SPANNING
VAN NELLE HALFZWARE SHAG
Washington Post: „Laten we
de Nederlanders steunen"
Drie doden bij vliegtuigongeluk
op Nieuw Guinea
Montgomery legt zijn NAVO-
commando in 1958 neer
Toestel van „De Kroonduif" na een
boom geraakt te hebben - neergestort
<ZPraatótcel
MAANDAG 18 NOVEMBER 1957
3
Nieuwe ontdekkingen in de
wereld van het atoom
Temperatuur van ruim een
miljoen graden bereikt
Amerika en de kwestie Nieuw Guinea
Subandrio slooft zich uit voor televisie en bij Dulles
Bedenkelijke aandacht van
China voor N.-Guinea
Revolte tegen koloniale
dwang in voorbereiding
Faubus pookt vuurtje van
rassenhaat weer op
Negers met hagelpatronen
tegen blanken in Clanton
Portugese straaljagers
werden nagezeten
Meisje omgekomen bij
brand in Amsterdam
Proces-verbaal wegens
dierenkwelling
(Op de
Op 20 september verlaat
hij de militaire dienst
SAN FRANSISCO (Reuter) Ameri
kaanse geleerden van het stralingslabora
torium der Californische universiteit te
San Fransisco zullen, dank zij een ver
nieuwd cyclotron, kernproeven van een
nieuw soort kunnen nemen. Het toestel
zal met een „nieuwe energieomvang enkele
leegten in kennis omtrent de atoomkernen
kunnen aanvullen", zo werd bekend ge
maakt.
LONDEN (Reuter) Britse geleerden
geloven dat zij bij hun proeven om het
geweld van de waterstofbom onder con
trole te krijgen er in geslaagd zijn water
stofatomen samen te voegen. De resultaten
van de proeven met een nieuw thermo-
nucleair apparaat, de „Zeta", zijn bijzon
der goed. Er zijn aanwijzingen dat er fusie
tot stand is gekomen, maar dit staat nog
niet vast. Dat zou een eerste stap beteke
nen op weg naar volledige beheersing van
het samenvoegingsproces.
Tijdens de proeven met het Zeta-appa-
raat (Zero Energy Thermo-nucleair As
sembly) in het kerncentrum te Harwell
zijn temperaturen van ruim een miljoen
graden bereikt. Volgens de woordvoerder
van het Britse gezagsorgaan voor kern
energie zijn er temperaturen van honderd
miljoen graden nodig voor men in staat zal
zijn de kracht van een waterstofbom in te
tomen en te gebruiken voor voortstuwings
doeleinden.
ADVERTENTIE
Wie schoot er raak?
Eén in elk geval: VAN NELLE
met z'n prachtige halfzware
Die geeft ontspanning.
De hele tribune is het er mee eens:
pittig en vol aroma
minstens
sigaretten
voor slechts
Van onze correspondent in Washington)
Tot dusverre heeft Amerika zich steeds
van stemming onthouden als in de Assem
blee van de UNO het dispuut over Nieuw-
Guinea ter sprake kwam en het is zeer de
vraag of er dit jaar verandering zal komen
in dit traditionele gedrag van Amerika.
Intussen zijn niet alle Amerikanen het
eens met dit aspect van hun buitenlandse
politiek. Dit kan blijken uit een hoofd
artikel, dat de „Washington Post" gepu
bliceerd heeft naar aanleiding van de
Nederlands-Australische verklaring inzake
de toekomst van Nieuw-Guinea. Voorlopig
is de „Washington Post" een roepende in
de woestijn, maar op den duur wordt er
naar zulk een stem soms geluisterd. De
„Post" plaatst als kop boven het artikel
„Let 's back The Dutch" en betoogde als
volgt: Amerika heeft zich steeds van
stemming onthouden als in de UNO de
aanspraken van Indonesië op Nieuw-
Guinea ter sprake kwamen. Het is twijfel
achtig of daar in het verleden een dwin
gende reden voor was, maar thans doet
zich een goede gelegenheid voor om zich
te verzetten tegen die aanspraken. De
Nederlandse en Australische regeringen
hebben namelijk voor het eerst een ge
meenschappelijke vooruitziende verklaring
afgelegd voor geheel Nieuw-Guinea, waar
van elk dezer regeringen de helft bestuurt.
