Gebrs. Beekman
Partijblad wrijft Molotov c.s.
ook enig liberalisme aan
modelkamers
Document van Djilas uit
Joegoslavië gesmokkeld
FEEST
Van dag tot
dagj
Huren
Schrijversbond hekelt
Malenkov en Sjepilov
Betogingen tegen negers
in Clinton veroordeeld
BANDRECORDERS
Communistische leiders vormen
slechts nieuwe klasse van uitbuiters
^Praatótoel
DONDERDAG 25 JULI 1957
3
f>1
Vs.
Opnieuw wateroverlast in
Oostenrijk en Duitsland
Ongeregeldheden in Duits
kamp voor Hongaren
iHï!
en een overstelpend
grote sortering
woningtextiel
ervaren adviseurs en
binnenhuisarchitecten
geven kosteloos
adviezen
vraagt onze Polder
Moedige uitspraak van
blanke jury in Knoxville
Z»B
tier om iwt& bijten,
Defensie blijft te land,
ter zee en in de lucht
H. J. MAERTENS N.V.
Ministersconferentie te
Brussel is uitgesteld
Iedere dag krakeel op de
Lüneburger heide
Ieren, Schotten, Welshmen
èn prikkelbare bewoners
0/3 de
de nieuwe
prijs 3799.-
Zi.
Verzending van zeepost
Kerkelijk Nieuws
De wetsontwerpen tot huurverhoging en
tot blokkering van de helft dezer verho
ging zijn nu ook door de Eerste Kamer
goedgekeurd en zullen dus, na onderteke
ning door de Koningin, op 1 augustus (voor
weekhuren 4 augustus) tot uitvoering ko
men. Een nieuw, en zeer omvangrijk, bu
reaucratisch apparaat zal dan in werking
worden gesteld om de verwezenlijking van
de regeringsvoorstellen mogelijk te maken.
Sommige groepen van Nederlanders
en in het bijzonder de zogenaamde „ver
geten groepen" van kleine zelfstandigen en
buiten vast verband werkende intellectu
elen zullen ongetwijfeld zwaar worden
getroffen door deze nieuwe huurverhoging.
Het zal hoog nodig zijn, middelen te bera
men om hun moeilijke situatie te verlich
ten, en daarbij zal dan vooral gedacht
moeten worden aan de leeftijdsgroep 55-65
jaar, de groep dus die niet gemakkelijk
meer nieuwe inkomsten verwerft en nog
niet in aanmerking komt voor het alge
meen ouderdomspensioen. Overigens kan
met hun omstandigheden ook nu reeds
rekening worden gehouden door hun huis
eigenaars, die de huurverhoging weliswaar
automatisch kunnen, maar niet behoeven
te laten plaatshebben. Uit overwegingen
van sociale redelijkheid ten aanzien van
huurders in moeilijke omstandigheden
waar trouwens soms nog overwegingen
van hun eigen fiscaal voordeel bij kun
nen komen zouden zij in bepaalde ge
vallen kunnen besluiten, de huur onge
wijzigd te laten, want er is niets in de
wet dat hun dit verbiedt.
Wat de huurders in betere omstandig
heden betreft, zij dienen zich te realise
ren dat de huurverhoging voor vooroorlog
se woningen hoe onaangenaam zij die,
begrijpelijkerwijs, ook vinden in verre
weg de meeste gevallen volkomen ge
rechtvaardigd is. De huren in ons land
zijn voor de oorlog, altijd zeer laag ge
weest en het deel van de inkomsten, dat
voor woninghuur moest worden uitgege
ven, was bij ons, over het algemeen geno
men, aanzienlijk kleiner dan in de meeste
andere landen. Na de oorlog zijn de lonen
en andere inkomsten met sprongen omhoog
gegaan, maar door wettelijke maatregelen
hebben de huren daarmee geen gelijke
tred kunnen houden. Het percentage van
de inkomsten, dat aan huur wegging, is
daardoor nög kleiner geworden, zodat een
des te groter percentage aan andere, zij
het vaak eveneens nuttige dingen kon
worden besteed. Het is een van de meer
aanvaardbare onderdelen van de algemene
bestedingsbeperking, dat er nu in dit op
zicht een reeds lang wenselijke correctie
wordt aangebracht. Nederland, zo wordt
tegenwoordig vaak opgemerkt, heeft de
laatste jaren „boven zijn stand" geleefd.
