Goud en deviezen met honderd
miljoen gulden verminderd
PANDA EN HET DING
Verdere nationalisatie van de
ANIEM-bedrijven in Indonesië
Het weer blijft wisselvallig
Chefarine „4"
Weekstaat Nederlandsche Bank
Radio geeft donderdag
Directie dringt aan op
gelijktijdige naasting
Wereldnieuws
beroemde
geneesmiddelen
zorgen, dat II
weer met plezier
Uw werk doet
*ÜToc/t ió ket zo
WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1957
2
De in Amerika in beslag
genomen Duitse goederen
Sarakreek Goudvelden
boekten verlies in 1956
Kamtaaluitbreidmg R.V.S.
Heringa Wathrich
BLIKSEMAFLEIDERS
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Directe scheepsdienst
AmsterdamNrd-Amerika
Directie „Pasir Nangka"
niet pessimistisch
Discontoverhoging in V.S.
voor handelskredieten
Uiterste koersen van de
Franse franc
Goudvoorraad Wereldbank
Tjirpen van
mieren
HET MERENDEEL VAN DE MUTATIES op de verkorte balans van de Neder
landsche Bank per 12 augustus zyn van minder gunstige betekenis. De goudvoorraad
toont opnieuw een achteruitgang, ditmaal met f 20 miljoen tot f 2.977 min. Ook de
deviezenvoorraad is aanzienlijk verminderd met ongeveer f 80 miljoen tot f 615 min.
Goud en deviezen tezamen zjjn in een week met f 100 miljoen achteruitgelopen tot
f 3.592 min. Het vorig jaar beliepen goud en deviezen tezamen nog ruim f 4,5 mil
jard, dus in één jaar is de goud- en deviezenvoorraad met ruim f 1 miljard ver
minderd. Ook de convertibele valuta's zijn in een week met f 15,5 min achteruit
gelopen tot f 156,9 miljoen.
De voorschotten in rekening courant zijn met ruim f 20 miljoen toegenomen tot
f 130,6 miljoen, waarschijnlijk wegens geldbehoefte van de gemeente. Uit een onder
verdeling van deze voorschotten blijkt namelijk dat uitsluitend de voorschotten
bij de hoofdbank te Amsterdam zijn opgelopen. Ook de positie van het Rijk is er
niet rooskleuriger op geworden. Het tegoed van de schatkist is vorige week ver
minderd van f 36,5 miljoen tot f 7,6 miljoen.
De handelsbanken konden hun saldo bij de Centrale Bank licht opvoeren met
f 10 miljoen tot f 267 miljoen. Een ander lichtpuntje van deze weekstaat geeft de
chartale geldhoeveelheid te zien. De chartale geldhoeveelheid is vorige week verder
verminderd en wel met f 62 miljoen tot f 4.047 miljoen. Per ultimo juli beliepen de
bankbiljetten nog f 4.166 miljoen. Op de geldmarkt blijft de situatie stroef en dag
geld doet officieel nog 3 1/4 pet, maar de handel hierin is uiterst gering.
Vertkorte balans van de Nederl. Bank
Voornaamste cijfers:
ACTIVA
Heden 12/8
Vorig 5/8
1.
Wissels enz. in disconto
40.963.456
54.876.720
la. Waarvan schatkistpapier rechtstreeks bij de bank
nihil
nihil
2.
Schatkistpapier enz. door de bank gekocht
nihil
nihil
3.
Idem overgenomen van de staat
460.000.000
460.000.000
4.
Voorschotten in rek. courant
130 665.201
110.388.061
4a.
Waarvan aan Indonesië
13.176.625
13.176.625
5.
Voorschotten aan het rijk
nihil
nihil
6.
Boekvordering op de staat
200.000.000
200.000.000
7.
Gouden munt en materiaal
2.977.489.985
2.997.381.068
8.
Zilveren munt en materiaal
10.201.511
9.507.301
9.
Totaal goud en zilver
2.987.691.495
3.006.888.370
10.
Vord. en papier in buitenl. geld a) b)
647.077.722
659.841.198
11.
Buitenl. betaalmiddelen
736.440
645.568
12.
Vorderingen in guldens uit betalingsakkoorden a)
182.205.261
184.915.138
13.
Diverse rekeningen
37.351.168
37.142.142
PASSIVA
14.
Bankbiljetten
4.047.439.480
4.109.037.670
15.
Rek. crt. saldo schatkist
7.632.407
36.572.660
16.
