Rijk neemt de financiering van de woningbouw
over van de gemeenten
Hogere omzetbelasting op sigaretten,
personenauto's en t.v.-toestellen
Ons volk zal zich bewust moeten
zijn van de ernst der situatie"
Besparingen moeten toenemen
Radio DISCO
HET WEER
Haarlems Dagblad
éee MORRIS 6eforet/ot/fltty
DE TROONREDE: Bezorgdheid en vertrouwen
Dieper ingrijpen tot herstel van evenwicht nodig
EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN
Verdere beperking van de
overheidsuitgaven
HOFSTRA'S
MILJOENENNOTA
Opnieuw zachter
Proef met een Amerikaanse
raket in Florida
Zie voor vervolg pag. 3
Het woord is aan
en z
72e JAARGANG No 59
Lange Nieuwstraat 427, IJmulden. Telefoon
A dm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519.
Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout
straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1957
IJmuider Courant
OPBECHTIHAARLEMSCHECOURANT
302e JAARGANG No 212
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.,
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt
dagelijks, behalve op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et p. kwartaal 7.65,
franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct Giro
rekening 273107 ten name v. HaarL Dagblad.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
DE FINANCIERING van de bouw van arbeiderswo
ningen, waarmede de gemeenten dreigen vast te lopen, zal
het rijk in 1958 overnemen. Dat zullen de gemeentebesturen
toejuichen. Maar minister Hofstra wil ook in 1958 de omzet
belasting op sigaretten, personenauto's, motorrijwielen en de
daarvoor bestemde banden, alsmede op televisietoestellen
verhogen, alsook het tarief van de vermogenbelasting (met
twintig percent), waarvan hij in totaal voor het rijk een
hogere opbrengst verwacht van 107 miljoen gulden. De PTT-
tarieven worden in de loop van dit jaar enigszins verhoogd.
Dat zijn de voornaamste feiten in de toelichting op de
vanmiddag aan de Tweede Kamer aangeboden rijksbe
groting voor 1958. Dit budget vergelijkend met de begroting
voor 1957, spreekt minister Hofstra van „een aanzienlijke, en
trouwens ook dringend noodzakelijke verbetering van het
begrotingsbeeld". Een begrotingsbeeld kon worden verkregen
waardoor inflatoire financiering en dus dreiging van waarde
vermindering van de gulden, kan worden vermeden.
Nog steeds voert Nederland meer in dan de uitvoer bedraagt, zo constateert de
minister in zijn miljoenennota. Nadat in 1955 de betalingsbalans ten opzichte van
het buitenland nog een overschot aanwees van 960 miljoen, ontstond over 1956 reeds
een tekort van 650 miljoen. Thans geeft het eerste halfjaar van 1957 alleen reeds
een tekort van 500 a 600 miljoen te zien. Dit is des te bedenkelijker, zo schrijft de
minister, omdat Nederland een overschot nodig heeft met het oog op aflossing van
de buitenlandse schuld, bijstand aan overzeese rijksdelen, investeringen in het
buitenland ter bevordering van de export en dergelijken. Het overschot zou ongeveer
500 miljoen moeten zijn. In tijden van topbedrjjvigheid is het echter gewenst, naar
een groter overschot te streven om over voldoende resereves te beschikken.
De ongunstige ontwikkeling van de be
talingsbalans heeft tot een voortdurende
vermindering van de goud- en deviezen
reserves geleid. De totale reserves van de
Nederlandsche Bank, die eind 1955 nog
4674 miljoen bedroegen, zijn thans ge
daald tot 3120 miljoen. Sedert 1952 zijn
onze reserves niet zo laag geweest.
De overbesteding heeft in Nederland
geleid tot een vergroting van de invoer
en tot een vasthouden van exporteer
bare produkten voor de binnenlandse
markt, alsook tot enige prijsstijging,
met name van investeringsgoederen.
Het ligt in het stellige voornemen van
de regering, aldus minister Hofstra,
met de meeste kracht de vraag naar
goederen en diensten tot een even
wichtiger peil terug te dringen en op
deze wjjze het monetaire evenwicht
spoedig te herstellen.
