Parlementaire medezeggenschap van bedrijfs-
en beroepsleven verdient overweging
Indonesië kan geen wapens
in Zweden krijgen
Actie tegen Nederland volgens
Hatta onvoldoende voorbereid
Prof. De Vries in eerste SER-vergadering 1958
Maar niet in de vorm van een Derde Kamer
VRIJDAG 3 JANUARI 1958
11
Postverkeer daalde in 1957
Washington heeft het verzoek nog „in studie
Clandestiene luisteraars
en kijkers
Ook Syrië onthoudt steun
aan Jordaanse regering
Frankrijk krijgt gegevens
over atoomonderzeeboten
Washington Post tevreden
over conferentie in Cairo
Tweede Britse DC 4 gaat
evacués uit Singapore halen
Watersnood in Algerije
Nederlanders uitgesloten
op de beurs te Djakarta
Duitsers niet gesteld op
overnemen van de handel
„Niet het Indonesische volk zou moeten lijden
maar het Nederlandsezo verklaart hij
Waterman en Tjiliwah met
1200 evacués in Singapore
A lie Indonesiërs zijn nu
gerepatrieerd
A verij in A ntarctica
Ziekenhuizen met „zelf
bedieningsafdelingen"
Kort nieuws
DE SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD heeft hedenmorgen in de grote vergader
zaal zijn eerste openbare vergadering in dit jaar gehouden, onder het voorzitterschap
van prof. dr. mr. F. de Vries, die een rede hield waarin hij enkele uitvoerige be
schouwingen gaf over de ontwikkeling van het industrialisme en in de tweede plaats
over de vraag welke plaats de organen van de Publiekrechtelijke Bedrijfs Organi
satie in ons staatkundig bestel hebben in te nemen. De drang naar industrialisatie
noemde prof. De Vries een der belangrijkste institutionele veranderingen. Een
andere factor, die bezig is de economische structuur van onze samenleving te wij
zigen is, dat het individueel handelen steeds meer wordt vervangen of geleid door
een gezamenlijk handelen. Daarbij wordt de vraag naar de organen aangeknoopt van
welke deze regeling of leiding dient uit te gaan. De nieuwe technische vindingen
zullen ingrijpende wijzigingen in arbeidswijze, scholing, arbeidsduur, dagindeling en
levenswijze meebrengen. Ook de landbouw wordt geïndustrialiseerd en de spreker
acht de mogelijkheid niet uitgesloten, dat daardoor de levenswijze van agrariër en
industrieel meer naar elkaar zullen toegroeien. De moderne techniek en energie
voorziening eisen enorme kapitalen en opvoering van de produktiviteit betekent een
grotere kapitaalintensiviteit. Gepaard aan een sterke groei van de bevolking zal
deze ontwikkeling investeringen van tot dusver ongekende omvang zowel in de
diepte als in de breedte noodzakelijk maken. Voor de naaste toekomst is het pro
bleem van de kapitaalvorming een der voornaamste, zo niet het allesbeheersende
vraagstuk.
De zich wijzigende wereldconstellatie en
industrialisatie zal de oudere industrie
landen dwingen om hun plaats in het we
reldverkeer te behouden door de vervaar
diging van produkten van hoge kwaliteit,
die veel geschoolde arbeid eisen. Dit geldt
bovenal voor een land als het onze met
zijn ongunstige verhouding tussen bevol
kingsdichtheid en natuurlijke hulpbron
nen. Bij de nadere uitwerking en ontwik
keling van de markten zal het bedrijfs
leven een leidende rol moeten spelen. De
spreker achtte een geregelde samenwer
king van bedrijfsgenoten uit de verschil
lende landen nodig. Het is daarom van
het grootste belang, dat krachtige organi
saties van ondernemers en arbeiders ge
reed staan om dit werk ter hand te nemen,
met name een organisatie, die alle
betrokkenen omvat, gelijk bij de Publiek
rechtelijke Bedrijfs Organisatie het geval
is.
Een zich herhalende wisseling van pe
rioden van overinvestering en consumptie-
overbesteding met perioden van bestedings
beperking, die gemakkelijk tot depressie en
werkloosheid kunnen leiden, biedt een
bedenkelijk perspectief.
