Niet loonsverhogingen maar guldendevaluaties
van 1943 en 1949 oorzaak van prijsstijgingen
PANDA EN DE MEESTER-BRANDMEESTER
Korte regenperiode
Wereldnieuws
ZATERDAG 26 OKTOBER 1957
2
Pre-advies van dr. Drees jr. over inflatiebestrijding
Inflatiebestrijding alléén is
niet voldoende
Amerika gaat atoomkruiser
bouwen
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Koersfluctuaties op de Amsterdamse Beurs
van 21 tot en met 25 oktober
m
Obligaties Moormann onder
Trustverband
Kamerleden verontrust
over de vele puzzels en pools
Kerkbouwlening overtekend
Apeldoorn leent bij R.P.S.
500.000 tegen 7 percent
De Rijksschuld
Nieuwe Nederlandsch
Amerikaansche Hyp. Bank
Grote meerderheid in
Europa-parlement voor
snelle fusie met OEES
TocU ió het zo
r
Misdadigheid
J
DR. W. DREES Jr., een van de drie pre-adviseurs over het onderwerp Inflatie
bestrijding op de jaarvergadering van de Vereniging voor de Staathuishoudkunde
die in Utrecht op zaterdag 23 november gehouden wordt, wil in zijn pre-advies aan
tonen dat de voortdurende prijsstijging sinds de oorlog niét aan externe oorzaken
(bijvoorbeeld het buitenland) kan worden geweten, maar aan de devaluaties (1943
en 1949) en aan excessieve vraag naar goederen en diensten. De remedie tegen
devaluatie is: niét devalueren tenzij in absolute noodzaak, namelijk als de betalings
balans bij voortduring ontwricht wordt door een te hoog kostenpeil (dus niet door
excessieve binnenlandse vraag) zodat onbenutte exportcapaciteit bestaat. Het streven
naar een gezonde betalingsbalans en het vormen van reserves, beide te bereiken
door inperken van excessieve vraag, zijn machtige middelen om devaluatie onnodig
te maken. Het streven naar appreciatie van de gulden kan een belangrijke bijdrage
zijn tot herstel van het vertrouwen in de waarde van het geld. Zodra er weer ruimte
voor een algemene welvaartsloonronde aanwezig is, kan inplaats van zo'n ronde
de gulden worden geapprecieerd.
De prijsstijging in Nederland is niet ver
oorzaakt door prijsstijging elders, maar
door de devaluaties van de gulden (1943 en
1949). De loonsverhogingen zijn geen pri
maire oorzaak van de stijging van het
nominale nationale inkomen. Wel wordt
een opwaartse beweging van het nationale
inkomen, dankzij de loonsverhogingen, ge
consolideerd in een hoger peil van rege
lingslonen, en daaraan gekoppelde inko
mens (algemeen ouderdomspensioen, so
ciale rentes, gegarandeerde inkomens van
bepalde ondernemers boeren). Volgens
dr. Drees jr, worden loonsverhogingen ver
oorzaakt door devaluaties, excessieve vraag
en produktiestijging, welke niet gepaard
gaat met een prijsverlaging, zodat de win
sten stijgen. Hoofdoorzaken van loonsver
hogingen in Nederland sinds de oorlog zijn:
devaluatie en excessieve vraag.
Ook al kan niet elke prijsstijging als een
teken van inflatie worden beschouwd, toch
wekt de stijging van de prijzen in de
periode 1946/1957 de indruk, dat er in Ne
derland inflatoire druk heeft geheerst. Ook
uit het verloop van de betalingsbalans
'blijkt de inflatoire druk. De cijfers weer
spiegelen het tekortschieten van de be
sparingen sinds de oorlog. De bezwaren
van een voortdurende prijsstijging worden
onderschat indien het cumulatieve karak
ter wordt verwaarloosd. Wanneer inflatie
niet wordt gestopt, gaat de gehele volks
huishouding zich er op instellen, met als
slot óf kredietcrisis en stagnatie, óf chaos.
Een groot nadeel van inflatie is voorts, dat
het onmogelijk wordt een bepaalde ge
wenst geachte besteding te beginnen of te
vergroten.
