Emissie der Koninklijke
op of omstreeks 17 jan.
ZONDER
RENTE
MPancla en de wijze Meester
J
n<imeS
Nederlandse helicopter luchtvaart
maatschappijen thans opgericht
PEP-SELS
Droog weer; zuidelijke wind
ZWITSAPLAST
In de verhouding 1 op 8 aandelen
r
VenkcJk (25
„Aero-Contractors" en „Aero-Coop"
Wereldnieuws
ocli ió het
zo
r
Schatten
J
2
Grote omzichtigheid
KLEDING
TERMIJN
HAARLEMSE
KLEDING CENTRALE
Demi's - Kostuums
Pantalons - Colberts
Auto-coats - Japonnen
Mantels - Damespantalons
Regenmantels enz.
V
handen
hamea-GeleKmUED
Bruynzeel werkt samen
met n.v. Efdebe
Amerikaans agrarisch
bureau te Rotterdam
Ontslagen bij textielfabriek
KLM vracht- en passagiers
vervoer in 1957 gestegen
Verzending van zeepost
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
de Ketere pleister
Ondertekening Benelux-
Unieverdrag
DONDERDAG 19 DECEMBER 1957
De n.v. Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij zal op of
omstreeks 20 december 1957 registratie aanvragen bij de Securities and
Exchange Commission te Washington betreffende de uitgifte van 7.602,285
aandelen elk groot nominaal 20. Het ligt in het voornemen de inschrijving
open te stellen voor aandeelhouders over de gehele wereld, in de verhouding
van één aandeel op acht aandelen, die of omstreeks 17 januari 1958 uit
staan. De prijs van uitgifte zal kort voor de inschrijving worden vastgesteld.
Het ligt in de bedoeling dat de nieuwe aandelen ten volle zullen delen in het
slotdividend over het boekjaar 1957 dat op de aandelen mocht worden uit-
uitgekeerd.
De uitgifte zal geschieden door een inter
nationaal emissie-syndicaat (onder leiding
van Morgan Stanley and Co.) van ongeveer
176 Amerikaanse firma's en 32 Europese
firma's in Nederland, België, Frankrijk, het
Verenigd Koninkrijk en Zwitserland. De
Nederlandsche Handel-Maatschappij n.v.,
de Amsterdamsche Bank n.v. en Pierson,
Heldring en Pierson, zullen in de leiding
deelnemen als vertegenwoordigers voor de
Europese leden van het syndicaat.
De n.v. Koninklijke Nederlandsche Pe
troleum Maatschappij is een Nederlandse
„holding company", die tezamen met the
„Shell" Transport and Trading Company
Limited, een Engelse „holding company",
direct of indirect aandelen bezit in en zeg
genschap uitoefent over de maatschappijen
der Koninklijke/Shell groep, een der groot
ste aardolie-ondernemingen ter wereld.
De opbrengst van de uit te geven aan
delen zal voor algemene uitgaven, in de
eerste plaats kapitaaluitgaven en opspo
ringskosten, ter beschikking worden ge
steld van de maatschappijen der Konink
lijke/Shell groep. Ten einde haar aandeel
in genoemde uitgaven te kunnen bijdragen,
zal Shel Transport kort na de uitgifte van
de Koninklijke de inschrijving op nieuwe
aandelen voor haar aandeelhouders open
stellen.
De Koninklijke/Shell groep omvat meer
dan 500 maatschappijen, die zich vrijwel
over de gehele wereld bezig houden met
een of meer der werkzaamheden in de
aardolie-industrie, te weten de opsporing
en winning van ruwe olie en de aankoop,
het vervoer, de verwerking en de verkoop
van ruwe olie en olieprodukten en de ver
vaardiging en de verkoop van chemische
produkten.
In de vijf jaar en negen maanden, die 30
september 1957 eindigden, hebben de maat
schappijen van de Koninklijke/Shell groep
een bedrag van in totaal ponden sterling
1.781.000.000 uitgegeven voor de aanschaf
fing en vervanging van duurzame produk-
tiemiddelen, het verkrijgen van rechten op
olieprodukten, enzovoorts en voor het op
sporen van nieuwe aardolie-reserves. Van
de totale kapitaaluitgaven en opsporings
kosten gedurende deze periode werd onge
veer 35 besteed in de Verenigde Staten,
27 °/o in de rest van het westelijk halfrond
en 38 °/o in Europa en in de rest van het
oostelijk halfrond.
