Derde kwartaal AKU toont
geen ongunstige resultaten
mmn totml
PANDA EN DE MEESTER-BRANDMEESTER
Verzoek samenstelling commissie
over het alcoholvraagstuk
SWATTA
Weinig weersverandering
Herstel uw krachten
na de A-griepl
ió het zo
J
_9
7 is weer
Wereldnieuws
DINSDAG 15 OKTOBER 1957
2
Plan om tien Liberty's in
IJmuiden te leggen
Kerkelijk Nieuws
Drankweer-comité Noordholland
met de
I
i
I
I
I
i
I
I
I
I
Ckmfe.Ut
Amerikaans-Zwitsers geschil
over aandelen „Interhandel"
Aruba wil wel Nederlandse
garantie voor dollarlening
KAAN's
SPORT WOL
Nederland kan in Euromarkt
niet met commerciële radio
en televisie achterblijven
Nw. Guinea en de Euromarkt
De bacon-raad bijeen
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
H. B S T E R Ir. en In.
Schildersbedrijf
(Van onze financiële medewerker)
ALS MEN DE MEDE DOOR de bestedingsbeperking geremde conjunctuur
ontwikkeling van de laatste tijd in aanmerking neemt, vallen de cijfers van de
AKU over het derde kwartaal van 1957 niet tegen. Het eindresultaat ligt met f 7,2
miljoen weliswaar beneden dat van 1956 (f 8,9 miljoen), maar dit is een gevolg van
de hogere belastingen, welke f 4,miljoen vroegen tegen f 2,8 miljoen in het derde
kwartaal van 1956 en het lager bedrag, dat aan dividenden en interest van deel
nemingen werd ontvangen, namelijk f 4,9 miljoen tegen f 6,1 miljoen, voornamelijk
als gevolg van het feit, dat de American Enka, waarvan de AKU een groot bedrag
aandelen bezit, over het derde kwartaal geen dividend betaalde, nadat het in het
eerste en tweede kwartaal reeds was verlaagd.
De eigen bedrijven van de AKU komen
met een winst van f 6,1 miljoen uit tegen
f 5,6 miljoen in het derde kwartaal van
1956, f 5,1 miljoen in het tweede kwartaal
van 1957 en f 4,9 miljoen in het eerste, zo
dat er in de loop van dit jaar van een ge
leidelijke toeneming kan worden gespro
ken. Dit is te danken aan een grotere om
zet (f 58,2 miljoen tegen f 55,4 miljoen) en
een hogere winstmarge (10,4 pet tegen
9,2 pet), waaruit blijkt dat de AKU zich
van de scherpe inzinking gedurende het
eerste kwartaal geleidelijk begint te her
stellen.
Dat dit in deze tijd mogelijk bleek, ver
dient een goede aantekening, maar neemt
toch niet weg, dat de resultaten over het
gehele jaar 1957 bij die van 1956 ten achter
zullen blijven. Want de nettowinst over
drie kwartalen bedraagt ditmaal f 13,5
miljoen tegen f 20,5 miljoen in die periode
van 1956 en het nadelig verschil van f 7
miljoen zal in het vierde kwartaal zeker
niet kunnen worden ingehaald.
De vraag of de AKU voor het lopende
jaar tot een drastische dividendverlaging
zal overgaan, is dus aan de orde. Mogelijk
is een handhaving van het dividend (12 pet)
wel, want als het vierde kwartaal aan
dat van 1956 gelijk blijft, zal de AKU in
1957 nog ongeveer 15 pet op haar aan
delenkapitaal verdienen, na aftrek van af
schrijvingen en belastingen. Het hangt er
maar van af of wederom, en zo ja welk
deel, van de netto-winst aan de reserve zal
worden toegevoegd. Het vorig jaar was
dat rond f 11,75 miljoen. Met een lager
dividend over 1957 valt dus te rekenen,
waarbij kan worden opgemerkt dat het
concern nog over een agio-reserve van
ongeveer 24 pet beschikt en dus een deel
van het dividend belastingvrij in aandelen
zou kunnen uitkeren.
