ZWAARTEKRACHT HOUDT DE KUNSTMAAN IN HAAR BAAN Tweede Sovjet-kunstmaan over een maand de ruimte in Levensduur is afhankelijk van de wrijving, die haar snelheid onverbiddelijk remt Rij-examen Rijswijk (Z.H.). «toekeer met KAAS Gemangeld slachtoffer van spitsuur GARAGE DEN HOUT Eindelijk akkoord Zondag gaat het roer om in San Marino werken langs elkaar heen Leger en luchtmacht der V.S. Ieder mag eigen raket tot ontwikkeling brengen Duitse socialisten over de kwestie -Speidel Exportquotum Salk-vaccin Prijs van autobanden met 9 pet. verhoogd „Amphitryon", een nieuw stuk van Max Groiset Scherpe koersdaling op New Yorkse beurs Metaalindustrie pleit voor herstel investeringsaftrek Spoetnikontmoet tussen 20 en 23 oktober de meteorieten zwerm van de Orioniden Hoge onderscheiding voor Franse hoogleraar •s VRIJDAG II OKTOBER 1957 Hoe moeilijk het ook mag z(jn je in 'n volle tram staande te houden, voor één ding zal een man-op-weg-naar-zgn-werk altjjd zorgen: dat de KAAS voor zijn twaalfuurtje niets overkomt. Want KAAS is een verrukkelijke voedzame lekkernij. Die moet je hooghouden, wat er ook gebeurt! Vraag het Kaasreceptenboekje (25 ets) bjj Uw winkelier of schriftelijk (25 ets postzegel bijsluiten!) aan Het Nederlands Zuivelbureau. Cort van der Lindenstraat 7, VJVQUy/ Publ. van Het Nederlands Zuivelbureau 4 5 Links: Als de bol geen snelheid bezit, zal zij gehoorzamend aan de aantrekkende kracht G, vallen. Zij zal een rechte baan beschrijven. Daar ik in een voorgaand artikel heb verteld hoe de Amerikaanse technici de kunstmaan omhoog denken te brengen, wil ik nu de lotgevallen van de kunst maan beschrijven vanaf het ogenblik, dat zij zich heeft losgemaakt van het voorste lid van de driedelige raket, die haar om hoog heeft gebracht. Wat zal een bol, die op een hoogte van vijfhonderd kilometer boven het aard oppervlak met een snelheid van 29.000 kilometer per uur vertrekt, doen? Als de bol zich helemaal alleen in de ruimte be vond, zou hjj ten eeuwigen dage met een snelheid van 29.000 kilometer rechtuit rei zen. De bol zou met onverminderde vaart blijven bewegen, want er is niets dat zjjn beweging belemmert, niets dat hem remt. De kunstmaan is echter niet alleen. Vlak bjj haar is de aarde. Kunstmaan en aarde trekken elkaar aan als gevolg van de zwaartekracht. Als de kunstmaan tachtig kilogram weegt, wordt zjj met een kracht van tachtig kilogram door de aarde aan getrokken. Deze kracht zal de kunstmaan verhinderen rechtuit te gaan en dwingt haar een gekromde baan te beschrijven. is, geeft onze „echte" maan, die maand in maand uit haar baan om de aarde be schrijft. Haar beweging is een eindeloos samenspel van haar eigen neiging recht uit te gaan en van de aantrekkende kracht van de aarde, die haar belet deze neiging bot te vieren. Als de beginsnelheid niet evenwijdig aan het aardoppervlak is, dan volgt de kunstmaan een baan, die eigenlijk ellips vormig is, doch die naar haar vorm, na genoeg niet van een cirkel is te onder scheiden. Wel zal de baan „uitmiddel puntig" zijn zie figuur 2 wat be tekent, dat de aantrekkende kracht van de aarde niet voortdurend loodrecht op de bewegingsrichting staat. Dit heeft tot gevolg, dat een gedeelte een compo nent van de aantrekkende kracht in sommige gedeelten van de baan de be weging vertraagt en in andere gedeelten de beweging van de kunstmaan versnelt. De snelheid van de kunstmaan zal dus niet overal in de baan even groot zijn. Ook in dit geval is nog geen voortstuwing nodig. Met voorstuwing Midden: Als de bol een snelheid „V" bezit, die evenwijdig is aan het aardoppervlak, zal de bol een gebogen baan be schrijven. Naarmate „V" groter is, zal de baan minder krom zijn en de „schootsafstand" groter Rechts: Indien de bol op een hoogte van vijfhon derd kilometer staat met een snelheid van 29.000 kilometer per uur en in dien deze snelheid even wijdig is aan het aard oppervlak, zal de bol steeds evenver van het aardoppervlak blijven en