Minister Zijlstra acht prijspeil
niet bevredigend
Vijftien maanden geëist wegens
diefstal van cacaobonen
NOVIB-werk staat naast dat
van missie en zending
Overlading bij het onderwijs
Besmettings
gevaar
-A-GRIEP
CHINALECIT
Congres in Utrecht
IVO ROL: Tanden rein - Adem Iris
Rapport van
rijkscommissie
11
lUÜMHrfl
G-U
Is Hem-spoorwegtunnel
nu van de baan?
Loonsverbetering voor
bovengronders in de mijnen
Autobusdienst gevraagd
over Schellingwouder brug
De melkprijs is niet zo sterk
gestegen, zegt minister
Mansholt
Theaterbedrijf van Toon
Hermans wordt n.v.
Jaarverslag Vereenigde
Industrieën Rotterdam
Prijs f 2.-
Verkrijgbaar bij elke drogist!
HAARLEMSE RECHTBANK
Uit Zaans veem voor duizenden guldens gestolen
Uitspraken in het
marihuanaproces
Hongaren in Nederland
herdenken vrijheidsstrijd
De A-griep bij de werkende
bevolking in september
In West-Friesland neemt
de griep af
Op het wad verdwaald
en verdronken
Brugwachter onschuldig
aan treinongeval
Soldaat deserteerde op
gestolen motorfiets
Echtgenoot van „Magere
Josje" wegens diefstal
gearresteerd
Maatregelen tegen mond
en klauwzeer op het
.j Kampereiland
I
I
OoutMi&ceL
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
-9
Luitenant schoot op
straatlantaarns
VRIJDAG 11 OKTOBER 1957
De minister van Economische Zaken,
prof. dr. J. Zijlstra, acht het huidige prijs
indexcijfer niet bevredigend. De stijging
van dit cijfer geeft zorgen en vraagt de
uiterste aandacht. Dit verklaarde de mi
nister op een te Utrecht gehouden bijeen
komst van bestuurders van het Christelijk
Nationaal Vakverbond. Minister Zijlstra
becijferde een stijging van prijsindex van
augustus 1955 tot augustus 1957 van 12
punten, namelijk van 106 punten op 118.
Bij deze stijging van 12 punten zit een
stijging van 7 punten die volgens prof. Zijl
stra geïsoleerd moeten worden omdat zij
een pure seizoenmatige stijging vormen.
Srprekende over de vraag in hoeverre
het prijsstabilisatiebeleid een wezenlijke
bijdrage heeft geleverd tot het voorkomen
van prijsstijgingen zei minister Zijlstra, dat
het wel vaststaat, dat het algemeen niveau
van de industriële sector zich zeer rustig
heeft gedragen ondanks vrij forse loon
stijgingen en ondanks de niet onbelangrijke
stijging van het importniveau wie we tot
voor kort hebben gehad. Minister Zijlstra
zei, dat we bezig zijn van 1957 naar 1958
terug te koersen naar de stituatie van 1952
tot 1953. Als we een ontspanning van de
binnenlandse economie kregen en de
wereldeconomie op peil blijft, dan
zal 1958 volgens minister Zijlstra een goed
beginpunt zijn voor een nieuw economische
ontwikkeling. Mocht de wereldconjunctuur
werkelijk ongunstig worden, dan moeten
we, volgens minister Zijlstra, een wezen
lijke depressie bestrijden. De minister
noemde de gemiddelde aanwas van het
reële inkomen per jaar bepaald niet on
bevredigend. Onze aandacht zal volgens
minister Zijlstra in toenemende mate ge
richt dienen te zijn op prijsdaling. Hij
hoopte en verwachtte niet, dat een loons
verhoging aanstaande is en ziet ook geen
reden voor een stijging van het prijs
niveau. De prijsdalingen van ingevoerde
grondstoffen en grondfabrikaten moeten
volgens hem hun weg vinden naar het
binnenland.
Op een tijdens de discussie gestelde vraag
of de woningbouwlening van 6 percent
directe gevolgen zal hebben voor de prij-
ADVERTENTIE
Thans uiterste
hygiëne geboden
Was u daarom
veelvuldig met
DESINFECTERENDE ZEEP
Vvkrltk—f tm tfitthwk m droflrttrj
Amsterdamse Kamer van
Koophandel is bezorgd
„Amsterdam is bijzonder verheugd over
de totstandkoming van de tunnels te Vel-
sen, waardoor de spoorbrug ter plaatse als
lastig obstakel voor de scheepvaart kan
verdwijnen. Niettemin is men met zorg
vervuld over het ontbreken van een post
voor de bouw van een spoorwegtunnel bij
de Hembrug op de rijksbegroting voor
1958, zodat het verdwijnen van het tweede
obstakel voor de scheepvaart naar een
later tijdstip wordt verschoven."
