Haarlem stad van orgels
en orgelcultuur
Deelnemers aan Orgelconcours
met werk naar eigen keuze
Werk van Jan Wisse
Vanmorgen in de vishal
en op zee
DE BEURS
van gisteren
Amsterdamse Beurs
9
Veranderingen
Deelnemers en jury
officieel ontvangen
T raditie
Ingrid Bergman ziet haar
oudste dochter weer
Flats in IJmuiden door de
gemeente aangeboden
Krachtmeting op het gebied der improvisatie
belooft zeer interessant te worden
Baby in kinderwagen
verbrand
„Mens en Muziek"
op galaconcert door
Amsterdamse studenten
DINSDAG 9 JULI 1957
Met het maandag ingezette zevende
Internationaal Orgelprovisatieconcours en
de derde Zomeracademie voor orgel zet
Haarlem zijn traditie als internationaal
centrum voor de orgelcultuur met ere
voort.
Minder bekend is echter, dat die positie
zeker niet van de laatste jaren dateert,
maar dat zij gedurende een reeks van eeu
wen geleidelijk ontstond, uiteraard met
perioden van op- en van neergang.
Wie op zoek gaat naar de bronnen van
de Haarlemse belangstelling voor het orgel
constateert al dra, dat reeds voor de Her
vorming een bloeiend muziekleven met de
St. Bavokerk als middelpunt moet hebben
bestaan, getuige de aanwezigheid in de
hoofdkerk van de Spaarnestad van een
eigen orgel van het Haarlemse Vrouwen
gilde. Dit gilde, geparenteerd aan de Onze
Lieve Vrouwe Broederschap, was immers
om haar muziekbeoefening zeer bekend.
Maar dit „Vrouwenorgel", dat in 1523
waarschijnlijk door de Amsterdamse or
gelbouwer Jan van Co velen werd ver
vaardigd, was niet het enige instrument
in de St. Bavo en het was zelfs niet het
grootste. Er was een groter instrument
in het middenschip aan de noordkant van
het koor, dat nogal eens op tekeningen en
schilderijen van Pieter Saenredam ver
schijnt. En er was bovendien nog een
kleiner orgel, waarover maar weinig be
kend is. De aanwezigheid van zoveel
orgels in één kerk wordt gemakkelijk ver
klaard door de wanverhouding tussen de
afmetingen der kerk en het volume der
toenmalige instrumenten.
Omstreeks de tweede helft der achttien
de eeuw komen er grote veranderingen in
het orgelbezit van de stad Haarlem. Want
ook dit is merkwaardig, hoewel niet zeld
zaam, daar ook elders deze verhouding
bestaat: niet de kerkelijke, maar de bur
gerlijke gemeente treedt op als bescherm
ster van de orgelcultuur. De eerste veran
dering begint met het besluit van het
Haarlemse stadsbestuur in het begin van
het jaar 1735 om een nieuw groot orgel te
doen bouwen, naar een ontwerp van de
Haagse architect Daniel Maret. De uitvoe
ring werd toevertrouwd aan de Amster
damse meester-orgelmaker Christiaan
Müller. Het is opmerkelijk, dat het stads
bestuur dit besluit nam ondanks de finan
ciële moeilijkheden waarin de stad ver
keerde. Men vond een bijzonder elegante
wijze van financiering: „krijsraadt" en
regenten van het Proveniershuis zouden
de aan hen verleende voorschotten aflos
sen door de bouw van het orgel mogelijk
te maken. De eerste instelling droeg twin
tig-, de tweede dertigduizend gulden bij.
De uiteindelijke kosten beliepen bijna zes
tigduizend gulden, maar voor dat bedrag
verkreeg men dan ook een sierlijk en sta
tig orgel, dat sinds zijn inwijding op 14
september 1738 niet opgehouden heeft de
muziekminnende stadgenoot en vreemde
ling in verrukking te brengen. Zelfs het
feit, dat het de laatste eeuw niet ongerept
is gebleven, kan daaraan niets af doén.
Was er dus ten aanzien van het „grote"
orgel winst, er viel ook verlies te boeken.
In 1785 immers verdween het „kleine", uit
1594 daterende orgel, zonder een spoor na
te laten, uit de Grote kerk. Het werd zes
jaar later gevolgd door de verhuizing van
het „Vrouwenorgel" naar de Nieuwe kerk
in Haarlem, het eerste speciaal voor de
Protestantse eredienst gebouwde godshuis
in ons land, naar een ontwerp van Jacob
van Campen.
