REGENMAKERS
BOVEN AUSTRALIË
jongens ot meisjes
449:
2Je laMemiddets
Havenberichten
de Opecaiie tBa
Blijvend succes te verwachten
WÊÈSÊmlil
Zilverjodide in
de wolken
Vliegramp in Canada:
79 mensen omgekomen
Amsterdamse Beurs
3'4 °/o Nederl. '47
88'4
f 215,-
CBaMÓüu}- Gpctt
MAANDAG 12 AUGUSTUS 1957
9
r
hp
Lugubere vondst in
Zandvoortse duinen
Tandartsen stemmen in
met arbitrage
G.S. verlenen vergunning
voor kernreactor in Petten
Dorstige Delftenaren
Twee aanvaringen in
Zeeuwse wateren
Belgische kotter ramde
„Westhinder"
Scheepvaart
NETTE WERKSTERS en
KNECHT, in algemene dienst
ATTENTIE
TOEN DIT DAAR de winter in Australië zijn intrede begon te doen, dus toen het bij ons ging zomeren,
besloten de mannen der wetenschap om een belangrijke uitbreiding te geven aan hun
„Operatie regenmaken". Zij gingen de lucht in vol vertrouwen, dat het hun zou gelukken, althans
enige controle te verwerven over de elementen, waarvan het wel en wee der boeren zozeer
afhankelijk is. Anders gezegd: zij hadden (en hebben) goede en gefundeerde hoop, dat zij de
regenval in hun land op den duur voor een groot deel in de hand zullen krijgen. Als echte beoefe
naren der wetenschap maakten zij tot dusver geen ophef van hun vorderingen in de regen
makerij. Zij wachten met hun definitieve publikaties, tot zij de definitieve resultaten hunner onder
zoekingen kunnen overzien en zodra vaststaat, dat het mogelijk is om op voldoend grote schaal
door menselijk ingrijpen regenval te veroorzaken. Op kleine schaal zijn zij daar reeds in geslaagd
HET GROTE PUBLIEK heeft geen
idee, hoe baanbrekend en opwindend
het huidige Australische „regenpro
gramma" is. De thans aan de gang
zijnde proeven in het vijfde wereld
deel behoren tot de belangrijkste ex
perimenten op aarde. Naar buiten
blijkt daar vooralsnog weinig van Het
werk in de laboratoria te Sydney vindt
in volmaakte rust plaats. De geleerden
en hun assistenten analyseren daar
grote hoeveelheden statistische gege
vens. Zij fotograferen het gedrag van
waterdruppeltjes in een luchtdicht af
gesloten ruimte met glazen wanden.
Zij onderzoeken met hun microscopen
en andere instrumenten heel kleine
kristallijne deeltjes opgevangen in
spinnewebben die werden uitgeworpen
door op grote hoogte vliegende toe
stellen. 7-1 n hoewel er dagelijks van die
wetenschappelijke regenvliegtuigen"
uitgerust met ingewikkelde apparaten,
bemand met geleerden in de lucht
Op de bovenste foto ziet men een
AVRO-Anson tijdens een experiment in
menselijke regenproduktie boven de
stad Wagga, bijna vijfhonderd kilome
ter ten zuidwesten van Sydney, waar
zilverjodide in ae wolken werd ge
zaaid. De middelste afbeelding toont
een dergelijk toestel, dat onderzoekin
gen boven de StiUe Zuidzee verricht
De onderste plaat geeft een indruk van
de Blauwe Bergen van Australië, zo
genoemd naar het waas dat er boven
deze streek lijkt te hangen.