Zij brengt een verschuiving in de
inkomensverdeling te weeg, welke correc
ties vraagt, die echter het juist geschetste
proces weer op gang kunnen brengen. Er
bestaat gegronde twijfel of het met de
monetaire fiscale en budgetaire middelen,
waaróver wij thans beschikken, mogelijk
zal zijn de inflatoire dreiging te bezweren.
Wanneer dat zo is, zal een antwoord moe
ten worden gegeven op de vraag welke
wijzigingen in de institutionele grond
slagen van onze maatschappij nodig zullen
zijn om dit doel te verwezenlijken.
In het tweede deel van zijn rede sprak
prof. De Vries over de vraag welke plaats
de organen van de Publiekrechtelijke Be
drijfs Organisatie in ons Staatkundig be
stel hebben in te nemen. Daarbij is hij
ingegaan op de opmerkingen, dat de raad
zichzelf reeds als een soort volksvertegen
woordiging zou beschouwen, dat zij een
Derde Kamer zou moeten worden, en op
hetgeen onlangs van gezaghebbende zijde
werd betoogd, dat het bij de huidige stand
van de ontwikkeling van het maatschappe
lijk organisatiewezen ernstige overweging
zou verdienen van het bedrijfs- en be
roepsleven. In het verloop van zijn rede
zei prof. De Vries, dat er aanleiding be
staat om aan het bedrijfs- en beroeps
leven in het parlement medezeggenschap
te geven in aangelegenheden, die deze sec
toren in het bijzonder raken. Dit zal echter
niet moeten geschieden door aan de Sta-
ten-Generaal een speciaal voor dit doel
samengestelde Kamer toe te voegen.
In een jaaroverzicht heeft de directeur-
generaal der P.T.T. ir. J. D. H. van der
Toorn, medegedeeld dat voor het eerst
sinds 1945 een daling in het postverkeer is
opgetreden. Het telefoonverkeer bleef in
1957 stijgen, maar deze stijging was min
der groot dan in voorgaande jaren. Zij
bedroeg drie percent in het lokale en ze
ven percent in het internationale verkeer.
De vraag naar telefoonaansluitingen daal
de ook door de gevoerde tariefpolitiek die
op de afremming was gericht.
De financiële uitkomsten van het staats
bedrijf lieten zich begin 1957 niet rooskleu
rig aanzien. Vooral de posterijen baarden
ernstige zorgen. De factoren die daartoe
geleid hebben zijn gemakkelijk aanwijs
baar, aldus de directeur-generaal. Het ge
middelde loon, inclusief sociale lasten en
vergeleken met begin 1955, met achten
twintig percent toe. Ook andere kosten ste
gen. De totale lasten stegen onrustbarend
en het is tegen deze achtergrond dat de ta
riefmaatregelen moeten worden gezien
die in het afgelopen jaar genomen moes
ten worden. De totale baten van het gehe
le P.T.T. - bedrijf, exclusief de rijkspost
spaarbank, vertoonden daarom ondanks
deze factoren een verhoging van ruim
veertien percent ten opzichte van 1956.
Zij kwamen op het recordcijfer van on
geveer vijfhonderdnegentig miljoen gulden.
Het laat zich aanzien dat ondanks het
verliescijfer dat de posterijen over 1957
nog te zien zullen geven, het staatsbedrijf
in zijn geheel door de genomen maatrege
len een winstcijfer zal tonen. Ir. Van der
Toorn noemde dat een verheugend re
sultaat, als men het vergelijkt met de oor
spronkelijke begroting voor 1957, waarin
een geraamd verlies voorkwam van zes
endertig en een half miljoen gulden.
De ontsparing bij de rijkspostspaarbank
bedraagt, over geheel 1957 genomen, vijf
miljoen gulden, zonder de zeven en veertig
miljoen gulden rente te rekenen die in dat
jaar op de 4,6 miljoen spaarrekeningen is
bijgeschreven. Hoewel de rente iets werd
verhoogd ondervindt de rijkspostspaar
bank de concurrentie van een aantal com
merciële banken. Ook een aantal lokale
spaarbanken en de boerenleenbanken ge
ven een hogere rente op de spaargelden.
