PANDA EN DE MEESTER-BRANDMEESTER
ffO£ WERKT DE BEURS?
Onbestendig weer
NAAIMACHINES
Open en gesloten
bewaargeving
Wereldnieuws
Griephoest
Keelpijn
ABDIJSIROOP/^
Kosten van levensonderhoud
opnieuw gestegen
Japanse herstelbetalingen
aan Indonesië
Geruchten over de emissie
der Koninklijke Shell
H. B13STER 3r. EN ZOON
Schildersbedrijf
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Minister Zijlstra gaat praten
met handel en industrie
Bespreking over prijs-
stabilisatie
Koersfluctuaties op de Amsterdamse Beurs
van 14 tot en met 18 oktober
In Japan en Duitsland
wordt harder gewerkt
dan in Nederland
Ongerustheid over positie
van de Franse frank
Juweliers nemen
veiligheidsmaatregelen
<£ccl< Aet
zo -
r~
K._
COWBOY
CULTUUR
DINSDAG 22 OKTOBER 1957
9
maf
In het vorige artikel zagen wij dat men
op de beurs kan handelen op velerlei wij
ze en met verschillende oogmerken. De
speculanten en daghandelaren geven, mits
zij niet te ver gaan, fleur en kleur aan het
beursleven en animeren ook „het pu
bliek" tot deelneming aan deze tak van
belegging. Het aantrekkelijke immers van
belegging in effecten is dat men elke dag
zijn belegging kan realiseren, dat wil zeg
gen te gelde maken, hetgeen bijvoorbeeld
van belegging in huizen en hypotheken
niet kan worden gezegd. Hoe levendiger
een beurs is, des te meer kansen zijn er
om vlot en goed van zijn stukken af te
komen en omgekeerd om vlot de gewenste
stukken in zijn bezit te krijgen.
Geeft men een order aan zijn commis
sionair of bankier, dan kan men dat
bestens doen, dat wil zeggen tot elke prijs
kopen of verkopen. Dat-dit gevaren mee
brengt, vooral in een tijd van wat men
noemt dunne markten (weinig handel) is
duidelijk. Meestal zijn bestens orders dan
ook orders met de stilzwijgende toezegging
z.f., zonder forceren. Een gelimiteerde or
der geeft aan dat een fonds niet hoger of
lager mag-word en gekocht of verkocht
dan de opdrachtgever heeft bepaald.
Een ander vorm is de stoploss order,
waarbij de opdrachtgever een bepaalde
koers aangeeft, bij het bereiken waarvan
het fonds of de fondsen moeten worden
gekocht of verkocht. Heeft men bijvoor
beeld een aandeel gekocht tegen 200 per
cent en wenst men daarop niet meer dan
ten hoogste 10 percent te verliezen, dan
geeft men opdracht het fonds of de fond
sen te verkopen zodra de koers het peil
van 190 percent heeft bereikt. Dat aan
stop-loss orders ook wel een gevaarlijke
kant zit is duidelijk als bedacht wordt dat
de markt wel eens niet alle stukken tegen
die koers zou kunnen opnemen en bij
groot aanbod daar wel belangrijk beneden
zou kunnen komen, zodat het verlies toch
groter wordt dan bij geleidelijke verkoop
het geval zou zijn. In omgekeerde richting
kan men stop-loss kooporders plaatsen,
hetgeen dus wil zeggen dat er gekocht
moet worden zodra een bepaalde koers is
bereikt. Een dergelijke order heeft dan
betrekking op een baisse-transactie, de
verkoop van een aandeel dat men niet be
zit en dat men moet terugkopen. Boven
dien leveren stop-loss orders het gevaar op
dat men op de beurs een koersdaling of
koersstijging in een bepaald fonds for
ceert als bekend is dat er zulke orders bo
ven de markt hangen.
Heeft men opdracht gegeven een fonds
te kopen, al dan niet tegen een bepaalde
koers, dan dient daarbij te worden ver
meld of het een dagorder, dan wel een
doorlopende order is. Slaagt de tussenper
soon er niet in de order uit te voeren, dan
moet hij weten of hij de volgende dag dit
opnieuw moet proberen en hiermee moet
voortgaan tot uitvoering mogelijk is.
Voor de aan- en verkoop van fondsen
wordt een bij het Reglement van de „Ver-
eeniging" vastgestelde provisie berekend.