Over de voordelen van inflatie zegt de
pre-adviseur: een stijging van de vraag
naar goederen en diensten leidt tot een zeer
volledige gebruikmaking van 't produktie-
apparaat, tot hoge produktiviteit per man,
tot rationalisatie, tot soepele inkrimping
van achteruitgaande bedrijfstakken. Een
hoog peil van werkgelegenheid heeft enor
me menselijke betekenis. De nadelen ten
aanzien van betalingsbalans, levertijden en
prijspeil zijn echter zó groot, dat inflatie
zelden openlijk wordt verdedigd.-
Prijsstabilisatie
Indien men devalueert zonder dat het
binnenlandse kostenpeil te hoog is, aldus
dr. Drees jr, dan maakt men het eigen
land tot een goedkoopte-eiland, waarin
prijzen en lonen omhoog worden gezogen
door de in-en uitvoer. Een onnodige deva
luatie schept dus de verwachting op prijs
stijging, op een nieuwe bedreiging van de
interne waarde van het geld. De in het
particuliere bedrijfsleven gevolgde politiek
van prijsstabilisatie heeft in de jaren 1955/
57, waarin de vraag zeer krachtig was, op
merkelijke resultaten geboekt. De nage
streefde verschuiving binnen het nationale
inkomen naar de loontrekkers is ver
wezenlijkt. Een dergelijke verschuiving
leidt tot hogere bestedingen. Om inflatie te
voorkomen dient een dergelijke verschui
ving gepaard te gaan met hogere belastin
gen (of lagere overheidsuitgaven).
Bestrijding alléén niet genoeg
De Nederlandse volkshuishouding heeft
sinds de oorlog vrijwel voortdurend te
kampen gehad met een tekort aan bespa
ringen. Een bevredigend peil van woning
bouw en een gezonde betalingsbalans zijn
nog nimmer één jaar tezamen voorge
komen. De particuliere vennootschappen
hebben een belangrijke bijdrage geleverd
tot de nationale besparingen door hun in
vesteringen grotendeels uit gereserveerde
winsten te financieren. De overheidsbe
drijven hebben in het algemeen weinig ge
reserveerd. Een hoog peil van besparingen
is noodzakelijk voor een behoorlijke ex
pansie. Wil men de winsten van de parti
culiere vennootschappen terugdringen, dan
moeten elders compenserende besparingen
worden gekweekt. Het grote probleem is
niet om maatregelen tot beperking van de
excessieve vraag te nemen, maar om in
flatie te voorkomen in harmonie met an
dere doeleinden. De strijd tegen de inflatie,
zo besluit dr. Drees jr, kan in Nederland
worden gevoerd zonder de vrees dat het
beperken van afzetmogelijkheden de ex
pansie zal remmen. Tussen conjunctuur-
en structuurpolitiek behoeft geen tegen
stelling te bestaan.
WASHINGTON (IUP) Op 2 december
zal in Quincy, op de werf van de Bethle
hem Steel in de V.S. de kiel voor de eerste
atoom-kruiser ter wereld worden gelegd.
Dit schip, dat de naam van „Long
Beach" krijgt, zal met geleide projectielen
worden bewapend.
De voorbereidende werkzaamheden zijn
zo vlot verlopen, dat het leggen van de
kiel aanzienlijk eerder geschieden kan
dan aanvankelijk was voorzien.
Zoals men weet, beschikt de Amerikaan
se marine reeds over twee atoomonder
zeeërs, de „Nautilus" en de „Seawolf". An
dere atoomduikboten zijn in aanbouw.
De G.A.T.T.-bijeenkomst
Op 28 oktober zal te Genève tijdens de 12e
zitting van de verdragsluitende partijen bij de
algemene overeenkomst voor tarieven en handel
(G.A.T.T.) een bijeenkomst op ministerieel ni
veau aanvangen. De ongeveer 30 landen, welke
tezamen met de E.E.G.-staten bij de G.A.T.T. zijn
aangesloten, krijgen hier gelegenheid hun oor
deel over het E.E.G.-verdrag uit te spreken.