Dit zei de voorziter van de Amsterdamse
Kamer van Koophandel en Fabrieken
mr. D. A. Delprat, in de vergadering der
Kamer. Hij merkte op, dat-vorig jaar de
verwachting leek gewettigd, dat de bouw
van een spoorwegtunnel ter vervanging
van de Hembrug binnen afzienbare tijd zou
kunnen beginnen. Op de begroting van
het ministerie van Verkeer en Waterstaat
was toen een miljoen gulden uitgetrokken
ten behoeve van de „verdere voorberei
ding" van dit tunnelproject. Des te groter
zijn thans de bevreemding en teleurstel
ling, nu de ontwerpbegroting voor 1958
geen post voor dit werk vermeldt. „Is het
mogelijk," zo vroeg mr. Delprat, „dat het
voorbereidende onderzoek voor de bouw
van een zo onmisbare verbinding thans zou
worden stilgezet? Wanneer de huidige fi
nanciële moeilijkheden een bezwaar tegen
de voorzetting van het onderzoek vor
men, waarom heeft de regering dan nim
mer gereageerd op het aanbod van het
Amsterdamse bedrijfsleven reeds in
april van dit jaar gedaan om een ren
teloos voorschot van een miljoen gulden
aan het rijk té verstrekken ten behoeve
van de voorbereiding van de Hem-spoor-
wegtunnel?"
Regering zegt haar medewerking toe
aan een definitieve regeling
Op verzoek van het dagelijks bestuur
van het Bedrijfschap voor de Steenkolen
mijnindustrie, zo deelt het ministerie van
Economische Zaken mee, heeft dit bestuur
donderdag een bespreking gehad met de
regering, vertegenwoordigd door de minis
ters van Economische Zaken en van So
ciale Zaken en Volksgezondheid en de
staatssecretaris van Binnenlandse Zaken,
Bezitsvorming en Publiekrechtelijke Be
drijfsorganisatie. Tijdens deze bespreking
is van gedachten gewisseld over de ver
wezenlijking van de mogelijkheden, welke
zijn vervat in de brief van 30 september
van de minister van Economische Zaken
aan de Mijnindustrieraad ten aanzien van
een inkomstenverbetering voor bepaalde
groepen bovengronders. De regering heeft
daarbij toegezegd, haar volle medewerking
te zullen verlenen aan het zo snel moge
lijk tot stand komen van een definitieve
regeling van deze aangelegenheid.
zen, zei minister Zijlstra dit niet te ver
wachten met uitzondering van de huren.
De huren zijn, volgens de bewindsman, na
melijk zeer gevoelig voor het rentepeil. Als
het rentepeil van zes procent zich zal hand
haven dan zal dit volgens hem ongetwij
feld zijn uitwerking op de huren hebben.
De Amsterdamse Kamer van Koophandel
zal B. en W. van Amsterdam verzoeken
een autobusdienst in te stellen over de
eerstdaags te openen brug nabij Schelling-
woude, de eerste vaste oeververbinding
over het IJ. De directeur van het gemeente
vervoerbedrijf heeft een verzoek van de
vereniging van bedrijven in Amsterdam-
Noord tot het instellen van zulk een bus
dienst afgewezen.
De Kamer van Koophandel is echter van
oordeel, dat het stadsdeel aan de overzijde
van het IJ, .dat.reeds .te lang in een geïso
leerde positie heeft verkeerd, een vierde
verbinding naast die der pontveren toe
komt. De vraag, of al dan niet een renda
bele autobusdienst mogelijk zal zijn, mag in
deze niet doorslaggevend zijn, volgens de
Kamer.
„De melkprijs is, in vergelijking met an
dere artikelen, voor de consument niet uit
zonderlijk gestegen. Het is merkwaardig,
dat men soms zo uitbundig reageert als er
iets gebeurt met die melkprijs. De grootst
mogelijke nauwkeurigheid wordt ten aan
zien van deze prijsvaststelling in acht ge
nomen.". p
Dit verklaarde minister Mansholt gisteren
in een toespraak, die hij hield bij de her
opening van het bedrijf der coöperatieve
Arnhemse melkinrichting en zuivelfabriek
„Camiz", dat in de oorlog werd verwoest
en waarvan de herbouw ongeveer tien jaar
heeft geduurd. De minister zei dat dit be
drijf als een voorbeeld in ons land mag
worden gezien.