Dat moge in 't algemeen juist zijn, maar
met deze éne uitzondering, dat een groot
deel van ons volk op woning- en huurge-
bied, althans in vergelijking met andere
volken, beneden zijn stand geleefd heeft.
We zouden er daarom goed aan doen, de
nieuwe huurverhoging niet uitsluitend te
bekijken van de onaangename kant (die
zij voor ons allen en, als gevolg van
de blokkering, zelfs voor de huiseigenaren
ongetwijfeld heeft), maar ons te troos
ten met de gedachte, dat zij kan leiden
tot gezondere economische verhoudingen
op woninggebied en daardoor, naar wij
moeten hopen, ook tot een spoediger einde
van de woningnood.
WENEN (Reuter) Terwijl nog maar
nauwelijks twee weken geleden in Wenen
tengevolge van de Europese hittegolf een
ernstig tekort aan water dreigde, onder
vindt men op het ogenblik in verscheidene
delen van Oostenrijk en West-Duitsland,
niet voor het eerst dit jaar, overlast van
het water. De zware regenval van de laat
ste dagen deed in Opper-Oostenrijk wegen
en spoorlijnen overstromen, houten brug
gen wegspoelen en doofde in een staal
fabriek (Traisen) zelfs de vuren in de
ovens. In Nöchling (Neder-Oostenrijk)
werd een man in een sterk gezwollen ri
viertje meegesleept. Hij verdronk. Het pas
sagiersvervoer op de Donau, die even op
haar kritieke peil was, is wegens gevaar
lijke stromingen tijdelijk stilgelegd. Ook
het Beierse stadje Passau, aan de samen
loop van Donau en Inn gelegen, had van
overstromingen te lijden. Tientallen gezin-
nne moesten hun huizen verlaten. Ruim 24
uur achtereen was het water van de Inn
8cm per uur gestegen, maar men ver
wacht dat het thans weer zal zakken.
Nieuwe regenval kan de toestand echter
weer verslechteren.
ST. GALL (UP) Reddingsploegen
die in totaal 150 man omvatten zijn er in
geslaagd drie van de vijf personen, die
dinsdag door een aardverschuiving bij het
Zwitserse plaatsje St. Gall van de buiten
wereld werden afgesneden, behouden naar
boven te brengen.
FREIBURG (Reuter) De Westduitse
politie heeft woensdagavond negen arresta
ties verricht na ongeregeldheden in een
Hongaars vluchtelingenkamp te Schwerzen
nabij Freiburg. Een twintigtal van de hon
derd kampbewoners had onlangs buiten het
kamp Duitsers lastig gevallen, waarbij
meer dan eens rake klappen waren uitge
deeld. Ook boeren uit de omgeving klaag
den over overlast van de Hongaren, die op
hun velden diefstallen zouden hebben ge
pleegd. De ongeregeldheden waren enkele
dagen geleden begonnen toen enkele van
de Hongaren klaagden dat de voedselvoor
ziening slechter, werd.
MOSKOU (UP) Het tweemaal per
week verschijnende blad van het algemeen
bestuur van de communistische partij
„Partijleven" heeft zijn lezers voorgehouden
dat het gevaar van een derde wereldoorlog
buitengewoon zou zijn toegenomen en dat
het Russische volk tot hongersnood zou
zijn gedoemd, als de inzichten van de Mo-
lotov-Malenkov-groep op de kritieke bij
eenkomst van het presidium van de com
munistische partij de vorige maand het
overwicht hadden gekregen.
„Het is niet moeilijk om te begrijpen, dat
elk verzet tegen de ontspanning van de in
ternationale betrekkingen geen ander re
sultaat kan hebben dan een verscherping
van de oorlogs-dreiging. Dat zou dan ook
ons-land te wachten hebben gestaan, als de
antipartijgroep er in was geslaagd haar
buitenlandse politieke plannen te verwe
zenlijken."
