PANDA EN DE MEESTER-BRANDMEESTER HOE WERKT DE BEURS? Sun balm Belgische regering kondigt nieuwe bestedingsbeperkingen aan Zacht, maar veel bewolking J ió Aet zo Inrichting van de effectenbeurs P.T.T. had in 1956 een verlies van f 3.3 miljoen NAAIMACHINES Wereldnieuws KELTEN J ZATERDAG 5 OKTOBER 1957 2 ANSSEN 7Hcu^Cot^fuA^ In één nacht Uw handen gaaf en zacht Interimdividend van de Dordtsche Petroleum Kertowono passert weer het dividend Ministerraad EGKS over de Duitse kolenprijzen PAR IJ SE COIFFURES MOLENDIJK Kapsalons Nederlandsche Ford wil produktie gaan beperken Toenemend vertrouwen in het pond sterling Kort nieuws Wij blijven nog even vertoeven op de galerij van de beurs, van welke plaats de toeschouwer een zeer goed overzicht heeft over de gehele beurszaal en wat zich daarin afspeelt. Deze beurszaal heeft een opper vlakte van niet minder dan 1200 m2. Langs de wanden bevinden zich open cellen, de z.g.n. nissen, van telefoons voorzien en ook van een omroepsysteem door middel van gekleurde lichtjes. Deze nissenAunnen door de leden worden gehuurd, evenals aparte telefooncellen. De leden die noch over een nis noch over een eigen telefooncel beschik ken, kunnen zich laten oproepen via een nummerbord en telefoneren in de voor al gemeen gebruik beschikbaar gehouden te lefooncellen. De beurs is verder verdeeld in denkbeel dige hoeken, dat zijn vaste plaatsen in de zaal waar een bepaald fonds of bepaalde fondsen of bepaalde groepen van fondsen worden verhandeld. Er zijn op de beurs ruim 80 van zulke „hoeken". Midden in de beurszaal staat de „guide-bank" (guide- gids). Het is een glazen ruimte van lang werpige vorm, waarin zich employees van de Vereeniging voor den Effectenhandel jevinden, die de briefjes met de gemaakte ADVERTENTIE HAZEPATERSLAAN 16 - HAARLEM TELEFOON 12747 De gang van zaken bij PTT kenmerkte zich in 1956 door een dalend rendement bij stijgende omzetten, zo wordt in het jaar verslag der PTT over 1956 medegedeeld. Loon- en prijsstijgingen verhoogden de lasten in niet onbelangrijke mate. Ook de verbetering van de secondaire arbeids voorwaarden leidde tot een verdere verho ging van de kosten. Een verhoging van de meeste tarieven voor de diensten van PTT was dan ook on vermijdelijk. Hoewel de ontvangsten in 1956 wederom in sterke mate toenamen, zette de daling van het exploitatiesaldo voort en leverde 1956 een verlies van 3.3 miljoen gulden op. In 1955 werd nog een winst van 3.2 mil joen gulden behaald. Bij de postdienst bedroeg het verliessal- do 19.5 miljoen gulden tegen 13.8 miljoen gulden in 1955. Ook bij de draadomroep werd een verlies geboekt, namelijk 5 mil joen gulden tegen 5.8 miljoen gulden in 1955. Winsten werden evenwel behaald bij de telegraafdienst (2.6 miljoen tegen 3 miljoen gulden in 1955), de telefoondienst (12.8 miljoen gulden tegen 16.3 miljoen gulden in 1955) en de postcheque- en giro dienst (5.8 miljoen gulden tegen 3.5 mil joen gulden in 1955). Uit de algemene verlies en winstreke ning blijkt, dat het verschil tussen de ge boekte reserve (berekend over de vervan gingswaarde van de bedrijfsmiddelen) en .de aan het rijk uitgekeerde rente ongeveer 10.5 miljoen gulden bedraagt. Voorts le verde de belegde reserve een rente op van 1.4 miljoen gulden. Uiteindelijk was voor uitkering aan 's rijks schatkist beschik baar een bedrag van 5.2 miljoen gulden tegen 20.3 miljoen gulden in 1955. Het be drag van de uitkering aan