Lloyd vliegt Pineau wellicht
achterna naar Washington
NAVO-raad kon de woede
van Frankrijk niet stillen
HET WEER
Elf doden in
het verkeer
Sudibjo zweept jongeren op
en noemt situatie explosief
Ook Franse zelfcritlek in het
rumoer over wapenzendingen
Haarlems Dagblad
«MORRIS'
Solidariteit vraagt
ook wel eens offers"
„Nieuw Guinea of oorlog"
Vreemde
Op vele plaatsen mist
V erkeersongelukken
DIT JAAR: 1044 DODEN
Onbeperkte energie door
kernfusie
Spoorwegongeluk kost 29
Fransen het leven
Minister Bonnejous zegt
betere beveiliging toe
Niet alleen woede op bondgenoten
Het woord is aan
72e JAARGANG No 112
MAANDAG 18 NOVEMBER 1957
302e JAARGANG No 265
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Telefoon
Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519.
Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout
straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
IJmuider Courant
EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.,
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt
dagelijks, behalve op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct. p. kwartaal 7.65,
franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct Giro
rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
PARIJS (Reuter) De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Pineau, heeft
zondagavond voor zijn vertrek naar de Verenigde Staten, waar hij dinsdag een
onderhoud zal hebben met zijn Amerikaanse ambtgenoot Dulles, gezegd, dat hij
Dulles de redenen van „de zeer ernstige ongerustheid en scherpe openbare en
parlementaire reactie", die in Frankrijk zijn teweeggebracht door de Brits-
Amerikaanse wapenleveranties aan Tunesië, zal uiteenzetten. Pineau zei te zullen
trachten, „de schade, die door dit ongelukkige optreden is veroorzaakt," te
beperken. Hij zou ook de kwestie van de solidariteit van de Atlantische bond
genoten ter sprake brengen.
Op de vraag of de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Selwyn Lloyd, aan
de besprekingen zou deelnemen, zei Pineau, dat wat hij en Dulles zouden
bespreken een louter Frans-Amerikaanse kwestie zou zijn. Lloyd zou echter
welkom zijn als hij aan het gesprek wilde deelnemen.
99
Pineau verklaarde, dat de tussen Frank
rijk enerzijds en Engeland en Amerika
anderzijds gerezen kwestie uit de wereld
geholpen zou moeten worden vóór de top
conferentie van de NAVO in december. De
besprekingen tussen de drie landen zouden
of een versterking of een verzwakking van
het Atlantische bondgenootschap tot resul
taat kunnen hebben.
Onze Londense correspondent schrijft
hierover:
In Londen wordt de hoop uitgesproken,
dat een eventueel nog deze week in
Washington te houden bijeenkomst tussen
de Britse, Franse en Amerikaanse ministers
van Buitenlandse Zaken zich niet slechts
zal bepalen om de tegenwoordige onenig
heid uit de weg te ruimen, maar dat zij
hun best zullen doen om er voor te zorgen,
de Westelijke politieke eenheid in de toe
komst te verzekeren. De Britse minister
van Buitenlandse Zaken Selwyn Lloyd
schynt bereid zich onmiddellijk naar
Washington te begeven, indien zijn tegen
woordigheid daar vereist wordt. Pineau
arriveert daar morgen, maar zijn bespre
king met Dulles was al vastgesteld vóór de
crisis over Tunesië en was bedoeld als
overleg inzake de komende NAVO-confe-
rentie.
Selwyn Lloyd zal waarschijnlijk vanmid
dag in het Lagerhuis een verklaring afleg
gen. Het Britse parlement is volkomen
verrast, dat de nieuwe door Engeland en
de Verenigde Staten verkondigde saam-
horigheidsleer reeds onmiddellijk Frankrijk
voor het hoofd zou stoten, in schrille tegen
stelling een jaar geleden, toen Engeland en
Frankrijk inzake Suez gemeenschappelijk
front maakten tegen Amerika. Maar er
wordt in Londen uiteengezet, dat hier
waarschijnlijk inderdaad van een nieuwe
ontwikkeling sprake is. MacMillan en pre
sident Eisenhower hebben immers betoogd,
dat de Westelijke solidariteit offers ver
eist. In dit geval is het Frankrijk, dat het
offer zal moeten brengen en soepelheid
betrachten inzake een gebied, waar het
kort geleden nog zelf de lakens uitdeelde.
