Brits commando in het Nabije
Oosten van Cyprus naar Aden
Vijf ministers aanwezig in de
E.G.K.S. - bijeenkomst in Rome
Baiers IJsballet in Nederland
met nieuw programma
Oecumenische Raad in Haarlem
vierde zijn eerste lustrum
'n Moderne reparatieinrichting
Horlogerie „Suisse"
Regionale kerkendag in juni met
als onderwerp: industrialisatie
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1957
Zwaartepunt komt in Oost-Afrika te liggen, met
een nieuw commando en strategische reserve
Kartonnen parkeermeters in
het centrum van Parijs
Boete bij overschrijden
van bepaalde staantijd
Amerikaanse kerngekeimen
in een super-brandkast
Kelder kan de zwaarste
H-bom verdragen
Britse kernproef boven de
Stille Oceaan genomen
Bom uit vliegtuig op
grote hoogte ontploft
Examens
Jan Brussen aangesteld bij
Concertgebouw-Orkest
PGEM wil te zijner tijd
een atoomcentrale bouwen
Mr. Blaisse vraagt of nationale belangen niet in
het gedrang komen door stijgende koletiprijzen
Voorraad koelhuisboter
vermindert niet snel
Ongeluk met Britannia is
een ernstige tegenslag
Debat over radio-activiteit
in de politieke commissie
Tsjechoslowakije stelt
een conferentie Voor
Loonvoorstel van de N.S.
nog niet ingediend
Door Hongarije versmade
aardappelen kostten
650.000,.
Cultures worden vrijwel
in de steek gelaten
LONDEN (Reuter) De Britse minister
van Defensie, Duncan Sandys, heeft don
derdag het Lagerhuis medegedeeld, dat de
Britse strijdkrachten in Arabië en Oost-
Afrika beter van Londen dan van Cyprus
uit kunnen worden geleid en dat de rege
ring daarom heeft besloten in Aden een
afzonderlijk gecombineerd commando in
te stellen, dat aan de staf te Londen ver
antwoordelijk zal zijn. De bevelheber zal
alle Britse land- en luchtstrijdkrachten op
het Arabische schiereiland en in Brits So-
maliland, alsmede de zeestrijdkrachten in
de Perzische Golf onder zich hebben. Deze
regeling wordt op een april 1958 van
kracht.
Sandys voegde hieraan toe, dat de rege
ring om dezelfde redenen heeft besloten,
het gebied van Oost-Afrika af te scheiden
van het commando voor het Nabije Oos
ten en in Kenia een deel van de strategi
sche reserve te legeren. Deze troepen zullen
gereed worden gehouden om als verster
king naar het Arabische schiereiland of
het Verre Oosten te worden gezonden.
„Wij zijn voornemens tenslotte op Cy
prus een commando voor land- en lucht
strijdkrachten onder een bevelhebber te
vestigen, maar de binnenlandse situatie
maakt het voorshands noodzakelijk, deze
fusie uit te stellen", aldus minister San
dys in het debat over defensie-aange
legenheden.
(UP) Het commando over de troepen in
Libië blijft op Cyprus. „De gebieden waar
de kans op een lokale oorlog het grootst
lijkt, zijn het Verre Oosten en de Perzische
Golf", aldus de minister. De oostelijke
vloot zal in Singapore worden gestatio
neerd, zodat een aanzienlijke Britse zee
macht ten oosten van Suez blijft. De Brit
se strategie is gebaseerd op het handhaven
van een bijzonder mobiele strijdmacht,
hetgeen de voorkeur verdient boven bases,
waar permanent troepen zijn gestationeerd.
Duncan Sandys gelooft dat de aardsatel-
lieten de denkbeelden bevestigen die in 't
Britse defensie-witboek naar veren zijn
gekomen. De gegevens die men uit de
satellieten verkrijgt zijn van het grootste
belang voor de ontwikkeling van inter
continentale projectielen, aldus Duncan
Sandys.
ADVERTENTIE
met bekwame vakmensen geeft u de
zekerheid, dat uw kostbare
HORLOGE in goede handen is.
Vraagt vrijblijvend prijsopgave.
Eigen graveerinrichting
GROTE KEUZE
Horloges - Wekkers - Pendules -
Tafelzilver - Sola - Goud en
Zilver.