Naar zijn oordeel zal de rijksbegroting
voor 1958, bij aanvaarding van de voor
gestelde maatregelen, een belangrijke bij
drage tot het herstel kunnen leveren.
Tot dusverre hebben de getroffen maat
regelen tot beperking van de bestedingen
niet tot het gewenste gevolg geleid. De be-
5OO(XXDO<XXXXXXXXNXXXXXXXXXXXXXXXX>0OOOOOOOOOOOOOC)OO0OOOOqC
oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooa
stedingen blijven de beschikbare middelen
aanmerkelijk overtreffen, al is enige ver
betering merkbaar, bijvoorbeeld in een
verschuiving bij verschillende bedrijfstak
ken van binnenlandse naar buitenlandse
orders. Bij een overbesteding van ongeveer
een miljard gulden per jaar, mocht, gezien
de eisen die de woningbouw stelt, niet
worden verwacht dat de reeds getroffen
maatregelen tot een voldoende herstel van
het evenwicht zullen leiden. Verdere maat
regelen op het gebied ven de overheids
uitgaven en de overheidsinkomsten waren
daarom onvermijdelijk.
Oog voor de toekomst
Bij het streven naar herstel van het
evenwicht in de nationale economie is het
noodzakelijk mede aandacht te schenken
aan factoren die van belang zijn voor de
toekomstige ontwikkeling Een van de be
langrijkste factoren is de grote kapitaal
behoefte in Nederland sedert de oorlog,
ADVERTENTIE
LET A.S. DONDERDAG
op de advertentie van
JOOOOOOOOOOOOC *TOOCOCOOCOOCOCOCOOCOOOOOCXX>OCOCCOCOOCOOCX
VERWACHTING, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
dinsdagavond tot woensdagavond,
opgemaakt om 11.15 uur:
Half tot zwaar bewolkt met hier
en daar enige regen of motregen.
In de nacht plaatselijk mist.
Zwakke tot matige zuidwestelij
ke wind, maar in de noordelijke
helft van het land aanvankelijk
zwakke veranderlijke wind. Op
nieuw iets zachter.
Volledige weerrapporten op pagina twee
)000ü0OUUt-^^^.A>-\A^ukAAAJUUUÜU0<JÜUX*JUCXAJUUUU0ü00ü0CXX)000(
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN PAGINA'S
die heeft geleid tot een kapitaalschaarste.
Deze wordt nog verscherpt door de voort
gaande bevolkingsaanwas, die het land
voortdurend voor de noodzaak stelt, het
produktie-apparaat sterk uit te breiden en
een groot aantal woningen te bouwen.
Ook het streven naar een stijging van het
werkelijke inkomen per hoofd en de snelle
ontwikkeling van de techniek (atoomener
gie, elektronica) vereisen een omvangrijke
kapitaalvorming. Tenslotte hangen vele
overheidsinvesteringen rechtstreeks samen
met de uitbreidingen in de particuliere
sector. Dit geldt met name voor verkeer,
onderwijs en vorsingswerk, en voor de
meeste investeringen van de overheids-
Minister Hofstra
bedrijven. Bij een uitbreiding van de pro-
duktiecapaciteit zullen ook de overheids
investeringen noodzakelijkerwijs hoog
moeten blijven.
Sparen onvoldoende
De voor de financiering van de genoem
de investeringen benodigde middelen zul
len door besparing uit het nationale in
komen moeten worden verkregen, aldus
minister Hofstra. Bij een stijgende pro-
duktie blijken de besparingen echter te
dalen. In 1955 werd twintig percent van
het nationale inkomen gespaard, in 1956
daalde dit tot ongeveer 18 percent. Een
dergelijk peil is, gezien de grote behoefte
aan woningen en aan investeringen voor
andere doeleinden, onvoldoende.
In de jaren, waarin op de betalings
balans overschotten werden verkregen,
bleef de woningbouw beneden een bevre-
CAPE CANAVERAL (UP) Op de
proefterreinen bij Cape Canaveral in Flo
rida is gisteren een raket afgeschoten. Een
fotograaf van UP die aan het strand stond
zag de raket recht omhoog stijgen, aan
gedreven als het ware door een geweldige
vuurbal. Op grote hoogte ging de raket
over in horizontale vlucht en was toen
binnen enkele seconden uit het gezicht
verdwenen boven de oceaan. Een sliert
rook gaf het spoor van de raket aan.