De „Manchester Guardian" merkt op, dat
politiek deelgenootschap niet kan beteke
nen, dat bondgenoten elkaar door dik en
dun steunen. De Westelijke saamhorigheid
zal in staat moeten zijn die politiek zelfs
te beïnvloeden, als het bondgenootschap
dit vereist. Gebieden, tot dusver beschouwd
als van speciaal belang voor één enkele
staat, zullen snel afnemen. Indien Frank
rijk niet langer op eigen houtje politiek
zal kunnen bedrijven in Noord-Afrika, dan
betekent dit ook, dat Engeland zijn bond
genoten zal moeten raadplegen over
Cyprus. Het is zeker, dat van nu af het
aantal vraagstukken met een politiek-
militair karakter, dat thans een gemeen
schappelijke verantwoordelijkheid is ge
worden, eerder zal toenemen dan vermin
deren. De bondgenoten zullen bereid moe
ten zijn tot ruime overeenstemming, niet
alleen over de buitenlandse, maar ook over
de koloniale politiek, wanneer deze het
belang van alle raakt. De onenigheid tus
sen Frankrijk, de Verenigde Statan en
Engeland over de wapenzendingen naar
Tunesië toont nog eens op treffende wijze
aan, dat een zuiver militair bondgenoot
schap alleen niet opgewassen is tegen de
huidige internationale problemen, zegt het
blad.
NAVO-raad bereikte niets
PARIJS (Reuter) Op de mogelijke
ontmoeting van de Westelijke Grote Drie
heeft men thans zijn verwachtingen ge
bouwd, maar inmiddels heeft ook de Per
manente Raad van de NAVO vergeefs ge
tracht het geschil tussen Frankrijk ener
zijds en de V. S. en Groot-Brittannië an
derzijds naar aanleiding van de Ameri
kaanse en Britse wapenzendingen naar
30000000000000000000
VERWACHTING, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
maandagavond tot dinsdagavond, op
gemaakt om 11.15 uur:
Overwegend droog weer met op
vele plaatsen mist of' laaghan
gende bewolking. Zwakke tot
matige wind tussen oost en
zuidoost. Weinig verandering in
temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN PAGINA'S
Tunesië op te lossen. Woensdag zullen zij
de kwestie opnieuw bespreken.
(UP) Naar verluidt hebben in de Per
manente Raad de kleinere landen enigs
zins verontrust door de recente ontmoeting
Eisenhower-MacMillan en kennelijk be
vreesd voor Amerikaans-Engelse domine
ring zich over het algemeen op het
standpunt van Frankrijk geplaatst. In het
verleden was het gebruikelijk dat Enge
land met Frankrijk overleg pleegde alvo
rens het de premier naar Washington zond.
Ook na de terugkeer van MacMillan uit de
Verenigde Staten heeft geen Engels-Frans
overleg plaats gehad.
ROME (UP) Zaterdag heeft de Ita
liaanse minister van Buitenlandse Zaken,
Pella, te Rome besprekingen gehouden met
de Engelse en de Amerikaanse ambassa
deurs, en ook de Franse ambassadeur in
Rome heeft met Pella een onderhoud ge
had. Uit diplomatieke kringen wordt ver
nomen dat de Italiaanse regering momen
teel tracht te bemiddelen tussen Engeland
Op de Rijksweg Maastricht-Vaals bij het
Amerikaans militair kerkhof te Mar
graten zijn een Duitse personenauto en
een Nederlands motorrijwiel met grote
snelheid tegen elkaar gebotst, toen de per
sonenauto een met bieten geladen vracht
wagen passeerde tijdens het naderen van
de tegenligger. De bestuurder van dit mo
torrijwiel, de 23-jarige H. Simonis uit
Noorbeek (L.) en de Duitse bestuurder W.
H. Angenent van de personenauto werden
op slag gedood. De uit Nijmegen afkom
stige verloofde van de heer Simonis, mej.
Arts uit Nijmegen, die op de duo zat, werd
zwaar gewond. In de auto zaten voorts
twee dames, waarvan er een zwaar en de
andere licht werd gewond.
De 38-jarige handelsagent A. N. J. H.