Het blad beschuldigt de uitgestoten leden
van het Presidium ook van het saboteren
van de landbouwhervormingen van 1953
af en van „het doen van liberale conces
sies aan de boeren, hoewel de landbouw
situatie van het land precair was". De po
litiek van de anti-partij-groep zou in
dustriële stagnatie en een inzinking op
landbouwgebied hebben betekend en het
land zou tot de hongersnood gedoemd zijn
geweest."
Niettegenstaande deze ernstige beschul
digingen heeft het blad het niettemin altijd
over „kameraad" Molotov. Het blad ont
hult, dat 300 leden de vergadering van het
algemene bestuur (centrale comité) bij
woonden en Molotov, Malenkov en Kaga-
nowitsj uit het Presidium stootten. Deze
drie hielden redevoeringen en zetten hun
standpunt ook schriftelijk uiteen, maar
geen enkel lid van het algemene bestuur
steunde hen," schrijft het blad.
Wat is typerend?
De „Litteraire Gazette", het orgaan van
de bond van Russische schrijvers, voegde
aan dit alles de beschuldiging toe, dat
de antipartij-„kliek" zich ook bezondigd
had aan de vernielingen op het litteraire
front.
Malenkov heeft volgens het tijdschrift
de ontwikkeling van de Russische littera
tuur veel schade gedaan door zijn opdrin
gen van wat volgens hem typerend was
voor het Russische leven. Malenkov bracht
op het negentiende congres van de Rus-
ADVERTENTIE
v':SI
I
WONINGINRICHTING
BEVER W IJ K
Breestr.74-84 250 modelkamers
Geopend. 8-12.30en UM8,u. Dinsdag 8-13 u.
sische communistische partij in 1952 een
rapport uit, waarin hij een beroep deed op
de Russische schrijvers „zich vooral toe te
leggen op het beschrijven van wat type
rend is in het Russische leven".
De Litteraire Gazette beschuldigt er ook
Kaganowitsj van, Oekraïense dichters be
lasterd te hebben met „demagogische" mo
tieven en zegt, dat Sjepilov, bij het toe
zicht houden op ideologische zaken, rede
voeringen hield, die „gekarakteriseerd
werden door een liberale stroomlijn-opvat-
ting en een beginselloze houding ten op
zichte van ongezonde verschijnselen".
Sjepilov was tot coördinator van ideolo
gische aangelegenheden benoemd, nadat hij
eerder in dit jaar door Andrei Gromyko als
minister van Buitenlandse Zaken was ver
vangen.
KNOXVILLE (Reuter) Een jury van
louter blanken te Knoxville in de Ameri
kaanse staat Tennessee heeft dinsdag
zeven verdachten schuldig bevonden aan
ongeoorloofd optreden ter voorkoming van
rassenintegratie op de middelbare school
van Clinton. Vier andere verdachten wer
den onschuldig verklaard.
In november en december van vorig jaar
is het te Clinton tot „openlijke daden" ge
komen tegen openstelling van de middel
bare school voor negers.
De rechter zei vóórdat de jury in de
raadkamer ging, dat de verdachten wisten,
dat de rechtbank inmenging in de toelating
van de negers op de school verboden had.
Een of meer van de in Tennessee woon
achtige verdachten hebben samengezwo
ren met verdachte Kasper, een tegenstan
der van rassenintegratie uit Washington,
tot overtreding van het verbod. Verder
wees de rechter erop, dat er „openlijke
daden" waren gepleegd, waaraan Kasper
echter niet had deelgenomen.
Volgens de rechter moest, als de ver
dachten uit Tennessee zouden worden vrij
gesproken, dit óók ten aanzien van Kasper
gebeuren. Als de jury Kasper zou schuldig
verklaren, zou ook een of meer van de
anderen verdachten schuldig verklaard
moeten worden. De schuldig-verklaarden
kunnen worden veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van zes maanden en een
boete van 1.000 dollar.
Verwacht was, dat de jury alle verdach
ten onschuldig zou verklaren.