DOVER Op het proefstation voor ra
ketten van de Amerikaanse marine bij
Lake Denmark in New Jersey is maandag
een proefmotor voor een raket tot ont
ploffing gekomen. Volgens de eerste be
richten is er een dode en werden zes per
sonen gewond.
ADVERTENTIE
BARTELJORISSIR HAARLEM TEL 13439
FERD BOLSTR 48 A'DAM TEL 717162
DUFFEL MONTY COATS 59.50
digend peil. Herstel van het evenwicht op
de betalingsbalans en uitvoering van het
huidige woningbouwprogramma maken het
daarom noodzakelijk, dat de besparingen
toenemen. De regering zal door het voeren
van een beleid, dat met kracht is gericht
op gezond geld, het goede klimaat voor de
bevordering van deze besparingen schep
pen.
Op de begroting voor 1958 hebben twee
factoren hun stempel gedrukt: het stre-
iiiniiiiiiiiii
De opening van de Staten-Generaal
met de daaraan verbonden plechtig
heden biedt telkenjare weer een
boeiend en sprookjesachtig schouw
spel. De gouden koets, de garderegi
menten, de kleurige uniformen en de
juichende mensenmassa's, vormen een
traditionele entourage van het Konink- I
liet ook de zon
lijk Gezin, op weg naar de Ridderzaal,
waar Koningin Juliana de opening
verricht. Vorig jaar reed ook Prinses
Beatrix in de Gouden Koets mee en
werd de gouden stoet door zon
licht overgoten zie foto doch dit
jaar is de kroonprinses met een ver
zwikte enkel thuis moeten blijven en
verstek gaan.
Illllll
99
Hieronder volgt de Troonrede, welke hedenmiddag door Koningin Juliana is uitgesproken bij de
opening der Staten-Generaal. De Koningin zeide
„Leden der Staten-Generaal,
Een zeer bewogen jaar ligt achter ons. De internationale
spanningen duren onverminderd voort. In onze nationale
economie is het evenwicht verbroken.
Terwijl de nationale welvaart en de werkgelegenheid op
een hoog peil zijn gebleven, geven de vermindering van de
deviezenreserve en de ontwikkeling op de kapitaalmarkt
reden tot ernstige bezorgdheid. Hierin komt tot uiting, dat
de bestedingen aan consumptie, investeringen en overheids
uitgaven tezamen het nationale inkomen overtreffen.
De genomen maatregelen hebben het beoogde doel nog
niet bereikt. Ten dele, omdat zij pas geleidelijk hun wer
king kunnen doen gevoelen, anderdeels omdat blijkens de
thans beschikbare gegevens dieper ingrijpen noodzake
lijk is.
Ons volk kan zonder twijfel de gerezen moeilijkheden te
boven komen. Het zal zich daartoe bewust moeten zijn van
de ernst van de situatie en aan een reële beperking van de
bestedingen moeten meewerken. Dit geldt zowel voor de
consumptieve uitgaven van de bevolking als voor de uit
gaven van het bedrijfsleven en de overheid. De regering
harerzijds is vastbesloten zodanige maatregelen te treffen
of te bevorderen, dat het evenwicht in de verhoudingen en
het vertrouwen in de financiële en monetaire situatie wor
den hersteld.
Beperking
Dit beleid drukt zijn stempel op de Rijksbegroting voor
1958. Een beperking van uitgaven is op vele punten tot
stand gebracht. Daarnaast is afgezien van tal van nieuwe
plannen. Bovendien moet het rijk in zijn financieel beleid
rekening houden met de zeer grote moeilijkheden, die de
gemeenten ondervinden bij de financiering ook van de
meest dringende kapitaalsuitgaven. Daarom acht de rege
ring het voor een gezonde en ongestoorde financiering van
de woningbouw noodzakelijk met ingang van het komende
jaar weder over te gaan tot het verstrekken aan de ge
meenten van voorschotten ten behoeve van de woningwet-
bouw ten laste van 's Rijks kas. Onder de tegenwoordige
omstandigheden kunnen de gemeenten de verantwoorde
lijkheid voor de financiering van deze bouw niet blijven
dragen.