het rijk ad 20.3 miljoen gulden in 1955 is beïnvloed door de opheffing van de reserve voor bijzon dere lasten van de draadomroep ad 13 mil joen gulden en de instelling van een pen sioenfonds voor voormalige radiodistri- butiepersoneel ad 5 miljoen gulden, zodat per saldo een bedrag van 8 miljoen gulden beschikbaar kwam. Het voortdurende slechter worden van het exploitatiesaldo gedurende de laatste jaren zal vermoedelijk in versneld tempo in 1957 voortgaan. Rekening houdende met de doorwerking van de op 1 september 1956 ingevoerde loonsverhoging van 6 per cent, de met ingang van 1 januari 1957 verleende compensatie van de premie voor de Algemene Ouderdomswet, de aange kondigde verhoging van de bijdrage van het bedrijf aan het algemeen Burgerlijk Pensioenfonds, alsmede met de compensa tie voor de huurverhoging, zou men in dien geen bijzondere maatregelen worden genomen in 1957 een verlies van bijna 50 miljoen gulden kunnen verwachten. Daar de tarieven van de meeste door het bedrijf verleende diensten in de laatste jaren ver zijn achtergebleven bij de ont wikkeling van de kosten, welke aan deze diensten zijn verbonden, diende het berei ken van een sluitende exploitatierekening voornamelijk te geschieden door het aan passen van de tarieven aan het gestegen kostenpeil. De bruto-investeringen bedroegen in 1956 162 miljoen gulden. Dit bedrag was nog onvoldoende om de zich sterk uitbreidende behoeften aan de door het bedrijf verleende diensten te be vredigen. De bestedingsbeperking en de daarmede gepaard gaande inkrimping van de investeringen in de overheidssector zullen zowel voor PTT als voor die takken van de nationale industrie, die vrijwel uit sluitend op orders van dit bedrijf zijn aan gewezen, aanleiding tot ernstige bezorgd heid geven, zo wordt in het verslag ver- klaard Uit 'de toelichting op de balans blijkt, dat de aanschafwaarde van de bedrijfs middelen is berekend op bijna 1.7 miljard gulden en de boekwaarde op 866 miljoen gulden, Het bedrag van 1.7 miljard gul den is een zo nauwkeurig mogelijke benadering van de werkelijke vervangings waarde. De waarde van de voorraden steeg van 85 miljoen gulden tot 118 miljoen. Deze toeneming is o.a. een gevolg van de voortgaande stijging van de prijzen, van de enigszins versnelde aflevering van goede ren door enkele leveranciers en van het tot stand komen van een veiligheidsvoorraad. De algemene reserve werd op het be drag van 40 miljoen gulden gehandhaafd. Deze reserve moet volgens het verslag in de huidige omstandigheden als te gering worden beschouwd. Het rijk vergoedde over deze reserve een rente van 3'/2 pet. (f 1.4 miljoen). noteringen van de handelaren in ontvangst nemen, evenals de briefjes, vermeldende de omzetten in een bepaald fonds. Zij gebrui ken deze voor de samenstelling van de prijscourant, maar publiceren ook op ge zette tijden op borden de koersen van de zogenaamde actieve fondsen, dit zijn de fondsen waarin in de regel een min of meer levendige handel plaats vindt en die daar om in zeven tijdvakken worden genoteerd. In de minder actieve fondsen vindt in de regel tegen het einde van de beurstijd het opmaken van een notering plaats; op welke wijze dit geschiedt zullen wij later zien. Zijn er eerder zaken tot stand gekomen of zijn er bepaalde advieskoersen, dan wordt dit ook door de guide-bank gepubli ceerd via een projectiescherm, zodat de handelaren zoveel als dit mogelijk is op