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent in Londen)
Premier MacMillan heeft in het Lager
huis verklaard dat hoewel de Britse de
fensie-strijdkrachten gestroomlijnd wor
den, er geen sprake van is, dat leger, vloot
en luchtmacht tot één geheel zullen
worden samengesmolten. Dit is wel het ge
val met een aantal leger-regimenten, wel
ker tradities echter zullen worden ge
handhaafd. Elk onderdeel der strijdkrach
ten zal op vérgaande wijze worden gereor
ganiseerd, om de algehele inkrimping te
bereiken, die al eerder was aangekondigd.
Officieren en manschappen, aan wier mili
taire loopbaan in de komende vijf jaar een
einde zal komen, zullen schadeloos worden
gesteld. Er wordt een speciale organisatie
opgericht om de vrijgekomen beroepsmili
tairen aan betrekkingen in de burgermaat
schappij te helpen. Het zijn ongeveer zes
duizend officieren en tienduizend functio
narissen van lagere rang. Meer dan de
helft behoort tot het leger. Aangezien de
militaire dienstplicht over twee jaar wordt
afgeschaft, berust het nieuwe defensieplan
geheel op de aanwerving van vrijwilligers.
De regering moet omzichtig te werk gaan
om niet de indruk te wekken, dat er geen
toekomst in de strijdkrachten meer zou
zijn. Het tegendeel is het geval. De defen
siemacht wordt kleiner, doch beter geor
ganiseerd en uitgerust en zal aan een nieu
we generatie volop kansen bieden. De re
gering wil de drie zelfstandige onderdelen
van de strijdkrachten behouden, maar in
de bevelstructuur en de administratie zal
een zekere mate van integratie onvermij
delijk zijn.
(ADVERTENTIE)
Nassaustraat 5 - Haarlem - Tel. 15220
Nieuwe Groenmarkt 2 - Haarlem - Tel. 15228
99
O.
NEW YORK (Reuter) Volgens de
Britse Rusland-kenner Edward Cranks-
haw heeft president Tito's vroegere mede
werker Djilas, die in een Joegoslavische
gevangenis is gedetineerd, „waarschijnlijk
het meest vernietigende anti-communis
tische document voortgebracht, dat ooit
is geschreven". Het boek, „De nieuwe
klasse", is door Crankshaw in het Ame
rikaanse tijdschrift „Life" besproken. Het
zal in augustus te New York worden uit
gegeven. Djilas heeft het werk in twee
gedeelten uit Joegoslavië gesmokkeld. Het
laatste gedeelte kort voordat hij in novem
ber van vorig jaar in hechtenis is geno
men. In een brief aan de Amerikaanse
uitgever van het boek zegt Djilas, dat het
boek moet worden uitgegeven, ongeacht
de gevolgen die dit voor hem kan hebben.
Djilas, vroeger voorzitter van het Joego
slavische parlement en minister van pro
paganda, werd in december tot drie jaar
gevangenisstraf veroordeeld wegens tegen
de staat gerichte propaganda.
Volgens Crankshaw wordt in het boek
de theoretische rechtvaardiging van het
communisme aangevochten. Djilas zegt in
het boek, dat de communistische leiders
eenvoudig een nieuwe klasse van uitbui
ters zijn. De macht van deze klasse over
de mensen is groter dan ooit in de ge
schiedenis is voorgekomen. De nieuwe
klasse heeft zijn bestaan te danken aan de
noodzaak achterlijke en agrarische landen
te industrialiseren. Nadat deze industria
lisering een feit is geworden, kunnen de
nieuwe leiders niets meer doen dan hun
ruwe kracht vergroten en het volk plun
deren. De leiding is niet langer scheppend.
„Wanneer deze nieuwe klasse van het to
neel der geschiedenis verdwijnt en dit
moet gebeuren zal er minder over haar
heengaan worden getreurd dan ooit te
voren over een andere klasse", aldus
Djilas.
BRUSSEL (AFP). - De bijeenkomst van
de zes Westeuropese ministers van Bui
tenlandse Zaken, die op maandag te Brus
sel was vastgesteld, gaat niet door, omdat
de Italiaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Pella, niet aanwezig kan zijn.