De verklaring bevestigt d^ vastbesloten
heid van de Nederlanders eri de Australiërs
om de primitieve Papoea-gemeenschap
van op een na het grootste eiland der
wereld vooruit te brengen, met zelfbe
schikking als einddoel.
De Indonesiërs, die in 1949 hun onaf
hankelijkheid van de Nederlanders hebben
verworven, bezitten geen ethnische, geo
grafische of andere betrekkingen met
Nieuw-Guinea om hun aanspraken te
ondersteunen op de Nederlandse helft van
het eiland,, dat zij West Irian noemen.
Maar de steun voor het Nederlandse
standpunt is zwakker geworden, ten dele
door de tamelijk ruggegraatloze houding
van Amerika, dat in gebreke gebleven is
om onderscheid te maken tussen Indone-
sië's eigen onaangevochten recht op onaf
hankelijkheid en Indonesië's onrechtma
tige aanspraken op het beheer over een
andere Nederlandse bezitting, die aan In
donesië even vreemd is als Nederland zelf.
Een aanspraak op regeren komt in ieder
geval te vervallen, als zij niet gebaseerd
is op een redelijke veronderstelling, dat
men tot regeren in staat is. Dit moeten de
Indonesiërs goed begrijpen, indien zij al
thans niet reeds de regels van hun eigen
revolutie hebben vergeten. Djakarta moet
nog tonen, dat het met succes de hetero
gene Indonesische archipel kan regeren.
Is dit land in staat om de formidabele taak
op zich te nemen om de primitieve
Papoea's te beschaven, te helpen en te
assimiliëren aan de eigen politieke en
sociale structuur? En indien dit al zo was,
heeft Indonesië, of enig ander land, dan
het recht om Nederlands Nieuw-Guinea
te annexeren zonder een volksstemming,
waar Nieuw-Guinea verre van gereed voor
is? Wij menen van niet.
Het feit, dat Amerika Indonesië gesteund
heeft in al zijn moeilijkheden, behoorde
Washington het recht te geven om minder
halfslachtig te zijn als Indonesië zijn
zwakke zaak voor verwerving van Neder
lands Nieuw-Guinea met kracht naar
voren brengt. Dit land zou tegen erken
ning van de aanspraken moeten stemmen,
wanneer deze opnieuw in de Assemblee
naar voren worden gebracht. Begrijpelij
kerwijs hebben de Nederlanders verklaard,
dat zij zich in geen geval zullen neerleg
gen bij een eventuele erkenning van Indo
nesische aanspraken door de UNO en
Washington zou zijn invloed moeten aan
wenden om te verhinderen, dat zijn
NAVO-bondgenoot in zulk een uiterst on
aangename positie gebracht zou worden.
Ander pleidooi
WASHINGTON (Reuter) De Indone
sische minister van Buitenlandse Zaken,
Subandrio, zal vandaag een onderhoud
hebben met zijn Amerikaanse ambtgenoot
Dulles, aldus heeft een woordvoerder van
de Indonesische ambassade in Washington
medegedeeld. In diplomatieke kringen is
gezegd, dat Subandrio steun van de Ver
enigde Staten wil verwerven voor de aan
spraak van Indonesië op Nederlands
Nieuw-Guinea.
Verwacht wordt, dat de politieke com
missie van de UNO vandaag de kwestie-
Nieuw-Guinea in behandeling zal nemen.
Een woordvoerder van de Nederlandse
ambassade in Washington heeft medege
deeld, dat minister Luns, die zich in New
York bevindt, niet heeft verzocht om een
onderhoud met Dulles. Een regeling voor
een dergelijk onderhoud was evenmin ge
troffen.