Barteljorisstraat 1 - Tel. 13131 - H'Iem
naast reisbur. LISSONE-LINDEMAN
(Van onze correspondent in Parijs)
Dertienhonderd boetes van ongeveer een
tientje elk is de financiële buit geweest
op de eerste dag van het experiment met
de „disque bleu", (blauwe schijf). Dat is
een kaart, waarin "een kartonnen schijf kan
worden rondgedraaid, die, zoals een klok,
aan de rand van cijfers is voorzien. Auto
mobilisten, die in de binnenstad, de blauwe
zone, willen parkeren, moeten de kaart aan
hun voorruit bevestigen, na met de schijf
het uur van hun aankomst te hebben af
gesteld. Wanneer zij anderhalf uur later
niet zijn vertrokken, kunnen zij rekenen
op een bon.
De opzet van deze nieuwe verkeersmaat
regel is het massale parkeren langs de
trottoirs in het centrum van Parijs te be
perken. Over het algemeen zijn de Parijse
straten, ondanks eenrichtingsverkeer, toch
al niet breed, en met een file auto's langs
de kant, blijft er voor het verkeer bijna
geen ruimte over. De Parijse politie hoopt
met de blauwe schijf deze verstopping op
'e heffen. Een verbetering is al merkbaar.
T7óoral de autobussen bewogen zich vlotter
'nor de binnenstad. Of die verbetering van
-'ijvende duur zal blijken, moet worden
Fgewacht. De Parijzenaars zijn meesters
'n het ontduiken van overheidsmaatregelen
nn wij vermoeden, dat het niet lang kan
duren, of ook de blauwe schijf zal veel van
haar doelmatigheid hebben ingeboet. De
inventieve Franse geest staat daar wel
borg voor
President Eisenhower heeft een gebouw
geopend, dat bestemd is om de Amerikaan
se kernenergiegeheimen te beschermen te
gen aanvallen met kernwapens, spionnen
en saboteurs,. Dit nieuwe hoofdkwartier
van de commissie voor kernenergie ten
noordwesten van Washington wordt in ja
nuari in gebruik genomen. De benedenste
verdieping kan worden gebruikt als schuil
kelder die plaats biedt aan 1800 mensen.
Volgens een functionaris van dè commis
sie voor kernenergie is het gebouw er op
berekend „de zwaarst denkbare waterstof
bom" te weerstaan. Het complex, dat der
tien miljoen dollar kost, wordt beschermd
door de beste en modernste elektronische
apparaten, zoals installaties om brandkas
ten met elektromagnetische velden te be
veiligen, „elektronische ogen" bij de in
gangen en ultrasonische instrumenten. Ge-,
wapende machten zullen dag en nacht
rondom het gebouw patrouilleren.
President Eisenhower verklaarde bij de
opening, dat de kernenergie zich van alle
vorige ontdekkingen onderscheid door „de
verschrikkelijke mogelijkheden welke zij
slechte mensen biedt, die deze ontdekking
voor de vernietiging van de mensheid wil
len gebruiken. Vervolgens wees hij op de
mogelijkheden ten goede, zoals op het ge
bied van de geneeskunde en de landbouw.
Volgens onze correspondent zijn som
mige commentators van mening, dat de
Russen met hun Spoetniks een zenuwoor
log voeren die ten doel zou hebben de
Amerikanen duidelijk te maken, dat hun
gordel van bommenwerperbases rond de
Sovjet-Unie verouderd en waardeloos zou
zijn. Kroesjtsjev zou het Westen in een
paniekstemming willen brengen om con
cessies af te dwingen en de neutralen over
te halen zijn zijde te kiezen.
LONDEN (Reuter) Boven het mid
den van de Stille Oceaan is gisteren een
Brits kernwapen tot ontploffing gebracht.
Waarnemers te Londen nemen aan, dat het
een waterstofbom was. Het wapen werd,
naar verluidt, door een straalbommen-
werper van het type „Valiant" uitgewor
pen. Het toestel was met een speciale
witte verf bestreken, waardoor de hitte
van de explosie werd teruggekaatst. De
ramen waren met staal afgeschermd om
de bemanning te beschermen tegen het
felle lichtschijnsel van de ontploffing.