Er is nog geen nieuwe datum voor de
bijeenkomst vastgesteld. Het Britse plan
voor het verbinden van de Europese eco
nomische gemeenschap met een groter
vrijhandelgebied, zal volgens welingelichte
bronnen het hoofdpunt van bespreking
uitmaken op de conferentie van de zes
ministers.
Pella verdedigt de euratoom- en euro-
marktbedragen in de Italiaanse kamer,
waarover pas volgende week gestemd zal
worden.
LüNEBURG (UP) De Engelse officie
ren in en om Lüneburg vragen zich af,
welke knappe kop in Londen op het denk
beeld gekomen is, om bataljons Ierse,
Schotse en uit Wales afkomstige soldaten
bij elkaar te legeren, nota bene in een
streek, die bovendien de reputatie heeft
nogal ongemakkelijke bewoners te hebben:
Lüneburg. Het valt namelijk niet tegen
te spreken, dat sinds deze mengelmoes in
Lüneburg ingekwartierd werd, er ruzie ge
weest is. Ruzie met de burgerij, maar
hoofdzakelijk ruzie onder elkaar.
Het begon op 1 maart. Toen vierden de
mannen uit Wales St. David's day. Dat viel
samen met de uitbetaling van de soldij
aan de Hooglanders, die ten overvloede
pas waren aangekomen uit Cyprus, waar
zij maandenlang in alle eenzaamheid op
terroristen gejaagd hadden. Om kort te
gaan, die nacht sneuvelden er honderd
vensters.
Sindsdien is de rust niet teruggekeerd
en men weet algemeen, dat de rivaliteit
tussen de verschillende bataljons de wer
kelijke oorzaak is van de incidenten, ook
van die tussen soldaten en Duitse burgers.
In *ièr tefeartatfrUzöiïJeftS7 EngelsHJniteé"
incidenten in deze streek geweest.
Hoe onduidelijk de gevechtssituatie" is,
moge blijken in de kwestie-Currie. Kor
poraal Currie van de Hooglanders ligt nu
in een Hamburgs ziekenhuis met een rug-
gegraatfractuur. Hij zou door Duitse bur
gers in de rivier gegooid zijn. Vraagt men
het de officieren, dan blijkt geenszins vast
te staan, hoe Currie in de rivier verzeilde.
Wel staat vast, dat het gebeurde tijdens
een vechtpartij tussen leden van het Welsh
regiment en Duitse burgers, ontbrand om
dat de mannen uit Wales verre van nuch
ter reddingsboeien van een brug rukten en
in het water wierpen.
Men ontveist zich in legerkringen niet,
dat deze streek bijzonder moeilijk is, ten
eerste omdat de Nedersaksers nu eenmaal
een stug volkje zijn, ten tweede omdat een
legerkamp in een landbouwstreek nimmer
populair is, daar de manoeuvres altijd
schade aan de landerijen berokkenen, ten
derde omdat het bijeenlegeren van zo ver
schillende landsaarden als Schotten, Ieren
en Welshmen al sinds de dagen van Kip
ling tot moeilijkheden leidt.
Een jubileum vieren is
eigenlijk enkel: even gaan
zitten na een bepaalde perio
de hard te hebben gelopen,
en dan alle vrienden en ken
nissen waarschuwen dat men
even wil gaan zitten.
Een bijzondere aardige, be
scheiden man besluit wel
eens, meestal op speciale
aandrang van zijn vrouw,
even te gaan zitten, nadat hij
een rond aantal jaren aan
één stuk hard heeft gelopen.
De grote dag komt dan met
vele vreemde dingen. Wie
wel eens heeft gejubileerd
weet hoe het gaat: een nicht
je met wit schortje neemt
wat verlegen in de gang
hoeden en jassen aan, er staan
bloemen in wankele vazen op
ongemotiveerde plaatsen en
uit de keuken komt het gegie
chel van vreemde kooksters,
het aroma van vreemde spij
zen en een man in hemdsmou
wen, die schielijk terugdeinst.
