Kunstmaan verliest snelheid en
zendt nu constante toon uit
Nieuw soort H-bom tot explosie
gebracht in de Sovjet-Unie
HET WEER
Leeg treinstel ontspoord
bij Haarlemse station
j^rcëjjanaJ
Haarlems Dagblad
Zowel Rusland als de Verenigde Staten verwerpen
Japans verzoek om de kernproeven te staken
Zeven doden in het verkeer
Verkeersongelukken
DIT JAAR: 914 DODEN j
Weinig verandering
Het woord is aan
ee MORRIS beforetjwótoj/
Kunstmaan vannacht l
en morgen te zien
Hoog Russisch bezoek in
Joegoslavië
Kunstmanen m de wes*e'iike
Pleven kabinetsformateur
Koers van pond sterling
opnieuw verbeterd
72e JAARGANG No 77
Lange Nieuwsb-aat 427, IJmuiden. Telefoon
Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519.
Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout
straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
DINSDAG 8 OKTOBER 1957
IJmuider Courant
EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
302e JAARGANG No 230
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.,
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt
dagelijks, behalve op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et p. kwartaal 7.65,
franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct Giro
rekening 273107 ten name v. HaarL Dagblad.
Directie: F. W. Peereboom en A. D. Huijsman
MOSKOU (UP) De Sovjet-Unie heeft
zondag een krachtige waterstofbom van
een nieuw ontwerp tot ontploffing ge
bracht, zo heeft radio-Moskou gemeld.
In het belang van de veiligheid van de
bevolking en van hen die aan de proef
hebben deelgenomen, is de explosie op
grote hoogte bewerkstelligd, aldus het
persbureau Tass. Het eerste nieuws over
de explosie kwam van Japanse meteoro
logen, die zondag een ongewone atmos
ferische druk constateerden. Z\) vermoe
den dat de proef genomen is in Siberië.
Blijkbaar zijn de Russen met hun nieuws
sneller dan gebruikelijk om de propagan-
da-waarde van hun succes met de kunst
maan nog te vergroten.
Het Tass-bericht luidde: „In overeen
stemming met het plan voor experimen
teel werk aan de bouw en verbetering van
atoom- en waterstofbommen in de Sovjet-
Unie, is op 6 oktober een machtig water
stofapparaat van nieuw ontwerp beproefd.
De proef is geslaagd".
Aan het eind van de zomer begonnen de
Russen met een serie snel opeenvolgende
kernproeven. De meeste van die explosies
werden eerst in Washington en 1 onden
bekendgemaakt. Deze onthullingen werden
enkele weken geleden door radio-Moskou
bevestigd, met de mededeling r at de
proeven genomen werdén als onderdeel
van een program om nieuwe wapens te
vervolmaken.
TOKIO (AFP) De Sovjet-Unie heeft
voor de derde maal een Japans protest
tegen de kernproeven verworpen. De Sov
jet-ambassadeur in Japan heeft op het
ministerie van Buitenlandse Zaken in
De contouren van het Haarlemse stads
beeld zijn vaag afgetekend in de lichte
nevel van de oktobermorgen. Jonge
bomen reiken naar de zon. Een herfst-
stemming, vastgelegd aan de westelijke
randweg, de Delftlaan, waar de nieuw
bouw vordert naar Santpoort.
Het driejarig zoontje van de familie
Van der Groep is te Bunschoten door
een vrachtauto overreden en gedood. Het
jongetje eat achter op de fiets van een
15-jarig buurmeisje, dat waarschijnlijk de
macht over het stuur heeft verloren.
Op de onbewaakte overweg in de Vos-
senweg te Apeldoorn is de 38-jarige
L. T. uit Apeldoorn met zijn rijwiel «tan
gereden door een dieselelektrische trein.
Hij werd ernstig gewond naar het St.
Liduina-ziekenhuis overgebracht en over
leed kort na aankomst aldaar.
De 41-jarige landbouwer F. A. C. uit
Beek is op de onbewaakte overweg onder
de gemeente Beek met zijn bromfiets
door een trein aangereden en gedood.
De 59-jarige vertegenwoordiger M. Rom-
bout uit Ridderkerk gaf te Rotterdam
•■■■■■■■■■■■■■■■■Bi
Bij verkeersongelukken in 1957 j
in ons land zijn terstond of kort
daarna om het leven gekomen 914
personen, van wie 175 kinderen. j
toen er van rechts een andere personen
auto in grote vaart de kruising wilde pas
seren, geen voorrang, met het gevolg dat
er een hevige botsing ontstond. Hij werd
uit de wagen geslingerd en was bijna on
middellijk dood.