(Van onze financiële medewerker)
De Koninklijke Shell publiceert het
nieuws over de komende uitbreiding van
het kapitaal wel met grote omzichtigheid.
Reeds geruime tijd geleden werd bekend,
dat het concern binnenkort een bedrag van
1.4 miljard gulden nodig zal hebben, waar
van 800 a 900 miljoen gulden door de Ko
ninklijke en rond 45 miljoen gulden door
de Shell zal worden uitgegeven. De ver
wachting bestond, dat met tien oude aan
delen een nieuw aandeel zou kunnen wor
den verkregen. Dat wilde dus zeggen, dat
nominaal 120 miljoen gulden nieuw kapi
taal zou worden uitgegeven, want het ge
plaatste kapitaal van de Koninklijke be
draagt thans rond 1200 miljoen gulden. Om
ongeveer 900 miljoen gulden voor 120 mil
joen gulden aandelen te kunnen ontvangen,
zou de koers van de nieuwe aandelen op
ongeveer 750 percent (oude noteringsvorm)
moeten worden gesteld, immers, 120 mil
joen gulden a 750 percent is 900 miljoen
gulden. Sinds de eerste bekendmaking van
de emissie zijn aandelen Koninklijke ech
ter sterk in koers gedaald. Thans is de
notering ongeveer 143 gulden per aandelen
van twintig gulden, dat is dus ongeveer
715 percent. Een aandelenuitgifte tegen
750 percent is dus niet mogelijk. Men moet
de koers van uitgifte dus lager stellen,
maar dit houdt dan in dat men een groter
aantal aandelen moet uitgeven.
Welnu, thans wordt meegedeeld dat de
emissie zal plaats vinden in de verhou
ding van acht oude aandelen tot een nieuw
Dit wil dus zeggen, dat ongeveer 150 mil
joen gulden nieuwe aandelen zullen wor
den uitgegeven. Om hiermee 900 miljoen
gulden op tafel te krijgen, zou de koers
van uitgifte ongeveer 600 percent moeter
zijn, immers, 150 miljoen gulden a 600 per
cent is 900 miljoen gulden. De koers van
uitgifte wordt echter pas kort voor de in
schrijving bekend gemaakt. Aangenomen
wordt, dat zich in Nederland nog ongeveer
een derde van de aandelen Koninklijke
bevindt, zodat in dat geval een bedrag van
rond 300 miljoen gulden in ons land zou
moeten worden opgebracht.
ADVERTENTIE
zonder prijsverhoging
op
3ANSSTRAAT 63
Betaling vanaf 2.per week
Ruime keuze
Van
20 tot en met 24 december
s avonds tot 9 uur geopend
ADVERTENTIE
r al HAMFA.f
ruw of schraal
Commissarissen en directie van de n.v.
Houtindustrie Efdebe te Dordrecht delen
mede, dat er tussen haar en de Bruynzeel
Fabrieken te Zaandam tot een nauwe sa
menwerking is besloten. Deze samenwer
king houdt in, dat de Bruynzeel Fabrie
ken een aandelenbelang in de n.v. Hout
industrie Efdebe hebben verworven en hun
gehele technische kunnen ter beschikking
van de Dordrechtse spaanderplatenfabriek
zullen stellen.
Plannen voor oprichting van
Een woordvoerder van het Amerikaanse
ministerie van Landbouw heeft medege
deeld, dat dit ministerie zeer veel belang
stelling heeft voor de vestiging te Rotter
dam van een bureau voor Amerikaanse
agrarische produkten. Zoals de zaken er
op het ogenblik voorstaan, zou de vesti
ging van een dergelijk centrum, dat de
verkoop van Amerikaanse agrarische pro
dukten zou moeten bevorderen, geen ac
tieve steun of grote deelneming van de
federale regering ontvangen. Reeds ver
schillende malen is het idee van een der
gelijke permanente tentoonstelling in Eu
ropa op het ministerie zelf en door ambte
naren van het ministerie met Amerikaanse
landbouwgroeperingen besproken. Verle
den week heeft een van de grote Ameri
kaanse organisaties van landbouwprodu
centen, de American Farm Bureau Federa
tion, te Chicago een resolutie inzake de
oprichting van een bureau te Rotterdam
goedgekeurd.