Het rijk zal er zich voorts vooral ter wille van de ge
meenten van moeten onthouden voor zijn eigen uitgaven
een beroep te doen op de kapitaalmarkt. Het is om deze
reden, dat de begroting zodanig is opgesteld, dat de finan
ciering van de gehele dienst is gewaarborgd zonder een
dergelijk beroep.
Teneinde dit mogelijk te maken acht de regering naast
beperking van de overheidsuitgaven een tijdelijke verho
ging nodig van de omzetbelasting op personenauto's en mo
torrijwielen, op televisietoestellen en op sigaretten. Boven
dien zal de opschorting van de investeringsaftrek in 1958
moeten voortduren en zal een tijdelijke heffing van op
centen op de vermogensbelasting worden voorgesteld. Deze
maaregelen leveren tevens een bijdrage tot de beperking
van de bestedingen.
Verdere verhoging van de uitvoer vraagt bijzondere aan
dacht. Ter wille hiervan is het nodig te waken tegen het
ongunstiger worden van onze concurrentiepositie op de
internationale markt. Grote voorzichtigheid bij het nemen
van maatregelen, die tot verhoging der produktiekosten
kunnen leiden, is geboden. Zolang de huidige toestand
voortduurt zullen bedrijfsleven en overheid zich ten aan
zien van de ontwikkeling van het loonpeil de grootst mo
gelijke beperking moeten opleggen. Mede met het oog hier
op moet de prijsstabilisatiepolitiek in overleg met het be
drijfsleven onverflauwd worden voortgezet. Het prijsbeleid
en het mededingingsbeleid zullen ook moeten bevorderen,
dat kostenverlagingen zoveel mogelijk in de prijzen door
werken. Het is dringend noodzakelijk de besparingen op
te voeren onder inschakeling van zo breed mogelijke lagen
der bevolking. Voorstellen ter bevordering van de bezits
vorming zullen u in het komende zittingsjaar bereiken.
Voor landbouwprodukten vertoont de ongunstige ver
houding van vraag en aanbod op de wereldmarkt geen ver
betering. Zij lijkt zelfs van structurele aard te worden.
Voortgebouwd zal worden op de grondslag, welke de re
gering het afgelopen jaar heeft gelegd. In dit verband zul
len de vraagstukken van de totale omvang van de pro-
duktie en van de verbetering van de bedrijfsstructuur de
bijzondere aandacht vragen.
De strijd tegen de woningnood blijft nog steeds de meest
dringende taak bij de voorziening in de behoeften van ons
volk. Mede dank zij de gunstige weersomstandigheden in
het begin van het jaar, zal in 1957 een groter aantal wo
ningen gereedkomen dan in enig voorgaand jaar het geval
was. Verwacht mag worden, dat meer dan 80.000 woningen
aan de woningvoorraad zullen worden toegevoegd. Het
streven van de regering blijft, ook in het komende jaar, ge
richt op een binnen het kader van de bestaande moge
lijkheden zo groot mogelijke woningbouw. Het is haar
voornemen de financiering van 40.000 woningwetwoningen
mogelijk te maken. Ter betere aanpassing van de rijks-
steun aan de werkelijke behoeften en ter stimulering van
de bouw van particuliere woningen met een redelijke huur
prijs is een wijziging van de premie- en bijdrageregeling
woningbouw 1953 tot stand gebracht. Verwacht wordt, dat
mede dank zij deze maatregel met de bouw van 40.000
particuliere woningen zal worden aangevangen.
Teneinde een begin te maken met de consolidatie van
de te hoog opgelopen vlottende schuld der gemeenten en
van de schulden, die moeten worden aangegaan, in het
bijzonder voor de nog in dit jaar ondernomen woning
bouw, zal de regering haar medewerking verlenen aan
een binnenkort door de bank voor Nederlandsche gemeen
ten tegen marktvoorwaarden uit te geven woningbouw
lening.