Idem, bijzondere rekening
16.759.684
16.759.684
17.
Saldo's van banken in Ned
267.184.161
257.394.240
18.
Saldo's uit betalingsakkoorden
175.707.796
111.842.017
19.
Andere saldo's van niet-ingezetenen
15.245.119
15.417.323
20.
Andere saldo's
74.961.486
82.362.087
21.
Saldo's in buitenlands geld
16.739
15.549
22.
Diverse rekeningen
63.289 779
68.071.528
23.
Circulatie muntbiljetten
131.587.677
132.733.151
24.
Schatkistpapier, waarin guldens saldo's uit betalings
akkoorden zijn belegd
7.000.000
7.000.000
a)
in deze twee posten tezamen zijn begrepen geconsoli
deerde vordering tot een totaal van
70.212.758
70.233.574
b)
van deze twee posten is convertibel een bedrag van
156.956.592
172.419.020
Percentage goud en deviezen (Kon. Besl. 28-6-1956)
67.70
68.13
Het Deutsche ïndustrie-ïnstitut te Keu
len meent, dat West-Duitsland op grond
van het nieuwe voorstel der Amerikaanse
regering inzake de teruggave van inbeslag-
genomen vermogens kan rekenen op een
teruggave van ongeveer 320 miljoen dollar.
Het instituut heeft uitgerekend, dat dit be
drag overblijft, nadat de beheerskosten
zijn afgetrokken en nadat voldaan zal zijn
aan de Amerikaanse vorderingen op Duits
land wegens in de oorlog geleden schade.
De totale waarde 'der in de Verenigde Sta
ten inbeslaggenomen Duitse vermogens
wordt geschat op 450 a 500 miljoen dollar.
HILVERSUM I, 402 m. 7.00 Nws. 7.10
Gym. 7.20 Gram. 7.50 Dagopening. 8.00
Nws. 8.15 Gram. 9.00 V. d. huisvr. 9.05
Gram. 9.15 Wat zullen wij vandaag eens
gaan doen in Arnhem? 9.35 Waterst. 9.40
Morgenwijding. 10.00 Gram. 10.50 V. - d.
kleuters. 11.00 Kookpraatje. 11.15 Gram.
11.35 Klein koor. 11.45 Het is onze eigen
schuld, caus. 12.00 Orgelspel. 12.25 In
't spionnetje. 12.30 Land- en tuinb.meded.
12.33 Ritm.muz. 12.50 Gram. 13.00 Nws.
13.15 Meded. of gram. 13.20 Promenade
ork. 13.55 Beursber. 14,00 Vocaal kwart.
14.30 Interv. 14.55 Piano en orgel. 15.15 V.
d. ziften. 16.00 Gram. 16.15 Voordr. 16.30
Gram. 17.00 V. d. jeugd. 17.45 Regerings-
uitz.: Mr. dr. A. A. van Rhijn: Nederland
en de wereld: De 40ste intern, arbeidscon-
ferentie te Genève. 18.00 Nws. 18.15 Sport-
problemen. 18.25 Lichte muz. 19.10 Gespro
ken brief uit Londen. 19.15 V. d. jeugd.
19.35 Gram. 19.45 Wereldkampioensch.
wielrennen te Rocourt. 19.40 V. d. jeugd.
20.00 Nws. 20.05 Omr.ork., koor en solist.
21.00 Cabaret. 21.40 Spaanse melodieën.
21.55 Rep. Trofeo d'Italia. 22.15 Theater-
ork. 22.45 Act. 23.00 Nws. 23.15 Koersen.
23.15 Act. of gram. 23.2524.00 Gram.
HILVERSUM II, 298 m. 7.00 Nws. 7.10
Gram. 7.45 Morgengebed en lit. kal. 8.00
Nws. en weerber. 8.15 Hoogmis. 9.30 Gram.
10.00 Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00 V. d.
zieken, 11.45 Gram. 12.00 Middagklok -
noodklok. 12.03 Gram. 12.25 Wij vrouwen
van het land. 12.35 Land- en tuinb.meded.
12.38 Lichte muz. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nws. en kath. nws. 13.20 Gram. 14.00
Gram. 14.45 V. d. vrouw. 15.15 Promenade-
ork. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Pianovoordr.
17.00 V. d. jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Beurs
ber. 17.45 Gram. 18.00 Meisjeskoor. 18.20
Pianovoordr. 18.45 Leger des Heilskwar-
tier. 19.00 Nws en weerber. 19.10 Gram.