DE AUSTRALISCHE regenmakers be
horen tot de afdeling radiofysica van de
„Wetenschappelijke en Industriële Orga
nisatie" (Commonwealth Scientific and
Industrial Organisation, kortweg CSIRO
genoemd) De CSIRO heeft een zeer veel
omvattende taak. Hoe kwam het, dat de
afdeling radiofysica belast werd met het
Tegenonderzoek? De reden is, dat de man
nen, die daaraan verbonden zijn, in de
laatste oorlog veel bijdroegen tot de ont
wikkeling van de radar. En radar is na
de oorlog gebleken een zeer belangrijk
hulpmiddel te zijn bij onderzoekingen op
het gebied der wolkenfysica. De „regen-
makerij" werd niet zozeer met praktische
oogmerken begonnen als wel om na te
gaan hoe de natuur zelf regen maakt. De
resultaten van dit onderzoek leidden tot
nieuwe inzichten op het stuk van de
regenval, theoretische inzichten, die ver
sterkt en gecorrigeerd werden door de
uitkomsten van ter plaatse, dus boven
de aarde, met behulp van vliegtuigen ge
nomen proeven. Tenslotte gelukte het, de
juistheid der nieuwe inzichten te bewijzen
en wel doordat de wetenschappelijke wer-
zijn, slaat vrijwel niemand acht op die luiden: de mens maakte regen! Die proef
vliegmachines. Toch is de inzet van bij de Blauwe Bergen wordt thans alom
het „Tegenspel" het ontfutselen van op aarde erkend als de eerste ten volle
belangrijke geheimen aan de natuur, bewezen kunstmatig veroorzaakte regen-
Tien jaar zijn de „regenmakers" val van enig formaat,
reeds bezig met hun werk. Stap voor
stap en met een eindeloos geduld ver- NA DAT SUCCES zijn er talloze proe-
wierven zij een gedetailleerd beeld van ven genomen. Soms zaaide men „droog ijs"
het ontstaan van regen hoog boven de (vaste kooldioxyde) en soms fijne deeltjes
aarde. Zij gingen na hoe wolken rea- zilverjodide in de wolken. Nu eens had
geren op temperatuurswisselingen. Zij men succes, dan weer niet. Het waren
onderzochten welke krachten een re- allemaal proeven van beperkte omvang,
genbui en (ruimer) de regenval veroor- Hierin kwam verandering injuni 1955.
zaken. Zij weten nu, hoe zij regen kun- Toen besloot men om boven de Austra-
nen maken, althans, hoe zij de regen- lische Alpen regen op groter schaal te
val kunnen stimuleren. Thans wor- gaan maken. Die bergen, gelegen in het
stelen zij nog met hun laatste en (voor zuidoosten v-"" Australië, hebben tot vier
de praktijk) belangrijkste probleem, te entwintigho:^ 1 meter hoge toppen, die
weten: hoe kan de mens op de gewens- een groot deel des jaars met sneeuw zijn
te plaats en tijd een voldoende hoe- bedekt. De CSIRO vatte het plan op in
veelheid regen afdwingen aan de na- een deel der Australische Alpen regen
tuur? Zodra dit vraagstuk zal zijn op- te maken Twee gebieden werden vastge-
gelost, is de regenmakerij economisch steld: Het „doelgebied" waarboven de re-
van nut en financieel verantwoord. genmakers zouden opereren) en het „con-
trolegebied" (waarboven niet geopereerd
zou worden en dat moest dienen om ver
gelijkingen mogelijk te maken). Elk dezer
gebieden besloeg ongeveer vijfentwintig
honderd vierkante kilometer.
De proeven vonden plaats van juni tot
december in 1955 daarna van juni tct de
cember 1956 en zij bevinden zich thans in
de laatste fase. Reeds zijn er heel veel
gegevens verzameld, doch aleer de uit
komsten van de aan de gang zijnde proe
ven bekend zijn, zullen de leiders van de
„Operatie regenmaken" geen definitieve
mededelingen doen Wel zijn enige voor
lopige resultaten bekend geworden. In
1955 was de regenval in het „bezaaide"
areaal aanmerkelijk groter dan in het
controlegebied, terwijl er in het „bezaai
de' gebied duidelijke verschillen waren
waargenomen in de hoogte van de regen
val tussen de perioden waarin „gezaaid"
on waarin zulks niet gedaan was. Het jaar
1956 leverde minder positieve resultaten
op doch dat kwam waarschijnlijk door een
van die van 1955 verschillende weersge
steldheid, waardoor meer wolken eigener
beweging regen produceerden. Samenvat
tend kan men zeggen, dat de Australische
regenmakers het beeld veelbelovend vin
den, zó veelbelovend, dat besloten werd,
ook elders regenproeven te nemen
In de Australische Alpen (het eerste
oroefterrein) is de natuurlijke regenval
tamelijk hoog. Als tweede proeiierrein
koos men een veel drogere streek, name
lijk het wijn leverende Barbarossadal in
de Mount Lofty Bergen, in Zuid-Ai.istralië
ongeveer tachtig kilometer ten westen van
Adelaide gelegen. Boven het tweede
proefterrein is de hemel veel minder vaak
dan boven de Australische Alpen bewolkt
Ook het vliegen ondervindt minder moei
lijkheden, want de bergen zijn daar veel
lager. Bovendien is daar een goede moge
lijkheid om de „supergekoelde" wolken
de eigenlijke „regendragers" met een
temperatuur beneden het vriespunt te
observeren. Ook in het tweede proefter
rein is zowel een „doelgebied" als een
„controlegebied" vastgesteld. Het laat zich
denken, dat de werkers van de CSIRO en
vooral de eigenlijke „regenmakers" („wol
kenridders" noemde een Australiër hen)
met spanning uitzien naar de resultaten
van de Operatie Barbarossa.