Met betrekking tot de melkdistributie zei
hij sanering op ziehzelf gunstig te vinden.
Er zit evenwel het gevaar in dat zo gemak
kelijk distributiekanalen worden gecreëerd,
die tot monopolies gaan uitgroeien. Dit is
noch in het belang van de boeren, noch in
dat van de slijters. Daarom kan het gewenst
zijn na te gaan, of de distributie nu wel in
goede banen wordt geleid en de klant op de
beste wijze wordt gediend, aldus de mi
nister.
Met een maatschappelijk kapitaal van
tienduizend gulden verdeeld in honderd
aandelen van honderd gulden elk, is blij
kens de Staatscourant opgericht de inter
nationale theaterexploitatie-maatschappij
„Showbiz" n.v. in Bennebroek. Deze heeft
ten doel de exploitatie van een theater- en
showbedrijf, de exploitatie van een thea
terbureau en theateragenturen, het voor
bereiden en verzorgen van radio-uitzen
dingen en televisievoorstellingen, de film-
produktie en dergelijke. De vennootschap
heeft meer in het bijzonder ten doel de
voortzetting van het tot dusverre door een
der deelnemers, de heer A. G. Th. Her
mans (de acteur Toon Hermans) uitge
oefende theater- en showbedrijf. Ge
plaatst en in contanten volgestort zijn
vijfentwintig aandelen, waarvan twintig
aandelen bij Toon Hermans en vijf aan
delen bij de heer H. J. Peper. Toon Her
mans is tevens tot directeur benoemd.
Volgens het verslag over 1956 van de
n.v. „Vereenigde Industrieën Rotterdam"
voorheen Ph. Verhagen jen Zoon zal het
nieuwe fabriekscomplex der vennootschap
einde april 1958 gereed zijn. Hiermee
wordt dan efen zeer moeilijke periode af
gesloten, welke in 1953 een aanvang nam
toen een groot gedeelte van gebouwen en
machinerieën door brand werd verwoest.
De resultaten 'over 1956 werden ongun
stig beïnvloed door de kosten van de be-
drijfsstagnatie, welke in dit jaar niet meer
door een uitkering van bedrijfsschade
werden gecompenseerd.
Het saldo' dér exploitatierekening be
draagt na reservering voor belastingen
f 122.447. Op effecten werd een koerswinst
van f 872 geboekt en aan interest en divi
denden werd f 103.817 ontvangen. Na af
schrijving ad f 6716 op onroerende goede
ren resteert een winstsaldo van f 220.419.
Voorgesteld wordt uit het winstsaldo,
nadat een bedrag van f 50.000 aan de
bouwreserve is toegevoegd, een dividend
van 7 percent uit te keren en een bedrag
van f 15.260,94 toe te voegen aan het on
verdeeld dividendsaldo.
Jy
ADVERTENTIE
Vorig jaar is in de Zaanstreek een serie
diefstallen van cacaobonen uit een veem
aan het licht gekomen. In de loop van het
jaar zou een hoeveelheid van niet minder
dan 14.000 kg van deze bonen ter waarde
van dertigduizend gulden zijn ontvreemd.
De diefstallen werden niet onmiddellijk
ontdekt, omdat er in de vemen grote hoe
heelheden zijn opgeslagen, zodat het niet
spoedig wordt bemerkt, als er geregeld
balen verdwijnen. Een deel van de dief
stallen zou zijn gepleegd door een 32-
jarige beurtschipper uit Koog aan de Zaan
en een 35-jarige bankwerker uit Zaan
dam, die ongeveer honderd balen cacao
bonen zouden hebben weggehaald en ver
kocht voor f 1950.
Donderdagmiddag stonden beiden voor
de Haarlemse rechtbank terecht. Voorts
verschenen voor de groene tafel een vijf
tigjarige monteur en een veertigjarige fa
brikant, beiden uit Zaandam, die de ge
stolen bonen hadden opgekocht en zich
dus wegens heling hadden te verant
woorden.
De beurtschipper en de bankwerker
zouden tot de diefstallen zijn gekomen,
daar zij geld nodig hadden, de een om
zich in Utrecht als walbaas te vestigen,
de ander omdat hij zijn woonschip moest
afbouwen. Zij voeren 's avonds naar het
veem toe, kwamen gemakkelijk naar bin
nen er was geen bewaking en zelfs
stond de deur open laadden wat balen
op de zolderschuit, borgen de balen thuis
op en brachten het gestolene daarna
's morgens vroeg naar een molen. De eer
ste keer stalen zij zes zakken en toen zij
hoorden, dat de koper nog meer cacao
bonen zou kunnen gebruiken, zetten zij
de diefstallen voort.