Ook het effectenzegel, een soort beursbe-
Iasting, wordt in rekening gebracht, ter
wijl bij verkoop 1 pro mille wordt bere
kend voor het Waarborfgonds Rechtsher
stel, een belasting, waarvan de bedoeling
is dat zij na verloop, van tijd zal verdwij
nen als de rechtsherstelkwesties, voortge
vloeid uit niet meer uit te pluizen effec
tentransacties gedurende de oorlogstijd,
uit de weg zijn geruimd. Regering en ef
fectenhandel werken hier samen om de
kleine f 140 miljoen, welke daarmee naar
schatting gemoeid zijn, op te brengen.
Behalve de handel in officieel ter beurze
genoteerde fondsen is er ook nog een han
del in niet-officieel genoteerde fondsen, de
Incourante fondsen, welke buiten de beurs
om via enkele kantoren geschiedt, welke
zich hierin hebben gespecialiseerd. Het be
treft hier vaak de kleinere ondernemin
gen, wier aandelen niet meer uitsluitend
familiebezit zijn, maar toch nog niet in aan
merking willen of kunnen komen voor of
ficiële notering. Hieraan zijn immers be
paalde voorwaarden verbonden, onder an
dere dat er een zeker bedrag (f 500.000)
van moet uitstaan. Ook treft men bij de
Incourante fondsen aan de aandelen van
hypotheek- en levensverzekeringsmaat
schappijen, welke niet geheel zijn volge
stort, voorts restantbetlvijzen, oprichtersbe-
wijzen, winstbewijzen, kortom een bonte
verzameling van allerlei waardepapieren,
welke op de officiële beurs niet worden
verhandeld.
Orders in incourante fondsen kunnen bij
elke effectenhandelaar en bankier worden
geplaatst, maar zij concentreren zich via
deze tussenpersonen toch veelal om de en
kele kantoren, welke zich daarmee spe
ciaal bezighouden en daarover uitgebreid
gedocumenteerd zijn. Ook worden door
deze kantoren van tijd tot tijd veilingen
gehouden.
Tenslotte nog iets over de bewaring van
effecten. Men kan dat natuurlijk thuis
doen, maar beter is ze in open of geslo
ten bewaarneming te geven bij een ban
kier of commissionair in effecten, dan wel
ze in een safeloket te deponeren. Geeft
men ze in gesloten bewaargeving, dan
overhandigt men aan de instelling, bij
welke men zaken doet, een liefst verze
geld pakket en men blijft dan zelf verant
woordelijk voor het knippen en verzilve
ren van coupons en dividenden, het op
tijd verwisselen van talons en het behan
delen van de claims, kortom, de instel
ling heeft er verder geen omkijken naar.
Open bewaargeving houdt in dat de in
stelling, aan wie de stukken worden toe
vertrouwd, ook alles verricht wat er te ver
richten valt, op tijd coupons en dividenden
verzilvert, uitlotingen naziet en waar
schuwt als er claims beschikbaar komen.
Voor deze handelingen berekent zij dan
provisie, afgezien van het bewaarloon, dat
zowel bij open als gesloten bewaargeving
verschuldigd is. Bij open bewaargeving
ontvangt men opgave van de nummers
der stukken, welke in bewaring zijn ge
geven en de bewaarnemer is gehouden
dezelfde nummers terug te geven.
Bij het huren van een safeloket kan de
verhuurder niet zonder de huurder en de
huurder niet zonder de verhuurder bij het
loket komen. Raakt een sleutel dus in ver
keerde handen, dan kan de bezitter er niet
veel mee beginnen. Om fraude of diefstal
te voorkomen geeft men dikwijls de man
tels der stukken enerzijds en de coupon
bladen, resp. dividendbladen en talons an
derzijds afzonderlijk in bewaring, of men
houdt de mantels thuis. Een stuk is im
mers niet verhandelbaar zonder de bijbe
horende coupons dividendbladen en de
talons, op welke laatste men gelijk be
kend slechts nieuwe coupon- en dividend
bladen kan ontvangen.