19.30 Verz.progr. 20.00 Radiokrant. 20.20
Vossenjacht, 21.30 Gram. 21.45 Idem. 22.00
Perkiodieken parade. 22.10 Orgelconc.
22.35 Gram. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nws en SOS-ber. 23.15—24.00 Gram.
TELEVISIEPROGR.: 20.00 Journ. en
weeroverz. 20.15 1. Interv. 2. Kookpraatje.
3. Gildefeest. 4. De waarheid is groot ge
noeg, TV-spel.
BRUSSEL, 324 m. 12.00 Amus.muz. 12.30
Weerber. 12.34 Gram. 13.00 Nws. 13.15 V.
d. sold. 14.00 Intern, congres v. godsd.-
muziek. 17.00 Nws. 17.10 Gram. 17.15 V. cl.
kind. 18.15 Gram. 18.30 Godsd.caus. 19.00
Nws. 19.40 Gram. 20.00 Verz.progr. 21.00
Zang en piano. 21.30 Gram. 22.00 Nws.
22.11 Dansmuz. 23.00 Nws. 23.0524.00
Gram.
In het verslag der Sarakreek Goudvelden
n.v. over 1956 wordt meegedeeld, dat de
totale produktie in 1956 113.754,2 gram
heeft bedragen tegen 121.583,1 gram in
1955. De goudvoorraad bedroeg op het ein
de van het jaar 41.410,7 gram (v.j. 80.826,4
gram). Totaal is er verkocht 150.579,2 gram
(v.j. 102.304,9 gram). Het exploitatieover
schot bedraagt f 15.944,84, de afschrijvingen
op de Lawa-investeringen zijn f20.197.39.
zodat het zuiver verlies op het Lawabedrijf
f 4.252,55 groot is. De afschrijvingen op de
oude investeringen aan de Sarakreek, die
ook tenlaste van de winst- en verliesreke
ning komen, bedragen f 38.715,66 waardoor
het verlies komt op f42.968,21. In minde
ring hiervan komt een boekwinst op effec
ten van f 18.821,40, zodat het verlies netto
f 24.146.81 bedraagt.
Op 12 juni 1956 werd met een Ameri
kaanse groep in San Francisco een optie
contract gesloten op een werkovereen-
komst. Deze werkovereenkomst, op royal
tybasis, beoogt de ontginning der Lawa-
terreinen door middel van een emmer-
bagger. In maart van dit jaar is inmiddels
bericht ontvangen, dat genoemde groep
haar optie wenst uit te oefenen. Mocht bin
nen 18 maanden na dit besluit nog niet
met de daadwerkelijke ontginning zijn
begonnen dan vervalt de overeenkomst.
In de buitengewone algemene vergade
ring van aandeelhouders der n.v. Rotter-
damsche Verzekering-Sociëteiten (R.V.S.)
is het voorstel tot wijziging van de statu
ten, waarbij het maatschappelijk kapitaal
van f 4.000.000 werd gebracht op f15.250.000,
met algemene stemmen aangenomen.
ADVERTENTIE
Haarlem
Ruhaak en Co.
In de dinsdagmorgen gehouden al
gemene vergadering van aandeelhou
ders der n.v. voorheen Ruhaak en
Co. zijn de jaarstukken over het boekjaar
1956 met algemene stemmen goedgekeurd.
Het dividend werd vastgesteld op 8 percent.
Hiervan werd reeds 2 percent in 1956 als
interimdividend uitgekeerd, zodat thans
een slotdividend van 6 percent resteert.
Meerderheid verworven
Naar het A.N.P. verneemt, heeft
Slavenburg en Huyser n.v. reders,
cargadoors, expediteurs, gevestigd te
Rotterdam en Amsterdam, de meerderheid
verworven van het aandelen-kapitaal van
de n.v. Van Oppen en Co., internationale
bevrachters, expediteurs, cargadoors, ge
vestigd te Rotterdam, met eigen filialen in
binnen- en buitenland, onder andere als
I.A.T.A. agent op Schiphol.
Dividentjvoorstel
Aan de vergadering van aandeelhouders
van de n.v. Ver. Aannemersbedrijven v.h.
Zwolsman wordt voorgesteld over 1956 een
dividend uit te keren van 10 pet., ter keuze
in contanten of in aandelen ten laste van
de agioreserve (v.j. 10 percent).
