ctïym jruitiella r PANDA EN HET DING Eenzijdige herwaardering van Duitse mark wordt algemeen onjuist geacht Tijdelijke opklaringen U proeft het fruit er bovenuit! Wereldnieuws Toch ió het zo Het vraagstuk der valutapariteiten Glijdende wisselkoersen worden overwogen MODELWONING te Zandvoori De radio geeft zaterdag Renault Frégate r VRIJDAG 16 AUGUSTUS 1957 Wij nodigen U uit VOETBALSCHOENEN BASKETBALSCHOENEN SPORTHUÜS SC HOLTE Aanleg oliebuisleiding naar Roergebied wordt spoedig aangevangen Bijzondere omstandigheden oorzaak van verlies bij kaashandel Gouda Plan: inter-Amerikaanse gemeenschappelijke markt Kort economisch nieuws uit binnen- en buitenland Jorig en oud zeggen van Groenten doorgedraaid Ontploffing in Pernis De roepiah-koers Deli Spoor passeert weer het dividend GARAGE „DEN HOUT" Een zeedier De „Financial Times" schrijft, dat „het duidelijk is, dat Duitsland niet veel langer kan blijven voortgaan met het opzuigen van de wereld-deviezenreserves in het tegenwoordige tempo". De Westduitse mi nister van Economische Zaken, prof. Er- hard, heeft tenslotte toegegeven, dat de Duitse mark is ondergewaardeerd en de Duitse openbare mening helt thans over tot de zienswijze, dat er meer nodig is dan een eenvoudige weigering van eenzijdige herwaardering. Gezamenlijk handelen is zeker nodig en aangezien het nauwelijks mogelijk zal zijn om aan de conferentie tafel tot overeenstemming te komen over nieuwe pariteiten, zal men een periode, welke misschien wel een lange duur zal zijn, van glijdende wisselkoersen mogelijk moeten overwegen. Engels-Duitse bespre kingen over de vraagstukken, welke deze verandering zou doen ontstaan, zijn thans een dringende noodzakelijkheid", aldus het blad. Tijdens deze besprekingen zal er de na druk op moeten worden gelegd, dat een herziening van de pariteiten slechts een gedeelte vormt, misschien wel het ge makkelijkste deel, van de weg naar de oplossing van de deviezenvraagstukken van Europa. Tenzij er een radicale verandering komt in de binnenlandse economische situatie van West-Duitsland of een ver betering in de positie van zijn Europese buren, zo vervolgt het blad, zal het Duitse betalingsoverschot een deflationistische druk blijven uitoefenen. Tenzij de ge meenschappelijke markt een dergelijke wijziging van de politiek onvermijdelijk zou maken, zou het onverstandig zijn te veel hoop te vestigen op de beloofde voor delen van versnelde schuldaflossingen. Het Duitse vraagstuk is boven slechts één aspect van een groter probleem, het wereldtekort aan dollars en goud, waar voor de keuze tussen vaste en glijdende wisselkoersen vermoedelijk weinig ter zake doet. Op de komende bijeenkomst van het Internationale Monetaire Fonds in sep- ADVERTENTIE tot bezichtiging van onze BOULEVARD DE FAVAUGE (entree naast ingang circuit) Geopend 's morgens 1012 uur 's middags 's avonds 2—5 7—9 Barteljorisstraat 1517 - HaarJem tember zal mogelijk blijken, of de Ameri kaanse autoriteiten bereid en in staat zijn de morele leiding, waarop prof. Erhard heeft aangedrongen, op zich te nemen, al dus de „Financial Times". Duitse mening In een mededeling aan haar leden heeft de vereniging van de Kamers van Koop handel en Fabrieken in West-Duitsland donderdag als haar mening te kennen ge geven, dat de landen met de grootste be talingsbalanstekorten moeten overgaan tot het invoeren van beweeglijke wisselkoer sen of tot devaluatie. In de mededeling wordt gezegd, dat aanpassingen op het ge bied van de handel en de douanetarieven niet voldoende zijn om de Duitse betalings balans in evenwicht te brengen. Het enige juiste middel is volgens de vereniging een wijziging van de wisselkoersen. In geen geval mag dit echter een eenzijdige