Indonesië naast Nederlandse
havenbedrijven en K.P.M.
Plannen voor verbreking
der handelsrelaties
Amerika en Engeland bezorgd
over de Indonesische situatie
GELUKKIG
HET WEER
Hazenberg's
Voor Nederlanders in Indonesië alleen
maar roe en gard
Haarlems Dagblad
Sudibjo: Indonesiërs moeten Nederland verlaten
Japanse rederijen willen
lijndiensten op Indonesië
ik heb 7'raaCOyb* dekens!
Later zachter
MacMillan over patrouille-
vluchten met H-bommen
Dodental van treinramp
tot 92 gestegen
Amerikaanse aardsatelliet
weer startklaar gemaakt
Oecumenische Kerstviering
in Australië
Amerika zal de troepen in
Japan halveren
Het woord is aan
Adres Ned. Gemeenten
„Langdurige goedkeurings
procedure traineert
de scholenbouw"
Klingdecor-plasticplaten
N.V. DE HOUTWERF
72 e JAARGANG No 128
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Telefoon
Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519.
Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout
straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
VRIJDAG 6 DECEMBER 1957
IJmuider Courant
EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
302e JAARGANG No 281
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.,
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt
dagelijks, behalve op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct. p. kwartaal 7.65,
franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct. Giro
rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
DJAKARTA (ANP) De Indonesische minister van Voorlichting, Sudibjo,
heeft in een radiotoespraak voor geheel Indonesië verklaard, dat Indonesië „niet
halverwege halt zal houden in de worsteling om het door de Nederlanders bezette
deel van West-Irian terug te brengen onder de soevereiniteit van Indonesië".
„Wij mogen geen stap terug doen, wij zullen de strijd voortzetten tot ons doel
zal zijn bereikt". In een toelichting op de donderdag door het kabinet genomen
besluiten, zeide Sudibjo, dat alle bezittingen van de Koninklijke Paketvaart
Maatschappij, met inbegrip van de schepen, die de interinsulaire verbindingen
onderhouden, onder het beheer van een regeringscommissie zijn geplaatst. De
regering zal gewapende wachten plaatsen aan boord van de schepen, die de
diensten tussen de eilanden onderhouden, om de voortzetting van deze ver
bindingen te waarborgen. Sudibjo zei, dat de Indonesische diplomatieke missie
in Nederland opdracht heeft gekregen om voorbereidingen te treffen voor het
vertrek van de Indonesiërs in Nederland, hetzij terug naar Indonesië, hetzij
naar andere landen. Voorts maakte hij bekend, dat de regering plannen maakt
voor het verbreken van alle handelsbetrekkingen met Nederland, en reeds de
mogelijkheden heeft bestudeerd van overbrenging van de handel naar andere
landen.
Om een duidelijke televisieontvangst in
ons land te waarborgen, worden op
verschillende plaatsen in Nederland
televisietorens gebouwd. De toren te
Goes is voor gebruik gereed. Op 10
december wordt hij officieel in
dienst gesteld.
Over het besluit van het kabinet om de
Nederlandse bedrijven, die door het per
soneel waren overgenomen, onder beheer
van de regering te plaatsen, zei Sudibjo,
dat dit besluit betrekking heeft op de be
drijven, die woensdag werden overgeno
men. Hü noemde met name de K.P.M. en
de Geo VVehry. H\j zei, dat de regering in
het algemeen soortgelijke stappen zal ne
men in gevallen waarin een conflict bestaat
tussen de leiding van het bedrijf en het
personeel.