De grote opvragingen zijn echter in niet
geringe mate het gevolg van overheveling
van spaargelden naar de nationale wo
ningbouwlening. Zelfs bij uitschakeling
van deze factoren blijkt toch minder ge
spaard te zijn in 1957 dan in voorgaande
jaren.
Prof. De Vries kwam tot de voorlopige
conclusie, dat het in geen geval raadzaam
zal zijn het parlement uitsluitend op func
tionele basis samen te stellen. De algemene
belangen kunnen beter worden beslist door
een lichaam, dat de gemeenschap als een
geheel vertegenwoordigt. Mocht daarnaast
een kamer worden ingesteld, die speciaal
het bedrijfs- en beroepsleven vertegen
woordigt, dan zal aan deze in elk geval
een beperkte taak moeten worden toe
gekend, juist omdat anders het functionele
gezichtspunt in het gedrang zou komen.
SER is niet-politiek
Het is een illusie te menen, dat functio
nele vertegenwoordiging een einde zal ma
ken aan het huidige partijwezen en aan de
politieke tegenstellingen. Het functionele
gezichtspunt zal door het politieke worden
overheerst. De Raad is in zijn tegenwoor
dige samenstelling en met zijn huidige
taak niet geschikt om als deel van de
volksvertegenwoordiging te fungeren. De
taak van de raad is de voorbereiding in
overleg met het bedrijfsleven van de in
stellingsbesluiten van schappen, het toe
zicht op een deel van hun werkzaamheden,
de voorbereiding en de vaststelling van
adviezen op sociaal-economisch terrein, de
uitoefening van bepaalde taken in mede
bewind. Geen van deze werkzaamheden
kunnen door een kamer van de Staten-
Generaal worden overgenomen. Het zou
een achteruitgang zijn, wanneer deze
werkzaamheden niet meer door een ver
tegenwoordiging van het georganiseerd
bedrijfsleven zouden worden verricht,
maar grotendeels in handen van ambte
lijke instanties zouden komen. Zou men
daarom naast een kamer van het bedrijfs
leven de Raad in stand willen houden, dan
zou dit weinig in overeenstemming zijn
met de wensen van hen, die vanwege hun
critiek op de raad een andere oplossing
zoeken
Invloed niet te groot
In het laatste deel van zijn rede zei prof.
De Vries, dat de P.B.O. op bevredigende
wijze voldoet aan een vertegenwoordiging
van het bedrijfsleven, welke men met
recht de naam functioneel zou kunnen
geven. De raad heeft een overwegend ad
viserende taak. Daar de sociaal-econo
mische belangen echter niet alleen de be
trokken ondernemers en arbeiders raken,
maar ook de gehele volksgemeenschap, is
de toekenning van regelende bevoegd
heden en het toezicht op de schappen aan
de centrale regering voorbehouden. Prof.
De Vries zei ten aanzien van de beweerde
te grote invloed van de raad, dat zonder
de instemming en medewerking van de
geregeerden in een democratische samen
leving regeren nu eenmaal niet meer mo
gelijk is. De adviezen van de raad en van
de schappen kunnen een zeker evenwicht
vormen tegen de macht van regering en
parlement, vooral nu deze zich en de
spreker erkent de noodzakelijkheid er
van steeds meer gaan begeven op een
terrein, dat nog niet zo lang geleden niet
als het domein van de staat werd be
schouwd Het is in overeenstemming met
de beginselen van de P.B.O., wanneer de
adviezen van de raad invloed, soms grote
invloed, wordt toegekend, maar eveneens,
dat deze nooit het laatste woord of de be
slissende stem heeft, aldus besloot de spre
ker zijn rede.
DJAKARTA (ANP) De legerwoord-
voerder in Djakarta, majoor Harsono,
heeft verklaard, dat „voorzover hem be
kend is" Zweden het verzoek van Indo
nesië om levering van wapens „op grond
van politieke overwegingen" van de hand
heeft gewezen. De woordvoerder zei dit
in antwoord op vragen over de pogingen
van Indonesië om in het buitenland wa
pens te kopen. Een regeringsmissie, be
staande uit ambtenaren van het ministerie
van Defensie en officieren van land-,
lucht- en zeemacht, is uit Indonesië ver
trokken, doch het is niet bekendgemaakt
welke landen de missie zal bezoeken.