de hoogte worden gehouden. Dit projectie scherm behoort bij de „tikkerdienst", welke dienst de aangeslotenen via hun toestel op hun eigen kantoor de koersen van actieve en minder actieve fondsen tijdens het beursuur verschaft, alsook belangrijke me dedelingen, dividendaankondigingen. Kort om dat, wat op de koersvorming in het al gemeen of op een bepaald fonds in het bij zonder invloed kan uitoefenen. In het beursgebouw bevinden zich ver der een (rijks-) telefoon- en telegraafkan toor, een ruimte voor de Western Union Te legraph Company, voorts een sociëteit, een (zeer goede!) bibliotheek, een perskamer en andere zalen en vertrekken voor het ge bruik der leden en hun bestuur ingericht om niet te spreken van de zalen en vertrek ken voor het secretariaat en de administra tie van de Vereeniging en de Prijscourant. Het aantal fondsen op de effectenbeurs genoteerd, bedroeg eind december van het vorig jaar in totaal 2263, benevens 63 ge- genoteerde claims, stockdividenden en op- tiebewijzen. Gemiddeld werden hiervan 774 fondsen per dag genoteerd, ofwel ruim 34°/o. Hoewel dit percentage minder groot is dan men misschien zou verwachten, kost het toch de nodige hoofdbrekens om gemiddeld 774 noteringen per dag te „maken". En dat dikwijls tegen het laatst in een snel tempo. In hetzelfde tempo worden zij op lijsten ingevuld en aan de perbureaus en de bla den verstrekt, die daarvoor een vergunning tot publikatie van de Vereeniging voor den Effectenhandel hebben ontvangen. In ijl tempo worden zij door de dagbladen gezet, om nog door de eerste edities van de dag te worden „meegenomen". Als u 's avonds in een luie stoel gezeten op uw gemak de koersen in uw lijfblad be kijkt zijn daar dus heel wat haastige men sen aan te pas gekomen! ADVERTENTIE Naar aanleiding van het besluit van de „Koninklijke" om vroeger dan gebruikelijk over te gaan tot de uitkering van een inte rimdividend over het boekjaar 1957 ad 1,50 per aandeel, verneemt het ANP, dat het in de bedoeling ligt van de raad van be heer der Dordtsche Petroleum-Industrie Maatschappij om, na ontvangst van dit di vidend, over te gaan tot betaalbaarstelling van een derde interimdividend over 1957 van 9°/» op haar preferente en gewone aan delen en onderaandelen. De bruto explotatie-overschotten van de bedrijven der n.v. Cultuur Maatschappij Kertowono in Indonesië zijn geheel aan gewend voor afschrijving. De specificatie van de vermogensbestanddelen in Indone sië heeft een totaaltelling van rp. 6.586.944, waarvan de sluitrekening bedraagt rp. 2.850.808. Hierop wordt in mindering gebracht het nadelig saldo 1956 (nageko men belastingen) ad rp. 18.890. Ter bestrij ding van de uitgaven in Nederland is een bedrag van 48.192 onttrokken aan de ex tra reserve, zodat de verlies- en winstre kening over 1956 zonder nadelig saldo kon worden afgesloten. Het dividend wordt wederom gepasseerd. Het verslag over 1956 memoreert de fu sie met de n.v. Rubber Cultuur Maatschap pij Gondang. Van de gelegenheid tot ver wisseling van aandelen Gondang in Ker towono is op zeer ruime schaal gebruik ge maakt. Thans is nog slechts voor een no minaal bedrag van 25.800 aandelen Gon dang niet ter verwisseling aangeboden. Het financiële resultaat over het eerste semester 1957 zal, naar te verwachten valt, ongeveer gelijk zijn aan dat van dezelfde periode van 1956. Per eind juli viel een bemoedigende vermindering van de schul den op Java aan derden