Het was de vierde Britse proef met
een waterstofbom in de buurt van Christ
mas Island. De vorige proeven werden
op 15 mei, 21 mei en 19 juni genomen.
Twaalf dagen geleden had Groot-Brittan-
nië de scheepvaart gewaarschuwd, buiten
het betrokken gebied te blijven. Na de ont
ploffing werden met tweemotorige straal-
bommenwerpers van het type „Canberra"
monsters van de lucht genomen en meteo
rologische waarnemingen gedaan.
Londen heeft het Japanse verzoek deze
winter geen kernproeven bij Christmas
Island te nemen, afgewezen.
UP) Britse geleerden zijn er in ge
slaagd een zo goed als „schone" H-bom
te maken. Het ministerie van bevoor
rading heeft bekendgemaakt dat de jong
ste serie kernproeven met succes is afge
sloten en dat het er naar uitziet dat de
straling opnieuw niet noemenswaard zal
zijn. Volgens wetenschappelijke waar
nemers kunnen de Britse H-bommen zo
nodig voor „tactische" doeleinden gebruikt
worden. Een bewijs voor de „zuiverheid"
van de bom wordt gezien in het feit dat
het gebied dat voor de scheepvaart ver
boden werd bij deze proeven, is terugge
bracht van 759.000 op 63.000 vierkante
mijl. Men gelooft dat de bom van het type
is waat-van de R.A.F. een voorraad zal
aanleggen.
Er zullen nog meer proeven met dit
type bom worden genomen, doch radicale
veranderingen in de structuur worden
niet meer verwacht.
Amsterdam. Gemeente Universiteit. Geslaagd
voor het doctoraalexamen rechten de heer R.
Meyer, Amsterdam; voor het doctoraalexamen
scheikunde de heer G. A. Brinkman, Amster
dam; voor het doctoraalexamen wiskunde de
heer J. F. van Haastrecht, Maastricht, en voor
het kandidaatsexamen wis- en natuurkunde de j
heren C. J. van Eeken, Amsterdam en P. A. W. J.
de Wilde, Beverwijk.
De dirigent van het Philipsorkest in
Eindhoven en het Nederlands Studenten
orkest, Jan Brussen, is aangesteld als as
sistent van de dirigenten van het Concert
gebouw-Orkest in Amsterdam. De Neder
landse Orkeststichting, die hem deze aan
stelling heeft bezorgd, heeft medewerking
gekregen van de Nederlandse Radio
Unie, die Jan Brussen voor de rest van
dit seizoen op non-actief heeft gesteld als
lid van het Radio Philharmonisch Orkest.
Het prospectus van de reeds aangekon
digde 6 percents obligatielening ad 15
miljoen van de PGEM behelst ook plan
nen tot uitbreiding van de bedrijfsmid
delen. Thans is een derde produktie-een-
heid van 60.000 kw in aanbouw, die eind
1957 in bedrijf zal worden genomen. Een
vierde eenheid van 85.000 kw is in bestel
ling. De verdere uitbreiding zal in twee
etappes voltrokken worden door de bouw
van een nieuwe elektriciteitsfabriek en
door voorbereidingen te treffen voor een
kernenergiecentrale.
(Van onze correspondent in Bonn)
In de bijeenkomst van de Europese Ge
meenschap voor Kolen en Staal te Rome
waren gisteren vijf ministers van Econo
mische Zaken aanwezig. De Nederlander
E. M. J. A. Sassen zei, dat de regeringen
te veel geneigd zijn de economische en
sociale politiek aan elkaar te koppelen.
Hij vroeg meer aandacht voor de mense
lijke aspecten en zei het te betreuren dat
de verwezenlijking van het artikel inza
ke de migratie voor ongeschoolden zo
lang op zich laat wachten. In het Spoet
niktijdperk mogen wij bij de opbouw van
Europa dralen i och falen, zo zei hij. De
Franse socialist Lapie, die de huidige zit
ting een voorafschaduwing van het toe
komstige Europese parlement noemde,
critiseerde heftig het slome tempo der
regeringen.