De monteur, die de cacaobonen had op
gekocht en doorverkocht aan de Zaanse
fabrikant, houdt vol, dat hij niet had ver
moed, dat het „zaakje" niet zuiver was.
Ook de fabrikant meende, zij het niet met
zuivere koffie dan toch met zuivere cacao
te doen te hebben. Het komt namelijk in
de Zaanstreek geregeld voor, dat zoge
naamde „schade-partijen"' worden aange
boden, die dan na een veembrand aan de
man worden gebracht. Niet alleen de be
kend staande handelaren maar ook aller
lei andere mensen houden zich met deze
handel bezig.
Eén der verdachten zei echter ter zit
ting, dat de kopende monteur had kunnen
vermoeden, dat het hier geen gewone
schade-partij betrof. De monteur zou ge
weten kunnen hebben, dat de partij uit
een bekend veem afkomstig was. „Ik
dacht, hij weet het toch. Waar moet het
anders in de Zaan vandaan komen?" al
dus verdachte. „We kunnen er beter mee
stoppen, want het gaat niet goed", zou de
andere verdachte na de eerste diefstallen
hebben gezegd. Maar toen kwam de koper
weer, die zei: „Je kan weer brengen". En
de beurtschipper en bankwerker brachten
weer een nieuwe partij.
De officier van Justitie, mr. dr. R. W. H.
Pitlo, meende dat deze diefstallen streng
moeten worden gestraft en eiste tegen de
twee dieven een gevangenisstraf van vijf
tien maanden met aftrek. Dezelfde straf
requireerde de officier tegen de monteur,
die het gestolene had opgekocht en weer
had doorverkocht. In de zaak tegen de
fabrikant achtte de officier opzetheling
niet bewezen, wel schuldheling. Hij eiste
tegen deze verdachte drie maanden ge
vangenisstraf met aftrek.
In de zaak tegen de beurtschipper en
bankwerker bepleitte mevrouw mr. H. S.
J. M. Felhoen Kraal-Otto een lichtere
straf met het oog op de omstandigheden,
waaronder de diefstallen zijn gepleegd.
Hetzelfde deed mr. J. Lieuwen voor de
monteur, die de cacaobonen had opge
kocht. De raadsman van de fabrikant, mr.
J. A. M. Thijssen, bepleitte vrijspraak.
Uitspraak op 24 oktober.
In caravankamp gestolen
Tien maanden gevangenisstraf, waar
van drie voorwaardelijk, met een proef
tijd van drie jaar en toezicht van de re
classering eiste de officier van Justitie,
mr. G. W. F. van der Valk Bouman, don
derdagmorgen tegen de 34-jarige loon-
confectionair uit Amsterdam, die op
19 juli in Zandvoort een serie diefstallen
in een caravankamp had gepleegd. Onder
meer had de man een fototoestel, een pols
horloge, een koffer met kleding en een
reiswekker weggenomen. De man had in
die tijd in grote financiële moeilijkheden
verkeerd, waardoor hij tot de diefstallen
was gekomen. Mr. J. Roggeveen vroeg een
zo klein mogelijke gevangenisstraf. Uit
spraak op 24 oktober.
Een 31-jarige los-arbeider in Beverwijk
heeft al negentien veroordelingen achter
de rug. En thans wacht hem de twintigste.
De man zou uit een kiosk in Beverwijk
een radiotoestel, 25 repen en twee gulden
aan klein geld hebben gestolen. Hij ont
kent dit echter en beweert, dat hij de
radio van zeelieden heeft gekocht. Een
35-jarige los-arbeider uit Beverwijk heeft
het radiotoestel van de eerste verdachte
gekocht. De officier van Justitie eiste te
gen de dief, die bekend staat als een reci
divist, een jaar gevangenisstraf met af
trek. Tegen de heler requireerde hij een
half jaar gevangenisstraf met aftrek van
voorarrest. Uitspraak op 24 oktober.
De rechtbank te Amsterdam heeft von
nis gewezen tegen een groep verdachten
die terechtgestaan hebben wegens het ver
handelen of voorradig hebben van Indische
hennep. Van deze hennep worden de
„marihuana-sigaretten" gerold, die een
verdovende uitwerking hebben.