De Indonesische minister van Buiten
landse Zaken dr. Subandrio heeft in de
V.S. een televisietoespraak gehouden,
waarin hij op de Verenigde Staten een
beroep deed om hulp te verlenen in een
oplossing van het geschil om Nederlands
Nieuw-Guinea. Hij zeide niet van mening
te zijn, dat de V.S. in deze kwestie een
keuze moeten doen tussen hun vrienden
in Azië en die in de NAVO. „Wij vechten
gezamenlijk voor de democratie en Neder
land is een trouwe bondgenoot van de
Verenigde Staten. Daarom willen wij niet,
dat de V.S. hier voor een keuze worden
gesteld. Maar zij kunnen wel hun goede
diensten verlenen voor een oplossing van
het geschil", aldus Subandrio.
Hij zeide voorts, dat Indonesië gelooft,
het westelijke deel van Nieuw-Guinea
beter te kunnen besturen dan Nederland.
Hij voegde hieraan'toe, dat in Indonesië
1000 onderwijzers en 500 verpleegsters ge
reed staan, naar Nieuw-Guinea te gaan
zodra de soevereiniteit zal zijn overge
dragen.
In antwoord op een vraag verklaarde
Subandrio nog van mening te zijn, dat het
toenemen van de communistische invloed,
zoals die in het bijzonder is gebleken bij
de onlangs gehouden regionale verkiezin
gen, iets van tijdelijke aard is.
LONDEN (UP) Radio Peiping zond
zaterdag het bericht uit, dat de plaatsen
Sorong, Biak, Hollandia en Merauke op
Nederlands Nieuw-Guinea bezig zijn „zich
voor te bereiden op een revolte" tegen de
„Nederlandse koloniale oppressie". Radio
Peiping ontleende dit aan het persbureau
Nieuw China, en dit ontleende het aan
Pedoman Rakjat, een te Makassar ver
schijnend dagblad.
Volgens de uitzending is „de bevolking
in de verschillende plaatsen in West-Irian
bezig zich voor te bereiden op een revolte
om de wereld te laten zien dat het volk
van West-Irian niet langer onder de Ne
derlandse koloniale onderdrukking kan
leven".
Radio Peiping verklaarde dat „vele per
sonen, die met deze voorbereidingen te
maken hadden, in de gevangenis geworpen
zijn en zullen worden vastgehouden tot
na de debatten in de algemene vergadering
der UNO".
Volgens radio Peiping en het persbu
reau Nieuw China deelde het blad in Ma
kassar mede, dat het Nederlandse gezag
door leger en politie sinds oktober het ge
bied extra laat bewaken. De kust wordt
streng bewaakt en oorlogsvaartuigen pa
trouilleren overal om „infiltraties van In
donesische troepen" te verijdelen.
Het blad zou zijn inlichtingen hebben
van „gevluchte patriotten".
LITTLE ROCK (Reuter) Gouverneur
Faubus van de Amerikaanse staat Arkan
sas heeft zondag tegenover verslaggevers
gezegd dat „de impasse in Little Rocks
rassenscheidingskwestie slechts kan wor
den opgeheven door een vrijwillige terug
trekking van de negen negerkinderen,
wier toegang tot het centrale lyceum door
federale troepen is afgedwongen."
Hij zag weinig reden voor verdere on
derhandelingen met de landsregering. Hij
was voorts van mening dat de federale
troepen tot het eind van het schooljaar in
de stad zouden moeten blijven omdat „de
tegenstand nu sterker is dan bij hun in
tocht."
CLANTON (UP) Te Clanton, in de
Amerikaanse staat Alabama, hebben she
riffs en politie-agenten zondag een vuur
gevecht geleverd tegen drie negers, die
zich in een huis verschanst hadden. Zater
dagavond werd een blanke uit een hinder
laag neergeschoten. De politie, geholpen
door een goede 150 blanken, sloeg daarna
een beleg rond de woning waaruit gescho
ten was. Na een gevecht, dat lange tijd
duurde, en waarbij de politie traangas ge
bruikte en de negers in het huis zich met
hagelgeweren verzetten, slaagde men er
tenslotte in tot de woning door te dringen.