Nederland zal op deze bijeenkomst worden ver
tegenwoordigd door de minister van Economi
sche Zaken prof. dr. J. Zijlstra.
Air France leent
De „Air France" heeft van de Export-Import
Bank een lening van 46 miljoen dollar ontvan
gen voor de aankoop van zeventien Boeing „707"
straalverkeersvliegtuigen ter waarde van 104,7
miljoen dollar. De First National City Bank of
New York, de Chase Manhattan Bank en de
Guaranty Trust Co. of New York zullen voorts
een bedrag van 15 miljoen dollar fourneren.
Argentijnse denationalisatie
De nationalisatie van de Argentijnse particu
liere banken door Peron in 1946 is thans onge
daan gemaakt. De deposito's, die in 1946 door de
centrale bank waren overgenomen, zijn thans
gerestitueerd aan de particuliere en provinciale
banken, evenals aan de bijkantoren van Ameri
kaanse, Franse, Italiaanse en andere buitenland
se bankinstellingen.
Douglas jr.
Donald W. Douglas jr. is op 40-jarige leeftijd
zijn vader opgevolgd als president-directeur van
de Douglas Aircraft Company. Dit is te Santa
Monica (Californië), waar de hoofdzetel van hei
bedrijf is gevestigd, in een vergadering van de
raad van commissarissen besloten. Douglas sr
blijft voorzitter van de raad van commissarissen.
Remington Rand
De nieuwste investering van Remington Rand
n.v. is het efficiencycentrum aan de Overtoom
te Amsterdam, dat door mr. G. van Hall, burge
meester der hoofdstad, thans officieel is ge
opend. In dit Efficiencycentrum is opgesteld de
„Univac", een elektronische rekenmachine, die
zeer ingewikkelde berekeningen kan verrichten.
KLM onderscheiden
Het jaarverslag van de KLM over 1956 heeft
een prijs gewonnen in de jaarlijkse prijsvraag
voor het best verzorgde jaarverslag, georgani
seerd door het New Yorkse financiële blad „Fi
nancial World". De onderscheiding, een „bron
zen oscar" is toegekend in de categorie interna
tionale luchtvaartmaatschappijen en zal op 28
oktober door de hoofdvertegenwoordiger van de
KLM in de Verenigde Staten in ontvangst wor
den genomen.
Vrijdag 25 oktober 1957
Laagste Hoogste
koers koers
Alg. Kunstzijde Unie 155% 163%
Van Berkei's Patent 172%. 180
Van Gelder Zonen 175% 183
Kon. Ned. Hoogovens255 265
Ned. Kabelfabriek 241 247
Philips 227% 241%
Unilever 329 Va 347
Wilton-Fijenoord 200 208%
Kon. Petroleum 152.50 167.60
Holland-Amerika Lijn 144% 150
Kon. Ned. Stoomboot Mij130%! 134
Ned. Scheepvaart Unie 133% 140%
Van Ommeren 212 222
Amsterdam Rubber60%, 62%
H. V. A98 102%
Ver. Deli Maatschappijen 6065)4
3%% Staffellening 1947 795/is 7916/i«
3% Invest, cert. Nederland88% 88%
3% Nederland 1962—64 873/is 87'/is
Omzetten (nominaal):
Vorige week (def.) Aandelen 8.492.280,
Deze week (voorl.) Aandelen f 6.256.870.
ADVERTENTIE
Laatste
tijdvak
158
180
183
260
243
2345%
340%
200
162.40
145
130%
133%
213
Koersverschil
t.o.v. 18 okt.
4%
7
3
9
2%
5%
7
2.90
5%
3%
98%
61"/S2
79%
1V2
315/ss
®/l«
Ys
Vu
Obligaties 16.890.192,
Obligaties 11.454.116,—
De tweede vergadering van houders der
5 obligaties der n.v. Maatschappij tot
Exploitatie der Cultuur-ondernemingen E.
Moorman en Co. heeft besloten de obliga
ties onder trustverband te brengen en tot
trustee te benoemen de n.v. Centrale Trust
Compagnie te Amsterdam. Van bestuurs
zijde werd er nogmaals opgewezen, dat de
trustee is ingesteld om de rechten van de
obligatiehouders te waarborgen.