de valuatie van de Duitse mark zijn. Veeleer dient er een algemene correctie plaats te vinden. Deze correctie, die dan gepaard zou moeten gaan met de invoering van be weeglijke wisselkoersen of met een de valuatie door de landen met de grootste betalingsbalanstekorten, zou moeten ge schieden met een gelijktijdige aanpassing van de economische politiek van deze lan den. Naar de mening der vereniging mag West-Duitsland de „inflatoire landen niet bevrijden van de noodzaak beslissende maatregelen te nemen". HILVERSUM I 402 m 7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.23 Gram. 8 00 Nws. 8.18 Gram. 8.50 V. d. vrouw. 9.05 Gram. (9.35—9.40 Waters!). 10.00 Tijdelijk uitge schakeld, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Ritm. muz. 11.00 Waar blijft de tijd, klankb. 11.15 Buitenl. weekoverz. 11.30 Cello en piano. 12.00 Gram. 12.30 Land- en tuin- meded. 12.33 Gram. 13.00 Nws. 13.15 VARA-varia. 13.20 Hawaiionmuz. 13.45 Sportpraatje. 14.00 Gram. 14.25 Little things mean a lot, toespraak. 14.30 Fries progr. 14.55 Fanfarecorps. 15.20 Van de wieg tot het graf, caus. 15.35 Omr.ork. en soliste. 16.20 Boekbespr. 16.35 Lichte muz. 17.00 Vakantietips. 17.30 Radioweekjourn 18.00 Nws en comm. 18.20 Roemeens ork. 18.50 Gram. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Passepartout, caus. 19.40 Godsdienst voor heen en thans, caus. 19.55 Deze week, caus. 20.00 Nws. 20.05 Cabaret. 20.40 Gram. 21.00 Gevar progr. 21.45 Socialistisch comm. 22.00 Opsporing verzocht. 22.45 Gram. 23.00 Nws. en SOS-ber. 23.15—24.00 Gram. HILVERSUM II 298 m 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.45 Morgengebed en lit. kal. 8.00 Nws. en weerber. 8.15 Gram. 8.50 V. d. huisvrouw 10.00 V. d. kleuters. 10.15 Gram. 10.30 Ben je zestig? 11.00 V. d. zieken. 11.45 Orgelconc. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03 Gram. 12.30 Land- en tuin- bouwmeded. 12.33 Gram. 12.55 Wereld kamp. wielrennen. 13.00 Nws. en kath. nws. 13.20 Kinderork. 13.40 Gram. 14.00 Dit is leven, caus. 14.15 Gram. 14.20 Accordeon- ork. 14.40 Boekbespr. 14.50 Orgelconc. 15.05 Gram. 15.10 Kron. v. letteren en kunsten. 15.45 Pianotrio 16.00 V. d. jeugd. 16.50 De schoonheid van het Gregoriaans. 17.20 Pro- menade-ork. 17.50 Gram. 18.00 Gram. 18.15 Wereldkamo. wielrennen. 18.30 Journ over zicht. 18.40 Gram. 19.00 Nws. Comm. op 't nws. 19.15 Omr.ork. en solist. 20.00 Gram. 20.10 Lichtbaken. 20.30 Act. 20.45 Gram. 20.50 Lichte muz. 21.10 Als in ons hart een lied weerklinkt, spel met muz. 21.50 Waterpolowedstr. 22.10 Gram 22.35 Wij luiden de zondag in, avondgebed en lit. kal. 23.00 Nws. in Esperanto. 23.22—24.00 Nouveauté's. TELEVISIEPROGRAMMA 17.00 V. d. kind. 20.00 Journ. en weer- overz. 20.15 Stervende taal, film. 21.C5 Ge- var. progr. 21.50 Dagsluiting. BRUSSEL 324 m 1200 Gram. 12.30 Weerber. 12.35 Caus. 12.45 Lichte muz. 13.00 Nws. 13.11 Muz. ka- leidoscoop. 14.30 Radiojourn. 15.00 Gram. 1530 Orgelspel. 16.00 Gram. 16.15 Omr.ork. 16.45 Gram. 17.00 Nws. 17.10 Dagklapper. 17.20 Gram. 17.30 Gevar. muz. 18.00 Gram. 18.30 V. d. sold. 19.00 Nws. 19.40 Gram. 20.00 Lichte muz. 21.00 Gram. 21.15 Amus. muz. 22.00 Nws. 22.11 Verz.progr. 23.00 Nws. 23.05—24.00 Gram. ADVERTENTIE o.a. UNG AR Y-SUPER o.a. RUCANOR - zwart en blauw Gierstraat 59 Tel. 21346 - Haarlem Met de reeds lang voorgenomen aanleg van een oliebuisleiding van Wilhelms haven naar het Duitse industriegebied aan de Rijn en de Roer zal een aanvang wor den gemaakt, zodra de graanoogsten in West-Duitsland zullen zijn binnengehaald, zo is donderdag van bevoegde zijde te Wilhelmshaven bekendgemaakt. De buisleiding zal ongeveer 345 kilo meter lang worden en in het eindstadium een capaciteit van ongeveer 20 miljoen ton olie per jaar bereiken. De uitvoering van het plan heeft vertraging ondervonden, doordat tussen de betrokken oliemaat schappijen en de vertegenwoordigers der Duitse landbouwers geen overeenstemming kon worden bereikt over de vergoeding voor de te gebruiken grond der land bouwers.