De gewone aandelen, die in 1955 een
hoogste koers van 329 pet en in 1956 van
220 pet bereikten, zijn thans tot 146 ge
daald, zodat een dividend van 12 pet een
rendement van ongeveer 8,5 pet zou be
tekenen.
Zeven schepen opgelegd
Naar wij vernemen zijn op het ogenblik
zeven buitenlandse koopvaardijschepen in
Nederlandse havens opgelegd, nameljjk drie
in Rotterdam, drie in Vlissingen en één in
Dordrecht. Een verzoek van buitenlandse
zijde om tien liberty-schepen in IJmuiden
op te leggen, is van de hand gewezen.
Daar de vrachtenmarkt de laatste dagen
enige verbetering te zien geeft, is het niet
te verwachten, dat het aantal opgelegde
schepen op korte termijn belangrijk zal
toenemen.
Inmiddels heeft het Rotterdamse ge
meentebestuur besloten het zeehavengeld
voor schepen, die langer dan twee maan
den in de haven blijven liggen, aanzienlijk
te verhogen om te voorkomen, dat de ha
vens van Rotterdam voor het opleggen
van schepen worden gebruikt. Aan de ge
meenteraad is voorgesteld dit tarief te
verhogen van 2Vz cent tot 12 cent per m3
van de bruto-inhoud per maand.
Evang. Luth. Kerk
Aangenomen naar Haarlem (wijlen W.
SpliethoffD. Solinger te Purmerend.
Oud-Geref. Gemeenten
Bedankt voor Scheveningen: M. A. Mie
ras te Krimpen a. d. IJsel.
ADVERTENTIE
Dagravit Totaal 15 is
de énige dragee, die 12
vitaminen plus de drie
onmisbare mineralen -
kalk. fosfor en ijzer -
bevat. Daardoor is
Dagravit Totaal 15 de
enige volledige aanvul
ling van het dagelijkse
voedsel. Voor uw hele
gezin
ADVERTENTIE
Géén wachttijden
van een half uur
of nog langer...
in 10 minuten
van Haarlem
ih 20 minuten
van Amsterdam
naar 2 interessante
bezienswaardigheden
de Velser tunnel
de grootste moderne
woninginrichting van
Nederland
W WONINGINRICHTING
BEVERWIJK
Breettr.74-84 2SO modelkamers
Geopend 8-l?30en,M-l8u. Dinsdag8-11 a
De Zwitserse professor Guggenheim heeft
zaterdag voor het Internationaal Gerechts-
hofiin Den Haag het Zwitserse verzoek toe
gelicht, de voorgenomen verkoop van aan
delen der „General Aniline en Filmcorpo-
ration" door de Amerikaanse regering te
verhinderen, in afwachting van de behan
deling van het geschil tussen Amerika en
Zwitserland over het eigendomsrecht van
deze aandelen door het hof.
De Amerikaanse regering heeft in 1942
negentig percent van de aandelen van deze
maatschappij, die behoort tot de „Interna
tionale Maatschappij voor deelneming in
industrie en Handel" (Interhandel in be
slag genomen als vijandelijk vermogen,
doch Zwitserland meent, dat „Interhandel"
een zuiver Zwitserse firma is, die in 1940
alle relaties met Duitsland heeft verbroken.
Volgens de Amerikaanse regering, die 75
percent van de in beslag genomen aandelen
wil verkopen, was het verbreken van de
relaties met Duitsland slechts schijn en
bleven bijvoorbeeld de technici van de
„General Aniline and Filmcorporation" in
het pensioenfonds van de I.G.-Farben.
Prof. Guggenheim zei zaterdag bij de
spoedbehandeling van het Zwitserse ver
zoek, dat Zwitserland alle rechtsmiddelen
in Amerika te baat heeft genomen, doch dat
de Amerikaanse gerechtshoven de Zwitserse
aanspraken verworpen hebben.