Suikeroogst op Jamaica
Een ernstige droogte die in februari begon
en de ergste is, die Jamaica sedert 30 jaar
heeft geteisterd, brengt schade toe aan de
suikeroogst van Jamaica. De ramingen voor
de suikeroogst 1958 zullen op radicale wijze
herzien moeten worden, daar bijna alle
plantages de aanplant tot in het volgende
seizoen zullen moeten verlengen.
Oorlogspensioenen afgestaan
Franse oorlogsveteranen, die veertig jaar
geleden bij Verdun streden in de eerste
wereldoorlog, leden van het „Legion des
Milles", hebben de Franse regering doen
weten dat zij de regering graag hun pen
sioenen schenken. Premier Bourgès-Mau-
noury heeft namelijk de veteranen die zich
dat kunnen veroorloven, gevraagd hun
pensioenen niet op te nemen, om zo te hel
pen bij de strijd om de franc.
De Engelse handel
Het nadelig saldo van de Engelse over
zeese handel, het bedrag, waarmede de
invoer de uitvoer overtrof, was voor de
afgelopen maand 12 miljoen pond sterling
groter dan het gemiddelde nadelige saldo
in het eerste halfjaar van 1957, zo maakte
het Engelse ministerie van Handel bekend.
Het overtrof dat van juni met 31 miljoen
pond sterling.
Het 3.185 brt metende m.s. „Silvia" van
de Norddeutscher Lloyd is de afgelopen
nacht als eerste schip van de nieuwe
directe scheepvaart-verbinding van de
westkust van Noord-Amerika op Amster
dam, in Amsterdam binnengelopen. Deze
- geregelde dienst wordt onderhouden door
genoemde rederij in samenwerking met de
Hamburg-Amerika Linie. De plaatsen die
in Noord-Amerika worden aangedaan zijn:
Los Angeles, San Francisco, Vancouver,
Seattle en Portland.
De resultatenrekeningen over 1956 van
de electriciteitsmaatschappij ANIEM n.v.
te Amsterdam bedraagt f 1.799.179 (v. j.
f 1.769.754). Na afschrijvingen is een on
veranderd saldo winst beschikbaar van
f 390.760, waaruit wordt voorgesteld een
dividend van 5 percent op de preferente en
3 percent op de gewone aandelen.
De afzet van de distributiebedrijven
heeft bedragen 20.902.400 kwh, hetgeen
626.500 kwh hoger is dan in 1955. In het
belang bij vennootschappen in Indonesië
kwam geen wijziging. Uit mededelingen
van de Indonesische regering moet worden
afgeleid dat zij voornemens is de nationa
lisatie (door middel van naasting) van de
nog resterende bedrijven en van de elek
triciteitsmij en waarin ANIEM deelneemt,
over een aantal jaren verdeeld te doen
plaatshebben.
Een verdere nationalisatie zou de toch
reeds te smalle basis voor een goed beheer
geleidelijk nog verder verkleinen. De di
rectie is dan ook in overleg getreden met
de regering over een regeling, waarbij de
naasting van alle overige bedrijven zal
geschieden op een voor de toekomst vast
te stellen tijdstip. Dit overleg is nog
gaande.
Over het arbeidsveld buiten Indonesië
herinnert het verslag aan de verwerving
van het belang in de Compania Luz Elec-
trica de Trujillo, s.a. Aan deze deelneming
In de algemene jaarvergadering van de
n.v. cultuur maatschappij „Pasir Nangka"
werden de jaarstukken goedgekeurd. Hoe
wel de kostprijs van het produkt in het
afgelopen boekjaar werd verlaagd, streeft
de directie er hardnekkig naar door ver
dere modernisering en rationalisering de
kostprijs nog verder te verlagen. Het weer
in cultuur brengen van verschillende gron
den gaat gepaard met grote financiële
moeilijkheden om deze cultuurtechnisch
weer te beplanten, aldus deelde de directie
desgevraagd mede. Ten aanzien van een
verlenging te zijner tijd van de gebruiks
rechten van de gronden deelde de directie
aan aandeelhouders mede, dat zij over de
toezegging van deze rechten zeker niet
pessimistisch is en er op rekent dat deze
verlengd zullen worden. De „Pasir
Nangka" ligt op ruim 1000 meter hoogte.