Maatregelen zijn in voorbereiding om het vrijwillig be
schikbaar stellen van ruimte voor inwoning sterker aan te
moedigen. De mogelijkheden tot het verlenen van een bij
drage in de kosten van noodzakelijke voorzieningen aan
de woningen zullen worden verruimd.
Nieuw-Guinea
De samenwerking tussen Nederland, Suriname en de
Nederlandse Antillen in de geest van het statuut heeft de
voortdurende aandacht der regering. Na ontvangst van een
binnenkort te verwachten advies van de commissie tot
herziening van de staatsinrichting van Nederlands Nieuw-
Guinea, hoopt de regering aan de Staten-Generaal te kun
nen aanbieden een ontwerp van wet tot partiële herziening
van de bewindsregeling Nieuw-Guinea, dat een ruimer uit
zicht zal bieden voor de politieke ontwikkeling van dat
gebied.
In de samenwerking tussen de vrije landen wordt een
nieuw perspectief geopend door de ondertekening van ver
dragen betreffende een Europese economische gemeenschap
en een Europese gemeenschap voor atoom-energie, als
mede door de tussen de regeringen der drie Beneluxlan-
den bereikte overeenstemming over het verdrag inzake de
economische unie. De behandeling van de drie hiermede
samenhangende wetsontwerpen zal in de komende zitting
veel van uw aandacht vragen.
Het levensbelang van de noord-atlantische verdrags-or-
ganisatie voor de vrije wereld blijft ook van ons land een
redelijke defensiebijdrage eisen. In de Verenigde Naties zal
de regering haar steun verlenen aan elk oprecht streven
naar politieke ontspanning, herstel van onrecht en bevor
dering van de vrede.
Nauwere Europese samenwerking maakt het ons te meer
tot plicht in eigen land verhoudingen te scheppen, die
Nederland in internationaal verband een goede en sterke
partner doen zijn.
Teneinde de aandacht geconcentreerd te houden op de
vraagstukken, die op het ogenblik centraal staan, spreek
ik thans niet tot u over tal van andere onderwerpen, die
nochtans in het komende zittingsjaar veel van uw werk
kracht zullen vragen.
Beperking op velerlei gebied, waarbij de regering er in
tussen naar streeft het meest essentiële te ontzien, mag
niet het laatste woord zijn.
Een positief gerichte inspanning, zowel ter vergroting
van de nationale produktie als ter versterking van de
geestelijke en maatschappelijke krachten, zal nieuwe en
ruimer mogelijkheden moeten openen.
Terugziende op hetgeen ons volk na de oorlog onder veel
moeilijker omstandigheden heeft gepresteerd vertrouw ik,
dat het ook thans de zelfbeheersing en de kracht zal weten
op te brengen, noodzakelijk voor herstel en voor nieuwe
vooruitgang.
Moge God u sterken bij de verantwoordelijke taak waar
toe gij weder zijt geroepen.
Hiermede verklaar ik de gewone zitting der Staten-
Generaal geopend".
Anonymus:
Een tacticus is hij, die druiven voor
andermans neus wegkaapt en dan zegt
dat ze zuur zijn.
^Illllllllll
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifliiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiwiiiBiiiimiiiinniiiiiiMiiiiiMM
Zelden is een Troonrede in zo over
heersende mate aan de economische poli
tiek gewijd geweest als die van vandaag.
De buitenlandse politiek, sociale en cultu
rele vraagstukken, kwesties van wet
geving of bestuursregeling en dergelijke
komen er öf ternauwernood óf in het
geheel niet in ter sprake. Dit is geschied
„ten einde de aandacht geconcentreerd te
houden op de vraagstukken, die op het
ogenblik centraal staan".