In feite werd van het „Vrouwenorgel" een
nieuw instrument gebouwd, dat helaas
met weinig liefde omringd werd het
was dan ook niet meer in het bezit van
een toegewijde overheid zodat het zich
thans in zo'n deplorabele toestand bevindt,
dat het in afwachting van een zeer kost
bare restauratie men raamt de kisten
op tachtig mille! buiten dienst is ge
steld.
Men moet trouwens toegeven, dat ook
bij de bouw van het nieuwe grote orgel in
de St. Bavo weinig eerbied voor het reeds
bestaande hoofdorgel werd getoond. Aan
vankelijk lag het in de bedoeling het pijp-
materiaal daarvan te gebruiken voor t
Internationaal Orgelconcours
Maandagmiddag heeft de loco-burge
meester van Haarlem, wethouder D. J. A.
Geluk, ten stadhuize de deelnemers en de
juryleden van het Internationaal Orgel
improvisatieconcours 1956, alsmede de
deelnemers en docenten aan de Orgelaca
demie officieel ontvangen. Hij deed dit met
een toespraak, eerst in het Nederlands,
daarna in het Duits, waarin hij tot de aan
wezigen een welkomstwoord sprak. De
loco-burgemeester deed mededeling van
de wijziging, die in het programma is aan
gebracht: Hector Zeoli uit Buenos Aires is
door ziekte verhinderd en vervangen door
Uwe Röhl uit Sleeswijk, professor Joseph
Ahrens uit Berlijn kan geen deel uitmaken
van de jury en daarom zal Anton Heiller
zitting nemen in de jury.
De loco-burgemeester verheugde zich
erover, dat ook dit jaar weer de Orgel
academie kan worden gehouden. Het aan
tal deelnemers is thans gestegen tot veer
tien. Zeer te betreuren is het, aldus de heer
Geluk, dat uit eigen land voor deze acade
mie zo weinig belangstelling bestaat. De
interesse uit het buitenland is echter ver
heugend. De loco-burgemeester richtte zich
vervolgens in het Duits tot de buitenlandse
gasten. „Vorig jaar won de Haarlemse
organist Klaas Bolt het concours. Hoewel
wij natuurlijk hierop zeer trots zijn, zien
wij met evenveel genoegen een buitenlan
der winnen".
De directeur van de orgelacademie, dr.
J. F. Obermayr, sprak er zijn spijt over
uit, dat dit jaar geen Nederlanders aan de
academie deelnemen. Hij meende trouwens,
dat bij vele organisten nog een onvoldoen
de begrip voor de academie leeft. „Zij is
beslist geen vervanging van de conser
vatoria. De organisatoren kunnen met el
kander kennis maken en eikaars ervarin
gen uitwisselen. Dit jaar komen de deel
nemers uit Zweden, Noorwegen, Oosten
rijk, Zwitserland en Luxemburg. Met een
„hopelijk maakt u ook nog kennis met
Nederlandse organisten", besloot de direc
teur zijn toespraak.
nieuwe instrument. Men stond Müller
evenwel toe dit materiaal om te Smelten.
Aan de andere kant moet gezegd wor
den, dat Haarlem nu al drie eeuwen lang
zijn orgels intensief en goed gebruikt. Voor
zover wij weten is het de enige stad in Ne
derland, die er nu maar liefst twee stads-
organisten kunstenaars van naam: Piet
Kee en Albert de Klerk op nahoudt en
een vaste vervanger, de jonge organist
Klaas Bolt, die het vorig jaar de wissel-
prijs „De zilveren tulp" in het interna
tionaal orgelimprovisatieconcours won.
De aanstelling van deze stadsorganisten
vloeit voort uit een reeds in 1634 door de
stedelijke overheid genomen besluit tot
instelling van twee kosteloos toeganke
lijke orgelconcerten per week gedurende
de zomermaanden. Ruim drie eeuwen
lang is deze traditie bewaard: nog steeds
kan men in de zomer ruim genomen:
april tot en met september op dins
dagavonden en donderdagmiddagen van
een recital van een uur gratis genieten.
Deze traditie is het laatste jaar zelfs
nog uitgebreid: men heeft nu ook in de
wintermaanden kosteloos toegankelijke
orgelbespelingen ingesteld, welke gege
ven worden in de gemeentelijke concert
zaal, waar de stad een tweede groot orgel
bezit, namelijk een uit de negentiende
eeuw dateerend Cavaillé-Coll-orgel, dat
voor concertmuziek, inzonderheid van
Franse huize, voortreffelijk geschikt is.