Bij de Katoenmij v/h gebr. Scholten en
Co. n.v. te Almelo is een aantal werkne
mers ontslag aangezegd tegen 4 januari,
in verband met inkrimping van de pro-
duktie.
Voor de luchtvaart is 1957 een jaar ge
weest van verdere expansie. Ook de
K.L.M. kon haar activiteiten verder uit
breiden. Voorbereidingen werden getrof
fen voor het naderende straaltijdperk in
de luchtvaart. Door het inzetten van nieu
we grotere toestellen op verschillende lij
nen van het thans 280.000 km lange lucht
net steeg de produktie het afgelopen jaar
aanzienlijk, zo deelt de K.L.M. mede. Met
ingang van 3 december legde de Indone
sische regering de K.L.M. een landings
verbod te Djakarta op, waardoor het eind
punt van de dienst Amsterdam-Djakar
ta voorlopig naar Singapore moest worden
verlegd.
In 1957 werden naar schatting rond
920.000 passagiers vervoerd, bijna 100.000
meer dan in 1956. De luchtvloot, die einde
1957 uit 96 twee- en viermotorige toestel
len bestond, was in dit jaar ruim 195.000
uren in de lucht, een gemiddelde van on
geveer 540 uur per dag.
Het vracht- en postvervoer onderging
eveneens een stijging. In Europa werden,
gedeeltelijk in samenwerking met Sabena
en Swiss-air, geregeld vluchten voor het
vervoer van vracht uitgevoerd naar een
achttal steden, en door de K.L.M. werden
gedurende de winterperiode wekelijks zes
vrachtdiensten naar New York uitgevoerd.
De acitviteit van de afdeling bijzondere
vluchten was. voornamelijk gericht op de
Noordatlantische route. Ruim 100 van de
ze vluchten werden naar Noord-Amerika
uitgevoerd. Het aantal K.L.M.-employés
nam in 1957 met 8 pet. toe. In totaal zijn
thans 17.300 personen over de gehele we
reld in dienst. Hiervan behoren 1.840 tot
het vliegend personeel (670 vliegers, 355
boordwerktuigkundigen, 220 telegrafisten,
360 stewards en 235 stewardessen), 9.600
tot het grondpersoneel in Nederland en
5860 personen zijn in het buitenland bij de
K.L.M. werkzaam.
ADVERTENTIE
Twee foto's, genomen voor Huis ten
Bosch in Den Haag. Links: de aan
komst van minister-president dr. W.
Drees, die door de Koningin werd
ontvangen om verslag uit te brengen
over de N.A.V.O.-top-conferentie en
rechts een soldaat van de erewacht,
die het te kwaad kreeg en flauw viel.
Hij moest door een paar kameraden
worden weggedragen
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan achter de naam van het
schip vermeld.
Argentinië: m.s. „Yapeyu" 28 dec.;
Australië: s.s. „Orsova", 28 dec.; Brazilië:
m.s. „Algol", 31 dec.; Canada: m.s. „Prins
Willem V 23 dec.; en s.s. „American Gun
ner" 28 dec.; Chili via New York 23 dec.;
Indonesië: m.s. „Oranje" 30 dec.; Ned. An
tillen: m.s. „Sarpedon", 24 dec.; Ned. Nw.
Guinea: „m.s. Maaslloyd" 2 jan.; Nieuw
Zeeland via Engeland 28 dec.; Suriname:
m.s. „Willemstad" 31 dec.; Unie van Z.
Afrika en z.w. Afrika: m.s. „Winchester
Castle" 28 dec.; Brits-oost-Afrika: s.s.