De Amerikaanse vertegenwoordiger zei,
dat het hof niet bevoegd is deze kwestie te
behandelen. De zaak is volgens hem een
zuiver binnenlandse aangelegenheid. Hij
verklaarde, dat „Interhandel" bij de behan
deling van het geschil voor Amerikaanse
gerechtshoven in gebreke gebleven is, be
wijsmateriaal te overleggen. Nadat „Inter
handel" ruimschoots tijd had gehad om dit
te doen, is haar eis verworpen.
Inmiddels hebben groepen aandeelhou
ders van „Interhandel" een beroep gedaan
op het Amerikaanse hoge gerechtshof. De
Amerikaanse regering heeft besloten met
de verkoop der aandelen te wachten tot
deze verzoeken behandeld zijn, aldus de
Amerikaanse vertegenwoordiger.
De Eilandenraad van Aruba heeft met
lertien stemmen (van de meerderheids
partij Partido Patriotico Arubano) tegen
•.es (van de Arubaanse Volkspartij en de
Una-partij) de eilandsverordening over een
geldlening van zes miljoen dollar goedge
keurd. Er werden twee door de P.P.A. in
gediende moties aangenomen. In de eerste
wordt scherpe critiek geoefend op de hou
ding van de Eilandsraad van Curagao, die
de Nederlandse garantie voor de lening
heeft afgewezen.
In de tweede motie wordt het vaste ver
trouwen geuit, dat het ontwerp voor de
Nederlandse garantie voor de leningen
door de Nederlandse Staten-Generaal zal
worden goedgekeurd.
Het provinciaal Drankweer-comité in
Noordholland heeft zich in een brief tot de
Provinciale Staten van Noordholland ge
wend met verzoek het daarheen te leiden,
dat door het provinciaal bestuur een com
missie in het leven wordt geroepen voor
advies en overleg inzake de aangelegen
heden betrekking hebbende op het alcohol
vraagstuk, in de ruimste zin, in de provin
cie.
Volgens het comité wordt bedoeld het
samenstellen van een commissie, waarin
zitting hebben een vertegenwoordiging van
het provinciaal bestuur, van de Volksbond
tegen Drankmisbruik, van de consultatie
bureaus voor alcoholisme, van het provin
ciaal Drankweercomité en van eventueel
andere instanties in Noordholland, wier
werkzaamheden direct of indirect verband
houden met het bestrijden of het voor
komen van de gevolgen van het alcohol
gebruik.
Het provinciaal Drankweer-comité in
Noordholland is het overkoepelend orgaan
van de provinciale instanties van de lan
delijke drankbestrijdersverenigingen en
j vertegenwoordigt zowel de rooms-katho-
j lieke als de protestant-christelijke als de
I algemene verenigingen op het gebied vder
I drankbestrijding.
Het alcoholvraagstuk heeft zoveel kan
ten, dat het benaderen van een volledige
beschouwing van de oorzaken en gevolgen
alleen mogelijk is door een zorgvuldige
samenwerking van alle instanties, die
direct of indirect bij het bestrijden of voor
komen van de gevolgen van alcoholgebruik
betrokken zijn, aldus deelt het comité in
de memorie van toelichting op het verzoek
mee.
Aangenomen mag worden dat het alco
holisme, als maatschappelijk verschijnsel,
in nieuwe vormen optreedt. De indruk, die
hierdoor bij sommige personen en instan
ties gewekt is, dat met het terugwijken
van bepaalde vormen van drinkgewoonten
ook het alcoholisme zijn kwaadaardig ka
rakter heeft verloren, berust volgens het
comité op gezichtsbedrog.