De Westduitse minister professor Er-
hard zei betere resultaten te verwachten
wanneer de Europese markt zal zijn
verwezenlijkt. Grondslag voor samenwer
king vormen de geordende valuta-betrek
kingen, zo zei hij. Het verkrijgen van een
sluitende handelsbalans en bestrijding
der inflatie zijn te allen tijde de voor
naamste regeringstaak, ook bij lage
conjunctuur. Hij herinnerde eraan, dat de
Hoge Autoriteit „een raadgevend orgaan"
is, zodat zijn regering volkomen vrij is
de kolenprijzen te verhogen. De Neder
lander mr. P. S. Blaisse noemde de sta
biliteit der valuta's belangrijk, maar niet
te allen tijde de eerste regeringszorg.
Hij vroeg of de Hoge Autoriteit voldoen
de rekening houdt met de nationale eco
nomische belangen. Zij spreekt over be
weeglijke kolenprijzen, maar de bewe
ging gaat steeds opwaarts. In het Ruhr-
gebied is er blijkbaar kartelvorming. De
Franse liberaal Amangaud wees op de
schaarse krachtbronnen van West-Euro
pa en vroeg meer aandacht voor nieuwe
energiebronnen naar Russisch-Ameri-
kaans voorbeeld.
De Italiaanse minister Gava zeide dat
de Hoge Autoriteit beschikt over uitge
breide macht inzake controle van de kar
telvorming. De Nederlandse minister Zijl
stra noemde de bestrijding der inflatie
gebod nummer een: voeren allen een ge
zonde monetaire politiek dan volgt coör
dinatie vanzelf. Dat belet het opjagen der
prijzen en het drukken van de lonen even
zeer als onredelijke loone'sen. Ieder land
heeft daartoe zijn "igen methode. Minis
ter Zijlstra waarschuwde er tegen,
de concrete doelstellingen niet te hoog te
grijpen.
KEULEN (Reuter) Professor W.
Hallstein, staatssecretaris bij het West
duitse ministerie van Buitenlandse Za
ken, heeft op een bijeenkomst van uitge
vers te Keulen medegedeeld, dat het ver
drag inzake de Europese Economische
Gemeenschap waarschijnlijk op 1 janua
ri van kracht zal worden, mits de Bene-
luxlanden het verdrag voor 15 december
zullen hebben geratificeerd.
Naar het Produktschap voor Zuivel
mededeelt, vermindert de voorraad koel
huisboter, welke voor verminderde prijs
in de winkelbedrijven ten verkoop wordt
aangeboden, niet snel, omdat de afzet van
verse roomboter door het op de markt
brengen van de koelhuisboter is terugge
lopen en men dientengevolge verplicht is
een gedeelte van de produktie aan verse
boter weer in de koelhuizen op te slaan.
Wat er dus aan de ene kant afgaat, komt
er aan de andere kant weer bij Op het
ogenblik is er weer export van verse boter
naar Duitsland, maar ook koelhuisboter
wordt geëxporteerd. Momenteel is een in
schrijving op 2000 ton van deze boter ge
opend, welke geëxporteerd kan worden
naar alle landen, behalve België. Van de
20.000 ton koelhuisboter, welke beschik
baar is gesteld voor de verkoop, is tot nu
toe 5000 ton afgezet, voor het grootste ge
deelte in het binnenland, maar ook voor
een gedeelte in het buitenland.
Na een lange afwezigheid is deze week
het ijsballet van Maxi en Ernst Baier
weer in Nederland aangekomen met een
geheel nieuw programma dat nog groot
ser, schitterender en rijker gemonteerd
is dan dat waarmee zij twee jaar geleden
in de Amsterdamse Apollohal optraden.
De nieuwe produktie bestaat uit twee
ijsballetten, „De Poppenbruiloft" en „De
vier jaargetijden", die beide zijn ingestu
deerd door de nieuwe huischoreograaf
der Baiers, de jonge Günter Lorenz, die
ook in het klassieke danstheater zijn spo
ren verdiend heeft. Maxi en Ernst die
inmiddels al een dagje ouder geworden
zijn, zullen zelf niet meer optreden, wat
voor velen een teleurstelling zal zijn. Zij
hebben echter twee alleszins waardige
plaatsvervangers gevonden in het duo
Lothar Müller, de Europese kampioen
kunstrijder en Irene Braun, meervoudig
kampioene van Duitsland en in Utrecht,
waar het nieuwe ijsfeest deze week ten
doop gehouden is, hebben duizenden kun
nen constateren, dat dit jeugdige tweetal
zeker net zo elegant en virtuoos" ijsdanst
als de Baiers zelf in hun beste jaren.