Breuers uit 's-Gravenhage is met de door
hem bestuurder auto in Tilburg in de
nabijheid van de voormalige Klokkenberg
tegen een boom gereden en aan de ge
volgen overleden.
De 59-jarige mevrouw A. Eckenhausen-
Cijs, die vrijdagavond in de Plantage Dok
laan te Amsterdam van een rijdende
tram stapte en ten val kwam, is zaterdag
in het Wilhelmina Gasthuis te Amsterdam
overleden.
Op de Oostenburgergracht te Amster
dam is een auto geslipt en tegen een
boom gereden. De bestuurder, de 48-jarige
Th. Hose, die alleen in de wagen zat, werd
met ernstige verwondingen naar het Wees-
perpleinziekenhuis overgebracht, waar hij
later is overleden.
In dikke mist heeft zondagavond de
automobolist H. van der Meulen uit Am
sterdam, toen hij op de Rijksweg nr 1 tus-
i Bij verkeersongelukken in 1957
in ons land zijn terstond of kort i
daarna om het leven gekomen 1044 i
personen, van wie 202 kinderen.
sen M u i d e n en Hakkelaarsbrug een
voor hem rijdende wagen passeerde en
daarbij op de linker weghelft kwam, een
uit de richting Amsterdam naderende mo
tor aangereden, waarvan de bestuurder,
de 21-jarige W. Hagen uit Bussum, vrijwel
op slag werd gedood.
De negentienjarige W. de Boer uit Em-
mercompascuum reed vanmorgen om zes
uur met zijn neef, eveneens W. de Boer ge
heten, op een bromfiets van zijn woon
plaats naar Ter Apel bij de sluis in
de Barnflair is De Bóer vermoedelijk in de
richte mist in het kanaal gereden. De be
stuurder wist zich zwemmende te redden,
maar te hulp geroepen omwonenden en
later ook brandweer en politie slaagden er
niet in zijn neef tijdig uit het water te ha
len. Een half uur later heeft men zijn
lichaam geborgen.
Te Hoensbroek is de 23-jarige L. T.
M. met zijn scooter geslipt. Hij kwam met
zijn hoofd tegen een lantaarnpaal en over
leed korte tijd later.
Te Sint Annaparochie is het 15-
iarige meisje S. Bierma met haar fiets in
botsing gekomen met een andere wiel-
rijdster. Zij viel voor een vrachtauto en is
korte tijd later overleden.
Te Sint Jacobiparochie is de 40-
jarige V. Dijkstra door een auto aangere
den, toen hij de rijweg overstak. In het
ziekenhuis te Leeuwarden is hij overleden.
Te Arnhem is de 27-jarige monteur
W. E. van Beek hedenmorgen tijdens mist
met zijn bromfiets geslipt en tegen een
boom gereden. De man kreeg een schedel-
basisfractuur, waaraan hij korte tijd later
overleed.
en Amerika enerzijds en Frankrijk ander
zijds.
Felle redevoeringen
PARIJS (UP) Gardes Mobiles hebben
zondag rond de Engelse en de Amerikaanse
ambassadegebouwen te Parijs de bewaking
versterkt. Ook de ambassades van Tunesië
en Marokko hebben een versterkte bewa
king gekregen. Aanleiding hiertoe zijn de
verklaringen, door rechtse politici gedaan,
over de houding, die Frankrijk in het ge
schil om de Engels-Amerikaanse wapen
leveranties aan Tunesië dient aan te
nemen. Voor de Amerikaanse ambassade
op de Place de la Concorde stond een truck
vol militairen, die stalen helmen, traangas-
bommen en ander materiaal bij zich
hadden. Het is echter de afgelopen 24 uur
in Frankrijk rustig geweest. Wel zijn ver
scheidene politici de straat op gegaan om
toespraken te houden. Zij wedijverden met
elkaar in hun veroordeling van Engeland
en Amerika. „De Engelsen en de Ameri
kanen hebben gehandeld als mensen die
niet langer onze vrienden zijn!" riep Guy
Mollet uit. „De gedachte dat onze geallieer
den de taak van Krupp als wapenleveran
cier van onze vijanden hebben overgeno
men doet ons walgen," schreeuwde Jaques
Soustelle. En Bernard Lefay, leider van de
linkse republikeinen, zei: „MacMillan heeft
Dulles bewogen genadeloos op te treden
tegen Frankrijk." De genoemde politici
worden over het algemeen als pro-Engels
en zeker als pro-Amerikaans beschouwd.