- 9W De opbrengst exploitatie, inclusief divi dend op aandelen in andere onderne mingen van de kaashandel-maatschappij „Gouda" n.v. te Gouda heeft in het boek jaar 1956-1957 f 1.186.505 bedragen (v.j f 1.464.446). Na aftrekkingen resteert een verlies van f 43.773 (tegenover een winst van f 56.520 het vorige jaar), die op de nieuwe rekening werd overgebracht. De bijzondere omstandigheden, buiten de kaashandel liggend, veroorzaakten vrij aanzienlijke lasten, waardoor het totaal resultaat tenslotte in een klein verlies- saldo uitmondde, dat geen voorstel tot dividenduitkering mogelijk maakt. Vorig jaar werd 10 percent uitgekeerd. Gedurende het seizoen van de grote produktie waren de marges, die bij export naar de grootste Nederlandse afzetgebie den verkregen konden worden, dikwijls niet toereikend voor een bevredigende rentabiliteit. In de laatste maanden van het boekjaar deed zich hierin evenwel een aanmerkelijke verbetering voor. De exploitatiekosten ondergingen voor namelijk als gevolg van een aanzienlijke verhoging van de in de C.A.O. voor de kaaspakhuizen vastgestelde lonen een ver dere stijging. Door het aanbrengen van verbeteringen in de bedrijfsinrichting wordt getracht, hieraan zoveel mogelijk het hoofd te bieden. Alles bij elkaar le verde de kaashandel uiteindelijk een be scheiden winstsaldo op. De overeenkom sten met de coöperatieve zuiververkoop- vereniging „Noord Holland" g.a. en de Verenigde Condensfabrieken „Vecofa" werden voor het komende jaar opnieuw verlengd. Donderdag is te Buenos Aires een inter- amerikaanse economische conferentie be gonnen, waaraan wordt deelgenomen door afgevaardigden uit twintig landen. De voor naamste punten van de agenda zijn op richting van een interamerikaanse gemeen schappelijke markt en het houden van een economische conferentie voor het westelijke halfrond. Elf landen hebben waarnemers gezonden. De Verenigde Staten hebben 40 afgevaardigden en adviseurs naar de confe rentie gezonden. Waarnemers achten de taak van de af gevaardigden, gezien de ervaringen in het verleden, verre van gemakkelijk. Er werd bijvoorbeeld reeds een voorstel voor de op richting van een Interamerikaanse Bank besproken tijdens de economische confe rentie van 1954 in Brazilië. De Verenigde Staten waren toen tegen de oprichting, daar zij van mening waren, dat de bestaande officiële en particuliere kredietinstellingen voldoende waren am in de behoeften van het continent te voorzien. Thans wil Chili wederom voorstellen doen voor de oprich ting^ van de Bank. Het voorstel wordt door vele andere landen gesteund. Waarnemers verwachten, dat de oprich ting van de Europese Gemeenschappelijke Markt slechts oppervlakkig ter sprake zal komen. Enkele landen zijn van mening, dat de levensstandaard in de economisch min der ontwikkelde landen, wanneer de tarief muren zouden verdwijnen, nog lager zou worden, zeker in het begin van de gemeen schappelijke markt. Prijs baconvarkens Aangezien door havenstakingen in En geland de afzet van bacon zeer ernstig wordt belemmerd en de varkensvleesprij- zen op de binnenlandse markt een daling hebben ondergaan, heeft het produktschap voor vee en vlees besloten de prijs voor baconvarkens waarvan bij de bereke ning van de toeslag op uitgevoerde bacon wordt uitgegaan met ingang van maan dag 19 augustus 1957 met 5 cent per kg te verlagen. Engeland en de E.B.U. Het Engelse ministerie van