Men heeft in de afgelopen winter een
proef genomen met zogenaamde pauze
concerten, waarbij in het middaguur het
personeel van de in het stadscentrum ge
vestigde bedrijven zijn boterham kon
nuttigen. Ook dit initiatief is niet zonder
succes gebleven. Er is in Haarlem nog
een ander orgel van dezelfde makelij,
dat eveneens grote kwaliteiten bezit, na
melijk in de St. Jozefkerk, de voorma
lige rooms-katholieke kathedraal aan de
Jansstraat.
En tenslotte is er alle reden te wijzen
op een wel heel uitzonderlijk orgel bin
nen de Haarlemse grenzen, namelijk het
door prof. A. D. Fokker ontworpen 31-
toons-orgel in het Teyler-laboratorium.
Hoe men over de muzikale betekenis van
dit instrument mag denken, het kan niet
ontkend worden, dat het noodzakelijk is,
dat ook op dit terein het zoeken naar
nieuwe mogelijkheden nimmer mag ein
digen en zo bezien is het een gelukkige
omstandigheid, dat ook in dit opzicht
Haarlem zijn naam als orgelcentrum bij
uitnemendheid hooghoudt.
Na scheiding van zes jaar
Na een scheiding van zes jaar heeft maan
dag op het Parijse vliegveld Le Bourget
een ontmoeting plaats gehad tussen de
filmactrice - en toneelspeelster Ingrid
Bergman en haar negentienjarige dochter
Jenny Ann Lindström uit het huwelijk met
de Zweedse chirurg Peter Lindström. Jen
ny Ann kwam voor deze ontmoeting uit
Stockholm. Er was op Le Bourget veel be
langstelling van verslaggevers en foto
grafen. Ingrid Bergman verblijft al enige
tijd in Parijs waar zij speelt in „Thee en
sympathie" van Robert Anderson. Haai
echtgenoot, de Italiaanse filmregisseur
Roberto Rosellini is al enige tijd in India
waar hij een film maakt.
Het ietwat wonderlijke feit doet zich
thans voor, dat de gemeente Velsen een
aantal grote en zeer kostbare flats aan het
Maasplantsoen te huur aanbiedt. Het be
treft hier de zogenaamde „pensionflats"
aan dit plantsoen; flats met een etage er
op, die geschikt zjjn voor de zomerver-
huur. De gemeente wil, naar zij zegt, hier
mee bereiken, de beste kandidaten voor
het in IJmuiden nog niet erg ontwikkelde
pensionwezen aan te trekken.
De flats, die vier tot zeven kamers be
vatten en op de vierde en vijfde etage van
de nieuwbouw liggen, moeten meer dan
f 100 per maand opbrengen. Het zjjn zes
tien huizen de overige flats in het com
plex worden normaal via het huisvestings
bureau toegewezen.
VISSERIJBERICHT SCHEVENINGEN.
's Gravenhage 9 juli. Vangstbericht
van hedenmorgen uit volle zee: Schevenin-
gen 645 kantjes, 261, 736, 973, 116
—2, 123—8, 124—2, 160—3, 180—35, 242—1,
3—15, 47—7, 121—11, 302—3, 24 gisteren 25,
325—17, 333—5, 4—25, 196—13, 254—12, 341
5, 41222, 23 is thuisstomende, 511,
9 gisteren weinig 60 k. plus 100 manden,
19—5, 25—23, 30—2, 45—6, 84—5, 87—25,
130—4, 210 gisteren 120, 250—7, 297—10,
310—16, 399—5, 32—9, 40—12, 49—32, 99—
10, 133—13, 2333 is thuisstomende, 262
12, 285—3, 23—12, 104—5, 332—25, is thuis
stomende, 39—14, 201—8, 181—2, 78—12,
305—11, 56—22, 159—18, 229—8, 339—4,
ooqk Q141 c;
Vlaa'rdingen: 70—1, 79—1, 85—4, 172—3,
203—2, 2083, 9712, 142—10, 199 gisteren
40, 61—10, 83—6, 166—25, 14—2, 56—20, 89
15, 1128, 121 gisteren 85, 153 gisteren
80 is thuisstomende.
Binnen te Scheveningen: SCH 72300
kantjes, 225300 kantjes, 370 kisten verse
haring en 150 kisten diversen.