Majoor Harsono weigerde in te gaan op
de vraag of Indonesië van de Sovjet-Unie
wapens heeft gekocht. Hij betoogde, dat
Indonesië een onafhankelijke en actieve
buitenlandse politiek voert en dat op grond
daarvan alle landen, zowel die van het
westerse als van het oosterse blok, die ge
acht worden in staat te zijn in Indonesië's
behoeften aan wapens te voorzien, zijn
benaderd. Hij noemde achtereenvolgens de
Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Frank
rijk, Italië, Australië, Joegoslavië, Tsjecho-
slowakije, Polen en Zweden.
Hij weigerde commentaar, toen hem ge
vraagd werd met welke landen tot dusver
overeenstemming over het leveren van
wapens is bereikt. Hij legde er nogmaals
de nadruk op, dat het kopen van wapens
geen enkel verband houdt met het geschil
over westelijk Nieuw-Guinea met Neder
land, doch een onderdeel uitmaakt van het
plan tot de opbouw van de Indonesische
strijdkrachten.
WASHINGTON (Reuter) De woord
voeder van het Amerikaanse departement
van Buitenlandse Zaken heeft gezegd, dat
een Indonesisch verzoek om Amerikaanse
wapens nog steeds bestudeerd wordt. Hij
gaf geen aanwijzing omtrent een moge
lijke voltooiing van de studie Het State
Department heeft medegedeeld, dat Indo
nesië ongeveer zes maanden geleden infor
meel om wapens heeft gevraagd.
De Amerikaanse woordvoerder zei, niet
over inlichtingen te beschikken welke
steun geven aan een bericht, dat Indo
nesië reeds wapen-aankopen in de Sovjet-
Unie heeft gedaan.
Ambassadeurs overleggen
De Nederlandse ambassadeur, dr. J. H.
van Roijen, heeft gisteren met de Ameri
kaanse onderminister van Buitenlandse
Zaken voor het Verre Oosten, Robertson,
over de Indonesische situatie „in het alge
meen" gesproken Op de vraag of hij er bij
de V.S. op had aangedrongen, geen wapens
aan Indonesië te leveren, antwoordde dr.
Van Roijen, dat geen stappen waren ge
daan.
LONDEN (Reuter) In Londen is geen
Indonesische stap inzake het kopen van
wapens bij Britse regeringsleveranciers
gedaan sedert het begin van de crisis in de
betrekkingen tussen Nederland en Indo
nesië, aldus verluidt in de Britse hoofd
stad. In het verleden zijn er normale com
merciële wapenexporten door industriële
De Dienst Luister- en Kijkgelden der
P.T.T. heeft in 1957 zeventienduizend pro-
cessenverbaal opgemaakt tegen houders
van radiotoestellen die hun toestel niet
hadden aangegeven. Daarmede is het totaal
aantal processenverbaal dat de dienst,
sedert hij met zijn werk begon in 1948, ge
stegen tot meer dan honderdduizend.
firma's naar Indonesië geweest, zo werd
gezegd.
De Nederlandse ambassadeur mr. dr. D.
U. Stikker, heeft gisteren met de Britse
'minister van Buitenlandse Zaken, Selwyn
Lloyd-over de situatie in Indonesië ge
sproken.
India is bereid
NIEUW DELHI (Reuter) Tot nu toe
heeft Indonesië aan India nog geen ver
zoek gericht voor de levering van wapens,
aldus heeft een woordvoerder van de In
dische regering gezegd. In regeringskrin
gen werd verklaard dat, als Indonesië aan
India eén dergelijk verzoek zou doen, India
vermoedelijk geweren, munitie en lichte
uitrustingsstukken, als tenten en rugzak
ken, zal leveren. De politiek van India is
erop gericht, aan andere landen geen wa
pens te leveren die voor agressieve doel
einden zouden kunnen worden gebezigd,
doch India is wel bereid deze te verschaf
fen voor politiediensten of voor defensief
gebruik.
DAMASCUS (U.P.). Syrië zal Jor
danië slechts dan de toegezegde subsidie
verstrekken indien er een andere regering
aan het bewind komt die een andere poli
tiek voert, aldus heeft premier Salah El
Bitar tegenover U.P. verklaard.