In de kamer staan tafels
aaneengeschoven, met witte
lakens bedekt en daarop ont
waart men flessen en glazen,
bloemen en schalen met zout
jes en een delfts bord met te
legrammen. Om de tafel heen
zitten mannen ingespannen
aan dikke sigaren te zuigen en
opgetuigde dames met rode
konen en verwelkomende
glimlachjes. Door de tuindeu
ren ziet men kleine meisjes en
jongetjes in zondagse pakjes
ruzie maken en daartussen
door limonade drinken.
De jubilaris zit in het mid
den van de lange tafelrij, hij
heeft zijn medaille op en zijn
borrel ook, maar zijn sigaar
heeft het eeuwige leven door
dat zij telkens uitgaat. Zijn ge
zicht staat stijf van het glim
lachen en zijn zwarte pak zit
krapjes. Zijn vrouw kijkt hem
zegevierend aan en zij viert
ook inderdaad een zege. Want
eigenlijk had hij het maar lie
ver stilgehouden.
Bij de kamerdeur worden de
bezoekers ontvangen door een
luidruchtig, glimmend heer, die
in het dagelijks leven de func
tie van oom der familie ver
vult doch thans met de ver
antwoordelijke taak van cere
moniemeester is belast.
Hij geeft schouderklopjes,
schreeuwt de namen der aan
komenden de kamer in en zet
nu en dan een feestneus op,
als het plezier hem te machtig
wordt.
Na het handjesgeven deelt
hij sigaren uit. Hij geeft vuur
en fluistert de nieuwaange-
komenen na vijf minuten in
het oor: „Dat zou u nou niet
zeggen, maar het is een klap-
sigaar". Zijn glimmende oog
jes zijn waterig van ingehou
den pret en men besluit hem
de aardigheid te gunnen. Men
rookt dapper door, met het ge
voel op een tijdbom te zijn ge
zeten. Tenslotte blijkt het een
gewone sigaar te zijn, zodat
het grapje een enigszins sadis
tisch karakter heeft gehad.
Er vaart een gefluister door
de rijen der rokers en drinkers.
„De baas komt ook nog". Dat
zal een hoogtepunt zijn. Bij
iedere belleklank veert men
huiverig recht, maar de baas
laat op zich wachten en komt
pas, als niemand hem meer
verwacht.
Het zenuwachtige nichtje
met het witte schortje steekt
w
haar blozende neusje naar bin
nen en waarschuwt: „Daar is
de baas".
De baas vult de gehele deur
opening en komt buigend en
welwillend nader, begroet door
een eerbiedige stilte. Hij is een
ietsje buiten zijn milieu, maar
hij kan zo aardig met zijn
mensen opschieten. Hij is zo
gewóón. Hij maakt compli
mentjes tegen de vrouw van
de feesteling en schudt de ju
bilaris goedmoedig de hand.
Er blijft een gespannen
stilte hangen, tot de baas zijn
zetel en zijn drankje gekozen
heeft. Iedereen kijkt hem vol
verwachting aan. Wat zal me
neer zeggen? Wat griezelig, de
baas zelf zomaar in de huis
kamer.
De ceremoniemeesterende
oom is even weggeweest en
breekt de eerbiedige stilte met
een jubelende begroeting.
„Wel, wel, kijk eens aan, dat
is Jaap! Die Jaap, die heeft
naast me gezeten op school!
Dat is toevallig zeg, hé. Je hebt
het verder geschopt dan ik,
Jaap!"
De baas trekt even pijnlijk
met de wenkbrauwen. Een
baas die Jaap genoemd wordt
is al wat van zijn decorum
kwijt. Maar hij doet alsof hij
het leuk vindt, jaja, dat is toe
vallig. Zeg, hé. En ben jij de
oom van de jubilaris. Wel,
wel. Nog altijd dezelfde.
„Nog altijd dezelfde, maar
jij niet!" schalt de stem van de
ceremoniemeester. „Jij bent
een hele kerel geworden. Je
was wat minnetjes, vroeger.
Een schriel ventje. Op de HBS
moest je nog melk drinken
onder de lessen, weet je wel?
Melkie Melkie zeiden we altijd
tegen je. Maar studeren kon
je! Dat was niet mis. Je wist
altijd alles veel béter dan ik.