Financiën heeft bericht dat het tekort van Engeland bij de Europese Betalings Unie over de maand juli 18.215.714 pond sterling heeft bedragen. Driekwart van dit tekort is in goud afgelost, een kwart is overgeboekt naar augustus. (UP.) Tunesische valuta Tunis zal voor het einde van dit jaar zijn eigen valuta scheppen, welke de Franse franc zal vervangen, zo kondigde president Habib Bourguiba donderdag via de radio aan. Tunesische functionarissen achten dit een logisch gevolg van de onafhankelijk heid van het land, dat het nationale pres tige zal vergroten en de regering het toe zicht zal geven over de kredietverlening in het binnenland en over de bankbiljetten- circulatie. Herziening vliegoperaties De Senaatscommissie voor zaken tussen de staten der Verenigde Staten en voor buitenlandse handel is niet tot een uit spraak gekomen over een wetsontwerp Strekkende tot herziening door de Raad voor Burgerluchtvaart van operaties krach tens de internationale luchtvaartovereen komst. ADVERTENTIE Trakteer Uw kinderen en Uzelf op het nieuwe heerlijk friaae snoepje Van Melle Fruit tella'» de zachte frnitcarré's in het „vierkante rolletje". Van Melle Fruit tella'», in kleurige staniol verpakking, zijn verkrijgbaar in 3 smaken citroen, sinaasappel en aardbei. Zowel aan de veiling te Den Hoorn (bij Delft) als te Pijnacker draaien de laatste dagen grote hoeveelheden groenten door. In het gunstigste geval kunnen de produk- ten, welke onverkocht blijven, nog als veevoeder gebruikt worden. De aanvoeren zijn de laatste tijd zeer groot en de kopers leggen weinig animo aan de dag. Vooral voor komkommers bestaat weinig belang stelling. Naar schatting wordt er momen teel wel niet meer doorgedraaid dan vorig jaar, maar het verschil is, dat toen de min dere soorten onverkocht bleven, terwijl nu zelfs voor de beste kwaliteit onvoldoende afzet is te vinden. Ook van andere pro- dukten draaien goede soorten door. De officiële koers van de roepiah is nog steeds 11,40 rp. tegen een Amerikaanse dollar, maar door de nieuwe regerings bepalingen inzake deviezen is een nieuwe situatie ontstaan welke neerkomt op een devaluatie van de roepiah. Importeurs en exporteurs houden zich bij hun transac ties aan de koers van 24 roepiah tegen 1 dollar. De directie van de n.v. Deli Spoorweg Maatschappij te Amsterdam, die in andere jaren nog enkele lichtpunten over de gang van zaken kon aangeven, heeft in het ver- Op het terrein van de Shell-installaties j slag over 1956 een achtuitgang op elk ge en fabrieken „Permis' heeft zich donderdag bied moeten melden. Hei goederenvervoer een ontploffing voorgedaan in de fabriek, verminderde van 145 miljoen ton-km tot waar insectenbestrijdingsmiddelen worden 140,6 min ton-km. Het reizigersvervoer vervaardig. Twee leden van het personeel van de aannemers werden gewond. Nader wordt gemeld dat bij deze ont ploffing 'nóg-"Vijf 'dfïdere "êitbeiSëts llchtë verwondingen opliepen. Allen kondèn, na ter plaatse te zijn verbonden, op éigen ge legenheid huiswaarts keren. De depressie boven de Noordzee vult nu langzaam op. Randstoringen veroorzaken nu en dan flinke buien. Sommige stations in het westen van Nederland meldden over 24 uur 20 tot 27 mm regen. In het oosten van het land viel echter aanzienlijk min der. Bij IJsland is intussen een nieuwe oceaandepressie aangekomen, die lang- in oostelijke richting koerst. Een regen- gebied van deze storing naderde vanmor gen Ierland. Deze regenzone zal waar schijnlijk morgen in de loop van de dag ons land bereiken, daaraan gaan enkele opklaringen vooraf. WEERRAPPORTEN Temperaturen: buiten land maxima van giste ren. Binnenland, heden 7 uur. Neerslag: laatste 24 uur. Sr Stockholm zwaar bew. wnw Oslo