De tegenwoordige Jordaanse regering
van Ibraham Hasjem zou onder Ameri
kaanse invloed staan. El Bitar acht samen
werking tussen Syrië en het huidige Jor
danië bijzonder weinig waarschijnlijk. In
dertijd hebben Egypte, Syrië en Saoedi
Arabië beloofd Jordanië te steunen wan
neer dit land de Britse toelagen afwees.
Volgens El Bitar bevat de subsidie-over
eenkomst de bepaling dat de landen zich
niet bij Oost en West zouden aansluiten.
De politiek die Jordanië voert is geba
seerd op Amerikaanse financiële hulp, die
niet zonder voorwaarden wordt verleend.
Jordanië kan met Egyptische en Syrisch
geld niet een anti-Egyptisch en anti-Sy-
rische politiek voeren, aldus de Syrische
premier die voorts mededeelde dat binnen
een maand onderhandelingen over een
Egyptisch-Syrische unie zullen beginnen.
WASHINGTON (Reuter) Als het
Amerikaanse Congres het goedvindt, krijgt
Frankrijk van de Verenigde Staten blauw
drukken en brandstof voor atoomonder
zeeboten. Frankrijk heeft al zo'n vaartuig
op stapel staan, maar kan zelf geen ver
rijkt uranium maken. Op de topconferen
tie van de NAVO heeft Amerika aange
boden inlichtingen over atoomonderzee
boten te verstrekken aan de bondgenoten.
Van de Nederlandse ambassade in
Washington wordt vernomen, dat Neder
land nog niet om gegevens of verrijkt
uranium heeft gevraagd. Wel zullen hier
over waarschijnlijk in de naaste toekomst
besprekingen worden gevoerd.
NEW YORK (Reuter) Volgens de
„New York Times" zijn Amerikaanse
regeringsfunctionarissen enigszins teleur
gesteld over de reactie van NAVO-bond-
genoten op het Amerikaanse aanbod het
hun mogelijk te maken mee te werken aan
de ontwikkeling van atoomonderzeeboten.
Alleen Frankrijk had onmiddellijk belang
stelling getoond. Frankrijk zou in het bij
zonder belangstelling tonen voor verrijkt
WASHINGTON (Reuter) De Washing
ton Post zegt dat het Westen tevreden kan
zijn met het resultaat van de Afrikaans-
Aziatische conferentie te Cairo. Dank zij
Ethiopische, Indische en andere afgevaar
digden, aldus het blad, die vastbesloten
waren de zittingen niet helemaal door com
munistische bannelingen en andere groe
pen te laten overheersen, zijn vele der
minder gematigde resoluties verworpen of
verzwakt. „Wat er overbleef was, mis
schien, een verwrongen en overdreven
uiting van de bezorgheid der Afrikaans-
Aziatische volken in bepaalde opzichten,
niet geheel en al ongelijk aan de gevoe
lens welke sommige van de beste vrienden
van het Westen in die landen soms ver
plicht zijn tot uitdrukking te brengen".
NEW YORK (UP) De secretaris
generaal van de UNO, Dag Hammarskjoeld
heeft op een persconferentie verklaard dat
hij de anti-westerse strekking van de soli-
dariteitsconferentie in Cairo niet veront
rustend vindt.
LONDEN (UP). - Het Engelse ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft van de
Franse consul te Tirana vanochtend be
richt ontvangen dat hij op het ogenblik
geen andere officiële mededelingen heeft
kunnen krijgen dan dat de Engelse Sky-
master die sinds dinsdag vermist wordt, in
Albanië tot landen is gedwongen. Over het
lot van de bemanning is niets bekend.