Op het Winschoterdiep te Groningen
is de 74-jarige heer J. G. Kuipers, toen hij
op zijn fiets plotseling naar links uitweek,
door een hem passerende auto aangereden.
De oude man werd van zijn rijwiel ge
slingerd en viel zeer zwaar gewond in de
berm van de weg. De heer Kuipers is in
het Akademisch Ziekenhuis overleden.
Op de Amersfoortseweg onder Oud-
M i 11 i n g e n zijn twee personenauto's op
elkaar gebotst. Een der bestuurders, de
heer W., werd in ernstige toestand naar
het St. Liduinaziekenhuis in Apeldoorn
overgebracht, waar hij later aan zijn ver
wondingen is overleden.
Op de Frieseweg in de buurt van R a m s-
p o 1 zijn tijdens een dichte mist twee
motorrijders tegen elkaar gebotst. Als
gevolg hiervan werd de 25-jarige T. Fidder
uit Doornspijk gedood. De andere motor
rijder, de 24-jarige L. v. d. Kooy uit Elburg
werd zwaar gewond.
Bij werkzaamheden aan de spoorlijn
Winterswij k-Zutfen is vanmorgen
omstreeks tien uur de 51-jarige wegwer
ker H. J. Elferink uit Lievelde, gemeente
Lichtenvoorde, bij het passeren van de
diesel-elektrische trein, die om tien over
negen uit Zutfen was vertrokken, dodelijk
gewond. Hij was met collega's bezig een
kleine lorrie te verwijderen van de lijn,
waarop genoemde trein naderde. Door het
mistige weer zag men de trein te laat.
XXXXXXDOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOO:
8
VERWACHTING, medegedeeld door 8
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van 8
dinsdagavond tot woensdagavond, g
opgemaakt om 11.15 uur:
Vannacht weer plaatselijk mist. g
Morgen overdag droog en over-
8 wegend zonnig weer. Zwakke
tot matige oostelijke wind. Wei- g
nig verandering in temperatuur.
rt Volledige weerrapporten op pagina twee 3
3 x
XJOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOC
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
KOPENHAGEN (UP) Volgens het
microgolflaboratorium van de Deense tech
nische hoge school is de snelheid van de
Russische kunstmaan teruggelopen van
29.000 tot 20.000 kilometer per uur. Voorts
zegt dit laboratorium dat de seinen van de
kunstmaan veranderd zijn in een constante
fluittoon. Die toonverandering werd om
middernacht opgemerkt. Deense geleerden
opperen dat de radioseinen misschien be
ïnvloed zijn door code-uitzendingen van
een radio-zender in Rusland of dat de
accu's van de kunstmaan kracht beginnen
te verliezen. Toen de satelliet Scandinavië
naderde, werden de seinen zoals gewoonlijk
opgevangen, doch er werd een constante
toon opgevangen, tot plotseling niets meer
gehoord werd.
Volgens een woordvoerder van het
Deense laboratorium valt uit de rapporten
van diverse observatieposten op de aarde
te berekenen dat de snelheid van de satel
liet is teruggelopen. Dit lijkt het begin van
het einde voor de kunstmaan te zijn. Als
de snelheidsvertraging in dit tempo blijft
doorgaan, zal de satelliet vermoedelijk nog
maar enkele dagen „leven".
Karl Gerok:
Het ware geluk ligt in vervulde plichten
NEW YORK (AFP) De
New York Times" meldt dat
de Russische geleerden, die
zich in de Verenigde Staten
bevinden, hun Amerikaanse
collega's hebben aangeboden
Amerikaanse instrumenten
aan te brengen in een van hun
nog te lanceren kunstmanen.
Dit aanbod zou door Anatoli
Blagonravov gedaan zijn tij
dens een bezoek, dat de So-
vjet-geleerden kortgeleden
aan de basis voor proefnemin
gen met raketten van de Ame
rikaanse marine te Washing
ton hebben gebracht.
LONDEN (Reuter) Tech
nici van de B.B.C., die maan
dag naar seinen van de hui
dige Russische kunstmaan
hebben geluisterd, verklaar
den dat de laatste seinen heel
erg zwak waren. Het lijkt dat
de uitzending gestoord wordt.