De monetaire maatregelen hebben voor
de export voordelen, voor de import
(meststoffen) nadelen opgeleverd. De par
ticipatie van de „Pasir Nangka" in het
rijstbedrijf in Frankrijk bedraagt 32.000
gulden of wel een kwart gedeelte. De di
rectie ziet goede mogelijkheden voor dit
bedrijf en heeft in principe besloten over
te gaan tot de aankoop van een opper
vlakte van ongeveer 100 ha, waaruit een
flink bedrijf zou kunnen worden opge
bouwd.
nolilpoaoa wos afiftsR. ;tts iow nsn
Over het nieuwe boekjaar deelde de
directie méde, dat de produktie van janu
ari tot en met juni gelijk is aan die van de
overeenkomstige periode in 1956. Indien
zich geen bijzonderheden voordoen is de
In tegenstelling tot West-Europa waar de
temperaturen normaal of iets beneden nor
maal zijn, komt in zuidoost-Europa een
hittegolf voor. In Zuid-Italië en Grieken
land werden gistermiddag temperaturen
van 40 tot 43 graden gemeten. In Duitsland
glijdt deze warme lucht over de koelere
in de onderste luchtlagen, hetgeen daar
aanleiding geeft tot uitgebreide regenval.
In onze streken kwamen de afgelopen 24
uur hier en daar nog enkele buien voor,
voornamelijk in het westen en noorden van
Nederland.
Een nieuwe oceaandepressie heeft intus
sen Noord-Ierland bereikt. Het regengebied
van de storing lag vanmorgen over mid-
den-Engeland en het zal tegen de avond
het westen van ons land bereiken. Na het
passeren van het regengebied stroomt een
nieuwe hoeveelheid koele oceaanlucht naar
onze streken. Aangezien ook deze lucht een
onstabiele opbouw heeft, komen daarin
plaatselijk buien voor. Het wisselvallige
weer duurt dus voort.
WEERRAPPORTEN
Donderdag 15 augustus
Zon op 5.25 uur, onder 20.07 uur.
Maan op 21.29 uur, onder 10.44 uur.
Maanstanden
18 aug. 17.16 uur laatste kwartier.
25 aug. 12.32 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Donderdag 15 augustus
Hoog water: 6.17 en 18.39 uur.
Laag water: 2.08 en 14.18 uur.
Temperaturen
buiten-
Ü0
00
land maxima van giste
s
-
ren. Binnenlandheden
-O 2
d
7 uur. Neerslag: laatste
.So
S
a, c
24 uur.
'u
<D
c.5
Stockholm
zwaar bew.
zw
21
1
Oslo
regen
ono
20
6
Kopenhagen
geheel bew. windst.
20
0
Aberdeen
regen
zzo
15
7
Londen
zwaar bew.
z
19
9
Amsterdam
licht bew.
z
21
4
Luxemburg
mist
wzw
20
0
Parijs
licht bew.
zzw
21
0
Bordeaux
mist
zw
23
0
Grenoble
zwaar bew.
nw
18
16
Nice
licht bew.
nnw
26
0
Berlijn
zwaar bew.
zzo
25
0
Frankfort
geheel bew. zzw
23
1
München
regen
z
20
23
Zürich
zwaar bew.
w
19
13
Genève
onbewolkt
z
18
15
Locarno
half bew.
ozo
23
21
Wenen
onbewolkt
w
27
0
Innsbruck
regen
windst.
24
8
Rome
zwaar bew.
z
38
0
Ajaccio
onweer
zzw
36
0
Mallorca
half bew.
n
31
0
Den Helder
regenbui
zw
17
3
Ypenburg
half bew.
zzw
15
0,4
Vlissingen
onbewolkt
zw
14
0,1
Eelde
licht bew.
zzw
13
0
De Bilt
half bew.
zzw
13
1
Twente
onbewolkt
zzw
13
0
Eindhoven
onbewolkt
z
13
0
Vlv. Z.-Limb. licht bew.
z
14
0
46. De binnengedrongen journalisten wa
ren in het vak verharde lieden, die on
middellijk aan hun moeilijk werk begon
nen. De stadsverslaggever Knijpers, die
de leiding had over het groepje, bepaalde
met een enkele blik wie het onderwerp
van zijn interview moest zijn en stapte dus
regelrecht op het Ding af, geestdriftig ge
volgd door de fotograaf Flitsma en de ste
nograaf Van Kwikschoten. „Aha!", riep
Knijpers. „Geen twijfel mogelijk! De be
schrijving klopt als een zwerende vinger!