De Troonrede is daardoor wel anders
dan anders geworden. Ze maant niet
alleen in vrijwel elke alinea tot soberheid;
ze is zelf ook sober van woordkeus, sober
in de beperking tot dat ene centrale vraag
stuk: het verbroken evenwicht tussen ons
nationale inkomen enerzijds en de uit
gaven aan verbruiksgoederen, inves
teringen en overheidsbestedingen ander
zijds. Men zou kunnen klagen over de
daaruit voortvloeiende onvolledigheid van
deze Troonrede. Maar ons is deze onvol
ledigheid, dit concentreren van alle aan
dacht op één dominerend probleem, liever
dan de dorre opsomming van onder
werpen, die wij vroeger op derde dins
dagen in september nog al eens voorgezet
kregen.
Het regime van soberheid, dat in dit
economische document wordt aangekon
digd, komt neer op nog ingrijpender af
remmen dan tot nu toe van allerlei be
stedingen enerzijds en op verhoging van
een aantal belastingen anderzijds. Zeer
zwaar dreigen die belastingverhogingen
niet te wegen; maar de voortgezette op
schorting van de investeringsaftrek zal
naast de verdere bemoeilijking van in
vesteringen door het program van be
stedingsbeperking ons bedrijfsleven
weinig helpen „te waken tegen het on
gunstiger worden van onze concurrentie
positie op de internationale markt", zoals
elders in de Troonrede wordt gevraagd.
Want die concurrentiepositie berust im
mers niet alleen op een voorzichtig loon-
en prijsbeleid maar ook op voortdurende
modernisering der bedrijven en daar
voor zijn investeringen onvermijdelijk.
Het kan niet anders dan toegejuicht
worden, dat de regering wil overgaan tot
een soepeler financieel beleid bij de wo
ningbouw. Zowel met het besluit tot het
uitschrijven van een woningbouwlening
door de Bank van Nederlandse Gemeen
ten, waarbij niet langer wordt vastge
houden aan onmogelijk-starre rente-res
tricties, als met de voorgenomen ver
soepeling van de premie-regeling voor
particuliere woningbouw zal worden in
gestemd door ieder, die de woningnood als
een afschuwelijke vlek op onze nationale
huishouding beschouwt. En ook het plan
om door een systeem van overheidsbij
dragen vrijwillige „inwoning" aan te moe
digen, getuigt van een fris initiatief.
Tot de zeer weinige onderwerpen buiten
de hierboven genoemde, waarvoor de
Troonrede aandacht vraagt, behoort het
probleem van de ongunstige verhouding
van vraag en aanbod op de wereldmarkt
voor landbouwprodukten. De korte op
merking hierover wijst er op dat de re
gering zich bewust is van de noodzaak om
de aanpassing van onze landbouw aan de
nieuwe omstandigheden te bevorderen en
daardoor de genoemde ongunstige ver
houding, althans wat de terugslag daarvan
op ons land betreft, wat minder ongunstig
te maken. Dat blijkt trouwens ook uit de
vermelding van de wenselijkheid om de
bedrijfsstructuur in de landbouwsector te
verbeteren. Men kan slechts hopen dat
verdere regeringsbemoeiingen op dit ge
bied er op gericht zullen zijn, de landbouw
uiteindelijk weer een onafhankelijke eco
nomische positie binnen ons nationaal
bestel te geven, want elke andere politiek
blijft er één van lapmiddelen.
In het algemeen kan men niet anders
zeggen dan dat deze Troonrede getuigt
van gezond verstand en van een gezonde
neiging der regering tot zelfbeperking,
ook al blijkt uit de Miljoenennota dat die
neiging vooralsnog slechts bescheiden
concrete resultaten heeft opgeleverd.
Maar de neiging is er; het aantal rijks
ambtenaren loopt voor het eerst in vele
jaren achteruit, al is het maar weinig; de
begroting van Defensie is, eveneens voor
het eerst in lange tijd, iets verminderd,
al is ook dat maar weinig en al komt dat
weinige nog op een verschuiving neer. Dit
zijn slechts details, maar zij versterken op
ondergeschikte gebieden toch de indruk
van het algemene streven naar een so
lidere situatie, die niet alleen door de be
lastingbetalers tot stand kan worden ge
bracht maar waarbij de regering het
voorbeeld moet en blijkbaar ook wil
geven. Dat zij tot verdere stappen in die
richting voortdurend dient te worden
aangemoedigd, spreekt vanzelf.
Simon Koster