„Jean Laborde" 28 dec. Inlichtingen be
treffende de verzendingsdata van postpak
ketten geven de postkantoren.
De heer B. A. M. Schreiner, directeur
en commissaris van een zestal maat
schappijen op het gebied van de lucht
vaart, stelt zich voor met ingang van de
komende zomer een vaste „lijn" te gaan
bevliegen, voorlopig twee keer per dag,
van de uitbreidingsgebieden Botlek en
Europoort naar de Rotterdamse „Heliha
ven" of desgewenst naar het vliegveld
Zestienhoven en omgekeerd. De grote
uitbreiding van Rotterdam en de intense
drukte op de verkeerswegen rondom deze
stad hebben de heer Schreiner de overtui
ging gegeven, dat hier een markt is voor
helikoptervervoer. De reisjes zullen niet
goedkoop zijn. Men denkt aan een prijs
tussen de tien en twintig gulden. „Aero
Contractors n.v." heeft deze plannen nog
slechts voorlopig met B. en W. van Rot
terdam besproken. Met enige grote maat
schappijen, met name bijvoorbeeld de
scheepswerven, wordt nog overleg ge
pleegd.
„Aero Contractors' n.v." is voortgeko
men uit de vroegere „Aero Ypenburg"
n.v., die reeds bekendheid had als lucht-
reclamebedrijf. Voor de veel uitgebreide
re taak van „Aero Contractors" is dan ook
een combinatie aangegaan met de Maat
schappij ter Behartiging van Vervoersbe-
langen (M.B.V.) waarin tot dusver drie
vooraanstaande vervoersmaatschappijen
waren verenigd, namelijk de Deli Spoor
weg Maatschappij, de Gelderse Tramweg
maatschappij en Maarse en Kroon. De di
recteur van de Deli Spoorweg Maatschap
pij, ir. A. baron Van Styrum, is commis
saris van de „Aero Contractors" n.v. De
helikopter-vlieger Eelco J. W. Schuller zal
als directeur vliegbedrijf de helikopter-
Temperaturen: buiten
en binnenland: heden
morgen 7 uur. Neerslag:
laatste 24 uur.
De afgelopen nacht is het frontensysteem
van een tussen IJsland en Jan Mayen ge
legen depressie ons land gepasseerd,
waarna oceaanlucht binnenstroomde en
de temperatuur overal tot boven het vries
punt steeg. In het westen was het van
ochtend 5 tot 7, in het oosten omstreeks 4
graden. De frontpassage bracht gemiddeld
over het gehele land 3 mm neerslag. Er
viel zowel regen als sneeuw. Dit laatste
in hoofdzaak in de oostelijke provincies.
Een depressie, die gisterochtend op de
westelijke oceaanhelft lag, is sindsdien
met grote snelheid naar het noordoosten
met een barometerstand van 952 mb de
zuidkust van IJsland. Zware stormen in
het zeegebied ten westen van Schotland rnyprnhnrf
waren hiervan het gevolg.
Een boven Spanje aanwezig gebied van
hoge druk trekt naar Midden-Europa. Dit
hoge drukgebied zal morgen het weer in
ons land beheersen en de wind geleide
lijk naar richtingen tussen zuidwest en
zuid doen krimpen. Er zal daarom in
hoofdzaak luchtaanvoer over land plaats
vinden, zodat geen verdere stijging van
temperatuur is te verwachten. De neer
slagkansen zijn de eerstkomende 30 uur
gering.
WEERRAPPORTEN
operaties in binnen- en buitenland leiden.
Voor wat het werk in het buitenland be
treft heeft „Aero Contractors" onlangs
een contract verkregen voor het verrich
ten van helikoptersdiensten ten behoeve
van de Iranian Oil Exploration and Pro
ducing Company in Perzië. Enkele Neder
landse helikopterpiloten zullen in de na
bijheid van de Perzische Golf met hun
toestellen assistentie verlenen bij geolo
gisch werk. Men verwacht in de nabije
toekomst meer van dergelijke contracten
te kunnen afsluiten, ook ten behoeve van
de mijnbouw, omdat het instellen van een
luchtbrug per helikopter in onbegaanbare
gebieden goedkoper is dan het aanleggen
van een weg.