Een tweede vliegtuig van dezelfde parti
culiere Britse maatschappij is naar Singa
pore vertrokken. Het zal dezelfde route
vliegen als de DC-4 die dinsdag door
straaljagers voor de Albaanse kust onder
schept werd. Het toestel zou, na zijn la
ding onderdelen voor de SAS te hebben
afgeleverd, Nederlandse évacués uit Indo
nesië aan boord nemen, en van Singapore
naar Amsterdam vliegen. Het vliegtuig, dat
vandaag uit Londen naar Singapore ver
trokken is, zal de evacuatievlucht uitvoe-
Hevige stormen, die gepaard gingen
met stortregens hebben in Algerije
overstromingen veroorzaakt, waardoor
een deel van de stad Algiers en omge
ving onder water kwam te staan. Tot-
dusver is een tiental mensen om het
leven gekomen. De schade wordt ge
raamd op vijftig miljoen gulden. Op de
bovenste foto ziet men het station van
Maison Carrée, een plaatsje, dat twaalf
kilometer buiten A.lgiers ligt, met een
rangeerterrein. Op de onderste afbeel
ding de weg tussen Algiers en Constan-
tine, die geheel is ondergelopen.
In drieduizend gevallen werd proces
verbaal opgemaakt wegens het niet aan- uranium als brandstol voor atoomondër-
geven van televisietoestellen. zeeboten, aldus het blad.
DJAKARTA (UP) De vertegenwoordi
gers van de Nederlandse banken en effec
tenhuizen zijn van hun lidmaatschap van
de beurs te Djakarta geroyeerd. De directie
van de beurs heeft de andere leden ver
zocht bjj handelszaken niet langer het Ne
derlands, maar in de plaats daarvan het
Bahasa te gebruiken. Het persbureau „An-
tara" meldt, dat dit optreden van de beurs
gebaseerd is op een besluit van de minister
van Financiën, dat de vorige maand op het
hoogtepunt van de anti-Nederlandse cam
pagne werd genomen. De zakenbelangen,
die hierdoor onmiddellijk getroffen wer
den, zijn de Nederlandse Handel Maat
schappij, de Nationale Handels-bank, de
Escomptobank en effectenhuizen als
Dunnlop en Kolff.
De plannen om de Nederlandsche spoor
wegmaatschappijen in Indonesië te natio
naliseren zijn overgedragen aan de natio
nale veiligheidsraad, aldus heeft de secre
taris-generaal van het ministerie van Ver
bindingen meegedeeld. De regering heeft
enige jaren geleden plannen opgesteld om
de particuliere spoorwegen over te nemen
tegen een bedrag van 86 miljoen rupiahs.
De maatschappijen zouden dit aanbod des
tijds hebben afgewezen.
Schip vastgehouden
SINGAPORE (Reuter) De handelmaat
schappij Lina Sin in Singapore heeft mee
gedeeld, dat Indonesische autoriteiten een
van haar schepen, dat onder Panamese
vlag vaart, had vrijgegeven na dit drie
dagen te hebben vastgehouden. Het is de
kustvaarder „Honesta", die vandaag in
Singapore verwacht wordt met een lading
copra uit Celebes.
DJAKARTA (ANP) De Westduitse
ambassadeur in Djakarta, dr. H. Allardt,
heeft vandaag een onderhoud gehad met
de Indonesische minister van Buitenlandse
Zaken, dr. Subandrio. Volgens welingelich
te kringen heeft Subandrio tijdens dit ge
sprek de hoop uitgesproken, dat de West
duitse regering haar houding op econo
misch gebied jegens Indonesië na de Indo
nesische actie tegen Nederland niet zal
wijzigen.
Niet geestdriftig
HAMBURG (Reuter) Indonesische
wensen tot overbrenging van de handel
van Nederland naar West-Duitsland zullen
in West-Duitsland niet met geestdrift wor
den ontvangen, zo heeft dr. E. Keiter, lid
van het dagelijks bestuur van de Ham-
burgse Kamer van Koophandel, verklaard,
naar aanleiding van persberichten uit
Amsterdam, volgens welke de president
van de Indonesische Kamer van Koophan
del, Subschan, heeft gezegd, dat West
duitse zakenlieden geen rekening zouden
houden met politieke aspecten en gebruik
zouden maken van de kans, die de Indo
nesische handel hun zou bieden.
Dr. Keiter verklaarde, dat de Duitsers
met de Nederlanders door de gemeen
schappelijke markt zijn verbonden en dat
het niet bij hen zou opkomen de Nedelan-
ders „in de rug te steken".
Ondanks zijn grote deviezenreserves
heeft West-Duitsland niet het investerings
kapitaal, dat benodigd is voor een uitbrei
ding van de economische betrekkingen met
Indonesië. In ieder geval, zo zei dr. Keiter,
zou dit slechts mogelijk zijn inzien Indone
sië meer rekening houdt met en meer eer
bied toont voor buitenlands bezit.