Amerikaanse deskundigen
hebben verklaard, dat zij aan
de hand van de signalen der
kunstmaan de baan kunnen berekenen die
de satelliet in de komende dagen zal be
schrijven. De baan is vrijwel cirkelvor
mig: het dichtstbijzijnde punt ligt op 640
kilometer van de aarde, het verstverwij-
derde is nog niet met zekerheid vastge
steld.
Het Sovjet-persbureau „Tass" verklaar
de, dat de kunstmaan dinsdagochtend 46
maal om de aarde is gedraaid.
A.F.P. Radio-Moskou zond maandag
een „dienstregeling" voor het waarnemen
van de radioseinen van de satelliet op
dinsdag uit. Londen komt op deze lijst
voor, met de aanduiding dinsdag 22.54 uur
G.M.T. Radio-Moskou heeft bevestigd, dat
behalve de kunstmaan ook het laatste deel
van de raket om de aarde draait. Met dit
deel van de samengestelde raket is de
kunstmaan tot een hoogte van 900 kilome
ter gebracht. Het raketgedeelte wentelt
ongeveer op dezelfde hoogte om de aarde
als de kunstmaan. Zij zijn thans ongeveer
duizend kilometer van elkaar verwijderd.
Deze afstand wordt groter, aldus radio-
Moskou. Volgens radio-Moskou vervolgt
de satelliet zijn weg in overeenstemming
met de berekeningen. Radio-Moskou meld
de, dat twee Russische journalisten maan
dag vanuit een vliegtuig op 7000 meter
hoogte boven Moskou de kunstmaan „als
een flitsende vonk" hebben waargenomen.
(A.F.P.) De directeur van het observa
torium van het polytechnisch instituut
„Rensselaar" in Try (New York) verklaar
de, dat de kunstmaan thans met een snel
heid van ongeveer 25.000 kilometer om de
aarde draait. Deze snelheid is 4000 kilome
ter minder dan de oorspronkelijke.
(Reuter) Van de zijde van het Ko
ninklijk observatorium in Sussex (Enge
land) wordt opgemerkt dat de mededeling
van radio-Moskou dat men in Alma Ata
de kunstmaan met het blote oog gezien
heeft, niet juist kan zijn (Alma Ata is de
DE AARDE EN HAAR SATELLIETEN
ADVERTENTIE
BARTEUORISSTR HAARLEM IEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM IEL 717162
Veulen lederen Scooter jassen 185.'
OOOCOOCOOOOOCOOOOOOOOOOOCOOOOOCIOOOOOCXXXXXXXXIOOOOOOOOOOC
De Utrechtse sterrewacht bericht: de
kunstmaan komt voorlopig het dichtst
bij Nederland op dinsdag 23.54 uur en j:
woensdag 6.33 uur Nederlandse tijd.j
Alleen bij deze laatste passage is er
enige kans, het voorwerp waar te nemen j
en wel in de richtingen tussen oost en
npord. Op grotere afstand, maar in be
tere omstandigheden van verlichting,
komt de kunstmaan voorbij op woens-
dag omstreeks 4.50 uur, laag aan de
horizon tussen oost en noord. X
DOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOODOOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOO
hoofdstad van de Sovjet-republiek Ka
zakhstan).
Volgens het observatorium is de kunst
maan, blijkens de beschikbare gegevens,
te zwak om waar en op welk ogenblik dan
ook met het blote oog zichtbaar te zijn.
Radio-Moskou maakte maandag bekend
dat inwoners van de stad Petrozavosk in
Karelië maandagmorgen vroeg de kunst
maan met het blote oog hadden waarge
nomen. Radio-Moskou citeerde het hoofd
van de plaatselijke waarnemingspost, die
gezegd zou hebben dat de kunstmaan zich
als een heldere ster langs de horizon had
voortbewogen en gedurende bijna een mi
nuut vanuit elk deel van de stad duide
lijk zichtbaar was geweest.
MELBOURNE (Reuter) Duizenden
mensen in het oosten van Australië zeg- j
gen de kunstmaan te hebben gezien. Eén
waarnemer zei dat de satelliet zich ver
toonde als een heldere ster. In Melbour
ne was de kunstmaan gedurende ruim
een minuut te zien en in Sydney 30 secon
den. Ook uit andere delen van de wereld
wordt gemeld dat men de satelliet heeft
waargenomen, zoals in Hongkong, Kopen
hagen en Noumea in Nieuw-Caledonië.