Deskundigen mogen blijven
Ter verduidelijking van de bekendma
king over de repatriëring van de Neder
landers verklaarde Sudibjo, dat de Neder
landse onderdanen niet zijn uitgewezen,
doch dat hun „vriendelijk" is verzocht In
donesië te verlaten. „Indien er nog Hol
landers in Indonesië wensen te blijven,
(Van onze correspondenten in Washington
en Londen)
WASHINGTON Over de toestand in
Indonesië heeft de Nederlandse ambassa
deur te Washington, dr. Van Roijen, de
Amerikaanse onderminister van Buiten
landse Zaken, Herter, een uiteenzetting ge
geven. De Amerikanen hebben Indonesië
reeds te kennen gegeven, dat de actie tegen
de Nederlanders Indonesië wel eens even
veel schade zou kunnen doen als Neder
land. Washington is altijd beducht geweest
dat de communisten de overhand zouden
krijgen in Djakarta en nu de communis
tisch georiënteerde vakverenigingen tot
officieel niet gesanctioneerde acties zijn
overgegaan, zullen de Amerikanen wellicht
beseffen dat het gevaar voor een revolutie
niet denkbeeldig is. Als het communisme
aldus zou profiteren van de economische
chaos zou dat zeker een bedreiging beteke
nen voor de westerse belangen in het al
gemeen.
LONDEN Ook in Britse regerings
kringen volgt men met bezorgdheid de ge
beurtenissen in Indonesië. Hoewel men ook
in Londen meent dat er geen reden bestaat
voor optimisme, denkt men echter wèl dat
er in de komende maanden nog wel iets ten
gunste zou kunnen veranderen. Dit komt
min of meer overeen met het Nederlandse
standpunt. Daarom is het thans nog te
vroeg om te spreken van gezamenlijke
stappen.
DJAKARTA De Amerikaanse ambas-
ADVERTENTIE
- V; 'f
.0c0000000000000c00000000(x)0000000000000000( XXXX30000CX >ro
VERWACHTING, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
vrijdagavond tot zaterdagavond, op
gemaakt om 11.15 uur:
Veel bewolking met aanvankelijk
nog hier en daar mist en tijdelijk
wat regen of motregen. Later
voornamelijk in het noordwes
ten van het land enkele opkla
ringen. Zwakke tot matige wind,
later ruimend naar west. Aan
vankelijk nog koud, later stijging
van de temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
JOOOCKXX tXXXXAXÖOUOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCCGOCOOCXXJOOOOO'
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
sadeur in Indonesië, John M. Allison, heeft
vrijdag een bezoek gebracht aan de secre
taris-generaal van het Indonesische mini
sterie van Buitenlandse Zaken, om uit
drukking te geven aan de bezorgdheid van
zijn regering over de verslechterde be
trekkingen tussen Indonesië en Nederland.
Na het onderhoud deelde de secretaris
generaal, Suwito Kusumowidagdo aan de
pers mede, dat ambassadeur Allison hem
ook op de hoogte had gesteld van de onge
rustheid onder de Amerikaanse gemeen
schap in Indonesië, die meent dat de hui
dige gebeurtenissen ook haar bedreigen.
(ANP).
TOKIO De Japanse minister v*n Bui
tenlandse Zaken, Aiichiro Fujiyama, heeft
te Tokio verklaard dat de Japanse rege
ring er geen bezwaar tegen heeft als Ja
panse ondernemingen Indonesië technische
bijstand verlenen in gevallen waar deze
noodzakelijk zou zijn geworden door de
uitwijzing van Nederlanders. In scheep
vaartkringen in de Japanse hoofdstad
wordt vernomen dat verschillende Tapanse
rederijen uitbreidingsplannen hebben ge
openbaard zodra bekend was geworden dat
er tussen IncVjesië en Japan overeenstem
ming zou worden bereikt over een rege
ling van de Japanse herstelbetalingen. Men
is niét geneigd de verschillende verkla
ringen te zien als een rechtstreekse reaktle
op de recente ontwikkelingen in Indonesië.
(UP).