Drie poten en ogen op steeltjes! Dag, mijn
heer de gezant! We hebben een paar vra
gen. „Zeg - wacht eens even!", sprak
Panda nu verontwaardigd. „Dat gaat zo
maar niet! Je kunt eerst wel eens
„Stil jij!", commandeerde Knijpers, terwijl
hij Panda ruw weg duwde. „Je ziet toch,
dat ik met de gezant spreek? Zeg, gezant
- hoe vind je het hier op de aarde?" De
ogen van het Ding staarden hem onder
zoekend aan, terwijl de onderdelen in zijn
binnenste knerpten: „Drrrrr pip djzzz.
„Héél interessant!", riep Knijpers uit.
„Merkwaardig! Brrrr, nietwaar? Zeker -
het is hier in het algemeen nogal brrrr!
Maar pip? Wacht eens evenzou dat
pips kunnen betekenen? En djzzzzhm!
Dat kan ik mijn lezers niet voorzetten!"
De heren Knijpers, Flitsma en Van Kwik-
schoten wisselden een snelle blik toen het
hun duidelijk werd, dat de martiaanse ge
zant een moeilijke taal voerde
gaat gepaard het verlenen van technische
directie voor 1957 zeker niet pessimistisch,
en organisatorische bijstand. Peru, zo ver
volgt het verslag, neemt een gunstige
plaats in onder de landen waar de parti
culiere ondernemer nog tot de openbare
elektriciteitsvoorziening wordt toegelaten.
Per ultimo 1956 waren 6, bij het opstel
len van het jaarverslag in totaal 12 maan
delijkse termijnen naar Nederland over
gemaakt voor de in november 1954 ge
naaste bedrijven. De door de regering van
Indonesië aanhangig gemaakte rechtszaak,
waarbij van de door de commissie van
naasting vastgestelde vergoeding een be
drag van ruim 27 miljoen rupiah betwist
wordt, bevindt zich nog in handen van de
rechter. De tariefverhoging waarover in
Indonesië overleg gaande is, kwam nog
steeds niet tot stand. Aangezien de nieuwe
deviezenmaatregelen onvermijdelijk tot
een verdere stijging van de kosten 'uilen
leiden, is een adequate tariefverhoging op
korte termijn nog meer dan tevoren on
ontbeerlijk geworden, aldus het verslag.
De Federal Reserve Board in Amerika
heeft nu ook de districtbanken te Boston,
Dalles en Atlanta ongedragen hun discon
to voor handelskredieten van 3 tot 3% per
cent te verhogen. Door dit besluit zijn er
nu zeven banken van de F.R.B., die het
hogere disconto berekenen, het hoogste
sinds 1934. De andere vier zijn te Phila
delphia, Chicago, Minneapolis en Kansas
City. De andere vijf districten, waarbij
New York, berekenen nog 3 percent.
De Nederlandsche Bank n.v. te Amster
dam deelt mee dat met ingang van 13
augustus de volgende uiterste koersen zijn
vastgesteld, waartegen Franse francs mo
gen worden verhandeld: voor deviezen-
banken 89.7977-91.1548 (107.76-109.389), voor
derden 89.75-91.20 (107.70-109.45).
West-Duitsland zal naar te Bonn werd
medegedeeld binnenkort het derde land
met de Verenigde Staten en Canada zijn,
dat zijn quotum in het kapitaal van de
Wereldbank geheel zal hebben gestort. In
een dinsdag te Bonn gepubliceerde brief
van de Westduitse minister van Economi
sche Zaken, prof. Ludwig Erhard,*aan de
president van de Wereldbank, Eugene R.
Black, wordt medegedeeld, dat op 1 sep
tember van dit jaar het Westduitse quotum
in het bankkapitaal (277,2 miljoen mark)
geheel volgestort zal worden. Het genoemde
bedrag is 20 percent van de Westduitse
totale bijdrage, daar de overige 80 percent
een garantiesom vormen, welke de Wereld
bank slechts kan vragen, wanneer zij dit
geld dringend nodig heeft, om te kunnen
voldoen aan verplichtingen tegenover
krediteuren.