Hiermede zijn wij aan het einde geko
men van deze artikelenreeks, die wij met
veel genoegen hebben geschreven, uit de
praktijk wetende hoeveel onkunde en mis
verstand over de beurs bestaat. Gelijk in
het begin opgemerkt, was het geenszins de
bedoeling de onderwerpen „uitputtend" te
behandelen en er een wetenschappelijk
karakter aan te geven, maar louter be
langhebbenden en belangstellenden op het
gebied van beurs en effecten enigermate
wegwijs te maken.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
ADVERTENTIE
Zuiver Uw lucht
wegen snel en grondig
van vastzittend slijm
en ziektekiemen met
'AKKER
SIROOP
CBS-indexcijfer 1 punt hoger
in september
Het prijsindexcijfer van het levensonder
houd van hand- en hoofdarbeidersgezinnen,
dat maandelijks door het Centraal Bureau
voor de Statistiek wordt samengesteld op
basis van 1951 100, steeg van medio
augustus tot medio september met 1 punt.
Het indexcijfer exclusief de A.O.W. steeg
van 118 naar 119 en het indexcijfer inclu
sief de de A.O.W. van 123 naar 124.
De voornaamste stijgingen deden zich in
genoemde periode voor bij de niet-voe-
dingsmiddelen. Zo liep voor de groep „wo
ning" het indexcijfer op van 131 naar 133
vooral als gevolg van een stijging van de
indexcijfers voor vaste brandstoffen (win-
terprijzen) en bloemen.
Voor kleding en schoeisel steeg het in
dexcijfer van 86 naar 88 wat geheel voor
rekening komt van de kleding. Dit houdt
voor een deel verband met de overgang
van de zomerkleding op de winterkleding.
De winterkleding is namelijk ten opzichte
van de basisperiode 1951 duurder dan de
zomerkleding. Daarnaast is er, ook ten
opzichte van het vorige seizoen, een prijs
stijging voor winterkleding te constateren.
Bij de voeding vertoonden de index
cijfers voor groenten en fruit een stijging,
terwijl voorts voor eieren een prijsstijging
werd waargenomen. Tegenover de genoem
de stijgingen stonden in de voedingssector
prijsdalingen voor waterwitbrood, aard
appelen, vlees en zoute haring. Bij de niet-
voedingsmiddelen daalde het indexcijfer
voor persoonlijke en gezondheidszorg als
gevolg van de opheffing van het tand
artsenconflict. De prijsverhogende invloed,
welke als gevolg van dit conflict in april
in het prijsindexcijfer werd verdisconteerd,
werd met de opheffing van het conflict
teniet gedaan.
De Japanse regering heeft besloten In
donesië 800 miljoen dollar herstelbeta
lingen aan te bieden. Hierin zijn de 170
miljoen dollar Indonesische handelsschuld
aan Japan niet begrepen.
De 800 miljoen dollar zijn als volgt ver
deeld: 200 miljoen in zuivere herstel
lingen, 200 miljoen in leningen op lange
termijn en 400 miljoen in de vorm van
technische hulpprogramma's. Indonesië
hield tot voor kort vast aan de eis 400 mil
joen dollar in zuivere herstellingen en 400
miljoen dollar voor technische hulppro
gramma's.
Naar aanleiding van geruchten, volgens
welke de aangekondigde aandelenemissie
van de Koninklijke/Shell zou worden uit
gesteld, verneemt het ANP, dat er geen
wijziging in de emissieplannen is gebracht.
De geruchten, die maandag op de beurs
te New York gingen, hadden tot resultaat,
dat in tegenstelling met het algemeen la
gere koersverloop, de aandelen Konink
lijke en Shell hoger noteerden.
ADVERTENTIE
J. J. HAMELINKSTRAAT 26 II
TEL. 14519
Farmaceutische industrie
De voorzitter van de Nederlandse Vereniging
van Fabrikantèn van Farmaceutische Produkten
ir J P H Nieukerke heeft meegedeeld dat de
Euromarkt en de Vrijhandelszone wellicht enige
uitbreiding zullen geven aan de exportmogelijk
heden van de Nederlandse farmaceutische in
dustrie. Men is ten aanzien hiervan evenwel ge
matigd optimistisch. Volgens ir. Nieukerke
wordt de export van farmaceutica niet zo zeer
door hoge tariefsmuren belemmerd als wel door
de bepalingen, die elders gelden ten opzichte
van de toelating van geneesmiddelen.