Andere nieuwe aanwinsten van het
„eerste en enige ijsballet ter wereld" zijn
de wereldkampioene Rika Schropp, de
Oostenrijkse kampioen Poldi Bierer en
het Deense kunstrijdwonder Sönke Jen
sen. Enkele dagen geleden hebben de
Baiers voorts het Hongaarse kampioens
team Hedig Palinkas en Istvan Szenes
geëngageerd, die vorig jaar uit Boeda
pest haar Oostenrijk vluchtten, waar zij
sindsdien in een kamp voor refugiés een
kommervol bestaan leidden. Beiden wa
ren zo goed, dat Ernst Baier hun zonder
aarzelen als solisten in zijn nieuwe ballet
ten opnam, hoewel de bezetting toen al
geheel uitgekiend en ingedanst was.
Baier zelf meent, dat vooral Szenes een
grote carrière tegemoetgaat, want op het
gebied van de ijsacrobatiek een der
moeilijkste takken van het kunstrijden
staat deze jongeman zo ongeveer voor
niets.
Baiers tableau de la troupe, dat in de
cember 1955 ongeveer 85 medewerkers
omvatte, is nu uitgebreid tot 120 arties
ten, die tijdens de grote ensembles vaak
bijna allemaal op de ijsvloer zijn. Daarom
kon men nu ook niet meer volstaan met
een „podium" van 250 m2 zoals voor
twee jaar. In de Amsterdamse Apollo
hal, waar men het ballet van 19 novem
ber af zal kunnen bewonderen, wordt
thans een ijsvloer van 400 m2 gemaakt,
de grootste die ooit in ons land voor een
dergelijk doel is ingericht.
Dat inrichten van zo'n ijsvloer is een
wetenschap op zichzelf, want zelfs aan het
water dat men gebruikt worden zeer bij
zondere eisen gesteld. Is het sterk kalk-
houdend, zoals bij ons duinwater, dan
moet het na bevriezing overdekt worden
met een laagje zacht (bij voorkeur regen)
Lothar Müller en Irène Braun, de
nieuwe eerste solisten van Baier's ijs
ballet in een der tafrelen van „De vier
jaargetijden": een lente in Berlijn anno
1900. Maxi Baier leverde het idee voor
dit nieuwe ballet en ontwierp er ook
de kostuums voor.
snel uitput, zodat zij grote moeite hebben,
rpee te, komen met het tempo van de mu
ziek. In Amsterdam zal men dan ook
waarschijnlijk voor een deel water moeten
gebruiken uit de grachten en vijvers,
waarvan er gelukkig een flink exemplaar
naast de Apollohal aanwezig is. Het ge
beurt namelijk wel eens, dat men water
met tankauto's van heinde en ver moet
aanvoeren; wat uiteraard een omslachtig
en kostbaar karwei is.
In Utrecht treedt het ijsballet op het
ogenblik avond aan avond voor een uit
verkocht huis op, en in de hoofdstad zal
het waarschijnlijk niet anders gaan.
„Kassawagens" zijn nu al op rondtocht,
door „de provincie" om de plaatsbewijzen
bij wijze van spreken huis-aan-huis aan
de man te brengen; een nieuwe service
die naar men verwacht veel aftrek zal
vinden.
De voorbereiding, instudering en aan
kleding van de beide „verhalende ijsbal
letten" heeft massa's geld en maanden
van zwoegen gevergd. Maar het resultaat
is dan ook, naar men ons verzekerde, een
vrijwel perfecte ijsshow, waarin elke fi
water, omdat „kalkijs" de schaatsers guur en iedere beweging tot in fracties
remt in hun bewegingen gn hen veel te van seconden getimed is en die qua cos-
tumering werkelijk iets „noch nie Dage-
wesenes" moet zijn.