ADVERTENTIE
Bi| pijnen griep of ..landerig"' gevoel doet
een enkel tablet werkelijk wonderen I
Bewering Al sinds zes dagen woedt er
een aardgasbrand in de olievelden van
de Sahara, bij Tin-Essameid aan de
Lybische grens. In kringen van de
regering wordt ontkend, dat de brand
ontstaan is door sabotage, zoals het
Algerijnse Nationale Bevrijdingsfront
beweerd heeft. De explosie was een ge
volg van een ongeval, zegt de regering-
Rechtstreeks De burgemeester van Gro
ningen, de heer M. Tuin, is dinsdag voor
een tweedaags studiebezoek in Bremen
aangekomen. Woensdag zal de heer
Tuin ontvangen worden door de se
naatspresident, Wilhelm Kaisen. Daar
bij zal onder meer gesproken worden
over een rechtstreekse spoorwegverbin
ding tussen Groningen en Bremen.
Inhalig De Verenigde Staten hebben in
een nota bij de Sovjet-Unie geprotes
teerd tegen de sluiting van de Peter
de Grotebaai bij de Sovjet vlootbasis
Vladivostok. Men noemde de sluiting
„een poging tot onwettig in bezit nemen
van een uitgestrekt stuk volle zee".
Onbetrouwbaar „Die Volksarmee", het
blad .an het Oostduitse leger, schrijft,
dat de „politieke betrouwbaarheid" van
het leger „nog niet het peil heeft be
reikt, dat door het centrale comité van
de communistische partij wordt geëist".
Men houdt zich volgens het blad te veel
bezig met de militaire opleiding en niet
genoeg met hun ideologische opvoeding.
Begroting De secretaris-generaal van de
UNO, Hammarskjoeld, heeft voor het
nieuwe begrotingsjaar der internatio
nale organisatie een begroting tot een
bedrag van 54.728.000 dollar ingediend.
De begrotingscommissie der UNO heeft
voorgesteld dit bedrag met 1.052.800
dollar te verminderen. De algemene
vergadering zal de begroting 17 septem
ber bespreken.
Atoomonderzeeër De Amerikaanse ma
rine heeft meegedeeld, dat haar vierde
door kernenergie voortbewogen onder
zeeër, de „Swordfish", op 27 augustus in
Portsmouth (New Hampshire) van de
Haval Shipyard te water zal worden
gelaten. Op het ogenblik worden er vier
onderzeeërs op kernenergie van 2400 ton
gebouwd.
IJsravijn Twee leden van een Chileense
zuidpoolexpeditie zijn om het leven ge
komen toen hun slee in een ijsravijn
stortte. De expeditie, waartoe zij be
hoorden, vertoeft in het zuidpoolgebied
om daar onderzoekingen te doen in het
kader van het internationaal geofysisch
jaar.
Afstand Een Amerikaanse Stratoj et-
bommenwerper van het type B-47 heeft
in 22 uur en 50 minuten een nonstop-
vlucht van Goeam naar Marokko ge
maakt, waarbij herhaalde malen in de
lucht werd getankt. Het was een af
stand van 20.000 km. De reis ging van
Goeam, over Japan, Noord-Amerika, de
Atlantische Oceaan, naar de vliegbasis
Sidi Slimane in Marokko.
Praktijk De student Giorgio Siciliano te
Napels, 17 jaar, had reeds verscheidene
bijrolletjes in films gehad. Telkenmale
speelde hij een dief, die goederen uit
rijdende vrachtauto's steelt. Dinsdag
greep de politie hem, toen hij probeerde
het geleerde in praktijk te brengen.
Stiekeme stokers Vorig jaar zijn in de
Verenigde Staten 25.608 klandestiene
jeneverstokerijen ontdekt.
Erkenning De Nederlandse zaakgelas
tigde in Parijs heeft dinsdagochtend aan
het waarnemend hoofd van de Tune
sische ambassade in Parijs een nota
overhandigd, welke de erkenning door
de Nederlandse regering inhoudt van de
Tunesische republiek.
Denkhulp De Chinese minister van
Houtindustrie, Lo Loeng-Sji, heeft vol
gens in Peking op een vergadering van
de „Democratische Liga" gezegd, dat hij
dertig jaar anti-Russisch en anti-com
munistisch geweest is. Hij verzocht de
leden van de Democratische Liga hem
te helpen zijn denkbeelden te wijzigen.
Regen Bij regen- en hagelbuien zijn in
Wenen twee kranen van 150 ton omver
geworpen en in Neder-Oostenrijk werd
een kasteel gedeeltelijk vernield. In
Oslo stroomden 500 kelders vol en wer
den grote stukken bouwland over
stroomd. In Londen kwamen twee sta
tions in de buitenwijken en verschei
dene hoofdwegen onder water te staan.