Bijna alle mannelijke verdachten waren
Surinamers. Een van hen, die als de hoofd
verdachte werd beschouwd, werd tot
anderhalf jaar gevangenisstraf veroor
deeld. De bij hem in beslag genomen kof
fers met Indische hennep werden verbeurd
verklaard. De andere verdachten, waarbij
drie vrouwen, hadden hoeveelheden mari-
huana-tabak vervoerd of bewaard op ver
zoek van de hoofdverdachte. Hun straffen
varieerden van zes tot drie maanden,
waarvan voor sommigen een gedeelte
voorwaardelijk. Twee vrouwen werden
vrijgesproken, omdat zij niet geweten had
den wat er in de koffers zat, die zij voor
de hoofdverdachte bewaarden.
Twee zaken, waarin mr. M. H. Huygens
uit Den Haag als pleiter zal optreden,
werden aangehouden tot 29 oktober. Dan
zullen terecht staan een 35-jarige zeeman
uit Suriname, die alleen gedagvaard is
wegens het roken van verdovende siga
retten, en een 20-jarige Chinees, die samen
met de hoofddader marihuana-sigaretten
aan Amerikaanse verlofgangers verkocht
zou hebben.
De in Nederland vertoevende Hongaren
zullen in plaatselijke bijeenkomsten de
Hongaarse vrijheidsstrijd herdenken in
de periode van 22 oktober tot 3 novem
ber in Den Haag, Rotterdam, Amsterdam,
Utrecht, Heerlen, Helmond, Arnhem, En
schedé, Leeuwarden en Groningen. Tij
dens deze bijeenkomst zal vertoond wor
den de film „Hongarije in Vlammen", die
een beeld geeft van het verloop van de
gebeurtenissen in Hongarije.
De geestelijke verzorgers van de Hon
garen in Nederland, pater Radanayi en ds.
Tuski, zullen godsdienstoefeningen houden.
Op 22 oktober zal in Den Haag voor een
groot aantal genodigden, waaronder rege
ringsvertegenwoordigers en vertegen
woordigers van organisaties die het vorige
jaar een werkzaam aandeel hebben ge
had in de gastvrije ontvangst van de Hon
garen in ons land, de film „Hongarije in
Vlammen" worden vertoond. Op 3 novem
ber zal op de Dam te Amsterdam voor het
vrijheidsmonument de officiële herdenking
van de vrijheidsstrijd plaatshebben.
Men hoopt dan tevens de vrijheidsvlag
uit Gjor, die het vorig jaar aan de Ko
ningin bij een bezoek aan de verblijfplaats
van de Hongaren in Utrecht werd aange
boden, te mogen meevoeren. Daartoe zal
een verzoek aan de Koningin worden ge
richt.
Een statistiek van het Gemeenschappe
lijk Administratiekantoor dat in op
dracht van 15 bedrijfsverenigingen de ad
ministratie der ziekengeldverzekering voor
ongeveer 60 percent der verzekerden voert
geeft een beeld van de gevolgen, die
de ziekte alleen reeds op het werkende be
volkingsdeel in de afgelopen maand heeft
gehad. In de eerste week van september
werden 16.000 (vorig jaar 14.200) ziekte
meldingen gedaan; in de tweede week
23.000 (vorig jaar 14.800; in de derde
week 46.000 (vorig jaar 16.100) en in de
vierde week 70.000 (vorig jaar 15.500).
Aangezien de griepepidemie in West-
Friesland aan het afnemen is zal in de
drie ziekenhuizen te Hoorn en in het zie
kenhuis te Enkhuizen met ingang van
zaterdag weer bezoek worden toegelaten.
Sedert 30 september liet men wegens het
gevaaj- voor besmetting geen bezoek bij
de patiënten toe.
Donderdagmiddag is op het wad nabij
Zwartehaan, in de gemeente 't Bildt (Fr.)
het stoffelijk overschot gevonden van de
45-jarige P. B. Kuiken. In de nacht van
woensdag op donderdag was hij met zijn
slikslede naar zijn in zee gelegen boot ge
gaan om daar de netten te lichten. Waar
schijnlijk is hij door de dichte mist op
het wad verdwaald en bij hoog water ver
dronken.
„Het tijdperk van de economische mens
wordt vervangen door het tijdperk van de
sociale mens. Dit is het uitgangspunt van
de NOVIB in een tijd, waarin politieke en
wereldlijke complexen steeds meer van
elkaar afhankelijk worden. Het streven om
de onderontwikkelde gebieden te helpen
geeft de NOVIB een reële achtergrond. Er
is een zedelijk probleem gegroeid: de wel
vaart van 't westen legt verplichtingen op.
Wie het meerdere voor zichzelf behoudt is
een egoïst. Het gaat er om een weg te
zoeken naar concrete hulpverlening, niet
alleen wat betreft intellect en techniek,
maar ook op een geestelijke basis".