BELFAST (Reuter) Rusland is van
plan gedurende het internationale geofy
sische jaar 120 aardsatellieten in de lucht
te brengen, aldus de Noordierse geleerde
Nonweiler, die dit van Russische collega's
had gehoord, toen dezen een bezoek aan
Engeland brachten. Zij zouden van Siberië
en de noordpool uit afgeschoten worden en
in 1958 ook vanuit de Russische basis in
de zuidpool.
HELSINKI, (UP) Prof. Gustaf Jaer-
nefelt van het observatorium van Helsinki
heeft de kunstmaan vanochtend tussen
04.51 en 04.52 gedurende 30 seconden in zijn
telescoop gehad. De kunstmaan was bijna
even helder als de ster Capella, die een hel
derheid 1 heeft. De professor zag de kunst
maan iets ten zuiden van het zenith en on
geveer 5 graden ten noorden van Capella.
De kunstmaan bewoog zich zo ongeveer in
de richting van noordwest naar zuidoost.
De heer R. Swierstra in Santpoort, die
gisteravond om even voor zeven uur naar
zijn overbuurman in de Harddraverslaan
wandelde, heeft de kunstmaan duidelijk
aan de heldere hemel gezien, ongeveer der
tig graden boven de horizon, waar zij in
noordwestelijke richting lopende lichtlijn
aan het uitspansel tekende. Die lichtlijn was
uiteraard in letterlijke zin gezichtsbedrog,
ontstaan door de traagheid van het mense
lijke oog.
Tokio verklaard, dat de Sovjet-Unie kern
proeven niet kan staken als de Verenigde
Staten en Groot-Brittannië hun proeven
voortzetten, zo heeft een woordvoerder
van 't Japanse ministerie bekendgemaakt.
President Eisenhower heeft in een bood
schap aan premier Kisji van Japan ver
klaard, dat de Verenigde gtaten onder de
huidige omstandigheden niet het risico
kunnen nemen van stopzetting der kern
proeven. Hij gaf hem evenwel de ver
zekering, dat de Amerikaanse proeven
zodanig genomen zullen worden dat de
radio-activiteit in de wereld ver oeneden
het gevaarlijke peil zal blijven.
(UP) In zijn brief verklaart Eisenhower
te geloven dat er een kans bestaat dat de
Russische regering de ontwapening nog
maals zal willen bespreken wanneer blijkt
dat de meerderheid der UNO-landen voor
stander is van stopzetting der proefnemin
gen met kernwapens.
Laatste in Nevada
LAS VEGAS (UP) De serie Ameri
kaanse kernproeven voor het jaar 1957 op
de Yucca Flat, een woestijn in Nevada, is
gisteren afgesloten met de ontploffing van
een 24ste kerntoestel, dat was opgehangen
aan een plastic-ballon op 150 meter hoogte.
De kracht van deze explosie stond gelijk
met 5.000 tot 10.000 ton TNT. Er ontstond
een uitzonderlijk heldere vuurbal, waar
van de gloed zichtbaar was op vijfhonderd
kilometer van het proefterrein. De gloed
hield zeer lang aan. De Amerikaanse com
missie voor atoomenergie wenst zich er
niet over uit te laten of volgend jaar weer
proeven in Nevada gehouden worden. wet
gerucht wil dat dan geëxperimenteerd zal
worden in het gebied van de Grote Oceaan.
BELGRADO (UP) De Sovjet-Russi
sche minister van Defensie, maarschalk
Grigori Zjoekov, is vanochtend aan boord
van een kruiser in de Joegoslavische haven
Zadar aangekomen voor een bezoek aan
president Tito.
Volgens goed ingelichte kringen in de
Joegoslavische hoofdstad zal hij Tito
wapenleveranties aanbieden, inplaats van
die welke Joegoslavië thans van de Ver
enigde Staten ontvangt.
Zjoekov zal een week in Joegoslavië
blijven en diverse legereenheden inspec
teren. Een deel van deze eenheden is met
Amerikaanse wapens uitgerust.
enU'-a^enJngsresolutie
NEW YORK (Reuter) De westelijke
mogendheden hebben hun ontwerp-reso-
lutie inzake de ontwapeningskwestie, die
zij bij de UNO-Assemblee willen indienen,
herzien om er een voorziening in op te
nemen voor controle van kunstmanen, zo
is uit goedingelichte bron in New York
vernomen.
Amerikaanse, Britse, Franse en Canadese
afgevaardigden hebben deze kwestie uit
gebreid besproken. Deze landen maakten
met de Sovjet-Unie deel uit van de sub
commissie die vijfeneenhalve maand in
Londen over de ontwapening gesproken
heeft, zonder tot tastbare resultaten te
komen.