Groeperingen Kamerleden hebben in het
voorlopig verslag over de begroting van
Justitie hun ongerustheid uitgesproken
over de gang van zaken met allerlei pools
en puzzels.
Vele leden betreurden het, dat de minis
ter geen gevolg heeft kunnen geven aan
hun suggestie, tot instelling van een com
missie, die de a,sn voetbalpools verbonden
problematie aan een breed onderzoek zou
moeten onderwerpen. Volgens de Kamer
leden geeft de ontwikkeling ten aanzien
van de voetbalpools eer meer dan minder
verwarring te zien. Bovendien heeft zich in
de sfeer van de Loterijwet nog een ver
schijnsel voorgedaan, dat volgens deze le
den eveneens bijzondere aandacht verdient.
Het gaat hier om het zeer frequent voor
komen van puzzels in dag- en weekbladen,
hetzij georganiseerd door deze bladen zelf,
hetzij door ondernemingen, die aldus mede
propaganda willen maken voor hun pro-
dukten. Dit verschijnsel heeft een vlucht
genomen, welke die van voetbalpools, zo
wel voor als na de beperkingen, welke zich
te dien aanzien door de bemoeienissen van
de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond
hebben voorgedaan, verre schijnt te over
treffen. In ieder geval staat vast, dat de
prijzen, die bij deze puzzels gewonnen wor
den, dikwijls uitermate hoog zijn. Mede
hierdoor is het aannemelijk, dat de pu
blieke belangstelling zich thans meer richt
tot deze puzzels dan tot de voetbalpools.
Er kan met recht van een puzzelrage wor
den gesproken, aldus deze Kamerleden, die
deze situatie „verre van onbedenkelijk"
noemen. Met verontrusting constateren zij,
dat de speelzucht steeds verder om zich
heen grijpt. Bovendien dreigt een toestand
te ontstaan, welke weinig bevorderlijk is
voor een juist begrip van de bevolking
voor wat rechtens wel en niet toelaatbaar
is. Aan het hand over hand toenemen van
puzzelacties worden immers geen feitelijke
hindernissen in de weg gelegd.
Men vreesde ook dat door al deze puzzels
de loterijen voor maatschappelijk en cha
ritatief nuttige doeleinden niet meer bij het
publiek aanspreken. De kans op winst is bij
deze laatste veel kleiner. Zij dienen zich
ook minder spectaculair aan, omdat van
uitkering in geld geen sprake is.
De 6 pet. 25-jarige obligatielening voor
kerkbouw ten laste van het aartsbisdom
Utrecht is sterk overtekend. Door de gere
duceerde toewijzing moet de Nederland
se Credietbank n.v. te Amsterdam naar
zij meedeelt zich het recht voorbehou
den om in afwijking van het bepaalde on
der artikel een der leningsvoorwaarden,
zoals in het prospectus vermeld, het aantal
coupures van 1000 gulden, 500 gulden en
100 gulden te wijzigen.
Kasgeldlening
De gemeente Apeldoorn heeft met de
Rijkspostspaarbank een kasgeldlening-
overeenkomst gesloten voor een bedrag van
f 500.000, een looptijd van 6 maanden en
een rente van 7 percent.
Het ministerie van Financiën deelt mee,
dat per 30 sept. 1957 de gevestigde schuld
en langlopende kredieten f 12.776.905.429
bedragen, waarvan aan binnenlandse ge
vestigde schuld f 10.921.538.098 en aan bui
tenlandse gevestigde schuld en langlopen
de kredieten f 1.855.367.331.
Verschenen is het liquidatie-overzicht
per 1 oktober 1957 met de balans en winst
en verliesrekening per 30 juni 1957 van de
n.v. Nieuwe Nederlandsch-Amerkaansche
Hypotheekbank in lquidatie te Groningen.