VROEGER werkte men veel met „droog
ijs' als regenpoeder" Tegenwoodig past
men in de regel zilverjodide toe, omdat
kooldioxyde in vaste toestand tamelijk
duur is en men thans grotere wolkenpar
tijen bewerkt dan vroeger. De „weer-
vliegers" hebben aan de vleugels hunner
toestellen branders, waaruit op de ge
wenste hoogte (voet aan het wolkendek)
een stroom zilverjodiderook komt, die dan
belandt in de wolken en daar regen moet
veroorzaken. Het lijkt zo eenvoudig
maar heel wat knappe koppen hebben
jaren nodig gehad om dat „eenvoudige
regenmiddel" uit te denken. Onder hen
verdient vooral dr Bowen (hoofd van de
afdeling radiofysica) vermelding. Hp stel
de bovendien een nieuwe theorie op, vol
gens welke uit de wereldruimte afkomstig
meteoorstof perioden van hevige regenval
zou doen ontstaan. Ook op dit punt kun
nen de regenproeven in Australië mis
schien opheldering brengen Maar het is
reeds heel mooi, dat naar alle waarschijn
lijkheid de mens eerlang in staat zal zijn
om „regen op bestelling" te leveren'
IJmuider Harmonie speelde
voor badgasten
Ter ontspanning van de badgasten in
//ijk aan Zee heeft de IJmuider Harmo
nie zaterdagavond in „Oud Wijk aan Zee"
ien concert gegeven. Ondanks de minder
gunstige weersomstandigheden was er een
grote belangstelling. Een dankbaar ap-
kers er in slaagden om wolken te bewegen plaus na elk nummer toonde de gevoelens
der aanwezigen, 's Middags vond een con
cert in „Heliomare" plaats. Na afloop
hiervan werden vele dankwoorden ge
sproken en hoopte men op een spoedig
weerzien.
regen af te geven
Het eerste succes dateert uit februari
1947. Het werd nabfj de Blauwe Bergen
meter van Sydney aan de kust van de
Stille Zuidzee geboekt. Op een hoogte van
omstreeks zevenduizend meter lieten
enige wetenschappelijke onderzoekers een
kleine hoeveelheid „droog ijs" (kooldi
oxyde, C02) in een wolkenpartij vallen.
Vijf minuten later zagen zij „regen echo's"
op ongeveer hondervijfentwintig kilo
toestel. Binnen eenentwintig minuten za
gen zij de regen vallen. Na drie kwartier
regende het op een terrein van ruim
vijftig kilometer. Buiten dit „regenterrein"
viel er tot op honderdzestig kilometer af
stand nergens ook maar een druppel re
gen, hoewel de hemel voor tachtig per
cent bewolkt was. Natuurlek werd op
alle mogelijke manieren critisch nagegaan
of inderdaad de mens en niet de natuur
voor die regenval bij de Blauwe Bergen
verantwoordelijk was. Het antwoord bleef
Zondagmiddag ontdekten enige jongens,
die nabij de zogenaamde „modderkommen"
van de Zandvoortse riolering in de duinen
nabij de oostelijke ingang van het circuit
speelden, in de laatste modderkom ten
noorden van de Noorderduinweg in Zand-
voort, de stoffelijke resten van een in ont
binding verkerend lichaam.
Zij hebben van hun vondst onmiddellijk
aangifte gedaan bij de politie, die onder
leiding van de korpschef, hoofdinspecteur
H. P. Huysman, een onderzoek instelde.
Hierbij bleek, dat men met een romp te
doen had, waaraan hoofd, armen en benen
ontbraken.