Een neger, die handenvol hagelpatronen in
een koelkast stopte, werd gearresteerd; een
andere neger, die met een jachtgeweer bij
zich onder een bed lag, deelde dat lot.
LISSABON, (UP)- Thans komen er uit
Portugal berichten over onbekende vlie
gende voorwerpen. Vier Portugese straal
jagers zijn op 4 september tijdens een na-
vigatievlucht bij nacht gevolgd door vijf
niet geïdentificeerde vliegende voorwer
pen. Een dier voorwerpen wordt beschre
ven als „ovaal, en een licht uitstralend
dat varieerde van goudkleurig tot groen,
geel en robijnrood". Kapitein Lemos Fer-
reira, de piloot van één van de straalja
gers, beschreef zijn belevenis als volgt:
„Wij waren als voetgangers voor een au
to in een open veld. We konden niets an
ders doen dan passief blijven".
De vier vliegtuigen stegen volgens ka
pitein Ferreira om 's avonds 21.21 uur op
van de basis Ota ten noordoosten van Lis
sabon. Ferreira zag een geheimzinnig
stationair schijnsel aan de horizon en
maakte er de drie andere piloten op op
merkzaam. Men vloog op 8.000 meter.
Het vreemde voorwerp volgde de vier
straaljagers op enige afstand. Toen men
boven Coruche gekomen was, kwam het
naderbij en bleek een ovale vorm te heb
ben. Opeens leek het vier voorwerpen te
lanceren. Die vier hadden een roodachti
ge kleur, het oorspronkelijke voorwerp
veranderde voortdurend van kleur.
Opeens dook het grootste voorwerp, ge
volgd door de andere, op de straaljagers
af. „Natuurlijk veroorzaakte dat onder
ons enige verwarring", aldus Ferreira
openhartig. Na enige tijd verdwenen de
verschijnselen. „Ik beweer niet dat het
vliegende schotels waren. Wanneer er die
nacht magnetische storingen zijn gewwest,
werden onze motoren er in ieder geval
niet door beïnvloed". Volgens een dag-
bladbericht namelijk heeft het meteorolo
gische observatorium van Coïmbra die
nacht „bijzondere wijzigingen in het mag
netische veld" geregistreerd.
Een twintigjarig meisje is zaterdagmid
dag om het leven gekomen bij een felle
brand, die twee verdiepingen en de zolder
van een huis in de Barentszstraat in Am
sterdam-C. in korte tijd verwoestte Ook
een hond is in de vlammen omgekomen.
De brand ontstond op de tweede verdie
ping van het huis, toen de bewoner, een
44-jarige Chinese kelner, een brandend pe
troleumkacheltje bijvulde.
De olie vatte vlam en verspreidde zich
over de vloer. De man trachtte eerst ver
geefs het vuur te doven en rende, nadat
hij de bovenburen had gewaarschuwd,
naar buiten. De bewoonster van de derde
verdieping, mevrouw Zoeters, stelde zich
eveneens via de trap in veiligheid. Zij ver
keerde in de mening, dat haar 20-jarige
dochter Annie niet thuis was. Dit bleek
later wel het geval te zijn. Het stoffelijk
overschot van het meisje werd, toen de
brand geblust was, aangetroffen op de
derde verdieping. Zij was door verstikking
om het leven gekomen.
Zaterdagmorgen om half vjjf Neder
landse tijd is op omstreeks vijfendertig
kilometer ten noordwesten van Merauke
op Nederlands Nieuw Guinea een „Bea-
ver"-vliegtuig van de Nederlandse Nieuw
Guinea-luchtvaartmaatschappij „De Kroon
duif" verongelukt.
Van de vier inzittenden van het een-
motorige toestel zijn er drie om het leven
gekomen, namelijk luitenant-ter-zee twee
de klasse Z. W. Mouton en de twee leden
der bemanning van het vliegtuig, de he
ren K. Ringma en H. J. Goulooze. De vier
de inzittende, de Engelsman Mould van de
Britse vliegtuiginstrumentenfabriek Dec-
ca, werd ernstig gewond.