De balans geeft een winst aan van
1.443.605, die gevoegd wordt bij het
winstsaldo vorige balans, dat daarna stijgt
tot 3.503.558. De beslissing van de inspec
tie der dir. belast, inzake vennootsschaps-
belastingen wordt een gebeurtenis van het
allerhoogste belang genoemd, waardoor de
winst tot deze hoogte steeg. De verdere cij
fers vertonen het gevolg van de steeds
voortgang vindende liquidatie. Behalve de
kasmiddelen wordt het actief voornamelijk
gevormd door verkoopcontracten, die van
350.000 dollar verminderden tot 250.000
dollar.
Het verslag bevat voorts opmerkingen
aangaande de tegenwoordige stand van de
liquidatie. De kasmiddelen in Nederland
bedroegen op 1 oktober 1.885.340, waar
tegenover rekening moet worden gehouden
met de verplichtingen, die, inclusief de in
begin november voorgenomen uitkering op
de amortisatiebewijzen, 1.667.640 bedra
gen. Dit is de derde uitkering van 30-per
amortisatiebewijs en 15 op de scripamor-
tisatiebewijzen. Deze bewijzen hebben sta
tutair thans nog recht op 410 van de uit
liquidatie voortspruitende gelden.
Zuidwestelijke winden voeren zachte
lucht aan uit Frankrijk waarin de tempera
turen tussen 10 en 15 graden variëren. De
zachte lucht wordt boven Engeland be
grensd door een oceaanfront dat vergezeld
van enige regen langzaam naar de Noordzee
opdringt. De regenzone zal vanavond of
vannacht de Noordzeekust bereiken en
zich daarna in een langzaam tempo over
het gehele land uitbreiden. Achter het front
dat zondag passeert stroomt minder zachte
lucht binnen. Op de oceaan loopt in een
zeer snel tempo een in diepte toenemende
depressie naar het zeegebied tussen IJsland
en Groenland. Het weer wordt daardoor de
komende paar dagen iets onbestendiger.
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten
land maxima van giste
ren. Binnenland: heden
7 uur. Neerslag: laatste
24 uur
a
S
M
s
Zondag 27 oktober
Zon op 7.27 uur, onder 17.24 uur.
Maan op 12.05 uur, onder 20.49 uur.
Maandag 28 oktober
Zon op 7.29 uur, onder 17.22 uur.
Maan op 12.49 uur, onder 21.51 uur.
Maanstanden
30 okt. 11.48 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zondag 27 oktober
Hoog water: 6.09 en 18.27 uur.
Laag water 1.53 en 14.07 uur.
Maandag 28 oktober
Hoog water: 6.54 en 19.15 uur.
Laag water: 2.31 en 14.47 uur.
Kopenhagen
geheel bew.
wzw
10
Aberdeen
lichte regen wnw
13
4
Londen
geheel bew.
zzw
17
0
Amsterdam
geheel bew.
zzw
15
0
Luxemburg
mist
ono
11
0
Parijs
zwaar bew.
windst.
15
0
Bordeaux
onbewolkt
windst.
18
0
Grenoble
onbewolkt
windst.
0
Nice
onbewolkt
nnw
20
0
Berlijn
zwaar bew.
z
13
0,1
Frankfort
mist
wzw
14
0
München
zwaar bew.
z
11
0
Zürich
mist
windst.
12
0
Genève
onbewolkt
windst.
12
0
Wenen
onbewolkt
ozo
15
0
Innsbruck
mist
windst.
13
0
Rome
onbewolkt
ono
22
0
Ajaccio
onbewolkt
ono
21
0
Mallorca
half bew.
nno
21
0
Den Helder
geheel bew.
zzw
13
0
Ypenburg
geheel bew.
zzw
12
0,1
Vlissingen
zwaar bew.
zzw
11
0
Eelde
geheel bew.
zzw
11
0,1
Twente
zwaar bew.
zzw
11
0
De Bilt
geheel bew.
zzw
11
0,1
Eindhoven
zwaar bew.
zzw
11
0
Vlv. Z.-Limb
zwaar bew.
z
10
0
30. De burgemeester kwam langzaam en
plechtig op de brandmeester af. „Zo, zo",
zei hij langzaam, „ik zie, dat de fabriek is
ingestort. Jae, jae!". „Hmtja..ant
woordde de arme brandmeester. „Ik
ik ik hij begon te stotteren en
zweeg benauwd. „Juist, jae", vervolgde de
burgemeester, „dat was een heldhaftig
stukje werk, brandmeester, machtig held
haftig, zagHier heb je een medaille". En
met deze woorden speldde hij de verbaasde
brandmeester het erespeldje op de borst.