De noodzaak bestaat orp op ruime schaal
voorlichting te geven over het alcoholisme
als maatschappelijk verschijnsel en het
alcoholisme als ziekte, over de mogelijk
heden welke bestaan om het alcoholgevaar
te voorkomen en om het daar, waar het
reeds aanwezig is, te bestrijden en welke
wegen er bestaan om de directe en indi
recte slachtoffers van het alcoholisme, in
beide betekenissen, hulp te bieden. Het
ADVERTENTIE
voor schooltruien,
zo sterk als staaldraad,
100 gram f 1.98
DE WOLBAAL
Gen. Cronjcstraat 129 - Haarlem - Tel. 53331
provinciaal Drankweer-comité en de daar
bij aangesloten organisaties zijn niet bij
machte om alle werkzaamheden, verbonden
aan deze noodzakelijke voorlichting, te
verzorgen. Onder deze onmacht is ook te
rekenen het niet verkrijgen van een entree
bij de gemeentebesturen, politie-autoritei-
ten enz.
Een provinciale commissie van advies en
overleg inzake de aangelegenheden, be
trekking hebbende op het alcoholvraag
stuk, kan als onderdeel van de provinciale
zorg voor de volksgezondheid belangrijk
werk verrichten. In zo'n commissie kan
alle arbeid, die geschiedt op het gebied der
drankbestrijding, met uitzondering van de
propaganda voor het lid worden van of
aansluiten bij een vereniging voor de
drankbestrijding, worden gecoördineerd en
kan terzake contact worden verkregen met
de burgerlijke overheid en de organen van
volksgezondheid en maatschappelijk werk.
In Gelderland is bij besluit van Gedepu
teerde Staten van 20 juni 1956 een com
missie van advies en overleg inzake de
drankbestrijding in de provincie Gelder
land ingesteld. Deze commissie adviseert
het provinciaal bestuur in alle zaken, de
drankbestrijding betreffende, en ontwik
kelt zelf ook initiatieven op dit gebied.
De Vereniging Nederlands Fabrikaat
heeft tijdens een vergadering te Utrecht
haar bestaansredenen in de Euromarkt
besproken. Nadat de heren ir. E. A. Plate,
W. Bruynzeel, dr. G. van der Wal, drs. D.
Roemers en mevrouw B. Kortekaas-Den
Haan prae-adviezen hadden uitgebracht,
kwam de vergadering tot de conclusie dat
de V.N.F. ook in de Euromarkt belangrijk
werk zal kunnen blijven verrichten.
Mr. Milius las het prae-advies van de
door ziekte verhinderde dr Van der Wal
voor. In diens prae-advies kwan, de vol
gende opmerkelijke passage voor: „Wil het
Nederlandse produkt op voet van gelijk
heid de concurrrentie in de Euromarkt kun
nen aangaan, dan zullen in ons land wegen
gevonden moeten worden, waardoor ook
alle communicatiemiddelen, die in de vijf
andere landen worden aangewend, even
eens vanuit Nederland kunnen worden ge
bruikt. Het gaat niet aan, dat straks via
radio en televisie de Nederlandse grenzen
worden overstroomd met industrieel
nieuws uit de rest der Euromarkt, zonder
dat daarop via de Nederlandse radio en
televisie een industrieel en commercieel
antwoord en tegenbeeld kan worden ge
geven".
ADVERTENTIE
I
„Gioas". Het Brabants Kamerkoor zal
de eerste uitvoering in de geschiedenis
geven van het oratorium „Gioas" (Joas)
van Johann Christian Bach op dinsdag 29
oktober in de Casino-schouwburg in Den
Bosch. Dit oratorium werd aan de hand
van de tot nu toe bekende manuscripten
door Frans van Emelsvoort, dirigent van
het koor, opnieuw in partituur gebracht.
Het weer wordt in West-Europa beheerst
door een hogedrukgebied, dat zich maan
dag juist boven ons land ontwikkelde.
Maandagavond vormde zich vooral in het
midden en zuiden van het land weer een
dichte mist, die dinsdagmorgen tot bene
den de grote rivieren was teruggedrongen.
Elders in het land kwamen opklaringen
voor. Op de oceaan bevindt zich een die
pe depressie tusen Groenland en IJsland.