Maandagavond begon het zevende Inter
nationale Orgelconcours te Haarlem met
een concert op het Müller-orgel in de
Grote Kerk door de vijf deelnemers, die
woensdag naar de wisselprijs zullen dingen.
Het zal dan gaan om de kunst der impro
visatie. Nu gold het de kennismaking met
de fundamentele waarde van het orgel
spel der gegadigden, die zich met werken
naar eigen keuze kwamen voorstellen.
De Haarlemse organist Klaas Bolt, die
zoals men weet verleden jaar de wissel-
prijs voor improvisatie verwierf, mocht
de spits afbijten. Met een Preambulum
van Heinrich Scheidemann, een orgelko
raal van Johann Pachelbel en een Fuga
van Frescobaldi toonde hij zijn vertrouwd
heid met het instrument en zijn gevoel
voor klankstijl. Daarbij gaat het niet om
bepaalde voorkeuren, maar om wat cul
tuurhistorisch passend is. Bolt vergat
daarbij niet, dat Scheidemann een Noord
duitser en dat Frescobaldi een Italiaan is.
Gelukkig dat het beroemde Haarlemse or
gel de middelen daartoe biedt. Een opval
lende klankcombinatie kleurde ook de
vertolking van het beknopte koraal van
Pachelbel.
Hans Günther Wauer, organist van de
Domkerk te Merseburg, heeft zijn beurt
met de Passacaglia en Fuga in c van Bach
vervuld. De variatiecyclus groeide in een
cumulerende registratie, met onderbreking
in de middenmoot, om dan met tong
werken en zilverige mixtuurstemmen
naar zijn hoogtepunt te gaan, dat is te
zeggen: naar de dubbelfuga. Het mocht
technisch een capabele prestatie heten,
waarbij echter te weinig rekening gehou
den werd met de ruimtewerking van het
gebouw, wat tot gevolg had dat de klank
hier en daar wat dik en ondoorzichtig
werd. Overigens veel verdienstelijks.
Josef Friedrich Doppelbauer uit Wels in
Oostenrijk (die al twee jaar achtereen een
compositieprijs van de Haarlemse Orgel
concoursen in de wacht sleepte) stelde zich
als organist met Toccato I van Georg Nuf
fat en met de Passacaglia in d van Buxte-
hude voor. Zijn spel toonde weliswaar
vaardigheid, doch gaf de indruk, dat hij
de klankmiddelen van het grote orgel niet
voldoende wist uit te buiten. Hij heeft
echter nog twee dagen voor de boeg om
oraal en praktisch achter de geheimen van
het instrument te komen.
Daarna kwam Wim Daim, organist van
de Gereformeerde Kerk aan de Keizers
gracht te Amsterdam, met Toccato van
Johann Adam Reinken en Psalm C van
Cor Kee aan de beurt. Het gelukte deze
interpreet de schijn te wekken dat hij een
Schnitger-orgel bespeelde, door ruim ge
bruik te maken van de mixturen van het
Bavo-orgel, waaruit blijkt, dat Christiaan
Müller ook in dit klankkarakter vrijwel
voorzien heeft. Daim slaagde erin de bij
zondere kwaliteiten van het werk van de
omstreeks 1700 levende meester Reinken
klaar en doorzichtig te demonstreren.
Tenslotte maakte men kennis met het
spel van Uwe Röhl, domorganist te Slees-
wijk in Oost-Duitsland, die te elfder ure
bereid werd gevonden de plaats in te ne
men van Hector Zeoli uit Buenos Aires,
die wegens ziekte verstek moest laten
gaan. Uwe Röhl vertolkte op zeer beheers
te wijze een Preludium en Fuga van Nico-
laus Bruhns en exploiteerde daarbij op
imposante wijze de klankenrftkdojnp .Vftfi
het instrument in al zijn veelzijdigheid, die
tenslotte het karakter van het Müller-
orgel bepaalt. De indruk van deze presta
tie was overtuigend.
Voor liefhebbers
Uiteraard blijft de interpretatiewedstrijd
van woensdagavond een evenement vol
verrassingen. Maar dit weten we nu al
zeker, dat de vijf concurrenten technisch
tot heel wat in staat zijn, wat tenslotte een
noodzakelijke voorwaarde is om een spon
tane schepping glansrijk te realiseren. Ik
heb dan ook het volle vertrouwen, dat het
een interessante krachtmeting gaat wor
den. De opgave is een Passacaglia met
fuga op een door de jury verstrekt thema.