Er werd ook weer een roep om De Gaulle
aangeheven, namelijk doör Pierre Poujade.
DJAKARTA (ANP) De Indonesische
hoofdstad heeft zich maandagmorgen op
gemaakt voor een massale bijeenkomst,
welke 'smiddag in het kader, van de
campagne tot bevrijding van Westelijk
Nieuw-Guinea zal wordemgehouden. Deze
bijeenkomst, waarop president Sukarno
en oud-vice-president dr. Mohammad Hat-
ta het woord zullen voeren, zal een der
grootste zijn, die ooit in Djakarta is ge
houden. Tijdens het afgelopen weekeinde
reden met luidsprekers uitgeruste auto's
door de straten om de bevolking tot bij
woning van de bijeenkomst op te wekken,
terwijl met hetzelfde oogme-k duizenden
pamfletten werden verspreid.
In een radiorede verklaarde de minis
ter van Voorlichting, Sudibjo, dat de si
tuatie in verband met de Indonesische
aanspraken op Westelijk Nieuw-Guinea
„waarlijk explosief" is. „Als het tot een
uitbarsting komt, zal de toestand nog er
ger worden en tot een oorlog kunnen lei
den, die de wereldvrede in gevaar zal
brengen". De vraag is, aldus de minister,
of de UNO in het algemeen, en de wester
se landen en Nederland in het bijzonder
dit wel beseffen. „W'j hebben de hoop nog
niet verloren, dat de UNO uiteindelijk de
juiste oplossing zal weten tc vinden. Daar
om hebben wij het geschil over Westelijk
Nieuw-Guinea dit jaar opnieuw bij de
UNO voorgebracht". In afwachting van
Binnenkort zal in ons land een begin
worden gemaakt met onderzoekingen naar
de beheerste samensmelting van lichte
atoomkernen, de zogenaamde gecontro
leerde kernfusie. Dit onderzoekingswerk
zal worden verricht onder auspiciën van
de Stichting voor Fundamenteel Onder
zoek der Materie.
Tot dusver is men er alleen in geslaagd,
kernenergie te verkrijgen door het splijten
van de kernen van de zwaarste atomen:
uranium, plutonium en dergelijke. Deze
kernen vallen bij de splijting uiteen in
brokstukken, die elk de kern van een
ander element zijn. Een deel van de bin
dingsenergie der zware atoomkernen komt
hierbij vrij. Dit is het principe waarop de
atoombom berust. Men is er in geslaagd,
deze bom te „temmen", namelijk door het
kernsplijtingsproces niet explosief, doch
geleidelijk te doen verlopen, zodat de vrij
komende energie voor praktische doelein
den kan worden gebruikt.
Nadien is men er in geslaagd, kernener
gie ook op tegenovergestelde wijze te ver
krijgen, namelijk door uit te gaan van het
lichtste element waterstof in plaats
van het zwaarste, en de kernen van dit
element te doen samensmelten tot een
zwaardere kern in plaats van kernen af te
breken tot lichtere. De bindingsenergie die
b(j de samensmelting van waterstofkernen
vry komt is veel groter dan die welke bij
kernsplitsing beschikbaar komt.
Dit tweede principe is het beginsel,
waarop de zogenaamde „waterstofbom"
berust. Tot nu toe is men er niet in ge
slaagd, ook dit kernproces geleidelijk te
laten verlopen in plaats van explosief. Men
is echter thans bezig met onderzoekingen
naar de mogelijkheden de waterstofbom te
„temmen" in de Verenigde Staten, de Sov
jet-Unie, Engeland, Duitsland, Frankrijk
en Zweden. Als zevende land zal Neder
land zich hierbij voegen.
Men acht het van groot belang, metho
den te vinden voor de beheersing van het
kernfusieproces, omdat de daarvoor nodige
grondstof: waterstof, in onbeperkte hoe
veelheden voorradig is, terwijl de grond
stoffen voor de tegenwoordige kernsplit
sing, hoewel groot, niet eindeloos voor
radig zijn. Met kernfusie kan de energie
voorziening op aarde voor honderden mil
joenen jaren gedekt worden. Bovendien
heeft dit proceshet grote Voordeel, dat
men niet, zoals bij de kernsplitsing, last
heeft van radio-actieve afvalprodukten.
de resultaten der debatten, moeten wij
echter voortgaan onze kracht op te bou
wen.