Socialistische Lagerhuisleden hebben te
Londen donderdag een motie ingediend,
waarin wordt verklaard dat „het over
vliegen van de Britse eilanden door
Amerikaanse bommenwerpers, die water
stofbommen aan boord hebben, niet door
de huidige stand der internationale be
trekkingen wordt gerechtvaardigd". Zjj
wensen daarom dat „hieraan, in het be
lang van het Britse volk, een einde wordt
gemaakt". (AFP).
„Reuter" meldt uit Londen dat de Britse
premier, Harold MacMillan, heeft ver
klaard dat die vluchten vooral „boven
zee en op geruime afstand uit de kust'
worden gemaakt. De premier maakte in
het algemeen de opmérking dat, wil men
een bepaald afschrikwekkend middel doel
treffend doen zijn, er ook voor gezorgd
moet worden dat het, zo nodig, op de snel
ste en meest afdoende wijze gebruikt kan
worden. „Een te ingewikkelde regeling zou
de afschrikwekkende uitwerking van be
paalde wapens verloren doen gaan", ver
klaarde hij.
kan deze kwestie verder worden bespro
ken, doch in principe moeten zij allen eerst
vertrekken". Uitzonderingen zullen worden
gemaakt voor Nederlanders, die de rege
ring nog steeds nodig heeft, zoals hoog
leraren, onderwijzers en andere deskun
digen.
Schepen worden vastgehouden
Over de K.P.M. zei hij nog, dat de rege
ring „bericht heeft ontvangen over een be
weerde instructie uit Amsterdam om de
K.P.M.-schepen uit Indonesië terug te
trekken". Sudibjo zei, dat deze instructie
van Amsterdam op grond van de staat van
oorlog en beleg, die in maart in geheel In
donesië werd afgekondigd, nietig is ver
klaard. Over de K.P.M.-schepen, die de
inter-insulaire verbindingen onderhouden,
(Van onze correspondent in Londen)
Het aantal geborgen doden van het
treinongeluk bij Lewisham is tot 92 opge
lopen. Er zijn 110 zwaar gewonden en 67
lichtgewonden. Reddingsploegen hebben
gisteren de gehele dag doorgewerkt om
nog bedolven en beknelde slachtoffers te
bevrijden. Naarmate de opruimingswerk
zaamheden vorderen, werden er meer. en
meer doden gevonden. In sommige gevallen
moesten amputaties worden verricht om
de ontzielde lichamen te kunnen bergen.
Waarschijnlijk zijn er nog meer doden op
plaatsen, die onbereikbaar zijn zo lang het
verwrongen gevaarte van de omlaag ge
zakte spoorbrug niet is verwijderd. Hier
mee zal wel een week gemoeid zijn. Met
zwaar militair materiaal wordt een deel
van de brug gestut. De lokomotief is van
deze plek weggesleept, men kon daardoor
binnendringen in twee van de verpletterde
wagons.
Er is critiek uitgeoefend op het feit, dat
op het traject het speciale alarmsysteem
voor mist niet zou zijn gebruikt. De spoor
wegen merken in dit verband op, dat op
deze lijn extra-sterke seinlichten van het
nieuwste type zijn aangebracht, die door
de mist moeten kunnen heendringen en
ook aangeven hoe de positie van de sig
nalen verderop is. De oorzaak van de ramp
kan pas komen vast te staan bij het offi
ciële openbare onderzoek, dat de minister
van Transport heeft gelast. Het voorlopige
onderzoek door de Britse spoorwegen is
gisterén begonnen.
Koningin Juliana heeft koningin Eliza
beth van Groot-Brittannië een boodschap
gezonden, waarin zij uiting geeft aan haar
medeleven.
zei Sudibjo, dat de regering er ook op ver
trouwt, dat het Indonesische personeel aan
boord van die schepen er eveneens op toe
zal zien, dat deze schepen de Indonesische
wateren niet zullen verlaten.