Verder zij herinnerd aan het concert te
geven door de jury (Marie Claire Alain,
Adriaan Engels en Anton Heiller) op don
derdagavond in de Grote Kerk, alsmede
aan het zaalconcert, waarop Piet Kee het
orgelconcert van Hendrik Andriessen met
begeleiding van het Noordhollands Phil-
harmonisch Orkest, onder directie van
Anton Heiller zal spelen. Op deze avond
worden ook de bekroonde werken van
Doppelbauer en Clemens Brinkmann, de
Missa brevis van Kodaly en het Te Deum
van Anton Heiller ten gehore gebracht.
Als koren werken mee het N.C.R.V.-Vo-
caal Esemble en het Collegium Musicum
Amstelodamense.
Bovendien mag het voor de orgellief
hebbers van belang worden geacht dat het
gemeentelijk orgelconcert van donderdag
middag door Albert de Klerk aan de ver
tolking van „Muzikale Offer" op het the
ma van Frederik de Grote van Bach ge
wijd zal zijn. Deze muziek, die Bach niet
voor een bepaald instrument schreef en
die grotendeels uit wonderlijke raadsel
canons bestaat, is sinds een paar jaar in
instrumentale bewerking gelanceerd door
het bekende sextet Alma Musica, ook op
de grammofoonplaat. Het belooft een bij
zondere attractie van deze Haarlemse or-
gelweek te worden het legendarische werk
nu ook eens op het orgel van Christiaan
Müller te horen.
Jos. de Klerk
Vanmorgen omstreeks 8 uur geraakte
een kinderwagen met een baby van negen
maanden, waarschijnlijk doordat een der
andere kinderen met vuur speelde, in
brand bij de familie T. van der Zande te
Groningen. Een ijlings toegeschoten buur
man haalde de baby een meisje uit
de brandende wagen en bracht haar naar
het Academisch Ziekenhuis. De kleine was
echter zo deerlijk verbrand, dat zij bijna
onmiddellijk na aankomst is overleden.
Expositie in Dordrecht
Voor de zomertentoonstelling „Mens en
Muziek", die van 13 juli tot en met 1 sep
tember in „Dordrechts Museum" in Dor
drecht wordt gehouden, heeft de directie
van het museum voor ruim een miljoen
gulden aan kunstschatten bijeen kunnen
brengen. De expositie, die zaterdag 13
juli om drie uur geopend zal worden, be
vat schilderijen, tekeningen en grafiek
van de zestiende tot en met de twintigste
eeuw, alle direct of indirect het thema mu
ziek als onderwerp hebbend. Men heeft
deze breed opgezette tentoonstelling kun
nen inrichten dank zij de medewerking
van een groot aantal particuliere verzame
laars en openbare instellingen.
In aanwezigheid van de voltallige senaat
van talrijke hoogleraren en vertegenwoor
digers van corpora van andere universi
teiten had maandagavond in de grote zaal
van het Concertgebouw in Amsterdam het
galaconcert plaats door het studenten
muziekgezelschap „J. P. Sweelinck" ter
gelegenheid van het vijfenzestigste lus
trum van de gemeentelijke universiteit.
Na het „Sweelincklied" en een korte, uit
eigen kring voortgekomen lustrummars
liet vice-praeses E. J. Ph. Brouwer zich
als een capabele violist horen in het Con
cert in e van Giuseppe Torelli, waarbij
Sweelinck onder directie van Karei Men
gelberg voor een goed sluitende begelei
ding zorgde. Met het „Corteggio Concer
tante" van Jan Wisse, opgedragen aan het
muziekgezelschap „Sweelinck", kwam men
in een totaal andere muzikale wereld.
Wisse heeft zijn opleiding gehad bij Kees
van Baaren, een der weinige componisten
in ons land voor wie de twaalftoonsorde-
ning de technische basis van het compo
neren vormt. Wisse stelt zich op ditzelfde
standpunt, doch heeft bovendien ook de
metrische indeling van zijn werk aan een
strenge organisatie onderworpen, namelijk
door toepassing van variabele metriek,
hetgeen neerkomt op constante wisselin
gen van maatsoort volgens vooraf bepaalde
getallenreeksen. Deze verhoudingen zijn op
hun beurt ontleend aan de intervalver-
houdingen van de melodische „twaalf-
toonsreeks". Men moet toegeven dat Wisse
erin geslaagd is, uitgaande van deze reeds
op zichzelf ingewikkelde premissen, een
muziek te schrijven die door dilettanten
speelbaar is. De toewijding, waarmee een
en ander ten gehore gebracht werd, was
onmiskenbaar en het resultaat zodanig dat
.dg cpmp.qsitie de gunstigste kansen kreeg
en dat bij een werk, waarvoor menig
bèroepsófkést izekar vf8F d vijf repetities
zou uittrekken!