Tracerlab Holland
De Amerikaanse maatschappij Tracerlab Ino
te Waltham, Massachusetts, heeft in Nederland
een dochtermaatschappij opgericht: Tracerlab
(Holland) n.v., die vanuit Amsterdam alle han
delszaken voor West-Europa en het Middelland
se Zeegebied zal behartigen. Het voornemen be
staat eerlang de voornaamste produkten in Ne
derland zelf te fabriceren. Het produktie- en
verkoopprogramma van Tracerlab omvat onder
andere: alle apparatuur en toebehoren voor het
detecteren, meten en registreren van radio-acti-
Indonesië en de Euromarkt
Het Indonesische nieuwsagentschap Antara
heeft bericht dat Indonesië en „andere Aziati
sche landen" voornemens zijn te protesteren te
gen de „dreigende discriminatiemaatregelen
voortvloeiende uit de Europese Gemeenschap
pelijke Markt. Met dit doel zal een „sterke In
donesische delegatie, onder leiding van de mi
nister van Handel Soenardjo, naar Geneve rei
zen, waar de bij de GATT aangesloten landen
op het ogenblik vergaderen.
„Unitas"
De directie van het administratiekantoor
Unitas" n.v., Rotterdam, deelt mede, dat het
vermogen, berekend naar de bij Unitas gebrui
kelijke maatstaven, per 30 september 1957 be
droeg 273.561.950, overeenkomende met een
koers van de aandelen van ongeveer 690 Percent.
Het uitstaande kapitaal bleef onveranderd
39.600.000.
Nieuwe Noorse raffinaderij
De Standard Oil Company of New Jersey heeft
een Noorse dochtermaatschappij opgericht, die
aan de Oslo Fjord een raffinaderij zal bouwen,
welke de grootste van Scandinavië zal worden.
In april 1958 zal met de bouw worden begonnen
en naar verwachting zal de raffinaderij in 1960
met de produktie kunnen beginnen.
Terughoudende dollar
Politieke onzekerheid en onrust, communisti
sche stembuswinsten en twijfel wat betreft de
stabiliteit van de economie van Indonesië, wer
ken ontmoedigend voor Amerikaanse investe
ring in die potentieel zo rijke archipel, volgens
Amerikaanse financiële kringen.
Minister Zijlstra heeft vertegenwoor
digers van industrie, groothandel, midden
stand en coöperaties uitgenodigd voor een
bespreking over de voortzetting der prijs-
stabilisatie-politiek.
Minister Zijlstra acht de ontwikkeling
van het prijsindexcijfer voor de kosten
van levensonderhoud niet bevredigend,
zoals hij op 10 oktober in een bijeenkomst
van het Christelijk Nationaal Vakverbond
mededeelde. Het prijsindexcijfer is van
augustus 1955 tot augustus 1957 met twaalf
punten gestegen. Volgens de minister
moesten zeven van deze punten geïsoleerd
worden omdat deze louter seizoensstijgin
gen inhielden. De vraag of het prijsstabili-
satiebeleid een wezenlijke bijdrage heeft
geleverd tot het voorkomen van prijs
stijgingen, beantwoordde de minister toen
met de volgende woorden: „Het staat vast,
dat het algemeen peil van de industriële
sector zich zeer rustig heeft gedragen
ondanks vrij forse loonstijgingen en
ondanks de niet onbelangrijke stijging van
het importpeil, die we tot voor kort hebben
gehad". De aandacht moest volgens de
minister in toenemende mate gericht zijn
op prijsdaling.
Men mag hieruit afleiden, dat minister
Zijlstra bij zijn onderhoud met handel en
industrie, dat donderdag zal plaats hebben,
op dit laatste vooral de nadruk zal leggen.
Vrijdag 18 oktober 1957
Laagste
Hoogste
Laagste Koersverschil
koers
koers
tijdvak
t.o.v. 11 okt.
144
163%
162%
4- 19%
Van Berkel's Patent
173
175%
173
5
Van Gelder Zonen
180
187
180
2
Kon. Ned. Hoogovens
250
262
260
15
240
252
252
21
227
242
236%
12%
317
344%
334%
16
202
210
207
12
156,30
165,60
159,50
ƒ1,15
Holland-Amerika Lijn
142
153
150%
7%
Kon. Ned. Stoomboot Mij.
128
134
133%
5%
Ned. Scheepvaart Unie
131
141
139%
7%
208
225
221%
18%
Amsterdam Rubber
62
67%
62%
H. V. A
98
107
99%
1
Ver. Deli Maatschappijen
62
69 y2
65
1%
3'/2% Staffellening 1947
79%
80
79ls/i«
V 32
3% Invest, cert. Nederland
88
89 Ys
88%
»/l6
3% Nederland 1962—64
86%
877/i«
86lf7i«
Vis
Omzetten (nominaal):
Vorige week (def.)