„Ziedaer", hernam hij. „Uit dank voor het
redden van onze goede stad. Als ge de vae-
ten niet tijdig had weggerold, zou het een
waere ramp geworden zijn. Machtig held
haftig was dat!" Nu ging Panda een licht
op, maar de brandmeester begreep nog
niets van het vriendelijk gedrag van de
burgemeester. Met open mond staarde hij
de magistraat na, die met een minzaam
knikje wegreed. „Daar snap ik geen draad
van", bracht hij er eindelijk uit. „Het
bluswerk was prulwerk, de fabriek is uit
gebrand enen... ik krijg een medaille!
Waarom?!" „Omdat we die vaten uit de
buurt van het vuur hebben gehaald", ant
woordde Panda. „Die vaten?", herhaalde
de brandmeester, „maar wat zit daar dan
in? Kostbaarheden soms?" „Nee", ant
woordde Panda, „buskruit". „WAT?!", gilde
de brandmeester, „BUSKRUIT?!'. En bij
de gedachte, dat hij bovenop die vaten bij
het vuur had gestaan, kreeg hij een lichte
flauwte.
STRAATSBURG (ANP) De Raad
gevende Vergadering van de Raad van
Europa heeft vrijdagmiddag met 64 tegen
11 stemmen het rapport van de politieke
commissie aangenomen, waarin aan het
comité van ministers wordt voorgesteld te
bewerkstelligen, dat zo spoedig mogelijk
een fusie tot stand komt tussen de O.E.E.S.
en de Raad van Europa, waarbij de Raad
gevende Vergadering dan tevens de assem
blee zou worden van de OEES, die op het
ogenblik nog niet over een parlementair
orgaan beschikt.
Tevens werd het bureau van de Raad
gevende Vergadering opgedragen, tezamen
met de gemeenschappelijke assemblee van
de EGKS en die der West-Europese unie
bij de regeringen en bij het interim-comité
van Euromarkt en Euratoom stappen te
ondernemen, die moeten leiden tot de in
stelling van een enkele zetel voor alle
Europese instellingen.
Verder werd met 75 tegen 2 stemmen
een aanbeveling aangenomen, waarin het
comité van ministers wordt voorgesteld, er
toe bij te dragen," dat de diverse organen
van de zes landen der Europese gemeen
schap in een en dezelfde plaats Worden
ondergebracht en dat op korte termijn
eveneens de onderscheidene Europese as
semblees in die plaats worden gevestigd.
De reeds bestaande intergouvernementale
organen, zoals de comité's van ministers
van de Raad van Europa, van de OEES en
van de West-Europese Unie zouden hier
eveneens moeten worden gevestigd, aldus
de aanbeveling.
Tenslotte werd nog een aanbeveling aan
genomen, waarin wordt verklaard, dat de
leden van het comité van ministers van de
Raad van Europa niet uitsluitend ministers
van Buitenlandse Zaken behoeven te zijn
en dat de samenstelling van dit comité zich
kan wijzigen naar gelang van het onder
werp, dat wordt behandeld.
(Reuter) Twee Britten en een Belg
verklaarden tenslotte dat Portugal niet kan
worden toegelaten tot de Raad van Europa
omdat het geen democratisch geregeerd
land is.
De raadgevende vergadering zal verga
deren op 14, 15 en 16 januari teneinde de
ontwikkeling van de gemeenschappelijke
markt te bespreken.
ADVERTENTIE
REPARATIES
aan alle merken STOFZUIGERS
HARTENDORP
Gen. Cronjéstr. 43 - Haarlem - Tel. 52760
Priester. Een Tsjechische r.-k. priester,
Jan Stojaspal, is bij Gottwaldov in oost-
Moravië aangehouden omdat hij zijn
parochianen tegen het bewind zou heb
ben opgezet en hun zou hebben voor
gespiegeld dat het regiem omver ge
worpen zal worden.