zwaar bew. ono Kopenhagen zwaar bew. zo Zaterdag 17 augustus Zon op 5.29 uur, onder 20.03 uur. Maan op 22.24 uur, onder 12.54 uur. Maanstanden 18 aug. 25 aug. 17.16 uur 12.32 uur laatste kwartier, nieuwe maan. Hoog en laag water in IJmuiden Zaterdag 17 augustus Hoog water: 7.25 en 19.49 uur. Laag water: 3.13 en 15.23 uur. Aberdeen Londen Amsterdam Luxemburg Parijs Bordeaux Grenoble Nice Berlijn Frankfort München Zürich Genève Locarno Ajaccio Mallorca Wenen Innsbruck Rome Den Helder Ypenburg Vlissingen Eelde De Bilt Twente Eindhoven 21 20 22 12 15 17 16 19 geheel bew. nw regen wnw regen z regen zzw regen wzw zwaar bew. windst. 22 half bew. windst. 22 half bew. nw 25 zwaar bew wzw 23 zwaar bew. zw zwaar bew. z zwaar bew. zzw half bew. zw onweer onbewolkt onbewolkt regen regen licht bew. no ono 22 22 20 19 24 27 windst. 29 wnw 25 o 23 z 28 - in 2 Sa 0 0 6 29 1 17 3 1 0 9 0 0,1 9 0 3 17 1 0 1 1 26 0 regenbui zw geheel bew. wzw regenbui zw zwaar bew. z geheel bew. zzw motregen z geheel bew. zzw Vlv. Z.-Limb. zwaar bew. zzw liep achteruit van 199 min reizigers-km tot 184 min reizigers-km. Het saldo verlies, geboekt ten laste der reserverekening be- drïagt' f 264.491 én rp. 2.468.949. Een divi dend kan, evenals over 1955, niet worden uitgekeerd: De door de regering van Indonesië per 1 november 1955 toegestane tariefsverho ging heeft niet het gewenste resultaat ge had van een verbetering van de bedrijven in Indonesië. Het is dan ook dringend no dig dat de tarieven verder worden ge wijzigd, waarover reeds besprekingen zijn geopend, aldus het verslag. Voor de eerste maal maakt de directie gewag van een toenemende onveiligheid. De resultaten van de telefoononder neming werden ongunstig beïnvloed door de stijging van lonen en prijzen. De op bouw van de nieuwe automatische tele fooncentrale te Medan werd met kracht voortgezet. Het verslag herinnert voorts aan de oprichting tezamen met twee ver voersbedrijven in Nederland van de n.v. Maatschappij ter Behartiging van Ver- voerbelangen, M.B.V. ADVERTENTIE PRACHTIGE WEGLIGGING - ELEGANT Verbruik: 13 liter op 150 km Prijs vanaf 7.990. c Gevaarlijk. In Australië heeft zich, gelijk met de Aziatische griep, een nieuw soort infectieziekte voorgedaan, die reeds aan zes mensen het leven heeft gekost. Men vermoedt dat de ziekte, die binnen 24 uur dodelijk kan zijn en vooral voor mensen beneden de 25 jaar gevaarlijk is, verband houdt met de Aziatische griep. De infectie gaat ge paard met snel oplopende koorts en storing van bloedsomloop en soms ook ademhaling. Nog éénmaal. Dank zij de persoonlijke tussenkomst van president Zapotocky van Tsjecho-Slowakije zal een man in Engeland, die op het punt staat blind te worden, nog éénmaal zijn kleindoch tertje, dat in Tsjecho-Slowakije woont, kunnen zien. Toen de president ver nam, dat de moeder, die met een Tsje chische dokter is getrouwd, voor haar zelf en haar dochtertje met spoed een visum had aangevraagd, gaf hij op dracht alle formaliteiten op zij te schuiven en direct het visum te ver strekken. Allen terug. George Allen, de Amerikaan se ambassadeur in Griekenland, is donderdag, na een verblijf van twee dagen in Turkije, in Athene terugge keerd. De reis van Allen, die verband zou houden met een Amerikaanse be middelingspoging in de kwestie-Cyprus, schijnt niet het resultaat te hebben op geleverd, dat ervan verwacht werd, aldus AFP. Late roem. De hoogste Russische onder scheidingen de titel van „held van de Sovjet-Unie", de orde van Lenin en de medaille van de Gouden Ster zijn toegekend aan een Russische piloot, die twaalf jaar geleden negen Duitse vliegtuigen neerschoot, gevangen werd genomen, en een ontsnapping organi seerde, waarbij hij en