Muziek die in deze techniek geschreven
is mist meestal iedere charme, iedere mu
sische vreugde. Ook de sidderende, schui
felende, verschrikte geluiden van „Cor
teggio" wekken eerder associaties met het
loze geklapwiek van vleermuizen dan met
de citer van Apollo of de fluit van de
faun. Wisse, die op het podium verscheen
om voor het applaus te danken, betrok
hierin terecht de dirigent, de vijf solisten
(fluit, hobo, viool, cello en piano) en het
orkest.
Onder leiding van Henri Arends zette
de tweede helft van de avond in met een
verzorgde uitvoering van de Symfonie
no. 67 in f van Haydn en kreeg het con
cert met het bekende „Carnaval des Ami-
naux" van Saint-Saëns een muzikantesk
besluit. Dit staal van goedmoedige orkes
trale humor was natuurlijk koren op de
molen der musicerende studenten en de
spelers der diverse obligaatpartijen wer
den dan ook telkens met een open doekje
beloond. Meesterlijk was de imitator van
de koekoek op de klarinet, die bij de
plotselinge omkering van het onverstoor
baar tertsmotief een gegrinnik door de
zaal deed gaan! Arends had kennelijk
goed gestudeerd met zijn mensen, hetgeen
niet alleen bleek in de komische momen
ten maar ook in de meer poëtische, zoals
„Aquarium" en „Volière".
Sas Bunge
Op het station in Milaan bekijken
Italianen de treurige resten van een
zending kuikens uit Nederland waar
van er zaterdag, tijdens één transport,
400.000 tengevolge van de hitte zouden
zijn omgekomen, terwijl de 155.000
overigen volgens de berichten uit Italië
er zeer slecht aan toe waren. Van Gend
en Loos beweert nu echter, dat er nooit
meer dan honderdduizend kuikens per
dag naar Italië verstuurd worden, dat
de sterfte daaronder nimmer hoger is
dan twee percent en dat bijgevolg de
verantwoordelijkheid voor hetgeen
zaterdag gebeurd is, berust bij de
Italiaanse vervrachters, die de kuikens
aan het grensstation Chiasso overladen
in andere wagons.
Medailles voor kwaliteit
In Duitsland zullen zaterdag en zondag
bij de viering van de „Tag des Hochsee-
fischers" de bemanningen van twaalf
trawlers worden onderscheiden voor de
aanvoer van de beste kwaliteit vis. Het
zijn uit Bremerhaven de Gustav Borgner,
Wesel, Hermann Ahlers, Jupiter, O. Schul-
ze, Henry Everling, Westpreuszen, Osna-
brück, Bonn, I. H. Wilhelms, Andreas
Gayk en Venus; Cuxhaven: Witten, Kon-
stanz, Wuppertal en Hannover; Hamburg:
Boreas, Michaelsen, Wiking en Stralsund
en uit Kiel de Eider en Laboe.
Met trawl beter
De resultaten van de trawlvisserij op
haring zijn de laatste dagen beter dan die
van de vleetvisserij. De vijf haringtrawl-
loggers, die vanmorgen te IJmuiden bin
nen waren, losten gezamenlijk 1500 kan
tjes gezouten haring en 800 kisten verse
haring. Voorts waren er een aantal klei
ne kisten haring. De vangsten van de
vleetloggers blijven bij deze resultaten
sterk ten achter.
Knaap van haai
Tijdens de laatste reis heeft de SCH. 27
een knaap van een haai buit gemaakt.
Voorts werd een grote vleet scheep ge
haald. Bij elke reis worden wel enige
grote vleten gevangen, daar deze beestjes
zich gaarne tegoed doen aan haring. Bel
gië neemt de vleet en de haai gaarne af.
Op de platvis
Twee ÏJmuidense garnalenkotters, die
wegens de schrale visserij op garnaal
thans de platvisserij uitoefenen, waren
dinsdagmorgen te IJmuidep aan de afslag.
itMttj&en nachtbussen maakte'de ÏJM.*77
40 kg tong "en twee"'kisteri schol en wat
schol buit. De IJM. 202 had 30 kg tong en
wat schol. Ook de vangst van platvis blijft
dus schraal.