te constateren, aldus het verslag. Op verzoek van de Nederlandse regering zullen de vraagstukken, die samenhangen met de recente stijging van de Duitse kolenprijzen, voor de raad van ministers der Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal worden gebracht. De raad van mi nisters zal op 8 oktober te Luxemburg bijeenkomen. REëLE WAARDE VERMOGEN OBAM Het bestuur van de Onderlinge Beleg- gings- en Administratie Maatschappij Obam n.v. deelt mede, dat de reële waarde van het vermogen der maatschappij per ultimo september 1957 ongeveer 8.350.000 bedroeg, overeenkomend met een waarde van ongeveer 354 percent per aandeel Obam B. ADVERTENTIE EENVOUDIGE HOUDBARE Aan boord van de Amerikaanse torpe- dobootjager „Huntington", die in de Parkhaven te Rotterdam ligt, hebben vrijdagmiddag 200 leden der beman ning bloed afgestaan voor de bloed transfusiedienst van het Rode Kruis. Santpoorterplein 1 Haarlem Buslijnen 3 en 4 Tel. 19706 De directie der n.v. Nederlandsche Ford Automobiel Fabriek te Amsterdam deelt mede, dat in ernstige overweging geno men wordt de produktie van automobie len in de naaste toekomst te verminderen. Deze maatregel zal moeten worden ge nomen als gevolg van het feit, dat de vraag naar automobielen in het algemeen in be langrijke mate is afgenomen. Echter wordt verwacht, dat deze omstandigheid slechts van tijdelijke aard zal zijn. De koersen van het pond sterling op de Londense wisselmarkt gaven vrijdag op nieuw een uitstekende verbetering te zien. Zowel tegenover de Amerikaanse dollar als tegenover de Canadese dollar viel een stij ging waar te nemen. De koersen tegenover de Europese valuta vertoonden weinig ver andering. De koersverbetering is het re sultaat van toegenomen vertrouwen in het pond, zo wordt in kringen van de wissel handel vernomen. Men is in deze kringen van oordeel, dat Engeland's economische toestand over het geheel genomen lang niet zo ongunstig is als aanvankelijk leek. In deze kringen wordt er de aandacht op ge vestigd, dat de daling van de goud- en dollarreserves van het sterlinggebied in september nauwelijks invloed op de po sitie van het pond sterling heeft gehad. ADVERTENTIE Alle merken, dus ruime keuze ENGEL, Gr Houtstr. 181, Tel. 14444 (Van onze correspondent in Brussel) De moeilijkheden van de Belgische schatkist zullen naar het zich laat aanzien tot een nieuwe bestedingsbeperking leiden. De Belgische regering heeft namelijk gister avond meegedeeld, dat zij op de begroting drastisch gaat besparen en tevens naar „nieuwe middelen" uitziet, wat betekent, dat nieuwe belastingen zullen worden geheven, waarschijnlijk in de vorm van een verhoging van de accijns op de benzine. De situatie van de schatkist is zorgwekkend, omdat Belgisch Kongo het investerings kapitaal nodig heeft, terwijl de privé-banken, die normaal schatkistpapier opnemen, thans hun staatsobligaties verzilveren, om hun cliënten van krediet te voorzien. Bij de Nationale Bank van België beschikt de schatkist over een rekening van 10 miljard francs of 760 miljoen gulden. In de jongste dagen heeft de schatkist die kredietgrens overschreden en de directie van de Nationale Bank beschouwt zulks als een fout tegen een gezond financieel beleid en eist van de minister van Financiën, dat hij zijn schuld zal aanzuiveren. De oorzaak van het budgetair tekort en van het kastekort van de regering, dat tot de inflatoire kredietverlening aanleiding