anderen een Duitse bommenwerper bemachtigden en daarmee Russisch gebied bereikten. Botsing. Bij een botsing tussen een Bel gische autobus en een Duitse vracht auto op de autobahn bij Leipheim (tussen Ulm en Augsburg) zijn zes per sonen om het leven gekomen en 29 ge wond. De bus botste met grote snelheid naar verluidt 100 km tegen de langs de weg geparkeerde vrachtauto. Gangsterdorv De Senaatscommissie, die de invloed nagaat van het Amerikaan se gangsterdom in de vakbonden, heeft vastgesteld dat. Johnny Dio en Anthony Corallo, twee figuren die genoemd zijn in verband met de aanslag 00 de jour nalist Riesel, via een zekere Sam Gold stein van een vakbondsafdeling in New York 20.000 dollars hebben gekregen om de verkiezing van James R. Hoffa, een van de hoge figuren in de vakbond, zeker te stellen. Verworpen. De juridische commissie van het Amerikaanse Huis heeft met vijf tien tegen elf stemmen een voorstel verworpen voor het verlenen van per manente verblijfsvergunningen aan de 25.000 Hongaarse uitgewekenen in de Verenigde Staten. President Eisenho wer heeft het Congres in een soeciale boodschap verzocht de gevraagde ver blijfsvergunningen te verlenen. Chèque. De Russische ambassadeur in Indonesië heeft, naar radio-Warschau meedeelde, een chèque voor 40.000 roepiah's aangeboden voor hulp aan de slachtoffers van de watersnood in In donesië. De chèque kwam van het Rus sische rode kruis en rode halve maan- verenigingen, zei de radio. Rusland. De bevoegdheden van de ge meenteraden der dorpen in de Sovjet republiek Rusland zijn, krachtens een besluit van de Opperste Sovjet, op economisch en cultureel gebied uitge breid, aldus meldt het persbureau Tass. De Sovjet-republiek Rusland is de grootste van de Sovjet-Unie. Zoals bekend voert de Sovjet-Unie thans een decentralisatie politiek. Israel. Op 30 april telde Israel 1.915.411 inwoners, onder wit 209.485 niet- Joden. Eind 1956 had Israel een bevol king van 1.872.390 zielen. Naar gods dienst was de verdeling als volgt: 1.667.455 Joden, 141.395 Mohammeda nen. 43.746 Christenen en 19.794 dru- zen. Er waren toen dus ln totaal 204.935 niet-Joden. Naar Trinidad. Prinses Margaret van Engeland heeft besloten de uitnodiging te aanvaarden om in de lente van vol gend jaar een bezoek te brengen aan Trinidad. De prinses zal daar de eerste bijeenkomst van de nieuw gekozen volksvertegenwoordiging van Brits West-Indië openen. 48. De hoofdredacteur van „Het Grote Nieuws" stond nog steeds telefonisch in verbinding met zijn ondergeschikten, die in het Hotel Royal de gezant van Mars trachtten te ondervragen; en intussen pro beerde hij de mededelingen te verwerken, die de militaire vlieger George Bonsang hem deed. „Zo, zo - aha!", sprak hij dus. „Er bestaat dus een professor Goedbloed die deze rare taal verstaat, hè? Kzoz heet die taal, zei u? Interessant! En waar zou den we dan die professor kunnen vinden?" „Ik vermoed, waarde heer, dat hij zeer nabij is!", antwoordde de piloot op be schaafde toon. „Wanneer mijn inlichtingen juist zijn, dan is hij als secretaris aan Zijne Excellentie Brrr Tchotl toegevoegd - en dus zal hij wel in Zijner Excellenties on middellijke nabijheid vertoeven Nu was het intussen in de hotelkamer van het Ding een nogal wilde boel geworden; de journalisten zetten namelijk hun onder vraging onvermoeid voort, maar het erger de hun in hoge mate, dat Panda steeds tussenbeide wilde komen. Panda, op zijn beurt, was nogal boos op deze lieden, die net deden alsof zij hier heer en meester waren, en dus waren de verhoudingen hier nu nogal gespannen. De journalist Knijpers trachtte juist Panda een poosje kwijt te raken door hem hardhandig in een diepe fauteuil te werpen, toen de stenograaf