Terug
De trawllogger „Excelsior III" KW. 76,
die door de rederij „Kennemerland" enige
tijd geleden werd verkocht, heeft bij de
nieuwe eigenaars nog niet veel succes ge
boekt. Het schip, dat geruime tijd in de
Vissershaven heeft liggen „graaien" ver
trok maandag naar zee, maar moest na-
enige uren terugkeren met een defecte mo
tor.
Vandaag aan de afslag
Vijf trawlloggers waren vandaag aan de
ÏJmuidense afslag met 1900 kisten vis, 500
stuks stijve kabeljauwen, 90 kleine kisten
haring. Voorts werd door deze schepen
1486 kantjes haring aangevoerd. Bij de
visaanvoer waren 800 kisten haring, 350
makreel, 225 gul en kabeljauw, 175 wij
ting. Bij de vijf trawlloggers was de VL.
131 van de eerste reis met 600 kisten vis,
waarbij 20 gul en kabeljauw, 70 makreel,
250 haring, 60 diversen en voorts 75 stuks
stijve en 428 kantjes; de Nestor voerde aan
410 kisten, waarbij 280 haring, 15 schelvis,
45 gul en kabeljauw, 20 makreel, 40 wij
ting en 10 diversen en voorts 140 stuks
stijve en 233 kantjes; de KW 74 160 kan
tjes, waarbij 45 gul en kabeljauw, 20 ma
kreel, 60 haring, 30 wijting, 5 diversen, 150
stuks stijve, 90 kleine kisten haring en 210
kantjes; de Beatrice IJM. 72 500 kisten,
waarbij 40 schelvis, 80 gul en kabeljauw,
125 makreel, 210 haring, 40 wijting, 80
stuks stijve en 300 kantjes en de SCH 27
220 kisten, waarbij 45 schelvis, 35 gul en
kabeljauw, 15 koolvis, 80 makreel, 45 wij
ting, 170 stuks stijve kalbeljauwen en 235
kantjes.
Prfjzen van vandaag
De export kocht vanmorgen regels grote
kabeljauw voor f 71-f 55, kleine voor 3 35
-f 26, kisten grote kabeljauw voor f 64-
f 56 en kleine voor f 66-f 57. Binnenland
kocht grote gul voor f 26-f 20, middel voor
f 17-f 14, torgullen voor f 10-f 9.50, zwar
te koolvis voor f 49-f 42, grote gullenmaat
voor f 15-f 19 en kleine gullenmaat voor
f 12. Pennen brachten gisteren f 27-f 22
op, braadschelvis f 19-f 14 en wijting f 15-
f 10. De haring ging van de hand voor f 13
-f 18 en makreel voor f 15-f 20.
Wat er komt
Voor de woensdagmarkt lost de KW 99
140 haring, 150 kisten diversen. Voor de
Katwijkse afslag voert dit schip 400 kan
tjes haring aan. De IJM. 129 zal morgen
present zijn met 70 kisten schelvis, 150 ka
beljauw en gul, 50 haring, 10 makreel en
90 kantjes haring. Ook de trawler Cura-
pao komt morgen aan de afslag met 100
kantjes haring en 200 kisten vis. De traw
ler heeft motorpech en wordt gesleept
door de Job Gouda, die nog niet heeft ge
vist.
En op zee
Van de trawlers weinig nieuws. De
schepen waren gisteren door storingen niet
te ontvangen. De loggers op 't Zand vin
gen 40-80 manden hoops per etmaal
een schrale visserij.
Haringvangsten
De vangsten van de loggers waren in de
nacht van maandag op dinsdag: KW 2-4 k,
9-4, 25-7, 138-1, 147-5, IJM 75-2, 283-12,
1 KW 16-6, 19-17, thuisstomend, 47-22, 54-3,
140-50, 70-6, 168-8, 45-2, 127-23, 175-13, 163
-5, 18-6, 48-35, 67-48, 86-21, 37-9, 95-2, 29-
12, 39-6, 45-30, 41-8, 15-1, 43-15, 110-18,
50-3.
Trawlloggers: KW 7-40 k, 85-34, 135-60,
123-45, 122-100 k.
De gemiddelde vangst was 13 kantjes.
Hans Furler, een afgevaardigde van de
Westduitse christelijk-democratische
partij opende in Bonn het Bondsdag
debat, dat vooraf ging aan de ratificatie
van de Europese Verdragen. Op de
achtergrond links ziet men in de rege-
ringsbank bondskanselier Adenauer.