Minister Sudibjo beschuldigde Neder
land van „agressie" en betoogde, dat het
geduld van het Indonesische volk en van
de jeugd tot het uiterste is gedreven.
Australië beschuldigd
Vice-premier mr. Hardi verklaarde
maandag, dat een veiligheidsverdrag tus
sen Indonesië, Nederlard en Australië in
het licht van de huidige betrekk 'ngen tus
sen Nederland en Indonesië inconsequent
zou zijn. Mr. Hardi merkte dit op naar
aanleiding van een recente suggestie van
de Australische oppositieleider Herbert
Evatt tot het sluiten van een regionaal
veiligheidsverdrag tussen Australië, Ne
derland en Indonesië.
Intussen heeft het nationalistische par
tij-orgaan „Suluh Indonesia" maandag
Australië van agressie beschuldigd. Het
blad baseerde deze beschuldiging op de
verklaring van het parlementslid Silas Pa-
pare, die van Westelijk Nieuw-Guinea af
komstig is, dat Australië in het gebied
van Merauke in Westelijk Nieuw-Guinea
troepen zou hebben gestationeerd. „Het
la -den van Australische troepen op In
donesisch grondgebied is duidelijk agres
sie", aldu „Suluh Indonesia". Papare
beweerde zijn berichten uit Westelijk
Nieuw-Guinea tc hebben gekregen.
Het dagblad „Irian Post" op Ternate,
in Oost-Indonesië, publiceerde maandag
„uit West-Irian ontvangen" berichten vol
gens welke de Nederlandse luchtmacht
„vanaf medio dit jaar steunpunten van
West-Iriaanse patriotten in het gebied
van Wandamen en op de eilanden nabij
Seroei hebben gebombardeerd en bescho
ten om de onafhankelijkheidsbeweging
van de bevolking van West-Irian de kop
in te drukken".
„Na de topfunctionarissen nu de tob-
functionarissen" was een der leuzen,
die zaterdagmiddag in de Rotterdamse
Ahoyhol te zien waren, waar de Alge
mene R.K. Ambtenarenvereniging een
vergadering hield ter bespreking van
het salarisbeleid der regering.
PARIJS (Reuter) Bij een spoorweg
ongeluk dat zaterdag bij La Roche-sur-Yon
in Frankrijk gebeurde, zijn 29 mensen om
het leven gekomen en 21 gewond.
De politie heeft de machinist van de
Dieseltrein, die in botsing kwam met een
goederentrein en de stationssous-chef, die
het sein aan de machinist gaf dat hij kon
vertrekken van Chantonnay, ten zuidoosten
van Nantes, in hechtenis genomen wegens
doodslag. Volgens de Franse minister van
Vervoer, Bonnefous, had de dieseltrein op
het station op de aankomst van de goede
rentrein moeten wachten. De stationssous
chef had zich dit te laat gerealiseerd. Toen
zijn vertreksein al was opgevolgd had hij
een fiets gegrepen om de trein langs het
railspaad.ie te volgen. Hij had met een rode
doek gezwaaid en geschreeuwd te stoppen,
maar het was al te laat.
UP) Na een bezoek aa nde" plaats van
het ongeluk heeft minister Bonnefous ver
klaard dat rigoureuze maatregelen genomen
zullen worden om de veiligheidsnormen
der Franse spoorwegen te verbeteren. De
minister zei dat hij zonder dralen de be
vindingen zal bekend maken van het on
derzoek naar vijf andere treinongelukken
die in de afgelopen zes maanden in Frank
rijk gebeurd zijn.
Op 18 juni kwamen bij Arras tien per
sonen om het leven, op 19 juli 32 bij Bol-
lenc, op 28 augustus zeventien Britten bij
Bar-le-Duc, op 7 september 26 bij Nozières-
Brignon en op 12 november dertien bij
Esquelbeck, bij Duinkerken.