een cirkel beschrijven, die het middelpunt van de aarde tot middelpunt heeft. Zie ook figuur 2 ADVERTENTIE Voor de zoveelste maal gezakt 7 Dit examen wordt veel eenvoudiger met de automatische koppeling van RENAULT. Meerprijs slechts 275. Bovendien op alle R E N A U L T-producten 6 maanden garantie, zowel onderdelen als arbeidsloon, ongeacht het gelopen aantal KM. Vraagt nadere inlichtingen bij WASHINGTON (AFP) Het Ameri kaanse departement van Buitenlandse Za ken heeft voortzetting van het werk aan de „Jupiter"-raket van het Amerikaanse leger en de „Thor" van de luchtmacht ge last. Aanvankelijk was men van plan dit jaar het werk aan een van deze raketten stop te zetten, doch men kon niet besluiten welke van de twee raketten men moest kie zen. Een woordvoerder zei donderdag avond, dat het werk aan beide raketten be spoedigd zal worden. (UP) De minister van Defensie McElroy zal, als er meer gegevens bekend zijn over beide typen, beslissen welk projectiel de voorkeur verdient. Het besluit volgde op een bespreking van McElroy met de gelei de projectielen-deskundige Holoday, die een vergadering van de nationale Veilig heidsraad over de Russische aardsatellied had bijgewoond. Deze vergadering werd voorgezet door president Eisenhower. BIRMINGHAM (Reuter). Het blad „Birmingham News" heeft bijzonderheden gemeld over de raket, die in de komende weken boven het atol Eniwetok in de Stil le Oceaan in de ruimte zal worden afge schoten. Men hoopt, dat deze raket met een snelheid van 27.000 kilometer per uur 6.500 kolimeter in de ruimte kan doordrin gen. Volgens het blad is het een viertraps- raket, die door een ballon tot op dertig kilometer boven de aarde wordt gebracht. De raket is zeven meter lang en week 850 kilogram. Het laatste deel is uitgerust met een speciale radio- en fotouitrusting, die nog geen 4.5 kilogram weegt. Er worden op het ogenblik proeven met deze raket genomen te Huntsville in Alabama, aldus de „Birmingham News". BONN (DPA) De persdienst van de Westduitse Sociaal-Democratische partij heeft donderdag naar aanleiding van de demonstraties in Noorwegen tegen gene raal Speidel verklaard, dat zij een bewijs zijn voor de psychologische moeilijkheden die zich voordoen bij de verwerkelijking van de Westeuropese verdedigingsgemeen schap. „Wij twijfelen er geen ogenblik aan", aldus de persdienst, „dat er een goede verstandhouding bestaat tussen de hoge officieren van de NAVO-landen. Maar een goede functionering van de „internationale van generaals" is nog geen criterium voor de mentaliteit van de volken die van het nazisme geleden hebben". „Hoe onbetwistbaar ook de persoonlijke integriteit van Speidel kan zijn, de volken die door Hitier onderdrukt zijn, koesteren nog een diep wantrouwen tegen allen die onder Hitier gediend hebben", aldus de socialistische persdienst. WASHINGTON (UP) Het Ameri kaanse ministerie van Handel heeft be kendgemaakt dat 5.000.000 cc salk-vaccine voor export beschikbaar zal worden ge steld gedurende het vierde kwartaal van 1957. Het export-quotum van het vorige kwartaal was drie miljoen cc minder. In het afgelopen kwartaal ontving Nederland 563.057 cc en de Nederlandse Antillen 36.450 cc Amerikaans vaccin. Welke gedaante de baan zal hebben is niet met louter woorden te beantwoorden. Er zouden formules aan te pas moeten komen. Daarom zullen we een bijzonder geval bezien, dat zonder wiskunde te be grijpen valt. In figuur 1 is de kunstmaan voorzien van twee pijltjes. Het pijltje met een spits stelt de snelheid voor. We beschouwen het geval dat deze snelheid, niet willekeurig gericht is, doch evenwijdig is aan het aardoppervlak, dus loodrecht staat op de lijn, die de kunstmaan verbindt met het middelpunt van de aarde. Het pijltje met twee spitsen stelt de kracht voor, waar mee de aarde de kunstmaan aantrekt. De kracht is naar het middelpunt van de aarde gericht. Hij staat loodrecht op de snelheid. U kunt zich gemakkelijk voorstellen, dat er