Aero-Coop
Ten behoeve van werkzaamheden in de
landbouw-luchtvaart, alsmede voor andere
luchtvaartwerkzaamheden, is naast de
hierboven genoemde n.v. nog opgericht de
n.v. „Aero-Coop". Deze werkt samen met
de nationale coöperatieve aan- en verkoop
vereniging voor de landbouw „Centraal
Bureau" g.a. te Rotterdam. Deze n.v.
heeft eveneens het vliegveld Zestienho
ven als thuishaven. Behalve enkele heli
kopters waarmede zij thans reeds werkt,
zal zij nog enkene nieuwe helikopters in
exploitatie nemen, alsmede de speciale
transportmiddelen en apparaturen welke
voor de landbouw-luchtvaart, het be
sproeien van bouwland, benodigd zijn. De
n.v. „Aero-Coop" zal de komende zomer
met negen helikopters werken.
De heer Schreiner meent dat deze n.v.'s
als.de zaken zich.blijven ontwikkelen als
thans, over vijf jaar een even talrijke
vlopt z.ujlftn .beheren..,.als die, van de
K.L.M., namelijk tachtig tot negentig toe
stellen. Hij hoopt, dat zij zich in het bui
tenland een even grote faam zullen ver
werven als de Nederlandse scheepvaart
en de baggerbedrijven daar hebben. Voor
de uitbreiding van de vloot in de nabije
toekomst zijn vier „kolibries" van de Ne
derlandse Helikopter Industrie in bestel
ling.
W
I C
'O?
C
O
e.
c
fc S
Philippijnen ontwricht
De economische situatie van de Philippijnen is
de afgelopen maanden in ongekende mate ver
slechterd. De toestand is sinds het einde van de
tweede wereldoorlog niet zo precair geweest. De
laatste vijf dagen, na de aankondiging van een
bezuinigingsprogramma zijn de prijzen, in het
bijzonder die van levensmiddelen, met vijftien
tot vijfentwintig percent gestegen. De Philippij
nen hebben percentueel het grootste aantal werk
lozen van geheel Azië; een op de vier arbeiders
is zonder werk. De dollarreserve bedraagt mo
menteel slechts 80 miljoen. Nog onlangs beschreef
een commissie van de Verenigde Naties de ar
moede als „hopeloos". (UP).
Spaanse import
In verband met haar streven de voedselprijzen
stabiel te houden is de Spaanse regering er toe
overgegaan voordien vrijwel nimmer geïmpor
teerde goederen in te voeren. Het Nederlandse
vrachtschip „Henry Denny" (499 ton) is met een
lading bevroren vlees uit Dublin in Bilbao aan
gekomen. Het Deense schip „Hannes" bracht een
lading vis.
NederlandOost-Duitsland
Tussen de Stichting Nederlandse Kamer van
Koophandel voor Duitsland en de „Kammer für
Aussenhandel der D.D.R." is op 12 december te
Berlijn overeengekomen, dat de contingentslijs-
ten behorende bij het in december 1956 tussen
voornoemde kamers gesloten handelsakkoord
voor 1957 gedurende het jaar 1958 opnieuw geldig
zullen zijn.
Statutenwijziging Simplex
In de tweede buitengewone vergadering der
n.v. Simplex Machine- en Rijwielfabrieken te
Amsterdam is het voorstel tot wijziging van de
statuten goedgekeurd. De wijziging betreft de
winstdeling.
Vrijdag 20 december
Zon op 8.47 uur, onder 16.32 uur.
Maan op 7.39 uur, onder 16.18 uur.
Maanstanden
21 dec. 07.12 uur nieuwe maan
29 dec. 05.52 uur eerste kwartier
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrijdag 20 december
Hoog water: 2.46 en 15.04 uur.
Laag water: 10.50 en 23.09 uur.