De korpschef van politie meende dat het
gevondene een menselijke romp was, maar
de gemeentearts, dokter J. van der Meer,
durfde dit, gelet op de staat van ontbinding,
niet met stellige zekerheid te verklaren.
Naar zijn mening zou het ook mogelijk kun
nen zijn, dat de romp van een dier afkom
stig is. Dokter Van der Meer adviseerde
een politie-deskundige te raadplegen.
De stoffelijke resten zijn naar het lijken
huisje op de Algemene Begraafplaats over
gebracht. In de loop van vandaag zal door
de gerechtelijke deskundige, dokter J. P. L.
Hulst uit Leiden, sectie worden verricht.
Nader vernemen wij nog, dat de sectie,
die door dokter "luist is verricht, heeft
uitgewezen, dat het stoffelijk overschot is
van een manspersoon, waarvan de leeftijd
niet is vast te stellen. Het parket in Haar
lem is gewaarschuwd en vanmiddag zal op
de plaats van de vondst een uitgebreid on
derzoek worden ingesteld, waarbij gedregd
zal worden naar andere lichaamsdelen.
De algemene vergadering der Neder
landse Maatschappij tot Bevordering der
Tandheelkunde heeft zaterdag het beleid
van het hoofdbestuur ten aanzien van het
conflict met de ziekenfondsen goedge
keurd. Dit betekent, dat aan de leden van
de Maatschappij het advies gegeven zal
worden, de medewerking aan de zieken
fondsen te hervatten, zodra de kwestie van
het inroepen van een bindend advies in
zake de honorering van de tandheelkun
dige hulp aan ziekenfondsverzekerden
definitief is geregeld.
Tussen de Maatschappij en de zieken
fondsorganisaties is overeenstemming be
reikt over de nodige maatregelen in ver
band met de liquidatie van het conflict.
Over een aantal wensen der tandartsen
zullen de partijen na schriftelijke voorbe
reiding op korte termijn besprekingen
openen. De minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid is van het besluit van de
algemene vergadering op de hoogte ge
bracht. De tandartsen en de ziekenfondsen
zullen ieder twee mensen als leden van de
arbitrage-commissie benoemen. Daarna
zullen de vier arbiters gezamenlijk een
vijfde lid aanzoeken om als hun voorzitter
op te treden.
Nu de tandartsen ook de arbitrage heb
ben aanvaard, is te verwachten dat zij het
werk voor de ziekenfondsleden zullen her
vatten, zodra de arbitrage-commissie is
benoemd. Uitsluitend het salaris zal dus
onderwerp van arbitrage zijn. Andere
wensen, zoals de bijbetaling voor conser
verende hiilp aan gesaneerdè ziêkehforids-
leden, zullen door de ziekenfondsraad
moeten worden geregeld.
MONTREAL (Reuter-AFP) Tussen
Quebec en Montreal is zondag een Cana
dees vliegtuig met 79 inzittenden (73 pas
sagiers en een bemanning van zes) bran
dend neergestort. Er zijn geen overlevenden.
Het toestel behoorde aan de „Maritimes
Central Airways", een maatschappij, die
drie vliegtuigen van het type DC-4 exploi
teerde. Het was van Schotland op weg
naar Toronto, gehuurd door een vereniging
van Britse oudstrijders, die na de oorlog
naar Canada emigreerden.
De passagiers waren leden van deze ver
eniging en hun vrouwen. Veertig van de
passagiers waren vrouwen. Zij hadden in
Engeland, Schotland en Wales hun vroegere
woonplaatsen bezocht. De DC-4 brandde
nog ongeveer vier uur nadat zij was neer
gestort.
Het werd aanvankelijk tussen Quebec en
Montreal vermist. Later werd het wrak
van het toestel uit de lucht waargenomen
op 25 km ten zuidwesten van Quebec. De
eigenaars van het verongelukte vliegtuig,
de Maritimes Central Airways, vervoert
voornamelijk immigranten uit Europa naar
Canada.
Op het vliegveld Malton te Toronto is
medegedeeld, dat twee toestellen van de
Maritimes Central Airways met oudstrij
ders uit Londen zondag zouden arriveren.