een soort conflict ontstaat: de kunstmaan wil rechtuit gaan en onderwijl tracht de aarde haar naar zich toe te trek ken. De uitslag van deze strijd wordt ge heel bepaald door de grootte van de snel heid. Drie ge-vallen Geval 1. Wat zou de kunstmaan doen als zij in het geheel niet bewoog, dus een snelheid 0 had? Zij zou omlaag vallen en neerkomen recht onder de plaats waar zij zich bevindt. Geval 2. De kunstmaan zal een sierlijke boog beschrijven, als zij met een snelheid van drie-, vierduizend kilometer per uur haar reis begint (figuur 2). Geval 3. Indien de kunstmaan vertrekt met een snelheid van 29.000 kilometer per uur, zal haar baan net zo krom zijn als het aardoppervlak en zij zal zich langs een cirkel bewegen. Het middelpunt van de aarde zal tevens het middelpunt van haar cirkelvormige baan zijn. Haar snel heid zal als we de wrijving met de lucht even buiten beschouwing laten steeds even groot blijven, voortdurend 29.000 kilometer. Omdat de aantrekkende kracht de pijl met twee spitsen lood recht op de bewegingsrichting staat, waar de kunstmaan zich ook in haar baan be vindt, wordt de grootte van de snelheid er niet door gewijzigd, doch wel de rich ting van de snelheid. De zwaartekracht doet dus in dit geval niet anders dan de baan krom maken. Zonder wrijving In ons betoog is nog geen stuwende kracht te pas gekomen. We hadden geen kracht in de richting van de beweging van node. Zulk een stuwende kracht zou wel nodig geweest zijn, als de kunstmaan de wrijving van de lucht moest overwin nen, doch we hebben even aangenomen dat zulk een wrijving er niet is. Het spre kendste bewijs, dat deze overweging juist De verkoopprijzen van nieuwe buiten en binnenbanden voor personenauto's en motorrijwielen (inclusief scooters) zijn on langs met negen percent verhoogd. In Ne derland rijden ruim 40.000 bedrijfsauto's (bestelauto's en kleine vrachtwagens), die dezelfde maten banden hebben als per sonenauto's. Voor deze bedrijfsauto's zijn dus de bandenprijzen automatisch ook met eenzelfde percentage verhoogd. Deze prijs verhoging is een gevolg van het feit, dat het omzetbelastingtarief van vijf op vijf tien percent werd gebracht. De belasting verhoging mocht geheel worden doorbe rekend. Doordat de omzetbelasting wordt geheven over de brutoverkoopprijs, zijn de netto-verkoopprijzen niet met tien, maar met negen percent gestegen, zo deelt de K.N.A.C. mee. Deze verhoging van de omzetbelasting op banden, die in de bestedingsnota werd aangekondigd, had reeds op 1 augustus zullen ingaan. Door de aanwezigheid van voorraden, waarover reeds het vijf per cent-omzetbelastingtarief was betaald, is in overleg tussen de bandenleveranciers en de overheid besloten, als ingangsdatum niet 1 augustus, maar 25 september te ne men. Er komt nog een verhoging van de omzetbelasting op de nieuwe banden voor personenwagens en motorrijwielen. De K.N.A.C. neemt aan, dat het tarief daar door van 15 op 18 percent zal komen. De Haagse Comedie zal in dit seizoen „Amphitryon" van de acteur-auteur Max Croiset op het repertoire nemen. De schrij- I ver heeft de regie. I Als de kunstmaan wel wrijving van de lucht ondervindt, dan zou zij moeten wor den voortgestuwd, zodat het snelheidsver lies, veroorzaakt door de wrijving, ge stadig werd te niet gedaan. De onderzoe kers denken er echter niet aan de kunst maan met een motor uit te rusten. In tegendeel, het is voorshands juist hun bedoeling, dat de beweging van de kunst maan wordt vertraagd door de wrijving met de lucht. Als de snelheid van de kunstmaan klei ner wordt zal haar baan sterker gekromd worden en wordt de zwaartekracht de winnende partij. Slechts wanneer de kunstmaan opeens zijn voortgaande be weging in een luchtledig volkomen kwijt raakte, zou zij recht omlaag storten (zie figuur 1 links). De wrijving met de lucht zal echter de snelheid zoetjes aan ver minderen, en de baan zal geleidelijk krommer worden. De kunstmaan gaat een spiraalvormige