PARIJS (Reuter en UP) Behalve de
vele bewijzen van Franse verontwaardi
ging op Engeland en Amerika naar aan
leiding van de wapenzendingen door deze
landen aan Tunesië, hoort men er ook
leiders en couranten van grote reputatie
een critiek op Frankrijk zelf oefenen, die
zo groot is, dat de stappen van Engeland
en Frankrijk met 'n daaruit voortvloeiend
begrip worden bezien. Zaterdag vermeld
den wij reeds Mendès France's opmerking,
dat het waarschijnlijk nooit zover zou zijn
gekomen, als Amerika niet geweten had,
dat Frankrijk binnenkort om een grote
lening zou komen aankloppen. Hij zei dat
in de Nationale Vergadering. Frankrijk
heeft steeds meer wrijving met zijn bond
genoten tegemoet te zien, als het geen
einde maakt aan de oorlog in Algerije, zo
betoogde hij. „Als u denkt, dat er geen
andere politiek mogelijk is dan die van
oorlog in Algerije, dan moet u dat het land
zeggen en een oorlogseconomie aanvaar
den", voegde hij de regering toe. „P.M.F."
kreeg een langdurig applaus van de ban
ken van links en het centrum, toen hij zijn
rede besloot.
De directe politieke tegenstander van
Mendès-France, de onafhankelijke oud
premier Paul Reynaud, zei in de wandel
gangen van de Nationale Vergadering, dat
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162
Lamsvacht Handschoenen 19.75
de crisis over de wapenleveringen meer
een gevolg was van Franse wanorde dan
van iets anders. Hij zei, dat het duidelijk
was, dat Tunesië zich tot de geallieerden
zou wenden, als Frankrijk bleef weigeren
het wapenen te leveren.
„De vernedering was dientegenvolge on
afwendbaar, omdat wij geweigerd heb
ben, deze affaire te regelen, toen het nog
tijd was. Het grootste gevaar is, dat onze
vernedering nieuw voedsel heeft gegeven
aan de anti-Amerikaanse gevoelens, die
op het ogenblik heviger zijn dan ooit",
aldus Reynaud. „De verdenking, dat onze
bondgenoten ons uit Tunesië zouden wil
len verdrijven, toont aan, dat men niets
van de feiten begrijpt", betoogde hij voorts.
„Niet alleen kwaad zyn"
Het conservatieve blad „Le Figaro" con
stateerde wel een zware slag, toegebracht
aan het Atlantisch verbond, maar, zo gaat
het voort, „de les, die zij ons wilden geven,
is niet geheel onverdiend. Het zou niet
mannelijk zijn om dat niet te erkennen.
Maar het zal ook een aanmoediging voor
de Russen en hun satellieten in het Nabije
Oosten zijn, waarmee vergeleken de dank
baarheid van Bourguiba nauwelijks telt.
Het is niet genoeg verontwaardigd te
zijn en te protesteren, zoals we vol vuur
gedaan hebben. Men moet ook de redenen
achter de Engels-Amerikaanse houding
willen zien. En het is maar al te gemak
kelijk om zich voor te stellen wat een
buitenlander, die onze oneindige ministe
riële crises gadeslaat wel moet denken. Het
schouwspel dat wij opleveren, brengt hem
tot de gedachte, dat wij onverbeterlijk zijn
en dat onze opgewonden discussies alleen
maar tijd doen verloren gaan voor de ge
hele gemeenschap ten prof ij te van de
tegenstanders".
Marie von Ebner-
Eschenbach:
Gelukkige slaven zijn de bitterste vijan
den der vrijheid.
De Franse opwinding over de „symbo
lische Amerikaans-Britse wapenleveranties
aan Tunesië heeft juist een jaar na de
Suez-kwestie opnieuw tot wrijving
tussen de drie voornaamste NAVO-bond-
genoten geleid. Minister-president Gail-
lard heeft, in vrij gematigde bewoordingen
overigens, tegen de Amerikaans-Britse
actie geprotesteerd; een groot deel van de
Franse pers heeft in vette letters van „het
einde van de NAVO" gesproken; en de
Franse delegatie is zelfs weggelopen uit de
conferentie van NAVO-parlementariërs.