Zij waren echter beide te laat. Eén ervan
was het verongelukte toestel, het andere is
inmiddels veilig geland. Ook daarover had
men ernstig in spanning gezeten, omdat er
ook op een andere plaats een wrak was
gesignaleerd. Maar deze waarneming bleek
later onjuist te zijn.
Gedeputeerde Staten van Noordholland
hebben het gemeentebestuur van Zijpe
medegereeld, dat krachtens artikel 20 van
de Wederopbouwwet vergunning is ver
leend aan de stichting Reactorcentrum
Nederland voor het inrichten van een
kernreactor te Petten.
PRIJZEN STAATSLOTERIJ.
Op pagina 4 treft men een opgave van
prijzen der Staatsloterij, abusievelijk zijn
daarbij niet vermeld twee prijzen van
f200, namelijk de nummers 4289 en 5436.
Zaterdagavond omstreeks half twaalf za
gen voorbijgangers, dat op het bordes van
een der gebouwen der Technische Hoge
school aan het Oostplantsoen in Delft een
man, die tegen een pilaar geleund stond,
zich een mes in de borst stak en de trap
afrolde. Zij alarmeerden de politie, die de
man overbracht naar het gasthuis, waar
bleek, dat zijn wond van geringe betekenis
was. Men vermoedt dat de man, een Delf
tenaar, onder de invloed van sterke drank
wat ccanedie heeft willen spelen.
Terwijl de politie in het oostplantsoen
met het onderzoek bezig was, reed een
dienstplichtige militair S„ student aan de
Technische Hogeschool aldaar, in volle
vaart met zijn scooter tegen de stationcar
van de politie op. S„ die eveneens flink ge
borreld bleek te hebben, kreeg een hersen
schudding en wonden aan het hoofd. Een
verpleegster uit Delft, die bij hem op de duo
zat, brak een dijbeen en een pols. Zij is in
het gasthuis opgenomen.
Op de Schelde voor Antwerpen zijn za
terdag kort na middernacht de Nederlandse
vracht-pakketboot „Diemerdijk" van de
H.A.L. 11.000 ton), die van San Francisco
kwam, en de Britse kustvaarder „Lanrick",
die de haven verliet, met elkaar in botsing
gekomen. De „Lanrick", die op weg was
naar Grangemouth, liep ernstige averij op
en keerde in de dokken terug. De „Diemer
dijk, die een vijftigtal passagiers aan boord
heeft, liep aan de grond, maar kon twee
uur later door sleepboten worden vlotge-
bracht en aan zijn ligplaats gemeerd wor
den. Het schip liep geen noemenswaardige
schade op en er werden geen persoonlijke
ongevallen gemeld.
Het 630 ton metende Belgische motor
schip ,.Monike" is zondag tijdens het bin
nenvaren van de havenmond bij Hans-
weert in aanvaring gekomen met het Bel
gische motorschip „Magiana" (854 ton). De
„Monike" werd ter hoogte van het achter
schip even voorbij de stuurhut geramd en
verkeerde onmiddellijk in zinkende toe
stand. Op eigen kracht wist het schip de
Vluchthaven binnen te lopen waar het is
gezonken en in tweeën gebroken. De zeven
opvarenden liepen geen letsel op. De „Mo
nike" was geladen met hoogovenslakken
en op weg van Sint Lambert naar Lange-
brugge. De „Magiana" liep lichte schade
op aan de boeg en heeft in afwachting van
het onderzoek ligplaats gekozen in Hans-
weert.
Gedurende het weekeinde kwamen in
IJmuiden binnen: Zaankerk van Rotter
dam, Oosterburg van Rotterdam, Birgitt
van Mosen, Rhein van Vestervick, Anna
Marie van Hamburg, Theseus van Bre
men, Swennau van Antwerpen, Senegal-
kust van Le Havre, Eilbeck van Antwer
pen, Jonrics van Swansea, Steenwijk van
Norfolk, Greyfrors van Swansea, Conrad
van Nyköping, Annie G van Otterbacken,
Daphnis van Antwerpen, Plato van Cadiz,
Zaanstroom van Swansea, Vera van Bol-
sta, Jell van Dordrecht, Juno van Kotka,
Amstelstroom van Londen, Viona van
Kristinahamn, Tilly van Sundsvall, Ge-
ralda van Hamburg, Gerd van Londen,
Amerskerk van'Antwerpen, Netherlands
Coast van New Gëstlèv Hathor van Lissa
bon, Amazone van Antwerpen, Trito van
Dublin, Lingestroom van Hull, Visten van
Kristinahamn.