baan beschrijven, elke volgende winding iets nauwer dan de voorafgaande. Naarmate de wrijving ge ringer is, zal de kunstmaan haar reis om de aarde langer volhouden. Sommige on derzoekers beweren, dat de baan van de kunstmaan reeds waarneembaar nauwer wordt. Mocht dit zo zijn, dan heeft de kunstmaan boven zeshonderd kilometer een merkbare wrijving van de daar zeer ijle lucht te verduren gehad. De berichten zijn echter te vaag en onzeker om tot een betrouwbare gevolgtrekking te komen. Eén van de belangrijkste uitkomsten, die de onderzoekers van de kunstmaan verwachten, is kennis over de ijlheid van de buitenste delen van de dampkring. Deze ijlheid zal kunnen worden berekend, NEW YORK (Reuter) Luitenant-gene raal Antoli Blaganravov, een vooraan staande Russische raketdeskundige, heeft bg een bezoek aan het gebouw van de UNO verklaard, dat naar zijn verwachting de Russen over ongeveer een maand een tweede kunstmaan zullen lanceren, die instrumenten zal bevatten voor waar nemingen betreffende kosmische stralen en meteorieten. Het zenden van een raket naar de maan noemde hg min of meer theoretisch. Hg meende echter dat dit nog wel tgdens zgn leven zou gebeuren. Bla ganravov is 63 jaar. (AFP) De drie Russische geleerden Blaganravov, Poloskov en Kasatkin die de internationale conferentie over raketten en geleide projectielen in Amerika hebben bijgewoond, hebben voor hun vertrek uit New York naar Moskou, verklaard, dat berichten volgens welke de Russische kunstmaan codeboodschappen uitzendt, „onzin" zijn. Poloskov zei, dat de eerste kunstmaan die de Verenigde Staten zullen lanceren, meer gegevens zal opleveren dan de huidige Russische, maar dat de tweede Russische satelliet weer meer inlichtingen over de ruimte zal verschaffen dan de eerste Amerikaanse. De Russische geleer den gaven de verzekering, dat de gegevens die met de „Spoednik" zijn verzameld, via de organisatie van het geofysische jaar Het Jemenitisch danstheater „Inbal" onder leiding van Sara Levi-Tanai heeft woensdag ook in de Haarlemse Schouwburg (onder auspiciën van de Volksuniversiteit) voor een zeer talrijk publiek een voorstelling gegeven. Be halve gezongen en gespeelde bijbelse tafrelen kwamen er ook enkele moder ne volksdansen van de jonge staat Israel in het programma voor, waar van men door middel van bijgaande foto een indruk krijgt. zodra uit de wijziging van haar baan is afgeleid hoe sterk de kunstmaan door deze ijle lucht is geremd. Het is thans niet be kend hoe ijl de dampkring hoger dan tweehonderd kilometer is. In dit opzicht is de hoop gevestigd op Spoetnik en zijn opvolgers. Het zou een wonder wezen als de raket deskundigen er in geslaagd waren de be weging van de kunstmaan zo nauwkeurig evenwijdig aan het aardoppervlak te rich ten, dat zij precies een cirkel is gaan be schrijven. Tijdens het omhoog brengen zul len onvermijdelijk kleine afwijkingen van de berekende tocht ontstaan. Zij hebben er dan ook slechts naar gestreefd de bewe ging zo goed mogelijk evenwijdig te ma ken. Derhalve kunnen we veilig aannemen, dat kunstmaan nummer een aan baan volgt aan alle geleerden in de wereld zullen worden bekendgemaakt. Hoeveel kunst manen de Sovjet-Unie zal lanceren, hangt van de omstandigheden af, zeiden zij. BERLIJN (Reuter) De Russische pro fessor A. Sternfeld heeft te Oost-Berlijn verklaard, dat de Sovjet-Unie van plan is satellieten af te schieten tot een hoogte van tussen de 1500 en 2000 kilometer, waar een satelliet verscheidene jaren zou kun nen draaien. „Wij staan op de drempel van het onderzoek naar de invloed van de ultra-violette en andere kosmische stralen op levende organismen", zei hij. Radio-Moskou deelde donderdagavond mee, dat de kunstmaan tot op heden nog niet door meteoorstenen is getroffen. Tus sen 20 en 23 oktober zal hij, met de aarde, in de buurt van de meteorietenzwerm van de „Orioniden" komen en het is de vraag of zij dan niet getroffen zal worden. Schijn kunst maan