Helsinki
geheel bew.
wzw
0
0
Stockholm
geheel bew.
zw
-3
0
Oslo
geheel bew.
zzw
-1
0,5
Kopenhagen
geheel bew.
z
-1
0
Aberdeen
half bew.
z
2
0
Londen
onbewolkt
w
2
1
Amsterdam
geheel bew.
wnw
6
1
Brussel
geheel bew.
wzw
3
2
Luxemburg
geheel bew.
w
2
2
Parijs
onbewolkt
w
1
6,3
Bordeaux
zwaar bew.
wzw
6
3
Grenoble
geheel bew.
windst.
1
0
Nice
onbewolkt
nnw
5
0
Berlijn
geheel bew.
z
-2
0
Frankfort
regen
zw
1
2
München
regen
wzw
1
0,5
Genève
regen
zzw
2
0,4
Zürich
hagelbui
z
1
0,5
Locarno
onbewolkt
ozo
-5
0
Wenen
licht bew.
zzw
-3
0
Innsbruck
half bew.
windst.
-4
0
Rome
onbewolkt
no
3
0
Ajaccio
onbewolkt
ono
2
0,4
Mallorca
licht bew.
windst.
4
0
Den Helder
onbewolkt
nw
6
3
Ypenburg
zwaar bew.
wnw
6
4
Vlissingen
onbewolkt
nw
4
6
Eelde
half bew.
w
3
3
Twente
geheel bew.
wzw
3
1
De Bilt
geheel bew.
w
5
4
Eindhoven
geheel bew.
w
4
3
Vlv. Z.-Limb
geheel bew.
w
4
3
17. Panda was op een bank gaan zitten
en telde nu tot 3600, zoals hem was opge
dragen. Dit duurde heel lang, vooral om
dat hij langzaam moest tellen. Bovendien
waren zijn gedachten nogal verward, zodat
hijnogal eens met de telling in de knoop
raakte. Hij had zo het gevoel, dat hij hier
alleen maar moest zitteen tellen, omdat
Joris hem graag een tijdje uit de buurt
wilde hebben. „Zesendertig zevenender
tig achtendertig mompelde hij
monotoon, „negenendertigals hier wer
kelijk een streek van Joris achterzit
veertigeenenveertig dan begrijp ik
toch niet, wat voor voordeel hij hiermee
kan hebben... tweeënveertig... drieën
veertig Op datzelfde ogenblik be
merkte de wijze magiër tot zijn schrik, dat
Joris wel degelijk voordeel scheen te put
ten uit de verbreiding van Oosterse Wijs
heid. Een dichte menigte verdrong zich
voor het kraampje en bood grof geld voor
dezelfde flesjes met elixer, die zij eerst
zelfs niet gratis had willen hebben. „Broe
der Joris!", riep de goede wijze geschokt.
„Ik zie, dat ge geld voor onze gaven aan
neemt.' Dat is de bedoeling niet! Het is
onze missie, om de weldaden van de Oos
terse Wijsheid kosteloos voor ieder be
schikbaar te stellen!" „Ik weet het, broe
der", antwoordde Joris over zijn schouder,
„doch Oosterse Wijsheid moet met Westers
inzicht verbreid worden. Ik zal u dit straks
uitleggen. Stoor me nu nietin het be
lang van onze missie!"
ADVERTENTIE
product
Naar het ANP verneemt zal het verdrag
tot instelling van de Benelux Economische
Unie in januari 1958 in De nHaag worden
ondertekend. Het ligt in de bedoeling het
nodige accent te verlenen aan deze plech
tigheid, die waarschijnlijk in de Ridder
zaal zal plaats hebben. Een datum voor de
ondertekening is nog niet vastgesteld.
Hoofdzaak. De Philippijnen hebben de
uitnodiging tot deelneming aan de
Afrikaans-Aziatische solidariteitscon-
ferentie, die op tweede Kerstdag in
Cairo begint, niet aangenomen, zo be
richt het ministerie van Buitenlandse
Zaken in Manilla. Deze conferentie, zo
wordt gezegd, dient in hoofdzaak de be
langen van de Sovjet-Unie.