Vertrokken zijn: Nan naar Skutskar,
Wexford naar Boston, Jutland naar Bos
ton, San Denis naar Rayeka, Montferland
naar Buenos Aires, Bab T naar Mantyluo-
to, Niagara naar Griffon, Luna naar Oran,
Draco naar Bordeaux, Peru naar Ham
burg, Elsa naar Nordenham, Jagersfontein
nara Bremen, Arthur Stove naar Hamp
ton Roads, Oosterburg naar Stockholm,
Zaankerk naar Hamburg, Heelsum naar
Bremen, Loke naar Stockholm, Hinde
naar Londen, Erkalin naar Madeira, Drake
naar Flekkefjord, Westerdok naar Lon
den, Flevo naar Odessa, Saint Jacques
naar Duinkerken, Woltheim naar Rio de
Janeiro, Congostroom naar Bordeaux,
Vechtstroom naar Leeds, Gooiland naar
Hamburg, Hestia naar San Juan, IJstroom
naar Huil. Prinses Wilhelmina naar New
castle, Balticborg naar Domsö, Jonan naar
Emden; Bele naar Antwerpen, Gordias
naar Christobal, Nestor naar Barbados,
Kennemerland naar Hamburg, Delft naar
Binta Gordon, Thornbury naar Köping.
Slotkoers
Voorbeurs
vrijdag
koersen
81 '/2
3 Nedl. 1962/64
A. K. U
179/,
180
Calvé Delft
347/
Van Gelder Zonen
187/
K. N. Hoogovens
295
Nederl. Ford
250
N. Kabelfabriek
274
gew. Philips Gloeil
280/
281
pref. Philips Glqeil
149/
Unilever
436/
435
Wilton Fijenoord
220/
Dordtsche Petrol
1019
Konkl. Petroleum
214,80
69/
A'dam Rubber
K. L. M
128,60
Holl. Amer. Lijn
166/
N. Scheepv. Unie
154
Phs. v. Ommeren
240
H. V. A
115/
Verg. Deli Mijen
80/
Amsterd. Bank
202/
Ned. Handel Mij
159/
Rotterd. Bank
165
Twentsche Bank
165/
Anaconda Copper
61
Bethlehem Steel
48/
U. S. Steel
68l3/i«
General Motors..
44/
Shell Union
87
36
Dringende noodseinen kwamen vannacht
van het Belgische vissersvaartuig „Oosten
de" 170, dat bij het lichtschip „Westhinder"
water maakte nadat het in aanvaring was
geweest. De kotter had dringend hulp
nodig. De loodsboot van de Wielingen, de
sleepboot „Scaldis" uit Viissingen en de
Belgische zeesleper „Zeekrijger" zetten
koers naar het schip.
De Belg bleek tegen het vuurschip „West
hinder" aangevaren te zijn. Het lichtschip
liep achter een scheur op, die men trachtte
te dichten met dekens en alles wat verder
bruikbaar is.
De O-170 verkeerde in zinkende toestand.
Onmiddellijk na de aanvaring zijn de
schipper en een matroos van de vissersboot
op de „Westhinder" overgesprongen. Door
de ruwe zee heeft men nog geen poging
kunnen ondernemen om de rest van de
bemanning van boord te halen. Bij de O-
170 lagen later de veerboot „Roi Leopold"
van de dienst OostendeDover, de Bel
gische sleepboot „Zeetijger" en een red
dingssloep van de „Westhinder".
De „Zeetijger" nam de 0-170, die een
mijl van de „Westhinder" was weggedre
ven, op sleeptouw. Ook de „Westhinder"
maakte zich gereed om zijn ligplaats te
verlaten. Het lichtschip zou naar Oostende
worden gebracht. In de loop van de och
tend is de sleep daar behouden binnen
gekomen.
Aagtekerk, 12 v, Genua n. Port Said.
Aardijk, 11 te Savannah.
Abbedijk, 11 te Vera Cruz.
Abbekerk, 12 te Singapore.
Akkrumdijk, 10 v. Santos n. Rio de Janeiro.