gaf, moet worden gezocht in het feit, dat de regering, naast haar verplichtingen tegenover de Kongo, ook teveel openbare werken ineens heeft willen financieren. Veel kapitaal is nodig voor de moderni sering der spoorwegen, het aanzuiveren van het tekort der ziekteverzekering en boven dien moest voor de openbare werken in verband met de Wereldtentoonstelling een bedrag van meer dan 200 miljoen gulden worden uitgetrokken. Er zal nu op de bui tengewone begroting drastisch moeten worden bezuinigd, temeer omdat de lonen van de ambtenaren, die stijgen of dalen naar gelang van de levensduurte, per 1 november met 2V2 percent moeten worden verhoogd, daar de index van de levens duurte opnieuw is gestegen. De Belgische Staat, aldus luidt het oor deel van de meeste waarnemers, leeft dus klaarblijkelijk boven zijn stand. Het tekort zal zowel door bezuinigingen op de buiten gewone begroting als door nieuwe belas tingen moeten worden gedekt. De keuze zal waarschijnlijk op de benzineprijs val len, omdat het een belasting is, die terstond effect sorteert en de minister van Finan ciën heeft dadelijk het geld nodig. Tijdens opklaringen daalde de tempe ratuur gisteravond snel. Vannacht dreven echter wolkenvelden van de Noordzee bin nen, zodat de nachtvorst tot enkele plaat sen beperkt bleef. De wolkenvelden waren de eerste voorboden van een front dat zachte en vochtige oceaanlucht begrenst. Het hangt samen met een storing, die over Zuid-Scandinavië naar het zuidoosten trekt. Tussen deze storing en een hogedrukge- bied, dat van de Golf van Biscaje tot het Alpengebied reikt, waaien vrij krachtige westelijke winden, die de vochtige oceaan- lucht West-Europa binnenvoeren. Ons land zal zich morgen in deze lucht bevinden. Wegens de vochtigheid komt er veel be wolking in voor. Kans op regen is er voornamelijk in het Zondag 6 oktober Zon op 6.51 uur, onder 18.09 uur. Maan op 16.58 uur, onder 4.18 uur. Maandag 7 oktober Zon op 6.52 uur, onder 18.07 uur. Maan op 17.19 uur, onder 5.22 uur. Maanstanden 8 okt. 22.42 uur volle maan. 16 okt. 14.44 uur laatste kwartier. 23 okt. 05.43 uur nieuwe maan. 30 okt. 11.48 uur eerste kwartier. Hoog en laag water in IJmuiden Zondag 6 oktober Hoog water: 2.19 en 14.38 uur. Laag water: 10.13 en 22.25 uur. Maandag 7 oktober Hoog water: 2.53 en 15.11 uur. Laag water: 10.50 en 23.02 uur. noorden van het land, omdat een tweede front van de Noordzee er kan binnendrin gen. Het nachtvorstgevaar is nu geheel gewe ken. Men kan enkele dagen zacht weer verwachten. WEERRAPPORTEN Temperaturen: buiten land maxima van giste ren. Binnenland heden 7 uur. Neerslag laatste 24 uur SS fa Stockholm Oslo Kopenhagen Aberdeen Londen Amsterdam Luxemburg Parijs Bordeaux Grenoble Nice Berlijn Frankfort München Zürich Genève Locarno Wenen Innsbruck Rome Ajaccio Den Helder Ypenburg Vlissingen Eelde Twente De Bilt Eindhoven half bew. wzw 10 geheel bew. zzw 11 geheel bew. wzw 11 regen w 13 licht bew. windst. 14 geheel bew. zzw 13 onbewolkt nno 11 licht bew. windst. 15 onbewolkt n 17 geheel bew. nnw 14 onbewolkt nnw 21 zwaar bew. wzw 12 mist no 13 mist windst. 11 zwaar bew. nno 12 geheel bew. ono 14 geheel bew. ozo 19 onbewolkt z 13 licht bew. windst. 12 geheel bew. ono onbewolkt ono geheel bew. wzw zwaar bew. zzw half bew. zw zwaar bew. zw geheel bew. zzw zwaar bew. zw geheel bew. zw Vlv. Z.