Baier's IJsballet blijft, waarschijnlijk in
Amsterdam tot eind november. Daarna
gaat het een halfjaar op tournee naar
Kopenhagen, Hamburg, Berlijn, Parijs en
de Brusselse wereldtentoonstelling, waar
na het in de zomer opnieuw voor een
serie voorstellingen naar Holland komt.
LONDEN (UP) Na het neerstorten
van de viermotorige Bristol Britannia,
waarbij vijftien mensen om het leven
kwamen, hebben de Bristolfabriek en het
Britse ministerie van luchtvaart een com
missie van onderzoek ingesteld. De toe
komst van deze grote turbinestraalvlieg
tuigen wordt bedreigd als de oorzaak van
het ongeluk niet snel wordt vastgesteld.
Bestellingen zouden afgezegd kunnen
worden als de oorzaak onopgehelderd zou
blijven. Het ongeluk was een niéuwe
tegenslag voor de Britse luchtvaartindus
trie, juist nu de Bristolfabrieken onder
druk gezet worden, omdat zij niet snel ge
noeg aan de vraag kunnen voldoen.
(ANP) Een woordvoerder van de Bris
tolfabriek heeft aan de luchtvaartmede
werker van de „Times" verklaard dat het
ongeluk niet is ontstaan door een motor
storing, noch door brand tijdens de vlucht,
noch door een ontploffing.
Op de luchtvaarthaven Schiphol is een
motorenwerkplaats in aanbouw, die in
de loop van het volgende jaar door de
K.L.M. in gebruik zal worden genomen.
Met de bouw van de hal is 6l/t miljoen
gulden gemoeid. De inrichting van de
proefbanken voor de motoren vergt
twee miljoen gulden. De inrichting van
het machinepark in de werkplaats zal
rond elf miljoen gulden kosten. Een
doorkijkje door de in aanbouw zijnde
werkplaats.
De taak van de NAVO. Ter gelegen
heid van het tienjarig bestaan van de poli-
tiek-sociale faculteit van de Amsterdam
se gemeente-universiteit zal de secretaris
generaal van de N.A.V.O., Paul Henri
Spaak, op 21 november in de aula van de
universiteit een rede houden over „De
taak van de N.A.V.O.".
NEW YORK (Reuter) In de politieke
commissie van de UNO-Assemblée heeft
een aantal westelijke afgevaardigden ge
zegd, dat het bijeenroepen van een speciale
wetenschappelijke conferentie ter bespre
king van de gevolgen van kernstraling
zoals voorgesteld door Tsjechoslowakije
geen aanbeveling verdient, daar reeds tal
rijke organen deze kwestie bestuderen en
men beter het resultaat van het laatste
UNO-onderzoek kan afwachten. De Britse
Belgische, Oostenrijkse en de Zweedse af-
derzoek strikt wetenschappelijk moetemfw
gevaardigden betoogden, dat het onderzoek
strikt wetenschappelijk moet zijn en dat er
geen politieke kwesties bij betrokken moe
ten worden.
De Tsjechische hoogleraar prof. Hercik
zei, dat zich niet alleen meningsverschillen
voordoen over de politieke en morele inter
pretatie van geconstateerde feiten, maar
dat men het ook vaak niet eens is over de
wetenschappelijke waardering van deze
feiten. Als voorbeeld noemde hij de kwestie
van de maximaal toelaatbare hoeveelheid
straling.
De Britse minister van Staat Noble ver
klaarde, dat de beschikbare gegevens erop
wijzen, dat de radio-actieve neerslag ten
gevolge van proeven met kernwapens
slechts onbetekenende gevolgen op gene
tisch gebied heeft. Hij zei, dat een weste
lijke ontwerp-resolutie het werk van de
bestaande commissie van onderzoek zal
vergemakkelijken. In deze ontwerp-resolu
tie wordt een beroep op „alle betrokkenen"
gedaan hun medewerking aan het onder
zoek voort te zetten door het verstrekken
van inlichtingen. De commissie van onder
zoek wordt verzocht „zo spoedig mogelijk
haar rapport te voltooien en dit ter be
schikking van de tweede conferentie over
het vreedzaam gebruik van kernenergie te
stellen".