En je had groot gelijk dat je
met je ellebogen op je schrift
ging liggen, om te zorgen dat
ik niet kon afkijken. Van af
kijken leer je niks, zei je al
tijd. Gelijk had je.
Trouwens, op de lagere
school kende ik je ook al. Weet
je nog dat je van de juffrouw
altijd de blommetjes mee naar
huis mocht nemen in de va
kanties? In ruil daarvoor liet
ze je in de klas opletten als ze
even weg moest. Juffrouwen
moeten wel eens even weg. En
dan schreef je de namen van
de stoute kinderen op het
bord. De juffrouw hoefde dan
later alleen maar straffen uit
te delen. Dat was echt jouw
zin voor orde en regel al. Je
mocht dan een kwartier vroe
ger uit school dan wij, omdat
de juffrouw bang was dat we
je erom zouden lastig vallen.
Zo zijn kinderen, Jaap. Ze
snappen het niet altijd. En.."
De baas zakte wat ideruit
op zijn stoel en de f eestsfeer
hield zich wanhopig vast in de
gordijnen. De jubilaris at het
achtereind van zijn sigaar op
en goot de rest van zijn borrel
in zijn linkervestzak, van de
zenuwen.
Maar de ceremoniemeester
zat op zijn praatstoel. Hij of
freerde de baas een verse si
gaar en ging over op de kleu
terschool.
„Toen had je nog lange pij—
pekrulletjes, Jaap, die je moe
der elke avond met de hete
tang inzette. En je mocht al
tijd de hoofdrol spelen in de
uitvoering. Weet je nog, Jaap?
Jij met je pijpekrullen kreeg
altijd de hoofdrol. Je kon zo
engelachtig zingen ook. Ik
weet als op de dag van heden
hoe mooi je zingen kon. Her
inner je je de operette nog,
die wij opvoerden? „Het ver
dwaalde herdertje?" Jij was
het herdertje, dat in het don
kere bos verdwaalde en in
handen van de boze kabouters
viel. „Ach, hoe eenzaam sta ik
hier, in het donk're bohohos."
Dat was jouw grote succes,
Jaap. „Waar is mijn lieve moe
dertje gebléhéven?" En je
schaapjes was je ook kwijt.
„Mijn lieve schaapjes hebben
zeker slaapjes". Ik was een on
belangrijke boze kabouter, die
niets hoefde te zeggen. Maar
één ding was jammer, Jaap.
Op de uitvoering midden op
de uitvoering, midden onder
je aria „Wat zal er van mij
wohohorden?" deed je in je.
Op dat moment sloeg de
klapsigaar van de baas uiteen.
De oom hief een juichkreet
aan.
De jubilaris dacht peinzend
aan de dag van morgen. Hij
wenste wel, dat hij niet even
was gaan zitten, doch nóg eens
vijfentwintig jaar was doorge
lopen zonder ommezien. J.L.
Vondel in Giethoorn
Als er nu eens in een mooi plaatsje als
bijvoorbeeld Giethoorn, op flink wat af
stand van de hoofdstad, een prachtige
schouwburg gebouwd zou worden om Von
del in te spelen, zou die schouwburg dan
wel zeven maanden achtereen, óók op de
matinee's uitverkocht raken?
Zou een natuurkundeleraar uit Middel
burg dan wel met zijn vrouw express drie
dagen in Giethoorn gaan logeren om er
op maandag „Joseph in Dotan", op dinsdag
„Palamedes", woensdagmiddag „Maagden"
en woensdagavond „Lucifer" te gaan zien
- en aan het ontbijt een hem onbekende
gemeentesecretaris uit Leuven uitleggen,
waarom de „Palamedes" van Giethoorn
anno 1949 met Louis van Gasteren in de
hoofdrol nooit meer overtroffen kan wor
den? Zou er dan elke stralende zomeroch
tend wel een zaal vol toeristen a f 1.zit
ten luisteren naar colleges van professor
Anton van Duinkerken over de fouten in
de eerste druk van de „Gysbrecht van Am-
stel"? Zou dat allemaal, en nog veel meer,
wel kunnen plaats vinden, daar ergens
hoog in Overijsel?