Alhena, 10 te Montevideo.
Alwaki, 10 v. Kobe n. Shanghai.
Amerskerk. 11 te Amsterdam.
Amsteldiep, 12 te Rotterdam.
Amstelkroon, 12 te Curagao.
Amstelland, 11 te Rosario.
Axeldijk, 11 te Panamacity.
Amsteïsluis, 12 te New Orleans.
Balticborg, 10 v. Amsterdam n. Domsjö.
Banda, 11 te Khorramshar.
Bantam, 11 v. Penang n. Colombo.
Batjan, pass. 11 Gibraltar n. Halifax.
Breda, 12 te Bremen.
Bengkalis, 12 te Singapore.
Beninkust, 11 v. Freetown n. Le Havre.
Billiton, 11 te Port Said.
Bintang, 11 v. Colombo n. Belawan.
Blijdendijk, 12 v. New York te Antwerpen.
Boschkerk, 11 v. Amsterdam n. Antwerpen.
Britsum, 10 v. Aden n. Suez.
Caltex Delft, 11 te Colombo.
Caltex Leiden, 11 v. Rastanura n. Suez.
Caltex Nederland, pass. 11 Malta n. Sidon.
Carrillo, 11 te New Orleans.
Congokust, 10 v. Amsterdam n. Bordeaux.
Colytto, 14 te Rotterdam verw.
Corilla, 11 te Karachi.
Crania, 13 te Curagao verw.
Dalerdijk, 10 te Schiedam.
Daphnis, 11 te Amsterdam.
Delft 11 v. Amsterdam n. West-Indië.
Diemerdijk, 12 te Rotterdam.
Duivendrecht, 11 te Houston.
Duivendijk, 12 te San Jose.
Eenhoorn, pass. 11 Cicilië n. Emden.
Esso Den Haag, 10 v. Rotterdam n. Sidon.
Friesland KRL, 11 dw. Muscat n. Suez.
Gaasterland, 12 te Las Palmas.
Garoet, 12 te Bangkok.
Gordias, 10 v. Amsterdam n. Z.-Pacific.
Groote Beer, pass. 11 Belle Isle n. Quebec.
Groote Kerk, 11 v. Fremantle n. Adelaide.
Guineekust, 13 te Dakar verw.
Hathor, 11 te Amsterdam.
Heelsum, 10 v. Amsterdam n. Hamburg.
Hestia, 10 v. Amsterdam n. West-Indië.
Hilversum, pass. 11 Malta n. Antwerpen.
Hispania, pass. 11 Ouessant n. Bilbao.
Hoogkerk, 11 v. Genua n. Port Said.
Houtman, 13 te Tandjong Priok verw.
Ivoorkust, 12 te Lagos.
Jagersfontein, 10 v. Amsterdam n. Hamburg.
Japara KRL, 13 v. Le Havre verw. v. Marseille.
Johannes Frans 12 te Seven Islands.
Joh. v. Oldenbarnevelt, 11 v. Halifax n. N. York.
Joseph Freririg, pass. 11 Ouessant n. L. Palmas.
Kara, 11 te Balikpapan.
Kenia, 11 te Sint Vincent Kp Verdische eil.
Kennemerland, 11 v. Amsterdam n. Hamburg.
Kertosono, 11 te Suez.
Korenia, pass. 11 Kaap Leeuwin n. Geelong.
Korovina, 11 te Fredericia.
Kosicia, pass. 11 Azoren n. Curagao.
Kota Inten, pass. 11 Maladiven n. Mahe.
Langkoeas, 11 v. Surabaja n. Djeddah.
Loppersum, 12 te Brownsville.
Laurenskerk, 11 v. Aden Antwerpen.
Leersum, 12 rede Port Churchill.
Leopoldskerk, 14 te Aden verw.
Lieve Vrouwekerk, 14 te Rotterdam verw.
Lombok, 11 v. Port Elizabeth n. East-London.
Louis Lantz, pass. 12 Finisterre n. Rotterdam.
Lutterkerk, 11 te Khorramshar.
Maashaven, 8 te Antwerpen.
Maasslloyd, 10 v. Rotterdam n. Tandjong Priok.
Maasland, 11 te Santos.
Malea, 11 v. Miri n. Pulu Sambu.
Mariekerk, 11 te Genua.