DJAKARTA (ANP) De voormalige
Indonesische vice-president, dr. Hatta,
heeft de Indonesische regering er van be
schuldigd in de huidige anti-Nederlandse
beweging zonder voldoende voorbereidin
gen te hebben gehandeld.
In een verklaring aan de pers herhaalt
Hatta zijn bewering, dat als gevolg van de
strijd voor de bevrijding van West-Irian
van het Nederlandse kolonialisme „niet het
Indonesische volk zou moeten Ijjden, maar
het Nederlandse".
Reagerend op het antwoord van premier
Djuanda op zijn eerste verklaring over de
acties zei Hatta: „In de kern wijkt de op
vatting van Djuanda niet. af van de mijne.
De Nederlanders móeten'kiezen "tussen het
teruggeven van West-Irian of toelaten, dat
de economische belangen in Indonesië wor
den geliquideerd."
Hij vervolgde: „Slechts om de keuze van
de Nederlanders te vergemakkelijken en
om ons voor te bereiden voor verdere acties
stelde ik voor, dat Nederland een periode
wordt gegeven van bijvoorbeeld zes maan
den. De mogelijkheid in overweging ne
mend, dat Nederland koppig zou vast
houden aan West-Irian, zouden wij deze
periode van zes maanden hebben kunnen
gebruiken om te trachten een vervanging
te vinden voor de K.P.M.
Hatta verklaarde, dat de Indonesische
regering volgens Djuanda een voorbereid
plan heeft. Djuanda gaf echter ook toe, dat
in verscheidene beslissende handelingen de
regering door de arbeiders is voorbijge-
SINGAPORE (Reuter) Vandaag zijn
in Singapore weer 1.200 Nederlandse
evacués gedebarkeerd, die donderdag met
de „Waterman" en de „Tjiliwah" uit Indo
nesië zijn aangekomen. Zij zijn in de drie
voor hen ingerichte kampen onderge
bracht. Volgens het persbureau Agence
France Presse kwamen met de „Water
man" 750 evacués uit Surabaja en met de
„Tjiliwah" 177 evacués uit Tandjong
Priok. De meeste nieuw aangekomenen
waren Indische Nederlanders. De „Water
man" zal maandag vertrekken om nieuwe
evacués uit Surabaja en Djakarta te halen.
Dagelijks vertrekken vele Nederlandse
repatriërenden per vliegtuig naar Neder
land-, daar in de naaste toekomst geen
repatriëringsschepen uit Singapore naar
Nederland zullen vertrekken. Van de 3.488
evacués, die sinds het begin van de re
patriëring in Singapore zijn aangekomen,
waren er tot 30 december 3.014 naar Ne
derland doorgereisd.
(Reuter) Alle Indonesische passagiers
en leden der bemanningen van de K.P.M.-
schepen, welke na het overnemen van het
K.P.M.-bedrijf in Indonesië, in Singapore
een toevlucht hadden gezocht, zijn ge
repatrieerd. Bij het begin van de crisis in
Indonesië bevonden zich ongeveer 2.000
Indonesiërs in Singapore, aan boord van
de 25 K.P.M.-schepen, die daar lagen. Van
deze liggen er nog vijftien in Singapore.
De overige schepen, die met plaatselijk
aangeworven krachten zijn bemand, varen
thans tussen Singapore, Thailand en
Birma.
RANGOON (Reuter) De premier van
Birma, Oe Noe, heeft de vakbond van zee
lieden in Rangoon geadviseerd zijn leden
te verhinderen, dat zij de Indonesische
zeelieden vervangen die door de Indo
nesische regering zijn teruggeroepen van
Nederlandse schepen in de haven van
Rangoon. De Indonesische ambassade in
Rangoon heeft de Birmese regering daar
om gevraagd opdat Birma niet betrokken
zou raken in het geschil tussen Nederland
en Indonesië.