Volledig lid. Radio-Moskou heeft gemeld,
dat het centrale comité van de com
munistische partij van de Sovjet-Unie,
het kandidaat-lid Moekhitdinov heeft
gekozen tot volledig lid van het partij -
presidium. Moekhitdinov is eerste mi
nister en partij-secretaris in Oezbekis
tan geweest.
Ongeldig. Het Amerikaanse departement
van Buitenlandse Zaken heeft de pas
poorten van een aantal Amerikaanse
burgers, die communistisch China heb
ben bezocht, ongeldig verklaard. De
paspoorten zijn alleen geldig voor
rechtstreekse en onmiddellijke terug
keer naar de Verenigde Staten. De
maatregel geldt met name de 24 stu
denten, die na het jeugdfestival in
Moskou op uitnodiging van de Chinese
regering naar Peking zijn gereisd en
nog niet in de V.S. zijn teruggekeerd.
De regeringen van de landen waar de
ze jongelui verblijven, Groot-Brittannië
Italië, Frankrijk en India, zijn van het
besluit in kennis gesteld.
Standvastig. Bang-Jensen, de ontslagen
functionaris van het UNO-secretariaat
heeft opnieuw geweigerd de geheime
lijst vrij te geven van de mensen die
bij het UNO-onderzoek van de Hon
gaarse opstand zijn ondervraagd. Hij
zwichtte niet voor de aandrang van zijn
landgenoot Alsing Andersen, voorzitter
van de Hongarije-commissie, die heeft
besloten alle dokumenten over het on
derzoek over te geven aan secretaris
generaal Hammerskjoeld „omdat dit de
enige manier is om de papieren veilig
te bewaren".
Geopereerd. Frankrijk's „vriend der ar
men", Abbé Pierre is in het kantonale
ziekenhuis van Genève geopereerd aan
hernia. De operatie werd verricht door
een oude vriend van de abbé, Jean-
Claude Rudler. Over een dag of twaalf
zal abbé Pierre het ziekenhuis waar
schijnlijk kunnen verlaten.
Ongegrond. In Egypte wordt het ambte
narenapparaat gezuiverd. Er zijn 14.043
aanklachten wegens corruptie onder
zocht, aldus het blad „Al Ahram",
waarvan er 8.082 ongegrond. Onder de
genen, die van corruptie worden be
schuldigd, bevinden zich twee onder
staatssecretarissen.
Samenzwering. Volgens het Argentijnse
dagblad „Noticias Graficas" heeft de
politie te Buenos Aires een Peronisti-
sche samenzwering tegen de regering
ontdekt.
Verscheidene deelnemers aan het
komplot hebben kans gezien te ont
snappen doordat zij tijdig gewaar
schuwd werden.
Verboden. De Egyptische regering heeft
een verbod ingesteld op het naar het
buitenland verkopen van oudheden.
Vals. De „Corriere della Sera" meldt dat
jaarlijks in Italië tien miljoen hectoli
ter vervalste wijn, bijna een vijfde ge
deelte van de gehele Italiaanse wijn-
produktie, wordt verkocht.
Tegenspraak. Admiraal Strauss, de voor
zitter van de Amerikaanse commissie
voor kernenergie, heeft een persbe
richt, dat Groot-Brittannië, op zijn ver
zoek, de bekendmaking van een Brits
succes bij de beteugeling van de water
stofenergie voor vreedzame doelen
heeft achtergehouden, „volkomen on
waar" genoemd.
Zwarte Piet. Een Amerikaanse persfoto
graaf, die niet in het bezit was van de
vereiste officiële vergunning om toe
gang te krijgen tot het Palais de Chail-
lot, waar de secretaris-generaal der
NAVO, Paul-Henri Spaak, maandag
avond een officieel diner aanbood,
kroop 's morgens, met zijn fototoestel,
in een schoorsteen, om te proberen
toch een „plaatje" te krijgen. Na een
aantal uren in zijn verheven zitplaats
te hebben doorgebracht, zakte hij naar
beneden en kwam, omgeven door een
wolk van roet, in de grote zaal terecht.
Hij mocht een bad nemen, maar moest
zonder foto, vertrekken.