Corruptie. De commissaris van politie in
Brighton, Charles Ridge, zal op be
schuldiging van corruptie vervolgd
worden, aldus is officieel meegedeeld.
Er zouden zich bij de politie ter plaatse
gevallen van omkoperij hebben voor
gedaan. Ook een inspecteur van de
recherche John Hammersley en de
eigenaar van een clubgebouw, Anthony
Lyons, staan onder verdenking. Reeds
eerder is de rechercheur Trevor Heath
gearresteerd.
Verkeersagenten. De arbeiders in de Bra
ziliaanse stad Sao Paulo hebben na een
staking van tien dagen het werk her
vat. Zij hebben de gevraagde loonsver
hoging van 25 percent gekregen. De
verkeersagenten, die wegens de ge
spannen toestand tijdens de staking
allen patrouillediensten moesten doen,
zullen niet meer voor het regelen van
het verkeer worden gebruikt, omdat
gebleken is, dat het verkeer gemakke
lijker zijn weg vindt zonder hun be
moeiingen.
Vierling. Een moeder van vier kinderen
heeft vrijdag in Elgin in de Ameri
kaanse staat noord-Dakota een vierling
ter wereld gebracht. Alle vier zijn
meisjes. De toestand van de moeder en
de kinderen is goed.
Anastasia. Twee gemaskerde mannen
hebben vrijdag in de kapsalon van een
luxe-hotel in New York een berucht
leider van een misdadigersbende, Albert
Anastasia, doodgeschoten. De moorde
naars namen met een auto de wijk.
Anastasia werkte vroeger samen met
bende leiders als Capone, Frank Cos-
tello en Joe Adonis. Hij was 53 jaar.
Vriendschap. Tass bericht dat een Sov-
jetrussische culturele delegatie onder
leiding van Zaitsef, directeur van het
Moskouse instituut voor visserij onder
zoek naar IJsland is vertrokken voor
een bezoek in 't kader van een „maand
van Sovjetrussische-IJslandse vriend
schap".
Luchtreis. Een baby in de Zweedse plaats
Kungsbacka van zeven maanden is
vrijdag op miraculeuze wijze aan de
dood ontsnapt. Het lag in een kinder
wagen die aan de kant van de weg
stond toen een passerende auto ertegen
aan botste en de kinderwagen totaal
vernielde. Het kind werd de lucht in-
geslingerd en viel veertien meter ver
der neer. De moeder, die het ongeluk
van uit haar woning zag gebeuren, kon
niets doen daar zij verlamd is. Voorbij
gangers namen het kind op en ontdek
ten, dat het volkomen ongedeerd was.
Zaken gaan door. De zaken van de over
leden Franse modekoning Christian
Dior zullen normaal worden voortge
zet, aldus is op een persconferentie van
het huis Dior bekendgemaakt. Er kon
nog niet worden gezegd, wie nu het
hoofd van de firma Dior zou worden.
Dior's stoffelijk overschot wordt dins
dag ter aarde besteld.
Botsing. Een Amerikaanse soldaat die op
de „autobahn" tussen Mannheim en
Darmstadt op 1 september een ongeluk
veroorzaakte dat acht doden heeft ge-
eist, zal voor een Amerikaanse krijgs
raad terecht staan wegens het veroor
zaken van dood door schuld. De botsing
is geweten aan de slechte onderhouds-
toestand van de auto. Onder andere
waren de loopvlakken van alle vier de
banden vrijwel glad gesleten. De 21-
jarige soldaat liep slechts ontvellingen
op. De benzinetank van zijn auto ex
plodeerde na de botsing, en veroor
zaakte een felle brand in de twee tegen
elkaar gebotste auto's. Acht inzitten
den van de beide auto's, waaronder drie
kinderen, kwamen in deze brand om
het leven.
