmuidens Roem".
Gemeentelijke Openbare leeszaal, Heide
straat, geopend van 10 tot 12.30 uur, van
14.30 tot 17.30 uur en van 19 tot 21 uur.
Filiaal Wijkerstraatweg 77 geopend van
14 tot 17 uur en van 19 tot 21 uur.
Raadhuis, 11-12 uur, spreekuur wethouder
van financiën.
R.K. Leeszaal en bibliotheek, Banjaertstr.
Velsen-Noord, open van 14-17 en 19-21
uur.
BEVERWIJK
DONDERDAG 4 JULI
Luxor Theater, 18.45 en 21 15 uur: De le
vensroman van Franz Schubert".
Kennemer Theater, 20 uur: Bonte Avond.
R.K. Leeszaal, uitleenbibliotheek geopend
van 10-13 uur; lees- en studiezaal geopend
van 10-13 en 15-18 uur.
Wijk aan Zee. filiaal R. K. Leeszaal, St.
Odulfstraat 12, geopend van 10-11 en
17-18 uur.
VRIJDAG 5 JULI
Deken waarestraat 50a, 20 uur: „Alcoho
lics Anonymous".
Openbare leeszaal, Prinsessenlaan 19 ge
opend van 15-17 en 19-20 uur; lees- en stu-
diehoeken geopend van 15-17 en 18.30-
20 30 uur; jeugdleeszaal geopend van 18.30-
20 uur.
R. K. Leeszaal, uitleenbibliotheek geopend
van 15-18 en 19-21 uur; lees- en studiezaal
geopend van 10-13, 15-18 en 19-21.30 uur
jeugdleeszaal geopend van 16-17.30 uur.
Wijk aan Zee, filiaal R. K. Leeszaal St
Odulfstraat 12, geopend van lO-ll' en
17-18 uur.