Van Kwikschoten aan de telefoon een juich kreet slaakte. „Voorzichtig, jongens!", riep hij, terwijl hij zich nader repte. „Ik hoor daar zojuist dat de secretaris van de ge zant die rare taal verstaatdat Kesos, of hoe het heet! En dit ventje is de secre taris!" En zo werd de verbaasde Panda onverwacht een geheel nieuwe rol toebe deeld. IN 1945 WAS er een geweldige invasie van Portugese oorlogsschepen op de wes telijke kusten van Groot-Brittannië. Deze invasie vond niet plaats omdat Portugal zich aan de zijde van Duitsland of Japan had geschaard om op het laatste nippertje te trachten de kansen van de reeds verlo ren oorlog te doen keren, maar omdat de windrichting de Portugese oorlogsschepen nu eenmaal naar die kusten dreef. Dergelijke invasies schij nen drie- of viermaal per eeuw voor te komen, maar geen en kel geschiedenisboekje maakt daar melding van, om de een voudige reden dat het stranden van Portugese oorlogsschepen op de Engelse kusten niet in de historische, maar in de biologische we tenschappen thuis hoort. Het Portugese oorlogsschip is namelijk een zeedier dat door middel van een 17 a 18 cm lange drijf klok op het water drijft en lange tentakels als een soort drijfnet door het water laat slieren. Diertjes die het ongeluk hebben tegen deze tentakels op te zwemmen, worden door de netelcellen ge dood en opgevreten door een van de vele monden die over het drijfnet verspreid liggen. Dat is echter niet het meest belangwek kende kenmerk van het Portugese oorlogs schip. Een ander interessant verschijnsel van dit dier is de asymetrie van de drijf- klok, die tevens als zeil dienst doet. Dit zeil is niet in de lengte of in de breedte van het dier aangebracht, maar diagonaal: het loopt van rechts vóór naar links ach ter, althans bij de Portugese oorlogssche pen die het noordelijke halfrond bezeilen. Op het eerste gezicht is het niet erg duidelijk, waarom het zeil van het Portu gese oorlogsschip asymetrisch is aange bracht. Wie zich echter herinnert, wat we onlangs verteld hebben over de windspo- ren, die zich tijdens winderig weer op het water van de oceaan ontwikkelen, even wijdig aan de windrichting, zal tot de er kenning moeten komen dat bijkans niets in de natuur zonder zin is. Een Portugees oorlogsschip - in de dierkunde beter be kend onder de naam Physalia - zou zonder nadere voorzieningen recht voor de wind worden voortbewogen, zodat het door de lucht- en waterwervelingen onvermijdelijk in de wind- sporen zou belanden, waar het dier weinig te eten zou vinden en bovendien in al lerlei drijvende rommel ver ward zou raken, zodat zijn y ondergang vrijwel zeker is. Physalia's met de bovenom schreven asymetrische drijfklok, worden daarentegen dvmrs door de windsporen heen geblazen. Deze, door de plaatsing van het zeil, naar links afwijkende dieren, vol gen op het noordelijke halfrond automa tisch een sinusvormige weg, waarvan het grootste gedeelte van het voedselrijke ge bied van het opstijgende water ligt, ter wijl het in het voedselarme en gevaarlijke windsporengebied maar kort verblijft. Op het zuidelijk halfrond zouden de naar links afwijkende Physalia's juist vaker in de windsporen terecht komen en slechts kort in het voedselrijke water blijven. Daarom is de plaatsing van de drijfklok van de dieren op het zuidelijke halfrond juist andersom, dus niet van rechts vóór naar links achter, maar van rechts achter naar links vóór, zodat ook zij zo kort mogelijk in de windsporen vertoeven en zo lang mogelijk van het voedselrijke wa ter profiteren! En nu het onopgeloste wonder van de doodgewone haring Daarover morgen. (Nadruk verboden) H. Pétillon

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1957 | | pagina 2