Dit zei prof. dr. W. Banning, de eer
ste inleider op het gisteren in Utrecht ge
houden congres van de Nederlandse Orga
nisatie voor Internationale Bijstand. Er
zijn weerstanden in ons land, uitgesproken
en onuitgesproken weerstanden. Van ka
tholieke en protestantse zijde wordt opge
merkt, dat het werk van de NOVIB niets
nieuws is en dat dit allang wordt gedaan
door de missie en de zending. Prof. Ban
ning merkte op, dat dit werk niet moet
worden opgegeven of overgenomen door
de NOVIB. Het missie- en zendingswerk
heeft zijn eigen betekenis en is naast het
werk van de NOVIB noodzakelijk. Er is
geen tegenstelling, doch de NOVIB doet 'n
beroep op het gehele Nederlandse volk te
leren denken in wereldverhoudingen, aldus
prof. Banning. Daarbij past zijns inziens
geen groeps-egoïsme, van welke zijde dan
ook.
De presidente van de federatie voor
Vrouwelijke Hulpverlening, mevrouw P.
Walma van der Mole nM e i n-
d e r s m a, zette het NOVIB-beginsel uiteen
als vrouw en moeder. Zij achtte het nood
zakelijk ook de vrouw te winnen voor dit
beginsel, want de vrouwen hebben er
varing in het verlenen van hulp aan het
noodlijdende tweederde deel van de wereld.
M e j. mr. dr. C. H. H. d e V i n k be
toogde hierna, dat de sociale en economi
sche situatie in de onderontwikkelde ge
bieden het vraagstuk is, waaromheen de
politieke spanningen in de wereld zich af
spelen en dat daarom de prijs voor de
vrede meer ligt op het sociale dan op het
politieke terrein.
Er is uitgerekend, dat met vijf a tien
miljard gulden per jaar de bevolking van
de noodgebieden een menswaardig bestaan
kan worden gegeven. Wanneer men in
aanmerking neemt, dat jaarlijks 85 mil
jard gulden wordt uitgegeven aan militai
re doeleinden, moet het eerstgenoemde
bedrag toch wel zijn op te brengen, aldus
mej. De Vink.
Prof. mr. dr A. Diepenhorst gaf
als laatste inleider een analyse van de
menselijke weerstanden, die nog tegen de
internationale bijstand bestaan. Deze weer
standen komen naar zijn mening voort uit
gebrek aan kennis der feiten. De tegen
werping dat er ellende genoeg in de nabij
heid is, dat er nog zoveel te doen is in
de naaste omgeving en dat we onze kracht
niet mogen versnipperen, had hem niet
overtuigd. Als er 600 miljoen kinderen op
de wereld hongerlijden heeft niemand het
recht zich aan hulp te onttrekken. De fei
ten van de situatie kloppen als een hamer
op het geweten, aldus prof. Diepenhorst.
Over het aanvankelijke resultaat van
ADVERTENTIE
„Overlading bestaat in het teveel dat de
school tracht te geven aan kennis boven
datgene, wat zij krachtens haar specifieke
doelstelling behoort te geven. Door dit te
veel wordt de overigens geschikte leerling
geschaad in zijn lichamelijke, geestelijke
en maatschappelijke ontwikkeling", aldus
de Rijkscommissie inzake Overlading in
het Onderwijs in het rapport, dat zij heeft
uitgebracht aan de minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen.
De commissie bespreekt achtereenvol
gens de leerstof, de methode, de interne
schoolstructuur, het beoordelingssysteem,
de docent en de externe schoolorganisatie.
De commissie acht het dringend gewenst,
dat in de beoordeling en vooral in het
eindexamen, door middel van studie, ex
periment en proefperiode, verbetering
wordt gebracht en dat men komt tot een
verantwoord, op ieder schooltype afge
stemd beoordelingssysteem.
Het rapport bespreekt voorts de over
lading in de verschillende schooltypen.
Het gewoon lager onderwijs dient als
basisonderwijs de grondslag te leggen voor
alle verdere ontwikkeling en daarom dient
de basis van die ontwikkeling ook zo
breed mogelijk te zijn.
Bij de lagere school kan eigenlijk geen
sprake zijn van ongeschiktheid voor het
volgen van het onderwijs.
Het g.l.o. behoort voor geen enkel kind
eind-onderwijs te zijn en moet gelijkelijk
voorbereiden op iedere verdere vorm van
onderwijs. Het mag niet, zoals vaak nu,
onder druk van het middelbaar onderwijs
het accent leggen op het aanbrengen van
materiële kennis inplaats van op formele
vorming.