HOBART (Reuter) Studenten van de universiteit van Hobart, de hoofdstad van het eiland Tasmanië, hebben een „namaak- kunstmaan" aan een ballon opgelaten, op hetzelfde tijdstip, dat de „Spoetnik" dui delijk was waar te nemen. De namaak- kunstmaan spatte tenslotte in een schit terende vonkenregen uiteen. KAAPSTAD (AFP) In Kaapstad heb ben duizenden mensen donderdagavond de satelliet goed kunnen zien. De kunstmaan kwam achter de Tafelberg op en vloog in noordwestelijke richting. Plastieksatelliet TOKIO (AFP) Professor Hideo Ito- kawa, de raket-expert van het technologi sche instituut van Tokio, heeft de lan cering van de Russische kunstmaan geld verspilling genoemd. Hij kondigde aan, dat Japan binnen twee jaar op een veel goed- die sterk gelijkt op die welke in figuur 2 rechts is getekend. Spoetnik beschrijft een uitmiddelpuntige, vrijwel cirkelvormige ellips. Het is nog niet bekend, hoe groot de afmetingen van haar elliptische baan zijn. Evenmin is be kend hoe het middelpunt B van de baan geplaatst is ten opzichte van het middel punt M van de aarde. De onderzoekers zijn het nieuwsgierigst naar de wijziging van de baan. Zij zullen dan hun baanberekingen voortzetten zo lang de kunstmaan blijft rondgaan. Van een wijziging zijn zij reeds zeker. De lijn, die de punten M en B in figuur 2 met el kaar verbindt, zal eens in ongeveer vijftig etmalen eenmaal ronddraaien. Deze wijzi ging wordt veroorzaakt door de afgeplatte vorm van de aarde. Als de kunstmaan spiraalsgewijze het WASHINGTON (Reuter) De V.S. zijn van plan dertien kunstmanen de ruimte in te zenden. Zeven hiervan zullen voor proeven worden gebruikt, waarmee in december zal worden begonnen. In maart van het volgende jaar zal een begin wor den gemaakt met het lanceren van de overige zes drietrapsraketten, die kunst manen met alle vereiste instrumenten zullen bevatten. Dit blijkt uit een ver klaring, die dr. Hagen, het hoofd van het Amerikaanse kustmaanprogramma, op 2 augustus voor een senaatscommissie heeft afgelegd en waarvan de inhoud nu is be kendgemaakt. De Amerikaanse satellieten zullen onge veer negen kilogram wegen en op een hoogte van 300 tot 2.400 kilometer met een snelheid van omstreeks 28.000 kilometer in anderhalf uur om de aarde draaien, aldus dr. Hagen. Het Congres heeft 110 miljoen dollar toegewezen voor de uitvoering van het kunstmaanproject. De effectenbeurs te New York heeft donderdag een scherpe reactie te zien ge geven, die aan verscheidene oorzaken was toe te schrijven. Een hiervan was de ver onderstelling, dat de Amerikaanse rege ring haar defensie-uitgaven zal beperken. Dit vermoeden leidde tot zeer grote koers verliezen bij aandelen van vliegtuigfabrie ken. De spoorwegen en olie-aandelen wa ren aanzienlijk lager. De daling liep bij olie-aandelen zelfs tot ongeveer 8 dollar. De verkopen van olie-aandelen waren uit gelokt door de verklaring van Kroesjtsjev, dat de wereld in het Nabije Oosten door een nieuwe oorlog wordt bedreigd en dat minister Dulles Turkije heeft willen ver lokken deze oorlog te beginnen door een aanval op Syrië. De meeste andere aan delen sloten tot ongeveer drie dollar lager. De beurs sloot gemakkelijk. (Reuter). De Vereniging van Metaal-industrieën deelt mede, van oordeel te zijn dat het voornemen van de regering de in 1956 op geschorte investeringsaftrek niet te doen herleven de investeringsmogelijkheden voor de Nederlandse metaalindustrie on gunstig zal beïnvloeden. De investeringen zullen, gezien de structuur van verreweg de meeste metaalbedrijven moeten worden gerealiseerd uit het saldo, dat van de winst na aftrek van fiscale lasten overblijft, welk saldo bepalend is voor de financiële positie van de metaalindustrie. Deze positie vraagt reeds van de ondernemers bijzon dere aandacht als gevolg van de toenemen de internationale concurrentie. De totstandkoming van de Europese economische gemeenschap zal van.'de me taalindustrie verhoogde inspanning ver gen op het gebied