In Djakarta werd gemeld, dat de mili
taire autoriteiten van Taltdjong Priok, de
haven van Djakarta, aan twaalf K.P.M.-
schepen last heeft gegeven voor anker te
bljjven liggen. Zes ervan hadden vandaag
moeten uitvaren. Soortgelijke berichten
werden ontvangen uit Surabaja. Volgens
een bericht van „Antara" zijn pogingen
van twee K.P.M.-schepen, die in de lijn
dienst op weg waren naar Surabaja, om
naar Singapore uit te wijken, door de In
donesische passagiers verijdeld.
Sudibjo schatte de omvang van het in
Indonesië geïnvesteerde Nederlandse ka
pitaal op zeventig tot tachtig percent van
alle buitenlandse beleggingen. Gevraagd
wat de regering zal doen in geval Neder
landse onderdanen zouden weigeren sa
men te werken, wees Sudibjo op de staat
van oorlog en beleg.
Sudibjo maakte voorts bekend, dal alle
roerende en onroerende goederen in de ha
vengebieden, die eigendom zijn van andere
Nederlandse scheepvaartondernemingen,
met inbegrip van de dokken, kranen, lood
sen, rollend materieel, lichters en sleep
boten zijn genationaliseerd en dat bespre
kingen over eventuele schadevergoeding
slechts kunnen worden gehouden na rege
ling van het geschil over Westelijk Nieuw -
Guinea. Hij zei dat, afgezien van de na
tionalisatie van hun bezittingen in haven
gebieden, de regering geen plannen koes
tert ten opzichte van de andere Neder
landse scheepvaartmaatschappijen, die in
ternationale diensten onderhouden. Hier
toe behoren de K.J.C.P.L., de Rotterdam-
sche Lloyd en de Stoomvaart Maatschappij
„Nederland".
(Men zie ook pag 10)
ADVERTENTIE
Een feestelijk geziclit.
Fijne DOPERWTJES (uit blik)
met mayonaisesaus en
gesnipperde liamstukjes.
CAPE CANAVERAL (Reuter) Op de
Amerikaanse raketbasis in Florida zijn de
voorbereidselen voor het afschieten van de
raket met de Amerikaanse kunstmaan van
daag voortgezet. Een woordvoerder van de
marine heeft later gezegd, dat na vrijdag
middag een uur (Nederlandse tijd) opnieuw
gepoogd zal worden de kunstmaan te lan
ceren. Kleine mechanische fouten en ver
raderlijke windstoten waren de hoofdoor
zaken geweest voor het uitstel van de eer
ste lanceringspoging op woensdagavond.
George Trimble, de man die de alge
mene leiding heeft van de uitvoering van
het vanguard-project, heeft gezegd, dat de
kans bestaat dat de kunstmaan niet in haar
baan gebracht zal worden. Het huidige uit
stel zou dagen zelfs weken kunnen duren.
(A.F.P.) William Robert Poage, demo
cratisch lid van het. Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden, heeft de Amerikanen
aangeraden hun mond te houden, „totdat
wij iets hebben gedaan". Naar aanlei
ding van de berichten over de lancering
van de kunstmaan zei hij: „Onze eigen pu
bliciteit heeft ons meer kwaad gedaan dan
het afschieten van de twee Russische sa
tellieten. Zij doet me denken aan iemand
die altijd over zijn prachtige kudde spreekt
en tenslotte met oude manke koeien te
voorschijn komt".
(Van onze correspondent in Sydney)
De protestantse en rooms-katholieke
kerken in Sydney hebben besloten te ijve
ren voor de viering van een christelijke
Kerstmis en een dam op te werpen tegen
de materialistische wijze, waarop net
Kerstfeest daar gevierd pleegt te worden.
Voor het eerst in de geschiedenis van de
kerken in Australië zullen alle richtingen
samenwerken om een grote religieuze
manifestatie te houden op 20, 23 en 24
december in het grootste park van Sydney,
H.-de Park, in het centrum der stad. Vrij
wel alle protestantse kerken zullen samen
werken met de rooms-katholieken, de
Wereldraad van Kerken in Australië en
het Leger des Heils. Een uit alle gezindten
samengesteld kerkkoor zal kerstliederen
zingen.