Het ongeluk is gebeurd tijdens een tech
nische vlucht die in opdracht van de Ko
ninklijke Marine werd gemaakt.
Volgens een in 's-Gravenhage ontvangen
bericht uit Merauke zou het vliegtuig,
voordat het op het strand verongelukte,
met de rechtervleugel een palmboom heb
ben geraakt.
De gezinnen van de heren Ringma en
Goulooze bevinden zich in Nederlands
Nieuw Guinea. De heer Mouton was af
komstig uit 's-Gravenhage. Hij is onge
huwd. De heer Ringma kwam uit Ede en
de heer Goulooze uit Wassenaar.
De luitenant ter zee tweede klasse (oud
ste categorie) Z. W. Mouton was eerste
officier op Hr. Ms. „Snellius". Het onge
luk gebeurde tijdens een karteringsvlucht.
Zaterdagmorgen was het toestel te Me
rauke aangekomen, waarna werd begon
nen met de wijzigingen, die aan de „Dec-
ca"-installatie nodig waren voor de kar-
teringswerkzaamheden. Daarna vertrok de
„Beaver" met de opdracht, laag te vliegen
op ongeveer 100 meter.
De gewonde Engelsman, Wing-comman-
der A. P. Mould, is door Papoeas naar
Merauke gebracht. Het ongeval gebeurde
35 km ten westen van die plaats. Daar is
hij opgenomen in het ziekenhuis. Volgens
de jongste berichten is zijn toestand thans
redelijk goed.
Zondagmorgen vroeg is uit Hollandia
een Dakota-vliegtuig naar Merauke ver
trokken met aan boord gouverneur dr. J.
van Baal, de commandant der Zeemacht
in Nieuw Guinea, en de directeur van Ver
keer en Energie, benevens een commissie
van onderzoek.
Zij waren met vertegenwoordigers van
het Binnenlands Bestuur en van de maat
schappij „De Kroonduif" aanwezig bij de
begrafenis van de slachtoffers, welke zon
dagmorgen geschiedde.
„De Kroonduif", een dochtermaatschap
pij van de K.L.M., bezat vier „Beavers",
drie watervliegtuigen en één landvliegtuig.
De verongelukte „Beaver" was een water
vliegtuig.
Zondagavond is van Schiphol naar Biak
vertrokken de heer G. Wansbeek van het
bureau veiligheid van de K.L.M., die een
onderzoek zal instellen naar het ongeluk.
Ook bij deze vliegramp heeft de bevol
king zich bijzonder onderscheiden. Drie
Papoeas waren de eersten die het wrak
van het vliegtuig bereikten. Zij stuurden
ijlboden naar Merauke en andere Papoeas
vervoerden op eigen initiatief de over
levende Engelsman Mould op een draag
baar in de richting van Merauke, totdat
hun taak werd overgenomen door
employés van de rijstontginning te
Koembe.
Wegens dierenkwelling is proces-ver
baal opgemaakt tegen een inwoner van
Garijp (Fr.), omdat hij met de spoorwegen
een hond ter verzending had meegegeven,
die in een veel te kleine kist was opge
sloten. De hond had een schouderhoogte
van ongeveer 50 centimeter maar de hoog
te van de kist bedroeg niet meer dan 29
centimeter. De hond, die aan een inwoner
van Rhenen was verkoch;, was als ijlgoed
aan diens adres afgezonden.
Tele
„Is het al middag?", vraagt mijn zoon
Andreetje woensdag om één uur.
„Ja', zeg ik. „Waarom?"
„Nou" - zegt hij met een pretgezichtje -
„dan komt er straks TELE!"
Hij is een kind van deze eeuw.
Opgegroeid temidden van de (al of niet
afbetaalde) televisiemasten, verbaast hij
zich geenszins over dit wonder der tech
niek, en zegt elke woensdag, alsof het de
doodgewoonste zaak ter wereld geldt:
„straks ga ik naar de TELE".
Nog te lui om het hele woord uit te
spreken.