van de modernisering, de produktiviteit en de specialisatie. Voor de verwezenlijking hiervan zal een toene ming van de investeringen zijn vereist. kopere wijze een kunstmaan zal afschie ten. Dit apparaat zou niet meer dan 200.000 dollar kosten, terwijl de Russen aan hun project vijfhonderd miljoen dollar zouden hebben besteed en de V.S. in totaal twee honderd miljoen dollar voor hun kunst maan zouden uitgeven. Volgens professor Itokawa zal de Japanse satelliet zo goed koop zijn, doordat hij van plastiek zal zijn vervaardigd en de drietrapsraket slechts 640 kg zal wegen. ADVERTENTIE Ook voor uw CONFECTIEKOSTUUM naar de kleermaker, 't Garandeert goed binnenwerk, prima afwerking, lage prijzen. E. E. K. Grote Houtstraat 156 - Telef. 16176 SAN MARINO, 10 oktober (Reuter) De twee concurrerende regeringen van San Marino hebben donderdag in de Ita liaanse badplaats Rimini overeenstemming bereikt over de wijze, waarop de anti communisten de macht van de communis tische regering zullen overnemen. Het hoofd van de politie, Ettore Sozzi, heeft op zich genomen, de milities van de twee regeringen te ontwapenen en toezicht te oefenen op het vreedzame verloop van de regeringswisseling die zondag te mid dernacht plaats zal hebben. Er wordt „geen bloedvergieten verwacht". Over de politieke voorwaarden is niets medegedeeld. De eerste indruk was, dat de communisten enkele concessies hebben verkregen en dat de regeringswisseling niet de vorm zal hebben van een volledige capitulatie hunnerzijds, zoals aanvanke lijk door de anti's was geëist. i Beide partijen zullen vandaag weer bij eenkomen om te trachten een compromis te bereiken over de kwestie van het af treden van de 29 linkse parlementsleden. De anti-communistische regering heeft zo als men weet, geëist, dat deze parlements leden hun zetels in het zestig leden tellend wetgevend orgaan zouden opgeven. De 29 leden waren op 19 september afgetreden om de linkse regering, die gevaar liep te worden weggestemd, gelegenheid te geven, het parlement te ontbinden. De anti-com munisten zijn van oordeel, dat deze parle mentsleden aan hun besluit tot aftreden moeten worden gehouden en dat hun zetels dienen te worden ingenomen door hen wier namen onder die der afgetreden leden op de lijsten van hun eigen partij voor komen. De Koningin heeft prof. dr. Michel Cé- pède hoogleraar te Parijs, benoemd tot commandeur in de orde van Oranje-Nas- sau, wegens zijn grote verdiensten voor de ontwikkeling van de internationale land bouw. Op het ogenblik neemt de Franse hoog leraar deel aan de „Franse week", die te Wageningen wordt gehouden door de Landbouwhogeschool. ADVERTENTIE aardoppervlak nadert, zal er tenslotte toch ergens op aarde iets van terecht komen? Dit is een nog open vraag. Vele onderzoe kers zijn van mening, dat de kunstmaan haar leven zal eindigen als een meteoor, een vallende ster. Zij zou dan op een hoogte van ongeveer honderd kilometers denkingen in te brengen. In dit opzicht in een lichtflits opgaan, zij zou verdam pen. Tegen deze opvatting zijn wél be- zijn wij brandend nieuwsgierig. Dr. J. J. Raimond Links: Aansluitend op figuur 1 rechts, is hier verondersteld dat overal langs de cirkelvormige baan dezelfde toestand heerst als in het punt van vertrek. De aan trekkende kracht kromt de baan, doch laat de grootte van de snelheid onaangetast. Rechts: Indien bij het vertrek de snelheid nut evenwijdig is aan het aardoppervlak, gaat de bol een uitmiddelpunti ge, nagenoeg cirkelvor mige, baan beschrijven. De grootste afmeting van deze baan is gelijk aan de middellijn van de cirkel, die links is gete kend, de omlooptijd is eveneens gelijk aan die van de cirkelvormige baan. Doch de snelheid van de kunstmaan ver andert. Deze is het grootst waar de kunst maan het dichtst bij de aarde is. In beide figuren is M het middelpunt van de aarde en B het middelpunt van de baan.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1957 | | pagina 9