Volgens betrouwbare bron is de vakbond
van oordeel dat Birmese zeelieden de ge
legenheid niet voorbij moeten laten gaan
werk te krijgen op Nederlandse schepen,
die in de haven van Rangoon worden ver
wacht.
streefd. „Indien er een voldoende voor
bereid plan was geweest, zouden de prij
zen van levensmiddelen niet plotseling zo
hoog mogen stijgen," aldus Hatta. Hij voeg
de hier aan toe, dat zijn artikel van de
vorige week in de bladen een oproep doet
voor een goed geleide en verantwoorde
strijd, die het prestige van de Indonesische
staat niet zal aantasten.
Opschudding
Politieke kringen in Djakarta zijn in
opschudding geraakt door een verklaring,
welke de voormalige premier Sutan Sjahrir
thans voorzitter van de Indonesische socia
listische partij, zou hebben afgelegd. Vol
gens het Indische dagblad „Statesman" zou
Sjahrir hebben gezegd, dat „een commu
nistische greep naar de macht tijdens de
afwezigheid van president Sukarno uit
Indonesië een burgeroorlog zou veroor
zaken." De minister van Voorlichting Su-
dibjo verklaarde naar aanleiding hiervan:
„De verklaring van Sjahrir doet mij herin
neren aan de bewering van Hitier, dat de
communisten in Duitsland de Rijksdag in
brand hadden gestoken, terwijl dit in wer
kelijkheid door zijn eigen mensen was
gedaan."
Het linkse dagblad „Bintang Timur" in
Djakarta merkt op, dat Sjahrir kennelijk
een tweede „Madioen-affaire" wenst uit te
lokken, teneinde alle communisten te
liquideren. De „Madioen-affaire" was een
gewapende communistische opstand in Ma-
dioen, in Oost-Java, in 1948, welke door
het Indonesische republikeinse leger werd
onderdrukt. Volgens de „Bintang Timur"
koesteren de communisten niet het plan
een „staatsgreep" te organiseren.
Sutan Sjahrir heeft verklaard dat wat in
de „Statesman" werd gepubliceerd als een
interview, slechts een deel vormde van
een algemeen gesprek, tijdens hetwelk ik
dikwijls antwoord gaf op hypothetische
vragen, die werden gesteld en waarop ik
beslist geen antwoord zou hebben gegeven,
als ik had geweten dat zij zouden worden
gedrukt en gepubliceerd.
LONDEN (UP) De „Lancet", het or
gaan van de Engelse artsenvereniging,
heeft in een hoofdartikel de Engelse
nationale gezondheidsdienst onder het mes
genomen. Het blad komt tot de conclusie
dat er een streven is naar „cafetaria-ge-
neeskunde", welk streven nochtans de
sympathie van de „Lancet" heeft.
De nationale gezondheidsdienst, die tien
jaar bestaat, streeft naar een zo econo
misch mogelijk gebruik van de beschikbare
ruimte in de ziekenhuizen en klinieken.
„De ondervinding van vele jaren heeft be
wezen dat in de poliklinieken zeer veel
werk kan worden gedaan zonder dat het
ziekenhuis als zodanig erbij ingeschakeld
hoeft te worden. Er zou nog veel meer ge
daan kunnen worden wanneer er voor de
patiënten van de poliklinieken nachtlogies
beschikbaar was. Uitgaand van deze these,
zou men een organisatie kunnen nastreven
die patiënten, welke in het ziekenhuis ge
nezen, kan overschakelen naar zalen waar
geen rechtstreeks toezicht van verpleeg
sters is. In die zalen zouden patiënten zelfs
hun eigen welzijn kunnen behartigen."
De „Lancet" voorziet voor deze „cafeta-
ria-geneeskunde" een „zeer reële toe
komst", in aanmerking nemende dat ook in
de geneeskunde een tendens bestaat naar
verkorting van de opname-perioden.
Dit zou neerkomen op ziekenhuizen met
een „zelfbedieningsafdeling" voor patiënten
die daarvoor geschikt worden geacht.
„Want het is nutteloos het werk van er
varen verpleegsters te verspillen aan men
sen die dit in het geheel niet nodig heb
ben".
Kolendamp. Een 72-jarige alleenwo
nende weduwe is in haar woning te Sidde-
buren door kolendampvergiftiging om het
leven gekomen. Buren troffen haar leven
loos aan in een stoel naast de brandende
kachel, waarvan de pijp verstopt bleek
te zijn.