AMSTERDAM
De eerste beursdag van deze week
leverde slechts een geringe affaire. De
monetaire maatregelen die Engeland ge
nomen heeft, lokten weliswaar geen ver
kopen van die zijde uit op de Amsterdam
se beurs, van kooplust was echter ook
geen sprake. Gezien het feit, dat Londen
de laatste weken in ruime mate door aan
kopen de markt in Unilever- en Philips-
aandelen heeft gestimuleerd, waren deze
fondsen, door het uitblijven van arbitrage
kooporders lager, mede tengevolge van
middenkoersaanbod. Philips schommelde
tegen de 300 pet. aan en leed een verlies
van ongeveer 3 punten. Unilever deed in
de morgenuren nog 482 pet., maar opende
's middags op 4761/2 waarna het fonds
inzakte tot 474 tegen vrijdag 480. AKU,
een half puntje lager, hield zich uitste
kend. K.L.M. lag goed in de markt en kon
een dubbeltje winst noteren. Kon. Olie
ontmoette lichte vraag voor Zwitserse re
kening en trok na een opening van f 229,30
aan tot f 230,(vorige slotprijs 228,40),
maar tegen het slot zakte de koers weer
tot de openingsprijs, hetgeen een halve
gulden beneden New-Yorkse pariteit be
tekent.
In de scheepvaart trokken Vkn Niévelt
en Scheepvaart. Unie de aandacht; zij kon
den een winst van 2 punten noteren. De
overige fondsen bleken vrijwel onver
anderd. Van de Indonesische sector valt
heel weinig te melden. De koersen be
wogen zich rond het vorige slot. Staats
fondsen eerder een fractie lager bij ge
ringe omzetten. Claims Billiton werden
125,bieden 127) geadviseerd. Pro
longatie 3 3/4 pet. (ANP).
NEW YORK
De koersen stegen verder, met op de
voorgrond vliegtuigbouw-, chemische en
farmaceutische en geselecteerde indivi
duele fondsen. Door winstnemingen sloten
enkele fondsen, die de gehele dag zeer
krachtig waren geweest, beneden hun
hoogste dagkoers. Een scherpe vraag te
gen beurseinde naar de vliegtuigbouwaan-
delen deed de koersen in deze groep op
lopen en versnelde de handel zozeer, dat
de tickers een weinig achterliepen toen de
beurs sloot. Dit verloop bij de vliegtuig-
bouwgroep werd veroorzaakt door de Rus
sische weigering van het westerse voor
stel om kernproeven tien maanden op te
schorten.
De omzet bedroeg 2.840.000 aandelen, dat
is 600.000 meer dan vrijdag en de omvang
rijkste sinds 11 juni. Indekkingen a la
baisse waren van invloed op de omzet van
enkele fondsen.
Het industriegemiddelde sloot 1,52 ho
ger op 518,41, het hoogste gemiddelde
sinds 9 augustus 1956 en nog slechts drie
punten verwijderd van het recordniveau.
Het gemiddelde voor spoorwegen sloot
0,94 hoger op 149,30 en dat voor openbare
nutsbedrijven 0,39 hoger op 71,71. Het ge
middelde voor de 65 fondsen nam met
0,73 toe tot 178,50. (UP).
Slotkoers
Voorbeurs
gisteren
koersen
3K °/o Nederl. '47
869/io
3 Nedl. 1962/64
89%
A. K. U
195?-i
195
Calvé Delft
357
Van Gelder Zonen
194
K. N. Hoogovens
311
Nederl. Ford
278
N. Kabelfabriek.
285
gew. Philips Gloeil.
297 K
299
pref.Philips Gloeil.
159
Unilever
474
475
Wilton Fijenoord
247
Dordtsche Petrol.
1092 K
Konkl. Petroleum
229,70
230,50
A'dam Rubber
76
K. L. M
130,—
Holl. Amer. Lijn..
1801$
N. Scheepv. Unie
168K
Phs. v. Ommeren
264
H. V. A
122K
Verg. Deli Mijen
92)4
Amsterd. Bank
201)4
Ned. Handel Mij.
158
Rotterd. Bank
167%
Twentsche Bank
170)4
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
1981/8
U. S. Steel
71
General Motors
43s/io
Shell Union
901/8
Tidewater
3914
Besommingen van heden
VL 131 f 6370; KW 101 f 7700; KW 74
f 5240; SCH 27 f 6200; IJM 72 f 10.900,—.
(Uitsluitend verse vis voor dit vijftal).