Randstoringen koersen eerst in een snel
tempo over de oceaan, maar voor de Ierse
kust wordt de beweging vertraagd. Een
van de storingen zal moreen over de
Noordzee trekken waardoor de wind iets
gaat toenemen, voornamelijk langs de
Waddenkust. De kans op mist wordt
daardoor kleiner. Morgen overdag komen
enkele opklaringen voor en blijft het
overwegend droog. In het temperatuur-
verloop komt weinig verandering.
Woensdag 16 oktober
Zon op 7.08 uur, onder 17.47 uur.
Maan op 23.36 uur, onder 14.06 uur.
Maanstanden
16 okt. 14.44 uur laatste kwartier.
2? okt. 05.43 uur nieuwe maan.
30 okt. 11.48 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Woensdag 16 oktober
Hoog water: 8.13 en 20.37 uur.
Laag water: 3.35 en 15.55 uur.
WEERRAPPORTEN
Temperaturen
buiten
W)
M
land maxima
van giste-
c
ren. Binnenland: heden
D.
p
7 uur. Neerslag: laatste
.S-S
s
<D M
CU
24 uur
O)
B.S
Stockholm
onbewolkt
wnw
12
0
Oslo
zwaar bew.
windst.
13
0
Kopenhagen
zwaar bew.
w
12
0
Aberdeen
onbewolkt
z
14
Londen
mist
O
20
0
Amsterdam
geheel bew.
ozo
17
0
Luxemburg
geheel bew.
ono
10
0
Parijs
mist
ono
24
0
Bordeaux
mist
ono
24
0
Grenoble
zwaar bew.
z
22
0
Nice
licht bew.
zzo
22
0
Berlijn
motregen
no
13
1
Frankfort
zwaar bew.
ono
12
0,1
München
motregen
ono
12
0
Zürich
geheel bew.
nno
14
0
Genève
motregen
no
17
0,1
Locarno
geheel bew.
O
21
0
Wenen
geheel bew.
nw
15
0
Innsbruck
geheel bew.
windst.
21
0
Rome
onbewolkt
windst.
26
0
Ajaccio
licht bew.
O
22
0
Mallorca
zwaar bew.
O
25
0
Den Helder
mist
ozo
12
0
Ypenburg
dichte mist
O
7
0
Vlissingen
dichte mist
O
7
0
Eelde
mist
ozo
11
0
Twente
geheel bew.
ozo
10
0
De Bilt
geheel bew.
O
9
0
Eindhoven
dichte mist
O
7
0
Vlv. Z.-Limb. dichte mist
ono
6
0
20. Sidderend over al zijn leden en druip
nat stond Panda nog te bekomen van de
schrik. „D-dat w-was op h-het kantje af,
brandmeester", stamelde hij, „u moet in
het vervolg echt niet meer zo vergeetach
tig zijn". „Kom, kom, een brandweerman
moet tegen een stootje kunnen", meende
zijn leermeester, die nu een onbegrijpelijk
uitziend apparaat-op-wieltjes voor zich
uit duwde. „Je moet nog aan de hoogte
wennen en dat valt een beginneling altijd
moeilijk". De brandmeester duidde op het
ingewikkelde toestel. „Hiermee gaat het
veel beter", voorspelde hij opgewekt, „klim
er maar eens opwe gaan nu weer een
stapje verder met je opleiding". „Nog v-
verder?", dacht Panda verschrikt, „ik hoop,
dat de brandmeester niet té ver gaat". Die
stond intussen aan de vreemde machine
te morrelen en greep toen vastberaden
naar een hefboom. „Dit", sprak hij,
De Indonesische afgevaardigde Zairin
Zain heeft in een V.N.-commissie gepro
testeerd tegen opneming van westelijk
Nieuw-Guinea in de Europese Gemeen
schappelijke markt. Hij zei er niet zeker
van te zijn, dat de Europese markt geen
nadelige invloed op de landen buiten het
marktgebied zou hebben. Bovendien was
westelijk Nieuw-Guinea „omstreden ge
bied".