TOKIO (AFP) De sterkte der in Japan
gelegerde Amerikaanse strijdkrachten zal
aan het einde van dit jaar met vijftig
duizend man worden verminderd, zo ver
luidt in kringen die in nauw contact
staan met het Japanse ministerie van De
fensie. Het effectief van de Amerikaanse
strijdkrachten in Japan wordt hierdoor met
meer dan vijftig procent ingekrompen.
Volgens genoemde kringen zal de Ja
panse regering binnenkort met de Ameri
kaanse militaire autoriteiten te Tokio on
derhandelingen beginnen over verminde
ring der Japanse bijdrage in de defensie-
kosten.
Luther Burbank:
Als de mens even weinig aandacht zou
hebben gehad voor de groei der planten
als voor de ontwikkeling zijner kinde
ren, zouden we nu in een wildernis van
onkruid leven.
„Het tekort aan kapitaal is niet de enige
vertragende factor voor de scholenbouw.
In gemeentelijke kring bestaan zeer ern
stige bezwaren tegen de procedure welke
gevolgd moet worden, voordat tot de bouw
van lagere scholen kan worden overge
gaan, omdat deze procedure in de afge
lopen jaren oo'. zeer sterk schuld draagt
aan de vertraging welke de scholenbouw
ondervindt. De verschillende instanties,
welke gepasseerd moeten worden, gaan te
weinig gecoördineerd te werk en vormen
mede daardoor evenzovele barrières op de
weg naar de totstandkoming van een
school".
Dit wordt gezegd in een adres, dat de
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
heeft gezonden aan de minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen.
Over de procedure, welke bij de scholen
bouw gevolgd moet worden, zegt de Ver
eniging van Nederlandse Gemeenten:
„De eerste stap, welke genomen moet
worden, is het verkrijgen van een urgen
tieverklaring. Daarna moet de goedkeu
ring van het bouwplan van de inspectie
worden gevraagd. Als laatste stan moet het
ministerie van Volkshuisvesting en Bouw
nijverheid worden ingeschakeld voor het
verkrijgen van rijksgoedkeuring. Wij laten
nu nog buiten beschouwing de verlenging
van de procedure als gevolg van de finan
cieringsmoeilijkheden. De weg, die gevolgd
moet worden, is echter zo lang, dat de be
tekenis van de urgentieverklaring slechts
betrekkelijk is geworden. Er zijn uit 1953
daterende urgentieverklaringen welke nog
niet gerealiseerd zijn. Wij menen dat maat
regelen getroffen moeten worden die waar
borgen, dat een school, welke op de urgen-
tielijst wordt geplaatst, ook inderdaad
spoedig tot stand kan komen. Urgentie
houdt toch in, dat er een onmiddellijke be
hoefte aan de school bestaat.
De adressante dringt er ernstig opaan,
dat gezocht wordt naar een zodanige rege
ling, dat de bezwaren van deze procedure
worden opgeheven.
ADVERTENTIE
ZATERDAGMIDDAG GEOPEND
van 2 tot 5 uur
uitsluitend voor demonstratie
en voorlichting van onze
Kampersingel 22, Tel. 02500-11932, Hrl.
ADVERTENTIE
Onze heerlijke
ZOUTE en KAASKOEKJES
vers uit de oven, in luchtdichte verpakking.
EERSTE KLAS BANKETBAKKERIJ
Centrum Galerij - Tel. 6479
„O land van mest en mist" zong al De
Genestet en men zal het beamen wan
neer men op de foto links de Grote
Markt te Haarlem ziet in sombere
najaarsmist gehuld. Hoe fleurig doet
dan de foto aan, welke wij omwille
van het contrast er naast plaatsen:
het doorkijkje bezijden de Vleeshal, op
een van die dagen, waarop De Genestet
het grootste ongelijk van Nederland
schijnt te hebben: wanneer de zon
schijnt als een koningskaars.