-Limb. half bew. 22 22 13 10 9 9 7 9 7 5 M -s 2 P (V c a - a S 0 0,3 0 0,5 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 1 1 0,1 0 0,1 0 Men maakt er de minister een verwijt van, dat de 30 miljoen dollar lening, die hij in Amerika verkreeg, reeds grotendeels is opgebruikt en onder meer moest dienen om een Zwitserse lening terug te betalen. De leider van de oppositie, de ex-premier prof. Gaston Eyskens, heeft aan de voorzitter van de Tweede Kamer, de 86-jarige Camiel Huysmans, een brief geschreven waarin hij de onmiddellijke bijeenroeping vraagt van het parlement. Maar het ziet er naar uit dat de regering hierop niet zal ingaan en liefst wacht tot de normale datum van de heropening van het parlement, de twee de dinsdag van november. P. G. E. M. INVESTEERT Volgens de directie der Provinciale Gel derse Elektriciteits-Maatschappij n.v. zal de vennootschap naar verwacht wordt, in 1958 45.400.000 gulden investeren, waarvan voor de centrale Gelderland 22.000.000, de 150 en 50 kv-netten 10.000.000 en voor de laagspanningsnetten 9.65.000. De finan ciering van deze investeringen zal ver moedelijk onder meer geschieden door middel van nieuwe leningen voor een be drag van ruim 28 miljoen gulden. V.H.M.O. Blijkens door het Centraal Bureau voor de Statistiek gepubliceerde cijfers telde het voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs op 10 september 129.800 leerlingen tegen 119.700 een jaar tevoren (toeneming 8 percent). Deze toe neming is een rechtstreeks gevolg van het feit, dat er thans 10.000 leerlingen meer zijn toegelaten dan er in het afgelopen schooljaar vertrokken. Ondanks het feit, dat er in 1957 iets minder 12- en 13-jari- gen waren dan in 1956, nam het aantal toegelatenen met 2 percent toe en wel van 28.000 tot 28.700. De groei was bij het rooms-katholiek en protestants-christelijk onderwijs (resp. 12 en 10 percent) sterker dan bij het openbaar en ander bijzonder onderwijs (resp. 5 en 6 percent. Het aantal scholen steeg van 411 in 1956 tot 426 thans. ADVERTENTIE N.V. Mil. „HOLSTER"- OVERVEEN Tel K 250(1 15597 en 19057 Centrale verwarming Airconditioning Aut. oliestook Verbittering. Bij een jachtpartij in de buurt van Seoel heeft een Amerikaanse soldaat donderdag bij ongeluk een oude Koreaanse vrouw doodgeschoten, die achter een bosje verscholen stond. Hierdoor is de verbittering in Zuid- Korea, waar de laatste tijd vrij veel van dergelijke voorvallen aan Korea- nen het leven heeft gekost, nog ge stegen. Ongeluk. In Lagos is officieel meegedeeld, dat er bij het zondag in Nigeria ge beurde spoorwegongeluk 70 doden en 147 gewonden zijn gevallen. Over het lot van bijna 200 van de 500 passagiers van de verongelukte trein weet men nog niets. Opleiding. In Washington verluidt, dat er begin volgend jaar Duitse militairen naar Amerika komen om te worden ge oefend in het gebruik van raketwapens. Belang. Julius Holmes, medewerker van de Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken, Dulles, vertrekt zondag voor een studiereis van zes weken door Afrika. Holmes heeft tot taak een ge detailleerd rapport op te stellen over dit werelddeel, „waarvan de betekenis steeds groter wordt", aldus het depar tement van Buitenlandse Zaken. Blinde passagier. De Duitser Walter Faust, die zich als blinde passagier verstopt had op het Amerikaanse schip „Flying Fisch", toen dit in Emden geladen werd, is in zijn schuilplaats doodge drukt door het verschuiven van de la ding tijdens een storm. De „Flying Fish" die op weg is naar