Kikvors-studenten. Twee Zuidafrikaanse
studenten hebben in Kaapstad op
vreedzame wijze het Russische oplei
dingsschip „Tovaritsj" veroverd. Zij
hadden met andere studenten gewed,
dat zij als kikvorsmannen naar het
Russische schip in de haven van Kaap
stad zouden zwemmen en aan boord
zouden klimmen. Een van hen werd,
toen hij bij het schip kwam, ontdekt
door een wachtsman, die hem een touw
toewierp waaraan hij aan boord ge
hesen werd. Toen de kapitein zijn ver
haal hoorde, barstte hij in lachen uit
en liet hij ook de tweede student op
hijsen. De politie werd gewaarschuwd,
doch in afwachting van de politieboot
onthaalde de kapitein zijn ongenode
gasten op een maaltijd, rijkelijk be
sproeid met wodka.
Hebben we kunnen vaststellen dat in de i soort lectuur op de jongeren heeft. G. Wag-
Verenigde Staten meer dan de helft van ner viel hem daarin bij in zijn publikatie
de misdaden wordt bedreven door min- (parade of pleasure). Na de onthutsende en
derjarigen, in Nederland liggen de cijfers ontnuchterende feiten die in deze studie
anders. In ons land ligt percentsgewijs de
grootste groep criminelen in de leeftijds
klasse van 21 tot 30 jaar, waardoor de
jeugd in een aanzienlijk beter licht komt
te staan. Desondanks geeft ook in ons land
de jeugdcriminaliteit na de
tweede wereldoorlog een sterke
stijging te zien die in sommige
jaren zelfs tot een verdubbe
ling van het vooroorlogse peil
heeft geleid. Andere Europese
landen vertonen een soortge
lijk beeld.
Het spreekt vanzelf dat een
groot aantal omstandigheden aan deze ver
hoging van de misdadigheid onder de jeugd
heeft meegewerkt en we zouden ongetwij
feld van een uiterst eenzijdige visie blijk
geven door slechts één factor als de hoofd
schuldige aan te wijzen. Aangezien het
niet onze taak is in kort bestek het gehele
complex van factoren die in negatieve zin
op de jeugd hebben ingewerkt te ont
rafelen, zullen we met vaste hand afsteve
nen op het onderwerp dat vandaag aan de
orde is t.w. het kijkvoer dat de jeugd in
de vorm van beeldromans of slechte films
wordt voorgezet.
Na een onderzoek dat vele jaren ge
vergd had, publiceerde dr. F. Wertham
zijn bevindingen omtrent de invloed van
de beeldromans op de gedragingen en de
geestesgesteldheid van de tegenwoordige
Amerikaanse jeugd. In zijn werk (seduc
tion of the innocent) stelde hij hard en
ongenadig vast welk een fatale invloed dit
werden gepubliceerd viel rechter Mitchel
Johns van het Amerikaanse Hoger Ge
rechtshof hen bij met de uitspraak en
dit is voor ons bijzonder van belang, om
dat hier een man uit de praktijk van de
misdaad aan het woord is dat „de beeld-
romans" ongetwijfeld invloed
hebben op de stijging van de
jeugdcriminaliteit. In Duits
land vertelde prof. dr. O. Bos-
sert, voorzitter van de „Deut
sche Geselschaft für Kinder-
heilkunde" overtuigd te zijn
van de fatale invloed die de
stijgende verspreiding van
beeldromans op de verruwing en de
misdadigheid van de jeugd heeft. Prof.
dr. Villinger, een befaamd jeugdpsychiater
liet zich in de zelfde zin uit. Tenslotte kon
ook op hel internationale congres van kin
derrechters dat in 1954 in Brussel werd ge
houden een waarschuwend geluid tegen dit
soort lectuur worden beluisterd. Wat Ne
derland betreft, er zijn verschillende ge
documenteerde gevallen waarin de jeug
dige delinkwenten onomwonden hebben
verklaard door beeldverhalen of films tot
hun misdaden te zijn gekomen.
Toch verklaart drs. A. H. Hijmans van
den Bergh dat van een oorspronkelijk
gerichte voorkeur bij kinderen voor af
schuwelijkheden geen sprake is, zodat we
in eerste instantie de schuld niet bij de
jeugd, maar bij de volwassenen moeten
zoeken. Daarover een volgende keer.
H. Pétillon
(Nadruk verboden)