Aandelen
9.924.779,-
Obligaties f
12.610.260,—
Deze week (voorl.)
Aandelen
8.512.884,-
Obligaties f
16.988.241,—
Scheepsbouwer Verolme
In 1949 stond Nederland, wat de scheeps
bouw betreft, op gelijke voet met landen
als Duitsland en Japan. De Japanse
scheepswerven leveren nu schepen af,
waarvan de totale inhoud die van de Ne
derlandse vijf keer ovtrtreft, Duitsland
levert drie maal ..oveel schepen al" Neder
land. Ook onze handelsvloot, eertijds de
roem en glorie van ons land, kar nu de
vergelijking met die van andert landen
niet meer doorstaan. De Noorse bijvoor
beeld heeft een inhoud van tien miljoen
ton, de Nederlandse van vier miljoen. De
oorzaak van de overvleugeling moet wor
den gezocht in het feit, dat er in landen
als Japan en Duitsland harder wordt ge
werkt dan in Nederland. Nederland moet
nu al schepen in het ouitenland laten
bouwen.
Dit vertelde de heei C. Verolme, toen
hij te Rotterdam een referaat hield voor
een der studentenverenigingen van de Ne
derlandse Economische Hogeschool. De
heer Verolme Urecteur van het Ver
olme concern, waarin het scheepsinstal-
latiebedrijf „Nederland", de werven Jan
Het Franse publiek begint ongerust te
worden over de positie van de frank, nu
de regeringscrisis reeds drie weken duurt.
Deze ongerustheid kwam maandag tot
uiting in een stijging van de goudprijs op
de markt te Parijs met ruim 4 percent tot
het hoogste peil sedert meer dan vijf jaar.
Volgens gewoonlijk goed ingelichte
kringen wordt in het vertrouwelijke rap
port, dat Robert Schuman aan de Franse
president heeft uitgebracht over de finan
ciële situatie van het land, duidelijk ge
maakt, dat een verzwaring van de belas
tingdruk niet kan worden vermeden en
dat een buitenlandse lening noodzakelijk
zal zijn, wil men voorkomen, dat de in
voer van vitale goederen wordt onder
broken hetgeen grote werkloosheid tenge
volge zou hebben.
In bankierskringen te Parijs gelooft
men, dat binnenkort waarschijnlijk een
verdere wijziging in de dollarwaarde van
de frank noodzakelijk zal worden.
Daar de inbraken in juwe'ierszaken de
laatste tijd sterk zijn toegenomen, gaan de
juweliers een waarschuwingssysteem in
voeren dat hef gehele land omvat. Dit zal
geschieden in samenwerking met de Direc
tie Politie van het ministerie van Justitie.
Eveneens in overleg met de Directie
Smit Czn. en De Kaan en Oerlemans en de Politie van het ministerie zal een systeem
nieuwe Verolme Dok- en Scheepsbouw van uurwerkregistratie worden opgebouwd
Maatschappij op het c and Rozenburg zijn i
opgenomen herinnerde in dit verband
aan de kritiek, die zijn mening over de
emigratie heeft ondervonden. Nochtans
blijft hij van mening dat er te veel goede
vakmensen zijn geëmigreerd, die men ten j
onzent beter had kunnen gebruiken.
De heer Verolme wees ook op het belang
van de export. Deze dient zich ook voor
de scheepsbouw te blijven ontwikkelen, zo
was zijn mening. Hij hoopte hierbij op
meer medewerking van „Den Haag" Er
zal in de scheepsbouw in Nederland krach
tig moeten Worden aangepakt, zo luidde
de Conclusie van de heer Verolme Er zijn
nog steeds enorme mogelijkheden.
waardoor men over gedetailleerde tege
vens van gestolen uurwerken kan beschik
ken.
Bij de zuidpunt van Noorwegen lag van
morgen het centrum van een van IJsland
afkomstige depressie. Achter deze storing
om stroomt polaire lucht via Engeland en
de Noordzee naar onze streken. Door de
onstabiele opbouw van deze lucht ontwik
kelden zich vooral boven zee talrijke buien,
waarvan sommige gepaard gingen met
hagel en onweer. Intussen is bij IJsland
een nieuwe depressie verschenen, die nog
in omvang toeneemt. Tussen deze depres
sie en die bij Noorwegen komt boven Enge
land een gebied van hogere luchtdruk voor,
dat langzaam naderbij komt. Onder in
vloed daarvan neemt de buiigheid weer af.