Mexico, stelde via de radio de politie van Emden in kennis van het voorval. Studenten. Een Oostduitse rechtbank heeft drie Oostduitse studenten veroor deeld tot gevangenisstraffen variërend van 214 tot 4 jaar. Zij wer-^ïn er van beschuldigd, op instigatie van een wes terse spionageorganisatie, een illegale groep gevormd te hebben om de weg te plaveien voor een contra-revolutie. De verdachten studeerden aan het technologisch instituut te Ilmenau, in Thüringen, waar zij in mei werden gearresteerd. Familieverhaal. De president van Tsjecho- slowakije, Antonin Zapotocky, heeft zijn vierde boek gepubliceerd, „Ba- runka" dat over de grootmoeder van de president gaat. Zijn eerste boek handelde over zijn vader, zijn tweede en derde boek waren gewijd aan zijn politieke loopbaan sinds zijn jeugd. Bezoek. De Indische premier, Nehroe, is voor een bezoek van twee weken aan Japan in Tokio aangekomen. Nehroe zal bezoeken brengen aan fabrieken, universiteiten, tempels, boerderijen en ook aan Hirosjima. Tipgevers. Het Italiaanse nieuwsagent schap Sib meldt, dat agenten van de Amerikaanse geheime dienst in Italië de „voornaamste tipgevers" hebben ontdekt van een spionagegroep die be richten over de bewegingen van de Amerikaanse zesde vloot „aan een Oosteuropese mogendheid" doorgaf. De spionage zou ontdekt zijn, toen een uit zending van een clandestiene zender bij Napels werd opgevangen, waarmee naar een Oosteuropees koopvaardij schip in de Middellandse Zee werd ge seind. Verhaaltje. Bij Iwo Jima is een Ameri kaans vliegtuig, kort na de start van het eiland, wegens motorpech in de Stille Oceaan gestort. Alle inzittenden werden gered. Zij waren ongedeerd. De oorzaak van het ongeluk was mo torstoring. Eén van de inzittenden was de Amerikaanse schrijver James Mi- chener, bekend door zijn boek „Tales of the South Pacific", die nu wellicht voldoende stof heeft voor nog een „Verhaaltje over de Stille Oceaan". Poolvlucht. Op 10 november zal een Amerikaans vliegtuig opstijgen voor een reis om de wereld, waarbij voor het eerst in de geschiedenis over beide polen zal worden gevlogen. De reis, die twee weken zal duren, is georganiseerd door een groep zakenlieden ter ere van wijlen admiraal Richard Byrd. Vonnissen. Laszlo Balogh, die bevelheb ber van een groep opstandelingen bij de opstand van vorig jaar in Boeda pest wordt genoemd, is door een recht bank in Boedapest ter dood veroor deeld wegens samenzwering ter om verwerping van het volksdemocra- tische stelsel. Vier leden van de „con trarevolutionaire groep" van zestien man, die in verbinding gestaan zouden hebben met westelijke spionageorgani- saties, hebben levenslange gevangenis straffen gekregen. De overige elf ver dachten kregen gevangenisstraffen va riërend van vijftien tot twee jaar. 12. „Heb je me niet verstaan?", gromde de barse brandweerman, „ik zei, dat je moest doorlopen!" Maar zo gemakkelijk liet Panda zich niet wegsturen. „Nee", zei hij dapper, „ik blijf hier. Ik ben de assis tent van deze brandmeester enDe brandweerman barstte in een ruw gelach uit. „Horen jullie dat, lui?", riep hij uit, „brandpost nummer 1 is uitgebreid met een kleuterklas!" Een bulkend gelach, dat achter hem opklonk, deed Panda omkijken. En daar zag hij een glanzende brandweer auto, bemand met een drietal brandweer lieden, die hem honend aankeken. „Zullen we die peuter even een afwassing geven, baas?", riep één van hen, de brandslang op