Deze laatste stap (die op de conferentie
sterk de indruk wekte dat hij door de
regering was geïnspireerd) was een duide
lijk voorbeeld van de heethoofdigheid,
waarmee de Fransen in deze kwestie te
werk zijn gegaan. De delegatie verliet, na
een korte aankondiging door haar voor
zitter, Pierre Schneiter, de conferentiezaal
zonder zelfs maar de mening van de
Amerikaanse en Britse parlementariërs
over het besluit van hun regeringen te
hebben gepeild. Zij stond, volgens Schnei
ter, op het standpunt dat „het streven
naar Atlantische eensgezindheid, zoals die
door alle leden van deze conferentie wordt
gewenst, geen zin meer heeft". En dus
wilde zij niet luisteren naar de verzeke
ringen van deelnemers uit andere landen,
dat de conferentie stellig geneigd zou zijn
een resolutie aan te nemen, waarin al
ware het in zeer diplomatieke termen
meer sympathie voor het Franse dan voor
het Brits-Amerikaanse standpunt werd
uitgedrukt. En zelfs toen de vergadering,
in een éénstemmig (maar zonder Franse
deelneming) aanvaarde resolutie, naar
aanleiding van het conflict tussen de drie
landen er nogmaals met klem bij de
NAVO-regeringen op had aangedrongen,
voortaan „zoveel als doenlijk is met elkaar
overleg te plegen, alvorens een hunner een
besluit neemt dat de Westelijke solidari
teit zou kunnen aantasten", weigerden de
Fransen terug te komen.
En toch had dit gehele conflict ver
meden, of tot veel kleinere proporties
teruggebracht kunnen worden, als de
Franse regering zélf in de eerste plaats
gebruik had gemaakt van de mogelijkheid,
haar geboden door het met de stemmen
van alle NAVO-regeringen aanvaarde
rapport der „drie wijze mannen", de
kwestie voor te leggen aan de Noord-
Atlantische Raad, vóór dat Washington en
Londen hun voornemen, wapens naar Tu
nesië te zenden, hadden uitgevoerd. Vol
gens genoemd rapport was dat zelfs „het
recht en de plicht" van de Franse regering
geweest en de twee andere regeringen
hebben haar daar ruimschoots de tijd voor
gegeven. Wat de parlementaire conferentie
in dit opzicht heeft gedaan, is dus in feite
een herhaling geweest van de aanbeveling
der Commissie van Drie, een aanbeveling
die ook de bij het huidige conflict betrok
ken regeringen verleden jaar december tot
de hunne hebben gemaakt. In hoeveel
krachtiger termen had de conferentie zich
dus niet kunnen uitdrukken, als de Franse
parlementariërs zélf hadden meegewerkt
aan het opstellen van de resolutie!
Afgezien van de manier, waarop de
Fransen zich bij dit meningsverschil heb
ben gemeend te moeten gedragen, is ook de
hele Franse houding, waaruit het menings
verschil is voortgekomen, zeer aanvecht
baar. Er valt alles te zeggen voor de op
vatting (die in de meer verantwoordelijke
Franse bladen tot uiting is gekomen), dat
de Franse wens, te voorkomen dat som
mige van de geleverde wapens in handen
van de Algerijnen zouden vallen, niet
zwaarder had mogen wegen dan de eer
bied voor de door Frankrijk zelf het eerst
erkende soevereiniteit. Zelfs als een klein
deel van de geleverde wapens bij de Al
gerijnen terecht zouden zijn gekomen, zou
het grootste deel ervan toch op voor
Frankrijk nuttige wijze zijn gebruikt voor
de uitrusting van Tunesische grenstroe
pen, die tot taak hebben de uit Algerije
vluchtende opstandelingen te ontwapenen
en dit bij gebrek aan eigen wapens
nu niet kunnen doen of, als zij het niet
willen, een voorwendsel hebben om het
niet te doen. Frankrijk zou dus, door wèl
kleine hoeveelheden lichte wapens (want
daar ging het om) aan Tunesië te leveren,
zijn eigen belangen veel sterker hebben
kunnen verdedigen en heeft nu, door
tegen alle Amerikaanse en Britse adviezen
in, halsstarrig aan zijn weigering vast te
houden, zijn positie in Noord-Afrika al
leen maar nog verder ondergraven.
En het zinloze van die halsstarrigheid
wordt vooral duidelijk, als men bedenkt
dat dezelfde Franse regering op het punt
staat, bij dezelfde Amerikaanse regering,
waarop zij nu zo gebeten is, aan te klop
pen om een grote dollarlening die zij
broodnodig heeft om het land voor een
catastrofe te behoeden!
Simon Koster