Erfenis. De 32-jarige Sicilaanse chauffeur
Vincenzo Cuffaro heeft van zijn over
leden werkgever, Nicolo Briuccia Ag-
nello, een erfenisje gehad. Agnello
stierf op 8 december en vermaakte de
helft van zijn vermogen aan Cuffaro,
wegens trouwe dienst. Agnello's vermo
gen bedraagt... een miljard lire, on
geveer zes miljoen gulden.
INDISCHE VORSTEN hebben altijd de
neiging gehad hun vermogen in juwelen
en edele metalen te beleggen. Dat kon in
vroeger tijden betrekkelijk gemakkelijk,
omdat de belastingbronnen ieder jaar aan
de meestbiedenden werden verpacht en
deze pachters waren wel zó uitgeslapen
in het uitdenken van nieuwe heffingen, dat
zij in staat waren de pachtsom te betalen
en hiervan nog het nodige over te houden
ook. (Dat deze winst door een
opvolger weer kon worden af-
gekaapt, is een onaantrekke
lijke bijkomstigheid, waarvan
van we ons niet te veel moeten
aantrekken).
De Groot-Mogol Akbar, die
in de tweede helft van de 16de
eeuw over een groot deel van
Indië regeerde, voerde een nieuw belas
tingstelsel in, gebaseerd op heffingen op
de oogst - waarvan de principes zich in
India tot in onze dagen hebben gehand
haafd. We moeten echter niet denken, dat
Akbar door dit rechtvaardige belasting
systeem minder inkomsten genoot dan zijn
voorgangers. Integendeel, doordat hij zijn
bestuur baseerde op het leenstelsel, maak
te hij zich tot enige erfgenaam van alle
edelen, rijksgroten en regionale radja's,
wat tot gevolg had, dat zich in zijn gewel
dige rijk nergens rijkdommen konden op
hopen, behalve in zijn eigen schatkist.
Akbar en zijn zoon Sjah Djehaan zijn ten
gevolge van dit beleid de rijkste mensen
geweest die ooit geleefd hebben. De pracht
en de rijkdom die deze twee vorsten heb
ben tentoongespreid, dank zij de tot bers
tens toe met goud, zilver en juwelen ge
vulde schatkamers, tart iedere beschrijving.
De hofhouding verslond dagelijks het lieve
bedrag van 75.000, waarbij nog eens
f45.000 aan dagelijkse onkosten voor de
harem gerekend moest worden. De Ant
werpse koopman De Laet heeft zich de
moeite getroost een taxatie te geven van
de rijkdom van de koninklijke schatka
mers bij de dood van Akbar in 1605. Hij
was destijds beheerder van de faktorij van
de O.I.C. in Soerat aan de Golf van Cam-
bay en wist dus wel waarover hij sprak.
Bovendien zijn we wel gedwongen op zijn
gegevens af te gaan, want hij is onze enige
inlichtingenbron. Welnu, De
Laet berekende de waarde
aan parels, robijnen, sma
ragden, saffieren, goud en
zilver, benevens Perzische
tapijten, Chinees porselein en
andere nuttige gebruiksarti
kelen op een bedrag van
ruim 520 miljoen gulden. Goud
guldens, wel te verstaan in het begin van
de 17de eeuw, zodat we de waarde die in
de schatkamers aanwezig was, gerust op
10 miljard van onze tegenwoordige guldens
mogen rekenen. Waarbij we dan nog die
nen te bedenken, dat De Laet alle edelste
nen met een geringer gewicht dan
karaat buiten zijn telling heeft gelaten,
omdat dit „kleingoed" de rekening tot een
eindeloos en onbegonnen werk zou maken!
Behalve de schatten in de schatkamers,
hadden beide Groot-Mogols echter ook hun
vele paleizen met verblindende pracht
overladen, een pracht die zelfs volgens
oosterse maatstaven niet te overtreffen
was, zodat we de 10 miljard in de schat
kamers uitsluitend als kasgeld moeten zien.
Dan heeft u een aardige indruk van wat
de heren te verteren hadden.
Over het grootste gebouw ter wereld
moeten we dan toch ook nog even spreken.
Daarover een volgende keer
(Nadruk verboden)
H. Pétillon