Panda richtend. „Niet nu, mannen", ant woordde de zwartbaard, „eerst moeten we dat brandje om de hoek blussen. Daarna hebben we alle tijd voor onze pleziertjes!" ALS HET stamland van de Kelten be schouwt men het gebied tussen Rijn, Bo- ven-Donau, Main en Elbe, waar namen van rivieren zoals de Tauber, de Laber en ook de Rijn een Keltisch karakter dragen, evenals namen van sommige gebergten, zoals het Hercynische Woud. Omstreeks de tweede helft van de 5de eeuw v. Chr. heb ben de Kelten zich in verschillende rich tingen uitgebreid. Langs de Donau bereikten zij Opper- Oostenrijk en Pannonië (Hon garije), vanwaar zij in de vier de eeuw stuitten op de Illy- riërs en in contact kwamen met de Macedoniërs. Omstreeks 400 v. Chr. heb- ben zij voorts een inval gedaan in Italië en de Po-vlakte veroverd, waar door de weg naar Rome voor hen open lag, welke stad zij in 390 v. Chr. dan ook bezet hebben. Voorts bevolkten zij reeds in de Bronstijd Oost-Frankrijk, waarvan de ver overing in de vijfde eeuw reeds grotendeels voltooid was en van hieruit trokken zij naar Spanje dat geheel in hun macht kwam. Van Oost-Frankrijk uit zijn zij ook doorgedrongen tot in België en van de Kanaalkust uit begon de inval in Britannië. Dat is natuurlijk allemaal wel erg in teressant, maar wat de Kelten met ons land te maken hebben gehad blijkt hieruit niet. Daarvoor moeten we te rade gaan bij Caesar, die de toestand in Gallië destijds nauwkeurig heeft bestudeerd. Het blijkt dan, dat de Kelten in het noorden van Frankrijk niet talrijk zijn geweest en dat zij in ons land aan de grote rivieren tot bij Kleef vertegenwoordigd werden door de stam der Menapii. Hun naburen aan de Vlaamse kust, de Morini, waren eveneens Kelten. In het westen van Noord-Brabant woonden de Eburones die in het oosten de Nervii als naburen hadden, maar deze twee stammen behoorden tot de Germanen, die echter gekeltiseerd geweest kunnen zijn De betekenis van de Kelten in ons land moet - zo mogen we aannemen - dus vrij gering zijn geweest, wat trouwens ook wordt bevestigd door archeologische vond sten. Grote graven met rijke inhoud, die de meest karakteristieke kenmerken van de Keltische beschaving vormen, zijn in ons land slecht vertegen woordigd. Alleen de grote graf heuvel van Oss kan als zoda nig worden genoemd. In de buurt hiervan zijn zorgvul dig gepolijste urnen met een geschilderde decoratie van grafiet gevonden en in het „vorstengraf" zelf is een bronzen emmer aangetroffen, waarin be halve resten van beenderen, zich een aan tal voorwerpen bevond, waaronder een groot zwaard, waarvan de bijna 1 m lange kling werd opgerold om het een plaats in de emmer te kunnen geven. Een tweede emmer van die aard is te Baarloo in Lim burg gevonden en in dezelfde provincie werd te Helden een merkwaardig ronde zilveren plaat gevonden. Een tweede graf dat aan de Kelten moet worden toegeschreven, werd in 1871 ont dekt bij werkzaamheden voor de aanleg van een weg te Eygenbilzen, dus vlak bij de grens. Maar daarmee is de opsomming van de belangrijke Keltische vondsten in ons land vrijwel uitgeput, zodat we moeten aannemen dat dit volk slechts in Limburg, maar vooral in oostelijk Brabant en aan de grote rivieren invloed heeft gehad. Wist u, dat de Galaten, aan wie Paulus zijn brief schreef, eveneens Kelten waren? Daarover maandag. (Nadruk verboden) H. Pétillon

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1957 | | pagina 2