DE WAARDE, aan de door mieren voort
gebrachte tjirpgeluiden toe te kennen,
schijnt verschillend beoordeeld te moeten
worden, afhankelijk van de vraag, welke
mierensoort in het geding is. Raken twee
kolonies van de knoopmier met elkaar in
gevecht, dan zal een door twee tegenstan
ders aangevallen mier heftig het achterlijf
op en neer bewegen en aldus geluiden ma
ken, die als wanhopige seinen om hulp
moeten worden opgevat. De
nestgenoten van de aangeval
len mier zullen hier op reage
ren dcor zenuwachtig rond te
lopen met gestrekte sprieten
en opengesperde kaken, maar
geen van de strijdlustige insec
ten gaat recht op de in het
nauw gebrachte nestgenoot af.
Deze wordt pas ontdekt, als de opgewon
den mier er toevallig langs loopt en met
de sprieten kontakt krijgt. Eerst dan neemt
de nestgenoot actief aan het gevecht deel.
In dit geval roepen de opgewekte trillin
gen, die als daadwerkelijk geluid kunnen
worden waargenomen, dus alleen op tot
opwinding en paraatheid tot het gevecht
Omtrent de plaats waar het gevecht zich
afspeelt geven zij dus klaarblijkelijk geen
inlichtingen.
Daar tegenover staan echter andere
waarnemingen, opgedaan met een mieren
soort (Megaponera foetens) die in de Bel
gische Congo als termietenjager faam ge
niet. Deze mieren volgen by hun rooftoch
ten geen vaste banen en schijnen zich uit
sluitend en alleen te richten op de gelui
den die zij voortbrengen en die volgens
Prell op een afstand van 1 d 2 meter te
horen zijn. Aan het hoofd van de marche
rende kolonnen stapt een krijgshaftige
tamboermajoor, die voortdurend trillingen
geluidenuitzendt om de richting aan te
geven. Wordt deze leider aan de troep ont
nomen en op een afstand van bijvoorbeeld
een halve meter in de grond gestopt, dan
is het heftige en verontwaardigde getrjirp
van de onttroonde leider duidelijk te horen
en het hele mierenleger rent naar de plaats
van de begraven gids. Bij deze mieren is
de „mierentaai" dus rijker gevarieerd dan
bij de knoopmieren, want zij geeft niet al
leen inlichtingen over het ongeluk dat de
tamboermajoor is overkomen, maar duidt
tevens de plaats aan waar het benarde dier
zich bevindt.
Soortgelijke ervaringen heeft Santschi
herhaaldelijk opgedaan met een mieren
soort (Crematogaster scutellaris) uit Tunis.
Een op het wegdek van een drukke straat
verpletterde werkster scheen aanvankelijk
weinig aandacht te trekken van de soort
genoten die in de buurt waren. Tot plotse-
ling een nestgenoot blijft
staan en, onder de indruk van
het ongeluk, heftig met het
achterlijf op en neer beweegt,
waardoor trillingen (getjirp)
ivorden opgewekt. Bijna ogen
blikkelijk na het klinken
J van deze oproep om E.H.B.O.
doen alle mieren binnen een
straal van 15 a 20 cm precies hetzelfde
en na enkele seconden is de hele mieren
massa in beweging: ongeveer tweederde
deel van toestormende mieren begeven zich
naar de plaats van het ongeluk. (Of een
belangrijk deel van hen uitsluitend door
zucht naar sensatie gedreven wordt, zoals
bij de mensen herhaaldelijk valt waar te
nemen, kan moeilijk beantwoord worden,
maar uitgesloten is het natuurlijk niet).
Over de vraag, of mieren het getjirp van
hun soortgenoten nu werkelijk hóren, of
dat zij het vermogen bezitten tonen met
verschillende frequenties als trillingen van
verschillende soort waar te nemen, zullen
we niet opnieuw gaan redetwisten, aange
zien we het hierover breedvoerig hebben
gehad bij de behandeling van dit vraag
stuk met betrekking tot de insecten. Bo
vendien is in dit opzicht nog te weinig
materiaal verzameld door de onderzoekers
die zich met dit vraagstuk bezig houden,
zodat een uitspraak hierover aan de voor
barige kant blijft.
Daten we daarom maar een overstappen
op het Portugese oorlogsschip, dat op het
noordelijke halfrond een andere symetrie
heeft dan op het zuidelijke. Vóór we hier
aan beginnen, zullen we echter een weer-
praatje moeten houden.
Daarover morgen.
H. Pétillon
(Nadruk verboden)