Het voortgezet gewoon lager onderwijs,
dat ten dele als eindonderwijs, ten dele
als voorbereiding op een daarop volgende
lagere beroepsopleiding beschouwd moet
worden, dient volgens de commissie, een
algemene vorming te geven, geconcen
treerd rondom het arbeidsethos en gericht
op een geleidelijke kennismaking met en
een overgang naar het maatschappelijk
leven.
Bij het uitgebreid lager onderwijs be
hoeft in verband met de grote vrijheid het
leerplan niet overladen te zijn, maar het
vrij grote verloop op vele ulo-scholen duidt
erop, dat voor tal van leerlingen in feite
toch overlading plaats heeft. Ook doet er
zich een huiswerkprobleem voor, waarvan
de oorzaken schijnen te liggen in de nog
heersende opvattingen omtrent het exa
men, in de hoeveelheid leerstof, in het ver
laagde intelligentiepeil der leerlingen en
in de verlangens der ouders. De hoofd
oorzaak echter van de bijna overal optre
dende overladingsverschijnselen schuilt in
de toelating tot de ulo-school van rijp en
groen.
Het voorbereidend hoger en middelbaar
onderwjjs heeft volgens het rapport ter
voorkoming van overlading allereerst no
dig een programma voor een harmonische
vorming van al haar leerlingen. Daar dit
onderwijs alleen bestemd is voor gekwa
lificeerde leerlingen wordt door de com
missie de wettelijke eis van een toelatings
onderzoek aanbevolen, waarbu de nadere
regeling aan de scholen wor^t overgela
ten.
Het kweekschoolonderwijs moet de aan
staande onderwijzers met de gevaren van
de overlading op de hoogte brengen en
tevens overladingsverschijnselen in de
eigen school afremmen. Aan het eind van
de eerste leerkring wordt u al geen exa
men meer afgenomen en vele leraren bren
gen steeds meer de leerling tot zelfstan
dig zoeken, waarbij hij naar aard en tempo
werkzaam is. Het doel, werkzaam te zijn
bij het volksonderwijs, is mede bepalend
voor de keuze der stof en de wijze van
verwerking. Ook in de tweede leerkring
wordt door de algemeen gevolgde werk
wijze het gevaar voor overlading al aan
zienlijk verkleind.
Wat het lager technisch onderwijs voor
jongens betreft, wijst de commissie erop,
dat de keuze van aanleg en geschiktheid
nog zeer onvolmaakt is, waardoor het op
treden van overladingsverschijnselen daar
acuut geacht moet worden.
Bij het nijverheidsonderwijs voor meis
jes met op elk niveau een grote ver
scheidenheid van opleidingen en cursus
sen, die niet voldoende op elkaar zijn af
gestemd ligt een bron van overlading in
die onoverzichtelijkheid.
De commissie acht het van belang, dat
er duidelijk onderscheid wordt gemaakt
tussen het element van de algemene en
huishoudelijke opleiding, dat alle opleidin
gen gemeen dienen te hebben en het ele
ment van de beroepsvorming, dat de diver
gentie schept, ofschoon ook daarbij de
noodzaak van een all-round vrouwelijke
vorming (hoofd, hart en handen) een sa
menbindende factor blijft.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage heeft
het vonnis van de rechtbank te Rotterdam
vrijspraak bevestigd tegen de brug
wachter J. H. uit Maassluis, aan wie was
ten laste gelegd dat het aan zijn onacht
zaamheid te wijten zou zijn, dat een boot
trein verongelukt zou zijn op de avond
van de veertiende november van het vo
rige jaar, op een brug bij Maassluis.
Bij deze brug was een nieuw systeem
toegepast, waarbij de rails tijdens het
opendraaien een eindje worden opgeheven
De brugwachter had de instructie, dat
hij na het dichtdraaien van de brug
nauwgezet moest controleren of de spoor
staven precies naast elkaar lagen. Na het
ongeval was gebleken dat één van de
spoorstaven ongeveer 1 decimeter naar
boven moet hebben gestoken. De procu
reur-generaal had tegen de brugwachter
een boete van 100 gulden gevorderd.
de NOVIB-actie bleek men volgens de
heer H. Oosterhuis niet ontevreden, doch
ook niet geheel tevreden. Men zal in de
actiedagen de persoonlijke inzet van een
aantal vooraanstaande personen nodig
hebben. Intussen verheugt men zich in
een toenemende belangstelling en in een
toenemend bedrag dat ten goede kan ko
men aan de noodgebieden. Voor de „actie
van daadwerkelijke gerechtigheid" tot het
vrijwillig afstaan van een percent van het
bruto inkomen, hebben zich in tien maan
den 1500 personen aangemeld.