Het regengebied van de nieuwe depressie
zal waarschijnlijk ons land niet voor het
einde van de middag bereiken.
WEERRAPPORTEN
Woensdag 23 oktober
Zon op 7.20 uur, onder 17.32 uur.
Maan op 7.38 uur, onder 17.36 uur.
Maanstanden
23 okt. 05.43 uur nieuwe maan.
30 okt. 11.48 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Woensdag 23 oktober
Hoog water: 3.12 en 15.33 uur.
Laag water: 11.16 en 23.41 uur.
Temperaturen:
buiten-
txo
land maxima van giste.
c
ren. Binnenland: heden
73 "5
d
CO
7 uur. Neerslag: laatste
o
0J
4)
24 uur
4)
4J
c.
Oslo
zwaar bew.
zw
11
2
Kopenhagen
geheel bew
zzw
10
2
Aberdeen
onbewolkt
wnw
11
0
Londen
onbewolkt
wnw
14
0
Amsterdam
onbewolkt
w
12
10
Luxemburg
regenbui
wnw
12
7
Parijs
licht bew.
w
13
8
Bordeaux
half bew.
nw
11
3
Grenoble
zwaar bew.
windst.
14
0
Nice
licht bew.
n
20
0
Berlijn
regen
z
13
2
Frankfort
geheel bew
zo
12
0
München
mist
zzw
8
0
Zürich
geheel bew.
ozo
7
0
Genève
regen
zw
13
0
Locarno
geheel bew.
ono
14
3
Innsbruck
geheel bew
windst.
13
0
Rome
regen
ono
22
7
Ajaccio
half bew.
no
20
0
Mallorca
licht bew.
windst.
0
Den Helder
zwaar bew.
wnw
10
0
Ypenburg
regenbui
w
10
15
Vlissingen
regenbui
w
8
13
Eelde
licht bew.
zzw
5
7
Twente
geheel bew.
zw
8
5
De Bilt
licht bew.
wzw
7
8
Eindhoven
zwaar bew.
wzw
7
2
Vlv. Z.-Limb.
zwaar bew.
wzw
8
3
26. Toen een loeiende vuurpijl de ladder
van het brandweerautootje tot splinters
sloeg, kregen Panda en de brandmeester
de indruk, dat er iets bijzonders met deze
brand was. „Waar kwam die vuurpijl op
eens vandaan?!", riep Panda uit, „kijk!
Daar gaat er nóg een en nóg een... en
nóg een!! Wat raar!" „Een raar brandje"
gaf de brandmeester toe. „Maar blussen
zullen we het!" En hij reed moedig nader
bij. „Wacht eens!", riep Panda. „Ik zie,
dat de vuurpijlen uit de ramen komen.
Z-zou dit soms een v-vuurwerk-fabriek
zijn?" „Nee", antwoordde de brandmees
ter beslist, „want bij een fabriek van ex
plosieven staat altijd een waarschuwings
bord en dat hebben we niet gezien. Mis
schien dienden deze vuurpijlen voor een
feestje van het fabriekspersoneel. Daar
kan ook de oorzaak van de brand liggen".
Hij bracht de auto vlak bij het gebouw
tol stilstand en keek deskundig omhoog.
„Door die ramen moeten we de vuurhaard
bereiken", merkte hij op. „Jammer dat
m'n ladder nu stuk is. Hoe komen we er
nu bij?" Toen viel zijn oog op een aantal
vaatjes, die daar waren opgeslagen en zijn
gezicht verhelderde. „Vlug!", riep hij,
„stapel die vaatjes op elkaar, dan zullen
we de ramen wel kunnen bereiken!" Maar
in zijn ijver lette hij niet op de waar
schuwende opschriften, die op de vaatjes
waren aangebracht
üe Joegosiavische ambassadeur verlaat
het ministerie van Buitenlandse Zaken
te Bonn na van de Westduitse minister
van Buitenlandse Zaken Von Brentano
de officiële mededeling te hebben ont
vangen van het besluit van de bonds
regering de diplomatieke betrekkingen
met Joegoslavië te verbreken. Kveder
is inmiddels in Belgrado aangekomen.