Neen, - dat zou niet bijzonder goed mo
gelijk zijn. „Maagden" zou in Giethoorn
niet éénmaal uitverkocht zijn, ook al stuur
de men er vrijbiljetten naar alle zieken
huizen van Zwolle en Assen. Maar in
Shakespeare's Stratford aan de Avon is
het allemaal wél mogelijk. Ik kom daar nu
net weer vandaan, voor de vierde keer in
dit niettemin toch maar korte leven. Wie
mij beschaamd wil zetten, door mij te ver
tellen, dat ik te vaak naar een litterair
Volendam heb willen gaan, kan mij niet
kwaad maken. Maar wie daar uit vrees
voor de toeristerij levenslang wil wegblij
ven, wel, - omdat ik meen, dat hij zichzelf
veel schade doet.
In de pauze van „Cymbeline", toen de
bezoekers met hun koffiekopjes drentelden
over de schouwburgterrassen, die langs
het theater boven de Avon hangen, heb ik
dit somber overdracht. Een Nederlands
gemeentebestuur zou zo mogelijk belasting
op de entree's geheven hebben, maar dat
van Stratford had vijftig witte zwanen ter
ere van de dichter - „the Swan of Avon"
- aangekocht om ze door die avond stil
onderlangs de terrassen te laten drijven
tot aan het kerkje met de twee grafstenen:
„William", „Ann".
Somber, somber. O, natuurlijk. Shake
speare was een veel groter toneelschrijver
dan Vondel en hij schreef in een groter
land voor een groter publiekmaar de
Nederlander van vandaag heeft een veel
kleiner gevoel voor toneel dan de Engels
man van vandaag. Daarom hebben wij
geen Volendam van verzen maar van klom
pen. Houden wij eigenlijk wel van kunst
of geven wijpas geld voor kunst uit als
we toch al zes stel ondergoed hebben en
verder van alles twaalf èn een tournedos
op, en dan nog alleen als het onze bridge
avond niet is?
Stel je voor: tweehonderd uitverkochte
Vondelavonden ergens in Overijsel! Stel
je voor: elke dag autobusparken vol bij
Joost's geboortehuis als Joost nu eens in
Giethoorn geboren was
Het was maar goed, dat de pauze niet
lang duurde en de Engelse fantasie van drie
en een halve eeuw her de somberheid weer
uit mijn modern Nederlands hoofd gin'Q
verdrijven.
„Hark, hark, the lark
A. Viruly
ADVERTENTIE
BLOEMENDAALSEWEG 54
BLOEMENDAAL
TEL. 22165
WAGENWEG 72
HAARLEM
TEL. 14160
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan achter de naam van het
schip vermeld. Argentinië: s.s. „Argentina"
29 juli: Australië: s.s. „Strathmore" 29 juli;
Brazilië: m.s. „Paraguay Star" 30 juni;
Canada: m.s. „Johan van Oldenbarnevelt"
en s.s. „Groote Beer" 3 augustus; Chili via
New York 31 juli; Ned. Antillen: m.s. „Wil
lemstad" 30 juli; Suriname: m.s. „Nestor"
7 augustus; Unie van Zuid-Afrika en
Z.W.Afrika m.s. „Pretoria Castle" 3 augus
tus; Brits-Oost-Afrika via Frankrijk 3
augustus. Inlichtingen over de verzen
dingsdata van postpakketten geven de
postkantoren.
Ned. Ilerv. Kerk
Aangenomen naar Schoonrewoerd A.
van Brummelen, kand. te Barneveld, die
bedankte voor Bruchem en Kerkwijk,
Genderen, Kockengen, Langerak, Lex-
mond, Lopik, St. Maartensdijk en voor
Zijderveld.
Geref. Kerken
Tweetal te Diever J. H. van Halsema
te Pernis en W. P. H. Pouwels te Wom-
mels (Fr.), van wie eerstgenoemde werd
beroepen.
Bedankt voor Boechout (België) A. Broek
te Groningen-Noord.
Geref. Kerken onderh. art. 31 K.O.
Beroepen te Bergentheim J. J. de Vries
te Zuidhorn; te Schouwerzijl T. J. Keeg-
stra, kand. te Groningen.