Een jaar gevangenisstraf, waarvan vier
maanden voorwaardelijk en ontslag uit de
militaire dienst heeft de auditeur-militair
bij de krijgsraad te Arnhem geëist tegen
een soldaat uit Heerlen.
Volgens de tenlastelegging had de jeug
dige Limburger tot twee keer toe zijn
onderdeel te Assen verlaten, de tweede
keer om met een minderjarig meisje de
wijk te nemen naar Duitsland en Zwitser
land. Om deze reis mogelijk te maken, had
hij eerst een motorfiets in Assen gestolen
en daarna voor de terugreis een motorfiets
in Duitsland. Van acht kameraden stal hij
portemonnaies met een inhoud van totaal
tachtig gulden. Vóór zijn militaire dienst
tijd was hij al eens voorwaardelijk ver
oordeeld.
Een andere soldaat, afkomstig uit Den
Haag, had volgens de tenlastelegging op
grote schaal portemonnaies met inhoud
van zijn medesoldaten gestolen. Tegen hem
werd een jaar jeugdgevangenisstraf geëist.
Ook hij was al eerder veroordeeld geweest
en moet nog terecht staan voor een andere
zaak.
De krijgsraad zal in beide zaken op 24
oktober uitspraak doen.
De 34-jarige J. S., de echtgenoot van de
te Amsterdam vermoorde „Magere Josje",
is door de Amsterdamse recherche gearres
teerd. De arrestatie geschiedde niet op
grond van verdenking in verband met de
moordzaak, maar omdat J. S. een dames
tasje had gestolen in een café in de Amster
damse binnenstad. Toen deze vrouw aan
gifte ging doen en men haar foto's toonde
van enkele mensen, wees zij de foto van de
echtgenoot van „Magere Josje" aan. De
man werd door de recherche aangehouden
en naar een politiebureau overgebracht,
waar hij bekende het tasje gestolen te heb
ben. Het geld, dat zich in het tasje bevon
den had, bleek opgemaakt te zijn.
Toen J. S. in verzekerde bewaring was,
heeft de politie hem ook vragen gesteld
over een groot aantal onopgeloste punten
in de moordzaak „Magere Josje". In de
eerste plaats is deze vrouw, zoals is komen
vast te staan, in de vroege ochtend van de
zondag en niet gedurende de nacht ver
moord. Een buurvrouw had namelijk om
half zeven 's morgens nog een gesprek met
de vrouw. Onmiddellijk na de arrestatie
van J. S. is de politie gaan dreggen aan de
O. Z. Voorburgwal, recht tegenover het
perceel, waarin destijds de vrouw werd
vermoord. Het onderzoek naar de moord is
weer in volle omvang gaande en een groot
deel van de Amsterdamse recherche houdt
Zich er thans mee bezig. De verdachte ont
kent iets met de moord uitstaande te heb
ben gehad.
Men is er nog niet in geslaagd de mond
en klauwzeerepidemie in Grafhorst op het
Kampereiland te bedwingen.
Tien percent van het Grafhorster vee is
thans geslacht. De eigenaars worden
schadeloos gesteld door het rijk, mits zij
de ziektegevallen direct hebben gemeld.
In de Staatscourant van gisteren is een
beschikking van de minister van Land
bouw gepubliceerd, waarin bepaald wordt
dat al het vee op het Kampereiland tegen
mond- en klauwzeer moet worden ingeënt.
Het vervoer van vee van en naar het
Kampereiland is verboden.
ADVERTENTIE
Géén wachttijden
van een half uur
of nog langer.»
in 10 minuten
van Haarlem
ih 20 minuten
van Amsterdam
naar 2 interessante
bezienswaardigheden
de Velser tunnel
de grootste moderne
woninginrichting van
Nederland
WONINGINRICHTING
B EVJKWIIK
Br*e*tr. 74-84 gso modelkamers
Geopend 8-l)30enM-l8u Dinsdag8-11 u.
Voor de krijgsraad te Arnhem heeft een
reserve-tweede luitenant terechtgestaan
die op 28 juli te Ede onder invloed van
sterkedrank met een pistool op straat
lantaarns was gaan schieten. Vier lan
taarns waren hierdoor vernield.
De auditeur-militair eiste 250 gulden
boete en twee weken voorwaardelijke ge
vangenisstraf.
De krijgsraad veroordeelde de luitenant
tot vier weken gevangenisstraf, waarvan
twee weken voorwaardelijk.