De Nederlandse vertegenwoordiger Ban
nier zei, dat Nederlands Nieuw-Guinea
een deel van Nederland was. Als dit ge
bied buiten de Euromarkt bleef, zou het
verstoken zijn van de voordelen die zou
den voortvloeien uit het door de leden
van de Euromarkt ingestelde ontwikke
lingsfonds ten bedrage van 600 miljoen
In Den Haag is de eerste bijeenkomst
van de onlangs opgerichte internationale
baconraad gehouden. Aan deze bijeen
komst werd deelgenomen door vertegen
woordigers van de fokkers en de verwer
kende industrieën in Denemarken, Neder
land en Engeland. Men sprak over de om
vang van de slacht van varkens in de drie
landen en over de verwachte aanvoer van
bacon op de Engelse markt.
Ballastmii. op Curacao
De n.v. Amsterdamsche Ballast Maatschappij
te Amsterdam heeft op Curagao opgericht een
vennootschap genaamd n.v. Amsterdamsche Bal
last Maatschappij II. In het kapitaal van 30.000
wordt deelgenomen door de n.v. Amsterdamsche
Ballast Maatschappij te Amsterdam voor 29 aan
delen en door directeur De Vilder voor 1 aan
deel. Thans heeft de A'damsche Ballast in het
westelijk halfrond een steunpunt voor de aldaar,
onder andere in Venezuela, ontwikkelde activi
teiten.
Ministerraad der O.E.E.S.
Aan de bijeenkomst van de ministerraad van
de Organisatie voor Europese Economische Sa
menwerking (O.E.E.S.), welke op 16, 17 en 18
oktober in Parijs zal worden gehouden, zal van
Nederlandse zijde worden deelgenomen door de
ministers Luns. Zijlstra en Mansholt en door de
staatssecretaris van Buitenlandse Zaken drs. E.
H. van der Beugel. Dr ministerraad zal het
vraagstuk van de instelling van een Westeuro-
pees vrijhandelsgebied behandelen.
E.M.I. ontevreden
De n.v. Eloctrotechnische Mechanische Indu
strie (E.M.I.) te Utrecht deelt mee dat, in te
genstelling tot de verwachtingen, met een te
ruggang van de omzet rekening moet worden
gehouden. Het bedrijfsresultaat over het jaar
1957 zal dan ook, naar verwachting, teleurstel
lend z'in, zodat maatregelen tot verbetering van
de bedrijfsresultatr'i worden genomen.
De Russische vlasdumping
De Russische concurrentie op de vlasmarkt
wordt steeds sterker met als gevolg dat de ex
portmogelijkheden van het Nederlandse produkt
ernstig gevaar lopen. Het grote kwantum en de
lage prijs van het Russische vlas maken dat de
Schotse en Ierse spinners, de voornaamste af
nemers van Nederlands en Belgisch vlaslint,
thans reeds voor 55 pet. aan Russisch vlas im
porteren.
ADVERTENTIE
J. J. Hamelinkstraat 26II
Tel. 14519
Oudste. President Eisenhower is gisteren
67 jaar geworden. De gezondheidstoe
stand van de president is kennelijk
goed. Hij heeft een volledig werkpro
gram en blijft een trouw bezoeker van
de golfbaan. Aan het eind van zijn
lopende ambtstermijn zal hij de oudste
man zijn die ooit de leiding in het Witte
Huis heeft gehad.
Schone schijn. Drieëntwintig personen,
onder wie zich enkele adellijke perso
nen bevinden, staan te Rome terecht
wegens het verkopen of bezitten van
verdovende middelen. Verwacht wordt
dat dit proces een beeld zal geven van
Rome's hoge society-kringen, vol schone
schijn, die verwording moet verbergen.
Een der verdachten is de 42-jarige Max
Mugnani, die de minister van Buiten
landse Zaken van Japan, Matsoeoka,
aan de vooravond van diens bezoek aan
Mussolini voor de grap een verdovend
middel liet gebruiken, waardoor de
minister „zijn gezicht verloor" en Mug
nani naar de Adriatische zeehaven Bari
werd verbannen.