En ik zeg dan: „goed jongen - veeg je
voeten goed en bedank die mevrouw" -
nog niet wetende, welke gastvrije mevrouw
het ditmaal zal zijn, waar mijn spruit weer
op de schobberdebonk zal komen, na eerst
vergeefs bij minstens vijf huizen te hebben
aangebeld waar zo'n spriet triomfantelijk
op het dak staat.
Ik bij een moeder die met haar tijd mee
gaat, en word er evenmin heet of koud
van als ik dat zeg: „goed jongen".
Straks komt hij binnen en zegt hij, haas
tig zijn broekje losknopende: „éven plas
sen, mamma, ik mag mee een blokje om de
aarde in oom Jan z'n kunstmaan" - en ook
dan zal ik kalm knikken: „goed jongen".
„Is het nu al vijf uur?", komt hij om
drie uur weer.
„Nog lang niet!", roep ik ongeduldig.
„Je kunt nog een hele tijd spelen!"
Nog ongeduldiger wenk ik met m'n hand,
als hij een uur later alweer voor de ramen
staat: „ga maar spelen, nog géén televisie-
tijd!"
Hij schudt van nee en blijft staan. „Er
is een hele gekke bal in de tuin!"
„Vraag maar van wie die is!", roep ik
automatisch. Dat joch van hiernaast zal
wel weer
„Nee - hij lééft!"
Daar moet ik het mijne van hebben.
In de tuin liggen drie TELE-vriendjes
al op hun knieën. Ze turen naar iets.
„Ssssttt! De bal lóópt!"
Het ritselt en beweegt tussen de struiken,
en er komt zowaar een egeltje snuffelend
aanlopen.
„Oohhh!', roepen de kinderen vol bewon_
dering, „het lijkt wel een bezem! En hij
heeft een gezicht!"
Ingemetselde stadskinderen - ze weten
wel wat TELE is, maar een egeltje hebben
ze nog nooit gezien.
Ik ga een bakje melk halen. Eerst rolt
het egeltje zich op, maar dan laat hij z'n
snuitje zien, en likt de melk op.
„Hij heeft een tongetje!", roept Andreetje
verrukt.
„Hij heeft oogjes!", schreeuwt 'n vriendje.
Ze gaan languit op het gras liggen, af en
toe krieuwend: „ga nou eens weg, ik kan
niks zien!"
„Jongens, vijf uur!", roep ik.
„Ssssttt!", krijg ik, haast bestraffend,
ten antwoord.
„TELE!", probeer ik nog eens.
„Hij éét iets!", fluisteren ze, en ze blij
ven roerloos kijken - vier liggende kinder
figuurtjes, met hun hoofden dicht bij el
kaar.
Slakkie
(Van onze correspondent in Londen)
Veldmaarschalk Lord Montgomery, de
held van Alamein en andere beroemde
operaties in de tweede wereldoorlog, die
gisteren zeventig jaar is geworden, heeft
aangekondigd, dat hij op 20 september van
het volgend jaar zai aftreden als plaats
vervangend geallieerd opperbevelhebber
in Europa en zich op die datum tevens uit
de actieve dienst van het Britse leger zal
terugtrekken. Montgomery's gezondheid
laat niets te wensen over, maar hij is van
mening, dat hij zijn functie aan 'n jongere
dient over te dragen. Zijn tegenwoordige
chef is generaal Norstad, twintig jaar jon
ger dan hij. Wanneer Montgomery de mi
litaire dienst verlaat, zal hij een halve
eeuw onafgebroken als officier hebben ge
diend en daarmee het record van de laat
ste honderd jaar hebben gebroken. Gene
raal Norstad heeft gezegd, dat Mont
gomery de vrije wereld „onmetelijke"
diensten heeft bewezen.
Montgomery heeft verklaard, dat hij af
treedt omdat het voornaamste doel van
het Noordatlantische bondgenootschap,
verhindering van oorlog, is bereikt. Onze
sterkte boezemt voldoende vrees in om
een agressie uit het oosten te voorkomen.