Studenten. Twintig studenten, die in de af
gelopen twee weken van de Humboldt-
universiteit in Oöst-Berlijn werden ver
wijderd wegens anti-communistische
activiteiten, zijn naar West-Berlijn uit
geweken. De studenten, onder wie drie
meisjes, studeerden aan de vee-artsenij-
kundige faculteit, waarvan dit jaar
twee hoogleraren naar het Westen zijn
uitgeweken.
Halsmisdaad. Radio Boekarest heeft be
kend gemaakt dat ernstige gevallen
van diefstal en braak, volgens een nieu
we Roemeense wet, bestraft kunnen
worden met de dood. Ook personen die
„diefstal plegen ten nadele van het
volk" kunnen voortaan ter dood wor
den veroordeeld.
President. Volgens de voorlopige uitslagen
van de zondag in Guatemala gehouden
presidentsverkiezingen heeft de rege
ringskandidaat, Miguel Ortiz Passerelli,
de meeste stemmen behaald. Passerelli,
oud-rechter in het opperste gerechts
hof, staat bekend als een fel- anti-com
munist. Het leger heeft toegezegd, de
uitslag van de verkiezingen te zullen
respecteren.
Korting. Het Russische reisbureau Intoe-
rist geeft tot 1 mei een korting van 25
percent op alle soorten toeristische rei
zen naar Moskou, Leningrad, Kiev,
Minsk en Tiflis. De uitbetaling van een
dagelijkse duurtetoeslag van 25 roebels
voor alle reizigers naar de Sovjet-Unie
is stopgezet na de herziening van de
premiekoers.
Overeenstemming. De Britse minister voor
Vervoerszaken, Harold Watkinson,
heeft medegedeeld dat een algehele wij
ziging van de verkeersaanwijzingen op
de Britse wegen wordt overwogen, om
deze in overeenstemming te brengen
met de op het Europese vasteland gel
dende verkeerstekens.
Kunstweer. Sovjet-geleerden zullen pogen
het weer boven Moskou op 7 november,
wanneer het feit wordt herdacht, dat in
1917 de oktober-revolutie uitbrak,
kunstmatig mooi te maken, door, zo no
dig, de wolken te besproeien met kool
zuur. Op zeven november 1952 lukte
het experiment.
Troef. De Britse maarschalk Montgomery
verzet zich heftig tegen het plan een
tunnel onder het kanaal te graven. Hij
noemt het „een denkbeeld ontbloot van
elk gezond verstand". „Waarom zullen
wij een van onze sterkste troeven, het
feit dat ons land een eiland is, uit han
den geven en onze vijanden bevoor
delen?"
Berusting. Milovan Djilas, de vroegere
Joegoslavische vice-president, die we
gens het schrijven van zijn anti-com
munistisch boek „De nieuwe klasse" tot
negen jaar gevangenisstraf is veroor
deeld, heeft na overleg met zijn advo
caat besloten de gelegenheid om tegen
de uitspraak in hoger beroep te gaan te
laten voorbij gaan.
Bloedbad. Volgens het Franse opperbevel
in Algerije zijn de afgelopen week 656
opstandelingen buiten gevecht gesteld.
Franse vliegtuigen hebben een aanval
gedaan op een groep Mohammedanen,
die met 200 kamelen door de Sahara
vluchtten nadat ze acht Europese mili
tairen die hun transport begeleiden,
hadden vermoord. Tien Mohammeda
nen en alle kamelen zijn daarbij ge
dood. De rest van de groep, veertig
man, zwerft zonder vervoermiddelen
door de woestijn, de dood voor ogen.
Herziening. Het Italiaanse parlement wil
de verkeersvoorschriften herzien ten
einde het aantal ongelukken te vermin
deren.
Gedwongen. Een woordvoerder van de
UNRWA het bureau van de UNO
voor de hulp aan vluchtelingen heeft
meegedeeld dat de UNRWA door ge
brek aan geldmiddelen gedwongen is
de kledingvoorziening van de kinderen
van Palestijnse vluchtelingen stop te
zetten. In totaal hebben 390.000 kinde
ren geprofiteerd van de kledingactie
van de UNRWA.
Onparlementair. In het parlement van de
Braziliaanse staat Maranhao zijn maan
dag verscheidene schoten gelost, waar
bij, volgens te Rio de Janeiro ontvan
gen berichten, de regeringsafgevaardig
de Dias zwaar werd gewond. Dias viel
een spreker van de oppositie in de rede
die zich beledigend over de voorzitter
van het parlement zou hebben uitgela
ten. Op dat ogenblik werden de scho
ten gelost.