De voorziening beoogt de vorming van
een technische commissie, welke een in
spectiestelsel moet uitwerken waardoor
verzekerd wordt, dat kunstmatige ruimte-
voorwerpen uitsluitend voor vreedzame en
wetenschappelijke doelen zullen dienen.
PARIJS (Reuter). - René Pleven, de
links-radicale Franse leider, die zich bereid
heeft verklaard een nieuwe regering te
vormen, heeft gezegd, dat hij niemand zal
vragen van zijn program of denkbeelden
af te stappen, maar een beroep zal doen
op al degenen, die geen beleidscrisis wil
len, om te erkennen dat zij geen kans heb
ben hun inzichten aan anderen op te leg-
len. Pleven zal een godsvrede van een
jaar onder de politieke partijen voorstellen
met het doel het volgende te bereiken:
1. Oplossing van de Algerijnse kwestie;
2. herziening van de grondwet om de
stabiliteit van het beleid en de toekomst
van de Franse Unie te verzekeren;
3. verdediging van de volledige werk
gelegenheid en de koopkracht van de ar-
René Pleven
beider door sanering van de begroting en
het in evenwicht brengen van de betalings
balans en
4. fiscale hervorming.
Al deze problemen moeten gelijktijdig
en met spoed worden aangepakt, aldus
Pleven. „Ik wens, dat alle republikeinse
partijen, van socialisten tot conservatieven,
meedoen. Dat is een conditio sine qua non.
In geen geval wil ik een regering leiden
die alleen maar halve maatregelen kan
nemen".
Politieke waarnemers achten de kans op
succes voor Pleven niet erg groot. Men is
van oordeel, dat de financiële moeilijkhe
den de grootste hinderpaal zullen vormen.
Voor het eerst sedert februari is het
pond sterling maandag op de wisselmark
ten te Londen en New York verhandeld
tegen de officiële pariteit van 2,80 dollar.
Volgens financiële deskundigen te Londen
is dit herstel van het pond sterling het re
sultaat van de drastische maatregelen, die
de Engelse regering de vorige maand heeft
genomen om de inflatie te bestrijden en
de speculaties tegen het pond tegen te
gaan.
Ook in andere belangrijke financiële
centra te Zürich, Parijs en Frankfort
was het pond sterling maandag vaster ge
stemd. Een uitzondering vormde Amster
dam, waar de notering vrijwel onveran
derd bleef op 10,62"/i6.
Maandagavond omstreeks 18.15 uur is
op het spoorwegemplacement te Haarlem,
nabij het viaduct in de Verspronckweg het
truckstel van een lege rangerende elek
trische vierwagentrein op twee wissels
ontspoord, tengevolge waarvan het baan
vak HaarlemBloemendaal geheel werd
versperd. Er deden zich geen persoonlijke
ongelukken voor. Dank zij de geringe
snelheid van het ontspoorde treindeel
werden rails, noch bovenleiding bescha
digd en ontstond er geen ravage. Wel
j heeft het tot middernacht geduurd voor-
I dat het baanvak HaarlemBloemendaal
I weer geheel was vrijgemaakt.
Tot die tijd werd het reizigersverkeer
naar IJmuiden en SantpoortUitgeest
onderhouden met autobussen van de
N.Z.H.V.M., die van het station Haarlem
naar het station Santpoort-Noord reden.
Later werd het spoorwegverkeer van
Haarlem naar Alkmaar via Amsterdam
geleid.
De twee laatste treinen van Haarlem
naar Uitgeest konden maandagavond weer
via Santpoort rijden.
Het spoorwegverkeer van Haarlem naar
Zandvoort en Leiden kon nagenoeg zonder
stagnatie worden verwerkt, ofschoon maar
één zijde van het Haarlemse tweede per
ron kon worden gebruikt.
Omtrent de oorzaak van de ontsporing
tast men nog in het duister. Er zal hier
naar een onderzoek worden ingesteld.
ADVERTENTIE
SERVIEZEN VAN FRIS
zijn artistiek van vorm,
rustig van kleur,
laag in prijs.
Ontbijtservies 6 pers. 20.65
Theeservies 6 pers. 22.40
Alle onderdelen
los verkrijgbaar.
Alleenverkoop voor Velsen
KUNSTHANDEL
Kennemerlaan 55
Tel. 7040