Dading. De nagelaten betrekkingen van
wijlen prinses Cecilie van Pruisen ener
zijds en haar chauffeur Otto Groha
anderzijds zijn een dading aangegaan,
waarbij Groha de 63.000 mark die hij
gekregen heeft voor de Romanov-sma-
ragd hem gegeven door de prinses
mag behouden en nog 60.000 mark
in contanten krijgt in ruil voor de
andere sieraden, die de prinses hem na
liet. De Hohenzollerns betwistten het
testament, dat Cecilie vlak voor haar
dood ten gunste van Groha had opge
steld, zeggende dat de prinses toen
geestelijk gestoord was. De rechtbank
had in die zin vonnis gewezen.
Verboden. De Oostenrijkse minister van
Binnenlandse Zaken heeft het Hon
gaarse blad „Ut Es Cel", dat te Salz
burg verscheen, verboden vanwege bij
dragen daarin die „anti-democratisch
en anti-semitisch" geacht worden. In
mei werd het blad in de kampen van
Hongaarse vluchtelingen verboden. De
Hongaarse regering heeft onlangs bij
de Oostenrijkse geprotesteerd tegen het
verschijnen van Hongaarse emigranten
bladen.
Wrak. Bij het lichtschip Laesoe in 't Kat
tegat is het wrak van een Duitse onder
zeeboot uit de tweede wereldoorlog
ontdekt. De U-boot, die duizend ton
meet, werd tijdens dé oorlog door Brit
se bombardementsvliegtuigen tot zin
ken gebracht. Aangenomen werd dat
op zes na, alle bemanningsleden zijn
omgekomen.
Jeugd. Maandag is de honderdduizendste
Oostduitse vluchteling van dit jaar in
West-Berlijn geregistreerd. Volgens of
ficiële gegevens vluchtten er sinds 1
januari 17.000 vrouwen boven 25 jaar,
25.000 mannen boven 25 jaar, en 58.000
kinderen en jongeren beneden de 25
jaar.
Perfect. Een Amerikaanse radar-waar
nemer is er in geslaagd een straalvlieg
tuig, waarvan de piloot een hartaanval
kreeg, perfect aan de grond te zetten
op een luchtbasis in Japan. Hij nam de
stuurknuppel over en kreeg via de radio
instructies uit een ander toestel. Zijn
piloot is later in het ziekenhuis over
leden.
Ongeluk. Negen personen zijn om het
leven gekomen en twintig werden ge
wond toen een zware vrachtauto, waar
van de remmen niet functioneerden op
een menigte inreed, die te Tortorici, in
de omgeving van Palermo (Sicilië) op
het dorpsplein naar een openlucht-
filmvoorstelling keek. Van de gewon
den verkeren enkelen in levensgevaar.
Bezegeld. De Italiaanse president Gron-
chi heeft de Euromarkt- en Euratoom-
verdragen getekend. Italië is het derde
van de zes landen van „Klein Europa",
dat de ratificatie-procedure heeft vol
tooid. Men verwacht dat de drie Bene-
luxlanden de verdragen omstreeks
Kerstmis zullen ratificeren.
Eerzame burgers. De Bonnse „Abend-
post" meldt uit Cairo dat enkele voor
malige vooraanstaande nazi's als Mo
hammedaanse burgers in Egypte wonen.
Fritz Rössler, voormalig nazi-leider in
Saksen, die na de oorlog als „Franz
Richter" in de Bondsdag zat, is te Cairo
als „Achmed Fritz Roessler" lid der
„Mohammedaanse Broederschap". De
gewezen nazi-propagandist Johannes
von Lehr is „professor dr. Omar Amin
von Lehr" geworden.