HET MOET voor de Nederlandse letter
kundige, die van de opbrengst van zijn
werk nauwelijks het papier kan betalen
waarop het werd geschreven, een hoop
gevende gedachte zijn, dat hij, om in tijden
van nood zijn batig saldo een opfrissertje
te geven, altijd kan omzwaaien naar het
geringste allooi dat de letterkunde te bie
den heeft. Zodra hij immers een cowboy-
boek schrijft, waarin de held op geregelde
tijden met zijn tegenstanders op de vuist
gaat en het vereiste aantal kogels om zich
heen strooit, is de afzet van
dit geschrift verzekerd en be
hoeft de gewezen literator zich
het moede hoofd niet meer te
pijnigen met hooggestemde
volzinnen die niemand leest.
Dit klinkt allemaal wat cy
nisch, maar de cijfers wijzen
het uit. In de Verenigde Sta
ten, waar - gelet op de omvang van de
bevolking - uitermate weinig romans gele
zen worden, is het cowboy-verhaal altijd
een succesIn de „Bantam"-uitgaven ver
schenen tussen 1947 en 1951 alleen al 25
miljoen westerns en het aantal cowboy-
titels dat in „The book review digest" werd
opgenomen loopt over die periode tegen
de 1000. Voor wie van cijfers houdt, is het
in dit verband wel interessant te weten,
dat de cowboy-tijdschriften in dat land
een oplage hebben die varieert van 250.000
tot 1.500.000 exemplaren. En dan natuur
lijk niet te vergeten de films die aan deze
knokkende en schietende koeienjongens
werden gewijd. Van de 2400 rolprenten die
in Hollywood werden vervaardigd, be
hoorden 480 tot de westerns, dat is 1/5 deel.
Maar er gaat natuurlijk nog meer om in
deze cowboy-cultus dan alleen wat boe
ken, films en blaadjes. In de grammofoon
platen-industrie zijn de schreeuwers om
koel, helder, water en aanverwante arti
kelen even geliefd als gezocht, want zij
nemen 1/5 van de totale grammofoonpla
ten-industrie voor hun rekening, hoewel
iedereen er van overtuigd is dat de enige
bron, waaraan deze dorstige zangers zich
bij voorkeur laven, de dichtstbij gelegen
bar is. De „Ghost riders in the sky" boek
ten alleen al een omzet van meer dan 2
miljoen exemplaren en wie zou zich na
een dergelijk succes nog met water ver
genoegen?
De cowboy-cultuur die al decenniën lang
over Amerika woedt is overweldigend en
onvoorstelbaar in omvang. De cowboy
creatie van William Boyd werd in 1952
over niet minder dan 63 televisiezenders
uitgezonden, 152 radiozenders lieten er hun
luisteraars van genieten en
155 dagbladen plaatsten dit
verheffende proza. Niet alleen
omdat het de oude William
Boyd was, maar omdat Ame
rikanen deze kinderlijke kost
gemakkelijk en bij voorkeur
verteren. Red Ryder, een
andere cowboy-held verscheen
in 350 dagbladen, Roy Rogers in slechts
175. Aan de „Lone ranger" verleenden 250
televisie- en radiostations hun medewer
king en 250 dagbladen drukten het ver
haaltje af om er toch vooral geen woord
van verloren te doen gaan.
Het is in dit verband een opmerkelijk en
veelzeggend verschijnsel dat een weekblad
als „The Saturday Evening Post" regel
matig een aantal cowboy-verhalen opneemt,
volgens de hoofdredacteur uitsluitend ev
alleen omdat over dit onderwerp driemaal
zoveel kopij wordt aangeboden als ovei
alle andere onderwerpen bij elkaar. We
geloven het graag, maar voegen er aan toe.
dat de lezers op dergelijke stof klaarblij
kelijk verzot zijn, anders zouden dergelijke
inzendingen kort en goed geweigerd wor
den. In een land waar, naar schatting 54
miljoen mensen Zane Grey gelezen heb
ben, moet noodzakelijkerwijs een voorkeur
voor dit genre bestaan, en genoemde re
dactie geeft daar natuurlijk aan toe.
De beeldromans vormen hierop een lo
gisch, zij het een beangstigend sluitstuk.
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden
H PéfWor,