De Oecumenische Raad van Kerken in
Haarlem en omgeving heeft ter herden
king van zijn oprichting op 14 november
1952 donderdagavond een lustrum-forum
belegd, waarvan de leiding berustte bij
een van haar „mannen van het eerste uur",
prof. dr. A. J. Rasker, die vóór zijn aan
vaarding van het hoogleraarschap voor
zitter van deze Raad was. De andere leden
van het forum waren dr. Ch. de Beus,
mejuffrouw J. Warns, dr. F. W. Colter
man, studie-secretaris van de landelijke
Oecumische Raad, en ds. W. M. van As-
peren, de huidige voorzitter der Haarlem
se Raad. Er werd gediscussiëerd over het
verschil tussen de begrippen oecumenisch
en interkerkelijk.
Hoe breed de betekenis van het Griekse
woord „oïkouméné" oorspronkelijk is ge
weest, blijkt uit het Nieuwe Testament,
waarin het onder meer gebruikt wordt
voor de gehele bewoonde wereld, waar
aan blijkens Matthëus 24, het Evangelie
van het Koninkrijk gepredikt zal worden.
In de eerste eeuwen van de kerk spreken
Origenes en Basilius de Grote over „hen,
die in de oïkuméné wonen" en daar heeft
het begrip dus de betekenis van de gehele
kerk tegenover de buitenwereld. Zo werd
ook het Concilie van Nicea „oecumenisch"
genoemd. De Oosters Orthodoxe Kerk
spreekt van zeven owumenische Concilies,
omdat de besluiten van slechts déze zeven
door de kerk van Oost èn West zijn aan
vaard.
In de laatste eeuwen kreeg het begrip
een nieuwe inhoud: de zendingsconferen
tie van 1900 in New York wordt bijvoor
beeld oecumenisch genoemd en zij was het
ook weer in volkomen evangelische zin
door de wereldwijde zendingstaak, waar
op de deelnemers zich bezonnen. De krach
tigste impulsen naar kerkelijke eenheid
zijn dan ook van de zending uitgegaan. Zo
wijst het oïcuméné thans meer op een be
wustzijn dan op een feit: het gevoel reeds
te behoren tot een wereldwijze eenheid
van de Kerk van Christus, boven nationale
en confessionele geschillen uit.
Het forum heeft zich donderdagavond
vooral bezig gehouden met de vraag of
oecumenische diensten nu reeds mogelijk
zijn en de vraag of de verdeeldheid der
kerken een onontkoombare fataliteit of
een schuld is.
Het leeft te weinig
De voorzitter van de Raad, ds. W M. van
Asperen, vertelde ons, dat de Raad min
of meer in een overgangstoestand verkeert:
de eerste jaren werden gekenmerkt door
de zeer zeker verrijkende kennismaking
van hervormden, luthersen, remonstran
ten, doopsgezinden, zevende-dags-adven-
tisten, baptisten, vrij evangelischen en de
als gasten deelnemende leden van het
Leger des Heils. Daarna kwam er een dood
punt want de „oïkuméné" leek een lief
hebberij te zijn van enkelen, ook al zaten
zij erbij als vertegenwoordigers van hele
kerkelijke gemeenten. Maar in die gemeen
ten leeft dat oecumenisch bewustzijn nog
te weinig. Dit besef heeft ertoe geleid, dat
men zich nu vooral op één deel van de
taakomschrijving gaat toeleggen: informa
tie over wat in de Wereldraad of in de
landelijke Oecumenische Raad geschiedt.
Dat is namelijk veel meer en van veel
meer betekenis, dan men in de lokale ge
meenten weet. En zolang de zaken zo blij
ven, blijft ook de hele plaatselijke aanpak
van dit werk wat dilletantistisch. Daarom
heeft zich thans onder leiding van de
Waalse en de Remonstrantse predikanten
te Haarlem, respectievelijk ds. J. F. Bau-
draz en ds. J. W. Wery, een studiekring
gevormd, die zich ten doel stelt, aan allen
die zich tot oecumenisch werk geroepen
voelen, daarbij de nodige documentatie te
verschaffen. Zo hoopt men ook tot de
vorming van een bibliotheek en een lees
zaal te komen. Daarbij leiden de leden van
de kring elke eerste vrijdag van de maand
een kring voor jongeren van 18 tot 35 jaar,
die zij trachten in te leiden in de oecume
nische vraagstukken.