Prinselijk. Prinses Gracia Patricia van
Monaco zal met Kerstmis een oproep
over de radio tot de wereld doen om de
vluchtelingenkampen te laten verdwij
nen en de vluchtelingen te laten opgaan
in de bevolking van het land waarheen
zij zijn gevlucht. De oproep staat onder
auspiciën van de UNO. Een commissie
van vijf Amerikanen zal de kampen in
zes Europese landen bezoeken om te
zien op welke wijze voor het kwart
miljoen vluchtelingen sneller mogelijk
heden geschapen kunnen worden ergens
een nieuw leven te beginnen.
IN 1887 vond prof. Hugo de Vries in Hil
versum op een veld verwilderde exempla
ren van de grote Teunisbloem (Oenothera
Lamarckiana) twee afwijkende typen,
waarvan één (O. L. laevifolia) geheel glad
de bladeren bezat, terwijl bij de moeder
soort de bladeren een hobbelig oppervlak
hebben. Het andere afwijken-
de type bezat een korte stijl
en werd dienovereenkomstig
O. L. brevisrylis genoemd-
Deze nieuwe typen in het JYlllt&tlCS
veld vol „normale" Teunis
bloemen gaf aanleiding tot de
opvatting dat onder de nako-
„is een door mij zelf verbeterde
Magirusladder. Zeer vernuftig Men kan
met dit apparaat in zeer korte tijd een
grote hoogte bereiken. Dat zul je wel be
merken". Meteen drukte hij de hefboom van Lamarck een bastaard is, die zich op
melingen van de Teunisbloem
nieuwe vormen verschenen waren zonder
aanwijsbare oorzaak en waarschijnlijk ook
zonder voordeel van de plant, want deze
geringe afwijkingen konden geen levens-
technische betekenis hebben, althans niet
voor zover mensen dat konden bezien. Met
deze Teunisbloemen is vervolgens in de
proeftuin van de Amsterdamse Hortus
verder geëxperimenteerd en in de loop der
jaren kwamen nog verscheidene andere
nieuwe typen voor de dag, op grond waar
van Hugo de Vries in 1901 zijn grote werk'
over de mutatietheorie publiceerde.
Velen menen thans, dat de Teunisbloem
naar beneden. Als een klein stipje zoefde
de arme Panda door de lucht. „Alle sala
manders! Je gaat te ver", riep de brand
meester berispend. „Je moet niet hoger
gaan, dan de ladder reikt".
een zeer ingewikkelde wijze splitst, maar
de mutatietheorie, die de sprongsgewijze
verandering der soorten inhoudt, staat of
valt geenszins met de Teunisbloem, want
sprongsgewijze veranderingen zijn ook bij
sommige andere planten en ook bij dieren
vastgesteld. Vit eigen ervaring kon De
Vries destijds de Chrysanthemum segelum
en de Limaria vulgaris noemen, maar lang
te voren was aan de Engelse Kanaalkust
al ontdekt, dat naast twee verwilderde
grassoorten een derde was verschenen,
welk verschijnsel niet uit kruising van de
twee reeds aanwezige gras
soorten te verklaren bleek.
Bij de Bananenvlieg zijn de
mutaties het best te volgen.
Deze in het wild levende vlieg
heeft een grijs lijf en lange
vleugels en u kunt er zeker van
zijn, dat deze vliegen, wanneer
zij generaties na generaties
in het laboratorium worden gekweekt,
plotseling een zonderlinge nakomeling
krijgen met bijvoorbeeld ongewoon korte
vleugels en een bijna zwart achterlijf. Dit
kleine diertje is het klassieke voorbeeld
van sprongsgewijze veranderingen en heeft
de biologen grote diensten bewezen bij het
speuren naar de wetten der genetica, dat
is de tak van wetenschap die zich bezig
houdt met het voortbestaan en de veran
dering van eigenschappen die van ouders
op nakomelingen overgaan. Deze weten
schap staat eigenlijk nog pas in de kinder
schoenen, maar desondanks zijn er resul
taten bekend die de moeite van het vertel
len zeker waard zijn.
Daarover een volgende keer.
H. Pétillon
(Nadruk verboden)