DE VIJFTIGDUIZEND MENSEN tellende Nederlandse gemeenschap in Indonesië
heeft het Sinterklaasfeest terneergeslagen gevierd. Terwijl de ouders poogden, de
stroom van aankondigingen van de Indonesische regering te verwerken die een aan
tasting betekenen van hun leven, hun zaken en hun toekomst, ontpakten de kinderen
vrolijk de geschenken. Over de radio klonk de stem van de minister van Voorlichting
Sudibjo: „Indonesië zal geen stap wijken in de strijd om Nieuw Guinea". De Neder
landers te Soerabaja moesten de consequenties onder ogen zien van de tweede fase
van de tegen hen gerichte boycotactie, die gisteren begon. De Nederlanders te Ban
doeng konden niet meer in de toko's terecht en hun traditionele ontmoetingsplaats,
restaurant „Bogerijen", is thans voor hen verboden. In de gehele archipel zijn de
Nederlanders verstoken van kranten in hun eigen taal en velen hunner moeten na
de bekendmaking van minister Maengkom over de gedwongen repatriëring van
werkloze Nederlanders, rekening houden met een uitwijzing in de nabije toekomst.
Het enige lichtpunt was de radioboodschap waarin de staf-chef van het leger gene-
raal-majoor Nasution de bevolking aanspoorde, geen gewelddadige acties te onder
nemen tegen Nederlandse ondernemingen en uitspattingen tegen te gaan. In het
verleden placht St. Nicolaas te Djakarta officieel te worden ontvangen door de
burgemeester en een tocht door de stad te maken. Dit jaar is dat niet gebeurd....
ADVERTENTIE
j&ee MORRIS 'before I/wóu///
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162
WINTERSPORTKLEDING
De directie van de KLM heeft op 5 de
cember een langdurig telefonisch contact
gehad met haar hoofdvertegenwoordiger
voor Indonesië en met het hoofd van de
assistentiegroep Garuda Indonesian Air
ways n.v. te Djakarta. Vernomen werd dat
de diensten van de Garuda normaal wor
den uitgevoerd. In het gesprek kwam vast
te staan, dat het personeel van de KLM-
vestiging te Djakarta in goede stemming
verkeert en zo snel mogelijk zal worden
geëvacueerd; ook de vrouwen en kinderen
van het personeel van de assistentiegroep
zullen naar Nederland kunnen vertrekken.
De voorbereidingen hiertoe worden thans
te Djakarta getroffen.
In een beschouwing over de mogelijke
gevolgen van de tegen de Nederlanders in
Indonesië genomen maatregelen, met name
de uitwijzing van werkloze Nederlanders
en de vervanging van Nederlanders door
Indonesiërs, zegt de correspondent van
Reuter te Djakarta dat volgens officiële
schatting, de helft van de 50.000 Neder
landers in Indonesië, Indo-Europeanen
zijn. Zij hebben een Nederlands paspoort,
zijn geboren in Indonesië en vele van deze
als Nederlanders te boek staande personen
hebben Nederland nog nooit gezien.
Sommige sleutel-industrieën in de land
bouw, zoals de rubberondernemingen, zul
len waarschijnlijk ten onder gaan als de
ervaren Nederlanders plotseling uit het
land worden gezet. Steeds meer Neder
landers verlaten het land in totaal
zullen het er weldra 36.000 zijn, na het
vertrek van nog twee schepen naar Ne
derland. Er bestaat nog generlei zeker
heid omtrent de toekomst van de thans
door Nederlanders beheerde ondernemin
gen, waarvan het aantal volgens het ver
slag van een der grootste vakverenigingen
in Indonesië 673 bedraagt.