Reeds verscheidene jaren vormt een
groep jongeren de Oecumenische Jeugd
raad waarover wij destijds in de rubriek
„Zeven Dagen Haarlem", gewijd aan het
jeugdwerk, hebben geschreven. Deze raad
heeft thans de heer W. J. Kip tot voor
zitter en de heer C. Suyk is reeds lange
tijd secretaris.
Over de plannen voor het volgend jaar
kon ds. Van Asperen ons reeds mededelen,
dat er in het weekeinde van 7 en 8 juni
een Oecumenische Kerkendag zal wórden
gehouden voor Haarlem en IJmond, waar
in de problemen van de industrialisatie
aan de orde komen. Men zal zich in werk
groepen over deze vragen beraden in de
Doopsgezinde Kerk. Prof. dr. W. Banning
heeft voor dit weekeinde reeds zijn mede
werking toegezegd.
Het hoogtepunt van deze regionale ker
kendag wordt een oecumenische kerkdienst
op 8 juni in de Grote Kerk.
Naar aanleiding van publikaties inzake
een afwijzing van een voorstel tot loons
verhoging van het spoorwegpersoneel deelt
de directie der Nederlandse Spoorwegen
mede, dat over een voorstel tot herziening
van de dienstvoorwaarden van het spoor
wegpersoneel nog overleg plaats vindt
tussen de directie en de personeelraad. Van
indiening van enig voorstel bij de desbe
treffende autoriteiten is derhalve geen
sprake.
De 2500 ton pootaardappelen, die in het
begin van dit jaar in opdracht van de Ne
derlandse regering naar Hongarije zijn ge
zonden om de Hongaarse boeren te helpen,
zijn in Hongarije verwerkt door de indu
strie en voor veevoeder gebruikt. De kos
ten van deze zending blijken thans rond
650.000 gulden te hebben bedragen. De
regering heeft bij de Tweede Kamer een
wetsontwerp ingediend, waarbij deze
650.000 gulden worden gebracht op de be
groting van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening voor dit jaar.
In de toelichting brengt minister Mans-
holt in herinnering, dat de Hongaarse auto
riteiten de zending destijds hebben gewei
gerd, omdat de aardappelen zouden zijn
aangetast door het aardappelaaltje. Een
Deense deskundige, en de Oostenrijkse
en de Nederlandse plantenziektenkundige
diensten hebben vastgesteld, dat hiervan
geen sprake was. Niettemin zijn de aard
appelen niet gebruikt voor de doeleinden
waarvoor ze waren bestemd. Via de Ver
enigde Naties heeft de Nederlandse rege
ring protest aangetekend tegen de houding
van de Hongaarse autoriteiten.
Klacht van N.V. Moorman
„Gezien het standpunt van de Neder
landse regering, is de situatie voor de cul
tuurondernemingen in Indonesië thans zo,
dat deze ondernemingen min of meer in de
steek gelaten worden." Dit betoogde de
directeur van de n.v. maatschappij tot ex
ploitatie der cultuurondernemingen E.
Moorman en Co vrijdag in de jaarverga
dering van deze vennootschap, die overi
gens, naar uit de rede van de directeur
bleek, toch ook wel enige lichtpuntjes ziet.
De vooruitzichten van de natuurrubber, zo
werd met name gezegd, zijn niet zo som
ber als dikwijls wordt voorgesteld en
ook de prijs ligt op het ogenblik vrij gun
stig. Tot en met oktober is 706.000 ton rub
ber (jaartaxatie 842.000 ton), 665 quintalen
koffie (jaartaxatie 675) en 106.000 zakken
witte suiker (160.000) geproduceerd. De n.v.
beschikt over een saldo middelen van zes
miljoen roepiah. De laatste zeven jaar is
totaal rp. 9,3 miljoen geïnvesteerd, waar
van een aanzienlijk deel reeds is afgeschre
ven. De transfer uit Indonesië staat echter
op het ogenblik vrijwel stil en ook de toe
komstverwachtingen zijn in dit opzicht niet
hoog gespannen.