Mataram, 12 te Belawan.
Meerkerk, 10 v. Rotterdam n. Bombay.
Meliskerk, 11 te Suez.
Mitra, 12 te Sydney.
Montferland, pass. 11 Ouessant n. Recife.
Nestor, 10 v. Amsterdam n. West-Indië.
Nias, 11 v. Cebu n. Singapore.
Ondina, 13 te Curagao verw.
Ootmarsum, 11 v. Antwerpen n. Hamilton Berm.
Oranje, 10 v. Aden n. Suez.
Oranjefontein, 12 te Kaapstad.
Orion, pass. 11 Kp. St. Vincent n. Rotterdam.
Overijsel, 11 v. Bugo n. Singapore.
P. G. Thulin, 11 te Baltimore.
Pendrecht, 15 te La Plata verw.
Poelau Laut, 11 te Moji.
Polydorus, 11 te Port Said.
Polyphemus, 11 te Aden.
Prins Alexander, 12 te Rouaan.
Prins Frederik Willem, 12 te Rotterdam.
Prins Philips Willem, pass. 11 Straat Belle Isle.
Prins Willem II, 14 te Montreal verw.
Prins Willem III, 12 te Chicago.
Prins Willem IV, 11 v. Rotterdam n. Montreal.
Rempang, pass. 11 Finisterre n. Port Said.
Roepat, 11 te Abadan.
Roggeveen, 11 te Singapore.
Rondo, 12 te Napels.
Rotti, 11 te Balikpapan.
Schelpwijk, 12 v. Rotterdam n. Viissingen.
Scherpendrecht, 11 v. Brunsbüttel n. Sidon.
Schiedijk, 11 te Newport News.
Sibaiak, 11 te Tahiti.
Sibigo. 14 te Tawao n. Borneo.
Stad Schiedam, 13 te Gibraltar verw.
Stanvac Pendopo, 13 te Bangkok.
Steenwijk, 10 te Amsterdam.
Straat Madura, 12 te Brisbane.
Soestdijk, 10 v. Rotterdam n. Hamburg.
Tabinta, 11 te Tandjong Priok.
Tasman, 14 te Tj. Priok v. Padang.
Tawali, 11 te Karachi.
Teiresia, 11 v. Palembang n. Bunbury (Austr.).
Titus, 10 te Antwerpen.
Tiba, 10 v. Rotterdam n. Rio de Janeiro.
Tibia, 10 v. Rotterdam n. Curagao.
Tomocyclus, 11 v. Port Said n. Liverpool.
Utrecht, 11 te Tandjong Priok.
Vasum, 11 te Rotterdam.
Willem Ruys, pass. 11 Gibraltar n. Port Said.
Woensdrecht, 11 v. Punta Cardon n. Rotterdam.
Zaankerk, 10 v. Amsterdam n. Hamburg.
Zonnewijk, 13 te Beira verw.
Zuiderkerk, 11 te Beira.
Weltevreden, 12 te Rotterdam.
Westerdam, 10 v. Rotterdam n. New York.
SLEPVAART
Clyde en Oceaan, 9 870 m. z.o. Yokohama n. Jap.
Titan. 10 240 m. z.z.w. Lagos n. Barbados.
Gele Zee, 12 te New Orleans.
Oostzee, 12 29.26 n. 44.42 w.
Rode Zee, 12 36.02 n. 66.15 w. m. 2 kraanbakken.
Humber, 12 41.08 n. 50.36 w. m. motorschip.
Noordzee, 12 46.50 n. 7.03 w. m. bok en 2 bakken.
GEVRAAGD voor direct
voor werkzaamheden in bloembollenpakkerij.
ANTON N OSSEN EN ZN. N.V.
Rijksweg 297 - Santpoort - Telefoon K.2560 - 8329
GEVRAAGD voor spoedige indiensttreding
leeftijd boven 18 jaar, v.g.g.v
Aanmelden bij de Portier van Café-Restaurant Gebrs.
BRINKMANN, Grote Markt 9—13, Haarlem.
met de wereldberoemde
J.L.O.-motor
lager van prijs dan
haar klassegenoten!
ijk 400 dealers
over 't hele land
over enkele weken
wacht u 'n sensatie:
de 1e Nederlandse auto!
*en volwaardige automobiel
voor I. 3500.-