Hij waarschuwde, dat de zichtbare kracht
niet mag worden verminderd en gaf te
kennen, dat de NAVO-organisatie doel
matiger moet worden. Versterking van de
politieke eenheid en vermindering van de
nationale gevoeligheden acht hij nood
zakelijk. Montgomery meent, dat aard-
satellieten een wereldoorlog nog onwaar
schijnlijker maken dan deze reeds is. Hij
beschouwt deze als de voorlopers van
nieuwe militaire verkenningsvliegtuigen,
die het onmogelijk zullen maken oorlogs
voorbereidingen te verbergen.
Lord Montgomery blijft in Engeland
wonen, zal zijn gedenkschriften publi
ceren en heeft het voornemen te gaan rei
zen. Hij heeft voorspeld, dat er grote ver
anderingen op til zijn in de organisatie
van de Britse strijdkrachten. In een vol
gende oorlog zal er geen gelegenheid meer
zijn eerst de troepen in beweging te bren
gen. Hoe wetenschappelijker de oorlog
voering wordt, hoe belangrijker de rol van
de enkeling. Er zal altijd plaats blijven
voor de infanterist, zo zei hij.
Opvolger?
Het wordt in Londen nog te vroeg ge
acht te zeggen wie Montgomery zal op
volgen. Het is echter niet onmogelijk, dat,
bij de voorgestelde vereenvoudiging van
de structuur van NAVO, de functie van
plaatsvervangend opperbevelhebber zal
komen te vervallen. Indien een Britse
generaal in aanmerking mocht komen
hetgeen aan twijfel onderhevig is, gezien
de verminderde Britse bijdrage aan de
Europese verdediging zal het niet ge
makkelijk zijn iemand te vinden, die in
de jongste oorlog in Europa naam heeft
gemaakt, omdat de meesten hunner de ac
tieve dienst hebben verlaten. De Londense
News Chonicle noemt de naam van graaf
Mountbatten van Birma.
Montgomery is een van de zeldzame
Veldmaarschalk Lord Montgomery
van Alamein.
oorspronkelijke figuren onder de militaire
leiders, die Groot-Brittannië heeft opge
leverd. Hij viel het eerst op in 1940 als
generaal-majoor door de schitterende ma
nier, waarop hij in Duinkerken de terug
tocht van de derde infanterie-divisie leid
de. Spoedig begon de Monty-legende te
groeien. Als luitenant-generaal en bevel
hebber van Zuidoost-Engeland dwong hij
alle officieren onder de veertig deel te
nemen aan vermoeiende veldlopen. Hij
stelde acht kilometer per week verplicht.
Het publiek zal hem altijd herinneren,
toen hij, de baret dragend van het tank
regiment, in 1942 het commando van het
achtste leger in de Noordafrikaanse woes
tijn overnam en Rommel versloeg. Drama
tische gebeurtenissen volgden elkaar snel
op, operaties in Noord-Afrika, Sicilië, D-
day in Normandië met Montgomery als
bevelhebber van de Britse invasie-troepen.
Doorzetter
Indien Montgomery zijn zin had gekre
gen, Was de oorlog in Europa waarschijn
lijk reeds in de herfst van 1944 geëindigd.
Hij wilde de verslagen Duitsers over de
Rijn jagen en recht op Berlijn afstevenen.
Ook Churchill wilde dit om de Russen
voor te zijn, maar na de verovering van
Brussel op 3 septêmber werd de opmars
stopgezet wegens bevoorradingsmoeilijk
heden. Vier waardevolle dagen gingen ver
loren en de Duitsers kregen gelegenheid
zich te reorganiseren en door de de mis
lukking van de doorbraak bij Arnhem nog
zeven maanden stand te houden. Mont
gomery is een heldere militaire denker en
vooral een doeltreffend „schoolmeester",
aan wie NAVO en de vrije volken veel
dank zijn verschuldigd. Hij bracht de an
dere militaire leiders in de na-oorlogse
jaren begrip bij voor de nieuwe strate
gische situatie.
